Slotwoord Lea Maes, PhD Maatschappelijke gezondheidkunde, UGent GEZONDHEIDSPROGRAMMA S OP SCHOOL: IMPLEMENTATIEGIDS VOOR DOELTREFFENDE PREVENTIE HOGENT, 18 SEPTEMBER 2014
inhoud Geen wijze raad Wel reflecties op basis van deze studiedag en 40 jaar ervaring
Implementatie: cruciaal! Een effectief programma heeft maar effect als het goed wordt toegepast!
Implementatie Veel interventies, erg divers Veel keuzevrijheid in de scholen om aan gezondheidspromotie te doen! Keuzestress??? Keuze zonder controle is een probleem Gids probeert de scholen enige controle te geven over het keuzeproces.
Implementatie proces methodiek verspreiden school ontwikkelaars verspreiders implementeerders Implementatie van een methodiek niet altijd evident
Focus op de leerkracht Ja, maar Omwille van de duurzaamheid van de gezondheidspromotie in de scholen is samenwerking in een schoolteam belangrijk Verschillende boodschappen in verschillende klassen heeft ook geen zin uiteraard
Implementatie in scholen Meer in basisonderwijs! Ook nodig in secundair onderwijs, wel moeilijker publiek Adolescenten maken eigen keuzes maar hun inhibitiesysteem is nog niet volop ontwikkeld vertonen weinig doordacht en weinig gecontroleerd gedrag Adolescenten zijn wel erg gevoelig voor beloningen. Nieuwe invalshoek?
Invloeden op implementatie proces Omkadering (actoren): - financiering - beleid Ontwikkelaars Uitkomst: methodiek zoals bedoeld Van invloed op een adequaat verloop van disseminatie doorheen de keten: Context Percepties actoren bezig met behoud adopteerders Intenties Actie/methodiek Linkage system: coördinerende rol doelgroep implementeerders Samenwerking Uitkomst: methodiek zoals gerealiseerd Uitkomst: methodiek zoals geïmplementeerd
Spanningsveld One size fits all of tailor made? Beiden niet realistisch sommige beslissingen moeten in de school genomen worden!
Wat is belangrijk voor een goede implementatie? (1) De belangrijkste puzzel is de matrix! Inconsequente boodschappen zijn dodelijk voor de geloofwaardigheid van gezondheidspromotie
Wat is belangrijk voor een goede implementatie? (2) Geloven in de impact van de school op het gezondheidsgedrag van kinderen Invloeden op gezondheidsgedrag school thuis Aandacht voor kwetsbare groepen Gemeenschap
Mix van methodes is de regel Wel niet de bedoeling om verschillende methodes in een pot te stoppen en te mixen (cfr beeld van Johan deze morgen) Methoden hebben eigen doelstellingen en zijn maar effectief indien ze met kennis van zaken worden toegepast Methodieken moeten in de eerste plaats effectief zijn en daarbovenop ook nog leuk (niet omgekeerd)
Wat is belangrijk voor een goede implementatie? (3) Bewust zijn van de werkzame componenten van de methodiek: Wat is de kern van de methodiek? Vb. modelleren; doelen stellen en opvolgen,. De werkzame componenten volledig implementeren onderdelen van verschillende pakketten combineren kan, maar is niet eenvoudig en er is risico dat de werkzame elementen verloren gaan
Wat is belangrijk voor een goede implementatie? (4) Samenwerking; uitwisseling van goede praktijken; evalueren of alles volgens plan verloopt Eerst lezen, dan ageren (dus toch nog een wijze raad)
Hoe verder? Investeren in het beschikbaar stellen van de beschikbare kennis over implementatie van projecten in scholen! Inzetten van middelen om scholen te ondersteunen. Zijn meer geformaliseerde ketens of netwerken van ontwikkeling van methodieken tot implementatie een optie? Netwerken op basis van afspraken (geen hiërarchie!). Onderwijs en Gezondheid moeten daarover overleggen een goed geïmplementeerd gezondheidsbeleid op school loont!