Gelk in de Openbare Rimte CROW-Levende Stad Netwerkbijeenkomst 11 oktober 2018, Breda Akshaya de Groot
Even voorstellen Akshaya de Groot, wetenschappelijk gelksdeskndige Er zijn nog niet zoveel itkomsten over gelk & openbare rimte Maar er ontstaat wel een héél vrchtbaar perspectief vanit gelk op openbare rimte
Er is iets met gelk aan de hand Het is méér dan een trend: Er zit een hele niewe wetenschap achter Gelk is de best mogelijke maatstaf om te meten of het goed met ons gaat Zelfs als we economisch knnen groeien, voegt het weinig meer aan ons gelk toe > we moeten ds op zoek naar andere vormen van groei, die nog wél bijdragen aan ons gelk Dat kn je niet zomaar op goed gevoel doen, daar heb je echt die niewe kennis en deskndigheid over gelk bij nodig
Gelk en beleving Belangrijke overeenkomsten beide zijn sbjectief, d.w.z. ze spelen zich af in ons gevoelsleven ze raken aan: of wij het leven fijn vinden en de moeite waard Verschillen beleving is golvend en (telkens weer) voorbijgaand gelk is van langere dr en behoorlijk stabiel Zo komen ze bij elkaar wie gelkkiger is, heeft een positiever beleving regelmatig positieve beleving versterkt gelk
Openbare rimte en gelk Invloed op factoren die gelk bevorderen: Veiligheid Relaties / contacten / verbinding Uitnodiging tot (verplichting tot) beweging Groen Trots op stad (?) Atonomie / meedenken / participatie Voor stedelijk beleid als geheel zijn er méér factoren Dit is lang niet altijd specifiek onderzocht voor de openbare rimte, maar op basis van algemeen gelksonderzoek zijn het plasibele aannames
Voorbeeld Pennsylvania https://phsonline.org/programs/landcare-program/evidence-of-sccess/ Vergelijkend onderzoek (voor onderzoekers: RCT) in vooral arme wijken in de stad Pennsylvania in de VS Braakliggend land opgeknapt op een simpele én goedkope manier (wel, niet, een beetje dit was de vergelijking) Oprimen, gras zaaien, jonge boompjes, een afscheiding (open) Gemeten rond de veldjes (wel, niet, een beetje) door gesprekken met nabij wonenden, vragenlijsten en politiecijfers
Voorbeeld Pennsylvania
Voorbeeld Pennsylvania
Voorbeeld Pennsylvania
Voorbeeld Pennsylvania
Voorbeeld Pennsylvania
Pennsylvania: itkomsten Gelk ging omhoog gemeten als eigen inschatting van mentaal welzijn (helaas niet goed vergelijkbaar) Misdaad daalde (drgshandel, schietgeweld) ca. 10-30% omgerekend voor heel Philadelphia: 350 minder schietincidenten per jaar Veiligheidsgevoel op straat steeg ca. 60% Mensen gingen vaker naar biten ca. 75%
Er gebert méér als je gelk centraal plaatst Afwegingen vinden dan plaats in termen van gelk i.p.v. [ vl maar in ] Minder belangrijk worden zaken als: grootte van een woning, aspecten van stats, financiën, traditie, regels, geldende esthetica (modernisme) of sommige beheernormen Ook financiële afwegingen knnen in termen van gelk: hoe krijg je voor hetzelfde geld het meeste gelk? dan wel het minste ongelkkig zijn? Jist daarom is meten en monitoren waardevol! Zo krijgen we gaandeweg steeds beter antwoord op de vraag wat ons gelkkig maakt voor hoeveel geld
Dingen die géén gelk brengen Wat dacht van: Die eewige spelbreker bij groene en tot beweging itnodigende wijken: de ato voor de der Worden we daar gelkkiger van? Nee. (Nawkerig gezegd: In positieve zin is dat niet aangetoond; geen invloed is evenmin aangetoond, maar heel plasibel in de context van wat we weten over gelk.) Ds die kan weg (of op afstand). Niet alleen de parkeerplaats verdwijnt, misschien wel de hele (rij)weg. Tel it je winst Maar hoe is die ato daar gekomen? Door de consmentensoevereiniteit, door te denken in termen van individele preferenties en voorkeren, die de overheid dan zoveel mogelijk moet volgen. Dat wás de manier waarop de overheid aan het gelk van de brger tegemoet meende te komen. Dankzij gelksonderzoek / gedragseconomie is deze denkwijze achterhaald Binnen de gelkseconomie bestaat er verschil tssen expected wellbeing (wat zich itdrkt in voorkeren of preferenties) en experienced wellbeing (wat blijkt it gelksonderzoek) ofwel: tssen het verwachte/-ingeschatte gelk en het (later) daadwerkelijk ervaren gelk, want mensen knnen slecht inschatten wat hen in de toekomst gelkkig maakt.
En wat krijgen we dan? Bijvoorbeeld dit! (z.o.z.)
De moraal van dit verhaal? Doe dingen die mensen gelkkiger maken Laat dingen achterwege die mensen niet (echt) gelkkiger maken Je knt natrlijk niet rechtstreeks gelk maken Maar wel via factoren die gelk stimleren! Die moet je dan natrlijk wel kennen
Welkom bij dit 2 e gedeelte! En wie zijn jllie?
Wetenschap van gelk Oorzaak a Oorzaak b Oorzaak c Definitie Gelk hoe meet je het? Gevolg x Gevolg y Gevolg z
Afbakening van gelk 4 x Kwaliteit van leven extern intern kansen leefbaarheid levensvaardigheid itkomsten nt (voor anderen) satisfactie levenstevredenheid gelk
Afbakening van gelk 4 x Satisfactie voorbijgaand drzaam deel genieting, plezier deelsatisfactie of deeltevredenheid bijv. werk, brt, relatie geheel topervaring levensvoldoening levenstevredenheid gelk
De meest gangbare enqêtevraag Alles bij elkaar genomen, hoe tevreden bent tegenwoordig met w leven als geheel? 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 iterst iterst ontevreden tevreden
Waarom deze definitie? Meet lange-dr-gelk, stabiel (méér dan gelksgevoel/stemming) Betrowbaar gebleken door de tijd (bijv. 3 maanden later) eigen oordeel in vgl. met mensen die jo goed kennen overeenkomstige hersenactiviteit Persoon interpreteert zelf gelk, maakt eigen inschatting Makkelijk te meten Goedkoop te meten Inmiddels de standaard > veel vergelijkingsmateriaal, groeiende kennis hierover, World Database of Happiness
De grote paradox Eén simpele enqêtevraag Jist daardoor over de hele wereld onderzocht en in samenhang met andere factoren bekeken
Oorzaken van gelk (tssen landen) Wat denken jllie?
Oorzaken van gelk (tssen landen) +.66 Kwaliteit overheid +.63 Welvaart +.60 Democratie +.58 M/V-gelijkheid +.51 GGZ Ook sociale zekerheid en onderwijs hebben grote invloed..07 Inkomensgelijkheid Gegevens 135 landen rond 2010 Bron: World Database of Happiness Verklaarde variantie 75 procent Maar armoede als zodanig maakt ongelkkig.
Kwaliteit overheid en gelk Life Satisfaction Government effectiveness, Worldbank 2006
Oorzaken van gelk (binnen landen) Leefbaarheid omgeving 25% Sociaal economische positie ± 5% Sociaal emotioneel netwerk ± 10% Toeval, bijv. (on)veiligheid ± 10% Invloed van rimtelijke omgeving niet heel groot Levensvaardigheid 75% Aangeboren ± 30% Aangeleerd ± 30%? Levenskezen ± 15%? Eigen invloed en die van opvoeding en onderwijs!
Effectieve gelksoefeningen (1) Zorg voor je lichaam Zet je in voor je doelen Cltiveer optimisme Versterk flow-ervaringen Geniet van het leven Dankbaarheid
Effectieve gelksoefeningen (2) Wees vriendelijk Koester sociale relaties Probeer te vergeven Tob niet en vergelijk niet Leer omgaan met tegenslag (veerkracht) Praktiseer geloof of spiritaliteit (betekenis)
Effectieve gelksoefeningen (3) Mindset (jiste gedachten / interpretaties) Bent je sterke eigenschappen (vooral levenslst, hoop & liefde) Meditatie Mindflness Compassie
Gelksoefeningen (bronnen) Bronnen: Sonja Lybomirsky, De maakbaarheid van het gelk (The How of Happiness, 2008) Sonja Lybomirsky, De mythes van gelk (The Myths of Happiness, 2013) Ap Dijksterhis, Op naar Gelk (2015)
Theorie van gelk Drie kandidaten Sociale vergelijking X Persoonlijke (karakter)trekken / setpoint vroege jegd genetisch (Universele) behoeften! X
Sfeer en gelk Gelk Drzaam verschijnsel Persoonsgebonden Meeste oorzaken in beeld Wetenschappelijk kader beschikbaar Nog vrijwel geen connectie met sfeer gelegd. Sfeer / beleving Ervaring is voorbijgaand Plaatsgebonden Moeilijk te omschrijven Maar niet toevallig Sbjectief ervaren Ook de ontwerper heeft die toegang tot (eigen) sbjectieve ervaring nodig Kan die wel toetsen aan anderen / meten
Sfeer meten met NOSS-waarde Concept: ing. Angeliqe Nossent, Stadsontwikkeling Rotterdam 10 Kenmerken van sfeerbeleving Licht Kler Gelid Energie Uitstraling http://www.sfeermatrix.nl Gevoel Vorm Stijl Ger Klimaat
Stel, je maakt iets moois Dan wil je toch graag laten zien dat het effect heeft op gelk? Want dan gaan andere gemeentes het ook doen! Denk dan hieraan : Effect vaak pas achteraf te meten (= verschil tssen nlmeting en eindmeting) Voor bijv. een wijk zo je dat goed knnen doen Maar gemeentes meten en monitoren zelden gelk Toch is het opgenomen in de Brgerpeiling (VNG Realisatie) Zorg wel dat de steekproef groot genoeg is!
Dit is de organisatie waar ik werk Jeremy Bentham institt voor Beleid & Gelk www.beterbeleid.info zie ook: masterclass gelkkige stad
De ideeën en inzichten it deze presentatie zijn vrij en we vinden het fijn als je die gebrikt en verspreidt. Daarvoor kwam je listeren tenslotte. Het copyright van de tekst en illstraties berst bij het Jeremy Bentham institt voor Beleid & Gelk en bij Akshaya de Groot. Deze presentaties zelf ds graag niet verder verspreiden. Dank daarvoor!