Zwemmen bij de Oude Tol. BINT wil toch even stilstaan bij de ontwikkelingen, die verleden jaar hebben geleid tot dit onderzoek. Wij hebben in september kritische opmerkingen gemaakt en in een stemverklaring te kennen gegeven, dat wij bedenkingen hebben bij de kosten van 40.000,- voor het onderzoek. Nu zullen wij ook het onderzoek zelf kritisch bekijken. Allereerst gaan wij ook even terug in de tijd en kijken naar de functie van de Oude Tol door de jaren heen. Van oudsher was de Oude Tol een zwemlocatie en er werd zelfs zwemles gegeven. Er was zelfs een pontje, dwz een roeibootje, waarmee je werd overgezet. Ook was bij de Oude Tol een camping op de huidige groenstrook langs de toegangsweg. In de jaren 80 en 90 raakte het gebied steeds verder in verval, maar vanaf het aanwezige strandje werd nog steeds in het Spui gezwommen. Zonder boeienlijn, zonder faciliteiten, zonder toezicht. Meteen aan het begin van dit millennium kwam daar verandering in en werd de Oude Tol omgetoverd tot het huidige recreatiegebied, van, voor en door Oud- Beijerlanders. De Oude Tol werd opgenomen in de lijst van zwemwaterlocaties van de provincie. In 2009 werd door de provincie besloten om de Oude Tol van deze lijst af te voeren en hanteerde daarvoor drie argumenten: 1. Gevaarlijke stroming 2. Scheepvaartverkeer 3. Invloed van een riooloverstort De Hoekse Waard is een eiland en dus omgeven door water. Stromend rivierwater. Er zijn meerdere plaatsen aan de oevers, waar badstrandjes of toegangen tot het water zijn gerealiseerd. Ik beperk mij tot het westelijk deel, in het bijzonder tot het Spui en een stukje Haringvliet/Vuile Gat. Er bestaan aan het Spui 4 zwemlocaties. 1. Bij Goudswaard, ook wel de Costa del Spui genoemd, met een strandje, een boeienlijn en een zwemvlot. Pal naast het strandje is de haveningang, waar in zomer vele plezierjachten in- en uitvaren. Deze locatie staat al vele jaren op de lijst van zwemwaterlocaties van de provincie. Er staat een blauw informatiebord van de provincie, waarop in drie talen Ned, Eng, Dui, met een gele driehoek met uitroepteken en nog een groter wit driehoeksbord met rode rand en uitroepteken wordt gewaarschuwd voor sterke stroming. Aangegeven is dat alleen zwemmen binnen de boeienlijn redelijk veilig is. Op de kaart staat in het Spui buiten de boeienlijn een geel driehoekje getekend, met daarin een zwemmer in nood, om het verdrinkingsgevaar extra te benadrukken. De waterkwaliteit is
gewaardeerd met 3 sterren, de hoogste kwaliteit! Het betreden van het water en het terrein is op eigen risico (Ned. en Eng.) Er is geen waarschuwing voor scheepvaartverkeer, niet van de beroepsvaart en niet van de pleziervaart. Scheepvaartverkeer dat de vaarroute langs de scheepvaarttonnen volgt passeert zo op minder dan 20 meter de boeienlijn. Ter hoogte van het strandje is het Spui ongeveer 150m breed. Er is geen toezicht of reddingsbrigade 2. Bij Piershil pal ten westen van het Piershilse Gat. Hier staat geen enkel waarschuwingsbord. Het gebiedje bestaat uit grasland en de toegang tot het water wordt gevormd door een licht glooiende tegelhelling. Er is een kunstwerk aangebracht, dat tegelijk als zitplaats moet dienen met de letters HIER=NU. Of hier in het zwemseizoen ook een ballenlijn is aangebracht is onbekend. Het Spui is hier ongeveer 180m breed en de stroming is duidelijk zichtbaar. Scheepvaart zal hier op ruimere afstand passeren > 50m uit de wal. Deze locatie staat niet op de lijst van de provincie, maar wordt vreemd genoeg wel door RWS genoemd als zwemlocatie. Hierop wil ik later nog even terugkomen. Er is geen toezicht of reddingsbrigade 3. Bij Nieuw-Beijerland ten westen van de jachthaven. Alleen aan het toegangshek is een waarschuwingsbord aangebracht met twee roodgerande driehoeksbordjes met uitroepteken. Er wordt aangegeven, dat er geen toezicht en het zwemmen op eigen risico is. Uitsluitend zwemmen binnen de ballenlijn. Er mogen geen waterscooters/motorboten binnen de ballenlijn. De APV is van toepassing. Het terrein is duidelijk ingericht voor dagrecreatie met een keurig breed zandstrandje. Het Spui is er ongeveer 190m breed. Stroming is duidelijk zichtbaar. Scheepvaartverkeer zal hier meestal >50m uit de wal passeren. Deze locatie staat niet op de provinciale lijst en wordt ook niet door RWS op haar website genoemd. Er is geen toezicht of reddingsbrigade 4. De Oude Tol. Zoals al gezegd stond het tot 2009 op de provinciale zwemlocatielijst. Het is de best geoutilleerde zwemlocatie van alle locaties aan het Spui, met een ballenlijn om het zwemgedeelte te markeren, met een keurig peuterbad voor de allerkleinsten, met ruime ligweiden en sportveldjes, met een prima toegangsweg en parkeerplaatsen, twee fietsenstallingen, een standplaats voor campers, toiletten en bovenal een Grand Cafe, waar niet alleen de innerlijke mens verzorgd wordt, maar waar ook nog een pleistertje geplakt wordt. Er staan borden die het eigen risico aangeven en die waarschuwen voor stroming, scheepvaart en riooloverstort. Er is geen toezicht of reddingsbrigade Typisch is dat de Oude Tol tot verleden jaar OOK nog vermeld stond op de website van RWS, maar er ijlings vanaf werd gehaald, nadat wij hierop hadden gewezen. Kennelijk zo gehaast, dat daarbij Piershil over het hoofd werd gezien.
5. Tenslotte nog even de vermelding van de officiële zwemlocatie Zuid- Beijerland aan het Haringvliet/Vuile Gat. De zwemzone is afgebakend met een ballenlijn. Er is sprake van enige stroming. Het water is breed. Er is beroepsvaart en veel pleziervaart. Ook hier staat dat het betreden van het water en het terrein op eigen risico is (In Ned. en Eng.) Laten we de zaken niet ingewikkelder maken dan ze zijn. De provincie beoordeelt de afgebakende zwemzones als zwemlocatie. Iedereen die zich buiten het met ballenlijnen afgebakende gedeelte begeeft, doet dat volledig op eigen risico. Diezelfde ballenlijnen moeten voorkomen, dat de pleziervaart de zwemzone binnenvaart. De beroepsvaart houdt een route aan die afgebakend is door de betonning en die ruim buiten de zwemzone ligt. Het is jammer dat in het rapport van Oranjewoud kennelijk klakkeloos de drie argumenten van de provincie om de Oude Tol van de lijst af te voeren, worden overgenomen en de basis vormen voor de uitwerking van alle varianten, zonder er nader op in te gaan of een vergelijking te trekken met zwemlocaties die wel op de lijst staan. De titel onderzoek veilige zwemmogelijkheden Oude Tol, kan daardoor ook gelezen worden als onderzoek verhinderen zwemmen in het Spui. BINT wil de drie argumenten van de provincie even apart onder de loep leggen. Allereerst de stroming in het Spui. Die is best wel sterk, 3 uur lang 3km/u naar het ZW en 9 uur lang 3,5km/u naar het NO bij een typische zomerafvoer bij Lobith van 1700m3/sec. Die stroming treedt op ALLE in het Spui aanwezige zwemlocaties op. Dan de scheepvaart. ALLE beroepsscheepvaart in het Spui vaart op veilige afstand langs ALLE zwemlocaties. Bij de officiële zwemlocatie Goudswaard is er nog sprake van pleziervaart, die om de haven in/uit te varen, de zwemzone op korte afstand passeert. De boeienlijn is ook voor de pleziervaart een duidelijke afbakening. Dan de riooloverstort. Treedt in werking bij hevige plensbuien, wanneer het riool van de Spuioeverwijk het regenwater niet meer kan verwerken. De kans dat er dan zwemmers in het Spui zijn is extreem klein. De kans dat het vervuilde water richting Oude Tol stroomt is afhankelijk van de stroomrichting. In het meest ongunstige geval zal het vervuilde water ook langs de officiële zwemlocatie bij Goudswaard stromen. Voordeel van een redelijk snel stromende rivier is, dat de vervuiling ook weer snel voorbij is. Dit in tegenstelling tot officiële zwemlocaties met stilstaand water, waar blauwalg lange tijd het zwemmen onmogelijk kan maken. In het contact met de Omgevingsdienst Midden-Holland werd m.b.t. de riooloverstort de vergelijking met het strand Katwijk-Noord getrokken, waar door de noordgaande zeestroming sprake is van vervuild zwemwater, wanneer de riooloverstort functioneert. Het is echter nooit een argument
geweest om Katwijk-Noord, of andere locaties met blauwalgproblemen van de zwemlijst af te halen. Wat BINT betreft zijn de door de provincie aangevoerde argumenten om de Oude Tol niet op de zwemlijst te plaatsen weerlegbaar en wij zullen een motie indienen om het college te vragen een zienswijze in te dienen, teneinde de plaats op de zwemlijst te heroveren. Het voorstel aan de raad is om het college opdracht te geven drie varianten uit het rapport van Oranjewoud nader te onderzoeken. De voorstellen onder a, b en c vormen voor ons geen probleem. Het voorstel onder d. zien wij echter anders. Oranjewoud gebruikt in haar rapport vier beoordelingscriteria: stroming, scheepvaart, waterkwaliteit en diepte. Allereerst is het criterium diepte overbodig, daar dit destijds geen argument was voor de provincie en zwemmen toch over het algemeen betekent, dat je niet over de bodem loopt. Scheepvaart als argument is ook niet geldig, aangezien de beoordeling van de zwemlocatie geldt binnen de boeienlijn, de scheepvaart daar niet binnen komt, maar op veilige afstand passeert en kennelijk voor officiële zwemlocatie Goudswaard ook geen argument is. Dat de scheepvaart ook binnen de boeienlijn en op het strandje wat golven veroorzaakt, is juist wat veel badgasten het water in doet rennen om van die golven te genieten. Hele golfslagbaden zijn op dat plezier geënt. Omdat de beroepsvaart de badzone op ruime afstand passeert is er geen verder gevaar voor de badgasten. De waterkwaliteit bij Goudswaard krijgt drie sterren, de beste kwaliteit. Datzelfde water stroomt linksom of rechtsom ook aan de Oude Tol voorbij. Datzelfde water kan ook door de riooloverstort linksom of rechtsom verontreinigd zijn. In 2013 heeft volgens het overzicht de riooloverstort in de zwemperiode van juni t/m augustus in de maand juli 3 maal gespuid met een totale tijdsduur van 3:46 uur. Op het overzicht is niet te zien op welke dag of dagen dat heeft plaatsgevonden. Als we de jaarlijkse overzichten van de neerslaghoeveelheden in 2013 erbij halen zou dat op in het weekend van 27 en 28 juli moeten zijn geweest, toen zware onweersbuien met veel neerslag over ons land trokken. De vervuiling door de riooloverstort is dan door de stroming ook weer snel verdwenen, dit in tegenstelling tot die locaties, waar door stilstaand water sprake is van blauwalg. Overigens vragen wij ons af of het college niet wat meer zou moeten werken naar het saneren van de riooloverstort, aangezien het rijksbeleid is om het lozen van de riolering op het oppervlaktewater tegen te gaan. Is er beleid of een aanpak in samenwerking met andere overheidsorganen om deze riooloverstort aan te pakken? Ook zou het college eens goed moeten kijken of niets doen bij de overstort in de Suikerhaven wel een optie is. In de Suikerhaven wordt ook gezwommen en in de zomer liggen er allerlei jachtjes, bootjes en surfplanken. Staan hier waarschuwingsborden voor de riooloverstort? Terug naar het rapport van Oranjewoud.
BINT vindt het rapport teveel uitgaan van de argumenten van de provincie, die wat ons aanvechtbaar zijn, omdat zij hoofdzakelijk de situatie buiten de boeienlijn betreffen. Wij zijn zeker geen voorstander van het onderzoek naar een zwemboot of een extra zwembad. Wat ons betreft zou een combinatie van optie 0, 5 en 6 veel beter zijn, waarbij het strandje wordt uitgebreid, aan weerszijden strekdammetjes tegelijk met de steenbestortingen tbv de zettingsvloeiing kunnen worden opgeworpen om de stroming nog meer in te perken en de baai kan worden aangelegd als ondiepe zwem/waadplaats. De baai zal nooit een echte zwemfunctie hebben, omdat de ruimte te klein is en de bodemhelling niet te stijl mag zijn. Ook zal moeten worden gekeken of de baai niet een verzamelplaats van vuil, modder e.d. zal worden. Wij zijn tegen het aanplanten van riet op het huidige lange strandje. Het overzwemmen van het Spui vindt op ALLE bekende en onbekende zwemlocaties plaats. Misschien zou de verkoop van de stimulerende Snelle Jelle koeken daarom beter verboden kunnen worden. Dan nog even over de regionale samenwerking en het streven naar één gemeente in de Hoekse Waard. Zoals al aangeduid vallen drie vergelijkbare zwemlocaties binnen de gemeentegrenzen van Korendijk. Uit de presentatie twee weken geleden hebben wij begrepen, dat er geen overleg heeft plaatsgevonden met Korendijk. Nu er zoveel aandacht is voor de Oude Tol en de vermeende gevaren, zou het dus kunnen zijn, dat de provincie maar besluit om ALLE locaties aan het Spui ongeschikt te verklaren als zwemlocatie en het zwemmen te ontraden. Uit provinciaal perspectief is het tenslotte beter om op die manier kracht uit te stralen, dan om je ongelijk te moeten bekennen. Korendijk en zijn inwoners zullen dan not amused zijn.