Boekverslag door een scholier 2863 woorden 10 december 2002 4,8 32 keer beoordeeld Auteur Genre Martinus Nijhoff Poëzie Eerste uitgave 1924 Vak Nederlands 1. Beschrijvingsopdracht - Korte motivatie boekkeuze Bij deze opdracht is het voor ons verplicht om een dichtbundel te lezen, dus daarom heb ik een dichtbundel gelezen. Ik ken niet echt veel dichters en het spreekt me ook niet zo aan dus wist ik niet wat ik moest kiezen. En toen heeft u mij deze dichtbundel gegeven en gezegd dat deze wel te doen was. Ook hoefde ik maar een bepaald deel van deze (verzamel)dichtbundel te doen (blz. 131 t/m 158). - Beschrijf je eerste persoonlijke reactie Ik vond de gedichten best wel lastig om te lezen, omdat het taalgebruik wat oud is en het "symbolische" taalgebruik niet helemaal snap. Als ik de gedichten lees, heb ik wel het idee dat ze allemaal een beetje somber zijn. Vooral omdat er ook een paar tussen zitten die volgens mij over de dood gaan. Aan de andere kant vind ik de gedichten ook wel heel diepzinnig, omdat je er echt over na moet denken. Het is niet zo dat als je het leest dat je gelijk weet waar het over gaat. Je moet het wel even laten "bezinken". Dat maakt het ook ingewikkeld om te lezen. En als laatste vond ik de gedichten wel origineel, omdat ik eigenlijk vrij weinig/bijna nooit gedichten lees, komen deze gedichten heel origineel op mij over. Ook waren de gedichten die ik heb gelezen vaak grappig, flauw en een beetje kinderachtig en dat was bij deze niet het geval. - Korte samenvatting van de inhoud Nieuwe gedichten heeft naar mijn mening een hele sombere sfeer. Dat komt vooral door de titels en het woordgebruik in de gedichten. Bijv. De titels de twee nablijvers, aan een graf, maar ook de situaties in de gedichten. Het gaat vaak over een peroon die alleen is. En het gaat vaak over dromen en wensen, dat komt op mij heel somber over. Het gaat ook over het komen en gaan van dingen, wat het eerste gedicht de twee nablijvers uitbeeldt. Het klimop geeft bijvoorbeeld weer goed het thema verlangen aan, maar ook het komen en gaan. Want hij verlangt volgens mij in dat gedicht naar zijn dode moeder, maar wordt er weer op gewezen dat hij het moet laten gaan en door moet gaan met leven. https://www.scholieren.com/verslag/49377 Pagina 1 van 8
2.A Verdiepingsopdracht (tekstbestudering) - Gebruik werkwijzer 3B uit je informatieboek Stap 1: De titel van de dichtbundel is: lees maar, er staat niet wat er staat. Door de titel krijg ik het idee dat je de gedichten goed moet lezen. De gedichten lijken op het eerste gezicht vrij duidelijk, maar als je dan nog een keer goed kijkt of leest bedoelt hij wat anders. Er staat geen motto voor in het boek en het heeft geen achterkanttekst. Stap 2: Deze bundel bestaat wel uit afdelingen, maar dat komt omdat dit een verzamelbundel is met gedichten uit al zijn bundels. Maar ik heb maar een gedeelte gelezen en dat was uit zijn bundel nieuwe gedichten. Stap 3: Bundel gelezen, globaal en aandachtig Stap 4: Schrijf van elk gedicht het onderwerp op: - de twee nablijvers - verdwijnen/komen en gaan - het veer - de soldaat en de zee - eenzaamheid - het klimop - (het leven na een) dood - het lied der dwaze bijen - het leven - het kind en ik - dromen - aan een graf - herinneringen - florentijns jongensportret - keuzes maken - haar laatste brief - impasse - onzekerheid - de vogels - wensen - ad infinitum - mogelijkheden in het leven https://www.scholieren.com/verslag/49377 Pagina 2 van 8
- de moeder de vrouw - herinneringen - awater Stap 5: Analyseer 3 gedichten met behulp van werkwijzer 3A - Gedicht 1 De twee nablijvers. - O oude boom in de achtertuin hoe kaal en lelijk is je kruin, ik vraag me af of jij nog leeft zo weinig vruchten als jij geeft. - O eenzaam schrijvertje in het raam, je vrouw en kind zijn heengegaan, ik vraag me af of dat jij schrijft het enige is dat overblijft. - Stil hoor! De nachtegaal hervat zijn lied in t hartje van de stad. - Men heeft er woningen gebouwd van nieuwe steen en blinkend hout. Stap 1 Gedicht gelezen globaal en aandachtig. Stap 2 Ik denk dat het onderwerp van het gedicht komen en gaan is, omdat dat aan wordt gegeven door de kale boom en door het verlies van van de vrouw en kinderen van de schrijver. En in de eerste twee strofes is alles somber en in de laatste strofe is alles een stuk levendiger. De belangrijkste regels uit het gedicht vind ik de eerste twee van de eerste twee strofes en de hele laatste strofe vind ik belangrijk. Dat vind ik omdat die regels het belangrijkste aangeven. Het vergaan van dingen en het komen van nieuwe dingen. Stap 3 De titel is de twee nablijvers. Daar worden de kale boom en de alleen achtergebleven schrijver mee bedoeld. Dat slaat op het vergaan van dingen. Er zijn geen woorden in dit gedicht die ik niet ken, dus ik hoef niks op te zoeken. Uit de eerste strofe hebben denk ik de woorden kaal en lelijk een bijzondere betekenis, omdat dat het https://www.scholieren.com/verslag/49377 Pagina 3 van 8
vergaan heel duidelijk benadrukt. Dat is ook zo in de tweede strofe met de woorden eenzaam en heengegaan. In de derde strofe vind ik de woorden hervat, gebouwd, nieuwe en blinkend bijzonder omdat dat juist het komen van nieuwe dingen benadrukt. Die woorden zijn ook belangrijk voor de beeldspraak van dit gedicht want in het begin wordt er een sombere, kale situatie beschreven wat het vergaan van dingen uitbeeldt en later wordt de sfeer weer opgewekter wat het komen van nieuwe dingen uitbeeldt. Het gedicht bestaat uit drie strofen. De eerste twee strofen horen eigenlijk bij elkaar, want die beelden het gaan van dingen uit en de laatste beeldt het komen van nieuwe dingen uit. Stap 4 In dit gedicht zit heel veel rijm. Het heeft als rijmschema een gepaard rijm (a-a-b-b). Dat heeft als effect op mij dat het heel makkelijk wegleest. Dat vind ik aan de ene kant een voordeel, omdat je dan niet echt lang naar een gedicht moet kijken en heel intensief moet lezen. Maar aan de andere kant vind ik het ook een nadeel want als je het snel wegleest ontgaat de diepere betekenis je heel snel. Stap 5 Het gedicht gaat volgens mij gewoon over het leven en de gebeurtenissen daarin. De gebeurtenissen in het leven in het leven zijn in dit geval het komen en verdwijnen van dingen. De dingen die in dit gedicht verdwijnen zijn de bloeiende boom die kaal wordt en geen vruchten meer geeft en de familie van de schrijver die weg is. Dat zorgt voor een sombere sfeer. De sfeer wordt weer wat opgewekter door de stad die dan (waarschijnlijk) op de plaats van de oude boom en het huis gekomen is. De dichter zocht dan misschien een nieuw leven in de stad. De huizen worden ook gebouwd van nieuw steen en blinkend hout, wat aangeeft dat er nieuwe dingen komen. Stap 6 Ik vond het gedicht toen ik het voor de eerste keer las niet zo heel erg bijzonder, maar toen toen ik de bundel nog een keer aandachtig las, vond ik dit een van de mooiste gedichten. Dat vind ik omdat ik bij dit gedicht een heel duidelijke diepe betekenis zie en de betekenis is heel herkenbaar, omdat je er in het leven veel mee te maken krijgt. Het gedicht vind ik heel goed onder woorden gebracht, omdat er in heel weinig woorden heel veel wordt gezegd. - Gedicht 2 Het klimop Als ik langs t ziekenhuis waar zij verpleegd werd loop, Het is niet omdat ik op haar opstanding hoop, Het is omdat de klimop hoger is gaan reiken Dat ik op t muurtje klim om door het hek te kijken. Het is om het gebouw weer in de tuin te zien. https://www.scholieren.com/verslag/49377 Pagina 4 van 8
Ik ruik de rozen weer, ik ruik de creolien, Ik ga de trap weer op, ik loop door lege gangen, Ik kom weer voor de deur waar t bordje is omgehangen. Maar tegelijk, o klimop, die mijn slaap beroert, Hebt gij mij naar een verre dag teruggevoerd. Ik lig in een prieel, ik ben een zieke jongen, En zij zit bij me en heeft ons lievelingslied gezongen.,,ik ga een deken halen, het wordt koud mijn kind, zegt ze. Haar lichte stap verdwijnt over het grint. En ik tel wachtende tussen de klimopblaren de sterren die reeds aan de hel flonkrend waren.,,dromer zegt het klimop,,,kom van dat muurtje af, ga heen en leg een deken op je moeders graf. Zij moet het op den duur ontoegedekt koud krijgen Nu zij in t klimop ligt en de sterren ziet stijgen. Stap 1 Het gedicht gelezen globaal en aandachtig Stap 2 Ik denk dat het onderwerp van het gedicht het moeten leven na een (meegemaakte) dood is. Omdat de persoon in dit verhaal terugkeerd naar de plek waar zijn moeder overleden is en daarna terugdenkt aan een moment samen met zijn moeder, daarna wordt hij wakker geschudt door de klimop, die hem min of meer aangeeft dat hij verder moet met zijn leven. De belangrijkste regels vind ik de laatste vier, omdat die echt aangeven dat hij aan het dromen is en aangeeft dat je door moet. Maar ook de regel als hij de tuin in kijkt omdat hij dan aan een moment denkt. Stap 3 De titel van het gedicht is het klimop. De klimop gebruikt de persoon om de tuin weer te zien en door die klimop denkt hij terug aan een fragment met zijn al overleden moeder. De klimop is ook degene die hem wakker maakt en min of meer zegt dat hij door moet gaan met zijn leven. De klimop in het gedicht heeft naar mijn mening een bijzondere betekenis, omdat volgens mij als beeldspraak is bedoeld. De klimop is denk ik als tijd of tijdslijn bedoeld, omdat er staat dat de klimop hoger is gaan reiken. Daar wordt denk ik mee bedoeld dat de tijd wat is verstreken. Ook wordt er op het einde gezegd dat de moeder in de klimop ligt. Daarmee wordt denk ik bedoeld dat zij dood is gegaan en naar de hemel zal gaan. En dan wordt de persoon min of meer duidelijk gemaakt dat hij door moet met zijn leven. De zinsopbouw van dit gedicht zit vrij eenvoudig in elkaar. Het gedicht bestaat uit vijf strofes en elke strofe bestaat uit vier zinnen. Bij elke strofe rijmen de eerste twee en de laatste twee zinnen op elkaar. https://www.scholieren.com/verslag/49377 Pagina 5 van 8
Stap 4 Dit gedicht heeft net als bij het vorige heel veel rijm en heeft ook een gepaard rijmschema heeft. Wat op mij weer het effect heeft dat je er makkelijk doorheen leest, maar snel over de diepere betekenis heenleest. Stap 5 Ik denk dat in dit gedicht een persoon wordt beschreven die zijn moeder is verloren en terug gaat naar een plek waar hij zijn moeder herinnerd. Als hij daar is denk ik dat hij terug moet denken aan een moment met zijn moeder. Maar aan de andere kant kan het denk ik ook zo zijn dat dat er een persoon wordt beschreven die het in zijn leven heel erg moeilijk heeft met het verlies van zijn moeder en uiteindelijk met de tijd meer acceptatie krijgt over het feit dat zijn moeder is overleden Stap 6 Ik vind het wel een mooi gedicht, omdat het naar mijn opvatting een heel serieus gedicht is. Ook vind ik het heel goed onder woorden gebracht, omdat ik de beeldspraak heel erg mooi vind. Maar aan de andere kant vind ik het gedicht ook best wel vaag. Dat komt vooral door het taalgebruik wat best wel ouderwets is en dus wat moeilijker te begrijpen is. - Gedicht 3 De vogels De arbeiders der fabriek aan de overkant gaan, als de stoomfluit schaften heeft gefloten, op een terrein, door muren ingesloten, voetballen, vechten, eten. Onderhand verzamelen de vogels langs de goten. De hemel vraagt om kruimels van het land. Reeds zwenkt de meeuw naar uitgestoken hand, En bij de schoen zijn mussen toegeschoten. Andere vogels hebben het niet zo. Ik heb hen vaak op de brug gâgegeslagen, Zij haalden brood op het stempelbureau. Als die om kruimels van de hemel vragen, Een bioscoop, een fiets, een radio, komt de cavalerie de hoek om jagen. Stap 1 Ik heb het gedicht gelezen global en aandachtig Stap 2 https://www.scholieren.com/verslag/49377 Pagina 6 van 8
Ik denk dat het onderwerp van het gedicht heeft denk ik te maken met wensen, iets willen hebben of doen maar het niet krijgen. Dat denk ik omdat er eerst beschreven wordt dat de vogels komen en om kruimels vragen, maar daarna komt de cavalarie de hoek om jagen. Door die laatste zin krijg ik het idee dat de vogels de kruimels niet krijgen. Stap 3 De titel van het gedicht is de vogels. Dat slaat op de vogels in het gedicht die om de kruimels vragen, maar ze niet krijgen. De vogels in het gedicht hebben denk ik ook een bijzondere betekenis, omdat je dat denk ik niet letterlijk op moet vatten. Met die vogels worden denk ik mensen mee bedoeld die graag dingen willen hebben.(dat kan denk ik van alles zijn bijv. Eten wat ze niet kunnen kopen, maar ook luxegoederen die ze niet kunnen betalen.) Er zijn drie strofes. De eerste strofe heeft 8 regels en de andere twee hebben allebei 3 regels. Bij de eerste strofe is er een omarmend rijm. En de laatste twee strofes rijmen op elkaar door. Maar ze staan wel uitelkaar, dat komt denk ik omdat de twee strofes over andere dingen gaan. Stap 4 Dit gedicht heeft net als de andere twee gedichten heel veel rijm. Deze keer heeft het als rijmschema een omarmend rijm(a-b-b-a). Dat rijmschema heeft als effect op mij dat ik bij het lezen elke keer goed moet kijken wat ik lees. Want bij dit rijmschema lees ik heel snel over een zin heen omdat ik dan automatisch op zoek ga naar het rijmende woord omdat ik dat van de vorige gedichten gewend was dat de zinnen achter elkaar rijmen. Stap 5 Ik denk dat dit gedicht over een groep armere mensen gaat die bepaalde wensen of dromen hebben en die dromen of wensen willen vervullen, maar wat hun door bepaalde dingen niet lukt. Dat denk ik omdat er over vogels wordt gesproken die graag kruimels willen hebben, maar in de laatste zin komt de cavalerie de hoek om jagen. Ik denk dat die dingen beeldspraak zijn voor de groep mensen die hun wensen willen vervullen, maar wat niet lukt. Stap 6 Ik vind dit gedicht een van de mooiste gedichten uit de bundel. Dat vind ik omdat ik in dit gedicht de beeldspraak heel erg mooi vind. Ik vind de beeldspraak heel erg mooi onder woorden gebracht. Met hele simpele voorbeelden brengt hij een heel mooi onderwerp ter sprake. Stap 6: Geef je eigen interpretatie Ik denk dat de bundel vooral over gebeurtenissen in het leven gaat. Met dingen die komen en gaan, zoals dood maar ook gewoon voorwerpen en de omgeving om je heen. Ook gaat het veel over wensen, dromen en verlangen naar dingen met de daarbij behorende tegenslagen. Ik vind de bundel daarom wel goed, omdat hij heel serieus is. Het taalgebruik is best wel ouderwets, maar wel heel goed omdat hij in heel veel gedichten weinig woorden nodig heeft om eigenlijk heel veel te zeggen. Maar ook omdat vaak hele simpele woorden een hele diepe symbolische betekenis hebben. https://www.scholieren.com/verslag/49377 Pagina 7 van 8
Stap 7: Raadpleeg achtergrondliteratuur en vergelijk dat met je eigen interpretatie In de secundaire literatuur staat dat Nijhoff zijn bundel niet beschouwt als een toevallige verzameling van gedichten. Zijn Motieven zijn de gerichtheid op de aarde en de werkelijkheid. Ook hebben zijn gedichten vaak een geheimzinnige meerwaarde. In zijn gedichten komen vaak romantische idealen voor. Het taalgebruik is voor die tijd heel eenvoudig, maar voor ons nu is het wat lastiger te begrijpen. Ook beeldt hij graag de keuze voor de stad en alles wat de mens met moderne techniek tot stand brengt uit. Zijn gedichten gaan vaak over keuzes, Werkelijkheid en verlangen/dromen. Mijn eigen interpretatie verschilt niet zo heel erg veel van dat van het kritisch lexikon. Er wordt aangegeven dat zijn gedichten vaak over keuzes, werkelijkheid en verlange/dromen gaan. Ik dacht ook dat het vaak over dromen en wensen ging. Het taalgebruik vond ik vaak wat moeilijk, terwijl het kritisch lexikon aangeeft dat het eenvoudig is, maar het lexikon shrijft denk ik vanuit Nijhoff zijn tijd en ik heb het beoordeelt vanuit mijn eigen perspectief. 3. Evaluatie - Geef je eindoordeel over het boek en over het uitvoeren van de verdiepingsopdracht. Ik vind de bundel al met al een hele mooie dichtbundel. Dat komt vooral door de diepere betekenissen van de gedichten. Ik vind daarom de titel vooral heel goed gekozen, die geeft duidelijk aan dat de gedichten veel diepe betekenissen hebben. Een ander goed punt vind ik de toch wel zware en serieuze onderwerpen, dat vind ik een goed punt omdat ik eigenlijk tot dit alleen maar wat kinderachtige gedichten had gelezen en dan nam ik het niet echt serieus. Maar bij deze gedichten dacht ik er echt goe dover na. De diepere betekenissen maakt het aan de andere kant ook wel weer erg lastig. Want soms was het erg moeilijk om er achter te komen wat een gedicht nou precies betekende. Wat ik ook erg lastig vond was het wat oude taalgebruik, dat maakt het soms wat moeilijk te begrijpen. De opdrachten vond ik ook best wel lastig, vooral omdat ik nog nooit zo n opdracht met een dichtbundel heb gedaan. Ik vond het ook wel lastig om zo diep op de gedichten in te gaan, omdat je er echt goed over na moest denken en de gedichten waren niet altijd even goed te begrijpen. Ook vond ik de opdrachten lang en veel om te doen, maar dat moet ook wel want anders kun je de gedichten nooit zo grondig analyseren. Achteraf vind ik de opdrachten wel leuk omdat het toch wel een keer wat anders is om een dichtbundel te analyseren. https://www.scholieren.com/verslag/49377 Pagina 8 van 8