DB VOORSTEL Adviescommissie 21 maart 2017 agendapunt 4 Dagelijks bestuur 6 april 2017 Algemeen bestuur 29 juni 2017 Voorbereid door Jeroen Akersloot (medewerker financiën) Bijlagen 1. Jaarrekening 2016 onderdeel Twiske (13-3-2017) 2. Jaarrekening 2016 onderdeel Waterland (13-3-2017) 3. Verslag van bevindingen van IPA-ACON onderdeel Twiske (13-3-2017) 4. Verslag van bevindingen van IPA-ACON onderdeel Waterland (13-3-2017) 5. Reactie RNH op verslag van bevindingen onderdeel Twiske 6. Reactie RNH op verslag van bevindingen onderdeel Waterland JAARREKENINGEN 2016 De gecontroleerde jaarrekeningen 2016 kunnen worden vastgesteld. Het dagelijks bestuur besluit de jaarrekeningen Twiske-Waterland 2016 onderdeel Twiske en onderdeel Waterland voorlopig vast te stellen en deze ter beoordeling aan de deelnemers toe te sturen. Onderbouwing besluit Het vaststellen van de jaarrekening is een wettelijke verplichting. Bijdrage aan schapsdoelen Behoud van het gebied. Financiële consequenties Jaarrekening Twiske De reguliere inspanningen voor het recreatieschap voor 2016 zijn grotendeels conform begroting uitgevoerd, met enkele onderschrijdingen. De afwijking op de reguliere begroting zijn positief, lagere kosten en hogere inkomsten voor het recreatieschap. Per saldo is de reguliere begroting ca. 280.000 positiever dan begroot. Bij het opstellen van de begrotingswijziging 2017 wordt het reguliere budget voor het deelprogramma communicatie naar beneden bijgesteld omdat het beschikbare budget structureel niet wordt gebruikt. Bij de uitvoering van de incidentele werkzaamheden zijn er afwijkingen t.o.v. de begroting doordat enkele projecten slechts deels zijn uitgevoerd in 2016. Het resterende budget voor incidentele werkzaamheden schuift door naar 2017. Jaarrekening Waterland Het programma van Waterland is grotendeels deel conform begroting uitgevoerd. Het jaar 2016 heeft vooral in het teken gestaan van de afronding en in beheer name van het wandelroutenetwerk, de verharding van de fietspaden in het Purmerbos, promotie van de (nieuwe) routenetwerken en ontwikkeling van een nieuwe website en later in het jaar het meekoppelen van de recreatievoorzieningen op de Markermeerdijk. Bij het project Markermeerdijk stond in de tweede helft van 2016 de uitwerking door de Alliantie in een (definitieve) ontwerp centraal. Het schap heeft hierbij geparticipeerd in de projectgroep en heeft daarbij ook telgegevens aangeleverd over het gebruik van de dijk. De discussie over de wijze waarop wordt omgegaan met het beheer en onderhoud van de recreatievoorzieningen op de Markermeerdijk is nog niet afgerond.. De gemeente Alkmaar heeft vanwege de fusie met gemeente Schermer en Graft-De Rijp aangegeven per 1 januari 2017 uit het recreatieschap Twiske-Waterland te willen en de activiteiten te willen onderbrengen in het recreatieschap RAUM. Pagina 1 van 3
Juridische consequenties Volgens de bepalingen van de gemeenschappelijke regeling worden de jaarrekeningen 2016 eerst ter beoordeling aan de deelnemers gezonden, waarna het algemeen bestuur de rekeningen in haar vergadering van 29 juni 2017 vaststelt, alvorens deze aan de minister van BZK toe te zenden. Bestuurlijke achtergrond Het AB heeft de begrotingswijzigingen vastgesteld op 30 juni 2016 (besluit 2016/07). Communicatie Publiceren van dit voorstel op de website voor de AB-vergadering en het besluit na de AB-vergadering. Pagina 2 van 3
Opmerkingen AC 21 maart 2017 Opmerkingen DB 6 april 2017 Akkoord programmamanager In overleg met manager Advies Wordt ingevuld na vergadering AC. Wordt ingevuld na vergadering DB. Henk Wijkhuisen Wim Nieuwenhuis Pagina 3 van 3
TWISKE-WATERLAND JAARREKENING ONDERDEEL TWISKE 2016 Velsen-Zuid 7-3-2017
Inhoudsopgave Blz. Programmaverantwoording 3 Algemeen 3 Highlights 3 Resultaat 2016 4 Reserves 4 Toelichting belangrijkste afwijkingen 5 Overzicht participantenbijdrage 5 Weerstandsvermogen en risicobeheersing 6 Onderhoud kapitaalgoederen 6 Financiering 6 Bedrijfsvoering 7 Verkorte balans 7 Jaarrekening 2016 8 Balans per 31 december 2016 9 Waarderingsgrondslagen 11 Toelichting op de balans per 31 december 2016 12 Overzicht van baten en lasten in de jaarrekening over het begrotingsjaar 2016 16 Toelichting op het overzicht van baten en lasten in de jaarrekening over 2016 17 Overzicht van baten en lasten per kostensoort 30 Wet FIDO modelstaten A en B 31 Overige gegevens 33 Samenstelling van het Algemeen Bestuur 34 Controleverklaring 35 Vaststelling door het Algemeen Bestuur 39 Bijlagen 40 Bijlage I: Investerings- en financieringsstaat 2016 41 Bijlage II: Staat van geactiveerde kapitaaluitgaven 42 Bijlage III: Gebeurtenissen na balansdatum 43 Bijlage IV: Nota weerstandsvermogen en risicobeheersing 44 Bijlage V: WNT-verantwoording 2016 47
Programmaverantwoording 2016 Algemeen De reguliere inspanningen voor het recreatieschap voor 2016 zijn grotendeels conform begroting uitgevoerd, met enkele onderschrijdingen. Bij de uitvoering van de incidentele werkzaamheden zijn er afwijkingen t.o.v. de begroting. De afwijking op de reguliere begroting zijn positief, lagere kosten en hogere inkomsten voor het recreatieschap. Het resterende budget voor incidentele werkzaamheden schuift door naar 2017. Het recreatieseizoen is goed verlopen. Het was gedurende vrijwel het hele recreatieseizoen mooi weer. Alle evenementen zijn dan ook goed verlopen, en het uitblijven van veel regen heeft ertoe bijgedragen dat de terreinschade zeer beperkt is gebleven. De invullingen van een derde groot evenement is in 2016 mislukt. Door verschillende interpretaties van afspraken is het evenement Pleinvrees niet doorgegaan en waren de organisator en het recreatieschap verwikkelt in een juridische procedure. Inmiddels heeft de voorzieningenrechter uitspraak gedaan en zal in 2017 het evenement Pleinvrees plaatsvinden. Highlights Over het algemeen verloopt de inhaalslag groot onderhoud en vervangingen volgens planning. De vervangingen van bruggen en steigers is vrijwel afgerond. In 2016 zijn veel werkzaamheden voor het groot onderhoud aan verhardingen voorbereid. Deze worden in 2017 uitgevoerd. In 2016 is de Twiske Molen getroffen door een windhoos waardoor de kap en de wieken van de molen zijn afgewaaid. Dat heeft veel schade veroorzaakt. De molen is in eigendom van het recreatieschap. De schade wordt gedekt door de verzekering. Het schap is onmiddellijk begonnen met het herstel van de molen in samenwerking met de molenaar. Voor het bouwrijp maken voor een nieuwe recreatievoorziening op de locatie van de voormalige waterspeelplaats Twiske Poort zijn de oude betonnen speelobjecten gesloopt en afgevoerd. Eind 2016 is begonnen met de herbouw van de opstallen, nadat deze in 2015 door brandstichting zijn verwoest. In het afgelopen jaar is er veel schade en overlast geweest door vandalisme, voornamelijk aan toiletten en speeltoestellen. Om dit tegen te gaan zijn bij de openbare toiletten camera`s opgehangen. Dit lijkt vooralsnog te helpen. 2 dagen maatschappelijke stage van het Gaudi college uit Purmerend. Werkzaamheden bestonden voornamelijk uit snoeiactiviteiten De herijkte visie van Het Twiske is in 2016 vastgesteld. Het concept uitvoeringsprogramma bij de visie is in 2016 geschreven. Vaststelling van een definitief uitvoeringsprogramma staat gepland voor medio 2017 en uitvoering voor 2018 en verder. Op 17 april is de start van het recreatieseizoen gevierd met de Twiske open dag. De open dag is georganiseerd door de ondernemers in het gebied in samenwerking met ondersteuning van het recreatieschap. - 3 -
Resultaat 2016 regulier Jaarrekening 2016 Begroting 2016 Verschil Lasten 1.751.984 1.961.266 209.282 Baten 2.264.597 2.192.573 72.024 Saldo 512.612 231.307 281.305 Het resultaat van de reguliere inspanningen van het recreatieschap is een onderschrijding door zowel lagere lasten als hogere baten. De onderschrijding is veroorzaakt door de deelprogrammas communicatie en beheer. De baten zijn hoger door de inkomsten uit de evenementen Lente Kabinet en Welcome to the Future en enkele kleinere opbrengsten (zoals filmopnames en kleine evenementen). De inkomsten uit Lente Kabinet waren niet begroot omdat daar nog geen meerjarige overeenkomst was gesloten. Voor 2017 en verder is er wel een meerjarenovereenkomst aangegaan. Per saldo is de begroting ca. 280.000 positiever dan begroot. Bij het opstellen van de begrotingswijziging 2017 wordt het reguliere budget voor het deelprogramma communicatie naar beneden bijgesteld omdat het beschikbare budget structureel niet wordt gebruikt. Resultaat 2016 incidenteel Jaarrekening 2016 Begroting 2016 Verschil Lasten 571.687 991.714 420.027 Baten 151.776 440.000-288.224 Saldo -419.911-551.714 131.803 De incidentele werkzaamheden onderschrijden voor zowel baten als lasten. De lagere lasten worden deels veroorzaakt door de asfalteringswerkzaamheden (ca. 160.000). Deze worden in het laagseizoen uitgevoerd. De voorbereiding vond plaats in 2016, maar de uitvoering in het vroege voorjaar van 2017. Verder veroorzaakt de herbouw van de opstallen van Twiske Poort die in het laatste kwartaal is begonnen een onderschrijding (ca. 340.000). Het budget schuift door naar 2017. Hiertegenover staan niet begrote uitgaven voor schadeherstel aan de Twiske Molen (ca. 52.000). De kosten die het schap maakt voor Twiske Molen en de Blauwe poort worden gedekt door uitkeringen van de verzekering. De onderschrijding van de baten incidenteel betreft de uitkering van verzekeringsgelden voor de herbouw Twiske Poort. De uitkering loopt gelijk op met de gemaakte kosten voor de herbouw. Daarnaast heeft de verzekering de herstelwerkzaamheden aan Twiske Molen vergoed. Resultaat 2016 totaal Jaarrekening 2016 Begroting 2016 Verschil Lasten 2.323.671 2.952.980 629.309 Baten 2.416.372 2.632.573-216.201 Saldo 92.701-320.407 413.108 Reserves Stand van de reserves per 31-12-2016 31-12-2015 verschil Algemene reserve 2.026.630 1.987.352 39.278 Bestemmingsreserve betaald parkeren - - - Bestemmingsreserve investeringen 547.478 494.054 53.424 Totaal 2.574.108 2.481.406 92.701-4 -
Voor de komende jaren zijn de volgende ontwikkelingen van belang: Als gevolg van het schatkistbankieren leveren de liquide middelen momenteel vrijwel geen rente op. De inhaalslag voor vervanging en groot onderhoud, waartoe het bestuur in 2011 heeft besloten, zal in 2017 afgerond zijn. Voor de noodzakelijke vervangingen aan het parkeersysteem wordt voor de komende jaren rekening gehouden met een bedrag van ca. 60.000 per jaar aan afschrijvingen, welke zijn opgenomen in de begroting. Voor de dekking van de uitvoering groot onderhoud en vervanging is 300.000,- overgeboekt van de algemene reserve naar de bestemmingsreserve investeringen. Overzicht participantenbijdrage 2014 + inde 2015 Indeatie 1,47% Provincie Noord-Holland 965.451 14.192 979.643 Gemeente Amsterdam 393.209 5.780 398.989 Gemeente Landsmeer 28.444 418 28.862 Gemeente Oostzaan 13.385 197 13.582 Gemeente Purmerend 76.968 1.131 78.099 Gemeente Zaanstad 195.768 2.878 198.646 Totaal participantenbijdrage 1.673.225 24.596 1.697.821 2015 + inde 2016 Indeatie 0,95% Provincie Noord-Holland 979.643 9.307 988.950 Gemeente Amsterdam 398.989 3.790 402.779 Gemeente Landsmeer 28.862 274 29.136 Gemeente Oostzaan 13.582 129 13.711 Gemeente Purmerend 78.099 742 78.841 Gemeente Zaanstad 198.646 1.887 200.533 Totaal participantenbijdrage 1.697.821 16.129 1.713.950-5 -
Weerstandsvermogen en risicobeheersing De weerstandscapaciteit, zijnde de middelen en mogelijkheden waarover Recreatieschap Het Twiske beschikt om niet begrote kosten te dekken, bedraagt 1,9 miljoen en wordt gevormd uit het fonds dat is ontstaan door de afkoopsom van het rijk. Een groot gedeelte van het eploitatietekort wordt uit dit fonds gedekt. De rentebaten zijn niet voldoende om het eploitatietekort te dekken, waardoor het fonds op termijn uitgeput zal raken. Om dit tegen te gaan zijn in de strategische visie ideeën uitgewerkt om de inkomsten te verhogen. De risico's die zich kunnen voordoen bij het Twiske zijn in 2016 geïnventariseerd en gekwantificeerd. De kwantificering van de risico's heeft geleid tot een gewenst weerstandsvermogen van 460.000. De huidige omvang van het fonds voldoet dus ruimschoots om de berekende risico's af te dekken. De uitwerking van bovenstaande is als bijlage opgenomen. Onderhoud kapitaalgoederen a. Wegen en fietspaden De wegen en fietspaden, in beheer bij het recreatieschap, worden elk jaar geïnspecteerd om vast te stellen in hoeverre onderhoud gepleegd moet worden. Aan de hand van de uitkomst van de inspecties wordt groot onderhoud uitgevoerd. b. Riolering In het recreatiegebied ligt een rioleringssysteem waarop toiletgebouwen en overige accommodaties zijn aangesloten. Voor het regulier onderhoud zijn servicecontracten afgesloten. c. Water Wateroppervlakten zijn bepalend voor het landschap en de natuur en hebben een recreatieve functie. Peilbeheer en kwaliteitszorg zijn belangrijke uitgangspunten voor het beheer en onderhoud. Daarbij moet gedacht worden aan schouwwerkzaamheden en waterbemonstering. d. Groen Het gebiedsonderhoud wordt hoofdzakelijk in opdracht van het recreatieschap door aannemers uitgevoerd. De aannemers zorgen voor tijdig maaien van het dagkampeerterrein, beplantingsvormen worden onderhouden door middel van snoeien, kappen, dunnen en verjongen, het opruimen van afval, het schoonmaken van sloten, enz. De beheerders zien er op toe dat de aannemers tijdig aan hun verplichtingen voldoen en coördineren de werkzaamheden c.q. stemmen die af op het gebruik van het terrein. Tevens wordt een beperkt deel van de onderhoudswerkzaamheden in eigen beheer uitgevoerd. e. Gebouwen Jaarlijks wordt regulier onderhoud gepleegd aan gebouwen van het recreatieschap. Naast regulier onderhoud wordt indien nodig, aan een aantal gebouwen groot onderhoud gepleegd. Financiering Risicobeheer; de Kasgeldlimiet en Rente-risiconorm De kasgeldlimiet heeft betrekking op leningen met een looptijd van maimaal 1 jaar en de renterisiconorm op leningen met een looptijd vanaf 1 jaar. Het doel van deze normen uit hoofde van de Wet Fido is te voorkomen dat bij herfinanciering van de leningen bij (aanzienlijk) hogere rente, grote schokken optreden in de hoogte van de rente die het recreatieschap moet betalen. De normen beperken de budgettaire risico's. Het niveau van de korte leningen, de kasgeldlimiet is gelimiteerd tot 8,2 % van het bedrag van de begroting. De rente-risiconorm houdt in dat maimaal 20 % van de lange leningen per jaar afgelost kan worden. De norm beoogt een evenwichtige opbouw van de leningen in de tijd. Recreatieschap Het Twiske zal volgens het huidige liquiditeits- en financieringsbeleid binnen de kasgeldlimiet en de rente-risiconorm blijven, zie modelstaat A en B op bladzijde 29 en 30. - 6 -
Bedrijfsvoering Recreatie Noord-Holland NV (RNH) is de verzelfstandigde afdeling Groenbeheer van de provincie Noord-Holland, met de provincie als enige aandeelhouder. RNH is een uitvoeringsorganisatie, die als opdrachtnemer voor de besturen van de recreatieschappen werkt. Er wordt afgerekend op basis van werkelijk gemaakte uren. De samenwerkingsrelatie is beschreven in een raamcontract dat 5 jaar is vastgelegd, eerst van 2009-2013. In 2013 zijn het raamcontract en de dienstverlening van RNH geëvalueerd. De overwegend positieve uitkomst heeft geleid tot een verlenging van het raamcontract met nog eens 5 jaar (2014-2018). In 2017 zal de dienstverlening van Recreatie Noord Holland N.V. opnieuw geëvalueerd worden. De verkorte balans De balans per 31 december 2016 kan verkort als volgt worden weergegeven: (bedragen 1.000,-) ACTIVA 2016 2015 PASSIVA 2016 2015 Vaste activa Vaste financieringsmiddelen Materiële vaste activa 68,6 27,3 Reserves 2.574,1 2.481,4 Financiële vaste activa - - Schulden op lange termijn - - Subtotaal 68,6 27,3 Subtotaal 2.574,1 2.481,4 Vlottende activa Vorderingen en Vlottende passiva overlopende activa 2.400,3 2.507,6 Schulden op Liquide middelen 237,3 238,6 korte termijn 132,1 292,1 Subtotaal 2.637,6 2.746,2 Subtotaal 132,1 292,1 TOTAAL 2.706,3 2.773,5 TOTAAL 2.706,3 2.773,5-7 -
Jaarrekening 2016-8 -
BALANS PER 31 DECEMBER ACTIVA Omschrijving 31-12-2016 31-12-2015 VASTE ACTIVA Materiële vaste activa Investeringen 68.635 27.300 subtotaal materiële vaste activa 68.635 27.300 TOTAAL VASTE ACTIVA 68.635 27.300 VLOTTENDE ACTIVA Vlottende activa Debiteuren algemeen 1.745 1.941 Vooruitbetaalde bedragen - 2.082 Nog te ontvangen bedragen 23.640 3.682 Uitzettigen in Rijk's schatkist met een 2.374.928 2.499.928 looptijd korter dan een jaar subtotaal vlottende activa 2.400.314 2.507.633 Liquide Middelen ING Spaarrekeningen 221.210 219.124 ING bank 16.172 18.646 Kas 79-794 subtotaal liquide middelen 237.304 238.564 TOTAAL VLOTTENDE ACTIVA 2.637.617 2.746.197 TOTAAL-GENERAAL ACTIVA 2.706.252 2.773.497-9 -
PASSIVA Omschrijving 31-12-2016 31-12-2015 VASTE FINANCIERINGSMIDDELEN Reserves en fondsen Algemene reserve 2.026.630 1.987.352 Bestemmingsres. Betaald parkeren - - Bestemmingsreserve Investeringen 547.478 494.054 subtotaal reserves en fondsen 2.574.108 2.481.406 TOTAAL VASTE FINANCIERINGSMIDDELEN 2.574.108 2.481.406 VLOTTENDE PASSIVA Schulden op korte termijn Crediteuren 83.422 137.063 Nog te betalen bedragen 24.393 31.398 Aangegane verplichtingen - - Vooruitontvangen bedragen 24.330 123.629 Schulden aan kredietinstellingen - - subtotaal schulden korte termijn 132.144 292.090 TOTAAL VLOTTENDE PASSIVA 132.144 292.090 TOTAAL-GENERAAL PASSIVA 2.706.252 2.773.497-10 -
WAARDERINGSGRONDSLAGEN Waarderingsgrondslagen voor de balans en de resultaatbepaling Materiële vaste activa Op basis van het BBV wordt er onderscheid gemaakt tussen investeringen met een maatschappelijk nut en investeringen met een economisch nut. - Investeringen in het recreatiegebied (openbare ruimte), zoals het groot onderhoud en vervangingen worden aangemerkt als investeringen met een maatschappelijk nut. Deze investeringen worden op basis van het BBV in beginsel ineens ten laste van de eploitatie gebracht en dus niet geactiveerd; - Investeringen met een economisch nut worden geactiveerd en afgeschreven volgens algemeen aanvaardbare en bedrijfseconomische grondslagen. Financiële vaste activa Financiële vaste activa worden gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs of de nominale waarde. Vlottende activa De vlottende activa worden gewaardeerd tegen de nominale waarde en, waar nodig, verminderd met een voorziening voor oninbaarheid. Reserves Er zijn een drietal reserves, t.w. de Afkoopsom van het Rijk, de Bestemmingsreserve (vervangings)investeringen en de Bestemmingsreserve betaald parkeren. - Afkoopsom van het Rijk (Algemene Reserve) Aan de Afkoopsom van het Rijk wordt jaarlijks het eploitatieoverschot of -tekort toegevoegd respectievelijk onttrokken.tevens worden de rente opbrengsten van deposito's, spaarrekeningen en de obligaties aan de reserve toegevoegd. - Bestemmingsreserve betaald parkeren Jaarlijks worden aan de bestemmingsreserve bedragen onttrokken zijnde de afschrijving van de investering van het project uit het Betaald Parkeren. - Bestemmingsreserve (vervangings)investeringen Jaarlijks wordt aan de bestemmingsreserve (vervangings)investeringen een bedrag toegevoegd, zoals opgenomen in het bedrijfsplan Het Twiske. De netto uitgaven van de nieuwe investeringen worden onttrokken aan de bestemmingsreserve. Overige balansposten Alle overige balansposten zijn, tenzij anders vermeld, gewaardeerd tegen nominale waarde. De bepaling van het resultaat Het resultaat is bepaald op basis van de historische kostprijs. Baten en lasten worden toegerekend naar het jaar waarop zij betrekking hebben. Subsidies en bijdragen van derden Ontvangsten inzake subsidies en bijdragen van derden ten behoeve van de realisatie van specifieke projecten, alsmede de daarmee samenhangende uitgaven worden met ingang van het boekjaar 2004 in de programmarekening verantwoord. Jaarlijks wordt het saldo toegevoegd of onttrokken aan de reserves. - 11 -
TOELICHTING OP DE BALANS 31-12-2016 31-12-2015 ACTIVA Materiële vaste activa 68.635 27.300 Investeringen met economisch nut Het verloop van de boekwaarde van de materiële vaste activa kan als volgt worden gespecificeerd: Netto investeringen tot boekjaar 1.550.297 1.550.297 Geheel afgeschreven - Netto investeringen boekjaar 59.219 - Desinvesteringen boekjaar - - Totaal geïnvesteerde bedragen 1.609.516 1.550.297 Afschrijvingen tot boekjaar 1.522.997 1.364.865 Geheel afgeschreven - - Afschrijvingen desinvesteringen - - Afschrijvingen boekjaar 17.884-158.132 Totaal afschrijvingen 1.540.881 1.522.997 Boekwaarde per 31 december 68.635 27.300 De investering betreft met name het project Betaald Parkeren, de afschrijvingstermijn bedraagt 10 jaar. Op basis van het BBV dienen investeringen met een economisch nut geactiveerd te worden en dient hierover te worden afgeschreven volgens een stelsel dat is afgestemd op de verwachte toekomstige gebruiksduur. Investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut kunnen worden geactiveerd, maar volgens het BBV verdient het de voorkeur dergelijke activa niet te activeren. Deze aanbeveling is overgenomen door het schap. Vlottende activa 25.385 7.704 Debiteuren algemeen 1.745 1.941 Specificatie: HUS Zaanstreek 730 Stichting de Marsen 1.016 1.745 Vooruitbetaalde bedragen - 2.082 De vooruitbetaalde lasten per 31 december 2016 bestaan uit: - -12 -
31-12-2016 31-12-2015 Nog te ontvangen bedragen 23.640 3.682 Specificatie: Rente schatkist - - Rente Zakelijke spaarrrek. 67.09.64.379 13 29 Rente private spaarrek. 67.09.64.379 1.155 2.067 CJIB schadevergoeding betaald parkeren - 1.585 Schadevergoeding Twiske molen 22.471-23.640 3.682 Uitzettingen in 's Rijks schatkist met een rentetypische looptijd korter dan één jaar Uitzetting 's Rijks schatkist Twiske 2.374.928 2.499.928 Schatkistbankieren Twiske Drempelbedrag 2015 (0,75% van begrotingstotaal) 250.000 Het bedrag aan middelen per kwartaal dat buiten 's Rijks schatkist is aangehouden kwartaal 1 kwartaal 2 kwartaal 3 kwartaal 4 Buiten schatkist gehouden 241.808 266.733 237.885 237.383 Ruimte onder drempelbedrag 8.192-12.115 12.617 Overschrijding van het drempelbedrag - 16.733 - - Liquide middelen ING Zakelijke Spaarrekening 67.09.64.379 5.943 5.914 ING Private Spaarrekening 67.09.64.379 215.267 213.210 ING Bank 67.09.64.379 13.223 17.326 ING Bank 69.03.89.132 2.949 1.320 Kas -79 794 237.304 238.564-13 -
PASSIVA 31-12-2016 31-12-2015 Reserves en fondsen 2.574.108 2.481.406 Afkoopsom van het Rijk 2.026.630 1.987.352 Saldo per 1 januari 1.987.352 1.899.501 Af: Bouw Strooiselstal boerderij De Marsen - 15.559- Toevoeging saldo eploitatie 339.278 303.410 Onttrekking tbv Verv. Investering 300.000-200.000- Saldo per 31 december 2.026.630 1.987.352 Bestemmingsreserve betaald parkeren - - Saldo per 1 januari - 149.942 Bij: Toevoeging uit afkoopsom Af: Ontrekking uitbreiding parkeerplaatsen - - Toevoeging ivm activering Onttrekking ivm afschrijving - 149.942- Saldo per 31 december - - Het onttrokken bedrag van 149.942,- betreft de jaarlijkse afschrijving van de investering van het project betaald Parkeren en is conform de begroting 2015. Bestemmingsreserve Investeringen Saldo per 1 januari 494.054 508.657 Bij: rente - - Bij: toevoeging 425.000 365.000 Af: vervangingsinvesteringen 371.576-379.603- Saldo per 31 december 547.478 494.054 Zie bladzijde 20 van de programmarekening voor een specificatie van de vervangingsinvesteringen. Het toegevoegde bedrag van 425.000,- is conform de begroting 2016. -14 -
Schulden op korte termijn 31-12-2016 31-12-2015 Crediteuren 83.422 137.063 Specificatie: Recreatie Noord-Holland n.v. 51.354 Wen de Jong 15.776 B.T.W. 4e kw 2016 9.493 Diversen 6.799 83.422 Nog te betalen bedragen 24.393 31.398 Specificatie Accountantskosten 2016 7.370 Waterschapslasten 2014 6.970 Waterschapslasten 2015 7.305 Baker Tilly Berk advieskosten 696 HebLad betonnenbanken 1.301 ING bankkosten 4e kw 751 24.392 Vooruitontvangen bedragen 24.330 123.629 Schade uitkering pomphuistwiske Poort 33.683 Schade uitkering Twiske Poort 100.290 Voorbereiding / bouwkosten t/m/ 2016 Twiske P 109.648- Totaal te besteden herbouw Twiske Poort 24.325 P. Klaasse Bos 5 24.330 Rijk Investeringssubsidies - - Op 03 december 2015 heeft het Algemeen Bestuur besloten tot herbouw van de opstallen van de Twiske Poort. Onder de vooruitonvangen bedragen zijn de toegekende schadevergoedingen verantwoord van per saldo 133.973,-. Deze gelden zullen in 2016 worden besteed aan de herbouw van de opstallen. In 2015 zijn al enige voorbereidingen getroffen. De hiermee gemoeide kosten zijn gedekt uit de verkregen schadevergoedingen. Niet in de Balans opgenomen activa en verplichtingen: Binnen de balans zijn geen reserveringen opgenomen voor opgebouwd verlof van de medewerkers. Met de oprichting van Recreatie Noord-Holland, per 1 juli 2004, hebben de besturen van de Recreatieschappen ingestemd met het besluit van het provinciaal bestuur dat Recreatie Noord Holland N.V. is aangewezen als uitvoeringsorganisatie voor de recreatieschappen. Vanaf 1 januari 2009 is een overeenkomst tussen de Recreatieschappen en Recreatie Noord-Holland N.V. afgesloten. Deze overeenkomst liep van 2009 t/m 2013. Onlangs is deze overeenkomst met 5 jaar verlengd tot en met 2018. -15 -
2. OVERZICHT VAN BATEN EN LASTEN IN DE JAARREKENING OVER HET BEGROTINGSJAAR 2016 Jaarrekening 2016 Begroting 2016 Jaarrekening 2015 Deelprogramma lasten baten saldo lasten baten saldo lasten baten saldo 1 Gebiedsbeheer 1.629.547 601.949-1.027.598 1.904.228 478.623-1.425.605 1.592.360 485.901-1.106.459 2 Toezicht 202.948 - - 202.948 199.423 - - 199.423 186.114 - - 186.114 3 Financiën 58.479 1.169-57.310 61.802 - - 61.802 167.686 2.136-165.550 4 Bestuursadvisering 154.056 - - 154.056 140.315 - - 140.315 125.891 - - 125.891 5 Secretariaat 41.733 - - 41.733 38.913 - - 38.913 40.066 - - 40.066 6 Communicatie 77.589 - - 77.589 113.083 - - 113.083 84.722 - - 84.722 7 Inrichting & ontwikkeling 159.317 99.304-60.013 495.216 440.000-55.216 76.057 - - 76.057 Bijdrage participanten 1.713.950 1.713.950 1.713.950 1.713.950 1.697.822 1.697.822 Totaal lasten en baten 2.323.671 2.416.372 92.701 2.952.980 2.632.573-320.407 2.272.896 2.185.859-87.037 92.701-320.407-87.037 Gerealiseerde totaal saldo van baten en lasten Resultaatbestemming Toevoeging algemene reserve 339.278 339.278 95.793-95.793 303.410 303.410 Onttrekking algemene reserve 300.000-300.000 300.000-300.000 215.559-215.559 Toevoeging bestemmingsres. Bet. Parkeren - - - - - - Onttrekking bestemmingsres. Bet. Parkeren - - - - - 149.942-149.942 Toevoeging bestemmingsreserve Investeringen 425.000 425.000 425.000-425.000 365.000 365.000 Onttrekking bestemmingsreserve Investeringen 371.576-371.576-541.200-541.200 389.947-389.947 Totaal lasten en baten 3.087.948 3.087.948-3.473.773 3.473.773-2.941.306 2.941.306 - Gerealiseerde resultaat - - - Totalen-generaal 3.087.948 3.087.948-3.473.773 3.473.773-2.941.306 2.941.306 - - 16 -
3. OVERZICHT VAN BATEN EN LASTEN IN DE JAARREKENING 1 Gebiedsbeheer Financieel overzicht: Jaarrekening Begroting Jaarrekening 2016 2016 2015 Lasten: Bedrijfskosten regulier 789.460 921.082 775.164 Inzet RNH regulier 416.040 441.946 437.593 Totaal lasten regulier 1.205.500 1.363.028 1.212.758 Baten: Opbrengsten regulier 549.478 478.623 423.001 Totaal baten regulier 549.478 478.623 423.001 Saldo regulier - 656.022-884.405-789.757 Lasten: Lasten incidenteel 424.048 538.790 369.073 Inzet RNH incidenteel - 2.410 10.530 Totaal lasten incidenteel 424.048 541.200 379.603 Baten: Opbrengsten incidenteel - - 62.900 Project subsidies 52.471 - - Totaal baten incidenteel 52.471-62.900 Saldo incidenteel - 371.576-541.200-316.703 Saldo Gebiedsbeheer - 1.027.598-1.425.605-1.106.459 Financieel onderschrijding bedrijfskosten regulier ( 131.622) onderschrijding inzet RNH regulier ( 25.906) overschrijding baten regulier ( 70.855) onderschrijding lasten incidenteel ( 117.152) overschrijding baten incidenteel ( 52.417) Toelichting lagere bedrijfskosten door gunstige inschrijving voor het beheer van grasvegetaties (ca. 50.000), kosten aan het onderhoud van het betaald parkeren (ca. 30.000) en verspreid over andere kleinere posten. Met name de kosten voor het betaald parkeren zijn variabel en lastig te voorspellen. Lagere inzet RNH door pensionering werknemer (ca. 25.000). In 2017 wordt het budgte bijgesteld. hogere inkomsten uit erfpacht en door goed verlopen editie Welcome to the Future en Lente Kabinet lagere uitgaven voor groot onderhoud dan begroot, vooral voor het vervangen van verhardingen. Werkzaamheden zijn voorbereid en worden in 2017 voltooid. Het resterende budget schuift door naar 2017. dit betreft een uitkering van de verzekering voor noodreparaties aan Twiske Molen (zie tabel resultaat) Onderbouwing incidentele lasten en baten (per project uitgesplitst) Jaarrekening: Lasten incidenteel Baten incidenteel Eigen bijdrage Speeltoestellen 43.082-43.082 Gebouwen 91.435-91.435 Verhardingen 199.728-199.728 Kunstwerken 25.000-25.000 Rioolpompen - - - Parkeerinstallatie - - - Baggerwerk 12.331-12.331 Herstel Twiske molen 52.471 52.471 - - 17 -
424.048 52.471 371.576 Begroting: Lasten incidenteel Baten incidenteel Eigen bijdrage Speeltoestellen 43.100-43.100 Gebouwen 77.000-77.000 Verhardingen 365.000-365.000 Kunstwerken 25.000-25.000 Rioolpompen 12.000-12.000 Parkeerinstallatie 9.100-9.100 Baggerwerk 10.000-10.000 Herstel Twiske molen - - - 541.200-541.200 Reguliere inspanning dagelijks onderhouden bestaande recreatielandschap dagelijks onderhouden bestaande recreatievoorzieningen controleren veiligheids- en onderhoudssituatie updaten meerjarenraming groot onderhoud en vervangingen bijhouden beheersysteem controleren zwemwaterkwaliteit coördineren en communiceren over zwemlocaties met derden uitgeven en reguleren vergunningen / gebruiksovereenkomsten coördineren grote evenementen begeleiden van kleine en middelgrote evenementen organiseren ondernemersoverleg onderhouden contacten andere gebruikers en beheerders binnen recreatiegebied behandelen klachten begeleiden werkzaamheden vrijwilligers en werknemers werkvoorzieningsschappen beheren betaald parkeren zoeken naar mogelijkheden goedkoper beheren resultaat binnen budget en conform gewenste kwaliteit binnen budget en conform gewenste kwaliteit onveilige situaties voorkomen actuele en haalbare meerjarenraming beheerssysteem up to date verontreiniging tijdig opgemerkt goede communicatie over veiligheid van zwemwater d.m.v. bebording en website provincie aanvragen tijdig behandeld Inkomsten uit WTTF, Lentekabinet en Eastville organisator tevreden over dienstverlening schap ondernemers betrokken bij schap goede relaties andere partijen binnen termijn van 4 wkn behandeld inzet nuttig voor schap en bevredigend voor deelnemers inkomsten uit betaald parkeren gegenereerd hogere efficiëntie beheer duurzaam ontwikkeling investeren basis maatschappelijk - 18 -
Incidentele inspanning uitvoeren inhaalslag groot onderhoud en vervangingen herstel Twiske molen resultaat Vervangen van een fiets- wandelburg; Groot onderhoud asfalt; Nieuw speeltoestel op de avonturenspeelplaats; Etra slootonderhoud In 2016 is de Twiske Molen getroffen door een windhoos waardoor de kap en de wieken van de molen zijn afgewaaid. De schade wordt gedekt door de verzekering. Het schap is begonnen met het herstel. - 19 -
2 Toezicht Financieel overzicht: Jaarrekening Begroting Jaarrekening 2016 2016 2015 Lasten: Bedrijfskosten regulier 17.828 13.604 12.985 Inzet RNH regulier 185.121 185.819 173.129 Totaal lasten regulier 202.948 199.423 186.114 Baten: Opbrengsten regulier - - - Totaal baten regulier - - - Saldo regulier - 202.948-199.423-186.114 Lasten: Lasten incidenteel - - - Inzet RNH incidenteel - - - Totaal lasten incidenteel - - - Baten: Opbrengsten incidenteel - - - Project subsidies - - - Totaal baten incidenteel - - - Saldo incidenteel - - - Saldo Toezicht - 202.948-199.423-186.114 Financieel geen bijzonderheden Toelichting Reguliere inspanning toezicht houden en handhaven volgens Algemene Verordening vervullen rol gastheer in het gebied jaarlijks opstellen handhavingsplan specifieke handhaving: vandalisme resultaat recreanten voelen zich veilig; toezicht conform handhavingsplan recreanten tevreden over gastheerschap handhaving toegespitst op actuele noodzaak vandalisme aan toiletgebouwen teruggedrongen na plaatsing van camera's duurzaam ontwikkeling investeren basis maatschappelijk - 20 -
3 Financiën Financieel overzicht: Jaarrekening Begroting Jaarrekening 2016 2016 2015 Lasten: Bedrijfskosten regulier 25.835 32.820 166.171 Inzet RNH regulier 37.109 43.459 39.365 Totaal lasten regulier 62.944 76.279 205.536 Baten: Opbrengsten regulier 1.169-2.136 Totaal baten regulier 1.169-2.136 Saldo regulier - 61.776-76.279-203.400 Lasten: Lasten incidenteel 8.932 - - 37.850 Inzet RNH incidenteel - 13.398-14.477 - Totaal lasten incidenteel - 4.465-14.477-37.850 Baten: Opbrengsten incidenteel - - - Project subsidies - - - Totaal baten incidenteel - - - Saldo incidenteel 4.465 14.477 37.850 Saldo Financiën - 57.310-61.802-165.550 Financieel onderschrijding lasten regulier ( 13.335) onderschrijding lasten incidenteel ( 8.932) negatieve last inzet RNH incidenteel ( 13.398) Toelichting zowel iets lagere bedrijfskosten als inzet RNH inzet etern advies voor vraagstukken over de heffing van mogelijke vennootschapsbelasting en btw over de inkomsten uit festivals. verlaging van de opslag op de tarieven van RNH die dient ter dekking van het personeelsrisico. Per saldo betreft het een korting van 1,5% op de tarieven van RNH. Onderbouwing incidentele lasten en baten (per project uitgesplitst) Jaarrekening: Lasten incidenteel Baten incidenteel Eigen bijdrage Controle jaarrekening 2015 422- - 422- Verlaging opslag tarieven RNH 13.398- - 13.398- Verhardingen 9.351-9.351 Overige 4-4 4.465- - 4.465- Begroting: Lasten incidenteel Baten incidenteel Eigen bijdrage Verlaging opslag tarieven RNH 14.477- - 14.477-14.477- - 14.477- - 21 -
Reguliere inspanning opstellen van de programmabegroting, voortgangsrapportage en jaarrekening resultaat correcte en leesbare financiële stukken met goedkeurende controleverklaring duurzaam ontwikkeling investeren basis maatschappelijk voeren financiële administratie beheren financiële middelen jaarlijks herijking van de berekening van de financiële risico's van het schap correcte en betrouwbare administratie conform vereisten BBV optimaal beheer financiële middelen volgens schatkistbankieren risico's geëvalueerd en up-to-date - 22 -
4 Bestuursadvisering Financieel overzicht: Jaarrekening Begroting Jaarrekening 2016 2016 2015 Lasten: Bedrijfskosten regulier 861 2.883 1.708 Inzet RNH regulier 100.394 114.965 109.269 Totaal lasten regulier 101.255 117.848 110.977 Baten: Opbrengsten regulier - - - Totaal baten regulier - - - Saldo regulier - 101.255-117.848-110.977 Lasten: Lasten incidenteel 50.795 20.124 13.727 Inzet RNH incidenteel 2.006 2.343 1.187 Totaal lasten incidenteel 52.800 22.467 14.914 Baten: Opbrengsten incidenteel - - - Project subsidies - - - Totaal baten incidenteel - - - Saldo incidenteel - 52.800-22.467-14.914 Saldo Bestuursadvisering - 154.056-140.315-125.891 Financieel onderschrijding lasten regulier ( 16.593) overschrijding lasten incidenteel Toelichting lagere inzet RNH, na afronding van de herijkte visie in 2015 was er minder inzet nodig; Daarnaast waren er weinig etra vergaderingen of inzet bij onverwachte ontwikkelingen. hoge inzet etern juridisch advies door afwikkeling aanvraag evenement Pleinvrees. Onderbouwing incidentele lasten en baten (per project uitgesplitst) Jaarrekening: Lasten incidenteel Baten incidenteel Eigen bijdrage Recreatiemonitor 4.837-4.837 Advieskosten derden 47.963-47.963 52.800-52.800 Begroting: Lasten incidenteel Baten incidenteel Eigen bijdrage Recreatiemonitor 11.932-11.932 Advieskosten derden 10.535-10.535 22.467-22.467-23 -
Reguliere inspanning adviseren bestuur relatie met participanten onderhouden belangenbehartiging en advisering aan derden adequaat reageren op actualiteiten bewaken uitvoering van het programma en de jaaropdracht monitoren van de beleidsdoelen maken uitvoeringsprogramma bij herijkte visie Twiske organiseren bijeenkomsten vrienden van Het Twiske resultaat actuele lopende zaken zijn in de bestuursvergadering behandeld en er zijn 16 besluiten genomen participanten aangesloten bij de uitwerking van de visie belangen schap behartigd; reacties gegeven op plannen met directe relatie schapsdoelen; input geleverd voor beantwoording raadsvragen vragen adequaat en vlot beantwoord programma uitgevoerd binnen de gestelde kaders, afwijkingen verantwoord in najaarsrapportage en jaarrekening evaluatie van het programma aan de hand van de schapsdoelen (in de jaarrekening en begrotingswijziging) concept uitvoeringsprogramma besproken in bestuur; besluitvorming medio 2017 vrienden van het Twiske betrokken bij uitvoering programma voor het Twiske duurzaam ontwikkeling investeren basis maatschappelijk Incidentele inspanning aantal bezoeken monitoren en rapporteren juridische advisering resultaat aantal bezoeken aan het Twiske in beeld; hierover wordt apart gerapporteerd. inzet etern juridisch advies door afwikkeling aanvraag evenement Pleinvrees. De rechter heeft besloten dat Pleinvrees in 2017 een evenement mag organiseren. duurzaam ontwikkeling investeren basis maatschappelijk - 24 -
5 Secretariaat Financieel overzicht: Jaarrekening Begroting Jaarrekening 2016 2016 2015 Lasten: Bedrijfskosten regulier - - - Inzet RNH regulier 41.733 38.913 40.066 Totaal lasten regulier 41.733 38.913 40.066 Baten: Opbrengsten regulier - - - Totaal baten regulier - - - Saldo regulier - 41.733-38.913-40.066 Lasten: Lasten incidenteel - - - Inzet RNH incidenteel - - - Totaal lasten incidenteel - - - Baten: Opbrengsten incidenteel - - - Project subsidies - - - Totaal baten incidenteel - - - Saldo incidenteel - - - Saldo Secretariaat - 41.733-38.913-40.066 Financieel geen bijzonderheden Toelichting Reguliere inspanning breed bekendmaken van de bestuursbesluiten organiseren vergaderingen AC, DB en AB, inclusief voorbereiding en nazorg secretariële ondersteuning resultaat participanten op de hoogte van besluitvorming 2 bestuursrondes en 1 etra AB begeleid systematische en toegankelijke opslag van relevante documenten; zorggedragen voor telefonische bereikbaarheid van het recreatieschap duurzaam ontwikkeling investeren basis maatschappelijk - 25 -
6 Communicatie Financieel overzicht: Jaarrekening Begroting Jaarrekening 2016 2016 2015 Lasten: Bedrijfskosten regulier 26.815 30.507 32.555 Inzet RNH regulier 50.774 82.576 52.167 Totaal lasten regulier 77.589 113.083 84.722 Baten: Opbrengsten regulier - - - Totaal baten regulier - - - Saldo regulier - 77.589-113.083-84.722 Lasten: Lasten incidenteel - - - Inzet RNH incidenteel - - - Totaal lasten incidenteel - - - Baten: Opbrengsten incidenteel - - - Project subsidies - - - Totaal baten incidenteel - - - Saldo incidenteel - - - Saldo Communicatie - 77.589-113.083-84.722 Financieel onderschrijding lasten regulier ( 35.494) Toelichting lagere inzet personeel voor dit deelprogramma. Omdat de onderschrijding structureel is wordt het budget in de begrotingswijziging 2017 aangepast. Reguliere inspanning voorzien in goede & actuele terreininformatie voor recreanten en omwonenden benaderen pers en verwerven publiciteit promoten gebied verzorgen digitale media en beheren website website vernieuwen gebruik sociale media resultaat bebording en schriftelijke informatievoorziening up to date en betrouwbaar positieve free publicity verworven; activiteiten en actualiteiten verspreid treasure games georganiseerd om recreatieseizoen te openen; veel publicity in lokale bladen, maar helaas een beperkte deelname. website up to date, aantrekkelijk en relevant website voorbereid; lancering in eerste kwartaal 2017 Het Twiske is actief op facebook en heeft daar inmiddels ruim 2500 volgers, ruim 1000 meer dan vorig jaar duurzaam ontwikkeling investeren basis maatschappelijk - 26 -
7 Inrichting & Ontwikkeling Financieel overzicht: Jaarrekening Begroting Jaarrekening 2016 2016 2015 Lasten: Bedrijfskosten regulier - - - Inzet RNH regulier 60.013 52.692 50.155 Totaal lasten regulier 60.013 52.692 50.155 Baten: Opbrengsten regulier - - - Totaal baten regulier - - - Saldo regulier - 60.013-52.692-50.155 Lasten: Lasten incidenteel 99.304 442.524 20.893 Inzet RNH incidenteel - - 5.009 Totaal lasten incidenteel 99.304 442.524 25.902 Baten: Opbrengsten incidenteel - - - Project subsidies 99.304 440.000 - Totaal baten incidenteel 99.304 440.000 - Saldo incidenteel - - 2.524-25.902 Saldo Inrichting & Ontwikkeling - 60.013-55.216-76.057 Financieel onderschrijding lasten incidenteel onderschrijding baten incidenteel Toelichting de herbouw van de opstallen van Twiske Poort (na brandstichting in 2016) is voorbereid en er is een begin gemaakt met de werkzaamheden. Het grootste deel van de werkzaamheden zal in 2017 plaatsvinden. Het resterende budget schuift door naar 2017. dit betreft de uitkering van verzekeringsgelden voor de herbouw Twiske Poort. De uitkering loopt gelijk op met de gemaakte kosten voor de herbouw. Onderbouwing incidentele lasten en baten (per project uitgesplitst) Jaarrekening: Lasten incidenteel Baten incidenteel Eigen bijdrage Herbouw Twiske Poort 99.304 99.304-99.304 99.304 - Begroting: Lasten incidenteel Baten incidenteel Eigen bijdrage Herbouw Twiske Poort 442.524 440.000 2.524 442.524 440.000 2.524 - - - - 27 -
Reguliere inspanning coördineren en begeleiden maatschappelijke stages juridische advisering aanvullen beheerssysteem beheren vastgoedcontracten potentiele ondernemers en organisatoren begeleiden actief verwerven inkomsten organiseren ondernemersoverleg resultaat scholen tevreden over verloop juridisch advies en toetsing uitgevoerd bij herbouw opstallen Twiske Poort informatie beheerssysteem snel en eenvoudig toegankelijk marktconforme opbrengsten uit grond, gebouwen en leisure ondernemingen in 2016 zijn er gesprekken gevoerd met mogelijke eploitanten voor Twiske Poort en het Doesstrand. hogere baten voor het schap uit festivals ondernemers betrokken bij schap duurzaam ontwikkeling investeren basis maatschappelijk Incidentele inspanning Herbouw Twiske Poort resultaat begonnen met herbouw opstallen Twiske Poort. duurzaam ontwikkeling investeren basis maatschappelijk - 28 -
Totaal Financieel overzicht: Jaarrekening Begroting Jaarrekening 2016 2016 2015 Lasten: Bedrijfskosten regulier 860.799 1.000.896 988.583 Inzet RNH regulier 891.185 960.370 901.744 Totaal lasten regulier 1.751.984 1.961.266 1.890.327 Baten: Opbrengsten regulier 550.647 478.623 425.137 Totaal baten regulier 550.647 478.623 425.137 Saldo regulier - 1.201.338-1.482.643-1.465.191 Lasten: Lasten incidenteel 583.079 1.001.438 365.842 Inzet RNH incidenteel - 11.392-9.724 16.726 Totaal lasten incidenteel 571.687 991.714 382.569 Baten: Opbrengsten incidenteel - - 62.900 Project subsidies 151.776 440.000 - Totaal baten incidenteel 151.776 440.000 62.900 Saldo incidenteel - 419.911-551.714-319.669 Saldo Totaal - 1.621.249-2.034.357-1.784.859-29 -
4. OVERZICHT VAN BATEN EN LASTEN PER KOSTENSOORT rekening begroting rekening Omschrijving 2016 2016 2015 Lasten Inhuur personeel RNH regulier 891.185 960.370 901.744 Bestuurskosten 861 2.883 1.708 Kantoorkosten 21.715 31.465 24.960 Vervoerskosten 23.300 30.032 22.611 PR & marketing 26.815 30.507 28.713 Bedrijfskosten 1.115.119 1.319.584 1.047.805 Projectkosten* 143.215 442.389 40.348 Beheerkosten betaald parkeren 83.413 110.300 83.987 Afschrijvingen 17.884 24.600 158.132 Rentekosten 581 850 737 Bijzondere baten en lasten - 418 - - 37.850 Totaal lasten 2.323.671 2.952.980 2.272.896 Baten Eploitatieopbrengsten 262.308 197.954 147.828 Parkeergelden 271.994 266.328 253.457 Financiële baten 1.169-2.136 Overige opbrengsten 15.176 14.341 84.616 Project subsidies 151.776 440.000 - Totaal baten 702.422 918.623 488.037 Resultaat deelprogramma's - 1.621.249-2.034.357-1.784.859 Bijdrage participanten 1.713.950 1.713.950 1.697.822 Resultaat voor bestemming 92.701-320.407-87.037 Resultaatbestemming Toevoeging algemene reserve 339.278 95.793 303.410 Onttrekking algemene reserve - 300.000-300.000-215.559 Toevoeging bestemmingsres. Parkeren - - - Onttrekking bestemmingsres. Parkeren - - - 149.942 Toevoeging bestemmingsreserve Inv. 425.000 425.000 365.000 Onttrekking bestemmingsreserve Inv. - 371.576-541.200-389.947 Resultaat na bestemming - - - * projectkosten zijn inclusief inhuur personeel RNH incidenteel, groot onderhoud en overige investeringen - 30 -
Wet FIDO MODELSTATEN A EN B Modelstaat A ( 1.000) Kwartaal 1e 2e Maand 1 jan 1 feb 1 mrt 1 apr 1 mei 1 jun Registratie nr. Datum ontvangst Vlottende schuld 0 0 0 0 0 0 Vlottende middelen 0 0 0 0 0 0 Netto vl. schuld 0 0 0 0 0 0 Netto vl. overschot 0 0 0 0 0 0 Gem. schuld 0 0 Gem. overschot 0 0 Kasgeldlimiet 0 0 0 0 0 0 Ruimte onder limiet 0 0 Overschrijding 0 0 Kwartaal 3e 4e Maand 1 jul 1 aug 1 sep 1 okt 1 nov 1 dec Registratie nr. Datum ontvangst Vlottende schuld 0 0 0 0 0 0 Vlottende middelen 0 0 0 0 0 0 Netto vl. schuld 0 0 0 0 0 0 Netto vl. overschot 0 0 0 0 0 0 Gem. schuld 0 0 Gem. overschot 0 0 Kasgeldlimiet 0 0 0 0 0 0 Ruimte onder limiet 0 0 Overschrijding 0 0 Toelichting op modelstaat A Er zijn bij het recreatieschap Het Twiske geen activa en passiva die vallen onder de vlottende schulden en vlottende middelen met een rentetypische looptijd korter dan 1 jaar, alsmede heeft het schap geen langlopende leningen uitstaan. De Kasgeldlimiet voor recreatieschap Het Twiske wordt derhalve niet overschreden. - 31 -
Modelstaat B Modelstaat B 1a Renteherziening op vaste schuld O/G 0 1b Renteherziening op vaste schuld U/G 0 2 Renteherziening op vaste schuld (1a-1b) 0 3a nieuw aangetrokken vaste schuld 3b nieuw uitgezette lange leningen 4 netto nieuw aangetrokken vaste schuld (3a-3b) 0 5 Betaalde aflossingen 6 herfinanciering (laagste van 4 en 5) 7 Renterisico op de vaste schuld (2+6) 0 8 Renterisiconorm 0 9a ruimte onder 0 9b Overschrijding 0 Renterisiconorm 10 Stand van de vaste schuld 0 11 Vastgestelde percentage 12 Renterisiconorm (1011) 0 Toelichting op modelstaat B Er hebben bij het recreatieschap Het Twiske geen renteherzieningen op vaste schulden plaatsgevonden en er zijn geen nieuwe leningen uitgezet of aangetrokken. De renterisiconorm is derhalve nihil. - 32 -
Overige gegevens -33 -
SAMENSTELLING ALGEMEEN BESTUUR PER 31 DECEMBER 2016 GEMEENTE LANDSMEER GEMEENTE ALKMAAR GEMEENTE AMSTERDAM GEMEENTE BEEMSTER GEMEENTE EDAM-VOLENDAM PROVINCIE NOORD-HOLLAND GEMEENTE OOSTZAAN GEMEENTE PURMEREND GEMEENTE WATERLAND GEMEENTE WORMERLAND GEMEENTE ZAANSTAD Mevrouw A.C. Nienhuis, voorzitter De heer J.P. Nagengast Mevrouw S. Groenewoud, vicevoorzitter Mevrouw A.J.M. van Beek De heer H. Schütt De heer J.H.M. Bond De heer J. Klinkhamer Mevrouw E.S. Tijmstra Mevrouw G.J.M. Bekhuis De heer J. Schalkwijk Mevrouw L. Vissers-Koopman - 34 -
IPA-ACON ASSURANCE B.V. Wilhelminapark 29 Postbus 6222 2001 HE Haarlem Telefoon 023-5319539 Fa 023-5311700 info@ipa-acon.nl www.ipa-acon.nl CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT Aan: het Algemeen Bestuur van de gemeenschappelijke regeling Twiske-Waterland A. Verklaring over de in de jaarstukken opgenomen jaarrekening 2016 Ons oordeel Wij hebben de jaarrekening 2016 van de gemeenschappelijke regeling Twiske-Waterland, onderdeel 't Twiske gecontroleerd. Naar ons oordeel: geeft de in de jaarstukken opgenomen jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van zowel de baten en lasten over 2016 als van de activa en passiva van de gemeenschappelijke regeling Twiske-Waterland, onderdeel 't Twiske op 31 december 2016 in overeenstemming met het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV); zijn de in de jaarrekening verantwoorde baten en lasten alsmede de balansmutaties over 2016 in alle van materieel belang zijnde aspecten rechtmatig tot stand gekomen in overeenstemming met de begroting en met de in de relevante wet- en regelgeving opgenomen bepalingen. De jaarrekening bestaat uit: 4 de balans per 31 december 2016; 5 het overzicht van baten en lasten over 2016; en 6 de toelichting met een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiêle verslaggeving en andere toelichtingen. De basis voor ons oordeel Wij hebben onze controle uitgevoerd volgens het Nederlands recht, waaronder ook de Nederlandse controlestandaarden, het Besluit accountantscontrole decentrale overheden (Bado}, en de Regeling Controleprotocol Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (Wnt) 2016. Onze verantwoordelijkheden op grond hiervan zijn beschreven in de sectie 'Onze verantwoordelijkheden voor de controle van de jaarrekening'. Wij vinden dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel. -35-- IPA-ACON ASSURANCE B.V. is een onderdeel von de IPA-ACON GROEP KvK nr. 34095774, ING Bonk /BAN Nl69/NGB0670760374, Aangesloten bij het SRA (nationaal)/ INAA (internationaal)
B. Verklaring over de in de jaarstukken opgenomen andere informatie Naast de jaarrekening en onze controleverklaring daarbij, omvatten de jaarstukken andere informatie, die bestaat uit: het jaarverslag (inclusief relevante paragrafen); de overige gegevens; diverse bijlagen. Op grond van onderstaande werkzaamheden zijn wij van mening dat de andere informatie: met de jaarrekening verenigbaar is, zoals bedoeld in artikel 213 lid 3 sub d Gemeentewet, en geen materiële afwijkingen bevat; alle informatie bevat die op grond van het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten is vereist. Wij hebben de andere informatie gelezen en hebben op basis van onze kennis en ons begrip, verkregen vanuit de jaarrekeningcontrole of anderszins, overwogen of de andere informatie materiële afwijkingen bevat. Het Dagelijks Bestuur is verantwoordelijk voor het opstellen van de andere informatie, waaronder het jaarverslag in overeenstemming met het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten. C. Beschrijving van verantwoordelijkheden met betrekking tot de jaarrekening Verantwoordelijkheden van het Dagelijks Bestuur voor de jaarrekening Het Dagelijks Bestuur is verantwoordelijk voor het opmaken en getrouw weergeven van de jaarrekening in overeenstemming met het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten. Het Dagelijks Bestuur is ook verantwoordelijk voor het rechtmatig tot stand komen van de in de jaarrekening verantwoorde baten en lasten alsmede de balansmutaties, in overeenstemming met de begroting en met de in de relevante wet- en regelgeving opgenomen bepalingen. In dit kader is het Dagelijks Bestuur tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing die het Dagelijks Bestuur noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening en de naleving van die relevante wet- en regelgeving mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fouten of fraude. Bij het opmaken van de jaarrekening moet het Dagelijks Bestuur afwegen of de organisatie in staat is om haar werkzaamheden in continuïteit voort te zetten. Op grond van genoemde verslaggevingsstelsel moet het Dagelijks Bestuur de jaarrekening opmaken op basis van de continuîteitsveronderstelling, tenzij het Dagelijks Bestuur het voornemen heeft om de organisatie te liquideren of de activiteiten te beëindigen of als beëindiging het enige realistische alternatief is. Het Dagelijks Bestuur moet gebeurtenissen en omstandigheden waardoor gerede twijfel zou kunnen bestaan of de organisatie haar activiteiten in continuîteit kan voortzetten, toelichten in de jaarrekening. Het Algemeen Bestuur is verantwoordelijk voor het uitoefenen van toezicht op het proces van financiële verslaggeving van de organisatie. -36-
Onze verantwoordelijkheden voor de controle van de jaarrekening Onze verantwoordelijkheid is het zodanig plannen en uitvoeren van een controleopdracht dat wij daarmee voldoende en geschikte controle-informatie verkrijgen voor het door ons af te geven oordeel. Onze controle is uitgevoerd met een hoge mate maar geen absolute mate van zekerheid waardoor het mogelijk is dat wij tijdens onze controle niet alle materiêle fouten en fraude ontdekken. Afwijkingen kunnen ontstaan als gevolg van fouten of fraude en zijn materieel indien redelijkerwijs kan worden verwacht dat deze, afzonderlijk of gezamenlijk, van invloed kunnen zijn op de economische beslissingen die gebruikers op basis van deze jaarrekening nemen. De materialiteit beînvloedt de aard, timing en omvang van onze controlewerkzaamheden en de evaluatie van het effect van onderkende afwijkingen op ons oordeel. Wij hebben deze accountantscontrole professioneel kritisch uitgevoerd en hebben waar relevant professionele oordeelsvorming toegepast in overeenstemming met de Nederlandse controlestandaarden, Bado, de Regeling Controleprotocol WNT 2016, ethische voorschriften en de onafhankelijkheidseisen. Onze controle bestond onder andere uit: het identificeren en inschatten van de risico's dat de jaarrekening afwijkingen van materieel belang bevat als gevolg van fouten of fraude dan wel het niet rechtmatig tot stand komen van baten en lasten alsmede de balansmutaties, het in reactie op deze risico's bepalen en uitvoeren van controlewerkzaamheden en het verkrijgen van controle-informatie die voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel. Bij fraude is het risico dat een afwijking van materieel belang niet ontdekt wordt groter dan bij fouten. Bij fraude kan sprake zijn van samenspanning, valsheid in geschrifte, het opzettelijk nalaten transacties vast te leggen, het opzettelijk verkeerd voorstellen van zaken of het doorbreken van de interne beheersing; het verkrijgen van inzicht in de interne beheersing die relevant is voor de controle met als doel controlewerkzaamheden te selecteren die passend zijn in de omstandigheden. Deze werkzaamheden hebben niet als doel om een oordeel uit te spreken over de effectiviteit van de interne beheersing van de organisatie; het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiêle verslaggeving, de gebruikte financiêle rechtmatigheidscriteria en het evalueren van de redelijkheid van schattingen door het Dagelijks Bestuur en de toelichtingen die daarover in de jaarrekening staan; het vaststellen dat de door het Dagelijks Bestuur gehanteerde continuîteitsveronderstelling aanvaardbaar is. Tevens het op basis van de verkregen controle-informatie vaststellen of er gebeurtenissen en omstandigheden zijn waardoor gerede twijfel zou kunnen bestaan of de organisatie haar activiteiten in continuîteit kan voortzetten. Als wij concluderen dat er een onzekerheid van materieel belang bestaat, zijn wij verplicht om aandacht in onze controleverklaring te vestigen op de relevante gerelateerde toelichtingen in de jaarrekening. Als de toelichtingen inadequaat zijn, moeten wij onze verklaring aanpassen. Onze conclusies zijn gebaseerd op de controle-informatie die verkregen is tot de datum van onze controleverklaring. Toekomstige gebeurtenissen of omstandigheden kunnen er echter toe leiden dat een organisatie haar continuîteit niet langer kan handhaven; het evalueren van de presentatie, structuur en inhoud van de jaarrekening en de daarin opgenomen toelichtingen; en -37-
het evalueren of de jaarrekening een getrouw beeld geeft van de onderliggende transacties en gebeurtenissen en of de in de jaarrekening verantwoorde baten en lasten alsmede de balansmutaties in alle van materieel belang zijnde aspecten voldoen aan de eisen van financiêle rechtmatigheid. Gegeven onze eindverantwoordelijkheid voor het oordeel zijn wij verantwoordelijk voor de aansturing van, het toezicht op en de uitvoering van de controle. In dit kader hebben wij de aard en omvang bepaald van de uit te voeren werkzaamheden. Bepalend hierbij zijn de omvang en/of het risicoprofiel van de activiteiten. Op grond hiervan hebben wij de onderdelen geselecteerd waarbij een controle of beoordeling van de volledige financiële informatie of specifieke posten noodzakelijk was. Wij communiceren met het Algemeen Bestuur onder andere over de geplande reikwijdte en timing van de controle en over de significante bevindingen die uit onze controle naar voren zijn gekomen, waaronder eventuele significante tekortkomingen in de interne beheersing. Wij bevestigen aan het Algemeen Bestuur dat wij de relevante ethische voorschriften over onafhankelijkheid hebben nageleefd. Wij communiceren ook met het Algemeen Bestuur over alle relaties en andere zaken die redelijkerwijs onze onafhankelijkheid kunnen beïnvloeden en over de daarmee verband houdende maatregelen om onze onafhankelijkheid te waarborgen. Wij bepalen de kernpunten van onze controle van de jaarrekening op basis van alle zaken die wij met het Algemeen Bestuur hebben besproken. Wij beschrijven deze kernpunten in onze controleverklaring, tenzij dit is verboden door wet- of regelgeving of in buitengewoon zeldzame omstandigheden wanneer het niet vermelden in het belang van het maatschappelijk verkeer is. Haarlem, 13 maart 2017 Reg.nr.: 101826/215/382/260 lpa-acon Assurance B.V. Was getekend : mr. drs. J.C. Olij RA -38-
Aldus vastgesteld door het Algemeen Bestuur van het Recreatieschap Twiske-Waterland in de openbare vergadering van 29 juni 2017. voorzitter, Mevrouw A.C. Nienhuis -39 -
BIJLAGEN JAARREKENING 2016-40 -
BIJLAGE I RECREATIESCHAP HET TWISKE Investerings- en financieringsstaat 2016 nr. Omschrijving Stand per Vermeerde- Verminde- Afschrij- Stand per 1-1-2016 ringen ringen vingen 31-12-2016 2016 2016 2016 ACTIVA 1 Onroerende en roerende bezittingen 27.300 59.219 17.884 68.635 2 Investeringsuitgaven, welke gedekt worden uit reserves - - - 3 Verstrekte langlopende leningen - - - Totaal 27.300 59.219-17.884 68.635 PASSIVA 1 Algemene reserve 1.987.352 339.278 300.000 2.026.630 2 Bestemmingsres. Betaald parkeren - - - - 3 Bestemmingsreserve investeringen 494.054 425.000 371.576 547.478 4 Voorzieningen - - 5 Aangegane langlopende leningen - - Totaal 2.481.406 764.278 671.576-2.574.108 Werkkapitaal 2.454.106 705.059 671.576 17.884-2.505.473-41 -
BIJLAGE II RECREATIESCHAP HET TWISKE Staat van geactiveerde kapitaaluitgaven, behorende bij de rekening 2016 Kosten- Omschrijving Jaar Geactiv. Geactiv. Geactiv. Ter- Boekwaarde Afschr. Afschr. Boekwaarde plaats inv. t/m 2015 inv. 2016 t/m 2016 mijn 1-1-2016 t/m 2015 2016 31-12-2016 01 Algemeen Overgang naar Pin 2014 40.950 40.950 5 35.490 13.650 8.190 19.110 Vervangen camera's 2016-26.971 26.971 5 - - 5.394 21.577 03 Vervoermiddelen Mitsubishi L200 VV-638-S 2016-32.248 32.248 5 - - 4.300 27.948 Totaal geactiveerd 40.950 59.219 100.169 35.490 13.650 17.884 68.635 TOTAAL GENERAAL 40.950 59.219 100.169 35.490 13.650 17.884 68.635-42 -
Bijlage III: GEBEURTENISSEN NA BALANSDATUM Er zijn in dit kader geen bijzonderheden te melden 43
Bijlage IV Nota Weerstandsvermogen Het Twiske Op 1 januari 2004 is het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV) in werking getreden. Het BBV verplicht het Twiske aandacht te besteden aan de risico's. Met de voorliggende 'Nota weerstandsvermogen' wordt het noodzakelijke inzicht in zowel het weerstandsvermogen als de weerstandscapaciteit van het Twiske gegeven. Deze nota is in vier fasen tot stand gekomen. 1. Inventariseren en kwantificeren risico's 2. Bepalen minimaal gewenste / benodigde weerstandsvermogen 3. Berekenen aanwezige weerstandscapaciteit 4. Matchen benodigd weerstandsvermogen en aanwezige weerstandscapaciteit In deze nota worden de uitkomsten van deze fasen beschreven. 1. Inventariseren en kwantificeren risico's In de eerste fase zijn de risico's van het Twiske geïnventariseerd. Met de budgethouders zijn deze risico's in beeld gebracht. De geïnventariseerde risico's zijn beschreven en onderverdeeld naar: Hoog / Midden / Laag (kans) Risico's zijn als 'Hoog' aangemerkt indien de kans van voordoen hoog wordt geacht, enzovoort. Bij een hoog risico is de financiële impact voor 80 procent meegenomen, bij een midden risico voor 50 procent en bij een laag risico voor 20 procent. Structureel / Incidenteel Risico's zijn als incidenteel of structureel aangemerkt. Een structureel risico heeft een financiële impact in meerdere begrotingsjaren. Een incidenteel risico heeft een financiële impact in één begrotingsjaar. De structurele risico's zijn voor twee jaar meegenomen in de risicokwantificering. Voor het kunnen bepalen van het benodigde weerstandsvermogen is de financiële impact per risico berekend. Risico's zijn per definitie niet goed meetbaar. Dit komt doordat voor voorzienbare en redelijk kwantificeerbare risico's een voorziening moet worden gevormd. Om toch tot een kwantificering te kunnen komen, zijn de bepalende factoren voor een schatting van de kans van optreden (Hoog / Midden / Laag) en de impact van het risico (in euro's) geïdentificeerd. Zoveel mogelijk is de (gemiddelde) omvang van de bij het risico betrokken eploitatielasten en/of investeringsbedragen meegenomen bij de (subjectieve) bepaling van de kans en het effect. Dit betekent dat niet de gehele omvang van de mogelijke financiële impact wordt opgenomen als risicobuffer. Door vermenigvuldiging van de impact met een kans van optreden wordt een onnodig hoge risicobuffer vermeden. Tegelijkertijd wordt door de combinatie van verschillende risico's in de bepaling van de weerstandscapaciteit redelijkerwijs wel gezorgd voor voldoende vermogen voor tegenvallers. Op basis van de risico-inventarisatie zijn de volgende risico's onderkend. De geïnventariseerde risico's zijn gekwantificeerd voor een bedrag van in totaal 420.000,-. Een nadere specificatie van dit bedrag is: Risico Kans Incidenteel / Structureel 1. Stormschade/ziekte aan ouder wordende bomen. 2. subsidies (risico van terugbetalen) 3. Inkoop en aanbestedingsrisico 4. Kunstwerken m.n. bruggen en steigers (ouderdom) Financiële impact Uitgaande van twee jaar Hoog risico Structureel 25.000 50.000 Laag risico Structureel 40.000 80.000 Midden risico Structureel 10.000 20.000 Hoog risico Structureel 60.000 120.000-44 -
5. Verandering regelgeving (bijv Midden risico Structureel 50.000 100.000 wijziging zwemwater kwaliteit) 6. Verminderde inkomsten via Hoog risico Structureel 15.000 30.000 betaald parkeren door bijv. blikseminslag/vandalisme aan betalingssysteem etc 7. Verminderde inkomsten door Laag risico Incidenteel 20.000 20.000 faillissement horeca eploitanten Totaal 420.000 Bij de bepaling van de totale financiële impact voor alle risico's worden de incidentele risico's eenmalig meegenomen. Bij structurele risico's wordt de verwachte financiële impact per jaar met twee vermenigvuldigd. 2. De gewenste / benodigde omvang van het weerstandsvermogen Het weerstandsvermogen is in artikel 11 van het BBV gedefinieerd als De relatie tussen de weerstandscapaciteit, zijnde de middelen en mogelijkheden waarover de gemeente (of de gemeenschappelijke regeling) beschikt of kan beschikken om niet begrote kosten te dekken, en alle risico's waarvoor geen maatregelen zijn getroffen en die van materiële betekenis kunnen zijn in relatie tot de financiële positie. Het weerstandsvermogen weerspiegelt de mate waarin het schap in staat is middelen vrij te maken om de risico's, die zich in de praktijk voordoen, op te vangen zonder dat dit betekent dat het beleid verandert dan wel ingekrimpt moet worden. Het vermogen om het beleid door te zetten, is afhankelijk van de omvang van de weerstandscapaciteit. Er zijn (nog) geen wetenschappelijke of algemeen geldende normen voor de gewenste omvang van een weerstandsvermogen. Iedere gemeente en gemeenschappelijke regeling moet zelf invulling geven aan de gewenste omvang, gelet op haar eigen situatie en contet. De omvang van het weerstandsvermogen moet in verhouding staan tot de risico's die de organisatie loopt. De risico's moeten niet kunnen worden opgevangen door stuur- en beheersmaatregelen en / of financieel kunnen worden afgedekt door voorzieningen. De uitgevoerde risico-inventarisatie inclusief kwantificering is een logische basis voor het bepalen van het gewenste weerstandsvermogen. Hierbij moet rekening worden gehouden met het feit dat niet alle risico's kunnen worden gekwantificeerd (p.m.-posten). 1. Voor de geïdentificeerde en gekwantificeerde risico's worden de uitkomsten van de risicoinventarisatie als norm genomen voor het bepalen van het gewenste minimale weerstandsvermogen. Bij de risico-inventarisatie zijn risico's gekwantificeerd voor een bedrag van 420.000. 2. Voor de niet-gekwantificeerde risico's wordt uitgegaan van 2% van de structurele inkomsten. Het rijk stelt voor de gemeenten die vallen onder het artikel 12-regime, de minimale buffer van de algemene reserve ook op 2% van de som van de structurele inkomsten te stellen. Voor het Twiske komt 2% van de structurele inkomsten overeen met een bedrag van 40.000. Dit bedrag is daarmee het minimaal gewenste / benodigde weerstandsvermogen voor niet gekwantificeerde risico's. Het totale benodigd weerstandsvermogen komt daarmee op een bedrag van 460.000. In het volgende hoofdstuk wordt de omvang van het weerstandsvermogen gerelateerd aan de aanwezige weerstandscapaciteit. 3. Berekende weerstandscapaciteit per begin 2017 Onder weerstandscapaciteit wordt verstaan: het geheel aan beschikbare en vrij aanwendbare financiële middelen om mogelijke resterende risico's met financieel gevolg op te kunnen vangen. Met resterende risico's worden bedoeld: de risico's die onvoldoende in control zijn of kunnen worden gehouden door stuur- en beheersmaatregelen en/of waarvoor (nog) geen specifieke voorzieningen zijn of kunnen worden getroffen. - 45 -
De bepaling van de weerstandscapaciteit is een momentopname. De gekozen peildatum is 1 januari 2017. Bij het berekenen van de aanwezige weerstandscapaciteit wordt gekeken naar het vrije deel in reserves en voorzieningen De eventuele stille reserves zijn niet bij de weerstandscapaciteit betrokken. Ad 1. Vrije deel reserves en voorzieningen Bij het bepalen van het vrije deel van de reserves en voorzieningen is voorzichtigheid betracht. Criterium is of het algemeen bestuur de betreffende reserve in geval van een calamiteit kan vrijmaken zonder dat hierdoor een eploitatietekort ontstaat. Daarbij komt dat bij gebruik van een reserve, de rente die dit financieringsmiddel genereert tevens structureel gedekt moet worden. Reserve / voorziening Stand 1 januari 2017 Deel direct beschikbaar voor weerstandscapaciteit Afkoopsom van het rijk 2.026.630 1.726.630 Bestemmingsreserve Betaald Parkeren Bestemmingsreserve Investeringen 547.478 Totaal 1.987.352 1.987.352 *Voor de bovengenoemde reserves is de stand van de reserves per 1 januari 2017 als basis genomen waarbij alle goedgekeurde bestuursvoorstellen waarin beslag wordt gelegd op deze reserves zijn meegenomen (tot en met het AB van 12 december 2016. Kortom, alle reeds toegekende bijdragen vanuit de reserves maken geen deel uit van de ruimte hierboven gepresenteerd als weerstandscapaciteit Van de reserves (het eigen vermogen) is 1,7 mln aangemerkt als direct beschikbare incidentele weerstandscapaciteit. Deze capaciteit is afkomstig uit de afkoopsom van het rijk. Het vrije deel uit de overige reserves is niet direct beschikbaar. Het algemeen bestuur moet hiervoor eerst de bestemming van de reserve wijzigen, hetgeen tot de mogelijkheden behoort. Voorzieningen worden niet meegenomen in de weerstandscapaciteit. In de paragraaf Weerstandsvermogen van de begroting wordt elk jaar de (specificatie van de) weerstandscapaciteit vermeld, overeenkomstig artikel 11, lid 2a van het BBV. In het jaarverslag wordt op grond van artikel 26 BBV verantwoording afgelegd over de ontwikkelingen in de weerstandscapaciteit. De weerstandscapaciteit wordt elk jaar berekend bij de jaarrekening met als peildatum de balansdatum. De berekeningswijze en de uitgangspunten blijven hierbij ongewijzigd, tenzij het algemeen bestuur anders besluit. Peildatum van de weerstandscapaciteit, zoals die in de paragraaf Weerstandsvermogen van de begroting wordt vermeld, is de laatste balansdatum. Dit is 31 december van het jaar voorafgaand aan het jaar waarin de begroting wordt samengesteld. 4. Matching Gewenst weerstandsvermogen Berekende weerstandscapaciteit De conclusie in deze nota is dat Het Twiske over een weerstandscapaciteit beschikt van 1,7 mln om de risico's te dekken. Het gewenste weerstandsvermogen is berekend op 460.000 Voorgesteld wordt de minimale omvang van de algemene reserve voor het benodigd weerstandsvermogen vast te stellen op 460.000 Met ingang van de begroting 2015 en de jaarrekening 2014 wordt het gewenste / benodigde weerstandsvermogen voor de geïdentificeerde en de gekwantificeerde risico's jaarlijks herzien. Risico's en de omvang van de risico's kunnen jaarlijks wijzigen. Natuurlijk blijft het signaleren en het beheersen van de risico's een dagelijks proces. Gedurende het jaar wordt het bestuur geïnformeerd over belangrijke nieuwe risico's gedurende het jaar. De risico's met een hoge kans van voordoen worden als vast onderdeel in de planning & control instrumenten (begroting, bestuursrapportages, jaarrekening) behandeld. - 46 -
WNT-verantwoording 2016 Recreatieschap Twiske-Waterland Per 1 januari 2013 is de Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT) ingegaan. Deze verantwoording is opgesteld op basis van de volgende op Recreatieschap Twiske-Waterland van toepassing zijnde regelgeving: het algemene WNTmaimum. Bezoldiging topfunctionarissen Leidinggevende topfunctionarissen: Naam: Mevrouw mr. A.C. Nienhuis Mevrouw S. Groenewoud De heer G. Nijenhuis Mevrouw L. Vissers-Koopman De heer H. Schütt De heer J. Klinkhamer De heer J.H.M. Bond Mevrouw A.J.M. van Beek De heer J.P. Nagengast Mevrouw G.J.M. Bekhuis De heer J. Schalkwijk Mevrouw E.S. Tijmstra Functie Voorzitter AB en DB Lid AB en DB Lid AB en DB Lid AB en DB Lid AB en DB Lid AB en DB Lid AB Lid AB Lid AB Lid AB Lid AB Lid AB Onderstaande gegevens zijn bedragen 1 van toepassing op bovenstaande functionarissen Functie(s) Zie bovenstaande Duur dienstverband in 2016 1/1-31/12 Omvang dienstverband (in fte) 0 Gewezen topfunctionaris? nee (Fictieve) dienstbetrekking? nee Zo niet, langer dan 6 maanden binnen 18 maanden werkzaam? N.v.t. Bezoldiging Beloning 0,- Belastbare onkostenvergoedingen 0,- Beloningen betaalbaar op termijn 0,- Totaal bezoldiging 0,- Er zijn geen uitkeringen gedaan wegens beëindiging dienstverband aan topfunctionarissen. Overige rapportageverplichtingen op grond van de WNT Naast de hierboven vermelde topfunctionarissen zijn er geen overige functionarissen die in 2016 een bezoldiging boven het toepasselijke WNT-maimum hebben ontvangen, of waarvoor in eerdere jaren een vermelding op grond van de WNT heeft plaatsgevonden of had moeten plaatsvinden. Er zijn in 2016 geen ontslaguitkeringen aan overige functionarissen betaald die op grond van de WNT dienen te worden gerapporteerd. 47
TWISKE-WATERLAND JAARREKENING ONDERDEEL WATERLAND 2016 Velsen-Zuid, 13-3-2017
Inhoudsopgave Blz. Programmaverantwoording Achtergrond 3 Doelen Landschap Waterland 3 Programmaverantwoording 5 Achtergrond 5 Highlights 5 Resultaat 2016 5 Reserves 6 Overzicht participantenbijdrage 7 Weerstandsvermogen en risicobeheersing 8 Financiering 8 Bedrijfsvoering 8 Verkorte balans 9 Jaarrekening 2016 10 Balans per 31 december 2016 11 Waarderingsgrondslagen 13 Toelichting op de balans per 31 december 2016 15 Overzicht van baten en lasten in de jaarrekening over het begrotingsjaar 2016 19 Toelichting op het overzicht van baten en lasten in de jaarrekening over 2016 20 Overzicht van baten en lasten per kostensoort 31 Wet FIDO modelstaten A en B 32 Overige gegevens 34 Samenstelling van het Algemeen Bestuur 35 Controleverklaring 36 Vaststelling door het Algemeen Bestuur 40 Bijlagen 41 Bijlage I: Investerings- en financieringsstaat over 2016 42 Bijlage II: Staat van geactiveerde investeringen 2016 43 Bijlage III: Gebeurtenissen na balansdatum 44 Bijlage IV: Nota Weerstandsvermogen en risicobeheersing 45 Bijlage V: WNT-verantwoording 2016 48
1. Achtergrond Waterland is een gebied van ongeveer 30.000 ha. tussen Amsterdam-Noord, Zaanstad, Hoorn en het Markermeer. Elf gemeenten en de provincie Noord-Holland dragen in de Gemeenschappelijke Regeling Twiske-Waterland gezamenlijk zorg voor ontwikkeling en beheer van recreatievoorzieningen in dit gebied. Het recreatieschap is tot voor kort vooral een "ontwikkelschap" geweest en in mindere mate een "beheerschap". De laatste jaren wordt echter steeds meer beheerd en is er sprake van minder ontwikkelen van voorzieningen. Dit heeft deels te maken met de afronding van de Ontwikkelingsvisie Waterland. Met voorzieningen als fiets- en wandelpaden, kanoroutes, pontjes en recreatieknooppunten kan de recreant het gebied beleven, met haar rijke natuur- en landschapswaarden. 2. Doelen Landschap Waterland Voor Landschap Waterland is een doelenboom opgesteld op basis van de doelstelling van de gemeenschappelijke regeling, de kaders van de ontwikkelingsvisie en het gevoerde beleid van het recreatieschap. De doelenboom is het jaarlijks het vertrekpunt voor het opstellen van het programma van het recreatieschap. Het programma is uitgangspunt voor de schapsbegroting. -3 -
Het bevorderen van een evenwichtige ontwikkeling van de openluchtrecreatie onder meer door middel van het treffen van maatregelen en voorzieningen t.b.v. de openluchtrecreatie 1: Behoud recreatielandschap 2. Vergroten gebruik 3. ontwikkelen maatschappelijk draagvlak 4: Versterken duurzaamheid (Belevings) waarde landschap bewaken (ommetjesmaker & rust- en ruimtezoeker) Aansluiten bij historische lappendeken aan identiteiten In stand houden van nieuwe routestructuren en voorzieningen Tekorten recreatieve voorzieningen oplossen Verbindende structuur creëren met hoofdknooppunten Versterken fysieke verbinding met buitengebied Verbeteren toegankelijkheid vanuit stedelijk gebied Versterken watertoerisme/ recreatie Evenwichtig spreiden schapactiviteiten over hele werkgebied Meer samenwerking met belangrijke stakeholders in het gebied Stimuleren plattelands verbreding Optimale informatievoorziening raden & staten Utbreiden rol belangenbehartiger & kennisorganisati e Versterken financiele duurzaamheid Zoeken naar nieuwe financieringsmogelijkheden Stimuleren beheer door derden Recreatie koppelen aan (commerciële) ontwikkelingen Inzet op MVObeleid Streven naar duurzaamheid met aandacht voor biodiversiteit Duurzamer beheer Bevorderen & faciliteren ontwikkeling van groene energie voor eigen gebruik Meer lokale ommetjes die aansluiten op woonkernen Aansluiting bij wensen lokale besturen Gebruik recreatieve voorzieningen verhogen Inspelen op wensen/behoeft en recreanten Meer communicatie & promotie Route en infoborden voor recreant -4 -
Programmaverantwoording Achtergrond Het programma van het recreatieschap voor 2016 is voor het grootste deel conform begroting uitgevoerd. Het jaar 2016 heeft vooral in het teken gestaan van de afronding van de realisatie van het wandelroutenetwerk, de verharding van de fietspaden in het Purmerbos en later in het jaar het meekoppelen van de recreatievoorzieningen op de Markermeerdijk. Naast het regulier beheer is er ook groot onderhoud uitgevoerd aan o.a. de Zwaksloot, de glijbaan in het Speelbos Purmerbos, de voetgangersbrug in de Noordmeer en een vlonder in Overleek. Het wandelroutenetwerk is in 2016 geopend en in beheer genomen. Het project Markermeerdijk heeft vooral in het teken gestaan van de voorbereiding van de oplossingsrichtingen van de versterking en de uitwerking ervan door de Alliantie in (definitieve) ontwerpen. Het schap heeft hierbij geparticipeerd in de projectgroep en heeft daarbij ook telgegevens aangeleverd over het gebruik van de dijk. De discussie over de wijze waarop wordt omgegaan met het beheer en onderhoud van de recreatievoorzieningen op de Markermeerdijk is nog niet afgerond. Deze zal in 2017 verder worden gevoerd als de definitieve ontwerpen gereed zijn. In 2016 is een nieuwe website ontwikkeld. Daarnaast is er, veelal in samenwerking met het Bureau Toerisme Laag Holland en het Toeristisch Platform, ingezet op promotie van de diverse routenetwerken (fiets-, sloepen- en wandelnetwerk). De gemeente Alkmaar heeft vanwege de fusie met gemeente Schermer en Graft-De Rijp aangegeven per 1 januari 2017 uit het recreatieschap Twiske-Waterland te willen en de activiteiten te willen onderbrengen in het recreatieschap RAUM. Highlights Bestuursadvisering Meekoppelen recreatiepaden Markermeerdijk Recreatiemonitor uitgevoerd om aan te kunnen sluiten bij de wens van recreanten Realisatie nieuwe Gemeenschappelijke Regeling Inrichting & Ontwikkeling Oplevering betonfietspaden Purmerbos Afronding en opening wandelroutenetwerk Communicatie Resultaat 2016 regulier Ontwikkeling nieuwe website Promotie sloepennetwerk en wandel- en fietsnetwerk Jaarrekening 2016 Begroting 2016 Verschil Lasten 452.680 602.506 149.826 Baten 683.865 683.280 585 Saldo 231.185 80.774 150.411 Het reguliere programma van LW sluit met een hoger saldo dan vooraf begroot door: lagere inzet RNH en lagere bedrijfskosten vanwege vertraging in het project Markermeerdijk waardoor er in 2016 minder inzet vanuit het schap nodig was minder (eterne) inzet voor het beheer van de diverse routenetwerken en structuren, omdat deze nog relatief nieuw zijn en op onderdelen nog weinig onderhoud vergen. - 5 -
Resultaat 2016 incidenteel Jaarrekening 2016 Begroting 2016 Verschil Lasten 438.392 387.766-50.626 Baten 200.655 187.500 13.155 Saldo -237.736-200.266-37.470 Het incidentele programma van LW sluit met een lager saldo dan vooraf begroot door: Uitkering van een bedrag van 66.000 aan de gemeente Purmerend uit de reserve die gevormd is met de opbrengsten van de verkoop van jachthaven Hemmeland Lagere lasten bij de financiele afwikkeling van het wandelroutenetwerk Laag Holland (ca. 21.000) Resultaat 2016 totaal Jaarrekening 2016 Begroting 2016 Verschil Lasten 891.071 990.272 99.201 Baten 884.520 870.780 13.740 Saldo -6.551-119.492 112.941 Het resultaat is per saldo positiever dan begroot. Reserves Stand van de reserves per Algemene reserve Bestemmingsreserve vervangingsinvesteringen Bestemmingsreserve investeringen Bestemmingsreserve ruiterpaden Bestemmingsreserve verkoop Hemmeland Bestemmingsreserve Markermeerdijk Totaal 31-12-2016 31-12-2015 verschil 461.089 268.269 192.820 141.933 123.277 18.656 11.518 155.726 144.208-37.891 45.710 7.818-954.901 1.020.901 66.000-203.346 203.346-1.810.678 1.817.229 6.551- Er is 192.820 toegevoegd aan de Algemene reserve. Indien wenselijk kan later besloten worden of en hoe deze toevoeging wordt herverdeeld over de andere Bestemmingsreserves, zoals in 2014 is gedaan. Er is per saldo 19.000 toegevoegd aan de Bestemmingsreserve vervangingsinvesteringen, door een toevoeging van 57.315 uit de eploitatie conform eerder gemaakte afspraken en een onttrekking van 38.659 voor groot onderhoud aan o.a. een steiger bij Noordmeer. Er is 144.208 onttrokken aan de Bestemmingsreserve investeringen, waarvan 82.459 ten behoeve van het project Fietsverbindingen Purmerbos en de rest voor het wandelroutenetwerk. Er is een klein bedrag onttrokken uit de Bestemmingsreserve ruiterpaden, ten behoeve van het onderhoud van de ruiterpaden in het Purmerbos. De bestemmingsfonds verkoop Hemmeland is voor zover het aandeel van Amsterdam en de provincie Noord-Holland betreft geheel geoormerkt ten behoeve van het project Markermeerdijk. De gemeente Purmerend gebruikt haar deel voor eigen recreatieve ontwikkelingen. In 2016 heeft Purmerend 66.000 onttrokken aan haar deel in deze reserve. De bestemmingsreserve Markermeerdijk zou in 2017 gegroeid moeten zijn tot 500.000,-, waarbij jaarlijks het bestuur de dotatie bepaald aan de hand van een positief resultaat. - 6 -
Overzicht participantenbijdrage 2014-2016 2014 + inde 2015 Indeatie 1,47% Provincie Noord-Holland 327.542 4.815 332.357 Gemeente Amsterdam 150.387 2.211 152.598 Gemeente Beemster 14.020 206 14.226 Gemeente Edam-Volendam 25.170 370 25.540 Gemeente Graft de Rijp 3.186 47 3.233 Gemeente Landsmeer 8.985 132 9.117 Gemeente Oostzaan 1.912 28 1.940 Gemeente Purmerend 69.586 1.023 70.609 Gemeente Waterland 14.976 220 15.196 Gemeente Wormerland 14.020 206 14.226 Gemeente Zaanstad 1.912 28 1.940 Gemeente Zeevang 5.544 81 5.625 Totaal participantenbijdrage 637.240 9.367 646.607 2015 + inde 2016 Indeatie 0,95% Provincie Noord-Holland 332.357 3.157 335.514 Gemeente Amsterdam 152.598 1.450 154.048 Gemeente Beemster 14.226 135 14.361 Gemeente Edam-Volendam 25.540 243 25.783 Gemeente Graft de Rijp 3.233 31 3.264 Gemeente Landsmeer 9.117 87 9.204 Gemeente Oostzaan 1.940 18 1.958 Gemeente Purmerend 70.609 671 71.280 Gemeente Waterland 15.196 144 15.340 Gemeente Wormerland 14.226 135 14.361 Gemeente Zaanstad 1.940 18 1.958 Gemeente Zeevang 5.625 53 5.678 Totaal participantenbijdrage 646.607 6.142 652.749-7 -
Weerstandsvermogen en risicobeheersing De weerstandscapaciteit heeft betrekking op de middelen en mogelijkheden waarover het Landschap Waterland beschikt om niet begrote kosten te dekken. De risico's die zich kunnen voordoen bij Landschap Waterland zijn in 2016 geïnventariseerd en gekwantificeerd. Het berekende gewenste weerstandsvermogen bedraagt 100.000,-. De uitwerking hiervan is als bijlage opgenomen. De huidige reserves (weerstandscapaciteit) liggen boven het gewenste berekende niveau. Vanaf 2016 dienen volgens wijzigingen in de BBV een aantal kengetallen te worden vermeld, zoals opgenomen in onderstaande tabel. JR 2015 BGR 2016 JR 2016 netto schuldquote -207% -195% -208% idem gecorrigeerd voor verstrekte leningen -207% -195% -208% solvabiliteitsrisico 97% 97% 98% structurele eploitatieruimte -2% -14% 27% grondeploitatie nvt nvt nvt belastingcapaciteit nvt nvt nvt De netto schuldquote weerspiegelt het niveau van de schuldenlast ten opzichte van de eigen middelen. In de VNG-uitgave "Houdbare Gemeentefinanciën" is aangegeven dat wanneer de schuld lager is dan de jaaromzet (<100%) dit als voldoende kan worden bestempeld en boven de 130% als onvoldoende. De solvabiliteitsratio geeft inzicht in de mate waarin aan de financiele verplichtingen kan worden voldaan. Een ratio >50% wordt in de regel als voldoende beschouwd. Het kengetal "structurele eploitatieruimte" geeft aan hoe groot de structurele vrije ruimte in de begroting is om tegenvallers op te vangen. De comissie BBV geeft aan dat een ratio > 0,6% acceptabel is. Financiering Risicobeheer; de Kasgeldlimiet en Rente-risiconorm De kasgeldlimiet heeft betrekking op leningen met een looptijd van maimaal 1 jaar en de renterisiconorm op leningen met een looptijd vanaf 1 jaar. Het doel van deze normen uit hoofde van de Wet Fido is te voorkomen dat bij herfinanciering van de leningen bij (aanzienlijk) hogere rente, grote schokken optreden in de hoogte van de rente die het recreatieschap moet betalen. De normen beperken de budgettaire risico's. Het niveau van de korte leningen, de kasgeldlimiet is gelimiteerd tot 8,2 % van het bedrag van de begroting. De rente-risiconorm houdt in dat maimaal 20 % van de lange leningen per jaar afgelost kan worden. De norm beoogt een evenwichtige opbouw van de leningen in de tijd. Landschap Waterland heeft geen leningen en blijft binnen de kasgeldlimiet en de rente-risiconorm, zie modelstaat A en B op bladzijde 32 en 33. Bedrijfsvoering Recreatie Noord-Holland NV (RNH) is de verzelfstandigde afdeling Groenbeheer van de provincie Noord- Holland, met de provincie als enige aandeelhouder. RNH is een uitvoeringsorganisatie, die als opdrachtnemer voor de besturen van de recreatieschappen werkt. De samenwerkingsrelatie is beschreven in een raamcontract dat 5 jaar is vastgelegd, van 2009-2013. Er wordt afgerekend op basis van werkelijk gemaakte uren. In 2013 zijn het raamcontract en de dienstverlening van RNH geëvalueerd. De overwegend positieve uitkomst heeft geleid tot een verlenging van het raamcontract met nog eens 5 jaar (2014-2018). In 2017 zal de dienstverlening van Recreatie Noord Holland N.V. opnieuw geëvalueerd worden. - 8 -
De verkorte balans De balans per 31 december 2016 kan verkort als volgt worden weergegeven: (bedragen 1.000,-) ACTIVA 2016 2015 PASSIVA 2016 2015 Vaste activa Vaste financieringsmiddelen Materiële vaste activa - - Reserves 1.810,7 1.817,2 Financiële vaste activa - - Reserves - Schulden op lange termijn - - Subtotaal - - Subtotaal 1.810,7 1.817,2 Vlottende passiva Vlottende activa Vorderingen en Schulden op overlopende activa 1.616,3 1.628,1 korte termijn 34,7 48,6 Liquide middelen 229,1 237,7 Schulden aan kredietinstel. - - Subtotaal 1.845,3 1.865,8 Subtotaal 34,7 48,6 TOTAAL 1.845,3 1.865,8 TOTAAL 1.845,3 1.865,8-9 -
Jaarrekening 2016-10 -
BALANS LANDSCHAP WATERLAND PER 31 DECEMBER ACTIVA Omschrijving 31-12-2016 31-12-2015 VASTE ACTIVA Materiële vaste activa Investeringen met economisch nut - - subtotaal materiële vaste activa - - Financiële vaste activa TOTAAL VASTE ACTIVA - - VLOTTENDE ACTIVA Vorderingen en overlopende activa Debiteuren algemeen 74.973 14.815 Vooruitbetaalde bedragen - - Nog te ontvangen bedragen 69.177 132.156 Uitzetting in Rijk's schatkist met een 1.472.130 1.481.130 looptijd korter dan één jaar subtotaal vorderingen en overlopende activa 1.616.280 1.628.101 Liquide Middelen Zakelijke spaarrekening 222.796 221.731 Banken 6.086 15.832 Kas 171 148 subtotaal liquide middelen 229.053 237.711 TOTAAL VLOTTENDE ACTIVA 1.845.333 1.865.813 TOTAAL-GENERAAL ACTIVA 1.845.333 1.865.813-11 -
PASSIVA Omschrijving 31-12-2016 31-12-2015 VASTE FINANCIERINGSMIDDELEN Reserves en fondsen Algemene reserve 461.089 268.269 Bestemmingsreserve investeringen 11.518 155.726 Bestemmingsreserve Ruiterpaden Purmerbos 37.891 45.710 Bestemmingsfonds verkoop gelden Hemmeland 954.901 1.020.901 Bestemmingsres. Vervangingsinvesteringen 141.933 123.277 Bestemmingsres. Markermeerdijk 203.346 203.346 Subtotaal reserves en fondsen 1.810.678 1.817.229 TOTAAL VASTE FINANCIERINGSMIDDELEN 1.810.678 1.817.229 VLOTTENDE PASSIVA Schulden op korte termijn Crediteuren 30.153 42.967 Nog te betalen bedragen 4.501 5.616 Vooruitontvangen bedragen - - subtotaal schulden korte termijn 34.655 48.583 TOTAAL VLOTTENDE PASSIVA 34.655 48.583 TOTAAL-GENERAAL PASSIVA 1.845.333 1.865.813-12 -
WAARDERINGSGRONDSLAGEN Waarderingsgrondslagen voor de balans en de resultaatbepaling Materiële vaste activa Op basis van het BBV wordt er onderscheid gemaakt tussen investeringen met een maatschappelijk nut en investeringen met een economisch nut. - Investeringen in het recreatiegebied (openbare ruimte), zoals het groot onderhoud en vervangingen worden aangemerkt als investeringen met een maatschappelijk nut. Deze investeringen worden op basis van het BBV in beginsel ineens ten laste van de eploitatie gebracht en dus niet geactiveerd; - Investeringen met een economisch nut worden geactiveerd en afgeschreven volgens algemeen aanvaardbare en bedrijfseconomische grondslagen. Financiële vaste activa Financiële vaste activa worden gewaardeerd tegen hun verkrijgingsprijs of de nominale waarde. Vlottende activa De vlottende activa worden gewaardeerd tegen de nominale waarde en, waar nodig, verminderd met een voorziening voor oninbaarheid. Reserves - Algemene reserve Aan de algemene reserve wordt jaarlijks het resultaat na bestemming toegevoegd respectievelijk onttrokken. - Bestemmingsreserve investeringen De bestemmingsreserve investeringen is gevormd ter dekking van de netto uitgaven(aandeel Landschap Waterland) ten behoeve van investeringen in het werkgebied en de realisatie van specifieke projecten. - Bestemmingsreserve Ruiterpaden Purmerbos Deze bestemmingsreserve is gevormd ter dekking van de uitgaven in verband met het beheer en onderhoud van de aanleg van ruiterpaden in het Purmerbos. - Bestemmingsfonds verkoop gelden Hemmeland Het bestemmingsfonds is gevormd uit de netto-verkoopopbrengst van de jachthaven Hemmeland en zal worden aangewend voor investeringen op het grondgebied van de gemeenten Purmerend en Amsterdam-Noord. De beslissingsbevoegdheid ten aanzien van de besteding van deze gelden ligt bij de gemeenten Purmerend, Amsterdam en de Provincie Noord-Holland. Renteopbrengsten voortvloeiend uit de uitgezette gelden op de spaarrekening worden toegevoegd aan het bestemmingsfonds. - Bestemmingsreserve vervangingsinvesteringen De bestemmingsreserve vervangingsinvesteringen is gevormd ter dekking van de uitgaven ten behoeve van groot onderhoud in het werkgebied. - Bestemmingsreserve Markermeerdijk De bestemmingsreserve is gevormd ter dekking van de uitgaven t.b.v. de realisatie van de infrastructuur van de Markermeerdijk.Het algemeen bestuur heeft besloten vanaf 1 januari 2014 het saldo van de bestemmingsreserve op te hogen uit het resultaat van de jaarrekening, per jaar zal het algemeen bestuur besluiten over de hoogte van de toevoeging. Voorzieningen Op de balans van landschap Waterland is momenteel geen voorziening opgenomen. Overige balansposten Alle overige balansposten zijn, tenzij anders vermeld, gewaardeerd tegen nominale waarde. De bepaling van het resultaat Het resultaat is bepaald op basis van de historische kostprijs. Baten en lasten worden toegerekend naar het jaar waarop zij betrekking hebben. - 13 -
Subsidies en bijdragen van derden Ontvangsten inzake subsidies en bijdragen van derden ten behoeve van de realisatie van specifieke projecten, alsmede de daarmee samenhangende uitgaven worden in de programmarekening verantwoord. Jaarlijks wordt het verschil tussen de baten en lasten voor de specifieke projecten toegevoegd of onttrokken aan de betreffende bestemmingsreserves. - 14 -
TOELICHTING OP DE BALANS LANDSCHAP WATERLAND ACTIVA 31-12-2016 31-12-2015 Materiële vaste activa - - Investeringen met economisch nut Het verloop van de boekwaarde van de materiële vaste activa kan als volgt worden gespecificeerd: Investeringen tot boekjaar 86.783 86.783 Investeringen boekjaar - - Totaal geïnvesteerde bedragen 86.783 86.783 Afschrijvingen tot boekjaar 86.783 80.680 Afschrijvingen boekjaar - 6.103 Totaal afschrijvingen 86.783 86.783 Boekwaarde per 31 december - - Vorderingen en overlopende activa Debiteuren algemeen 74.973 14.815 Specificatie: Gem. Purmerend 25.000 14.815 J. Mulder 5.970 - Staatsbosbeheer 44.003-74.973 14.815 Nog te ontvangen bedragen 69.177 132.156 Rente spaarrekening 2016 297 1.065 PNH subsidie wandelroutenetwerk 68.880 131.092 Uitzettingen met een rentetypische kortere looptijd dan één jaar 69.177 132.156 Uitzetting 's Rijks schatkist 1.472.130 1.481.130 Schatkistbankieren Landschap Waterland Drempelbedrag 2015 (0,75% van 250.000 begrotingstotaal) Het bedrag aan middelen per kwartaal dat buiten 's Rijks schatkist is aangehouden kwartaal 1 kwartaal 2 kwartaal 3 kwartaal 4 Buiten schatkist gehouden 244.849 228.746 232.987 228.882 Ruimte onder drempelbedrag 5.151 21.254 17.013 21.118 Overschrijding van het drempelbedrag - - - - - 15 -
31-12-2016 31-12-2015 Liquide middelen Kas 171 148 ING Bank 67.07.63.101 6.086 15.832 ING zakelijke spaarrekening 222.796 221.731 229.053 237.711 PASSIVA Reserves en fondsen 461.089 268.269 Algemene reserve Saldo per 1 januari 268.269 181.903 Bij: Toegerekende rente - - Bij: - - Bij: Saldo eploitatie 192.820 86.366 Af: Best. Reserve Markermeerdijk - - Af: Pilot toezicht Zeevang - - Af: Best. Reserve Verv. Investeringen - - Saldo per 31 december 461.089 268.269 De toevoeging van 192.820 is het voordelig eploitatiesaldo 2016. Bestemmingsreserve investeringen 11.518 155.726 Saldo per 1 januari 155.726 208.436 Bij: Toevoeging Algemene Reserve - - Af: Netto investeringen 144.208-52.710- Saldo per 31 december 11.518 155.726 Investeringen Investeringen 2016 Bruto invest. Subsidies Netto invest. Wandelroutenetwerk 99.538 37.788 61.750 Fietsverbindingen Purmerbos 241.462 159.003 82.459 Totaal investeringen 341.000 196.791 144.208 Bestemmingsreserve Ruiterpaden Purmerbos 37.891 45.710 Saldo per 1 januari 45.710 49.775 Bij: Storting Af: Onderhoudskosten 7.818-4.065- Saldo per 31 december 37.891 45.710-16 -
31-12-2016 31-12-2015 Bestemmingsfonds verkoop gelden Hemmeland 954.901 1.020.901 Saldo per 1 januari 1.020.901 1.020.881 Af: Uitbetaling gem. Purmerend 66.000- - Bij: Rentevergoedingen - 20 Saldo per 31 december 954.901 1.020.901 Het Bestemmingsfonds verkoop gelden Hemmeland zal worden aangewend voor investeringen op het grondgebied van de gemeenten Purmerend en Amsterdam-Noord. De beslissingsbevoegdheid ten aanzien van de besteding van deze gelden ligt bij de gemeenten Purmerend, Amsterdam en de Provincie Noord-Holland. Bestemmingsres. Vervangingsinvesteringen 141.933 123.277 Saldo per 1 januari 123.277 124.843 Bij: Toevoeging 57.315 56.776 Af: Vervangingen 38.659-58.341- Saldo per 31 december 141.933 123.277 Bestemmingsres. Markermeerdijk 203.346 203.346 Saldo per 1 januari 203.346 245.621 Bij: Toevoeging resultaat - - Af: Adviesbureau Vista - 42.275- Saldo per 31 december 203.346 203.346 Schulden op korte termijn Crediteuren 30.153 42.967 Specificatie: Recreatie Noord Holland N.V. 10.600 23.454 Gemeente Wormerland 4.500 - Baanstede 7.585 1.779 Water Land & Dijken 6.379 6.279 Pneuman - 1.015 Lanckhorst recycling - 2.663 Loonwerk van Staaveren - 1.597 De Vree - 5.927 Diversen 1.090 253 30.153 42.967-17 -
31-12-2016 31-12-2015 Nog te betalen bedragen 4.501 5.616 Specificatie: Accountantskosten 2016 4.437 Betalingsverkeer RC ING Bank 43 Betalingsverkeer schatkist ING Bank 22 4.501 Vooruitontvangen bedragen - - - - Niet in de Balans opgenomen activa en verplichtingen: Met de oprichting van Recreatie Noord-Holland, per 1 juli 2004, hebben de besturen van de Recreatieschappen ingestemd met het besluit van het provinciaal bestuur dat Recreatie Noord Holland N.V. is aangewezen als uitvoeringsorganisatie voor de recreatieschappen. De samenwerkingsrelatie is beschreven in een raamcontract dat 5 jaar is vastgelegd, van 2009-2013. Er wordt afgerekend op basis van werkelijk gemaakte uren. In 2013 zijn het raamcontract en de dienstverlening van RNH geëvalueerd. De overwegend positieve uitkomst heeft geleid tot een verlenging van het raamcontract met nog eens 5 jaar (2014-2018). - 18 -
2. OVERZICHT VAN BATEN EN LASTEN IN DE JAARREKENING OVER HET BEGROTINGSJAAR 2016 Jaarrekening 2016 Begroting 2016 Jaarrekening 2015 Deelprogramma lasten baten saldo lasten baten saldo lasten baten saldo 1 Gebiedsbeheer 307.962 30.819-277.144 353.162 30.532-322.630 241.926 26.771-215.154 2 Toezicht - - - - - - - - - 3 Financiën 25.482 297-25.185 38.366 - -38.366 27.809 1.094-26.715 4 Bestuursadvisering 84.061 - -84.061 120.578 - -120.578 116.196 - -116.196 5 Secretariaat 20.412 - -20.412 24.301 - -24.301 20.659 - -20.659 6 Communicatie 60.377 - -60.377 54.380 - -54.380 59.910 - -59.910 7 Inrichting & ontwikkeling 392.778 200.655-192.122 399.485 187.500-211.985 427.324 205.123-222.201 Bijdrage participanten 652.749 652.749 652.748 652.748 646.606 646.606 Totaal lasten en baten 891.071 884.520-6.551 990.272 870.780-119.492 893.823 879.594-14.229 Gerealiseerde totaal saldo van baten en lasten -6.551-119.492-14.229 Resultaatbestemming Toevoeging Algemene reserve 192.820-192.820 18.008-18.008 86.366-86.366 Onttrekking Algemene reserve - - - - - - - - Toevoeging bestemmingsreserve Purmerbos - - - - - - - - Onttrekking bestemmingsreserve Purmerbos - 7.818-7.818 - - - - 4.065-4.065 Toevoeging bestemmingsreserve investeringen - - - - - - - - - Onttrekking bestemmingsreserve investeringen - 144.208-144.208-137.500-137.500-52.710-52.710 Toevoeg. Bestem.fonds verkoop gelden Hemmeland - - - 2.073 2.073-20 - 20 Onttr. Bestem.fonds verkoop gelden Hemmeland - 66.000-66.000 - - - - - - Toevoeg. bestemmingsreserve vervangingsinvesteringen 57.315-57.315 57.315-57.315 56.776-56.776 Onttr. bestemmingsreserve vervangingsinvesteringen - 38.659-38.659-57.315-57.315-58.341-58.341 Toevoeg. bestemmingsreserve Markermeerdijk - - - - - - - - - Onttr. bestemmingsreserve Markermeerdijk - - - - - - - 42.275-42.275 Totaal lasten en baten 1.141.206 1.141.206-1.067.668 1.067.668-1.036.986 1.036.986 - Gerealiseerde resultaat - - - Totalen-generaal 1.141.206 1.141.206-1.067.668 1.067.668-1.036.986 1.036.986 - - 19 -
3. OVERZICHT VAN BATEN EN LASTEN IN DE JAARREKENING 1 Gebiedsbeheer Financieel overzicht: Jaarrekening Begroting Jaarrekening 2016 2016 2015 Lasten: Bedrijfskosten regulier 139.423 180.620 118.308 Inzet RNH regulier 122.062 118.760 110.226 Totaal lasten regulier 261.485 299.380 228.534 Baten: Opbrengsten regulier 30.819 30.532 26.771 Totaal baten regulier 30.819 30.532 26.771 Saldo regulier -230.666-268.848-201.763 Lasten: Lasten incidenteel 46.477 53.782 13.391 Inzet RNH incidenteel - - - Totaal lasten incidenteel 46.477 53.782 13.391 Baten: Opbrengsten incidenteel - - - Project subsidies - - - Totaal baten incidenteel - - - Saldo incidenteel -46.477-53.782-13.391 Saldo Gebiedsbeheer -277.144-322.630-215.154 Financieel Per saldo lagere lasten (ca. 45.000) Toelichting Voornamelijk door lagere bedrijfskosten en lagere incidentele lasten, doordat net opgeleverde voorzieningen dit jaar nog weinig onderhoud vergden. Onderbouwing incidentele lasten en baten (per project uitgesplitst) Jaarrekening: Lasten incidenteel Baten incidenteel Eigen bijdrage Grootonderhoud 46.477-46.477 46.477-46.477 Begroting: Lasten incidenteel Baten incidenteel Eigen bijdrage Grootonderhoud 53.782-53.782 53.782-53.782-20 -
Reguliere inspanning dagelijks onderhouden bestaande recreatievoorzieningen controleren veiligheids- en onderhoudssituatie updaten meerjarenraming groot onderhoud en vervangingen uitvoeren meerjarenraming groot onderhoud en vervangingen bijhouden beheersysteem onderhouden contacten andere gebruikers en beheerders binnen recreatiegebied behandeling klachten resultaat binnen budget en conform gewenste kwaliteit onveilige situaties voorkomen actuele en haalbare meerjarenraming uitgevoerd volgens planning en binnen budget beheerssysteem up to date goede relaties andere partijen binnen termijn van 4 wkn behandeld behoud gebied vergroten gebruik duurzaamheid maatschappelijk begeleiden werkzaamheden vrijwilligers en werknemers inzet nuttig voor schap en bevredigend werkvoorzieningsschappen voor deelnemers zoeken naar mogelijkheden goedkoper beheren hogere efficiëntie beheer inschakelen agrariërs bij beheer lagere beheerlasten - 21 -
3 Financiën Financieel overzicht: Jaarrekening Begroting Jaarrekening 2016 2016 2015 Lasten: Bedrijfskosten regulier 4.697 12.422 11.151 Inzet RNH regulier 25.703 31.921 33.021 Totaal lasten regulier 30.400 44.343 44.172 Baten: Opbrengsten regulier 297-1.094 Totaal baten regulier 297-1.094 Saldo regulier -30.103-44.343-43.078 Lasten: Lasten incidenteel 97 - -16.364 Inzet RNH incidenteel -5.015-5.977 - Totaal lasten incidenteel -4.918-5.977-16.364 Baten: Opbrengsten incidenteel - - - Project subsidies - - - Totaal baten incidenteel - - - Saldo incidenteel 4.918 5.977 16.364 Saldo Financiën -25.185-38.366-26.715 Financieel lagere lasten regulier lagere lasten incidenteel Toelichting lagere bedrijfskosten, voornamelijk door wegvallen afschrijvingslast van een afgeschreven vervoermiddel dat nog niet vervangen is en beperktere inzet RNH verlaging van de opslag op de tarieven van RNH, die ter dekking van het personeelsrisico dient. Onderbouwing incidentele lasten en baten (per project uitgesplitst) Jaarrekening: Lasten incidenteel Baten incidenteel Eigen bijdrage Controle jaarrekening 2015 97-97 Verlaging opslag tarieven RNH 5.015- - 5.015-4.918- - 4.918- Begroting: Lasten incidenteel Baten incidenteel Eigen bijdrage Verlaging opslag tarieven RNH 5.977- - 5.977-5.977- - 5.977- - 22 -
Reguliere inspanning opstellen van de begroting, voortgangsrapportage en jaarrekening resultaat correcte en leesbare financiële stukken met goedkeurende controleverklaring behoud gebied vergroten gebruik duurzaamheid maatschappelijk voeren financiële administratie beheren financiële middelen jaarlijks herijking van de berekening van het gewenste weerstandsvermogen correcte en betrouwbare administratie optimaal beheer financiële middelen volgens schatkistbankieren weerstandsvermogen geëvalueerd en upto-date - 23 -
4 Bestuursadvisering Financieel overzicht: Jaarrekening Begroting Jaarrekening 2016 2016 2015 Lasten: Bedrijfskosten regulier 4.770 29.456 38.501 Inzet RNH regulier 68.671 81.273 74.623 Totaal lasten regulier 73.441 110.729 113.124 Baten: Opbrengsten regulier - - - Totaal baten regulier - - - Saldo regulier -73.441-110.729-113.124 Lasten: Lasten incidenteel 857 6.803 - Inzet RNH incidenteel 9.762 3.046 3.072 Totaal lasten incidenteel 10.619 9.849 3.072 Baten: Opbrengsten incidenteel - - - Project subsidies - - - Totaal baten incidenteel - - - Saldo incidenteel -10.619-9.849-3.072 Saldo Bestuursadvisering -84.061-120.578-116.196 Financieel lagere lasten regulier Toelichting Lagere bedrijfskosten (ca 25.000) door minder inhuur eterne inzet en lagere inzet RNH (ca 12.000) voornamelijk door vertraging van het project Meekoppelen recreatiepaden Markermeerdijk. Onderbouwing incidentele lasten en baten (per project uitgesplitst) Jaarrekening: Lasten incidenteel Baten incidenteel Eigen bijdrage Recreatiemonitor 10.619-10.619 Advieskosten derden - - - 10.619-10.619 Begroting: Lasten incidenteel Baten incidenteel Eigen bijdrage Recreatiemonitor 9.849-9.849 9.849-9.849-24 -
Reguliere inspanning adviseren bestuur relatie met participanten onderhouden belangenbehartiging en advisering aan derden adequaat reageren op actualiteiten bewaken uitvoering van het programma en de jaaropdracht monitoren van de beleidsdoelen resultaat goed voorbereide besluitvorming en informele advisering ambtenaren en bestuurders tevreden over de dienstverlening gereageerd op zaken met directe relatie doelstelling schap vragen binnen 2 weken beantwoord programma (met uitzondering van het vertraagde meekoppelproject Markermeerdijk) uitgevoerd conform opdracht bestuur en binnen de gestelde kaders evaluatie van de doelen van het programma behoud gebied vergroten gebruik duurzaamheid maatschappelijk Incidentele inspanning recreatiemonitor: aantal bezoeken monitoren en rapporteren resultaat aantal bezoekers gemeten conform wensen bestuur behoud gebied vergroten gebruik duurzaamheid maatschappelijk - 25 -
5 Secretariaat Financieel overzicht: Jaarrekening Begroting Jaarrekening 2016 2016 2015 Lasten: Bedrijfskosten regulier - - - Inzet RNH regulier 20.412 24.301 20.659 Totaal lasten regulier 20.412 24.301 20.659 Baten: Opbrengsten regulier - - - Totaal baten regulier - - - Saldo regulier -20.412-24.301-20.659 Lasten: Lasten incidenteel - - - Inzet RNH incidenteel - - - Totaal lasten incidenteel - - - Baten: Opbrengsten incidenteel - - - Project subsidies - - - Totaal baten incidenteel - - - Saldo incidenteel - - - Saldo Secretariaat -20.412-24.301-20.659 Financieel lagere reguliere inzet RNH Toelichting Er was etra inzet geraamd voor ondersteuning voor het meekoppelproject Markermeerdijk die door de vertraging in het Markermeerdijkproject nog niet nodig bleek. Reguliere inspanning breed bekendmaken van de bestuursbesluiten organiseren vergaderingen AC, DB en AB, inclusief voorbereiding en nazorg secretariële ondersteuning resultaat participanten op de hoogte van besluitvorming 2 bestuursrondes per jaar begeleid afhandeling post en telefoon, archivering behoud gebied vergroten gebruik duurzaamheid maatschappelijk - 26 -
6 Communicatie Financieel overzicht: Jaarrekening Begroting Jaarrekening 2016 2016 2015 Lasten: Bedrijfskosten regulier 22.899 14.690 26.032 Inzet RNH regulier 37.478 39.690 33.878 Totaal lasten regulier 60.377 54.380 59.910 Baten: Opbrengsten regulier - - - Totaal baten regulier - - - Saldo regulier -60.377-54.380-59.910 Lasten: Lasten incidenteel - - - Inzet RNH incidenteel - - - Totaal lasten incidenteel - - - Baten: Opbrengsten incidenteel - - - Project subsidies - - - Totaal baten incidenteel - - - Saldo incidenteel - - - Saldo Communicatie -60.377-54.380-59.910 Financieel per saldo hogere reguliere lasten Toelichting hogere bedrijfkosten door incidentele ontwikkelingskosten voor de nieuwe website en gezamenlijke promotie met bureau Toerisme Laag Holland. Reguliere inspanning voorzien in goede & actuele terreininformatie voor recreanten en omwonenden benaderen pers en verwerven publiciteit promoten gebied verzorgen digitale media en beheren website gebruik sociale media resultaat bebording en schriftelijke informatievoorziening up to date en betrouwbaar; gericht informatie geven over werkzaamheden in het gebied positieve free publicity verworven; activiteiten en actualiteiten verspreid grotere bekendheid gebied en vergroting bekendheid fiets-, wandel- en sloepennetwerk nieuwe website ontwikkeld promotie schap en trekken nieuwe bezoekers behoud gebied vergroten gebruik duurzaamheid maatschappelijk - 27 -
7 Inrichting & Ontwikkeling Financieel overzicht: Jaarrekening Begroting Jaarrekening 2016 2016 2015 Lasten: Bedrijfskosten regulier - - - Inzet RNH regulier 6.565 69.373 127.675 Totaal lasten regulier 6.565 69.373 127.675 Baten: Opbrengsten regulier - - - Totaal baten regulier - - - Saldo regulier -6.565-69.373-127.675 Lasten: Lasten incidenteel 342.554 300.000 299.459 Inzet RNH incidenteel 43.659 30.112 189 Totaal lasten incidenteel 386.213 330.112 299.648 Baten: Opbrengsten incidenteel - - - Project subsidies 200.655 187.500 205.123 Totaal baten incidenteel 200.655 187.500 205.123 Saldo incidenteel -185.557-142.612-94.525 Saldo Inrichting & Ontwikkeling -192.122-211.985-222.201 Financieel Per saldo onderschrijding Inrichting & Ontwikkeling (ca. 20.000) lagere inzet RNH regulier hogere lasten incidenteel (ca. 56.000) Toelichting Lagere inzet door vertraging van het project meekoppelen recreatiepaden Markermeerdijk en beperktere inzet nodig voor afronding van de routestructuren dan begroot per saldo hogere incidentele lasten, voornamelijk door uitkering aan de gemeente Purmerend 66.000. Daarnaast zijn een aantal kleine overschrijdingen, zie onderstaand overzicht. - 28 -
Onderbouwing incidentele lasten en baten (per project uitgesplitst) Jaarrekening: Lasten incidenteel Baten incidenteel Eigen bijdrage Aanp. Gemeensch. Regeling - - - Wandelroutenetwerk Laag Holland 78.751 41.652 37.098 Fietsverbindingen Purmerbos 241.462 159.003 82.459 Gemeente Purmerend 66.000-66.000 386.213 200.655 185.557 Begroting: Lasten incidenteel Baten incidenteel Eigen bijdrage Aanp. Gemeensch. Regeling 4.842-4.842 Wandelroutenetwerk Laag Holland 100.270 50.000 50.270 Fietsverbindingen Purmerbos 225.000 137.500 87.500 330.112 187.500 142.612 Reguliere inspanning juridische advisering resultaat juridisch advies GR en toetsing uitgevoerd behoud gebied vergroten gebruik duurzaamheid maatschappelijk beheren vastgoedcontracten aanvullen beheerssysteem voorbereiden en begeleiden realisatie fietsverbinding Purmerbos begeleiden realisatie Wandelroutenetwerk marktconforme opbrengsten uit grond, gebouwen en leisure ondernemingen informatie beheerssysteem snel en eenvoudig toegankelijk fietsverbindingen Purmerbos zijn gerealiseerd afronden realisatie Wandelroutenetwerk - 29 -
Totaal Financieel overzicht: Jaarrekening Begroting Jaarrekening 2016 2016 2015 Lasten: Bedrijfskosten regulier 171.789 237.188 193.993 Inzet RNH regulier 280.891 365.318 400.083 Totaal lasten regulier 452.680 602.506 594.076 Baten: Opbrengsten regulier 31.116 30.532 27.865 Totaal baten regulier 31.116 30.532 27.865 Saldo regulier -421.564-571.974-566.210 Lasten: Lasten incidenteel 389.985 360.585 296.487 Inzet RNH incidenteel 48.407 27.181 3.261 Totaal lasten incidenteel 438.392 387.766 299.748 Baten: Opbrengsten incidenteel - - - Project subsidies 200.655 187.500 205.123 Totaal baten incidenteel 200.655 187.500 205.123 Saldo incidenteel -237.736-200.266-94.625 Saldo Totaal -659.300-772.240-660.835-30 -
STAAT VAN BATEN EN LASTEN PER KOSTENSOORT werkelijk begroting werkelijk Omschrijving 2016 2016 2015 Lasten Inhuur personeel RNH regulier 280.891 365.318 400.083 Bestuurskosten - - 4.073 Kantoorkosten 6.449 8.979 6.792 Vervoerskosten 5.049 6.157 4.307 PR & marketing 22.899 14.690 26.032 Bedrijfskosten 183.609 253.159 159.808 Projectkosten* 391.817 333.984 302.720 Afschrijvingen - 7.170 6.103 Rentekosten 260 815 268 Bijzondere baten en lasten 97 - - 16.364 Totaal lasten 891.071 990.272 893.823 Baten Eploitatieopbrengsten 30.819 30.532 26.771 Financiële baten 297-1.094 Overige opbrengsten - - - Project subsidies 200.655 187.500 205.123 Totaal baten 231.771 218.032 232.988 Resultaat deelprogramma's - 659.300-772.240-660.835 Bijdrage participanten 652.749 652.748 646.606 Gerealiseerde totaal saldo van baten en lasten - 6.551-119.492-14.229 Resultaatbestemming Toevoeging Algemene reserve 192.820 18.008 86.366 Onttrekking Algemene reserve - - - Toevoeging bestemmingsreserve Purmerbos - - - Onttrekking bestemmingsreserve Purmerbos - 7.818 - - 4.065 Toevoeging bestemmingsreserve investeringen - - - Onttrekking bestemmingsreserve investeringen - 144.208-137.500-52.710 Toevoeg. Bestem.fonds verkoop gelden Hemmeland - - 20 Onttr. Bestem.fonds verkoop gelden Hemmeland - 66.000 - - Toevoeg. bestemmingsreserve vervangingsinvesteringen 57.315 57.315 56.776 Onttr. bestemmingsreserve vervangingsinvesteringen - 38.659-57.315-58.341 Toevoeg. bestemmingsreserve Markermeerdijk - - - Onttr. bestemmingsreserve Markermeerdijk - - - 42.275 Gerealiseerde resultaat - - - * projectkosten zijn inclusief inhuur personeel RNH incidenteel, groot onderhoud en overige investeringen - 31 -
Wet FIDO MODELSTATEN A EN B Modelstaat A Kwartaal 1e 2e Maand 1 jan 1 feb 1 mrt 1 apr 1 mei 1 jun Registratie nr. Datum ontvangst Vlottende schuld 0 0 0 0 0 0 Vlottende middelen 0 0 0 0 0 0 Netto vl. schuld 0 0 0 0 0 0 Netto vl. overschot 0 0 0 0 0 0 Gem. schuld 0 0 Gem. overschot 0 0 Kasgeldlimiet 0 0 0 0 0 0 Ruimte onder limiet 0 0 Overschrijding 0 0 Kwartaal 3e 4e Maand 1 jul 1 aug 1 sep 1 okt 1 nov 1 dec Registratie nr. Datum ontvangst Vlottende schuld 0 0 0 0 0 0 Vlottende middelen 0 0 0 0 0 0 Netto vl. schuld 0 0 0 0 0 0 Netto vl. overschot 0 0 0 0 0 0 Gem. schuld 0 0 Gem. overschot 0 0 Kasgeldlimiet 0 0 0 0 0 0 Ruimte onder limiet 0 0 Overschrijding 0 0 Toelichting op modelstaat A Er zijn bij het landschap Waterland geen activa en passiva die vallen onder de vlottende schulden en vlottende middelen met een rentetypische looptijd korter dan 1 jaar. De Kasgeldlimiet is derhalve niet overschreden. - 32 -
Modelstaat B Modelstaat B 1a Renteherziening op vaste schuld O/G 0 1b Renteherziening op vaste schuld U/G 0 2 Renteherziening op vaste schuld (1a-1b) 0 3a nieuw aangetrokken vaste schuld 3b nieuw uitgezette lange leningen 4 netto nieuw aangetrokken vaste schuld (3a-3b) 0 5 Betaalde aflossingen 6 herfinanciering (laagste van 4 en 5) 7 Renterisico op de vaste schuld (2+6) 0 8 Renterisiconorm 0 9a ruimte onder 0 9b Overschrijding 0 Renterisiconorm 10 Stand van de vaste schuld 0 11 Vastgestelde percentage 12 Renterisiconorm (1011) 0 Toelichting op modelstaat B Er hebben bij het landschap Waterland geen rente herzieningen op vaste schulden plaatsgevonden en er zijn geen nieuwe leningen uitgezet of aangetrokken. De renterisiconorm is derhalve niet overschreden. - 33 -
Overige gegevens - 34 -
SAMENSTELLING ALGEMEEN BESTUUR PER 31 DECEMBER 2016 GEMEENTE LANDSMEER GEMEENTE ALKMAAR GEMEENTE AMSTERDAM GEMEENTE BEEMSTER GEMEENTE EDAM-VOLENDAM PROVINCIE NOORD-HOLLAND GEMEENTE OOSTZAAN GEMEENTE PURMEREND GEMEENTE WATERLAND GEMEENTE WORMERLAND GEMEENTE ZAANSTAD Mevrouw A.C. Nienhuis, voorzitter De heer J.P. Nagengast Mevrouw S. Groenewoud, vicevoorzitter Mevrouw A.J.M. van Beek De heer H. Schütt De heer J.H.M. Bond De heer J. Klinkhamer Mevrouw E.S. Tijmstra Mevrouw G.J.M. Bekhuis De heer J. Schalkwijk Mevrouw L. Vissers-Koopman - 35 -
IPA-ACON ASSURANCE B.V. Wilhelminapark 29 Postbus 6222 2001 HE Haarlem Telefoon 023-53195 39 Fa 023-5311700 info@ipa-acon.nl www.lpa-acon.nl CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT Aan: het Algemeen Bestuur van de gemeenschappelijke regeling Twiske-Waterland A. Verklaring over de in de jaarstukken opgenomen jaarrekening 2016 Ons oordeel Wij hebben de jaarrekening 2016 van de gemeenschappelijke regeling Twiske-Waterland, onderdeel Landschap Waterland gecontroleerd. Naar ons oordeel: geeft de in de jaarstukken opgenomen jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van zowel de baten en lasten over 2016 als van de activa en passiva van de gemeenschappelijke regeling Twiske-Waterland, onderdeel Landschap Waterland op 31 december 2016 in overeenstemming met het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV); zijn de in de jaarrekening verantwoorde baten en lasten alsmede de balansmutaties over 2016 in alle van materieel belang zijnde aspecten rechtmatig tot stand gekomen in overeenstemming met de begroting en met de in de relevante wet- en regelgeving opgenomen bepalingen. De jaarrekening bestaat uit: 4 de balans per 31 december 2016; 5 het overzicht van baten en lasten over 2016; en 6 de toelichting met een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiêle verslaggeving en andere toelichtingen. De basis voor ons oordeel Wij hebben onze controle uitgevoerd volgens het Nederlands recht, waaronder ook de Nederlandse controlestandaarden, het Besluit accountantscontrole decentrale overheden (Bado), en de Regeling Controleprotocol Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (Wnt) 2016. Onze verantwoordelijkheden op grond hiervan zijn beschreven in de sectie 'Onze verantwoordelijkheden voor de controle van de jaarrekening'. Wij vinden dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel. --36- IPA-ACON ASSURANCE B.V. is een onderdeel van de IPA-ACON GROEP KvK nr 34095774, ING Bank IBAN Nl691NGB0670760374, Aangesloten bij het SRA (nationool) / INAA (internationaal)
B. Verklaring over de in de jaarstukken opgenomen andere informatie Naast de jaarrekening en onze controleverklaring daarbij, omvatten de jaarstukken andere informatie, die bestaat uit: het jaarverslag (inclusief relevante paragrafen); de overige gegevens; diverse bijlagen. Op grond van onderstaande werkzaamheden zijn wij van mening dat de andere informatie: met de jaarrekening verenigbaar is, zoals bedoeld in artikel 213 lid 3 sub d Gemeentewet, en geen materiêle afwijkingen bevat; alle informatie bevat die op grond van het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten is vereist. Wij hebben de andere informatie gelezen en hebben op basis van onze kennis en ons begrip, verkregen vanuit de jaarrekeningcontrole of anderszins, overwogen of de andere informatie materiêle afwijkingen bevat. Het Dagelijks Bestuur is verantwoordelijk voor het opstellen van de andere informatie, waaronder het jaarverslag in overeenstemming met het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten. C. Beschrijving van verantwoordelijkheden met betrekking tot de jaarrekening Verantwoordelijkheden van het Dagelijks Bestuur voor de jaarrekening Het Dagelijks Bestuur is verantwoordelijk voor het opmaken en getrouw weergeven van de jaarrekening in overeenstemming met het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten. Het Dagelijks Bestuur is ook verantwoordelijk voor het rechtmatig tot stand komen van de in de jaarrekening verantwoorde baten en lasten alsmede de balansmutaties, in overeenstemming met de begroting en met de in de relevante wet- en regelgeving opgenomen bepalingen. In dit kader is het Dagelijks Bestuur tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing die het Dagelijks Bestuur noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening en de naleving van die relevante wet- en regelgeving mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fouten of fraude. Bij het opmaken van de jaarrekening moet het Dagelijks Bestuur afwegen of de organisatie in staat is om haar werkzaamheden in continuïteit voort te zetten. Op grond van genoemde verslaggevingsstelsel moet het Dagelijks Bestuur de jaarrekening opmaken op basis van de continuïteitsveronderstelling, tenzij het Dagelijks Bestuur het voornemen heeft om de organisatie te liquideren of de activiteiten te beêindigen of als beêindiging het enige realistische alternatief is. Het Dagelijks Bestuur moet gebeurtenissen en omstandigheden waardoor gerede twijfel zou kunnen bestaan of de organisatie haar activiteiten in continuïteit kan voortzetten, toelichten in de jaarrekening. Het Algemeen Bestuur is verantwoordelijk voor het uitoefenen van toezicht op het proces van financiêle verslaggeving van de organisatie. -37-
Onze verantwoordelijkheden voor de controle van de jaarrekening Onze verantwoordelijkheid is het zodanig plannen en uitvoeren van een controleopdracht dat wij daarmee voldoende en geschikte controle-informatie verkrijgen voor het door ons af te geven oordeel. Onze controle is uitgevoerd met een hoge mate maar geen absolute mate van zekerheid waardoor het mogelijk is dat wij tijdens onze controle niet alle materiële fouten en fraude ontdekken. Afwijkingen kunnen ontstaan als gevolg van fouten of fraude en zijn materieel indien redelijkerwijs kan worden verwacht dat deze, afzonderlijk of gezamenlijk, van invloed kunnen zijn op de economische beslissingen die gebruikers op basis van deze jaarrekening nemen. De materialiteit beïnvloedt de aard, timing en omvang van onze controlewerkzaamheden en de evaluatie van het effect van onderkende afwijkingen op ons oordeel. Wij hebben deze accountantscontrole professioneel kritisch uitgevoerd en hebben waar relevant professionele oordeelsvorming toegepast in overeenstemming met de Nederlandse controlestandaarden, Bado, de Regeling Controleprotocol WNT 2016, ethische voorschriften en de onafhankelijkheidseisen. Onze controle bestond onder andere uit: het identificeren en inschatten van de risico's dat de jaarrekening afwijkingen van materieel belang bevat als gevolg van fouten of fraude dan wel het niet rechtmatig tot stand komen van baten en lasten alsmede de balansmutaties, het in reactie op deze risico's bepalen en uitvoeren van controlewerkzaamheden en het verkrijgen van controle-informatie die voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel. Bij fraude is het risico dat een afwijking van materieel belang niet ontdekt wordt groter dan bij fouten. Bij fraude kan sprake zijn van samenspanning, valsheid in geschrifte, het opzettelijk nalaten transacties vast te leggen, het opzettelijk verkeerd voorstellen van zaken of het doorbreken van de interne beheersing; het verkrijgen van inzicht in de interne beheersing die relevant is voor de controle met als doel controlewerkzaamheden te selecteren die passend zijn in de omstandigheden. Deze werkzaamheden hebben niet als doel om een oordeel uit te spreken over de effectiviteit van de interne beheersing van de organisatie; het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving, de gebruikte financiële rechtmatigheidscriteria en het evalueren van de redelijkheid van schattingen door het Dagelijks Bestuur en de toelichtingen die daarover in de jaarrekening staan; het vaststellen dat de door het Dagelijks Bestuur gehanteerde continuïteitsveronderstelling aanvaardbaar is. Tevens het op basis van de verkregen controle-informatie vaststellen of er gebeurtenissen en omstandigheden zijn waardoor gerede twijfel zou kunnen bestaan of de organisatie haar activiteiten in continuïteit kan voortzetten. Als wij concluderen dat er een onzekerheid van materieel belang bestaat, zijn wij verplicht om aandacht in onze controleverklaring te vestigen op de relevante gerelateerde toelichtingen in de jaarrekening. Als de toelichtingen inadequaat zijn, moeten wij onze verklaring aanpassen. Onze conclusies zijn gebaseerd op de controle-informatie die verkregen is tot de datum van onze controleverklaring. Toekomstige gebeurtenissen of omstandigheden kunnen er echter toe leiden dat een organisatie haar continuïteit niet langer kan handhaven; het evalueren van de presentatie, structuur en inhoud van de jaarrekening en de daarin opgenomen toelichtingen; en -38-
het evalueren of de jaarrekening een getrouw beeld geeft van de onderliggende transacties en gebeurtenissen en of de in de jaarrekening verantwoorde baten en lasten alsmede de balansmutaties in alle van materieel belang zijnde aspecten voldoen aan de eisen van financiêle rechtmatigheid. Gegeven onze eindverantwoordelijkheid voor het oordeel zijn wij verantwoordelijk voor de aansturing van, het toezicht op en de uitvoering van de controle. In dit kader hebben wij de aard en omvang bepaald van de uit te voeren werkzaamheden. Bepalend hierbij zijn de omvang en/of het risicoprofiel van de activiteiten. Op grond hiervan hebben wij de onderdelen geselecteerd waarbij een controle of beoordeling van de volledige financiêle informatie of specifieke posten noodzakelijk was. Wij communiceren met het Algemeen Bestuur onder andere over de geplande reikwijdte en timing van de controle en over de significante bevindingen die uit onze controle naar voren zijn gekomen, waaronder eventuele significante tekortkomingen in de interne beheersing. Wij bevestigen aan het Algemeen Bestuur dat wij de relevante ethische voorschriften over onafhankelijkheid hebben nageleefd. Wij communiceren ook met het Algemeen Bestuur over alle relaties en andere zaken die redelijkerwijs onze onafhankelijkheid kunnen beïnvloeden en over de daarmee verband houdende maatregelen om onze onafhankelijkheid te waarborgen. Wij bepalen de kernpunten van onze controle van de jaarrekening op basis van alle zaken die wij met het Algemeen Bestuur hebben besproken. Wij beschrijven deze kernpunten in onze controleverklaring, tenzij dit is verboden door wet- of regelgeving of in buitengewoon zeldzame omstandigheden wanneer het niet vermelden in het belang van het maatschappelijk verkeer is. Haarlem, 13 maart 2017 Reg.nr.: 101822/215/382/1210 lpa-acon Assurance B.V. Was getekend : mr. drs. J.C. Olij RA -39-
Aldus vastgesteld door het Algemeen Bestuur van het Recreatieschap Twiske-Waterland in de openbare vergadering van 29 juni 2017. voorzitter, Mevrouw A.C. Nienhuis - 40 -
BIJLAGEN JAARREKENING 2016-41 -
BIJLAGE I LANDSCHAP WATERLAND Investerings- en financieringsstaat 2016 nr. Omschrijving Stand per Vermeerde- Verminde- Afschrijvingen Stand per 1-1-2016 ringen ringen 31-12-2016 2016 2016 2016 ACTIVA 1 Onroerende en roerende bezittingen - - - - 2 Investeringsuitgaven, welke gedekt worden uit reserves - 3 Verstrekte langlopende leningen - - - Totaal - - - - - PASSIVA 1 Reserves 1.817.229 250.135 256.686 1.810.678 2 Voorzieningen - - 3 Aangegane langlopende leningen - - - Totaal 1.817.229 250.135 256.686-1.810.678 Werkkapitaal 1.817.229 250.135 256.686-1.810.678-42 -
BIJLAGE II LANDSCHAP WATERLAND Staat van geactiveerde investeringen 2015 Volg- Omschrijving Jaar Geactiv. Netto Geactiv. Afschr. Boek- afschr. Afschr. Boeknr. van t/m inv. t/m term. waarde t/m 2016 waarde inv. 2015 2016 2016 31-12-2015 2015 31-12-2016 Fort aan de Neckerweg 2006 61.032 61.032 10-61.032 - - Suzuki 46-JBF-3 2009 25.751-25.751 5-25.751 - - Totaal 86.783-86.783-86.783 - - Totaal generaal 86.783-86.783 - - 86.783 - - - 43 -
Bijlage III: GEBEURTENISSEN NA BALANSDATUM Er zijn in dit kader geen bijzonderheden te melden 44
Bijlage V: Nota Weerstandsvermogen Landschap Waterland Op 1 januari 2004 is het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV) in werking getreden. Het BBV verplicht Landschap Waterland aandacht te besteden aan de risico's. Met de voorliggende 'Nota weerstandsvermogen' wordt het noodzakelijke inzicht in zowel het weerstandsvermogen als de weerstandscapaciteit van Landschap Waterland gegeven. Deze nota is in vier fasen tot stand gekomen. 1. Inventariseren en kwantificeren risico's 2. Bepalen minimaal gewenste / benodigde weerstandsvermogen 3. Berekenen aanwezige weerstandscapaciteit 4. Matchen benodigd weerstandsvermogen en aanwezige weerstandscapaciteit In deze nota worden de uitkomsten van deze fasen beschreven. 1. Inventariseren en kwantificeren risico's In de eerste fase zijn de risico's van Landschap Waterland geïnventariseerd. Met de budgethouders zijn deze risico's in beeld gebracht. De geïnventariseerde risico's zijn beschreven en onderverdeeld naar: Hoog / Midden / Laag (kans) Risico's zijn als 'Hoog' aangemerkt indien de kans van voordoen hoog wordt geacht, enzovoort. Bij een hoog risico is de financiële impact voor 80 procent meegenomen, bij een midden risico voor 50 procent en bij een laag risico voor 20 procent. Structureel / Incidenteel Risico's zijn als incidenteel of structureel aangemerkt. Een structureel risico heeft een financiële impact in meerdere begrotingsjaren. Een incidenteel risico heeft een financiële impact in één begrotingsjaar. De structurele risico's zijn voor twee jaar meegenomen in de risicokwantificering. Voor het kunnen bepalen van het benodigde weerstandsvermogen is de financiële impact per risico berekend. Risico's zijn per definitie niet goed meetbaar. Dit komt doordat voor voorzienbare en redelijk kwantificeerbare risico's een voorziening moet worden gevormd. Om toch tot een kwantificering te kunnen komen, zijn de bepalende factoren voor een schatting van de kans van optreden (Hoog / Midden / Laag) en de impact van het risico (in euro's) geïdentificeerd. Zoveel mogelijk is de (gemiddelde) omvang van de bij het risico betrokken eploitatielasten en/of investeringsbedragen meegenomen bij de (subjectieve) bepaling van de kans en het effect. Dit betekent dat niet de gehele omvang van de mogelijke financiële impact wordt opgenomen als risicobuffer. Door vermenigvuldiging van de impact met een kans van optreden wordt een onnodig hoge risicobuffer vermeden. Tegelijkertijd wordt door de combinatie van verschillende risico's in de bepaling van de weerstandscapaciteit redelijkerwijs wel gezorgd voor voldoende vermogen voor tegenvallers. Op basis van de risico-inventarisatie zijn de volgende risico's onderkend. De geïnventariseerde risico's zijn gekwantificeerd voor een bedrag van in totaal 80.000,-. Een nadere specificatie van dit bedrag is: Risico Kans Incidenteel / Structureel 1. Inkoop en aanbestedingsrisico/ Subsidies (risico van terugbetalen) Financiële impact Uitgaande van twee jaar Midden risico Structureel 40.000 80.000 Totaal 80.000 Bij de bepaling van de totale financiële impact voor alle risico's worden de incidentele risico's eenmalig meegenomen. Bij structurele risico's wordt de verwachte financiële impact per jaar met twee vermenigvuldigd. -45-
2. De gewenste / benodigde omvang van het weerstandsvermogen Het weerstandsvermogen is in artikel 11 van het BBV gedefinieerd als De relatie tussen de weerstandscapaciteit, zijnde de middelen en mogelijkheden waarover de gemeente (of de gemeenschappelijke regeling) beschikt of kan beschikken om niet begrote kosten te dekken, en alle risico's waarvoor geen maatregelen zijn getroffen en die van materiële betekenis kunnen zijn in relatie tot de financiële positie. Het weerstandsvermogen weerspiegelt de mate waarin het schap in staat is middelen vrij te maken om de risico's, die zich in de praktijk voordoen, op te vangen zonder dat dit betekent dat het beleid verandert dan wel ingekrimpt moet worden. Het vermogen om het beleid door te zetten, is afhankelijk van de omvang van de weerstandscapaciteit. Er zijn (nog) geen wetenschappelijke of algemeen geldende normen voor de gewenste omvang van een weerstandsvermogen. Iedere gemeente en gemeenschappelijke regeling moet zelf invulling geven aan de gewenste omvang, gelet op haar eigen situatie en contet. De omvang van het weerstandsvermogen moet in verhouding staan tot de risico's die de organisatie loopt. De risico's moeten niet kunnen worden opgevangen door stuur- en beheersmaatregelen en / of financieel kunnen worden afgedekt door voorzieningen. De uitgevoerde risico-inventarisatie inclusief kwantificering is een logische basis voor het bepalen van het gewenste weerstandsvermogen. Hierbij moet rekening worden gehouden met het feit dat niet alle risico's kunnen worden gekwantificeerd (p.m.-posten). 1. Voor de geïdentificeerde en gekwantificeerde risico's worden de uitkomsten van de risicoinventarisatie als norm genomen voor het bepalen van het gewenste minimale weerstandsvermogen. Bij de risico-inventarisatie zijn risico's gekwantificeerd voor een bedrag van 80.000. 2. Voor de niet-gekwantificeerde risico's wordt uitgegaan van 2% van de structurele inkomsten. Het rijk stelt voor de gemeenten die vallen onder het artikel 12-regime, de minimale buffer van de algemene reserve ook op 2% van de som van de structurele inkomsten te stellen. Voor Landschap Waterland komt 2% van de structurele inkomsten overeen met een bedrag van 100.000. Dit bedrag is daarmee het minimaal gewenste / benodigde weerstandsvermogen voor niet gekwantificeerde risico's. Het totale benodigd weerstandsvermogen komt daarmee op een bedrag van 100.000. In het volgende hoofdstuk wordt de omvang van het weerstandsvermogen gerelateerd aan de aanwezige weerstandscapaciteit. 3. Berekende weerstandscapaciteit per begin 2017 Onder weerstandscapaciteit wordt verstaan: het geheel aan beschikbare en vrij aanwendbare financiële middelen om mogelijke resterende risico's met financieel gevolg op te kunnen vangen. Met resterende risico's worden bedoeld: de risico's die onvoldoende in control zijn of kunnen worden gehouden door stuur- en beheersmaatregelen en/of waarvoor (nog) geen specifieke voorzieningen zijn of kunnen worden getroffen. De bepaling van de weerstandscapaciteit is een momentopname. De gekozen peildatum is 1 januari 2017. Bij het berekenen van de aanwezige weerstandscapaciteit wordt gekeken naar het vrije deel in reserves en voorzieningen De eventuele stille reserves zijn niet bij de weerstandscapaciteit betrokken. Ad 1. Vrije deel reserves en voorzieningen Bij het bepalen van het vrije deel van de reserves en voorzieningen is voorzichtigheid betracht. Criterium is of het algemeen bestuur de betreffende reserve in geval van een calamiteit kan vrijmaken zonder dat hierdoor een eploitatietekort ontstaat. Daarbij komt dat bij gebruik van een reserve, de rente die dit financieringsmiddel genereert tevens structureel gedekt moet worden. -46-
Reserve / voorziening Stand 1 januari 2017 Deel direct beschikbaar voor weerstandscapaciteit Algemene Reserve LW 461.089 300.000 Bestemmingsreserve Investeringen LW 11.518 Bestemmingsreserve vervangingsinvesteringen 1414.933 Bestemmingsreserve Ruiterpaden Purmerbos 37.891 Bestemmingsfonds verkoop gelden Hemmeland 954.901 Bestemmingsreserve Markermeerdijk 203.346 Totaal 1.810.678 300.000 *Voor de bovengenoemde reserves is de stand van de reserves per 1 januari 2017 als basis genomen waarbij alle goedgekeurde bestuursvoorstellen waarin beslag wordt gelegd op deze reserves zijn meegenomen Kortom, alle reeds toegekende bijdragen vanuit de reserves maken geen deel uit van de ruimte hierboven gepresenteerd als weerstandscapaciteit. Van de reserves (het eigen vermogen) is 300.000,- aangemerkt als direct beschikbare incidentele weerstandscapaciteit. Het vrije deel uit de overige reserves is niet direct beschikbaar. Het algemeen bestuur moet hiervoor eerst de bestemming van de reserve wijzigen, hetgeen tot de mogelijkheden behoort. Voorzieningen worden niet meegenomen in de weerstandscapaciteit. In de paragraaf Weerstandsvermogen van de begroting wordt elk jaar de (specificatie van de) weerstandscapaciteit vermeld, overeenkomstig artikel 11, lid 2a van het BBV. In het jaarverslag wordt op grond van artikel 26 BBV verantwoording afgelegd over de ontwikkelingen in de weerstandscapaciteit. De weerstandscapaciteit wordt elk jaar berekend bij de jaarrekening met als peildatum de balansdatum. De berekeningswijze en de uitgangspunten blijven hierbij ongewijzigd, tenzij het algemeen bestuur anders besluit. Peildatum van de weerstandscapaciteit, zoals die in de paragraaf Weerstandsvermogen van de begroting wordt vermeld, is de laatste balansdatum. Dit is 31 december van het jaar voorafgaand aan het jaar waarin de begroting wordt samengesteld. 4. Matching Gewenst weerstandsvermogen Berekende weerstandscapaciteit De conclusie in deze nota is dat Landschap Waterland over een weerstandscapaciteit beschikt van 300.000,- om de risico's te dekken. Het gewenste weerstandsvermogen is berekend op 100.000,- Voorgesteld wordt de minimale omvang van de algemene reserve voor het benodigd weerstandsvermogen vast te stellen op 100.000. Met ingang van de jaarrekening 2007 wordt het gewenste / benodigde weerstandsvermogen voor de geïdentificeerde en de gekwantificeerde risico's jaarlijks herzien. Risico's en de omvang van de risico's kunnen jaarlijks wijzigen. Natuurlijk blijft het signaleren en het beheersen van de risico's een dagelijks proces. Gedurende het jaar wordt het bestuur geïnformeerd over belangrijke nieuwe risico's gedurende het jaar. De risico's met een hoge kans van voordoen worden als vast onderdeel in de planning & control instrumenten (begroting, bestuursrapportages, jaarrekening) behandeld. -47-
WNT-verantwoording 2016 Recreatieschap Twiske-Waterland Per 1 januari 2013 is de Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT) ingegaan. Deze verantwoording is opgesteld op basis van de volgende op Recreatieschap Twiske-Waterland van toepassing zijnde regelgeving: het algemene WNTmaimum. Bezoldiging topfunctionarissen Leidinggevende topfunctionarissen: Naam: Mevrouw mr. A.C. Nienhuis Mevrouw S. Groenewoud De heer G. Nijenhuis Mevrouw L. Vissers-Koopman De heer H. Schütt De heer J. Klinkhamer De heer J.H.M. Bond Mevrouw A.J.M. van Beek De heer J.P. Nagengast Mevrouw G.J.M. Bekhuis De heer J. Schalkwijk Mevrouw E.S. Tijmstra Functie Voorzitter AB en DB Lid AB en DB Lid AB en DB Lid AB en DB Lid AB en DB Lid AB en DB Lid AB Lid AB Lid AB Lid AB Lid AB Lid AB Onderstaande gegevens zijn bedragen 1 van toepassing op bovenstaande functionarissen Functie(s) Zie bovenstaande Duur dienstverband in 2016 1/1-31/12 Omvang dienstverband (in fte) 0 Gewezen topfunctionaris? nee (Fictieve) dienstbetrekking? nee Zo niet, langer dan 6 maanden binnen 18 maanden werkzaam? N.v.t. Bezoldiging Beloning 0,- Belastbare onkostenvergoedingen 0,- Beloningen betaalbaar op termijn 0,- Totaal bezoldiging 0,- Er zijn geen uitkeringen gedaan wegens beëindiging dienstverband aan topfunctionarissen. Overige rapportageverplichtingen op grond van de WNT Naast de hierboven vermelde topfunctionarissen zijn er geen overige functionarissen die in 2016 een bezoldiging boven het toepasselijke WNT-maimum hebben ontvangen, of waarvoor in eerdere jaren een vermelding op grond van de WNT heeft plaatsgevonden of had moeten plaatsvinden. Er zijn in 2016 geen ontslaguitkeringen aan overige functionarissen betaald die op grond van de WNT dienen te worden gerapporteerd. 48
Alhoewel BZK volstaat met repressief toezicht, zijn in deze brief enkele kritische kanttekeningen opgenomen waaronder: De verplichte kengetallen dienen in de jaarrekening 2016 te worden opgenomen; In de meerjarenbegroting 2017 ontbreekt nog een overzicht van incidentele baten en lasten alsmede een verloopoverzicht voor de reserves (NB er zijn geen voorzieningen bij het recreatieschap). Het Ministerie van BZK verzoekt het bestuur van Recreatieschap 't Twiske om de begroting 2018 e.v. op deze aspecten aan te vullen. Wij komen op de overige wijzigingen van het BBV later terug in deze rapportage. Kortheidshalve verwijzen wij u naar deze paragraaf in de jaarstukken. 1.2 Afkoopsom van het Rijk In het verleden heeft het recreatieschap een afkoopsom ontvangen van het Rijk ter dekking van de inrichtings- en beheerskosten van het recreatieschap. Op basis van verwachtingen van de kosten van de inrichting, het onderhoud en rentestand is destijds de afkoopsom bepaald. Het saldo van deze reserve bedraagt ultimo december 2016 2.026.630,- (2015: 1.987.352,-). In verband met het verplichte schatkistbankieren is de rente ontvangen over het saldo aangehouden bij het Ministerie van Financiên nagenoeg nihil. De zeer lage rentevergoeding van het Rijk heeft een nadelig effect op de ontwikkeling van de afkoopsom. Naar wij hebben begrepen zijn in de strategische visie ideeên uitgewerkt om de inkomsten (structureel) te verhogen. 2. INTERIM-CONTROLE 2016 In het kader van onze controleopdracht hebben wij eind december 2016 een tussentijdse controle uitgevoerd, vooruitlopend op de eindejaarscontrole. Deze tussentijdse controle is, net als voorgaande jaren, vooral gericht op de (financieel-administratieve) processen van uw organisatie en dan met name op aspecten rondom de administratieve organisatie en de interne beheersing met inbegrip van het rechtmatigheidsbeheer. Hierna gaan wij nader in op de inkopen en aanbestedingen en de betalingsorganisatie. 2.1 Proces inkopen en aanbestedingen We hebben het proces rondom de inkopen en aanbestedingen beoordeeld. Daarbij hebben we tevens gekeken naar de ontwikkelingen rondom het aanbestedingsbeleid, het feitelijke inkoop- en aanbestedingsproces en de interne controle op dit proces. Wij hebben geconstateerd dat in 2016 de verbijzonderde interne controle (VIC) op de aanbestedingen is uitgevoerd. Wij hebben de werkzaamheden van de VIC gereviewd. Hieruit zijn ons geen (materiële) onrechtmatigheden gebleken. 2.2 Wijzigingen aanbestedingswet Ten tijde van de interim controle geldt de vigerende Aanbestedingsrichtlijn. Onlangs heeft Nederland de Wet tot wijziging van de Aanbestedingswet 2012 gepubliceerd. De wetwijziging geldt vanaf 1 juli 2016. De gewijzigde aanbestedingswet bevat zowel regels voor aanbestedingen boven de 2
Europese drempelbedragen, als daaronder. De belangrijkste wijzigingen, mogelijk ook voor het recreatieschap van belang, zijn: het verdwijnen van het zogenaamde 28-regime, wat tot gevolg heeft dat voor inhuur van eternen bijna altijd het volledige aanbestedingsregime van toepassing is. Er wordt momenteel een algemene handreiking over de toepasbaarheid ontwikkeld; voor sociale en andere specifieke diensten geldt een vereenvoudigde procedure, gezien de beperkte grensoverschrijdende dimensie van deze diensten. Hierbij gaat het bijvoorbeeld om diensten op het gebied van onderwijs, gezondheidszorg en maatschappelijke dienstverlening. Wij hebben geadviseerd om het de vigerende aanbestedingsrichtlijn aan te laten passen aan de gewijzigde Aanbestedingswet. 2.3 Betaalproces Aan de hand van deelwaarnemingen van facturen hebben wij de procedures rondom de crediteurenadministratie en betalingen beoordeeld. Wij hebben hierbij vastgesteld dat de betalingen in het boekjaar door middel van electronic banking geautomatiseerd in functiescheiding plaatsvinden. Bovendien worden de betaallijsten voor feitelijke betaling door de procuratiehouder van het recreatieschap beoordeeld en (zichtbaar) geaccordeerd. De betalingsorganisatie geeft ons verder geen aanleiding tot het maken van opmerkingen. 3. ADMINISTRATIEVE ORGANISATIE EN INTERNE BEHEERSING Vast onderdeel van onze controle is de beoordeling van de kwaliteit van de financiêle administratie met betrekking tot tussenrekeningen en overlopende activa en passiva (transitoria). Ten aanzien van tussenrekeningen (balans) hebben wij vastgesteld dat er geen materiêle achterstanden zijn in de financiêle administratie. Tevens blijkt uit de aan ons overgelegde documenten en bescheiden dat de afloop van bedragen op tussenrekeningen en overlopende activa en passiva intern worden bewaakt. In 2015 hebben wij een kanttekening geplaatst bij de kortlopende passiva. Onder de vooruit ontvangen bedragen waren de toegekende schadevergoedingen verantwoord inzake de Twiske Poort van per saldo 133.973,-. Uit deze ontvangen bedragen is 109.648 in de loop van 2016 besteed aan de voorbereidingen/herbouw van de opstallen bij Twiske Poort. De hiermee gemoeide kosten zijn gedekt uit de verkregen schadevergoedingen. 4. BEGROTINGSRECHTMATIGHEID Volgens het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV) dienen afwijkingen in de jaarrekening t.o.v. begroting (na wijziging) transparant te worden toegelicht. Het kader voor toetsing is thans het vigerende controleverordening. Voor zover begrotingsafwijkingen en overschrijdingen binnen het door het Algemeen bestuur vastgestelde beleid zijn gebleven, is geen sprake van strijdigheid van het budgetrecht van het bestuur. Voor de afsluitende oordeelsvorming door het bestuur is van belang in hoeverre de begrotingsoverschrijding past binnen het geformuleerde beleid en/of wordt gecompenseerd door aan de lasten gerelateerde hogere inkomsten. Het bepalen of begrotingsoverschrijdingen al dan niet verwijtbaar zijn en een afzonderlijke (indemniteits)procedure vereisen, is voorbehouden aan het Algemeen bestuur. Voor 2016 zijn op deelprogrammaniveau geen materiêle budgetoverschrijdingen geconstateerd. In het overzicht van baten en lasten in de jaarrekening 2016 is conform de Nota van Toelichting bij het BBV 3
een korte toelichting opgenomen van (nog) niet geautoriseerde budgetoverschrijdingen. Wij zijn van mening dat de overschrijding binnen het bestaande beleid heeft plaatsgevonden en dat derhalve geen sprake is van begrotingsonrechtmatigheid. Wij verwijzen voor een inhoudelijke en meer specifieke analyse naar de toelichting op het overzicht van baten en lasten in de jaarrekening 2016. 5. ONTWIKKELINGEN WET- EN REGELGEVING 5.1 Wijzigingen BBV De Minister van Binnenlandse Zaken heeft positief ingestemd met het vernieuwingsrapport (Depla). Op 1 juli 2015 heeft de Stuurgroep de brochure 'Hoofdlijnen vernieuwing Besluit Begroting en Verantwoording' gepubliceerd. Op 1 O september jl. is het concept wijzigingsbesluit van het BBV ter consultatie gepubliceerd. Belangrijkste wijzigingen zijn het vereenvoudigen van de beoordeling van de financiêle gezondheid en de beleidsmatige prestaties van gemeenten en gemeenschappelijke regelingen op basis van de begroting en jaarrekening. Daarnaast wordt geregeld hoe de vennootschapsbelastingplicht moet worden berekend en opgenomen in de begroting en jaarrekening. Inmiddels is de wijziging van het BBV gepubliceerd in het Staatsblad d.d. 5 maart 2016. Dat betekent ook dat de voorgestelde wijzigingen van toepassing zijn met ingang van het begrotingsjaar 2017; voor gemeenschappelijke regelingen geldt t+1 (d.w.z. de wijzigingen zijn van toepassing vanaf het begrotingsjaar 2018 - maar mag natuurlijk ook eerder). De wijzigingen betreffen kort samengevat: Indeling in taakvelden; Basis-set van beleidsindicatoren; Opnemen financiêle kengetallen; Verplicht activeren en afschrijven van materiele vaste activa met een maatschappelijk nut; Meer informatie over verbonden partijen Inzicht in overheadskosten gemeente en het (eenvoudiger) toerekenen van rente en kosten; Onderbouwingen tarieven op basis van art. 229 Gemeentewet Vennootschapsbelasting en grondeploitatie. Het moge duidelijk zijn dat voor de gemeenschappelijke regeling Recreatieschap Het Twiske slechts een deel van bovengenoemde wijzigingen van toepassing is met ingang van het begrotingsjaar 2018. Samengevat komen wij tot de volgende aandachtspunten: - Materiële vaste activa met een maatschappelijk nut moet worden geactiveerd. Als een bijdragen van derden wordt ontvangen, dan is het verplicht om deze bijdrage direct van de investeringen af te boeken (d.w.z. de netto methode toepassen). Dit uitgangspunt is afwijkend van het huidige activerings- en afschrijvingsbeleid bij het schap. Overigens dienen ook de toelichtingen in de jaarstukken 2018, de waarderingsgrondslagen, maar ook de vigerende financiêle verordening te worden geactualiseerd. - Het onderverdelen van programma's in taakvelden. Het BBV heeft op haar website een 'voorpublicatie verbonden partijen' gezet. De intentie van deze publicatie is dat het schap de relevante taakvelden zoals ingericht bij de gemeente/provincie volgt (natuurbeheer ed). - De overheadkosten dienen afzonderlijk te worden geraamd in een taakveld. In de concept notitie BBV 'taakveld overhead' genoemd. Bij het schap betreffen dit dan concreet de inkoopfactu- 4
ren van RNH als basis zijn voor de toedeling. De vraag die hierbij naar voren komt is of deze 'eterne' kosten zich overigens wel kwalificeren als overheadkosten. - Hoe gaan de schappen om met de - relevante - beleidsindicatoren t.b.v. de programma's (artikel 8 van het BBV). Wij hebben begrepen dat er op korte termijn een overleg is gepland met een medewerker van het Ministerie BZK (toezichthouder). Bovenstaande onderwerpen kunnen mede ter afstemming worden meegenomen. Tenslotte merken wij op dat de wijzigingen in het BBV voor het schap grotendeels prestentatie is. Alleen de gewijzigde methodiek van activering met betrekking tot de materiële vaste activa met een maatschappelijk nut zal een financieel effect kunnen hebben op het gepresenteerde vermogen en resultaat (deze wijziging geldt niet met terugwerkende kracht}. 5.2 Vennootschapsbelasting Het afgelopen jaar heeft een inventarisatie plaatsgevonden of sprake is van ondernemingsactiviteiten. De meeste activiteiten vinden bij uw schap plaats in collectief verband (d.w.z. interne kring) of het is verlieslatend. RNH heeft voor zowel voor de activiteiten van RNH, als voor de recreatieschappen ingevolge het verzoek van de Belastingdienst. op 20 oktober 2016 nadere informatie verstrekt. Het doel van het verzoek is een volledige objectieve vrijstelling voor de vennootschapsbelastingplicht ten aanzien van de recreatieschappen (en voor RNH voor zover het activiteiten betreft voor de recreatieschappen) en dat derhalve geen aangifte vennootschapsbelasting behoeft te worden ingediend. Ten tijde van het afronden van de eindejaarscontrole is nog geen reactie van Belastingdienst ontvangen. 6. WNT EN PUBLICATIE De Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector en de hierin opgenomen publicatieplicht in de jaarrekening is van toepassing op topfunctionarissen, maar tevens op de leden van het hoogste uitvoerende orgaan en het toezichthoudende orgaan. Op basis van de wet- en regelgeving valt de gemeenschappelijke regeling Recreatieschap Het Twiske onder deze wettelijke regeling en dient te worden gepubliceerd. Het Ministerie van BZK heeft hiervoor een 'format' ontwikkeld. Voor het Recreatieschap geldt dat de leden van het dagelijks bestuur en het algemeen bestuur als topfunctionaris worden aangemerkt. De algemene maimale bezoldiging voor een topfunctionaris bedraagt voor 2016 179.000,- per jaar. Het bezoldigingsmaimum voor leden en voorzitters van interne toezichthoudende organen (algemeen bestuur) bedraagt in 2016 10% respectievelijk 15% van het algemene maimale bezoldiging van 179.000,-. Jaarlijks worden de bezoldigingsnormen in een ministeriële regeling vastgesteld. De bestuursleden van het Recreatieschap 't Twiske ontvangen geen bezoldiging en/of andere vergoedingen voor hun verrichte bestuurstaken. Volgens de Wnt moeten ook bezoldigingen van 0, uit oogpunt van transparantie, gepubliceerd worden. Wij hebben vastgesteld dat de definitieve concept jaarrekening 2016 van het schap voldoet aan de publicatieverplichtingen van de Wnt. Wij gaan er vanuit dat uw schap de genoemde informatie in de jaarrekening 2016 heeft gemeld aan het Ministerie van BZK. 5