WISKUNDIGE TAALVAARDIGHEDEN

Vergelijkbare documenten
WISKUNDIGE TAALVAARDIGHEDEN. De leerlingen ontwikkelen (binnen het gekende wiskundig instrumentarium) Derde graad kso/tso. Tweede graad kso/tso

VOET EN WISKUNDE. 1 Inleiding: Wiskundevorming

Colofon. Dit is een uitgave van: Philips Human Resources Benelux / Jet-Net Gebouw VB-12 Postbus JZ Eindhoven

Pedagogische begeleiding wiskunde oktober 2016 Pagina 1

Actualisering leerplan eerste graad - Deel getallenleer: vraagstukken Bijlage p. 1. Bijlagen

Examenprogramma wiskunde D vwo

Referentieniveaus uitgelegd. 1S - rekenen Vaardigheden referentieniveau 1S rekenen. 1F - rekenen Vaardigheden referentieniveau 1F rekenen

Onderwijsbehoeften: - Korte instructie - Afhankelijk van de resultaten Test jezelf toevoegen Toepassing en Verdieping

Examenprogramma wiskunde D havo

WISKUNDE D HAVO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2016 V15.7.0

20 De leerling leert alleen en in samenwerking met anderen in praktische situaties wiskunde te herkennen en te gebruiken om problemen op te lossen

Naam:... ZELFEVALUATIE WISKUNDE A-STROOM (het 60-puntenplan) WAT KAN IK AL? / WAT MOET IK NOG HERHALEN? / WAT MOET IK NOG INOEFENEN?

Realiseren van VOET in Geschiedenis: leren leren I II III Leren leren

Wat moet ik kunnen Eindtermen Duur (min)

Leerstof voortentamen wiskunde A. 1. Het voortentamen wiskunde A

WISKUNDE D VWO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2016 V15.7.0

Domein A: Inzicht en handelen

Rekenen en wiskunde ( bb kb gl/tl )

Examenprogramma wiskunde A vwo

ICT-implementatieplan 1e graad - wiskunde

DOMEINBESCHRIJVING 27 MEI 2014 VOORLOPIG CONCEPT

Secundair onderwijs - Tweede graad ASO/KSO/TSO - Natuurwetenschappen - Vakgebonden eindtermen

Leerstof voortentamen wiskunde B. 1. Het voortentamen wiskunde B

Novum, wiskunde LTP leerjaar 1. Wiskunde, LTP leerjaar 1. Vak: Wiskunde Leerjaar: 1 Onderwerp: In de Ruimte H1 Kerndoel(en):

Vandaag ALS WE KIEZEN VOOR BEWIJZEN, LATEN WE DAN NIET TOVEREN 11/10/09. Anne Schatteman Erasmushogeschool Brussel Lerarenopleiding LSO

Domein A: Vaardigheden

20 De leerling leert alleen en in samenwerking met anderen in praktische situaties wiskunde te herkennen en te gebruiken om problemen op te lossen

LANDSEXAMEN MAVO

Eindtermen wiskunde. 1. Getallen. Nr. Eindterm B MB NB Opm. B = behaald MB = meer behaald NB = niet behaald Opm. = opmerking

De zes algemene onderwijsdoelen die voor alle vakken en sectoren in het vmbo gelden, zijn

Tussendoelen wiskunde onderbouw vo vmbo

Wiskunde Een algemene strategie voor het vaardig oplossen van wiskundige problemen kennen, flexibel aanwenden en verwoorden

Introductie. De onderzoekscyclus; een gestructureerde aanpak die helpt bij het doen van onderzoek.

Onderzoekscompetenties (OC) in de 1e graad

1.De leerlingen kunnen losse gegevens verwerven en gebruiken door ze betekenis te geven en te memoriseren.

leerkracht: u./week wiskunde September 2009 Leerplan secundair onderwijs Eerste graad A-stroom VVKSO Brussel D/2009/7841/003 1 Jaarplan 15

Voorstel van de Taakgroep Vernieuwing Basisvorming voor nieuwe kerndoelen onderbouw VO

Economie en maatschappij(a/b)

Vakoverschrijdende eindtermen die van toepassing zijn tijdens de klimaatexcursie

4 Jaarplan. 1 Leerplan

~ 1 ~ selecteren. (LPD 1,8,27) (LPD 13,22,23,27)

Competentie-invullingsmatrix

Tussendoelen in MathPlus

Economie en Maatschappij(A/B)

WISKUNDE A HAVO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2016 V15.7.0

WISKUNDE VMBO TL/GL VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2016 V15.7.0

Eerste graad A-stroom

OVERZICHT MODULES PAV

Taalvaardigheid Preventie en remediëring. -betrokkenheid verhogende werkvormen creëren -een maximale -herformuleren de lln het probleem

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Het document Discussietekst: Aanzet tot een document van parate kennis en vaardigheden (bijlage 3) kan hierbij ook ingeschakeld worden.

EINDTERMEN Bosbiotoopstudie

WISKUNDE LEERPLAN C DERDE GRAAD ASO STUDIERICHTINGEN ZONDER COMPONENT WETENSCHAPPEN, ZONDER COMPONENT WISKUNDE LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS

Bijlage bij aflevering 3 van de serie Formatief evalueren bij wiskunde

EINDTERMENTABEL OVERZICHT. Flos en Bros werkboekjes. x x. x x x x x. x x x. Werkboekje blz e Leerjaar 6 e Leerjaar

Thema 1: Getallen. 1. Leerplandoelen die in dit thema aanbod komen:

Eindtermen Nederlands algemeen secundair onderwijs (derde graad)

IN1. Nr Omschrijving 2,5j 3j 4j 5j 6j 7j 8j 9j 10j 11j

ICT-LEERLIJN (met GeoGebra) Luc Gheysens WISKUNDIGE COMPETENTIES

Bijlage 11 - Toetsenmateriaal

VLAAMS VERBOND VAN HET KATHOLIEK SECUNDAIR ONDERWIJS LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS. WISKUNDE TWEEDE GRAAD ASO Eerste leerjaar - tweede leerjaar

Examenprogramma scheikunde vwo

Workshop. Timmeren. - de oppervlakte van de plank berekenen, en de oppervlakte van het binnenwerk berekenen: basis x hoogte

Examenprogramma beeldende vorming

De 10 e editie havo-vwo OB

Leerlijn leren leren. 4 Leerlijn leren leren. 1 Strategieën om kennis op te bouwen en problemen op te lossen

Rekenen en wiskunde ( bb kb gl/tl )

Wiskunde: vakspecifieke toelichting en tips

1 graad secundair onderwijs (12 14 jaar)

LEERPLANSTUDIE Tweede graad TSO/KSO leerplan d

Scheikunde inhouden (PO-havo/vwo): Schaal, verhouding en hoeveelheid

6 7 NORM= het niveau waarop het vak volgens de doelstelling van het onderwijsprogramma wordt afgesloten 8 9 Excellent

WISKUNDE VMBO TL/GL VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2018 V

WISKUNDE LEERPLAN C DERDE GRAAD ASO STUDIERICHTINGEN ZONDER COMPONENT WETENSCHAPPEN, ZONDER COMPONENT WISKUNDE LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS

Examenprogramma natuur, leven en technologie vwo

Aansluiting op het actuele curriculum (2014)

Eindtermen en ontwikkelingsdoelen voor explorer in de B-stroom. Gemeenschappelijke vakoverschrijdende eindtermen

Vernieuwingen leerplannen BSO studiegebied Personenzorg

ctwo CONCEPTEXAMENPROGRAMMA 2011 vwo wiskunde D

Het examenprogramma wiskunde A havo

21st Century Skills - Leerdoelen van de puzzels. X2 Computational thinking - 1. Probleem (her)formuleren

!"#$%&'()*%+,"-./0+$$"-)*"("-/1-)"#2*+3/456*7!81/ 19:/ ;<=98/ / Preambule

Citizen science Waterkwaliteit en de aansluiting bij het onderwijs. Reina Kuiper - SME Advies

Het Grote Rekenboek. Kerndoelanalyse SLO

Subdomeinen Inhouden vwo c exameneenheden. Adequaat schriftelijk, mondeling en digitaal communiceren over onderwerpen uit de wiskunde.

LANDSEXAMEN VWO Het examenprogramma Het examenprogramma voor het commissie-examen Wiskunde D bestaat uit de volgende (sub)domeinen:

DAG VAN DE WISKUNDE. 20 november 2010 DE ACTUALITEIT VAN ONS WISKUNDEONDERWIJS GEVARIEERD AANBOD WISKUNDE-IMPULSDAG

Het gaat niet om de verpakking, maar om wat er in zit!

1. Leergebiedoverstijgende kerndoelen voor het vso

14 01 Versie 1 C3 Leren leren Tekst 3/1 Competentiematrix Observatie en evaluatie schema Deze competentiematrix werd ontwikkeld in samenwerking met

Examenprogramma natuur, leven en technologie vwo vanaf schooljaar

Inhoud. Introductie tot de cursus

Examenprogramma natuur, leven en technologie havo

Alles telt tweede editie. Kerndoelanalyse SLO

Help! Ik moet op onderzoek!

Didactiek van Informatieverwerking en Statistiek voor leerlingen van 12-16?

Leerlijn ICT VIJFDE LEERJAAR 1 Kennismaken - aanzetten - occasioneel opbouwen - regelmatig VERWERVEN - systematisch herhalen - verdiepen - verbreden -

Examenprogramma natuurkunde havo

1. Reële functies en algebra

Transcriptie:

WISKUNDIGE TLVRDIGHEDEN Derde graad 1 Het begrijpen van wiskundige uitdrukkingen in eenvoudige situaties (zowel mondeling als 1V4 2V3 3V3 (a-b-c) schriftelijk) 2 het begrijpen van figuren, tekeningen, grafieken en diagrammen 1V4 2V3 3V3 (a-b-c) 3 Het uitdrukken (verwoorden) van hun gedachten en hun inzicht in eenvoudige situaties (zowel 1V4 2V3 3V3(a-b-c) mondeling als schriftelijk) 4 Het beheersen van een wiskundige vaktaal (o.m. symbolen) gericht op het geven van een bewijs 2V3 (lw5) 5 Het analyseren, schematiseren en structuren van wiskundige informatie 3V3(a-b-c) REKENVRDIGHEDEN Derde graad 1 Het vlot rekenen met getallen (zowel hoofdrekenen, cijferrekenen, als rekenen met een 1V2 2V1 rekenmachine) 2 Het gebruik van ICT-hulpmiddelen bij het uitvoeren van bewerkingen (berekeningen) 1V2 2V1 3V1(a-b-c) 3 Het rekenen met algebraïsche vormen (en formules) 1V2 2V1 4 Het oplossen van vergelijkingen, ongelijkheden, stelsels, 2V1 3V1(a-b -c) 5 Het voorspellen en inschatten van de grootte-orde van een resultaat 2V1 3V1(a-b -c) 6 Het rekenen met getallen, formules, algebraïsche vormen (en matrices lpa) 3V1(a-b-c)

MEET - EN TEKENVRDIGHEDEN Derde graad 1 Het meten van de lengte van lijnstukken en de grootte van hoeken 1V3 2 Het tekenen met behulp van geodriehoek en passer 1V3 3 Het gebruik van ICT-hulpmiddelen bij het opbouwen van figuren, diagrammen en grafieken 1V3 2V2 3V3(a-b-c) 4 Het analyseren en opbouwen van een figuur bij een redenering (bij een probleemsituatie) 2V2 3V3(a -b-c) 5 Ruimtelijk voorstellingsvermogen 2V2 3V3(a-b-c) LEERVRDIGHEDEN Derde graad 1 Het verwerken van losse gegevens 1V6 2V6 3V7 2 Het verwerken van samenhangende informatie 1V6 2V6 3V7 3 Het raadplegen van informatiebronnen 1V6 2V6 3V7 4 Het inzetten van hulpmiddelen en van ICT-middelen 1V6 5 Het plannen van de studietijd 1V6 2V6 3V7 6 Het sturen van het eigen leerproces 1V6 2V6 3V7

DENK- EN REDENEERVRDIGHEDEN Derde graad 1 Het onderscheid maken tussen hoofd- en bijzaken, gegeven en gevraagde, gegeven en te bewijzen 1V5 2V4 3V4(a-b-c) 2 Het begrijpen van een gegeven eenvoudige redenering of argumentatie bij een eigenschap 1V5 2V4 3V4(a-b-c) (eenvoudige) 3 Het gebruik van ICT-hulpmiddelen bij het onderzoeken van een vermoeden en bij het opbouwen van 1V5 2V4 3V4(a-b-c) een redenering 4 Het opbouwen van een redenering ter verklaring van een eigenschap of de oplossing van een probleem, Dit houdt onder meer in: 2V4 3V4(a-b-c) - Een hypothese (vermoeden) formuleren en argumenteren; - Een eigenschap formuleren op basis van een onderzoek op een aantal voorbeelden, een inductieve redenering; - Een gegeven redenering op geldigheid onderzoeken; zelf een verklaring of een bewijs opstellen; - Een eigenschap verantwoorden door de deductieve samenhang met andere eigenschappen aan te tonen; (niet vermeld in 3 V4) 5 Het formuleren van een synthese van een wiskundig probleem door de (deductieve) samenhang met een reeks eigenschappen te geven 2V4 (lw5)

PROBLEEMOPLOSSENDE VRDIGHEDEN Derde graad 1 Het gebruik van heuristiek zoals: een opgave herformuleren, een goede schets of aangepast schema maken, onbekenden kiezen, eenvoudige voorbeelden analyseren 1V1 2 Heuristische methoden toepassen bij het werken aan problemen, zowel over alledaagse als over 2V5 3V5 (a-b-c) zuiver wiskundige situaties: bijv. een opgave herformuleren, (opsplitsen in deelproblemen), een goede schets of aangepast schema maken, informatie omzetten in een wiskundige vorm of omgekeerd, notaties invoeren, onbekenden kiezen, voorbeelden analyseren 3 Reflecteren op de gemaakte keuzen voor representatie en oplossingstechnieken (en resultaten) (LL) 3-5 2V5 9-11 3V5(a-b-c) 4 Resultaten controleren op hun betrouwbaarheid en volledigheid (LL) 3-5 2V5-9 -11 3V5(a-b-c) 5 ICT-hulpmiddelen gebruiken om wiskundige informatie te verwerken en wiskundige problemen te 2V5 3V5(a-b-c) onderzoeken 6 Een probleem leren ontdekken en het wiskundig behoorlijk leren stellen; dit houdt o.m. in: kennis, 3V5(a-b-c) inzicht en vaardigheden, die ze verwerven in wiskunde, gebruiken bij het verkennen, vertolken en verklaren van problemen uit de realiteit en bij het begrijpen van de bijdrage van wiskunde in sommige kunstuitingen; 7 Een probleem analyseren (bijv. onderscheid maken tussen gegevens en gevraagde, de relevantie van de gegevens nagaan en verbanden leggen ertussen) en vertalen naar een passend wiskundig model; 3V5(a-b-c)

VKGEBONDEN TTITUDES De leerlingen ontwikkelen Derde graad 1 Zin voor nauwkeurigheid en orde (o.m. een houding van gecontroleerd uitwerken en terugkijken op uitgevoerde opdrachten ) 2 Zin voor helderheid, bondigheid, eenvoud van taalgebruik (en doelmatigheid van de gebruikte wiskundetaal) o.m. - de ervaring dat gegevens uit een probleemstelling toegankelijker worden door ze doelmatig weer te geven in een geschikte wiskundige representatie - (derde graad) De doelmatigheid van het rekenen, voor een adequate keuze tussen het manuele werken en het gebruik van ICT-hulpmiddelen 3 Kritische zin, onder meer: - Een kritische houding tegenover het gebruik van cijfermateriaal, tabellen, berekeningen en grafische voorstellingen; tegenover het gebruik van statistiek in de media - Een kritische houding tegenover de eigen berekeningen, verwoordingen, beweringen, handelingen, - Het besef dat in wiskunde niet enkel het eindresultaat belangrijk is, maar ook het inzicht in de werkwijze waarmee het antwoord bekomen wordt - De ervaring dat bewijsvoeringen in wiskunde belangrijk en noodzakelijk zijn - Een reflectieve houding ten aanzien van gemaakte keuzen voor representatie en oplossingstechnieken 1 7 9(a-b-c) 2 8 10(a-b-c) 3 9 11(a-b-c) 4 Zelfvertrouwen, zelfstandigheid en doorzettingsvermogen (en doelmatigheid) bij het aanpakken van 4 10 12(a-b-c) problemen 5 Zelfregulatie, o.m. oriëntatie, planning, bewaking, zelftoetsing en reflectie 5 11 13 (a-b-c) - Een onderzoeksgerichte houding ten aanzien van feiten, opgaven en problemen - Het oriënteren, plannen, uitvoeren en bewaken van een oplossingsproces 6 Zin voor samenwerking en overleg, onder meer: 6 12 14(a-b-c)

- De ervaring dat ze hun mogelijkheden kunnen vergroten door samenwerking met anderen; - ppreciatie voor een andere oplossing of aanpak 7 Waardering voor wiskunde door inzicht in de bijdrage ervan in culturele, historische en wetenschappelijke ontwikkeling, o.m. - Voorbeelden geven van reële problemen die met behulp van wiskunde kunnen worden opgelost; - Voorbeelden geven van gebruik van wiskunde in de kunst; - Zin voor verwondering en bewondering, bijv. voor de elegantie van een redenering of een oplossing; - Een gerichte belangstelling voor wiskundige aspecten van situaties, problemen en oplossingen (leerweg 5) Derde graad: Zin voor bewondering door de rol van wiskunde in de kunst; Zin voor de rol van wiskunde bij de ontwikkeling van exacte en humane wetenschappen en de techniek; Zin voor de rol van wiskunde bij de ontwikkeling van de cultuur; Zin voor de rol van wiskunde bij het beschrijven van reële problemen; Zin voor verwondering en bewondering voor de elegantie van een redenering of een oplossing 8 Inzicht in hun studie- en beroepskeuze proces, o.m. Door het inwinnen van informatie over het aandeel van wiskunde in een vervolgopleiding en die vergelijken met hun voorbereiding 13 15(a-b-c) 16(a-b-c)

ONDERZOEKSVRDIGHEDEN Derde graad 1 De onderzoeksopdracht formuleren en afbakenen 3V6 (a-b-c) 2 Een aanpak plannen en zo nodig opsplitsen in deeltaken 3V6 (a-b-c) 3 Informatie verwerven en op relevantie selecteren, o.m. 3V6 (a-b-c) - De waarde van informatie beoordelen in functie van de opdracht - Relatie tussen gegevens en beweringen opzoeken en interpreteren 4 Een doelmatig wiskundig model selecteren en opzoeken, o.m. 3V6 (a-b-c) - Een onderdeel van een opdracht herkennen als een wiskundig of statistisch probleem; - Vaststellen of een model voldoet en het eventueel bijsturen; - Zo nodig bijkomende informatie verzamelen om het aangewezen model te kunnen hanteren 5 Een bij het model passende oplossingsmethode correct uitvoeren 3V6 (a-b-c) 6 De resultaten binnen de context betekenis geven en ze daarin kritisch evalueren 3V6 (a-b-c) 7 Reflecteren op het gehele proces, i.h.b. op de gemaakte keuzen voor representatie en werkwijze 3V6 (a-b-c) 8 Het resultaat van het onderzoek zinvol presenteren, het standpunt argumenteren en verslag uitbrengen van het proces 3V6 (a-b-c)

REFLECTIEVRDIGHEDEN o.m. over Derde graad 1 De aanpak van hun werk, hun leren; 3V8 (a-b-c) 2 Hun leerproces en hun inzet; 3V8 (a-b-c) Bijv. leiden ze tot het bereiken van de doelstelling? 3 De effectiviteit bij het werken, het leren; 3V8 (a-b-c) 4 De sterke en zwakke elementen in de uitvoering van hun opdracht 3V8 (a-b-c) 5 Het concretiseren in een plan tot verbetering 3V8 (a-b-c) Bijv. welke elementen worden gebruikt om het leren en werken te verbeteren? 6 De gezamenlijke aanpak en het overleg bij een groepsopdracht 3V8 (a-b-c) 7 8