Programma 9 Sport, Recreatie, Cultuur en Welzijn 9.4 Wat hebben we bereikt? 9.4.1 Sport en Bewegen Een gemeenschap met een hoge mate van sociale binding, waarin alle burgers in voldoende mate fysiek actief kunnen zijn, de mogelijkheden hebben te participeren in en naar vermogen een actieve bijdrage te leveren aan, de sport- en bewegingscultuur. voorzieningen. Bezettingsgraad voorzieningen is 60 tot 85% (vertrekpunt); toepassen meerjaren onderhoudsplan en klanttevredenheidsonderzoek; alle voorzieningen zijn bereikbaar en, waar relevant en haalbaar, toegankelijk. Vitaliteit sportverenigingen. 20% van de sportverenigingen is vitaal. De gemiddelde bezettingsgraad van de sporthallen en sportzalen in Spijkenisse was in 2011 ca. 78%. De bezettingsgraden van de gymlokalen en sportvelden zijn lager. De voorzieningen zijn bereikbaar en toegankelijk. Ca. 10% van de sportverenigingen is vitaal. Participatie/sportdeelname. Ledenaantal sportverenigingen blijft minimaal gelijk aan niveau 2010. Imago van de stad/promotie. Inwoners en bezoekers worden geïnformeerd over het sportieve aanbod in de stad. Nederlandse Norm Gezond Beweeggedrag. Aantal inwoners dat hieraan voldoet stijgt met 5% t.o.v. 2008. Over het totaal aantal leden van de sportverenigingen is geen informatie beschikbaar over 2011. Wel is bekend dat sportverenigingen in 2011 96 nieuwe jeugdleden hebben verwelkomd. Inwoners en bezoekers zijn op diverse wijzen geïnformeerd over het sportieve aanbod in de stad. Hierover is geen actuele informatie beschikbaar. Gezond Gewicht. Aantal inwoners dat hieraan voldoet stijgt met 5% t.o.v. 2008. Toelichting Het aantal jeugdigen met overgewicht is gedaald van 14% naar 13%. De sporthallen en sportzalen worden overdag gebruikt ten behoeve van het onderwijs en s avonds verhuurd ten behoeve van sportverenigingen. Hierbij zijn duidelijk piektijden en daluren te zien. De bezettingsgraden van de gymlokalen zijn lager, omdat deze niet altijd voor verenigingsgebruik worden benut. Ook de bezettingsgraad van de sportvelden is lager, doordat deze overdag niet allemaal en ook niet het hele jaar ten behoeve van het onderwijs worden benut; De gemeente heeft nog geen meetinstrumenten beschikbaar voor het meten van de vitaliteit van (sport)verenigingen. Toch kan hiervan op basis van informatie uit de subsidierelaties, contacten en samenwerking met de verenigingen en landelijke monitoring (Verenigingsmonitor) een inschatting worden gemaakt. Ook door de pilot Verenigingsondersteuning in het kader van Combinatiefuncties in Spijkenisse is er meer zicht gekomen op de vitaliteit van de sportverenigingen in Spijkenisse. Een vitale vereniging is toekomstbestendig door bestuurlijke continuïteit, het inspelen op veranderende maatschappelijke omstandigheden en veerkracht. Daarnaast is een vitale vereniging financieel gezond en pakt zij haar maatschappelijke taak op; Het aantal nieuwe jeugdleden wordt door de sportverenigingen zelf gerapporteerd bij hun 50 Gemeente Spijkenisse Jaarverslag 2011
subsidieaanvragen. Het betreft dan jeugdleden in de leeftijd van 10 t/m 16 jaar. Wat betreft het ledenaantal van sportverenigingen in de doelgroep jeugd: het RSO uit 2009 vermeldt een percentage van 65% en dit betreft jeugd tot en met 17 jaar, de concept Jeugdmonitor van de GGD Rotterdam Rijnmond vermeldt een percentage van 69% en dit betreft jeugd tot 19 jaar. Doordat het om twee verschillende onderzoeken gaat, is niet zonder meer af te leiden dat er sprake is van een stijging. Wel lijkt dit erop te wijzen dat het percentage jeugdleden op zijn minst stabiel is. Inwoners en bezoekers zijn in 2011 op verschillende wijzen geïnformeerd over het sportaanbod in Spijkenisse. Bijvoorbeeld via de gemeentegids en de website van de gemeente, maar ook door de aanbieders zelf en bij het bekendmaken van sportstimuleringsactiviteiten en sportevenementen; De Nederlandse Norm Gezond Bewegen (NNGB) is geen onderdeel meer van de jeugdmonitor van de GGD, zodat hierover actuele informatie over Spijkenisse ontbreekt. Uit landelijk TNO onderzoekt (2000-2010) blijkt dat de mate waarin aan deze norm wordt voldaan sterk fluctueert. Van de jongeren voldeed in 2008 25,8% aan de NNGB ten opzichte van 17,3% in 2010. Bij volwassenen voldeed 60,3% in 2008 aan de norm ten opzichte van 58,6% in 2010; De daling van het aantal jeugdigen met overgewicht is gebaseerd op de concept jeugdmonitor van de GGD Rotterdam Rijnmond. 9.4.2 Sociaal Cultureel Werk Doel van het welzijnsbeleid is het versterken van de sociale binding tussen inwoners van Spijkenisse. voorzieningen. Bezettingsgraad voorzieningen wordt gemeten (vertrekpunt); toepassen meerjaren onderhoudsplan en klanttevredenheidsonderzoek; alle voorzieningen zijn bereikbaar en, waar relevant en haalbaar, toegankelijk. Vitaliteit wijkgroepen. 20% van de wijkgroepen is vitaal. Participatie. Er zijn voldoende vrijwilligers om de activiteiten te begeleiden en het aantal deelnemers en activiteiten is minimaal gelijk aan het niveau van 2010. Betrokkenheid bij stad, wijk, buurt. 50% van de deelnemers aan de activiteiten die door de wijkgroep aangeboden is afkomstig uit het vastgestelde bedieningsgebied. Nulmeting van het aantal georganiseerde buurt BBQ's. Elkaar kennen. Het percentage mensen dat de stelling onderschrijft dat de bewoners in een buurt elkaar goed kennen stijgt van 33 naar 40% (Leefbaarheidmonitor). Samenwerken. Wijkgroepen zijn lid van WGP; WGP in contact met FSS; contact wijkgroepen en bewonersorganisaties tot stand brengen. Activiteitenaanbod realiseren in wijkcentra in vakantieperiodes ter bestrijding eenzaamheid Bijna een kwart van de inwoners (22%) brengt wel eens een bezoek aan een wijkcentrum. Daarvan gaat 1/3 een tot enkele keren per week naar een wijkcentrum. Van de inwoners die iets kunnen zeggen over het activiteitenaanbod, is 35% tevreden tot zeer tevreden (Leefbaarheidmonitor 2010). Overige informatie over de bereikbaarheid, kwaliteit en kwantiteit van de voorzieningen is niet beschikbaar. Deze gegevens zijn nog niet beschikbaar. Er zijn voldoende vrijwilligers om de activiteiten te begeleiden en het aantal deelnemers en activiteiten blijft op peil. Het is wel lastiger geschikte vrijwilligers voor de begeleiding van kinderactiviteiten te vinden. Uit de leefbaarheidmonitor 2010 blijkt dat 50% van de inwoners zich betrokken voelt bij de eigen buurt In de leefbaarheidmonitor 2010 geeft 40% van de respondenten de stelling dat de bewoners in een buurt elkaar goed kennen. Contact tussen WGP en FSS tot stand gebracht. 8 van de 10 wijkgroepen zijn lid van het WGP. In de wijkcentra zijn activiteiten aangeboden tijdens vakantieperiodes. Gemeente Spijkenisse Jaarverslag 2011 51
ouderen. Minder inwoners van 50 jaar en ouder voelen zich eenzaam. Toelichting Contact tussen WGP en FSS is tot stand gebracht. Vrijwilligers van de wijkgroepen en de migrantenorganisaties hebben deelgenomen in de werkgroep Internationale Vrouwendag 2011, waarin ook professionele organisaties zoals Zadkine en woningcorporaties vertegenwoordigd waren. De Multiculturele Dag van de FSS en de migrantenorganisaties is onderdeel geworden van de Open Monumenten Dag. Deze ontwikkelingen bieden de wijkgroepen en migrantenorganisaties de gelegenheid zich te ontplooien, hun bekendheid te vergroten, hun netwerk te verbreden en hun positie te versterken, zodat de doorgroei naar vitaliteit (of de bestendiging daarvan) gestimuleerd wordt. Door het inzetten van combinatiefunctionarissen zal inzicht in de situatie van wijkgroepen en migrantenorganisaties kunnen worden vergroot, zodat in de toekomst kan worden aangegeven welke organisaties vitaal zijn (dan wel in een andere categorie vallen). 9.4.3 Recreatie De inwoners een aantrekkelijk en samenhangend pakket aan recreatievoorzieningen en -activiteiten aanbieden. Het vergroten van de bekendheid en het bevorderen van het optimaal gebruik hiervan. Het verbeteren van het imago en de uitstraling van de stad Spijkenisse en het vergroten van de verbondenheid met en de trots op Spijkenisse. Ondersteuning en facilitering van het evenementenaanbod. voorzieningen. De voorzieningen zijn bereikbaar en, waar relevant en haalbaar, toegankelijk. Imago van de stad/promotie. Inwoners en bezoekers worden geïnformeerd over het recreatieve aanbod in Spijkenisse en de regio. Regionale samenwerking en samenhang. Projecten komen tot stand in samenwerking met relevante in- en externe partners. Infrastructuur. Dekkend netwerk van routes en groenvoorzieningen in Spijkenisse, aansluitend op de voorzieningen in de regio. Ten behoeve van de toegankelijkheid van de Fluisterboot is in 2011 een invalidenlift geplaatst. Verder is bij de planontwikkeling en de bouw van de Boekenberg rekening gehouden met de bereikbaarheid en de toegankelijkheid van de voorziening. Ook de overig recreatieve voorzieningen in Spijkenisse zijn bereikbaar, in de meeste gevallen ook met het openbaar vervoer. Op diverse wijzen zijn de recreatieve mogelijkheden van Spijkenisse en omgeving onder de aandacht van inwoners en bezoekers gebracht, bijvoorbeeld door: het boekje Erop uit! in Spijkenisse, de websites van de gemeente, via de VVV, de bibliotheek, diverse beursen en de gemeentegids. Bij de planontwikkeling en voorbereidingen voor de realisatie van Groenzone Spijkenisse Zuidoost wordt o.a. samengewerkt met het Recreatieschap Voorne-Putten-Rozenburg. Het opstappunt voor de Fluisterboot is bij het Gemaal de Leeuw van Putten, zodat met het Waterschap hiervoor wordt samengewerkt. Het recreatieve programma van het Milieu Huis komt tot stand in samenwerking met diverse lokale en regionale organisaties. In 2011 zijn de laatste werkzaamheden voltooid ten behoeve van het fietsknooppuntennetwerk VPR. Ook zijn enkele wandelverbindingen tot stand gebracht. Op een aantal plaatsen in Spijkenisse zijn de langzaamverkeerroutes verbeterd. In overleg met de regiopartners zijn de voorbereidingen gestart voor het realiseren van 5 Toeristische Overstap Punten op Voorne Putten. 52 Gemeente Spijkenisse Jaarverslag 2011
Vraaggericht aanbod. Het aanbod van recreatieve activiteiten en voorzieningen sluit aan bij de behoeften van de inwoners van Spijkenisse. Toelichting Uit de leefbaarheidsmonitor blijkt dat inwoners van Spijkenisse over het algemeen tevreden zijn over hun leefomgeving en het voorzieningenaanbod in de stad. Het aanbod van het Milieu Huis wordt door bezoekers met een 8 gewaardeerd. In diverse projecten in 2011 is de samenhang en samenwerking op het gebied van recreatie invulling gegeven. Het gaat dan om samenhang tussen verschillende disciplines, maar ook om samenwerking met verschillende partners, zowel overheden als verenigingen/stichtingen en bedrijven. Eén van de speerpunten van het huidige recreatiebeleid is het realiseren van recreatieve routestructuren die op elkaar aansluiten. De realisatie van het fietsknooppuntennetwerk en diverse wandelverbindingen dragen hieraan bij. Promotie van het recreatieve aanbod is in 2011 actief opgepakt, lokaal maar ook regionaal. Voor wat betreft de vraaggerichtheid heeft een bezoekersenquête plaatsgevonden onder bezoekers van het Milieu Huis. Hieruit is gebleken dat het aanbod goed op de vraag aansluit, het wordt dan ook gewaardeerd met een 8. 9.4.4 Kunst- en Cultuur Bevorderen van de kunst - en cultuurparticipatie. voorzieningen. De voorzieningen zijn bereikbaar en, waar relevant en haalbaar, toegankelijk. Vitaliteit culturele organisaties. 20% van de culturele organisaties is vitaal. Participatie. Deelnemersaantallen blijven minimaal gehandhaafd op het niveau van 2010. Bij de (plan)ontwikkelingen van de Boekenberg en het nieuwe Theater worden de bereikbaarheid en toegankelijkheid van de voorzieningen gewaarborgd. De wijkcentra zijn bereikbaar en toegankelijk. Hierover is geen informatie beschikbaar. De deelnemersaantallen aan het programma voor Binnenschoolse Cultuur Educatie (BCE) zijn in 2011 ongeveer gelijk gebleven met in totaal 9.744 deelnemers. Het bereik was 100%. Imago van de stad / Promotie. Inwoners en bezoekers worden gericht geïnformeerd over het culturele aanbod van de stad. Toelichting Inwoners en bezoekers zijn op diverse wijzen geïnformeerd over het sportieve aanbod in de stad. Door het inzetten van combinatiefunctionarissen kan inzicht in de situatie van culturele instellingen worden vergroot, zodat kan worden aangegeven welke organisaties vitaal zijn (dan wel in een andere categorie vallen). Via de culturele verenigingen, de BCE, het Centrum voor de Kunsten en theater De Stoep kunnen inwoners actief en passief participeren op cultureel gebied. In het kader van het regionale (Voorne-Putten) cultuurprogramma Voorne In Alle Staten (VIAS) is het Theater van de Straat ook in Spijkenisse uitgevoerd, waarbij voorstellingen werden gegeven in o.a. horecagelegenheden. Ook heeft VIAS gratis vervoer van bezoekers tussen de verschillende gemeenten op Voorne-Putten op de Open Monumenten Dag (OMD) mogelijk gemaakt, zodat bezoekers een OMD tour over Voorne-Putten konden maken. Inwoners en bezoekers zijn in 2011 op verschillende wijzen geïnformeerd over het culturele aanbod in Spijkenisse. Bijvoorbeeld via de gemeentegids en de websites van de gemeente, maar ook door de aanbieders zelf en bij het bekendmaken van culturele activiteiten en evenementen. Gemeente Spijkenisse Jaarverslag 2011 53
9.5 Wat hebben we daarvoor gedaan? 9.5.1 Sport en Bewegen 1. De Kadernota Gemeentelijk Sportbeleid en de Impuls brede scholen, sport en cultuur hebben een uitwerking gekregen in Combinatiefuncties in Spijkenisse. Het Activiteitenprogramma Combinatiefuncties in Spijkenisse, waarin diverse sportstimuleringsactiviteiten en de ondersteuning van sportverenigingen is opgenomen, is uitgevoerd; 2. Het meerjarenonderhoudsplan (MOP) voor gemeentelijke sportaccommodaties is uitgevoerd, onder meer door de renovatie van de tennisbanen van sportpark Het Kleine Bos; 3. Ook heeft een herijking/actualisatie van dit MOP plaatsgevonden, de besluitvorming hierover vindt in 2012 plaats; 4. Er is gestart met de bouw van sporthallen Oostbroek en Maaswijk; 5. In 2011 zijn circa 75 subsidies verstrekt aan de sportverenigingen in Spijkenisse voor Jeugdsportstimulering, Sportiviteit & Respect en andere activiteiten. Verder heeft besluitvorming plaatsgevonden over bezuinigingen op deze subsidies vanaf 2012. 9.5.2 Sociaal Cultureel Werk 1. Er is een start gemaakt met het opstellen van de uitwerkingsnotitie Sociaal Cultureel Werk/Integratie, waarin tevens voorstellen worden gedaan ten aanzien van de (gemeentelijke) wijkaccommodaties; 2. Met behulp van de combinatiefunctionarissen heeft het Wijkgroepenplatform een Miniconferentie georganiseerd over de toekomst van het Sociaal Cultureel Werk met als thema Samenwerken en Bezuinigen ; 3. Er heeft deskundigheidsbevordering plaatsgevonden ten behoeve van de migrantenorganisaties en de FSS leidend tot een visie op de eigen positie en mogelijke bijdrage aan de samenleving; 4. De multiculturele dag is in 2011 onderdeel geworden van de Open Monumenten Dag; 5. In 2011 zijn circa 24 subsidies verstrekt aan migrantenorganisaties en wijkgroepen. Daarnaast hebben ook de koepelorganisaties Wijkgroepenplatform en FSS subsidie van de gemeente ontvangen voor activiteiten. Verder heeft besluitvorming plaatsgevonden over bezuinigingen op deze subsidies vanaf 2012. 9.5.3 Recreatie 1. In 2011 heeft de gemeente actief geparticipeerd in de gemeenschappelijke regelingen voor het Koepelschap Buitenstedelijk Groen en het Recreatieschap VPR; 2. Het toekomstig beheer van Groenzone Spijkenisse Zuidoost is onder gebracht bij het Recreatieschap VPR; 3. In het laatste jaar van het convenant Stimulering Toerisme VPR 2008 2011 is besloten de samenwerking voort te zetten in het (I)SVP, (intergemeentelijke) samenwerking Voorne- Putten; 4. In 2011 heeft een bezoekersenquête plaatsgevonden onder de bezoekers van het Milieu Huis. Deze enquête heeft input gegeven voor een visie op natuur- en milieueducatie die in het eerste kwartaal ter besluitvorming wordt voorgelegd; 5. In het Activiteitenprogramma Combinatiefuncties in Spijkenisse zijn ook de educatieve en recreatieve activiteiten van het Milieu Huis en de Fluisterboot opgenomen en uitgevoerd. 54 Gemeente Spijkenisse Jaarverslag 2011
9.5.4 Kunst- en Cultuur 1. Bij de bouw van de Boekenberg is tevens de huisvesting van het Milieu Huis voorbereid; 2. Er is een aanvang gemaakt met de (plan)voorbereidingen voor de bouw van een nieuw Theater; 3. Op de rotonde City Plaza is een kunstwerk geplaatst; 4. Aan de schoolbesturen voor primair en voortgezet onderwijs is subsidie verstrekt ten behoeve van het programma voor Binnenschoolse Cultuur Educatie. Hierbij is reeds rekening gehouden met de bezuinigingen waarover in 2011 besluitvorming heeft plaatsgevonden; 5. Aan circa zestien culturele instellingen is subsidie verstrekt voor uiteenlopende culturele activiteiten; 6. In het Activiteitenprogramma Combinatiefuncties in Spijkenisse zijn ook de culturele activiteiten opgenomen en uitgevoerd, zoals de Open Monumenten Dag; 7. In samenwerking met de overige gemeenten Voorne-Putten is het cultuurprogramma Voorne In Alle Staten gerealiseerd. 9.6 Effectiviteitmeting Sport en Bewegen Bij de uitvoering van het Activiteitenprogramma Combinatiefuncties in Spijkenisse zijn kengetallen geregistreerd en heeft na afloop van de activiteit altijd een evaluatie plaatsgevonden. De jeugdmonitor van de GGD levert informatie op over de mate waarin jeugdigen in Spijkenisse voldoende sporten en bewegen en over het aantal jeugdigen dat kampt met overgewicht of obesitas. Tot slot maken wij gebruik van landelijke onderzoeken, bijvoorbeeld van de Verenigingsmonitor van NOC*NSF, uitgevoerd door het Mulier Instituut. Helaas is hiervan bij het schrijven van dit verslag nog geen actuele versie beschikbaar. Sociaal Cultureel Werk De voorgenomen registratie van kengetallen ten aanzien van de activiteiten in het kader van Sociaal Cultureel Werk heeft door capaciteitsproblemen en andere prioriteiten niet plaatsgevonden. Recreatie Bij besluitvorming over lopende en nieuwe projecten is aangegeven met welke partners wordt samengewerkt. Ook de aard van de samenwerking is hierbij benoemd. Bij de uitvoering van het Activiteitenprogramma Combinatiefuncties in Spijkenisse zijn kengetallen geregistreerd en heeft na afloop van de activiteit altijd een evaluatie plaatsgevonden. Verder is in 2011 het bereik van de activiteiten van het Milieu Huis in kaart gebracht door een extern bureau: samengevat ca. 6000 deelnemers aan het recreatieve activiteitenaanbod (inclusief Fluisterboot), 127 groepen in het basisonderwijs, 3 scholen met meerdere klassen in het voortgezet onderwijs. Kunst - en Cultuur Uit de leefbaarheidsmonitor blijkt dat inwoners van Spijkenisse over het algemeen tevreden zijn over het voorzieningenaanbod in de stad. Bij de uitvoering van het Activiteitenprogramma Combinatiefuncties in Spijkenisse zijn kengetallen geregistreerd en heeft na afloop van de activiteit altijd een evaluatie plaatsgevonden. Ook voor het programma BCE zijn kengetallen bijgehouden door een combinatiefunctionaris. Gemeente Spijkenisse Jaarverslag 2011 55
9.7 Wat heeft het gekost? Begroting Verschil 2010 2011 2011 Begr. / Rek. Lasten 14.753 17.714 16.095 V 1.618 Baten 4.535 2.862 2.805 N 57 Saldo Programma 10.218 14.852 13.291 V 1.561 Mutaties in Reserves 2.278-501 -378 N 124 Saldo na Bestemming 12.496 14.350 12.913 V 1.438 56 Gemeente Spijkenisse Jaarverslag 2011