Pedagogisch werkplan Peuteropvang Samen Spelen Wyck

Pedagogisch werkplan Peuteropvang Samen Spelen Wyck Maastricht, mei 2018

Inhoudsopgave Voorwoord 4 Hoofdstuk 1 Veiligheid, persoonlijke/sociale competentie, waarden en normen 6 1.1 Emotionele veiligheid 6 1.2 Persoonlijke competentie 6 1.3 Sociale competentie 6 1.4 Normen en waarden 7 Hoofdstuk 2 Plaatsing 8 2.1 Groepsgrootte en pedagogisch medewerkers 8 2.2 Intake 8 2.3 Aard van de opvang 8 2.4 Wennen 8 2.5 Brengen en halen 9 2.6 Extra dagen en ruilingen 9 2.7 Mentorschap 9 2.8 Kindvolgsysteem 10 Hoofdstuk 3 Een dag kinderdagverblijf 12 3.1 Dagindeling 12 3.2 Spelen en activiteiten 13 Hoofdstuk 4 Eten en drinken 13 4.1 Eten en drinken 13 4.2 Dieet, allergie, andere culturen 14 4.3 Feesten en trakteren 14 Hoofdstuk 5 Verschonen, toiletgang en zindelijk worden 15 5.1 Verschoning 15 5.2 Toiletgebruik en zindelijk worden 15 Hoofdstuk 6 Het kind 16 6.1 Overdracht 16 6.2 Corrigeren en belonen 16 6.3 Zieke kinderen 17 6.4 Kinderparticipatie 17 Hoofdstuk 7 Informatie-uitwisseling 18 7.1 Mondelinge informatie-uitwisseling 18 23 mei 2018 2

7.2 Bitcare 18 7.3 Schriftelijke informatie -uitwisseling 18 7.4Oudercommissie 19 7.5 Ouderbijeenkomsten 19 7.6 Klachtenprocedure 19 7.7 Samenwerking Envida en O2 20 Hoofdstuk 8 Ruimte-indeling 21 8.1 De binnenruimte 21 8.2 De buitenruimte 21 Hoofdstuk 9 Veiligheid en hygiëne 22 9.1 Bedrijfshulpverlening en EHBO 22 9.2 Jaarlijkse GGD-inspectie 22 9.3 Verdere veiligheidsmaatregelen 22 Hoofdstuk 10 inzet stagiairs en beroepskrachten in opleiding 24 23 mei 2018 3

Voorwoord Samen Spelen is een plek waar ouders met een goed gevoel hun kinderen naartoe brengen voor de momenten dat zij zelf andere verplichtingen hebben. Waar medewerkers met plezier komen werken. Maar bovenal: waar kinderen naar hartenlust kunnen spelen, leren, ontdekken en vriendjes en vriendinnetjes kunnen ontmoeten. Samen Spelen staat voor kinderopvang waar gewerkt wordt vanuit passie en waar een belangrijke bijdrage wordt geleverd aan ontwikkeling, opvoeding en verzorging van kinderen. Het blijven uitdagen van kinderen en het leren omgaan met verschillende soorten situaties vormen daarvan een belangrijk onderdeel. Een veilige en gezonde leef- en speelomgeving vormt de basis van dit alles zodat kinderen zich veilig voelen en de ruimte krijgen om zich te ontwikkelen Samen Spelen Peuteropvang is een algemeen toegankelijke voorziening en een professionele, maatschappelijke organisatie voor peuters. De peuteropvanglocaties van Samen Spelen zijn toegankelijk voor alle kinderen tussen 2 en 4 jaar oud. Elke locatie werkt samen met een of meerdere scholen om te komen tot een goede doorgaande lijn, binnen de mogelijkheden die de samenwerking biedt. De locaties die ressorteren onder Samen Spelen Peuteropvang zijn dan ook ontwikkelingsgerichte voorzieningen die het jonge kind voorbereiden op de basisschool. De pedagogisch medewerkers worden gestimuleerd en in de gelegenheid gesteld om hun pedagogische kennis te onderhouden en te vergroten. Samen Spelen Peuteropvang stelt zich ten doel om alle kinderen van 2 tot 4 jaar, in een verticale groep, een veilige, gevarieerde en stimulerende speel/leeromgeving te bieden, onder professionele leiding. Zo krijgt elk kind, in groepsverband, de mogelijkheid om zich optimaal te ontwikkelen. Samen Spelen Peuteropvang biedt op elke locatie het Voor en Vroegschoolse Educatie programma Speelplezier aan. Speelplezier biedt spelenderwijs activiteiten aan die de (taal)ontwikkeling stimuleren zodat kinderen bij de overgang naar de basisschool een zo optimaal mogelijke start kunnen maken. Voor verdere informatie over VVE verwijzen wij u naar VVE beleid van Samen Spelen, te vinden op onze website of ter inzage op locatie aanwezig. Samen Spelen stelt wij prijs op een open dialoog met medewerkers en ouders (1). Wij beseffen ons dan ook terdege dat dit pedagogisch plan een plan in ontwikkeling is; door kritisch te blijven kijken naar onze organisatie en de wensen van kinderen, ouders, medewerkers en andere belanghebbenden serieus te nemen, zal het pedagogisch plan in de 23 mei 2018 4

toekomst steeds aangepast worden. In ons pedagogisch beleid komt tot uitdrukking hoe wij met kinderen omgaan en waarom wij dat zo doen. In dit werkplan beschrijven wij hoe we willen werken aan de vier competenties zoals die genoemd worden in de Wet Kinderopvang, namelijk: de emotionele veiligheid, persoonlijke competentie, sociale competentie en de overdracht van waarden en normen. Ouders kunnen het pedagogisch plan via de website downloaden. Ook zal een exemplaar ter inzage op het locatie liggen. De protocollen waar in dit werkplan naar wordt verwezen, liggen ter inzage op de locatie en kunnen op verzoek altijd worden ingezien. Samen Spelen Mei 2018 1 Waar in dit plan gesproken wordt over ouders, kan ook verzorgers gelezen worden. 23 mei 2018 5

Hoofdstuk 1: Veiligheid, persoonlijke en sociale competentie en waarden en normen Opvang van kinderen brengt een grote verantwoordelijkheid met zich mee, aangezien ouders besluiten om de zorg voor en opvoeding van hun kind deels over te dragen aan ons. De pedagogisch medewerkers zijn zich hiervan bewust en nemen deze taak met veel plezier op zich. Dit pedagogisch werkplan is gebaseerd op de vier pedagogische basisdoelen van Marianne Riksen-Walraven die in de Wet Kinderopvang zijn omschreven. Deze doelen zijn gericht op het geven aan kinderen van: 1. Een gevoel van emotionele veiligheid 2. Gelegenheid tot het ontwikkelen van persoonlijke competentie 3. Gelegenheid tot het ontwikkelen van sociale competentie 4. De kans om zich waarden en normen, de cultuur van een samenleving eigen te maken. 1. Emotionele veiligheid De basis van al het handelen van de groepsleiding is het bieden van een gevoel van veiligheid en geborgenheid aan het kind. Hierbij is een vertrouwensrelatie met de pedagogisch medewerker onmisbaar. Vaste rituelen, ritme en regels zorgen ervoor dat kinderen zich zeker en veilig voelen. Vanuit een veilige basis durven zij de wereld te ontdekken. 2. Persoonlijke competentie Wij willen kinderen helpen zichzelf te leren kennen, zelfstandig te worden en een positief zelfbeeld te hebben. Ieder kind is uniek en de moeite waard. Wij accepteren kinderen zoals ze zijn en hebben vertrouwen in het vermogen van kinderen om zich te ontwikkelen. Kinderen hebben vanaf de geboorte een interne motivatie om te leren lopen, praten en contact te maken met anderen. Kinderen leren binnen het eigen vermogen, tempo en op een geheel eigen wijze. Het eigen en unieke ontwikkelingstempo van het kind is voor ons maatgevend in de begeleiding van de kinderen. Wij vinden het belangrijk om kinderen in hun ontwikkeling te stimuleren; zowel de verstandelijke ontwikkeling (bijvoorbeeld leren praten), de lichamelijke ontwikkeling (bijvoorbeeld leren kleuren) als de emotionele ontwikkeling (bijvoorbeeld leren opkomen voor jezelf). 3. Sociale competentie Wij vinden het belangrijk om kinderen de ruimte te bieden om sociale ervaringen op te doen, waardoor sociale vaardigheden verworven worden. Naast de individuele 23 mei 2018 6

zorg en aandacht die een kind krijgt, speelt ook de groep waarbinnen het kind zich beweegt een belangrijke rol. De peuteropvang is als het ware een samenleving in het klein waar kinderen kunnen oefenen en leren van elkaar. Het kennismaken met andere volwassenen en kinderen, het respecteren van anderen en het opkomen voor eigen belang zijn belangrijke toegevoegde waarden van het samenzijn in een groep. In de groep worden deze vaardigheden gestimuleerd door bijvoorbeeld elkaar te helpen, speelgoed samen op te ruimen en het vieren van feestelijke gebeurtenissen. 4. Normen en waarden Wij vinden het belangrijk om kinderen de normen en waarden bij te brengen die horen bij de Nederlandse cultuur zodat kinderen zich ook moreel kunnen ontwikkelen. Daarnaast vinden wij het ook belangrijk dat de kinderen andere culturen respecteren. Er kunnen zich op de opvang veel situaties voordoen waarbij normen en waarden sterk naar voren komen, bijvoorbeeld bij ruzie of het vieren van een verjaardag. Door de reacties van de groepsleiding op dit soort situaties ervaart een kind wat wel en wat geen maatschappelijk geaccepteerd gedrag is. Het gedrag van de groepsleiding heeft hierbij dus een belangrijke voorbeeldfunctie. 23 mei 2018 7

Hoofdstuk 2: Plaatsing 2.1 Groepsindeling en pedagogisch medewerkers. Peuteropvang Wyck bestaat uit één stamgroep van kinderen van 2 tot 4 jaar. De groepsruimte van peuteropvang Wyck bevindt zich in school naast de twee kleuterlokalen. Afgestemd op het aantal vierkante meters in de groep mogen er maximaal 15 kinderen tegelijk opgevangen worden. Afhankelijk van de groepsgrootte zullen er 1 of 2 pedagogisch medewerksters in de groep aanwezig zijn. Wij houden ons aan de wettelijke eisen die gesteld worden in de Wet Kinderopvang. Een pedagogisch medewerkster mag in haar eentje maximaal 8 peuters opvangen. Bij peuteropvang Wyck zijn vier vaste gediplomeerde pedagogisch medewerksters werkzaam. 2.2 Intake De nieuwe peuter wordt voor de startdatum samen met de ouder(s) een half uurtje uitgenodigd voor een kennismaking. Er is dan de gelegenheid om een kijkje te nemen in de groep. De pedagogisch medewerkers geven de ouders een intakeformulier mee dat zij ingevuld meenemen bij de eerste officiële dag van het kind. De pedagogisch medewerkers halen hier de eerste informatie uit over het kind, bijvoorbeeld eventuele allergieën, medische situatie en thuissituatie. Na de eerste weken van het kind in de peuteropvang wordt er een intakegesprek gepland en wordt het gehele intakeformulier doorlopen. Bij inschrijving in de peuteropvang ontvangen ouders per mail het 'informatieboekje peuteropvang' van Samen Spelen. 2.3 Aard van de opvang: Wij bieden elke maandag- tot en met vrijdagochtend opvang van 8.45 tot 11.30 uur aan. Het eerste kwartier is een inloopkwartier. 2.4 Wennen Ouders kunnen indien gewenst gebruik maken van wendagen voor hun kind voordat het definitief in de groep geplaatst wordt. Als ouders hier graag gebruik van willen maken, kan dat in onderling overleg. Als ouders al eerder kennis hebben gemaakt met de leiding en een rondleiding in de groep hebben gehad, wordt het kind door de ouder op de afgesproken oefendag gebracht naar de PO en gaat de ouder na het afscheid nemen naar huis. Als de ouders de PO nog nooit eerder hebben bezocht worden zij samen met het kind uitgenodigd voor een kennismakingsgesprek en een kort oefenmoment. Meestal vindt dit rond 11.00 uur plaats. Pedagogisch medewerkers bieden tijdens de wenperiode vertrouwen en 23 mei 2018 8

ondersteuning aan het kind, zodat het zich veilig en vertrouwd gaat voelen in de groep. Een kort en duidelijk afscheid van de ouders biedt dan de meeste duidelijkheid voor het kind, waardoor het kind sneller wennen kan. Mocht het kind het zeer moeilijk hebben tijdens het wennen en is het ontroostbaar, dan wordt er contact met ouders opgenomen om te overleggen wat te doen. In de meeste gevallen wordt samen besloten dat het kind wordt opgehaald. Mocht dat niet gelijk lukken dan wordt er een tijdstip afgesproken waarop de ouder wel kan komen. Ook kan er besproken worden of ouders tips hebben voor de pm om het kind rustiger te krijgen en wordt er afgesproken dat pm ouder terug zal bellen mocht het toch niet zo goed gaan. Er vindt twee keer een oefenmoment plaats in de twee weken voorafgaand aan de startdatum. Mocht het nodig zijn dan kan er altijd nog een derde of vierde afspraak gepland worden. 2.5 Brengen en halen Op de breng- en haalmomenten wordt belangrijke informatie over het kind uitgewisseld. Als de ouders het kind brengen geven zij de medewerkers noodzakelijke informatie, net zoals de medewerkers bij het ophalen belangrijke informatie over de dag doorgeven. Omdat de contactmomenten vaak kort zijn, is het in de regel niet mogelijk uitgebreid in te gaan op de ontwikkeling van het kind. 2.6 Extra dagen en ruilingen Wanneer ouders een extra dag nodig hebben buiten de dagen die worden afgenomen, kan dit worden aangevraagd in BitCare. De dag wordt toegezegd als er plaats in de groep is, mocht er geen plaats zijn dat volgt er een afwijzing. Een extra dagdeel wordt extra berekend. Het is ook mogelijk om een dag te ruilen. Dit kan ook worden aangevraagd in BitCare. Als er plaats is krijgt de ouder een bevestiging, is er geen plaats dan wordt de aanvraag afgewezen. Ruilen is mogelijk binnen een maand voor en na de te ruilen dag. Deze dag wordt uiteraard niet extra berekend. 2.7 Mentorschap Aan ieder kind wordt een mentor toegewezen. De mentor werkt in de groep waar het kind geplaatst is. Natuurlijk hebben alle pedagogisch medewerkers oog voor de ontwikkeling van alle kinderen in hun groep maar de mentor let specifiek op de ontwikkeling en het welbevinden van de aan haar toegewezen kinderen. Zij is degene die het kind observeert en het kindvolgsysteem invult. Zij is het aanspreekpunt voor ouders en zij is ook degene die actie onderneemt als er bijzonderheden zijn in de ontwikkeling van het kind. De mentor hoeft niet perse een van de vaste gezichten van het kind te zijn. De pedagogisch medewerkers 23 mei 2018 9

leggen schriftelijk vast welke mentor het kind heeft en laten de ouders mondeling weten wie de mentor van hun kind is. Zie ook 2.8 2.8 Kindvolgsysteem Pedagogisch medewerkers hebben ieder kind in beeld en volgen het in zijn ontwikkeling. Zo kunnen ze aansluiten bij de ontwikkeling van het kind en het stimuleren de volgende stap te zetten. In de peutergroep wordt het VVE programma Speelplezier gevolgd. Volgens dat programma wordt het kind 3x in de peuterperiode geobserveerd door zijn/haar mentor en wel op de leeftijd van 2.5, 2.11 en 3.10 jaar. Hiervoor wordt de digitale groeiwijzer van Speelplezier gebruikt. Enige tijd voor de vierde verjaardag van het kind (bij 3.10 jaar) of als het gaat verhuizen, zorgt de mentor ervoor dat het kinddossier volledig is. In dit dossier wordt beschreven hoe het kind zich op het kinderdagverblijf heeft ontwikkeld en of er opvallende zaken waren. Het digitale kindvolgsysteem wordt met toestemming van ouders doorgestuurd naar de basisschool. Peuterouders worden 3x in de peuterleeftijd van hun kind uitgenodigd voor een oudergesprek. Dit gebeurt bij het intakegesprek als het kind 6 a 8 weken in de peutergroep is, bij de leeftijd van 3 jaar en voor het eind-/overdrachtsgesprek met de basisschool. Tijdens dit laatste gesprek wordt de ontwikkeling, eventuele zorg(en) en indien nodig de thuissituatie van het kind besproken met ouder, mentor van het kind van de peuteropvang en de leerkracht van de basisschool. Binnen kindcentrum Samen Wyck vindt dit standaard plaats. Bij overdracht naar andere scholen/kindcentra volgen wij de afspraken die zijn vastgelegd in het pedagogisch educatief raamplan van desbetreffende school/kindcentrum. Zo kan het zijn dat alleen een overdrachtsgesprek plaatsvindt bij VVE kinderen en dat er bij niet geïndiceerde kinderen alleen het digitale kindvolgsysteem wordt gestuurd. Eventuele bijzonderheden in de ontwikkeling van het kind worden gesignaleerd en er wordt actie op ondernomen. Natuurlijk worden de signalen eerst in het team besproken. Van hier uit worden verdere plannen gemaakt. Zo kan er overleg gepleegd worden met de contactpersoon bij het consultatiebureau (met toestemming van ouders) en er kan een (of meerdere) observatie(s) plaatsvinden door de aandachtsfunctionaris VVE. Ook kan de logopedist,aangesloten bij ons bedrijf, en andere externe instanties zoals de integrale vroeghulp worden benaderd. Dit gebeurt altijd met toestemming van en in overleg met ouders. Van hier uit volgt er meestal een plan van aanpak. Zie ook hoofdstuk 7.7. 23 mei 2018 10

Als er meerdere hulpverleningsinstanties bij het gezin zijn betrokken kan er een ronde-tafeloverleg plaatsvinden. Alle instanties betrokken bij het gezin zitten dan samen om de stand van zaken te bespreken en actieplannen te formuleren. Zie ook hoofdstuk 7.7. 23 mei 2018 11

Hoofdstuk 3: Een dag peuteropvang We vinden het belangrijk dat kinderen continuïteit en regelmaat in de dagindeling ervaren. Regelmaat geeft een gevoel van veiligheid voor kinderen. Daarom hanteert iedere groep een min of meer vaste dagindeling afgestemd op de leeftijd van de kinderen. Door de structuur van de vaste dagindeling worden de dagen op de peuteropvang herkenbaarder voor de kinderen; dit draagt bij aan het gevoel van veiligheid en rust. Het gaat hierbij om de terugkerende zaken als eten, VVE activiteiten, knutselen en bijvoorbeeld buitenspelen. De gezamenlijke momenten op de dag zijn voorwaardenscheppend voor de ontwikkeling van de groep als geheel. De kinderen krijgen vanuit deze gezamenlijke momenten ook begrippen aangeleerd op het gebied van regels en gewoontevorming zoals: tafelmanieren (bijvoorbeeld blijven zitten tot iedereen klaar is), hygiëne (handen wassen) en omgangsregels (rekening leren houden met andere, jongere kinderen in de groep). Kinderen vinden de dagelijkse activiteiten plezierig; ze geven een band tussen de kinderen onderling en de kinderen als groep met de leiding. Het leren functioneren in een groep is belangrijk voor het functioneren later op de basisschool en in de maatschappij. 3.1 Dagindeling Vanaf kwart voor negen kunnen de kinderen door hun ouders in de groepsruimte gebracht worden. De inloop duurt tot negen uur. Gedurende dit kwartier zijn de ouders ook in de gelegenheid om desgewenst een praatje te maken met de leidster(s) of andere ouders. Dit kwartier kan ook benut worden om samen met de peuter te spelen. Dan verlaat de ouder de ruimte en begint het (VVE) dagprogramma. In het (VVE) programma komen aan bod: Het demonstratiespel Het handpantomimespel Het gebruik van de dagritmekaarten Het gezamenlijk net-alsof-spel Begeleide activiteit: atelier, huishoek, bouwhoek, leeshoek, exploratiebak Fruit eten. Voor en/of na het fruit eten kan een 5 minutenactiviteit gedaan worden zoals zingen, handpantomime en (af)telversjes. Natuurlijk wordt er bij goed weer ook buiten gespeeld en bij minder goed weer gaan we naar de gymzaal voor vrije en/of begeleide spelactiviteiten. Om half twaalf halen alle ouders hun peuter op in de groepsruimte. 23 mei 2018 12

3.2 Spelen en activiteiten Het aanbod van speelgoed is aangepast op de leeftijd. Er wordt voldoende variatie aangeboden. Bij mooi weer wordt er buiten gespeeld; er is een buitenruimte voorzien van een glijbaan en rijdend materiaal. In het dagritme is een aantal vaste activiteiten opgenomen, zoals het samen zingen en eten. Daarnaast is er veel ruimte voor peuters om zelf te spelen. Het is niet nodig, en zelfs niet gewenst, om kinderen de hele dag bezig te houden. We houden het hele jaar door rekening met seizoenen en de daarin voorkomende feestdagen worden in beperkte mate gevierd. Zo zal bijvoorbeeld het thema Lente worden behandeld en zo wordt er bijvoorbeeld aandacht besteedt aan Sinterklaas door middel van Sinterklaasliedjes zingen, knutselen en verkleden. Regelmatig vinden er uitstapjes plaats. Dit kan een wandeling of een bezoek aan een bibliotheek of speeltuin zijn. Deze uitstapjes worden zorgvuldig voorbereid. Sommige uitstapjes vinden plaats met alleen peuters en soms vinden er ook uitstapjes met peuters en kleuters van school samen plaats. Ten alle tijden voldoen we tijdens deze uitstapjes aan de BKR, we proberen zelfs meer pm s en volwassenen mee te nemen op uitstapje dan wettelijk gezien nodig is. Zo zetten we alle beschikbare stagiaires in of vragen we ouders om mee te gaan. Ook is het zo dat leerkrachten en stagiaires van groep 1 en 2 van de basisschool mee gaan op gezamenlijke uitstapjes. Er gaat altijd van elke groep een vaste pm mee op uitstapje. Het vervoer vindt veelal te voet plaats, er wordt dan een loopkoord gebruikt dat de kinderen vasthouden. De kinderen Hoofdstuk 4: Eten en drinken 4.1 Eten en drinken Op de peuteropvang wordt er met elkaar als groep gegeten en gedronken. Gezamenlijk eten heeft meerdere functies. Behalve dat eten en drinken noodzakelijk is voor de ontwikkeling van een kind, heeft het ook een sociale functie, een sfeerfunctie en is het een moment van rust. Er is een tafelmoment waarbij de kinderen hun fruit dat ze van thuis hebben meegenomen nuttigen. De kinderen eten samen met de pedagogisch medewerkers aan tafel. Kinderen worden nooit gedwongen hun eten op te eten. Ze worden wel gestimuleerd om voldoende te eten. Bij een afwijkend eetpatroon of andere bijzonderheden wordt dit tussen de ouders en de pedagogisch medewerkers besproken. 23 mei 2018 13

4.2 Dieet, allergie, andere culturen Ouders zijn er verantwoordelijk voor om de pedagogisch medewerkers op de hoogte te stellen van bijzonderheden en wensen rondom de voeding van hun kind. Bijzonderheden zoals een allergie, dieet of wensen vanuit een geloofsovertuiging worden tijdens het intakegesprek op het formulier genoteerd. Als er een kans is op een allergische reactie van het kind op bepaalde voeding dan geven de ouders op het formulier aan welke stappen in een dergelijke situatie ondernomen moeten worden. 4.3 Feesten en trakteren Bij een verjaardag mag een kind natuurlijk een traktatie uitdelen. Ouders kunnen altijd overleggen met de groepsleiding voor een geschikte traktatie. De pedagogisch medewerkers vieren samen met het kind en de groep zijn/haar verjaardag. In overleg met de ouders kijken we welke dag de verjaardag gevierd wordt. De pedagogisch medewerkers maken een kroon, een stoel wordt versierd voor de jarige en natuurlijk wordt een heel repertoire aan verjaardagsliedjes gezongen! 23 mei 2018 14

Hoofdstuk 5: Verschonen, toiletgang en zindelijk worden 5.1 Verschoning Luiers worden meegegeven door de ouders. Kinderen die een luier dragen worden regelmatig gecontroleerd op een vieze luier en zo nodig verschoond. Dit wordt ook bijgehouden om later aan ouders te kunnen vermelden. 5.2 Toiletgebruik en zindelijkheidstraining Wanneer de ouders thuis met zindelijkheidstraining bezig zijn en het kind er zelf aan toe is, kan deze training op de peuteropvang worden voortgezet. Peuters zien hoe andere kinderen met zindelijkheidstraining bezig zijn, wat stimulerend werkt. De zindelijkheidstraining wordt zoveel mogelijk spelenderwijs aangepakt. Kinderen die aangeven zelf te willen plassen krijgen daar de gelegenheid toe. Deze kinderen mogen zonder luier rondlopen. Wanneer er ongelukjes gebeuren wordt er geen negatieve aandacht aan geschonken. Het kind wordt altijd geprezen wanneer het een kleine of grote boodschap op de wc doet. Er wordt goed op toegezien dat kinderen hun handen wassen na het toiletgebruik. 23 mei 2018 15

Hoofdstuk 6: Het kind 6.1 Overdracht naar de basisschool of naar een andere (peuter)opvang Van beroepsopvoeders wordt verwacht dat zij een belangrijke bijdrage kunnen leveren aan de ontwikkeling van jonge kinderen. Het zou jammer zijn als de informatie die in de jaren op de peuteropvang wordt verzameld over een kind verloren gaat als het kind de overstap maakt naar de basisschool. We vinden het belangrijk om gebruik te maken van een kinddossier. De overgang van de opvang naar de basisschool is een grote stap. Om deze overgang prettig te maken, geven wij de ouders het kinddossier van hun kind mee. Verder houden we de digitale Groeiwijzer van Speelplezier bij, waarin een overzicht wordt gemaakt van de ontwikkeldoelen van een kind. Hoe beter de overdracht en samenwerking, hoe gemakkelijker een peuter de stap van de opvang naar de basisschool kan maken. Indien de ouders hiervoor toestemming geven, wordt een warme overdracht naar de basisschool verzorgd. Bij deze warme overdracht sluiten de pedagogisch medewerker (mentor van het betreffende kind), de leerkracht van groep 1 en ouders aan. Voor een uitgebreide beschrijving over de werkwijze van de overdracht verwijzen we naar het Pedagogisch Educatief Raamplan Wyck 2017. Indien mogelijk wordt er voor de peuter een kennismakingsbezoek aan de basisschool gepland. Wanneer er voldoende beroepskrachten aanwezig zijn begeleidt een pedagogisch medewerkster het kind gedurende het bezoek aan de basisschool van het kindcentrum. Tussen de leeftijd van 2,5 en 4 jaar zal een VVE geïndiceerd kind drie maal geobserveerd worden. Niet geïndiceerde kinderen worden ten minste een maal per jaar geobserveerd. De pedagogisch medewerker checkt aan de hand van controlelijsten de ontwikkeling van het kind. Deze observaties worden toegevoegd aan het kinddossier en de digitale Groeiwijzer. N.a.v. de observaties vindt er minimaal een maal per jaar een oudergesprek plaats. In dit gesprek wordt de ontwikkeling van het kind besproken. Enige tijd voor de vierde verjaardag van het kind of als het gaat verhuizen, zorgen wij dat het kinddossier en de digitale Groeiwijzer volledig zijn aangevuld. In dit dossier wordt beschreven hoe het kind zich op de peuteropvang heeft ontwikkeld en of er opvallende zaken waren. 6.2 Corrigeren en belonen Op de peuteropvang worden de kinderen op een positieve wijze benaderd en wordt door middel van positieve aandacht het gewenste gedrag gestimuleerd. Wanneer een kind negatief gedrag vertoont, wordt eerst gekeken naar het individuele kind en nagegaan wat de 23 mei 2018 16

oorzaak van het gedrag zou kunnen zijn (niet lekker in zijn vel, verveling, onzekerheid, wijziging in de thuissituatie of ontwikkelingsproblematiek). De pedagogisch medewerkers kunnen hier rekening mee houden. Wanneer een kind na een waarschuwing negatief gedrag blijft vertonen, zal de pedagogisch medewerker het kind op ooghoogte op rustige wijze aanspreken en het daarbij ook aankijken. Bij herhaling kan het kind voor korte duur op een plek apart gezet worden om zo even uit de situatie te zijn. Er wordt zo kort mogelijk aandacht besteed aan het negatieve gedrag om te voorkomen dat het op deze manier steeds negatieve aandacht krijgt. Tegelijkertijd wordt positief gedrag door complimenten gestimuleerd. Wij vinden het belangrijk om ouders een terugkoppeling te geven over het gedrag van hun kind. Wellicht dat de ouders thuis ook met dit gedrag te maken hebben. Er kan dan goed afgestemd worden wat de beste benadering zal zijn. 6.3 Zieke kinderen Als het kind ziek is, informeren ouders de peuteropvang hier altijd over. Indien nodig zullen wij bij besmettelijke ziektes contact opnemen met de GGD. Zo nodig zullen alle ouders hierover door ons geïnformeerd worden. Kinderen die ziek zijn en hierbij hogere koorts hebben dan 39 graden (hierbij wordt wel gekeken of het kind een zieke indruk maakt) mogen de opvang niet bezoeken. Pedagogisch werknemers zijn niet adequaat genoeg opgeleid om zieke kinderen te verzorgen. Ook is het voor een ziek kind prettiger om in zijn vertrouwde thuissituatie te zijn met zijn vaste verzorgers. Zaken zoals toedienen van medicatie en wat de groepsleiding doet als een kind ziek wordt in de groep, staan in het protocol 'Geneesmiddelen en medisch handelen', welke op verzoek voor ouders ter inzage op de opvang ligt. Als een kind medicijnen dient in te nemen, geven ouders schriftelijk toestemming aan de pedagogisch medewerkers voor het toedienen van deze medicijnen. 6.4 Kinderparticipatie Wij vinden het belangrijk om kinderen te ondersteunen in hun groei naar zelfstandigheid. Het is belangrijk om goed te kijken en luisteren naar kinderen en kinderen zo mogelijk mee te laten denken en participeren in een dag op de peuteropvang. Dit kan op diverse manieren vorm gegeven worden en zal altijd individueel op het ontwikkelingsniveau en het karakter van het kind aangepast moeten worden. Te denken valt aan zelf een liedje mogen kiezen, het helpen bij het dekken van de tafel of het samen opruimen van het speelgoed. 23 mei 2018 17

Hoofdstuk 7: Informatie-uitwisseling 7.1 Mondelinge informatie-uitwisseling Contacten tussen pedagogisch medewerkers en ouders zijn van groot belang voor de kwaliteit van de opvang. Door een goede afstemming over en weer zullen pedagogisch medewerkers in staat zijn om de kinderen tijdens hun verblijf beter te begrijpen en te begeleiden. Andersom krijgen de ouders via de pedagogisch medewerkers een beeld van wat hun kind beleeft tijdens hun afwezigheid en hoe hun kind zich in een andere omgeving gedraagt. Tijdens het brengen en halen hebben pedagogisch medewerkers kort, individueel contact met de ouders. Pedagogisch medewerkers vertellen wat er die dag gebeurd is en of er nog bijzonderheden zijn voorgevallen. Andersom is het voor pedagogisch medewerkers belangrijk om te horen of er specifieke zaken spelen in de thuissituatie. Dit kan zijn in praktische zin, bijvoorbeeld wanneer een kind slecht heeft geslapen of op emotioneel gebied (bijvoorbeeld de komst van een baby, een verhuizing of andere veranderingen in de thuissituatie). Op deze manier kunnen pedagogisch medewerkers nog beter inspelen op de behoefte van ieder kind. 7.2 Bitcare Samen Spelen maakt gebruik van een online dagboek. In dit dagboek wordt per kind dagelijks bijgehouden wat het kind doet bij Wyck. Ouders kunnen dit dagboek inzien via een app op hun telefoon of computer. Zo zijn ouders gedurende de dag op de hoogte van het reilen en zeilen van hun kind. Ook kan de leiding foto's op Bitcare plaatsen die de ouders via de app kunnen bekijken. 7.3 Schriftelijke informatie Een paar keer per jaar ontvangen ouders een algemene nieuwsbrief. Hierin staat informatie die voor alle ouders van belang is. Onderwerpen kunnen zijn: beleidsveranderingen, organisatieveranderingen, informatie over pedagogische zaken, de oudercommissie, festiviteiten en leuke informatie over de opvang. De nieuwsbrief zal ook op de website geplaatst worden. Op de gang vindt men een informatiebord voor ouders. Hierop vindt men algemene informatie en informatie over de VVE thema s en activiteiten. 23 mei 2018 18

7.4 Oudercommissie Kinderopvang Samen Spelen Wyck heeft een oudercommissie. Een overzicht met de namen van de oudercommissieleden is te vinden op onze website en notulen worden op het prikbord in de hal gehangen. Ook is er een centraal emailadres voor de oudercommissie (oudercommissie@samenspelen.net). Er wordt vier maal per jaar vergaderd door de oudercommissie, waarvan tenminste twee maal per jaar overleg gevoerd wordt tussen de directie van Samen spelen Wyck en de oudercommissie. In de vergaderingen kunnen allerlei onderwerpen op de agenda staan zoals beleidsveranderingen, organisatieveranderingen, pedagogische zaken, prijsveranderingen en activiteiten. De leden van de oudercommissie ondersteunen ook activiteiten als festiviteiten en thema-avonden. De oudercommissie heeft een eigen bankrekening, waarvan de penningmeester van de commissie een volmacht heeft. Jaarlijks vraagt de oudercommissie aan de ouders een ouderbijdrage voor het organiseren van enkele festiviteiten. 7.5 Ouderbijeenkomsten Op de peuteropvang worden er jaarlijks verschillende activiteiten en ouderbijeenkomsten georganiseerd. Dit kan variëren van een lezing tot een Opa en Oma-dag. Hierover worden de ouders op locatie door middel van de nieuwsbrief of een aparte brief of mail op de hoogte gebracht. 7.6 Klachtenprocedure Het kan natuurlijk voorkomen dat een ouder ontevreden is over de werkwijze van Samen Spelen of een klacht heeft aan de hand van een voorval. Wij vinden het belangrijk om de communicatie open te houden en willen ouders dan ook uitnodigen om hun onvrede te delen met de groepsleiding of met de directie. We verwijzen de ouders hierbij dan ook naar onze interne klachtenprocedure (in te zien op het kinderdagverblijf en te vinden op de website). De ouder maar ook de oudercommissie kan zelf contact opnemen met het klachtenloket kinderopvang voor informatie, advies, eventuele bemiddeling of mediation. Deze commissie is een onafhankelijke en deskundige commissie, die speciaal in het leven is geroepen om klachten te behandelen over kinderdagcentra. Volgens de wet Klachtrecht Cliënten Zorgsector is de klager niet verplicht de klacht eerst intern te bespreken. De klager heeft het recht haar klacht rechtstreeks aan een externe klachtencommissie voor te leggen. Ook de oudercommissie van het kinderdagverblijf is aangesloten bij deze klachtencommissie zodat ook de oudercommissie bij eventuele klachten in de hoedanigheid van oudercommissie een klacht kan indienen en voorleggen. Indien de ouder niet tevreden is met de afhandeling van de klacht en Samen Spelen niet samen met de ouder tot een oplossing heeft kunnen komen kan er een procedure bij de 23 mei 2018 19

Geschillencommissie Kinderopvang worden opgestart. 7.7. Samenwerking Envida en O2 Samen Spelen werkt nauw samen met Envida. Deze samenwerking houdt in dat met enige regelmaat een jeugdverpleegkundige van het consultatie bureau (Envida) een bezoek brengt aan Wyck om kinderen (en thuissituaties van kinderen) te bespreken waarover Envida of de pedagogisch medewerker vragen heeft, zich zorgen maakt of waarvan een plan van aanpak gevolgd wordt. Dit gebeurt alleen als de ouders daar schriftelijk toestemming voor gegeven hebben. Ook kan de verpleegkundige (praktische) vragen van pedagogisch medewerkers beantwoorden of tips geven. Samen Spelen werkt ook samen met een logopedist van O2 onderwijsadvies. Pedagogisch medewerkers kunnen bij de logopedist terecht voor alle vragen rondom spraak- en taalmoeilijkheden. Ook komt de logopedist langs op locatie om kinderen te observeren. Dit gebeurt alleen in overleg met ouders. Indien nodig zal er samen met de ouders een plan van aanpak gemaakt worden. Bij vragen omtrent gedrag en ontwikkeling van kinderen kunnen we, met toestemming van ouders, een pedagoge van Radar inschakelen om het kind te observeren en advies uit te brengen. 23 mei 2018 20

Hoofdstuk 8 Ruimte-indeling 8.1 De binnenruimte De groepsruimte is zodanig ingericht dat de kinderen op een veilige manier kunnen spelen en ontdekken. Voor elke leeftijdsgroep is er voldoende ontwikkelingsmateriaal aanwezig. Er zijn diverse hoeken gecreëerd, zodat kinderen in kleine groepjes of alleen kunnen spelen. Zij kunnen bijvoorbeeld kiezen om te spelen in de autohoek of het keukentje of om rustig een puzzel te maken of een boekje te lezen. De ruimte is ingericht op een manier die VVE Speelplezier ondersteunt. 8.2 De buitenruimte Wij vinden het belangrijk dat kinderen vaak buitenspelen, hoewel we natuurlijk afhankelijk zijn van het weer. De peuters spelen alleen of samen met de kleuters van de basisschool buiten. Zo hebben ze genoeg ruimte om te spelen en kunnen ze zelf de keuze maken met wie ze spelen en waarmee ze spelen. De kinderen hebben de keuze uit verschillende materialen; zoals rijdend materiaal en een glijbaan. In de zomer is er de mogelijkheid om een badje op te zetten zodat de kinderen ook in en rond het water kunnen spelen. 23 mei 2018 21

Hoofdstuk 9 Veiligheid en hygiëne 9.1 Bedrijfshulpverlening en EHBO Het kindcentrum beschikt over een ontruimingsplan. Het plan is bekend bij degenen die op de peuteropvang werkzaam zijn. Na een oefening vindt een evaluatie plaats en indien nodig bijstelling van het plan. Op de opvang is altijd 1 medewerker aanwezig die in het bezit is van een geldig bedrijfshulpverleningdiploma (BHV) en kinder EHBO. BHV-s hebben de leiding tijdens een ontruiming of op het moment dat er iemand onwel wordt, totdat er professionele hulp aanwezig is zoals brandweer of ambulance. Elk jaar gaan de BHV-s op herhalingscursus zodat zij op de hoogte blijven van de ontwikkelingen die er op dit gebied zijn. 9.2 Jaarlijkse GGD-inspectie Onder de Wet Kinderopvang wordt de veiligheid van kinderen bewaakt door uitvoering van de Risico-inventarisatie Veiligheid en Gezondheid (RIV en RIG). Aan de hand hiervan wordt ingeschat in hoeverre kinderen worden blootgesteld aan bepaalde risico s op het gebied van veiligheid en gezondheid. In het beleidsplan worden de maatregelen geformuleerd die genomen worden om de risico s tot een minimum te beperken. Samen Spelen is verantwoordelijk voor een veilig en gezond leefklimaat. De GGD voert jaarlijks een inspectie uit, waarbij aan de hand van de RIV&RIG nagegaan wordt of de kinderopvang die Samen Spelen biedt, voldoet aan de eisen die de Wet Kinderopvang stelt. 9.3 Verdere veiligheidsmaatregelen In aanvulling op de eisen vanuit de Wet Kinderopvang gelden nog aanvullende regels op de peuteropvang: - Sjaaltjes en sieraden zijn onveilig kleine kinderen. Bij de intake worden de ouders deze gevaren uitgelegd en hen geadviseerd om kinderen geen sieraden te laten dragen. Als ouders dit toch willen geven ze hiervoor toestemming op het intake formulier. - Schoonmaakmiddelen worden boven kindhoogte bewaard. - De pedagogisch medewerkers leren de kinderen na een bezoek aan het toilet hun handen te wassen. Ook als de kinderen buiten hebben gespeeld, wassen de kinderen eerst hun handen voor zij aan tafel gaan eten. - Speelgoed van huis meenemen mag in principe. De groepsleiding attendeert de ouders op het risico van wegraken of stukgaan. Vooral tijdens de wenperiode of bij 23 mei 2018 22

belangrijke veranderingen kan een kind steun ervaren door de nabijheid van vertrouwd speelgoed van thuis. - De peuteropvang wordt dagelijks door de groepsleiding schoongemaakt. Hygiënisch werken is van groot belang en daarom zijn hiertoe richtlijnen in het Protocol Hygiëne opgenomen. - Het (buiten)speelgoed wordt regelmatig door de pedagogisch medewerkers gecontroleerd. - Er wordt goed gelet op het sluiten van de deur van de buitenruimte. - Kinderen worden bij zon ingesmeerd met zonnebrandcrème met een hoge beschermingsfactor. 23 mei 2018 23

Hoofdstuk 10. Inzet stagiairs en beroepskrachten in opleiding Samen Spelen is een erkend leerbedrijf, het is ingeschreven bij SBB (Samenwerkingsorganisatie Beroepsonderwijs Bedrijfsleven). Stagiairs dienen voor aanvang van de stage een VOG aan te vragen en in te leveren op de stageplaats. Stagiairs die niet meer dan 60 uur per jaar stage lopen hoeven geen VOG aan te vragen. Hierbij gaat het dan om stagiaires die een maatschappelijke stage of snuffelstage lopen. Samen Spelen biedt stageplaatsen aan leerlingen van verschillende opleidingen. Te denken aan leerlingen van de hogeschool Pedagogiek en MBO sociaal agogisch werk. Zij zijn werkzaam in de groepen naast de vaste pedagogisch medewerkers en voeren ondersteunende werkzaamheden uit, zoals verzorgende en huishoudelijke werkzaamheden en ondersteuning in het voorbereiden en uitvoeren van activiteiten. Zij krijgen een stagebegeleider op de werkvloer toegewezen die hen begeleidt gedurende hun stageperiode. Afhankelijk van het leerjaar en het niveau van de opleiding worden de leerlingen gestimuleerd ook de verdieping in de werkzaamheden te zoeken. Dit kunnen taken zijn als activiteiten bedenken/uitvoeren en observeren. Beroepskrachten in opleiding kunnen zowel boventallig, naast een vaste medewerker, in de groep staan of al meetellen in de leidster-kind ratio. De formatieve inzetbaarheid kan oplopen en wordt bepaald aan de hand van informatie van de praktijk- en opleidingsbegeleider. Een BBL-er die formatief ingezet wordt, beschikt over een arbeidsovereenkomst. 23 mei 2018 24