RAADSVOORSTEL Onderwerp : Camerabewaking op de bedrijventerreinen Raadsvergadering : 12 januari 2011 Politieke markt d.d.: 22 december 2010 Agendapunt : Portef.houder : burgemeester Voorstelnummer : 451127 BenW-besluit d.d. : 9 november 2010 Eenheid : Ruimte en Samenleving Voorstel 1. Kennis te nemen van de Notitie Cameratoezicht Deventer van Bedrijven Parkmanagement Deventer; 2. De wensen en bedenkingen ter kennis van de burgemeester te brengen; 3. De begroting 2010 te wijzigen. Inleiding Het aspect veiligheid heeft op de bedrijventerreinen een hoge prioriteit. Doel is het scheppen en behouden van een veilig klimaat op de bedrijventerreinen voor ondernemers en bezoekers. In het kader van Keurmerk Veilig Ondernemen (KVO) wordt al geruime tijd nauw samenwerkt tussen gemeente, ondernemers, politie en brandweer. Alle in dat kader geplande maatregelen zijn inmiddels genomen. Geconstateerd wordt dat de criminaliteitscijfers zich stabiliseren. Cameratoezicht wordt gezien als een instrument waarmee een reductie van criminaliteit op onze bedrijventerreinen kan worden gerealiseerd. Op basis van de notitie zal de aanschaf en beheer van het camerabewakingssysteem bij de ondernemers, verenigd in de stichting Bedrijven Parkmanagement Deventer, komen te liggen. Het is primair een verantwoordelijkheid van ondernemers om hun eigendommen te beveiligen, echter de inzet van camerabewaking in de openbare ruimte maakt het noodzakelijk dat de gemeente hier faciliteert door dit toe te staan. Tegelijk heeft de gemeente ambities waar het gaat om het terugdringen van inbraken of een aantrekkelijk ondernemersklimaat te kunnen bieden. Naast het toestaan van camerabewaking wordt daarom door ons een eenmalige bijdrage van 50.000 voorgesteld voor de initiële kosten. Met intelligente camerabewaking wordt bedoeld dat het bewakingssysteem op basis van programmering vooraf slechts relevante beelden doorstuurt. In geval van Deventer zullen de beelden worden uitgelezen in de Regionale Toezichtruimte in Zwolle. De Stichting CrimiNee! is een publiek private samenwerking tussen ondernemers, gemeenten en politie. Ze organiseert onder anderen de activiteiten rondom de Regionale Toezichtruimte IJsselland (RTR). Hier kijken politie en particuliere beveiligers samen camerabeelden uit en zorgen voor signalering van incidenten naar de buitenwacht. Door het uitlezen te beleggen bij CrimiNee is gewaarborgd dat aan de wettelijke eisen wordt voldaan. Met de raad is eerder afgesproken om inzet van cameratoezicht voor discussie te agenderen. In 2011 zal de mogelijkheid van toepassingen van camerabewaking in de openbare ruimte met als doel openbare orde en veiligheid aan de raad worden voorgelegd om cameratoezicht in de openbare ruimte mogelijk te maken zoals het stadscentrum of winkelcentra. Vooralsnog wordt u wel gevraagd in te stemmen met camerabewaking op de bedrijventerreinen. Het bedrijventerrein A1 wordt hier separaat genoemd aangezien dit terrein buiten de voorliggende notitie valt. Beoogd resultaat Bedrijventerreinen die veilig(er) worden en blijven door vermindering van het aantal bedrijfsinbraken en andere criminele activiteiten. Kader Keurmerk Veilig Ondernemen (KVO) Juridische grondslag: Publiek-privaat cameratoezicht dat tot doel heeft het beveiligen van personen en eigendommen, valt net als privaat cameratoezicht onder de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp) en het Vrijstellingsbesluit Wet bescherming persoonsgegevens. Het cameratoezicht richt zich op zaaksbescherming en maakt daarvoor gebruik van de openbare ruimte. Omdat bij inzet van deze vorm van cameratoezicht ook delen van de openbare weg in beeld worden gebracht is hiervoor toestemming nodig van de burgemeester.
De toestemming daarvoor kan gekoppeld worden aan voorwaarden. Doel daarvan is om als gemeente waarborgen te organiseren rondom opslag en gebruik van data die in oorsprong inbreuk op de privacy bevatten. Conform de Wbp is het de taak van de burgemeester om de burger hiertegen te beschermen. Nb: aangezien het primaire doel van cameratoezicht hier niet is de openbare orde en veiligheid, is het kader van de APV en Gemeentewet niet van toepassing. Voorwaarden Proportionaliteit en subsidiariteit Uitgangspunt is dat het vastleggen van beelden geen onevenredige inbreuk op de privacy van individuele burgers mag betekenen. De inbreuk in de persoonlijke levenssfeer moet te rechtvaardigen zijn. Hierbij moet aangegeven worden waarom het cameratoezicht noodzakelijk is en waarom het bedrijfsbelang prevaleert boven het privacybelang. Wanneer het beveiligingsprobleem ook met andere maatregelen dan cameratoezicht kan worden opgelost, is er een verplichting om voorrang te geven aan de maatregel die het minste inbreuk maakt op de privacy van burgers. Bijvoorbeeld als door extra surveillance of aanpassing straatverlichting een vergelijkbaar effect behaald kan worden. Voor Deventer geldt dat ondanks diverse maatregelen zoals extra surveillance door Veneberg Security geen significante daling van criminaliteit heeft plaatsgevonden. Pakket van maatregelen Het College Bescherming Persoonsgegevens (CBP) geeft er de voorkeur aan dat cameratoezicht deel uit maakt van een pakket van maatregelen. Cameratoezicht alleen biedt doorgaans geen effectieve oplossing van beveiligingsproblemen. Belangrijk dat cameratoezicht live wordt uitgekeken of dat door middel van intelligente camera s bewakings- en andere hulpdiensten gewaarschuwd kunnen worden. Met het Keurmerk Veilig Ondernemen waar in Deventer bedrijventerreinen mee gewerkt wordt, zijn of worden verschillende maatregelen om criminaliteit te beperken getroffen. Bewaartermijn Wanneer de camerabeelden maximaal een week bewaard worden, is het mogelijk om met een meldingsplicht te volstaan. In de RTR worden beelden voor zaaksbescherming 7 dagen bewaard. Kenbaarheid Cameratoezicht op grond van de WBP moet kenbaar gemaakt worden. Het effectiefste middel hiervoor is het plaatsen en/of ophangen van borden waarop bezoekers gewezen worden op het aanwezige cameratoezicht. Meldingsplicht Wanneer persoonsgegevens worden verzameld, is het in een aantal gevallen zo dat dit moet worden gemeld bij het CBP. In sommige gevallen is het zelfs verplicht om, voordat wordt begonnen met gegevens verzamelen, het CBP te laten onderzoeken of deze gegevensverwerking niet teveel inbreuk maakt op de privacy van anderen. Argumenten Ambitie. Het aspect veiligheid heeft op de bedrijventerreinen steeds een hoge prioriteit. Doel is het scheppen en behouden van een veilig klimaat op de bedrijventerreinen voor ondernemers en bezoekers. Het veiligheidsbeleid voor 2010-2014 stelt maximale veiligheid tot doel waarbij de waardering in 2014 door ondernemers wordt uitgedrukt in een rapportcijfer 7,5. Politiecijfers. Recente politiecijfers over de 2009 ontbreken i.v.m. problemen met de implementatie van een nieuw systeem. In de jaarlijkse voortgangsrapportage 2005 was nog sprake van 375 bedrijfsinbraken. In 2008 waren dat er zo n 345 op jaarbasis. Het actuele beeld is dat het aantal incidenten stabiliseert op de cijfers uit 2008. Uit een recente handmatige analyse van politiecijfers m.b.t. ondernemers op Bergweide en Kloosterlanden blijkt dat er daar 406 geregistreerde incidenten zijn over een periode van 12 maanden in 2008-2009. De impact van inbraken voor een ondernemer is groot; verzekeringspremies worden flink hoger en aanvullende voorzieningen (door de verzekeringsmaatschappij als voorwaarde gesteld) zijn vaak erg kostbaar. Sommige inbraken lijken zeer georganiseerd gepleegd en deze bedrijven hebben enige tijd 2
extra controle gehad i.v.m. aanwijzingen voor herhaling cq eerdere recente inbraken. Een voorbeeld van zulke inbraken is de diefstal van een groot aantal airbags bij een autodealer op de Weteringen die binnen enkele minuten wordt beroofd waarbij enorme schade wordt aangericht aan de auto's. Andere voorbeelden van grote inbraken zijn Lease Unlimited op de Maagdenburgstraat, bij Dubel Fashion op de Zweedsestraat en bij People and Print op de Solingenstraat en (in augustus nog): bij Aarnink Vleeswaren aan de Maagdenburgstraat en bij een kledingontwerpbedrijf aan de Antwerpenstraat. Ook zijn er bij 3 bedrijven grote hoeveelheden koper weggenomen. Naast dit soort grote inbraken hebben ondernemers en bezoekers regelmatig last van autokraken. Maximale inspanning KVO. In het kader van het Keurmerk Veilig Ondernemen (KVO) bestaat al geruime tijd een structurele samenwerking tussen parkmanagement, ondernemers, politie, gemeente, brandweer en ondernemers gericht op veiligheid. Deze samenwerking is er op gericht om continue verbeteringen aan te brengen om zo overlast en criminaliteit terug te dringen. In de loop van de tijd is veel bereikt door middel van deze samenwerking. Een uitgebreid pakket aan allerlei maatregelen is reeds getroffen, variërend van inrichting terrein en onderhoud daarvan, via plaatsing van hekwerk op de dijk tot inhuur collectieve beveiligers en camera s op eigen terrein. De collectieve beveiliging (surveillance door een bewakingsdienst) is inmiddels al verdubbeld naar twee auto s. Deze vorm van beveiliging werkt zeer nauw samen met de politie. Binnen de huidige mogelijkheden lijkt de grens van de inspanningen en daarmee het effect op de veiligheid bereikt. Ondanks deze maximale gezamenlijke inspanning blijkt uit de cijfers m.b.t. bedrijfsinbraken dat het aantal bedrijfsinbraken elk jaar verminderde maar dat dit sinds 2008 stabiliseert, m.a.w. niet verder teruggedrongen wordt. Ontwikkelingen algemeen. Bedrijventerreinen zijn vooral buiten werktijden een aantrekkelijk doelwit voor criminelen. Op die tijden zijn er weinig mensen aanwezig terwijl er vaak kostbare goederen aanwezig zijn. Zo is er de gespecialiseerde, professionele criminaliteit die het gemunt heeft op specifieke bedrijven. Zij maken daarbij dankbaar gebruik van het feit dat de ontsluiting van onze bedrijventerreinen naar de snelwegen goed is. In minuten tijd wordt het feit gepleegd en is men weer vertrokken. Om sneller en gerichter hierop te kunnen reageren, moet informatie sneller bij de politie komen dan nu het geval is. Door toepassing van het concept van intelligent cameratoezicht wordt het mogelijk om 7 x 24 uur de menselijke schakel in de beveiliging te ondersteunen en versterken. Naast vroegtijdige signalering geeft dit concept meer mogelijkheden voor repressief optreden achteraf opsporing en bewijsvoering. Nog een andere ontwikkeling is die van de diefstallen en overvallen op trucks. Voor Deventer is al eerder bedacht dat een beveiligde truckparking een oplossing moet bieden voor vrachtwagenchauffeurs die te laat zijn om nog gelost te worden en daarom met hun vaak kostbare lading langs de weg moeten blijven staan. Ongeacht of er sprake is van een centrale truckparking of een aantal kleinere locaties, cameratoezicht zal ook hier een bijdrage leveren aan de veiligheid daarvan. Ontwikkelingen in de regio. Een andere ontwikkeling wordt aangeduid als het 'waterbedeffect'; meer en meer worden bedrijventerreinen in het land en met name in deze regio beveiligd door een pakket aan maatregelen, vaak in het kader van KVO, maar nu met inbegrip van het instrument cameratoezicht. Met name IJsselland loopt in deze ontwikkeling voorop. Zwartewaterland had met de beveiliging van haar bedrijventerrein de landelijke primeur en ondervindt als pilot inmiddels navolging in o.a. Zwolle, Kampen en Zutphen. Indien Deventer daarin achterblijft is het voorspelbaar dat er een verplaatsing van criminele activiteiten zal zijn en dat hier het aantal inbraken merkbaar zal toenemen. Aantrekkelijke openbare ruimte. Een bedrijventerrein moet toegankelijk blijven en een open en transparante uitstraling houden. Dit heeft te maken met zowel de aantrekkelijkheid van een bedrijventerrein als met de sociale veiligheid van datzelfde terrein voor medegebruikers, bezoekers, passanten, personeel etc. Cameratoezicht moet voorkomen dat bedrijven c.q. terreinen gefortificeerd raken omdat de ondernemers geen andere uitweg meer zien om panden en goederen te beschermen. 3
Draagvlak Binnen het samenwerkingsverband van KVO-bedrijventerreinen zijn alle samenwerkende partners (ondernemers, parkmanager, politie, brandweer en gemeente) het erover eens dat collectief cameratoezicht op de bedrijventerreinen nodig is om de panden, terreinen en goederen effectief te kunnen beveiligen. Er is draagvlak bij alle deelnemers aan de huidige collectieve beveiliging. Dat zijn veelal leden van de ondernemers verenigingen maar ook enkele leden van de brancheorganisatie Midden- en Kleinbedrijf (MKB) Deventer en Deventer Kring van Werkgevers (DKW). MKB en DKW hebben overigens hun steun toegezegd. Zij zullen hun leden motiveren mee te doen. DKW en de ondernemersverenigingen willen ook financieel participeren wanneer dat nodig is. Dit geeft aan dat er reeds draagvlak is bij de besturen van de verenigingen waar het merendeel van de ondernemers vertegenwoordigd is. Bijgaande notitie is vastgesteld door het bestuur van de stichting Bedrijven Parkmanagement Deventer. Financiële consequenties In bijgaande notitie wordt o.a. aangegeven hoe de aanschaf en exploitatie geregeld worden. De verantwoordelijkheid van aanschaf, beheer en exploitatie ligt bij de ondernemers, georganiseerd in Bedrijven Parkmanagement (BPM),en daarmee buiten de gemeente. Wij stellen dan ook een eenmalige financiële bijdrage van 50.000 voor ten behoeve van initiële kosten. De financiële dekking is daarbij als volgt: - 10.000 uit het budget voor nieuwe initiatieven in programma 8-40.000 uit de algemene reserve. Aanpak/uitvoering Bij positief advies over de mogelijkheid van collectieve cameratoezicht op de bedrijventerreinen, zal de burgemeester besluiten om cameratoezicht op de bedrijventerreinen toe te staan. Nadat u akkoord gaat met de hoogte en dekking van een eenmalige investering van 50.000, zullen wij in overleg gaan met parkmanagement en ondernemers over de verdere realisering van het plan. De juridische grondslag en evaluatie van het cameratoezicht worden samen met operationele afspraken in een overeenkomst, convenant of protocol neergelegd. Voor het uitlezen van de camera s zal gebruik gemaakt worden van de Regionale Toezichtruimte (RTR) in Zwolle. 4 Burgemeester en wethouders van de gemeente Deventer, de secretaris, de burgemeester, drs. A.L.C.S. Lantain ir. A.P. Heidema
RAADSBESLUIT Onderwerp : Camerabewaking op de bedrijventerreinen Raadsvergadering : 12 januari 2011 Politieke markt d.d.: 22 december 2010 Agendapunt : Portef.houder : burgemeester Voorstelnummer : 451127 BenW-besluit d.d. : 9 november 2010 Eenheid : Ruimte en Samenleving De raad van de gemeente Deventer, Gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders d.d. 9 november 2010, nummer 451127, eenheid Ruimte en Samenleving. BESLUIT 1 Kennis te nemen van de Notitie Cameratoezicht Deventer van Bedrijven Parkmanagement Deventer; 2 De begroting 2010 te wijzigen. Aldus vastgesteld in de openbare raadsvergadering van 12 januari 2011 De raad voornoemd, de griffier, de voorzitter, drs. A.G.M. Dashorst ir. A.P. Heidema