InformatieBeveiligingrichtlijn (NIB)

Vergelijkbare documenten
Pan-Europese opiniepeiling over beroepsveiligheid en - gezondheid

Europese feestdagen 2017

Europese feestdagen 2018

Pan-Europese. opiniepeiling over beroepsveiligheid en - gezondheid. Representatieve resultaten in de 27 lidstaten van de Europese Unie

Wet beveiliging netwerken informatiesystemen. Algemene informatie. Meer weten?

Europese feestdagen 2019

Pan-Europese opiniepeiling over beroepsveiligheid en -gezondheid

Op 19 juni 2012 deed het Hof uitspraak in zaak C-307/10 IP Translator en gaf daarbij de volgende antwoorden op de prejudiciële vragen:

GOEDE EN BETAALBARE KINDEROPVANG VOOR IEDEREEN?

Barometer van de informatiemaatschappij (2017) Juli Barometer van de informatiemaatschappij

Open Data laten stromen Nederland in Europees perspectief

PUBLIC RAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 11 maart 2010 (17.03) (OR. en) 6792/10. Interinstitutioneel dossier: 2009/0157 (COD) LIMITE

Armoede en ongelijkheid: een Europees en lokaal perspectief. Frank Vandenbroucke Turnhout Wetenschapscafé 9 oktober 2017

Het GLB Gezamenlijke Staten Noord-Nederland 15 februari Monique Remmers Directie Europees Landbouwbeleid en voedselzekerheid

de heer Jordi AYET PUIGARNAU, directeur, namens de secretarisgeneraal van de Europese Commissie

Barometer van de informatiemaatschappij (2016) Barometer van de informatiemaatschappij

BESLUIT VAN DE COMMISSIE

8 maart 2013: Internationale Vrouwendag: Ongelijkheden tussen vrouwen en mannen in de context van de crisis

Dit document vormt slechts een documentatiehulpmiddel en verschijnt buiten de verantwoordelijkheid van de instellingen

Dierengezondheidszorg Vlaanderen vzw

Convergentie. Vaak gestelde vragen (FAQ) over de gemeenschappelijke praktijk CP4 Mate van bescherming van zwart-witmerken

Barometer van de informatiemaatchappij (2018) Oktober Barometer van de informatiemaatschappij

STAND VAN ZAKEN EURO PLUS-PACT

HOE BETAALT U? HOE ZOU U WILLEN BETALEN?

van Nice v1.2, 28 oktober 2015

Trends in levenslang leren

BIJLAGEN. bij het VERSLAG VAN DE COMMISSIE

UITVOERINGSBESLUIT VAN DE COMMISSIE

Onderzoek naar e-gezondheidszorg in Europa: artsen moeten meer gebruik maken van ICT

DE EUROPESE VISSERIJ IN CIJFERS

Dierengezondheidszorg Vlaanderen vzw

Op weg naar herstel: het cohesiepakket. Vragen en antwoorden over de bijdrage van het cohesiebeleid aan het Europese economische herstelplan

BIJLAGE I LIJST MET NAMEN, FARMACEUTISCHE VORM, STERKTE VAN HET GENEESMIDDEL, TOEDIENINGSWEG, AANVRAGERS IN DE LIDSTATEN

Betalingsachterstand bij handelstransacties

Klimaatbeleid en hernieuwbare energie: het EU pakket voor Ger Klaassen DG Milieu Europese Commissie

Barometer van de informatiemaatschappij

Prioriteiten op energiegebied voor Europa Presentatie door de heer J.M. Barroso,

Bestuurlijke Netwerkkaarten Crisisbeheersing. Netwerkkaart 21b Cybersecurity

Simplicity. Werking van het product. Den Bosch, 2015

BESLUIT VAN DE COMMISSIE

Grensoverschrijdende aftrek van fiscale verliezen

De toekomst van de welvaartsstaat. Frank Vandenbroucke Kortrijk 18 maart 2015

BIJLAGEN. bij het VERSLAG VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD

van Nice v1.1, 20 februari 2014

Europa voor de Burger

Diagnose van de Vlaamse arbeidsmarkt. Luc Sels

Een pensioenhervorming in het teken van defined ambition? Frank Vandenbroucke Jaarevent Alumni & Friends, Actuariaat Leuven 28 september 2015

GLB-akkoord en nationale invulling. Reutum, 26 november 2013

Huishoudens. Huishoudens zonder kinderen 95% 93% 80% 78% 75% 72% 62% 58%

Code Geboorteland Straatnaam

Jeugdwerkloosheid. Koninklijke Vlaamse Academie van België voor Wetenschappen en Kunsten 11 december Jan Smets

Breedbandinternet voor alle Europeanen: de Commissie geeft het startsein voor een debat over de toekomst van universele diensten

ONTWERP VAN GEWIJZIGDE BEGROTING NR. 6 BIJ DE ALGEMENE BEGROTING 2015

BAROMETER VAN DE INFORMATIEMAATSCHAPPIJ (2014)

Regels ter implementatie van richtlijn (EU) 2016/1148 (Cybersecuritywet)

EUROPESE VERKIEZINGEN Standaard Eurobarometer (EB 69) Voorjaar 2008 Eerste grove resultaten: Europees gemiddelde en grote nationale tendensen

Recepten voor duurzame groei Beschouwingen naar aanleiding van het Jaarverslag 2014 van de Nationale Bank van België

Nederlandse en Belgische pensioendiscussies in Europees perspectief

.bedomeinnamen. & registrars

de heer Jordi AYET PUIGARNAU, directeur, namens de secretarisgeneraal van de Europese Commissie

BIJLAGEN. bij. Voorstel voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad

Innoveren in het digitale tijdperk: Europa weer op gang brengen Presentatie van J.M. Barroso,

EUROPESE UNIE VERZOEK TOT OPTREDEN

Pensioendiscussies in Europees perspectief

Wet beveiliging netwerken informatiesystemen

Raadpleging van betrokken partijen bij het ontwikkelen van beleid voor kleine ondernemingen op nationaal en regionaal niveau

Boordtabel van het Concurrentievermogen van de Belgische economie. 25 november 2015

Recepten voor duurzame groei Beschouwingen naar aanleiding van het Jaarverslag 2014 van de Nationale Bank van België

GROEI EN BANEN: DE VOLGENDE STAPPEN

EDITIE De infranationale overheid in de EU : sleutelcijfers

Low carbon opties voor duurzame mobiliteit Nieuwe ontwikkelingen in motortechniek en biobrandstoffen

VORDERING TOT NIETIGVERKLARING VAN EEN GEMEENSCHAPSMERK

2 Leveringen van goederen naar

Pensioenbeleid als antwoord op onzekerheid over de lange termijn

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Actuele winterbandenverplichting in Europa

De Commissie start raadpleging over leidinggevende rol die Europa kan spelen bij de overschakeling naar Web 3.0

.bedomeinnamen. onder de loep 2011

Europese integratie en welvaartsstaten: tragisch dilemma?

Wet beveiliging netwerken informatiesystemen

Meer werk door meer mobiliteit

ENQUÊTE OVER DIVERSITEIT OP HET WERK EN ANTIDISCRIMINAT

DESKRESEARCH EUROPESE VERKIEZINGEN 2009 Onthouding en stemgedrag bij de Europese verkiezingen van 2009

VERSLAG VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD

Notatie Toelichting Opmerkingen L 8 cijfers en 1 letter Het eerste cijfer is altijd een 0 (nul) voor personen.

.bedomeinnamen. & registrars

en in de Tijne Berg- le Clercq 19 mei 2010

Convergentie. Veelgestelde vragen over de gemeenschappelijke praktijk CP 6. Grafische weergaven van modellen

Hoge Raad voor de Werkgelegenheid

W A T BETEKENT DE EU VOOR HUIZENBEZITTERS?

Een Europese Sociale Unie: illusie of noodzaak?

ROBERT GARSKAMP IBESTUUR MOBILITY EVENT Juni 2018 EID (INTER)-NATIONAAL

Pensioenbeleid als antwoord op onzekerheid over de lange termijn Frank Vandenbroucke Universiteit van Amsterdam

EU fiscale controle en investeringen. Thomas BERNHEIM

Duitsland (DE)

Barometer van de informatiemaatschappij

Structurele groei in areaal biologische landbouw in Europa mooie uitdaging voor Nederlandse kweek- en handelsbedrijven

SOCIALE BESCHERMING IN BELGIË ESSOBS DATA 2O14

Transcriptie:

1 NIB Netwerk- en InformatieBeveiligingrichtlijn (NIB) Ir. Eric Luiijf

2 NIB Agenda Relatie tussen verschillende programma s en wetten Doelstelling NIB NIB Richtlijn NIB in de EU en waar staat Nederland Fricties in NL- en EU-brede aanpak

3 NIB Context: Bescherming Vitale Infrastructuur Nederland BZK actieplan tegen terrorisme 2003: 12 vitale sectoren; 35 producten 2005: prioritaire vitale infrastructuren EU Home Affairs antiterrorisme 2008/114/EC EPCIP Identificatie van CI & betere beveiliging Eisen aan lidstaten: identificeer CI => ECI & OPS EU-brede CI: power, transport,

4 NIB Context: Bescherming Vitale Infrastructuur EU landen onderkennen vitale infrastructuur AT: 13, BE: 4, CR: 11, CZ: 9, DK: 10, EE: 9, FI: ~, FR: 12: GE: 9, PO: 10, SK: 9, SL: 8, SP: 12, SE: 11, UK: 9 zie: CI sectors op www.cipedia.eu 2014/15: Herijking Vitale Infrastructuur

5 NIB Context: Bescherming Vitale Infrastructuur Categorie A: minstens een van > 50 miljard schade > 10.000 doden, zwaargewonden > 1 miljoen zwaar getroffenen Categorie B: minstens een van > 5 miljard schade > 1.000 doden / zwaargewonden > 100.000 zwaar getroffenen plus cascade-uitval > 2 infrastructuren - Afwijkend van alle andere EU landen - Tijdsduur?

6 NIB Wet gegevensverwerking en meldplicht cyber security (Wgmc) 27/7/2017 tussenwet Vitale Infrastructuuraanbieders en Rijksoverheid Wettelijke taken NCSC: bijstand, informatie delen, technische analyse Meldplicht deel van vitale infra per 1/1/2018 drinkwater elektriciteits- en gastransport en distributie nucleair financieel onder toezicht DNB telecom > 1 miljoen klanten / internetknooppunt > 8 Tb/s havenbedrijf Rotterdam, Schiphol (luchthaven, KMar, LVNL, operators > 25% vliegverkeer) keren en beheren (Rijkswaterstaat)

7 NIB NIB richtlijn & doelstelling Wetgeving door economische pillar van de EU Doel: hoog gemeenschappelijk niveau aan NIB in de EU teneinde de werking van de interne markt te verbeteren door betere nationale capaciteiten (NCSS, bevoegde autoriteit(en)) verbeterde samenwerking (EU beleidsgroep, samenwerkend netwerk CSIRTs) risicomanagement- en rapportageverplichtingen AEDs (OES) en DSPs focus op uitval IT/OT en de businesscontinuïteit van de dienstverlening (EU) 2016/1148: deze richtlijn staat geheel los van EPCIP!

8 NIB NIB richtlijn (2) AED essentiële dienst voor vitale activiteiten van de samenleving en economie: energie, vervoer, bankwezen, gezondheidszorg, drinkwater, digitale infrastructuur (IXen, DNS, TLD registraties) controleerbare beveiliging DSPs (> 10 M /jaar, > 50 mdw s) online markplaatsen, zoekmachines, cloud computerdiensten minimale eisen: beveiliging, BCM, incident handling, standaarden CA meldplichtdrempel op basis van: aantal getroffenen, gebiedsgrootte, uitvalduur voor DSP ook: omvang impact samenleving en omvang verstoring van de werking

9 NIB NIB richtlijn (3) 8/2016: NIB richtlijn in werking 9/5/2018: deadline voor transponering in nationale wet- en regelgeving 15 van de 28 landen hebben de wetgeving nog niet klaar 9/11/2018: deadline voor identificatie AEDs/DSPs NL denkt aan ~ 60 AEDs en 100 200 DSPs IGJ: gezondheidszorg voldoet niet aan vitaal-b criteria; dus geen AEDs? uitval ICT ziekenhuizen, ICT-verstoring apotheekdistributie, 50.000 pacemakers? VK: 47 energy, 268 health en 80 transport AEDs, 129 cloud operators, 3 marktplaatsen + Amazon & ebay gedetailleerde criteria per sector

Wgmc 10 NIB Meer meldplichten per sector NCSC, bevoegde autoriteit, AP Vitaal 2005 Vitaal 2015 EU CI: energy transport telecom nucleair keren- en beheren AED - gezondheidszorg - energie - transport - drinkwater - digitale infrastructuur - financiële sector - eventueel andere convenant zorginstellingen en IGJ (EU) Telecomwet (EU) eidas DSP - marktplaatsen - cloud - zoekdiensten GDPR /AVG

11 NIB Wie zijn onze bevoegde autoriteiten (CA)? Minister EZK (Agentschap Telecom) DNB Minister I&W Minister Medische zorg energie en digitale infrastructuur DSPs bankwezen infrastructuur financiële markt transport drinkwater gezondheidszorg

00:00 00:30 01:00 06:00 06:30 07:00 07:30 08:00 08:30 09:00 09:30 10:00 10:30 11:00 11:30 12:00 12:30 13:00 13:30 14:00 14:30 15:00 15:30 16:00 16:30 17:00 17:30 18:00 18:30 19:00 22:30 23:00 23:30 12 NIB Nationale centraal contactpunten (bron: ENISA site) 21/28 niet open op nationale feestdagen, weekeinden alleen tussen 10 en 15 uur Land Type AT SPOC??????????????? BE SPOC?? BG SPOC CR SPOC CY SPOC CZ SPOC??????????????? DK SPOC EE SPOC FI SPOC FR SPOC??????????????? GE SPOC GR SPOC?????????????? HU SPOC IE SPOC IT SPOC??????????????? LT SPOC LU SPOC??? LV SPOC MT SPOC??????????????? NL SPOC??.??????.? PL SPOC PO SPOC??.?????.? RO SPOC?????????????? SE SPOC SK SPOC SL SPOC SP SPOC UK SPOC (en niet tijdens de lunch) 5/28 zijn 24/7 bereikbaar 2/28 lezen soms e-mail

00:00 00:30 01:00 06:00 06:30 07:00 07:30 08:00 08:30 09:00 09:30 10:00 10:30 11:00 11:30 12:00 12:30 13:00 13:30 14:00 14:30 15:00 15:30 16:00 16:30 17:00 17:30 18:00 18:30 19:00 22:30 23:00 23:30 13 NIB Incidenten onverwijld melden Land Type AT SPOC??????????????? AT DSP??????????????? AT OES??????????????? BE SPOC?? BE DSP?? BE OES??? BG SPOC BG DSP?????????????? BG OES?????????????? CR CR CR CY SPOC DSP OES SPOC CY DSP?????????????? CY OES?????????????? CA AEDs één autoriteit per land (NCSC) (9) ministeries (6) toezichthouders (6) veiligheidsdiensten (4) nog onbekend (3) CZ SPOC??????????????? CZ DSP??????????????? CZ OES??????????????? DK SPOC DK DSP??????????????? DK OES??????????????? EE SPOC EE DSP CA s EE OES FI SPOC FI DSP FI OES FR SPOC??????????????? in lidstaten open 10-15 uur FR DSP??????????????? FR OES??????????????? GE SPOC GE DSP GE OES GR SPOC?????????????? GR DSP?????????????? GR OES?????????????? HU SPOC HU DSP HU OES IE SPOC IE DSP IE OES IT SPOC??????????????? IT DSP??????????????? IT OES??????????????? LT SPOC LT DSP LT OES LU SPOC??? LU DSP??? LU OES LV SPOC LV DSP LV OES MT SPOC??????????????? MT DSP??????????????? MT OES??????????????? NL SPOC???.?????.? NL DSP?? NL OES?? Opvallend Noord-Ierland anders dan VK Brexit voorbereiding? ES splitst AED in publiek (24/7) privaat (werkuren) PL SPOC PL DSP PL OES PO SPOC??.?????.? PO DSP??.?????.? PO OES??.?????.? RO SPOC?????????????? RO DSP?????????????? RO OES?????????????? SE SPOC SE DSP SE OES SK SPOC SK DSP SK OES SL SPOC SL DSP??????????????? SL OES??????????????? SP SPOC SP DSP o o. o?? o o o. o SP UK UK UK OES SPOC DSP OES

14 NIB NIB fricties In Nederland complexe meldplichten van alleen eigen toezichthouder tot toezichthouder + NCSC + AP Niet geharmoniseerd over de grens heen, bijv. gezondheidszorg Bereikbaarheid van NPoCs en CAs toont geen internationale urgentie/paraatheid Buiten scope: EU 910/2014 eidas (DigiD, eid e.d.) 2002/21/EG essentiële telecomdiensten Belangrijke gaten in aanpak, bijv. sectorbrede databases nummerportabiliteit, energiecontracten,

15 NIB Bedankt voor uw aandacht luiijfconsultancy@ziggo.nl