Pedagogisch plan van aanpak 2018 Avontuur
INHOUDSOPGAVE INLEIDING... 3 PEDAGOGISCHE DOELSTELLINGEN... 4 OVERIG... 7 PPA LEUK Wings oktober 2018 2
INLEIDING Pedagogische kwaliteit binnen SRK Er zijn twee belangrijke pedagogische beleidsdocumenten binnen SRK: o Pedagogische visie In de visie wordt beschreven welke pedagogische doelstelling SRK zichzelf oplegt. o Pedagogisch Plan van Aanpak (PPA) Een PPA is een kindercentra specifieke en praktische uitwerking van de pedagogische visie van SRK. In het PPA benadrukken de kindercentra hun eigenheid. De staffunctionarissen pedagogisch werken (staf PW) kan worden geraadpleegd voor ondersteuning bij het maken of evalueren van (een gedeelte van) het PPA. In kwaliteit boek 1 en 2 van SRK staat ondersteunend beleid en werkinstructies die pedagogisch medewerkers (pmw s) gebruiken om de pedagogische doelstellingen te realiseren. Voor wie is het PPA Het PPA is voor de pedagogisch medewerkers (pmw s) borging van het pedagogisch handelen. In het PPA staan pedagogische afspraken en uitgangspunten. Nieuwe pmw s weten zo ook wat er van hen verwacht wordt. Het PPA wordt aan ouders gecommuniceerd in gesprekken, nieuwsbrieven en bij ouderavonden e.d. Het PPA is zichtbaar op de website van de kindercentra en op te vragen bij de leidinggevende van uw kindercentrum. LEUK Ypenburg LEUK Ypenburg is onderdeel van Stichting Rijswijkse Kinderopvang. Met zeven kindercentra verzorgen wij een groot deel van de kinderopvang in Ypenburg. Wij werken samen met verschillende basisscholen, maar bijvoorbeeld ook met de bibliotheek, het Hofbad, de scouting en het consultatiebureau. Samen met diverse Ypenburgse organisaties verzorgen we inspirerende workshops en lessen voor bijvoorbeeld zwemmen, judo en muziek. Eigenheid van LEUK Wings BSO LEUK Wings staat in het teken van avontuur. Kinderen beleven elke dag iets op Wings en er zijn diverse activiteiten te doen waarmee kinderen zichzelf kunnen ontwikkelen. Ze gaan op avontuur om nieuwe dingen te ontdekken. Op LEUK Wings zijn de kinderen vooral veel buiten. Er is een natuur tuin, een stuk bos en een uitdagende natuurlijke speelplaats. De kinderen kunnen zich hier heel goed vermaken en ontdekken van alles. Op BSO LEUK Wings is er een aanbod voor de oudere kinderen vanaf 7 jaar. We willen kinderen een stukje zelfstandigheid meegeven. Dit is voornamelijk te zien in ons dagelijks programma, denk aan tafel dekken, kinderraad etc. Daarnaast zetten wij ons in om de kinderen te leren om zich veilig in het verkeer te verplaatsen. Dit komt terug in onze verkeersactiviteiten welke we per kwartaal aanbieden. Hierin oefenen we ook met de eigen fietsen. PPA LEUK Wings oktober 2018 3
De vier pedagogische opvoedingsdoelen van professor J.M.A. Riksen-Walraven Professor J.M.A. Riksen-Walraven is de grondlegger van de vier wettelijke pedagogische basisdoelen. De opvoedingstheorie van Riksen-Walraven ligt ten grondslag aan de Wet kinderopvang en de Beleidsregels kwaliteit kinderopvang. Afgelopen jaren is veel onderzoek gedaan naar de Nederlandse kinderopvang en de voorwaarden waaraan goede kinderopvang moet voldoen. De uitkomsten van deze onderzoeken geven een weerslag van de meest moderne inzichten op dit gebied en doen tevens recht aan de Nederlandse situatie. Dit is voor LEUK Wings een belangrijke maatstaf om met deze theorie te willen werken. De vier basiselementen van pedagogische kwaliteit in de kinderopvang zijn: Emotionele veiligheid Persoonlijke competentie Sociale competentie Morele competentie Voor de BSO geldt daarbij ook: Kinderparticipatie Wings De Buitenschoolse Opvang op Wings bestaat uit 3 basisgroepen. Deze groepen bieden opvang voor kinderen van 7-12 jaar. Op schooldagen is de BSO geopend van 14.45/15.00 uur tot 18.30 uur en op schoolvrije dagen van 07.30 uur tot 18.30 uur. De pedagogisch medewerkers werken op schoolvrije dagen in wisselende diensten, gericht op kindbezetting en personeelsplanning. Op de woensdagen, vrijdagen op schoolvrijedagen en in de schoolvakanties voegen alle groepen zich samen. Het hoort bij de dagelijkse verantwoordelijkheid van de pedagogisch medewerker dat aan alle kinderen voldoende aandacht wordt besteed. Geen enkel kind mag zich verloren voelen. Het welbevinden en ontwikkelen van alle kinderen wordt in alle omstandigheden: - samengevoegde groepen of niet - nauwlettend in de gaten gehouden. Ook in een samengevoegde groep is er natuurlijk de mogelijkheid dat de pedagogisch medewerker alsnog met een kleiner groepje kinderen een aparte activiteit doet. De activiteiten worden in goed overleg met alle aanwezige kinderen gekozen. De kinderen worden na schooltijd eerst in de eigen groep opgevangen. Samen met de pedagogisch medewerkers eten en drinken zij gezamenlijk. Daarna worden er van te voren georganiseerde activiteiten aangeboden waaruit de kinderen kunnen kiezen. Deze activiteiten vinden plaats in de verschillende groepsruimtes van de BSO. Kinderparticipatie Kinderen hebben recht op informatie en inspraak. Dit staat in het VN-verdrag voor de rechten van het kind. Ze mogen meepraten en meebeslissen over hun leefomgeving, thuis maar ook in de kinderopvang. Ze moeten hun mening kunnen uiten, kunnen vertellen wat zij belangrijk vinden. De pedagogisch medewerkers nemen hun mening serieus. Kinderparticipatie gaat verder dan inspelen op de behoeften van kinderen. Het biedt kinderen de mogelijkheid invloed uit te oefenen op de dagelijkse gang van zaken op de BSO. De kinderen op de BSO mogen meebeslissen op verschillende fronten. De dagelijkse keuzes zijn vanzelfsprekend de keuzes die de kinderen kunnen maken in de activiteiten die geboden worden. De kinderen beslissen met elkaar wat ze willen gaan doen. Zo kan het voorkomen dat sommige activiteiten in een vakantieprogramma dan ook steeds terug komen. PPA LEUK Wings oktober 2018 4
PEDAGOGISCHE DOELSTELLINGEN De basis van de pedagogische doelstellingen staat beschreven in de algemene visie van SRK. Hieronder staat beschreven hoe het team van LEUK Wings aan de vier doelstellingen werkt en hoe dit zichtbaar is in het dagelijkse handelen. Emotionele veiligheid o Door een vaste groep bouwen de kinderen een band met elkaar op en het onderdeel zijn van een groep geeft een gevoel van vertrouwdheid. o De basisgroepen hebben hun vaste leiding waarmee ze de opvangtijd starten. o Er is een vaste dagstructuur met door de groepsleiding aangeboden activiteiten, maar daarnaast biedt het dagprogramma ruimte voor het kiezen van eigen activiteiten. o De groepsleiding stimuleert, helpt en adviseert het kind bij het kiezen van uitdagend speelmateriaal. o Door observaties kent de groepsleiding de mogelijkheden en uitdagingen van elk kind. Op deze manier voelt het kind zich gekend en veilig. o Een voldoende gevarieerde teamsamenstelling biedt de kinderen een breed scala aan mogelijkheden om een vertrouwensrelatie op te bouwen met een volwassene. o Door de aankleding, werkstukken of foto s van de kinderen ervaren zij LEUK Wings als een vertrouwd stukje van hun dagelijkse leven. Persoonlijke competentie o Elke week bieden we één a twee mini workshops aan op creatief, actief of sportief gebied. Kinderen zijn vrij om te kiezen wat ze gaan doen. o Het stimuleren van de ontwikkeling op muzikaal, creatief, motorisch en cognitief gebied gebeurt spelenderwijs. De kinderen kunnen meedoen aan workshops op diverse gebieden zoals sportief, creatief, muzikaal e.d. Er worden door de groepsleiding diverse activiteiten georganiseerd om persoonlijke ontplooiing of de start van een hobby te ontwikkelen, bijvoorbeeld op sportgebied. o Zelfstandigheid leren kinderen door mee te helpen met volwassenen, ze krijgen steeds meer verantwoordelijkheid. LEUK Wings wil de zelfstandigheid van kinderen ook stimuleren op diverse vlakken zoals in het verkeer, in het maken van keuzes en in het ontwikkelen van vaardigheden. Er wordt gebruik gemaakt van zelfstandigheidsovereenkomsten om individuele afspraken vast te leggen met kinderen. o De groep Blue Wings is voor de oudere kinderen die aan wat meer vrijheden en verantwoordelijkheden toe zijn. Ze eten onder begeleiding in hun eigen groep en ze ruimen zelf op. o De buitenomgeving is zo groot dat de kinderen niet beperkt zijn in hun bewegingsvrijheid. Er zijn uitdagingen zoals boompje klimmen, hutten bouwen maar ook sport- en spelmogelijkheden. Er is hiervoor voldoende sport- en spelmateriaal aanwezig. o Binnen is een groot bewegingslokaal waar volop gespeeld kan worden met o.a. een tafelvoetbalspel, tafeltennistafel en gymmatten. Regelmatig kan er gebruik gemaakt worden van derden die een bewegingsworkshop organiseren. o De groep kan in vakanties ook gebruik maken van de sportfaciliteiten van LEUK Combisport. PPA LEUK Wings oktober 2018 5
Sociale competentie o De groepsleiding stimuleert kinderen samen te eten, te drinken en spelletjes te doen. De kinderen leren rekening met elkaar te houden, ieder kind mag zijn zoals zij is. o Er zijn grote ruimtes beschikbaar waar de kinderen in groepsverband kunnen samen spelen. o De groepsleiding heeft een voorbeeldfunctie ook in sociaal gedrag. Ze dienen rust, overzicht en een vertrouwd gevoel te kunnen realiseren. o De pmw maakt gebruik van de interactie tussen de kinderen om sociale competenties te bevorderen. o Er is een grote mate van zelfstandigheid in het oplossen van problemen of conflicten. De oudere kinderen helpen de jongere kinderen, enkelen kunnen gevraagd worden een nieuw kindje rond te leiden en op de hoogte te brengen van de gang van zaken op LEUK Wings. o Een belangrijk onderdeel van het pedagogische beleid van de SRK is kinderinspraak en kinderparticipatie. Op LEUK Wings doen we dit door middel van een kinderraad. Er worden notulen van deze vergadering gemaakt die in de kinderparticipatiemap worden opgeborgen. Ook vragen we de kinderen regelmatig mee te denken over programma s en workshops. Niet alleen in de voorbereidingen maar ook in de uitvoer. Morele Competentie o De kinderen dragen medeverantwoordelijkheid voor de groep, waar ze mee gespeeld hebben ruimen ze zelf ook weer op. o Op LEUK Wings wordt schelden, vechten of pesten niet getolereerd. Kinderen worden niet buitengesloten. Als dit wordt gesignaleerd zijn dit bespreekbare onderwerpen binnen LEUK Wings. o We hebben eetafspraken en huisregels. De regels worden regelmatig met de kinderen besproken en indien nodig bijgesteld. o Kinderen hebben medeverantwoordelijkheid voor het goed verlopen van onderlinge contacten, de zorg voor het gebouw en het materiaal. o Wij vinden het belangrijk dat kinderen in contact komen met de diverse culturen die in Nederland vertegenwoordigd zijn. Via het thematisch werken kunnen we hier aandacht aan geven door workshops of door iemand uit te nodigen die iets van een andere cultuur kan vertellen. Ook ontwikkelen de kinderen zelf ideeën om hun cultuur onder de aandacht van de andere kinderen te brengen. o Respect voor de natuur wordt de kinderen o.a. door de verzorging van de plantenbakken en moestuin bijgebracht. PPA LEUK Wings oktober 2018 6
OVERIG Locatie LEUK Wings is gevestigd in een ruim gebouw dat gedeeld wordt met de scouting. Elke ruimte heeft zijn specifieke functie; een atelier, een ruimte voor fantasiespel en constructiemateriaal, een ruimte met een huiselijke sfeer voor gezelschapsspelletjes, een bewegingslokaal en een computerruimte. De buitenruimte is niet beperkt door een hekwerk, hierdoor hebben de kinderen een groot gebied tot hun beschikking. Dit gebied beslaat een groot stuk grasveld achter het gebouw en een bomenpartij. Aan de overkant is een natuurspeeltuin en kinderen die bijvoorbeeld willen basketballen kunnen gebruik maken van het parkeerterrein. De kinderen mogen zelfstandig buitenspelen. Wanneer zij naar buiten gaan hangen zij hun sleutelhanger aan de ring voor buiten. Groepssamenstelling LEUK Wings vangt kinderen van 7 jaar t/m 12 jaar op na schooltijd (van 14.45-18.30 uur) en in de schoolvakanties en schoolvrije dagen (van 7.30-18.30 uur). De pedagogisch medewerkers werken op schoolvrije dagen in wisselende diensten, gericht op kindbezetting en personeelsplanning. Er zijn drie groepen bij LEUK Wings; o Red Wings: max. 20 kinderen o White Wings: max 20 kinderen o Blue Wings: zelfstandigheidsgroep, max. 10 kinderen Elke groep wordt door hun eigen pedagogisch medewerkers (pmw s) begeleid, de pedagogisch medewerker-kind ratio is 1 op 10 kinderen. De groepen werken vanuit het open deuren beleid, een kind kan zich vrij bewegen en activiteiten worden op diverse plekken aangeboden. De kinderen starten in hun eigen groep en mogen na het eten en drinken kiezen waar ze willen spelen. Bij begeleide activiteiten, zoals workshops, bestaat de groep deelnemers uit maximaal tien kinderen met één volwassen begeleider. Bij groepen groter dan 30 kinderen zorgt de BSO voor voldoende personeel (kijkend naar de b-k-r). De kinderen weten bij wie ze terecht kunnen en in verband met de veiligheid worden hesjes met het LEUK logo gedragen. Basisgroep Ook aan de overgang van de ene naar de volgende groep, besteden we aandacht. Omdat er op een BSO nauw wordt samengewerkt tussen groepen, zijn de ruimtes, de kinderen en de pmw s al bekend. Zo hebben ze in de nieuwe groep meteen al een vriendje of vriendinnetje. We houden de nieuwe kinderen extra in het oog en bieden waar nodig ondersteuning. Natuurlijk hebben we hierover ook contact met de ouder(s). Wennen Wennen gebeurt bij LEUK Wings op maat, dit geldt voor zowel kinderen die vanuit een andere BSO vanuit SRK doorstromen als voor nieuwe kinderen. Tijdens een oudergesprek bespreken de medewerkers de situatie van het kind met zijn/haar ouders. De werkinstructie wennen wordt gebruikt als leidraad. Wanneer het wenselijk is worden er aanvullende wenafspraken gemaakt. Bij het samenvoegen van groepen of bij het gebruik van twee basisgroepen door een kind, passen we het wennen aan, aan het individuele kind. Voor het wennen op de BSO is meestal één middag voldoende. Overgang kinderdagverblijf naar basisschool (en buitenschoolse opvang): PPA LEUK Wings oktober 2018 7
Bij BSO Wings komen de kinderen vanaf een andere BSO of van buitenaf binnen. Als ze vanaf een andere BSO binnen komen, dan worden de observaties en het kinddossier overgedragen. Als ze van buitenaf binnenkomen dan wordt het kinddossier (met observaties) opnieuw opgebouwd. Mentor Elk kind heeft een eigen mentor. Dit is 1 van de vaste pedagogisch medewerkers van de groep van het kind. De mentor is verantwoordelijk voor de observaties van het kind en de eventuele gesprekken met ouders. Overdracht zal uiteraard ook door de overige pedagogisch medewerkers gedaan worden. In Konnect staat welk kind onder welke mentor valt, ook wordt dit mondeling benoemd aan zowel kind als ouder. Beroepskracht kind ratio (BKR) Binnen de kinderopvang zijn er wettelijke tijden vastgesteld wanneer en met hoeveel beroepskrachten er gewerkt moet worden. In principe ziet dit er als volgt uit; o o o Red Wings: max. 20 kinderen = 2 pedagogisch medewerkers White Wings: max 20 kinderen = 2 pedagogisch medewerkers Blue Wings: zelfstandigheidsgroep, max. 10 kinderen = 1 pedagogisch medewerker Tijdens pauzes en tijdens haal en breng momenten (in vakanties en op schoolvrijedagen) mogen de medewerkers enige tijd alleen staan. Op BSO mag er tijdens de reguliere BSO middagen in schoolweken maximaal 30 minuten afgeweken worden van de BKR. Dit zal voor BSO Wings aan het eind van de middag zijn, tussen 17.30-18.00. Tijdens vakanties is de BSO geopend van 7.30-18.30. In de ochtend tussen 8.30 en 9.30 en in de middag van 16.30-17.30 is er een mogelijkheid om van de BKR af te wijken. Daarnaast nemen pmw s tussen 12.30 en 13.30 ieder een half uur pauze en daarmee wordt ook afgeweken van de BKR. De pauze tijden zijn bij benadering, wij volgen binnen de BSO het ritme van de kinderen en daarom kan het voorkomen dat we iets eerder of later gaan pauzeren. Buiten deze tijden om wordt er niet afgeweken van de BKR. Stagiaires: Beroepskrachten in opleiding Een beroepskracht in opleiding kan volgens opleidingseisen en wetgeving beperkt formatief én boven-formatief worden ingezet. De wetgeving, cao s en de processen uit kwaliteit boek 1 zijn hierbij leidend. Vrijwilligers Vrijwilligers tellen niet mee in de berekening van de b-k-r, zij kunnen wel extra ondersteunen (volgens de werkinstructie in Kwaliteit boek 3). Ondersteuning De pedagogisch medewerkers zijn allen volledig gediplomeerd. Ze hebben minimaal een SPW3 diploma of zijn daarvoor in opleiding. Daarnaast krijgt het team op de volgende manier ondersteuning: o Ieder groep heeft regelmatig een teamoverleg over de omgang met kinderen, ouders, activiteitenprogramma en wat verder ter tafel komt. o Medewerkers kunnen ondersteuning vragen aan pedagogen (staf PW) van SRK wanneer het gaat om kinderen, ouders, vermoeden van kindermishandeling, activiteitgericht werken etc. PPA LEUK Wings oktober 2018 8
o Indien noodzakelijk kunnen medewerkers, eventueel samen met staf PW een beroep doen op de specifieke kennis en mogelijkheden van externe hulpinstanties. PPA LEUK Wings oktober 2018 9
Observeren en signaleren Op de bso worden de kinderen jaarlijks geobserveerd door de pedagogisch medewerkers. Dit gebeurt standaard rond de verjaardag van het kind. De pedagogisch medewerkers nemen een interview met het kind af zodat zij zelf ook hun mening en gevoel kunnen uiten. Het kan voorkomen dat de pedagogisch medewerkers de kinderen tussentijds nog extra willen observeren. Denk hierbij bijvoorbeeld aan opvallend gedrag. Hier kunnen zij eventueel de hulp van onze pedagogen inschakelen. Aan de hand van elke observatie krijgen ouders de mogelijkheid voor een oudergesprek. Uiteraard is er tijdens het brengen en halen ook een overdracht tussen medewerkers en ouders. Onze pedagogisch medewerkers hebben, naast de zorg voor de kinderen, ook een signalerende taak. Wanneer zij bijzonderheden in de ontwikkeling van het kind of andere problemen signaleren, zullen zij dit bespreekbaar maken. Eventueel kunnen zij ook helpen met de doorverwijzing naar de juiste instanties die verdere ondersteuning kunnen bieden. Ruilen en extra dagen Werken in combinatie met de zorg voor kinderen vraagt veel flexibiliteit van ouders. Vanuit klantgerichtheid wil SRK haar klanten als service zoveel mogelijk flexibiliteit bieden in het ruilen van opvangdagen. Het is ook mogelijk om een extra dag af te nemen. Het ruilen van dagen of extra komen is dan ook in principe altijd mogelijk, mits aan een aantal ruilregels wordt voldaan en dit bij het opvangcontract hoort. Het ruilbeleid kunt u ten aller tijden op vragen bij de leidinggevende. SRK Konnect Wij werken met Konnect; een makkelijke en klantvriendelijke manier om opvangzaken uit te wisselen en te regelen. Met de speciale SRK app voor mobiele telefoon en het ouderportaal komt u op uw persoonlijke pagina waarop u 24 uur per dag en 7 dagen per week: makkelijk de afwezigheid van uw kind (ziekte, vakantie) kunt doorgeven ruil en extra dagen kunt aanvragen (mitsruilen in uw contract zit) kunt inschrijven voor schoolvrije en vakantie dagen (BSO) foto s van de belevenissen van uw kind kunt zien een mededeling kunt doen aan de pedagogisch medewerkers PPA LEUK Wings oktober 2018 10