hofplein educatie Lesbrief voorstelling Number 9
'DE VOORSTELLINGEN VAN HOFPLEIN ROTTER- DAM WORDEN GESPEELD MÉT JONGEREN, VÓÓR JONGEREN.' hofplein rotterdam Hofplein Rotterdam richt zich op theater voor kinderen en jongeren in brede zin. Actief, reflectief en receptief. In het theater, op de Jeugdtheaterschool en in toenemende mate op school. Leerlingen van de Jeugdtheaterschool volgen lessen in hun vrije tijd. Dit kan al vanaf de leeftijd van 2,5 jaar. Voor leerlingen vanaf groep 7 van de basisschool, die al een aantal jaar les volgen, bestaat de mogelijkheid om in een voorstelling te spelen. Veel kinderen leven hier naartoe. Het moment dat zij daadwerkelijk in een voorstelling op het podium mogen staan. De voorstellingen van Hofplein worden niet alleen gespeeld door kinderen en jongeren, maar worden ook gemaakt voor een jong publiek. Door de gevoelsmatig kleine afstand tussen de spelers en de bezoekers zijn de voorstellingen uitermate geschikt om kinderen en jongeren te stimuleren om op dat wat zij zien te reflecteren, overeenkomsten en verschillen met hun eigen belevingswereld te leren benoemen en zo hun blik te verruimen. doel VAN DEZE LESBRIEF U gaat binnenkort met uw leerlingen de dansvoorstelling Number 9 bezoeken. Een theaterbezoek is voor kinderen een waardevolle ervaring. Het bezoek kan nog meer betekenis krijgen en echt gaan beklijven door middel van een goede voorbereiding en verwerking. Wij willen u als leerkracht met deze lesbrief handvatten bieden om deze voorbereiding en verwerking voor uw leerlingen te verzorgen. Zo kunnen de thema s uit de voorstelling door de kinderen in een breder kader geplaatst worden. In de lesbrief behandelen wij het thema Rotterdam viert de stad: 75 jaar wederopbouw.
Achtergrond informatie de voorstelling Dit bijzondere dansverhaal is gebaseerd op de geschiedenis van de stad Rotterdam. Het beeld "De verwoeste stad" van Ossip Zadkine is één van de inspiratiebronnen voor Number 9. Net als Zadkine met zijn prachtige beeld, wil regisseur Carla van Driel met haar voorstelling een cadeau geven aan Rotterdam, ter ere van 75 jaar Wederopbouw. De voorstelling gaat over Rotterdammers, over wat hen bindt, waarin zij verschillen, maar vooral over wat wij noemen: de Rotterdamse identiteit. In dans, beweging, muziek en emotie staat het hart en de ziel van de iconische wereldstad Rotterdam centraal. Met de beroemde Negende Symfonie van Beethoven als verbindende factor ontdek je cross-overs en remixen van verschillende muziek- en dansstijlen. Van klassiek, modern tot hiphop. Een krachtige belevenis voor oog en oor die je niet snel zult vergeten! DE TWEEDE WERELDOORLOG Na de Eerste Wereldoorlog (1914-1918) zijn er veel mensen in Duitsland werkloos en heerst er armoede. Adolf Hitler, de leider van de politieke partij de NSDAP, belooft dat hij het leven voor de Duitsers beter kan maken en hun problemen kan oplossen. Bijna alle Duitsers stemmen daarom bij de nationale verkiezingen op hem en in 1933 komt hij aan de macht. Hitler is een dictator. Dat betekent dat hij Duitsland helemaal leidt zoals hij dat wil. Hij geeft bepaalde bevolkingsgroepen de schuld van de problemen die er zijn en vooral Joodse mensen zijn volgens hem minderwaardig. Hitler wil dat Duitsland het machtigste land van Europa wordt. Daarom begint hij oorlog te voeren met de andere landen, zodat hij ze één voor één kan innemen. In 1939 valt hij als eerste land Polen binnen. Dat is het begin van de Tweede Wereldoorlog. Op 10 mei 1940 valt Hitler Nederland binnen. De Nederlandse soldaten geven zich niet gewonnen en bieden weerstand. Daarom besluit Hitler om op 14 mei 1940 Rotterdam te bombarderen. Het bombardement duurt 13 minuten en in die 13 minuten wordt het centrum van Rotterdam helemaal verwoest. Er staan nog maar een paar gebouwen overeind. Omdat Hitler dreigt nog meer steden te bombarderen, geeft Nederland zich over. Vanaf nu zijn de Duitsers in Nederland de baas. Tijdens de oorlog verbiedt Hitler alles waarvan hij vindt dat het slecht is. Joodse mensen mogen op allerlei plekken niet meer komen, zoals in restaurants of in parken. Alle Joodse mensen moeten een gele ster op hun kleding dragen, zodat duidelijk is dat zij Joods zijn. In de jaren daarna worden de Joodse mensen opgepakt en wordt er gezegd dat ze moeten gaan werken, maar ze worden in werkelijkheid in concentratiekampen gevangengenomen. Meer lezen >>
Ze worden er heel slecht behandeld. Ze krijgen bijna geen eten, worden met veel te veel mensen in veel te kleine ruimtes gezet en moeten heel hard werken. De meesten van hen worden in de concentratiekampen vermoord of gaan dood door de slechte omstandigheden. Er worden 107.000 Nederlandse Joden naar de concentratiekampen gebracht en maar 5500 van hen hebben het overleefd. De landen die tegen Duitsland in verzet komen, noemen we de geallieerden. Dat zijn onder andere Amerika, Canada, Engeland, Rusland en Frankrijk. Zij bundelen hun krachten om Duitsland te stoppen. Op 6 juni 1944 vallen de geallieerden vanuit de zee in het noorden van Frankrijk (Normandië) Europa binnen. Deze dag noemen we D-Day. Duizenden soldaten worden al doodgeschoten voor ze het land bereiken. Toch weten genoeg soldaten aan land te komen. Zij beginnen aan de bevrijding van de Europese landen. In september 1944 bereiken de soldaten het zuiden van Nederland. Daarna duurt het nog een half jaar voordat heel Nederland bevrijd is. Op 5 mei 1945 is het zover. Duitsland geeft zich over en Nederland is vrij. De mensen vieren feest op straat om de bevrijding te vieren. Ieder jaar op 5 mei vieren wij nog steeds Bevrijdingsdag. En de avond ervoor, op 4 mei, zijn we om 20.00 uur altijd twee minuten stil om de slachtoffers van de oorlog te herdenken. 1 2 ROTTERDAM VIERT DE STAD: WEDEROPBOUW Door het bombardement in Rotterdam wordt het gehele centrum van Rotterdam vernietigd en worden ongeveer 80.000 mensen dakloos. De grens rondom het verwoeste gebied, noemen we de brandgrens (afbeelding 1). Tegenwoordig wordt de brandgrens in Rotterdam s avonds ter herdenking verlicht met lampen (afbeelding 2). In de lampen zijn een brandend Rotterdam, een Duitse bommenwerper en het beeld De verwoeste stad van Ossip Zadkine (afbeelding 3) te zien. 3
Onder de titel Rotterdam viert de stad wordt dit (school)jaar 75 jaar wederopbouw gevierd. Met wederopbouw wordt bedoeld dat Rotterdam na het bombardement begonnen is om nieuwe gebouwen neer te zetten in het verwoeste gebied. In het centrum van Rotterdam is dat heel duidelijk te zien. Er staan daar anders dan in veel andere Nederlandse steden met een oud stadscentrum bijna alleen maar moderne gebouwen. Rotterdam is beroemd om zijn moderne architectuur. Meteen na het bombardement in 1940 start de wederopbouw. Eerst moet al het puin in de binnenstad worden opgeruimd. Dat duurt tot november. Nu de stad is opgeruimd, kunnen er weer nieuwe gebouwen worden gebouwd. Tijdens de oorlog was het natuurlijk moeilijk om de wederopbouw groot aan te pakken. Daarom kwam de wederopbouw pas na 1945 echt goed van de grond. KIJKWIJZER In de voorstelling Number 9 hebben Rotterdam, het bombardement van 1940 en de wederopbouw als uitgangspunt gediend bij het maken van de voorstelling. De dansers verbeelden oorlog, maar óók de verschillende tijdperken na de oorlog. De wederopbouw van de stad gebeurde stap voor stap en is nog altijd gaande. Er wordt nog elke dag gebouwd. Door middel van projecties zie je in de voorstelling de stad veranderen in de decennia na de oorlog en de bewoners van Rotterdam veranderen mee. OPDRACHTEN VOOR IN DE KLAS 1 Kijk naar de volgende foto s. Deze gebouwen zijn kenmerkend voor Rotterdam. Ken je een andere plek in de stad die kenmerkend is voor Rotterdam? 2 Ken je de kerk op de volgende foto? Weet je hoe deze kerk heet en waar hij staat? De kerk is gebouwd tussen 1449 en 1525 en is daarmee het enige overblijfsel van het Rotterdamse stadscentrum uit de Middeleeuwen.
Kun je de kerk op de tweede foto ook herkennen? Die foto is vlak na het bombardement van Rotterdam gemaakt. Wat denk je als je die foto ziet? 6 Deze zin "Alle menschen werden brüder" wordt ook in de voorstelling gebruikt. Waarom denk je dat de regisseur juist voor deze zin heeft gekozen? 7 Het beeld De verwoeste stad van Ossip Zadkine staat op Plein 1940. Is er iemand die het wel eens heeft gezien? Het beeld werd in 1953 onthuld. Dat is te zien op dit filmpje. Kun je na het zien van het filmpje uitleggen waarom er een gat zit in het midden van het beeld? Wat betekent dat denk je? 8 Ontwerp (teken) zelf een monument voor Rotterdam. En als je wilt, neem hem dan mee naar de voorstelling. Dan geven wij hem een mooi plekje in ons theater. 3 Kijk naar deze film van Gers!. De film wordt als begin van de voorstelling gebruikt. Het volgende fragment komt uit de film en gaat over de wederopbouw van Rotterdam. Kun je met elkaar verklaren wat de tekst betekent? Zij die van handen naar de hemel Naar klauwen uit de mouwen gingen. Die van afgrijzen naar oprijzen En van rouwen naar bouwen gingen. In naam van iedereen die besloot te helpen toen. In naam van iedereen die het ogenschijnlijk onmogelijke Gewoon besloot te doen. 4 In de voorstelling Number 9 wordt gebruikgemaakt van de Negende Symfonie van Beethoven. Je kunt een gedeelte uit deze symfonie horen via deze link. Het is een heel beroemd muziekstuk en misschien herken je het wel. Luister goed naar (het begin van) het filmpje en probeer tijdens de voorstelling op te letten of je de muziek kunt herkennen. 5 In de muziek zingen ze "Alle menschen werden brüder". Wat betekent dat? TOOLS VOOR HET NABESPREKEN IN DE KLAS 1 Wie gaat er vaker naar theater/dans? 2 Welk moment uit de voorstelling is je het meest bijgebleven? 3 Waarom denk je dat de voorstelling Number 9 heet? 4 Heb je in de dans of in de beelden tijdens de voorstelling iets herkend wat te maken heeft met Rotterdam/De Tweede Wereldoorlog/De Wederopbouw? Wat heb je allemaal gezien? 5 Wat vond je ervan dat deze onderwerpen door middel van dans werden laten zien? Deed dat iets met je? Was je tijdens de voorstelling bijvoorbeeld wel eens boos, verdrietig, blij, etc.? 6 Zou je nog een keer naar een (dans) voorstelling willen gaan?
EDUCATIE HOFPLEIN ROTTERDAM Hofplein Rotterdam vindt cultuureducatie essentieel voor de ontwikkeling van kinderen en jongeren. Wij geloven dat theater inspireert om te leven vanuit je hart en daarmee bijdraagt aan een betere wereld. Ons uitgangspunt is dat cultuuronderwijs erop gericht moet zijn om het cultureel bewustzijn van kinderen te ontwikkelen. Hoe ervaren zij hun eigen leven en de wereld om zich heen en hoe doen anderen dat? Een sterk ontwikkeld cultureel bewustzijn helpt kinderen om met een open, respectvolle en verdraagzame houding in het leven te staan. De afdeling Educatie ontwikkelt bij iedere Hofpleinproductie een passend educatief aanbod, zoals lesbrieven, voor- of nagesprekken en workshops. U vindt het aanbod van dit seizoen op www.hofpleineducatie.nl Naast het voorstellingsaanbod kunt u bij de afdeling Educatie terecht als u geïnteresseerd bent in theaterworkshops (spel, zang, dans) bij u op school. Wilt u bijvoorbeeld een speciale workshopdag organiseren voor uw leerlingen of docenten? Is er op uw school een bepaald thema dat binnen de verschillende vakken wordt behandeld en dat u graag in theaterlessen terug zou zien komen in een korte lessenreeks? Zou u graag een voorstelling óp uw school willen? Of vindt u het belangrijk om uw leerlingen een doorlopende leerlijn theater te bieden die aansluit bij de visie van uw school? Wij leveren maatwerk en bespreken graag uw wensen met u! U kunt via onderstaande gegevens contact met ons opnemen. Ragnhild, Annelies en Soumaya Educatie 010-754 00 15 educatie@hofpleinrotterdam.nl