Open klimaatlezingen 2009 Klimaatverandering en internationaal beleid: de weg van Kyoto naar Kopenhagen. Hans Bruyninckx
De eerste stappen in internationaal klimaatbeleid 1979: 1ste World Climate Conference 1988: AV van de VN stemt resolutie 1990: 2de World Climate Conference IPCC: Intergovernmental Panel on Climate Change Begin van de internationale onderhandelingen 1992: De VN top over duurzame ontwikkeling in Rio de Janeiro
Het klimaatverdrag (UNFCCC) 1992: onderhandelingen klaar 1994: treedt in werking Inhoud geen concrete engagementen! algemene doelstellingen mitigatie en adaptatie verdeling van landen in twee groepen Annex I: oude westerse industrielanden en economies in transition (EIT) Non-annex I: ontwikkelingslanden Verder onderhandelen over concrete doelstellingen jaarlijkse Conference of the Parties (COP)
Het Kyoto protocol: sleutelelementen Verschillende verantwoordelijkheden Annex I: rijke industrielanden en transitielanden Non-Annex I: alle andere landen
Bron: EEA
Het Kyoto protocol: sleutelelementen Verschillende verantwoordelijkheden Annex I: rijke industrielanden en transitielanden Non-Annex I: alle andere landen CO 2 reductiedoelstellingen Stated willingness : -5,2% US: -7% Rusland: 0% Australië: +8% EU 15: -8%: burden sharing GER; DEN: -21% BEL: -7,5% NED: -6% SPA/POR/GRE: +15%, +25%, +27% Nieuwe lidstaten? -8% Commitment Period: 1990-2008/2012
Hoe moeten staten dit aanpakken? Verminderen van uitstoot in eigen land Minder energie gebruiken Energie op basis van andere bronnen opwekken Sectorale aanpak: transport, bouw,... Wegwerken van marktdistorties, ofwel de juiste prijs vragen Aanvullend: flexibele mechanismen Joint Implementation Mechanism (JIM) Clean Development Mechanism (CDM) Emissiehandel Moeilijkheden Afspraken over de uitvoering? Pas afgerond in 2001! Ratificatie: 55/55 VS en Australië Rusland
De Europese Unie en klimaatbeleid Meest ambitieuze internationale speler Vertaalt klimaatbeleid naar ongeveer alle sectoren energie transport landbouw onderzoek... Verplichtingen voor de lidstaten! Ontwikkeling van het systeem van emissiehandel
Emissiehandel (ETS) Sinds 2005 Energie-intensieve industriële sectoren 11 500 productie sites 45% of CO 2 emissies Krijgen deel uitstootrechten; rest is via markt. Beursgenoteerd
Koers van een ton CO 2 ECX: European Climate Exchange EUA: EU Allowances Financiële crisis
De weg naar Kopenhagen Een nieuw verdrag noodzakelijk! Na 2012 eindigt het Kyoto Protocol Kyoto Protocol: geen vermindering van GHG uitstoot! 1990-1997: UNFCCC => Kyoto Protocol: mitigatie mogelijk 2007-nu: Kopenhagen ronde mitigatie: te laat, inperken van temperatuursverandering (2 celcius) IPCC dringt aan op drastische vermindering: 25-40% tegen 2020 adaptatie staat veel centraler
De weg naar Kopenhagen (2) De VS zou moeten deelnemen Positie van ontwikkelingslanden Grote uitstoters geworden en zullen sneller groeien (BAU) China, India, Brazilië, Indonesië, Turkije, Mexico,...
De Europese Unie en klimaatbeleid
Belangrijkste punten Aard van het akkoord juridisch bindend of meer vrijheidsgraden Timing commitment period (2020/2050) basisjaar Doelstellingen bindend en becijferd of intentie absolute of relatieve norm voor wie gelden ze? Financiering klimaatfonds hoeveel? wie gaat dat betalen?
EU standpunten Leiderschap in de onderhandelingen 202020 tegen 2020 20% reductie in uitstoot 20% verbetering in energie-efficiëntie 20% hernieuwbare energie Bindend verdrag Verwachten engagementen van bepaalde ontwikkelingslanden wat is aanvaarbaar? Bereid te betalen voor klimaatfonds wel interne discussie grootte van de bijdrage verdeling van de lasten
De Verenigde Staten Obama: naar een ander klimaatbeleid? verkiezingsbeloften verandering in discours, maar... Intern niet klaar: klimaatwet zit vast in de senaat politiek proces binnen de VS is complex: tirannie van de minderheid ratificatie van internationale verdragen: erg moeilijk Wel zeker over: rol van China, India en andere emerging economies nieuwe informatie sinds gisteren: 4-6% reductiebelofte
Ontwikkelingslanden Algemeen: Prioriteit aan ontwikkeling (en terecht!) Ecologische schuld Eisen middelen voor technologische vernieuwing en de kosten voor adaptatie Eisen grotere inspanning van industrielanden Verschillende groepen: China Emerging economies Armste landen (LLDCs) AOSIS OPEC Grootste uitstoter Sterke groei verwacht Omschakeling mogelijk?
Verwachtingen voor Kopenhagen Kans op een sterk akkoord is klein Obama kan niet China wil niet, omdat de VS niet kunnen Wat dan wel? Politieke intentieverklaring Verder schema voor onderhandelingen Aantal elementen misschien nu reeds vastklikken: engagement t.a.v. ontwikkelingslanden belofte van Obama om in de VS aan nationaal beleid verder te werken eenzijdige enagementen
De sleutel? Een ander energieregime! Maximaal inzetten op energie-efficiëntie Factor X Wonen, transport, productieprocessen Andere mix van energieproductie weg van de traditionele koolstofbasis (kolen, olie en gas) naar CO 2 neutrale opwekking van energie hernieuwbare bronnen rol van kernenergie? zeer veel weerstand! economische belangen gebrek aan politieke doortastendheid wanneer naast een SCK ook een SHE? http://www.solarpowerrocks.com/solar-trends/a-sick-graph-iraq-warspending-vs-spending-on-renewable-energy/