Bijlage 1 bij RIB positie Venlo in MMMV Rapport over de positie van de gemeente Venlo in de Integrale MIRT/HWBP Verkenning Meer Maas Meer Venlo

Bijlage 1 bij RIB positie Venlo in MMMV Rapport over de positie van de gemeente Venlo in de Integrale MIRT/HWBP Verkenning Meer Maas Meer Venlo Definitief 1

2

Colofon Uitgegeven door Projectteam Uitwerking vervolgproces Meer Maas Meer Venlo Datum 16 oktober 2018 Status Definitief Versie 1.0 Organisatie Bestuurlijk opdrachtgever Ambtelijk opdrachtgever Projectmanager / Projectleider Leden projectteam Wethouder M. Pollux Ad Theuws Kaat Appelman Petra Hermans-Tinnemans, Stella Mennen Versiebeheer Versie Datum Status Ten behoeve van 0.1 20-9-2018 concept Intern projectteam 0.2 21-9-2018 concept Intern projectteam 0.3 25-9-2018 concept t.b.v. bespreking met Ambtelijk Opdrachtgever 0.4 25-9-2018 concept Opmerkingen Ambtelijk Opdrachtgever verwerkt m.u.v. uitwerking hoofdstuk 5 T.b.v. verdere ambtelijke afstemming 0.5 26-9-2018 concept Verwerking ambtelijke afstemming 0.6 27-9-2018 concept Opmerkingen Ambtelijk Opdrachtgever verwerkt m.u.v. uitwerking hoofdstuk 5; Toevoeging hoofdstuk 5 0.7 1-10-2018 concept Verwerking opmerkingen Ambtelijk Opdrachtgever T.b.v. bespreking met Bestuurlijk Opdrachtgever 0.8 2-10-2018 concept Ambtelijke opmerkingen verwerkt. 0.9 4-10-2018 eindconcept Collegevergadering 9-10-2018 1.0 16-10-2018 definitief Raad; als bijlage 1 bij RIB 2018-114 3

4

Inhoudsopgave 1. Advies over de verdere rol van de gemeente Venlo... 7 Inleiding en Leeswijzer... 7 Beeld ten aanzien van de modules... 7 Beeld ten aanzien van de positie van Venlo... 9 Conclusie en advies...11 2. Aanleiding en onderzoeksopdracht...13 3. Huidige situatie en uitgangspositie gemeente Venlo...14 4. Identificeren modules in de opgave Meer Maas Meer Venlo...17 A. Modules Hoogwaterbescherming...17 B. Modules Ruimtelijk-economisch-toeristisch...18 Module Aa Hoogwaterbescherming Blerick-Groot Boller...20 Module Ab Hoogwaterbescherming Venlo-Velden ten noorden van de A67...24 Module Ac Hoogwaterbescherming Venlo-Velden ten zuiden van de A67...30 Module Ba Bargeterminal...38 Module Bb Doorontwikkeling Industriehaven...40 Module Bc Jachthaven...42 5. Stappen om het advies uit te voeren...45 5

6

1. Advies over de verdere rol van de gemeente Venlo Advies Gezien het oogmerk van het college om het risicoprofiel in het project MMMV te verlagen tot nul, er voor kiezen dat Venlo uit de Integrale MIRT/HWBP Verkenning Meer Maas Meer Venlo treedt. Venlo doet wel mee bij de hoogwaterbeschermingsopgave in het kader van het HWBP als regulier belanghebbende vanuit haar publieke taak. Afhankelijk van de besluitvorming over de toekomst van de jachthaven kan Venlo er voor kiezen om deze al dan niet als meekoppelkans in te brengen. Feitelijk kent (het voorsorteren op) deze optie een risico. De (financiële) haalbaarheid van het verplaatsen van de huidige jachthaven naar de Océweerd is beperkt(er). Inleiding en Leeswijzer Het college wenst een advies over de verdere rol van de gemeente Venlo ten aanzien de Integrale MIRT/HWBP Verkenning Meer Maas Meer Venlo en de eventuele te onderscheiden modules. De aanleiding en onderzoeksopdracht staan uitgewerkt in hoofdstuk 2. Hoofdstuk 3 beschrijft de huidige situatie en uitgangspositie van de gemeente Venlo in Meer Maas Meer Venlo. In hoofdstuk 4 zijn modules geïdentificeerd, nader beschreven en uitgewerkt. In hoofdstuk 5 zijn de vervolgstappen zijn om het advies uit te voeren uitgewerkt. In dit hoofdstuk wordt verder ingegaan op de beelden ten aanzien van de modules, de positie van de gemeente Venlo en wordt afgesloten met conclusie en advies. Beeld ten aanzien van de modules Met de geïdentificeerde modules zijn alle opgaven zoals die in Meer Maas Meer Venlo zijn ingebracht op het gebied van Hoogwaterbescherming en Ruimtelijk-economisch-toeristisch (Bargeterminal, Industriehaven en Jachthaven) ondergebracht. 7

Voor elk van de modules geldt dat deze autonoom kunnen worden uitgevoerd. De opgave op het gebied van Hoogwaterbescherming vormt de grootste opgave en is primair ingebracht door Waterschap Limburg. Ten aanzien van de modules die betrekking hebben op de Venlose Ruimtelijk-economischtoeristisch opgave (Bargeterminal; Industriehaven en Jachthaven) blijkt het volgende: - Venlo kan al deze drie modules in principe zelf trekken, onder de voorwaarde dat er financiële middelen beschikbaar zijn of komen. - De integrale verkenningsaanpak Meer Maas Meer Venlo heeft voor de module Bargeterminal gezien zijn status uitvoeringsgereed géén toegevoegde waarde bij de uit te voeren integrale verkenning MMMV. Het hoe en wat is voor de Bargterminal immers in beeld. Besluitvorming in de raad over de ontwikkeling van de Bargeterminal vindt plaats in december 2018. - Voor de ontwikkeling van de industriehaven met watergebonden bedrijvigheid is de huidige locatie van de jachthaven nodig; - Eerder werd daarom gekeken naar een vervangende locatie voor de huidige jachthaven; de Océweerd werd in 2016 door het college aangewezen als voorkeurslocatie daarvoor; - De toekomst van een jachthaven op het grondgebied van Venlo, zou in de Océweerd kunnen liggen. Hier kan mogelijk ruimte gecreëerd worden door het landinwaarts verleggen van de dijk. Als hier ook een hoogwatergeul wordt gerealiseerd, is er synergie te bereiken bij het graven van het gat voor een jachthaven, wat tot een kosten-efficiencyvoordeel kan leiden van 8 miljoen ten opzichte van een huidige raming van 20 miljoen. - In de huidige fase van verkenning zou Meer Maas Meer Venlo de ruimtelijke en financiële consequenties van een locatie voor een jachthaven in de Océweerd in beeld brengen ten behoeve van besluitvorming. - Als (onderzoek naar) verplaatsing van de jachthaven wat Venlo betreft niet (meer) aan de orde is, dan vervalt dit voor Venlo belangrijke onderzoeksthema als inbreng in de integrale verkenningsaanpak MMMV. - Voor de module Industriehaven an sich heeft de integrale verkenningsaanpak MMMV geen toegevoegde waarde, gezien de deadline van de hoogwateropgave van 2024 en de verwachte realisatiedatum van de Industriehaven in 2026-2030. - Besluitvorming over de ontwikkeling van de industriehaven en de jachthaven is voorzien in de eerste helft van 2019. Geconcludeerd kan worden dat: - de module Bargeterminal losgekoppeld kan worden van Meer Maas Meer Venlo. - de module Industriehaven losgekoppeld kan worden van Meer Maas Meer Venlo. - de module hoogwaterbescherming Blerick-Groot Boller, die gericht is op de Industriehaven, losgekoppeld kan worden van Meer Maas Meer Venlo. Voor de invulling van de hoogwaterbeschermingsopgave vindt dan reguliere afstemming plaats tussen waterschap, gemeenten en overige betrokkenen in het kader van het HWBP. - voor de module van het onderzoek naar de verplaatsing van de huidige jachthaven naar de Océweerd er wél een meerwaarde ligt in een integrale verkenningsaanpak met de hoogwater- beschermingsopgave. - Hier ligt wél een afhankelijkheid met de besluitvorming door de raad over de Toekomst van de Jachthaven, die voorzien is 1e helft 2019. - de Verkenning Meer Maas Meer Venlo bestaat uit de hoogwaterbeschermingsopgave én ruimtelijk-economisch-toeristische opgave op de rechteroever van de Maas: Venlo- Velden ten noorden en ten zuiden van de A67. 8

- daarmee wel de basis van ruimtelijk-economische opgave die Venlo inbrengt in Meer Maas Meer Venlo feitelijk aan het afnemen is. Immers Venlo zal: o over de Bargterminal op korte termijn zelf besluiten (status uitvoeringsgereed ); o de besluitvorming over de ontwikkeling van de industriehaven op de noord-oever (havenvisie) zelf oppakken; o over de toekomst van de jachthaven in de eerste helft van 2019 beslissen. De oplossingen voor de ruimtelijk-economisch-toeristische opgave worden (nog) gevormd aan de hand van de nog te formuleren inbreng van de gemeente Venlo. Dit betreft reeds vastgesteld beleid en nog vast te stellen beleid: de havenvisie en het beslisdocument rondom de lange termijn behoefte aan een jachthaven. Deze worden op dit moment in een afzonderlijke opdracht voorbereid voor besluitvorming 1e helft 2019. Beeld ten aanzien van de positie van Venlo Ten aanzien van de positie van de gemeente Venlo in relatie tot de Integrale Verkenning Meer Maas Meer Venlo zijn er twee opties, Venlo blijft in het project (optie 1) of Venlo treedt uit het project (optie 2): 1. Venlo blijft in de Verkenning MMMV Venlo als trekker of partner Indien de gemeente Venlo ín de verkenning Meer Maas Meer Venlo participeert heeft zij een direct sturende positie ten aanzien van de ruimtelijk-economisch-toeristische modules in relatie tot de hoogwaterbeschermingsopgave. Het belang voor participatie van Venlo in Meer Maas Meer Venlo ligt vooral in de module voor het onderzoek naar een locatie voor een jachthaven. Daarmee wordt zowel de ontwikkeling van de industriehaven gefaciliteerd, als de ontwikkeling van mogelijkheden voor sport, recreatie en toerisme. De integrale verkenningsaanpak in MMMV is voor de module Jachthaven van toegevoegde waarde. Of dit voor Venlo gewenst en reëel is, is afhankelijk van de besluitvorming over de toekomst van de jachthaven. Opties in 1a Venlo als trekker van de Integrale Verkenning MMMV. Venlo levert inhoudelijke inbreng op gemeentelijk beleid en brengt financiering in voor zowel de projectorganisatie als de realisatie voor die onderdelen die Venlo wil realiseren. Tevens is Venlo verantwoordelijk voor de rechtmatige besteding van de Rijksgelden voor ruimtelijk-economische ontwikkeling (MIRT) en het voeren van een goede projectadministratie, die voldoet aan de eisen die door het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP) worden gesteld. Tot slot is Venlo aanbestedende dienst, neemt tijdelijke krachten en inhuur aan, legt de bestuurlijke en financiële afspraken met de partners vast en is gastheer voor de projectorganisatie. Dit is de actuele situatie op grond van de genomen besluiten en gemaakte afspraken. 1b Venlo als partner in de Integrale Verkenning MMMV. Venlo levert inhoudelijke inbreng op gemeentelijk beleid en brengt financiering in voor zowel de projectorganisatie als de realisatie voor die onderdelen die Venlo wil realiseren. 2. Venlo treedt uit de Verkenning MMMV geen trekker of partner, wel regulier belanghebbende Als Venlo uit het project treedt, zal ook de integrale Verkenning Meer Maas Meer Venlo als zodanig op houden te bestaan. Immers, de inbreng van Venlo heeft betrekking op het ruimtelijk-economische deel van de integrale verkenning MMMV. Indien de gemeente Venlo níet in de verkenning Meer Maas Meer Venlo participeert heeft zij geen direct sturende positie ten aanzien van de ruimtelijk-economisch-toeristische modules 9

in relatie tot de hoogwaterbeschermingsopgave. Het gaat dan met name om verlies van directe sturing voor een locatie voor een jachthaven. Of de geul (in de Océweerd) er dan nog komt ligt in handen van het Rijk en of deze de opgave (mét het benodigd budget) doorlegt aan het Waterschap bij de HWBP-opgave. De signalen vanuit het Rijk zijn van dien aard dat de kans daarop gering wordt geacht. Komt de geul bij de Océweerd er niet, terwijl Venlo de huidige vorm van een jachthaven daar tóch naar toe wil verplaatsen, dan zijn de geraamde kosten van aanleg van de jachthaven volledig voor de gemeente Venlo. Venlo mist dan het kosten-efficiencyvoordeel van naar schatting 8 miljoen ten opzichte van een huidige raming van 20 miljoen; Het uitstappen uit MMMV en het loskoppelen van de opgaven heeft daarmee een risico op de (financiële) haalbaarheid van het verplaatsen van de huidige jachthaven naar de Océweerd. Opties uit 2a Venlo als regulier belanghebbende (vanuit haar publieke taak) bij de hoogwaterbeschermingsopgave en brengt wel meekoppelkansen in. Een (onderzoek naar een) nieuwe locatie voor de jachthaven kan een meekoppelkans zijn. (* in overzichtstabel volgende pagina). Een dergelijke keuze (of het voorsorteren daarop) kent een risico: op (synergie en slaagkans van) het verplaatsen van de huidige jachthaven naar de Océweerd. Bij uittreding van Venlo uit MMMV (MIRT-verkenning) stopt het project in zijn huidige vorm en wordt de realisatie van de nevengeul Océweerd onzeker. Op dat moment bepaalt het Rijk (als financier daarvan) óf en wanneer deze er nog komt. Het aandragen van zo n meekoppelkans schept bovendien verplichtingen. Venlo dient daarvoor dan de financiering aan te dragen en loopt daarop ontwikkel- en investeringsrisico s. 2b Venlo als regulier belanghebbende (vanuit haar publieke taak) bij de hoogwaterbeschermingsopgave en brengt geen meekoppelkansen in. Indien Venlo geen meekoppelkansen aandraagt, loopt zij geen ontwikkel- en investeringsrisico s. Daarnaast zal Venlo onder eigen regie de module Bargeterminal en de module Industriehaven oppakken en uitvoeren; een integrale verkenningsaanpak MMMV heeft voor deze modules géén toegevoegde waarde. Besluitvorming over de aanpak (wel/niet) van deze modules valt buiten het kader van dit onderzoek. 10

Conclusie en advies De analyse van de opties voor Venlo kan als volgt worden samengevat: Scenario Venlo blijft in het project Venlo treedt uit het project Optie 1a 1b 2a(*) 2b Omschrijving rol Venlo trekker Venlo partner Venlo regulier belanghebbend bij hoogwaterbeschermingsopgave Inhoudelijke inbreng module Jachthaven ja ja Ja (*) nee Categorie Interne invloedssfeer Relatie met partners Regie Criterium Risico s: risicoprofiel irt MMMV tot nul brengen Autonomie: ruimte om eigen proces en tijdspad te kiezen Verplichtingen: afspraken met partners na komen Nut/noodzaak: directe invloed op integrale realisatie modules - - - + ++ - - + + 0 - - - - + + 0 - Synergie Kansen: integrale realisatie modules borgen (*) zie voor toelichting vorige pagina bij optie 2a. + + + - Hiervoor is betoogd dat de basis van de ruimtelijk-economische opgave die Venlo inbrengt in Meer Maas Meer Venlo feitelijk aan het afnemen is. Immers, Venlo zal de Bargterminal reeds op korte termijn zelf afronden (status uitvoeringsgereed ), en Venlo kan zelf de ontwikkeling van de industriehaven op de noord-oever oppakken. Wat overblijft is (het onderzoek naar) de locatie van de jachthaven, daarvoor heeft de integrale verkenningsaanpak meerwaarde. Een koppeling van de verplaatsing van de jachthaven en de hoogwateropgave heeft meerwaarde vanwege de synergie met het landinwaarts verleggen van de dijk en het maken van een hoogwatergeul ten zuiden van de A67. Loskoppelen van de opgaven betekent een risico op de (financiële) haalbaarheid van het verplaatsen van de huidige jachthaven naar de Océweerd. 11

Over de toekomst van de Jachthaven vindt nog nadere besluitvorming plaats in de eerste helft van 2019. Afhankelijk van deze besluitvorming kan Venlo ervoor kiezen om het onderzoek naar een locatie voor een jachthaven al (2a) dan niet (2b) in te brengen in het Hoogwaterbeschermingsprogramma, inclusief financiering voor dat onderdeel. Deze keuze speelt uiteraard alleen indien Venlo voor verplaatsing van de jachthaven naar de Océweerd kiest. Dit leidt tot het volgende advies: Advies Vanuit het oogmerk van het college om de risico s voor Venlo in het project MMMV terug te brengen naar 0 is het advies ervoor te kiezen dat Venlo uit het project Integrale MIRT/HWBP Verkenning Meer Maas Meer Venlo treedt (optie 2). Venlo doet wel mee bij de hoogwaterbeschermingsopgave in het kader van het HWBP als regulier belanghebbende vanuit haar publieke taak. Afhankelijk van de besluitvorming over de toekomst van de jachthaven kan Venlo er op zich nog voor kiezen om deze wél (2a) of niet (2b) als meekoppelkans in te brengen. Feitelijk kent (het voorsorteren op) optie 2a een risico. De (financiële) haalbaarheid van het verplaatsen van de huidige jachthaven naar de Océweerd is beperkt(er). 12

2. Aanleiding en onderzoeksopdracht Gemeente Venlo is trekker van de Integrale MIRT/HWBP 1 Verkenning Meer Maas Meer Venlo (MMMV). MMMV kent 2 pijlers: 1 de hoogwaterbeschermingsopgave (Blerick-Groot Boller en Venlo-Velden) en 2 de ruimtelijk economisch-toeristische opgave (Bargeterminal, Industriehaven en Jachthaven). Het college van B&W is van mening dat de leidende rol, gezien de financiële positie van de gemeente Venlo en de noodzakelijke organisatorische inzet voor MMMV, te veel risico s met zich mee brengen. Het college wil ten aanzien van de positie in Meer Maas Meer Venlo onderzoek laten doen. Doel van het onderzoek is om in beeld te brengen: welke mogelijkheden er zijn om in het project autonome modules te creëren, wat nut en noodzaak zijn van deze modules, per module: wat kansen en risico s zijn; wat het tijdpad is; wat de juridische, bestuurlijke en financiële verplichtingen zijn, en wat de consequenties daarvan zijn voor de gemeente Venlo. Op basis van deze informatie wil het college een advies over de verdere rol van de gemeente Venlo ten aanzien het project Meer Maas Meer Venlo en de eventuele modules (trekker en/of partner of geen van beide). Meer precies wenst het college inzicht in en advies over de mogelijkheden om modules in eigen regie uit te voeren of in samenwerking met partners. Het college wil hierbij verder in beeld gebracht hebben welke stappen doorlopen moeten worden om het advies uit te voeren. De ijksituatie waar tegen het advies wordt afgezet is enerzijds het risicoprofiel van Venlo op grond van de huidige afspraken in MMMV en anderzijds het oogmerk van het college om het risicoprofiel voor de gemeente Venlo te verlagen tot nul. In dit rapport richten wij ons op het risicomanagement in relatie tot Meer Maas Meer Venlo. Op basis van de resultaten van dit onderzoek neemt het college een definitief besluit over de positie van Venlo in MMMV. 1 MIRT: Meerjarenprogramma Infrastructuur Ruimte en Transport. Het MIRT Overzicht geeft inzicht in de achtergrond, de stand van zaken en de planning van de fysiekruimtelijke rijksprojecten en rijksprogramma s die opgenomen zijn in de begroting van IenW. HWBP: Hoogwaterbeschermingsprogramma (programma van het Rijk en de waterschappen) 13

3. Huidige situatie en uitgangspositie gemeente Venlo Aanleiding en uitgangspunten Meer Maas Meer Venlo in vogelvlucht Meer Maas Meer Venlo is een meerjarenproject waarin vanuit één integrale visie wordt gewerkt aan de opgave voor hoogwaterveiligheid en de ruimtelijke-economische ontwikkeling in de regio Venlo. De bescherming tegen hoogwater én het verbeteren van de stad wordt daarin gezien als één samenhangend geheel. Uitgangspunten bij alle veiligheidsmaatregelen zijn dat ze het karakteristieke aangezicht van Venlo aan de Maas versterken en dat de rivier onderdeel uitmaakt van het stedelijk leven. Dit heeft een toegevoegde waarde voor de stad in de vorm van meer natuurontwikkeling- en beleving, economische ontwikkeling en meer kansen voor recreatie, toerisme en een aantrekkelijk uitloopgebied vlak bij de stad. Het samenpakken van beide opgaven heeft bovendien praktische voordelen: het is efficiënter, goedkoper en zorgt voor minder overlast voor de omgeving. De kernopgaven in Meer Maas Meer Venlo zijn: 1 De hoogwaterbeschermingsopgave - Voldoen aan de wettelijke waterveiligheidsnormen van de dijktrajecten Venlo-Velden en Blerick/Groot Boller door dijkversterking, dijkteruglegging en/of nieuwe keringen; - behouden berging- en stroomvoeringsgebied voor de Maas en het realiseren van waterstandsdaling door rivierverruiming. 2 De ruimtelijk-economisch-toeristische opgave - Mogelijk maken van ontwikkeling en uitbreiding van de industriehaven; - uitbreiden van toeristisch-recreatief netwerk en faciliteiten (inclusief jachthaven) en het ontwikkelen van natuur in combinatie met recreatief uitloopgebied aan de oostoever bij Venlo-Velden. De partners in het project die gezamenlijk opdrachtgever zijn in de stuurgroep MMMV zijn: gemeente Venlo, waterschap Limburg, provincie Limburg en het Rijk (ministerie van IenW en Rijkswaterstaat). Ook is de gemeente Horst aan de Maas betrokken. Hoogwaterbescherming is primair een opgave van Waterschap Limburg en door Waterschap ingebracht in Meer Maas Meer Venlo. Dit is het HWBP-deel van de integrale verkenning MMMV. In het MIRT-deel van MMMV vallen de rivierverruimingsopgave (de hoogwatergeul Venlo- Velden en de dijkverleggingen), ingebracht door het Rijk en provincie vanuit het Deltaprogramma; én ruimtelijk-economisch-toeristische opgaven die primair door de gemeente Venlo in Meer Maas Meer Venlo zijn ingebracht. Het plangebied omvat: - het gebied langs de westoever, de industriehaven ten noorden van de Grootbollerweg te Venlo tot aan de A67; - het gebied langs de oostoever vanaf Maaskilometer 109 (ter hoogte van hotel restaurant Valuas) tot aan Maaskilometer 116 (gebied Voorst/Lomm). Het project bestaat, conform de spelregels van het MIRT uit verschillende fasen: - onderzoek, - verkenning, - planuitwerking en - realisatie 14

met bij elke faseovergang een go/no go moment voor de partners in het project. De overgang naar een nieuwe fase wordt gemarkeerd door besluitvorming in de Stuurgroep Meer Maas Meer Venlo en van de minister van IenW. De onderzoeksfase is in 2016 afgerond met een positief besluit in het BO MIRT 2016 2 om de verkenningsfase te starten, op basis van het regionaal bod dat aangeboden is aan de minister door de Stuurgroep Deltaprogramma Maas (Regionaalvoorstel Maas). De verkenningsfase is formeel gestart met ondertekening van het startdocument door alle partners en de publicatie van de startbeslissing op 6 februari 2018 door de minister van IenW door toezending aan de Tweede Kamer. In de verkenningsfase wordt onderzocht welke mogelijke oplossingen er zijn die een bijdrage leveren aan de opgaven, in het project. Het resultaat van deze fase is een Voorkeursalternatief vastgelegd in een gemeentelijke Structuurvisie, met de daaraan gekoppelde Milieueffectrapportage. Daarna volgt de planuitwerking gedurende 2 jaar. Tot slot volgt de realisatiefase. De duur daarvan is afhankelijk van de uit te voeren maatregelen. Dit is de reguliere procesgang als het project MMMV wordt gecontinueerd. Daarnaast is voor MMMV afgesproken dat bij het einde van de verkenningsfase partners beoordelen en besluiten of de volgende fasen al dan niet gezamenlijk worden opgepakt. Huidige positie gemeente Venlo in MMMV Venlo is trekker van de integrale MIRT/HWBP verkenning Meer Maas Meer Venlo én gastheer voor de projectorganisatie. Dit houdt in dat Venlo: - inhoudelijke inbreng levert op gemeentelijk beleid voor wat betreft de ruimtelijkeconomisch-toeristische opgaven met bijbehorende financiering (voor zowel de projectorganisatie als de realisatie voor die onderdelen die Venlo wil realiseren); - verantwoordelijk is voor de rechtmatige besteding van de MIRT-gelden; - verantwoordelijk is voor het voeren van een goede projectadministratie; - moet voldoen aan de administratieve eisen die door het HWBP worden gesteld - aanbestedende dienst is; - tijdelijke krachten in dienst neemt en personeel inhuurt; - de bestuurlijke en financiële afspraken met de partners vast legt. In juni 2018 heeft het college drie besluiten in het kader van MMMV aangehouden: - een algemene RIB over het project; - het samenwerkingsconvenant Venlo-Waterschap Limburg; - de opdrachtverstrekking aan Waterschap Limburg ten behoeve van inzet van het Ingenieursbureau. Op 10 juli heeft de wethouder de Stuurgroep Meer Maas Meer Venlo geïnformeerd over de situatie bij de gemeente Venlo, en de stuurgroep heeft geconstateerd dat daarmee het project on hold staat. Nu staat Venlo aan de vooravond van een definitief standpunt op hoe nu verder. Voor de huidige verkenningsfase is door alle partners gezamenlijk een krediet beschikbaar gesteld van 7,7 miljoen. Het krediet bestaat uit verwachte uitgaven ( 6,5 miljoen) en een risicoreservering ( 1,2 miljoen). Het krediet is als volgt over de partners verdeeld: 2 Bestuurlijk Overleg Rijk-regio 15

De uitgaven tot en met heden in deze Verkenningsfase bedragen 906.000 en voor een bedrag van 200.000 zijn verplichtingen vastgelegd. De uitgaven worden, conform de verhoudingen van het krediet, over alle partners verdeeld. Hiervan komt 23% - is 254.380 - ten laste van de gemeente Venlo. Hier bovenop komt een nog nader te bepalen bedrag gezien de keuze van de gemeente Venlo om het project tijdelijk on hold te zetten. Hiervoor is overleg met de partners nodig om te bepalen wie de kosten van de ontstane vertraging voor zijn rekening neemt. De bijdrage van de gemeente Venlo in de Verkenningsfase bedraagt maximaal 1,8 miljoen. Allocatie voor deze bijdrage heeft plaatsgevonden via het krediet van 2,5 miljoen dat beschikbaar was voor verplaatsing van de jachthaven. Conform de besluitvorming in de collegeconferentie inzake de begroting 2019 wordt het gevoteerde budget Meer Maas Meer Venlo teruggeboekt naar de multimodale ontwikkeling railterminal. Verder worden de reeds gemaakte kosten Meer Maas Meer Venlo afgeboekt ten laste van het resultaat 2018. De financiële gevolgen van de besluiten in de collegeconferentie worden verwerkt in de Finrap, die in december 2018 aan de raad wordt voorgelegd. De totale omvang van het project voor alle fasen (verkenning, planuitwerking en realisatie) bedraagt conform het startdocument 131,7 miljoen. Het aandeel van de gemeente Venlo hierin bedraagt 26,7 miljoen. Deze bijdrage omvat de bargeterminal, industriehaven én (het onderzoek naar de) verplaatsing van de jachthaven. 16

4. Identificeren modules in de opgave Meer Maas Meer Venlo Vanuit de opgaven die er liggen voor de Verkenning Meer Maas Meer Venlo kan geconcludeerd worden dat Hoogwaterbescherming de hoofdopgave vormt en de ruimtelijkeconomisch-toeristische opgave hierin meegenomen kan worden (meekoppelkans 3 ). De hoogwaterbeschermingsopgave kent een wettelijke basis (Waterwet); het terugleggen van de dijk is een zogenaamde systeemmaatregel van het Rijk, die een beleidsbasis van de minister van IenW heeft. 4 Hieruit komt de hoofdindeling voor de geïdentificeerde modules voort: de opgave hoogwaterbescherming enerzijds, en opgave ruimtelijk-economisch-toeristisch anderzijds. Met de modules zijn alle opgaven zoals die in Meer Maas Meer Venlo zijn ingebracht op het gebied van Hoogwaterbescherming en Ruimtelijk-economisch-toeristisch ondergebracht. A. Modules Hoogwaterbescherming Bij Hoogwaterbescherming hebben wij de volgende modules geïdentificeerd: Modules: Hoogwaterbescherming A a Hoogwaterbescherming Blerick-Groot Boller Oplossing De dijk wordt versterkt en verhoogd A b Hoogwaterbescherming Venlo-Velden ten noorden van de A67 Oplossing 1 De dijk wordt landinwaarts verlegd, en ook versterkt en verhoogd Oplossing 2 De dijk wordt versterkt en verhoogd A c Hoogwaterbescherming Venlo-Velden ten zuiden van de A67 Oplossing 1 De dijk wordt landinwaarts verlegd, en ook versterkt en verhoogd, en er wordt een geul gemaakt Oplossing 2 De dijk wordt landinwaarts verlegd, en versterkt en verhoogd Oplossing 3 De dijk wordt versterkt en verhoogd 3 Dit wordt ook door de Commissie m.e.r. onderschreven. (Advies Reikwijdte en Detailniveau; Advies 3302. Meer Maas Meer Venlo). 4 beleidsbrief 21-11-2017; IenM/BSK-2017/282617. 17

B. Modules Ruimtelijk-economisch-toeristisch Bij Ruimtelijk-economisch-toeristisch hebben wij de volgende modules geïdentificeerd: Modules: Ruimtelijk-economisch-toeristisch B a Bargeterminal B b Doorontwikkeling industriehaven B c Verplaatsing jachthaven De oplossingen voor de ruimtelijk-economisch-toeristische opgave worden (nog) gevormd aan de hand van de nog te formuleren inbreng van de gemeente Venlo. Dit betreft reeds vastgesteld beleid en nog vast te stellen beleid: de havenvisie en het beslisdocument rondom de jachthaven. Deze worden op dit moment voorbereid voor besluitvorming 1e helft 2019. Elk van de modules wordt hierna verder uitgewerkt aan de hand van de criteria: nut en noodzaak tijdpad go/no go momenten kansen en risico s juridische, bestuurlijke en financiële verplichtingen consequenties. De module sluit af met conclusies over de mate van autonomie van een module, door wie de module kan worden opgepakt en dit wordt vergeleken met de integrale aanpak zoals de partners met Meer Maas Meer Venlo voorstaan. 18

19

Module Aa Hoogwaterbescherming Blerick-Groot Boller Figuur bij Aa: Huidig dijktraject Blerick - Groot Boller (rode lijn) (bron: Waterschap Limburg) 20

Aa Hoogwaterbescherming Blerick-Groot Boller Oplossing: De dijk wordt versterkt en verhoogd Thema Omschrijving Nut/noodzaak Uitwerking Dijkversterking, aansluiting op de hoge grond, coupures in combinatie met andere oplossingsrichtingen zoals een mogelijke keersluis. De waterkeringen in dit dijktraject zijn te laag en de opgave is om de kering ongeveer anderhalve meter op te hogen. De genoemde benodigde ophoging is een worst case en is gebaseerd op het laagste punt in het huidige dijktraject. Afhankelijk van de lokale hoogte van de kering kan de benodigde ophoging lokaal kleiner zijn. Mogelijk is er een aanvullend probleem bij de bestaande taluds in de verlenging van het bestaande tracé bij de haven. Deze taluds zijn relatief hoog, circa 10 meter, en steil, 1:1,5 á 1:2. Mogelijk zijn deze niet stabiel volgens de wettelijke eisen aan een waterkering. Tijdpad 2016 2024 Go/no go momenten Kansen Risico Juridische verplichting Bestuurlijke verplichting Financiële verplichting Consequenties Conclusie m.b.t. autonomie Een wettelijke HWBP-opgave dient altijd uitgevoerd te worden; indien er geen andere oplossingen zijn dient de dijk te worden versterkt. Verkenning, planuitwerking en realisatie; met elk hun eigen go/no go moment, na elke fase. Na doorlopen van Verkenningsfase en planuitwerking vindt realisatieplaats. Overgangsmomenten in de besluitvorming zijn van Nota Kansrijke Oplossingen, naar een Voorkeursalternatief. Het VKA m.b.t. de HWBP-opgave wordt vastgesteld in het DB van Waterschap. Combinatie met kadeverlenging en -verhoging Bargeterminal (zie module Ba). Aanpassingen infrastructuur, wo vluchtwegen, enz. Realisatie nieuwe kades bij de Bargterminal loopt vooruit op de overige maatregelen voor hoogwaterbescherming: dat veroorzaakt mogelijk extra werkzaamheden, kosten en overlast voor de omgeving (zie module Ba). Volgens: - Waterwet Volgens: - HWBP - Startdocument/startbeslissing Meer Maas Meer Venlo 2018. - Rijk, provincie en waterschap hebben in 2011 de bestuursovereenkomst Waterveiligheid Maas gesloten om zo snel mogelijk de waterveiligheid op orde te brengen. Het HWBP is een verplichting van Waterschap Limburg. Voor de financiering wordt per fase bij het HWBP een beschikkingsaanvraag gedaan voor subsidie: 90% wordt gefinancierd door het HWBP, 10% door Waterschap zelf. Risico voor overschrijding van het budget ligt bij Waterschap. Van de meekoppelkansen zijn dat gemeente Venlo en particuliere partijen: aanpassingen infrastructuur, w.o. vluchtwegen, enz. Indien er geen andere betaalbare oplossingen zijn, zal dijkversterking op de huidige locatie plaatsvinden (rode lijn). Deze module kan autonoom worden getrokken en uitgevoerd door Waterschap als regulier onderdeel van het HWBP-programma. Voor 21

het projectplan Waterwet is de provincie bevoegd gezag. De gemeente Venlo is regulier belanghebbend. Ten opzichte van participatie in MMMV betekent dit dat de gemeente Venlo haar direct sturende/beïnvloedende positie verliest in een integrale verkenningsaanpak- ten aanzien van haar eigen opgaven en belangen, met name de zorg voor de ruimtelijke kwaliteit. Venlo is en blijft lid van de Stuurgroep HWBP Noordelijke Maasvallei. 22

23

Module Ab Hoogwaterbescherming Venlo-Velden ten noorden van de A67 Figuur bij Ab: Huidig dijktraject Venlo-Velden (bron: Waterschap Limburg) 24

Ab Hoogwaterbescherming Venlo-Velden ten noorden van de A67 Oplossing 1: De dijk wordt landinwaarts verlegd, en ook versterkt en verhoogd Thema Omschrijving Nut/noodzaak Uitwerking Dijkteruglegging in combinatie met dijkversterking. Voor de noordkant van Venlo is afgesproken dat, naast het versterken van de dijk, er dijkteruglegging plaatsvindt. De dijkversterking en daarmee ook de dijkteruglegging vormen een urgente opgave. Dijkversterking: ten noorden van de A67 wordt de toekomstige waterkering gedimensioneerd op de overstromingskansnorm van 1:300 jaar. Dit betekent dat de dijk verhoogd en versterkt moet worden. Behoud van het winterbed: het toepassen van systeemmaatregelen door het Rijk om waterstandsverhoging te voorkomen door dijkversterkingen en het niet meer overstroombaar laten zijn van keringen. Hieruit komt de noodzaak voort om de dijk ten noorden van de A67 bij Venlo Velden landinwaarts te verleggen. In de beleidsbrief van de minister van Infrastructuur en Waterstaat van zijn locaties aangegeven waar onderzocht wordt op welke wijze dijkteruglegging danwel behoud van retentiewerking mogelijk is. Dijktraject Venlo-Velden is één van deze locaties. Tijdpad 2016-2024 Go/no go momenten Kansen Risico Juridische verplichting Bestuurlijke verplichting Financiële verplichting Verkenning, planuitwerking en realisatie; met elk hun eigen go/no go moment, na elke fase. Na doorlopen van Verkenningsfase en planuitwerking vindt realisatieplaats. Overgangsmomenten in de besluitvorming zijn van Nota Kansrijke Oplossingen, naar een Voorkeursalternatief. Het VKA m.b.t. de HWBP-opgave wordt vastgesteld in het DB van Waterschap. Ruimte creëren voor toekomstige verdere rivierverruiming (hoogwatergeul) t.b.v. lagere waterstanden voor Blerick en Venlocentrum. Fietsroute op de dijk. Door de dijkteruglegging komen er mogelijk woningen, die nu binnendijks liggen, buitendijks te liggen. Volgens: - Waterwet. Volgens: - Afspraken in BO MIRT (2016) over uitvoering en financiering van de maatregelen uit het Regionaal Voorstel Maas - HWBP - Beleidsbrief minister IenW (2017) - Startdocument/startbeslissing Meer Maas Meer Venlo 2018. - Rijk, provincie en waterschap hebben in 2011 de bestuursovereenkomst Waterveiligheid Maas gesloten om zo snel mogelijk de waterveiligheid op orde te brengen. - Fietsen langs de Maas (gemeenten provincie) Het HWBP is een verplichting van Waterschap Limburg. Voor de financiering wordt per fase bij het HWBP een beschikkingsaanvraag gedaan voor subsidie: 90% wordt gefinancierd door het HWBP, 10% door Waterschap zelf. Risico voor overschrijding van het budget ligt 25

bij Waterschap. De Rijksbijdrage voor dijkteruglegging en geulen uit het Deltaprogramma is een verplichting van het ministerie van IenW. De meekoppelkans Fietsroute is dan een verplichting van de gemeente Venlo en de provincie. Consequenties Conclusie m.b.t. autonomie Na doorlopen van Verkenningsfase en planuitwerking vindt realisatieplaats. Dijkversterking op de huidige locatie (rode lijn) is een terugvaloptie en zal altijd plaatsvinden als er geen andere oplossingen gekozen worden (zie oplossing Dijkversterking). Deze module kan autonoom worden getrokken en uitgevoerd door Waterschap als regulier onderdeel van het HWBP-programma, waarbij de systeemmaatregel reeds in het BO MIRT als aanvullende opdracht voor Waterschap is afgesproken. Voor het projectplan Waterwet is de provincie bevoegd gezag. Voor een gemeentelijke structuurvisie de gemeente. De gemeente Venlo is regulier belanghebbend. Ten opzichte van participatie in MMMV betekent dit dat de gemeente Venlo haar direct sturende/beïnvloedende positie verliest - ten aanzien van haar eigen opgaven en belangen - in een integrale verkenningsaanpak. Venlo is en blijft lid van de Stuurgroep HWBP Noordelijke Maasvallei. 26

Ab Hoogwaterbescherming Venlo-Velden ten noorden van de A67 Oplossing 2: De dijk wordt versterkt en verhoogd Thema Omschrijving Nut/noodzaak Uitwerking Dijkversterking (op de huidige locatie; rode lijn op de kaart). De dijkversterking vormt een urgente opgave. Ten noorden van de A67 wordt de toekomstige waterkering gedimensioneerd op de overstromingskansnorm van 1:300 jaar. Dit betekent dat de dijk verhoogd en versterkt moet worden. Tijdpad 2016-2024 Go/no go momenten Kansen Risico Juridische verplichting Bestuurlijke verplichting Financiële verplichting Consequenties Conclusie m.b.t. autonomie Een wettelijke HWBP-opgave dient altijd uitgevoerd te worden; indien er geen andere oplossingen zijn dient de dijk te worden versterkt en verhoogd. Verkenning, planuitwerking en realisatie; met elk hun eigen go/no go moment, na elke fase. Na doorlopen van Verkenningsfase en planuitwerking vindt realisatieplaats. Overgangsmomenten in de besluitvorming zijn van Nota Kansrijke Oplossingen, naar een Voorkeursalternatief. Het VKA m.b.t. de HWBP-opgave wordt vastgesteld in het DB van Waterschap. Velden krijgt geen natte voeten; alles wat binnendijks nu ligt, blijft binnendijks en wordt volgens de wettelijke normen beschermd. Fietsroute op de dijk. Met deze oplossing is er geen ruimte voor de rivier en ook geen compensatie voor het verlies van het winterbed meer mogelijk in dit gebied. Dit leidt tot hogere waterstanden, waardoor in Blerick en Venlo-centrum hogere waterkerende voorzieningen nodig zullen zijn. Volgens: - Waterwet. Volgens: - HWBP - Startdocument/startbeslissing Meer Maas Meer Venlo (2018) - Rijk, provincie en waterschap hebben in 2011 de bestuursovereenkomst Waterveiligheid Maas gesloten om zo snel mogelijk de waterveiligheid op orde te brengen. - Fietsen langs de Maas (gemeenten provincie) Het HWBP is een verplichting van Waterschap Limburg. Voor de financiering wordt per fase bij het HWBP een beschikkingsaanvraag gedaan voor subsidie: 90% wordt gefinancierd door het HWBP, 10% door Waterschap zelf. Risico voor overschrijding van het budget ligt bij Waterschap. De meekoppelkans Fietsroute is dan een verplichting van de gemeente Venlo en de provincie. Na doorlopen van Verkenningsfase en planuitwerking vindt realisatieplaats. De module kan autonoom worden getrokken en uitgevoerd door Waterschap als regulier onderdeel van het HWBP-programma. Voor het projectplan Waterwet is de provincie bevoegd gezag. De gemeente Venlo is regulier belanghebbend. en opzichte van participatie in MMMV betekent dit dat de gemeente 27

Venlo haar direct sturende/beïnvloedende positie verliest in een integrale verkenningsaanpak- ten aanzien van haar eigen opgaven en belangen, met name de zorg voor de ruimtelijke kwaliteit. Venlo is en blijft lid van de Stuurgroep HWBP-programma Noordelijke Maasvallei. 28

29

Module Ac Hoogwaterbescherming Venlo-Velden ten zuiden van de A67 Figuur bij Ac: Huidig dijktraject Venlo-Velden ten zuiden van de A67 (bron: Waterschap Limburg) 30

Ac Module Hoogwaterbescherming Venlo-Velden ten zuiden van de A67 Oplossing 1: De dijk wordt landinwaarts verlegd, versterkt en verhoogd en er wordt een geul gemaakt Thema Omschrijving Nut/noodzaak Uitwerking Dijkteruglegging in combinatie met dijkversterking. Overige rivierverruimende maatregelen, zoals een hoogwatergeul of weerdverlaging in de Océweerd. Voor de noordkant van Venlo, ten zuiden van de A67 is afgesproken: het versterken van de dijk, dijkteruglegging en aanvullende rivierverruiming. De dijkversterking en daarmee ook de dijkteruglegging vormen een urgente opgave. Vanuit het Deltaprogramma het ontwikkelen van maatregelen die toekomstige piekafvoeren, veroorzaakt door klimaatverandering, kunnen opvangen. Tijdpad 2016-2024 Go/no go momenten Kansen Risico Juridische verplichting Bestuurlijke verplichting Financiële verplichting Verkenning, planuitwerking en realisatie; met elk hun eigen go/no go moment, na elke fase. Na doorlopen van Verkenningsfase en planuitwerking vindt realisatieplaats. Dijkversterking op de huidige locatie is een terugvaloptie en zal altijd plaatsvinden als er geen andere oplossingen gekozen worden. Overgangsmomenten in de besluitvorming zijn van Nota Kansrijke Oplossingen, naar een Voorkeursalternatief. Het VKA m.b.t. de HWBP-opgave wordt vastgesteld in het DB van Waterschap. De combinatie van de aanleg van een hoogwatergeul met de realisatie van een jachthaven. Fietsroute op de dijk. Door de dijkteruglegging komen er mogelijk woningen, die nu binnendijks liggen, buitendijks te liggen. Volgens: - Waterwet. Volgens: - Afspraken in BO MIRT (2016) over uitvoering en financiering van de maatregelen uit het Regionaal Voorstel Maas - HWBP - Beleidsbrief minister IenW (2017) - Startdocument/startbeslissing Meer Maas Meer Venlo (2018) - Rijk, provincie en waterschap hebben in 2011 de bestuursovereenkomst Waterveiligheid Maas gesloten om zo snel mogelijk de waterveiligheid op orde te brengen. - Fietsen langs de Maas (gemeenten provincie) Het HWBP is een verplichting van Waterschap Limburg. Voor de financiering wordt per fase bij het HWBP een beschikkingsaanvraag gedaan voor subsidie: 90% wordt gefinancierd door het HWBP, 10% door Waterschap zelf. Risico voor overschrijding van het budget ligt bij Waterschap. De Rijksbijdrage voor dijkteruglegging en geulen uit het Deltaprogramma is een verplichting van het ministerie van IenW. De meekoppelkans Jachthaven is dan een verplichting van de gemeente Venlo en de provincie. 31

De meekoppelkans Fietspad is dan een verplichting van de gemeente Venlo en de provincie. Consequenties Conclusie m.b.t. autonomie Na doorlopen van Verkenningsfase en planuitwerking vindt realisatieplaats. Deze module kan autonoom worden getrokken en uitgevoerd door Waterschap als regulier onderdeel van het HWBP-programma, waarbij de systeemmaatregel reeds in het BO MIRT als aanvullende opdracht is afgesproken. De planologisch inbedding wordt waarschijnlijk een gemeentelijke structuurvisie (zie Baarlo-Hout-Blerick), met de gemeente als bevoegd gezag. Voor het projectplan Waterwet is de provincie bevoegd gezag. De gemeente Venlo is regulier belanghebbend en kan de jachthaven in brengen als meekoppelkans. Ten opzichte van participatie in MMMV betekent dit dat de gemeente Venlo haar direct sturende/beïnvloedende positie verliest - ten aanzien van haar eigen opgaven en belangen - in een integrale verkenningsaanpak MMMV. Venlo is en blijft lid van de Stuurgroep HWBP Noordelijke Maasvallei. 32

Ac Module Hoogwaterbescherming Venlo-Velden ten zuiden van de A67 Oplossing 2: De dijk wordt landinwaarts verlegd, en ook versterkt en verhoogd Thema Omschrijving Nut/noodzaak Uitwerking Dijkteruglegging in combinatie met dijkversterking. Voor de noordkant van Venlo is afgesproken dat, naast het versterken van de dijk, en aanvullende rivierverruiming (systeemmaatregel). De dijkversterking en daarmee ook de dijkteruglegging vormen een urgente opgave. Behoud van het winterbed. Het toepassen van systeemmaatregelen om waterstandsverhoging te voorkomen door dijkversterkingen en het niet meer overstroombaar laten zijn van keringen. Hieruit komt de noodzaak voort om de dijk ten zuiden van de A67 landinwaarts te verleggen. In de beleidsbrief van de minister van Infrastructuur en Waterstaat zijn locaties aangegeven waar onderzocht wordt op welke wijze dijkteruglegging danwel behoud van retentiewerking mogelijk is. Dijktraject Venlo-Velden is één van deze locaties. Tijdpad 2016-2024 Go/no go momenten Kansen Risico Juridische verplichting Bestuurlijke verplichting Verkenning, planuitwerking en realisatie; met elk hun eigen go/no go moment, na elke fase. Dijkversterking op de huidige locatie is een terugvaloptie en zal altijd plaatsvinden al er geen andere oplossingen gekozen worden. Na doorlopen van Verkenningsfase en planuitwerking vindt realisatieplaats. Overgangsmomenten in de besluitvorming zijn van Nota Kansrijke Oplossingen, naar een Voorkeursalternatief. Het VKA m.b.t. de HWBP-opgave wordt vastgesteld in het DB van Waterschap. De dijk wordt landinwaarts verlegd waardoor ruimte kan ontstaan voor toekomstige aanvullende rivierverruiming (hoogwatergeul), met mogelijkheden voor waterrecreatie. Een toekomstige hoogwatergeul is gunstig voor de waterstanden in Blerick en Venlo-centrum, maatregelen kunnen daardoor lager worden gedimensioneerd. Fietsroute op de dijk Door de dijkteruglegging komen er mogelijk woningen, die nu binnendijks liggen, buitendijks te liggen. Als er in de toekomst geen hoogwatergeul wordt gerealiseerd zullen de waterstanden in Blerick en Venlo-centrum hoger uitvallen, waardoor daar hogere maatregelen getroffen zullen worden. Ook zal realisatie van een jachthaven niet gecombineerd kunnen worden met een hoogwatergeul. Volgens: - Waterwet Volgens: - Afspraken in BO MIRT (2016) over uitvoering en financiering van de maatregelen uit het Regionaal Voorstel Maas - Beleidsbrief minister van Infrastructuur en Waterstaat van (2017) - Startdocument/startbeslissing Meer Maas Meer Venlo 2018 - Rijk, provincie en waterschap hebben in 2011 de bestuursovereenkomst Waterveiligheid Maas (november 2011) 33

gesloten om zo snel mogelijk de waterveiligheid op orde te brengen. - Fietsen langs de Maas (gemeenten provincie) Financiële verplichting Consequenties Conclusie m.b.t. autonomie Het HWBP is een verplichting van Waterschap Limburg. Voor de financiering wordt per fase bij het HWBP een beschikkingsaanvraag gedaan voor subsidie: 90% wordt gefinancierd door het HWBP, 10% door Waterschap zelf. Risico voor overschrijding van het budget ligt bij Waterschap. De Rijksbijdrage voor dijkteruglegging en geulen uit het Deltaprogramma is een verplichting van het ministerie van IenW. De meekoppelkans Waterrecreatie is dan een verplichting van de gemeente Venlo en de provincie Limburg. De meekoppelkans Fietsroute is dan een verplichting van de gemeente Venlo en de provincie Limburg. Na doorlopen van Verkenningsfase en planuitwerking vindt realisatieplaats. Deze module kan autonoom worden getrokken en uitgevoerd door Waterschap als regulier onderdeel van het HWBP-programma, waarbij de systeemmaatregel reeds in het BO MIRT (2016) als aanvullende opdracht is afgesproken. Voor het projectplan Waterwet is de provincie bevoegd gezag. Voor een gemeentelijke structuurvisie de gemeente. De gemeente Venlo is regulier belanghebbend. Ten opzichte van participatie in MMMV betekent dit dat de gemeente Venlo haar direct sturende/beïnvloedende positie - ten aanzien van haar eigen opgaven en belangen - verliest in een integrale verkenningsaanpak MMMV. Venlo is en blijft lid van de Stuurgroep HWBP-programma Noordelijke Maasvallei. 34

Ac Module Hoogwaterbescherming Venlo-Velden ten zuiden van de A67 Oplossing 3: De dijk wordt versterkt en verhoogd Thema Omschrijving Nut/noodzaak Uitwerking Dijkversterking De dijkversterking vormt een urgente opgave. Ten zuiden van de A67 is de huidige waterkering gedimensioneerd op de oude overschrijdingskansnorm van 1:50 jaar en wordt de toekomstige waterkering gedimensioneerd op de huidige overstromingskansnorm van 1:1000 jaar. Dit betekent dat de dijk verhoogd en versterkt moet worden. Tijdpad 2016-2024 Go/no go momenten Kansen Risico Juridische verplichting Bestuurlijke verplichting Financiële verplichting Een wettelijke HWBP-opgave dient altijd uitgevoerd te worden; indien er geen andere oplossingen zijn dient de dijk te worden versterkt. Verkenning, planuitwerking en realisatie; met elk hun eigen go/no go moment, na elke fase. Na doorlopen van Verkenningsfase en planuitwerking vindt realisatieplaats. Overgangsmomenten in de besluitvorming zijn van Nota Kansrijke Oplossingen/Alternatieven, naar een Voorkeursalternatief. Het VKA m.b.t. de HWBP-opgave wordt vastgesteld in het DB van Waterschap. Er komen geen woningen die nu binnendijks liggen, buitendijks te liggen. Fietsroute op de dijk Geen mogelijkheid/ruimte voor het creëren van een hoogwatergeul en voor een jachthaven in de Océweerd. Als er in de toekomst geen hoogwatergeul wordt gerealiseerd zullen de waterstanden in Blerick en Venlo-centrum hoger uitvallen, waardoor daar hogere maatregelen getroffen zullen worden. Als men later alsnog een nieuwe ingreep in het landschap wil plegen; geeft dit extra werk, kosten en overlast voor de omgeving; en woningen die mogelijk buitendijks komen te liggen. Er zal ook elders compensatie gevonden dienen te worden als voor het, als gevolg van deze oplossing verloren gegane deel van het winterbed. Volgens: - Waterwet Volgens: - HWBP - Startdocument/startbeslissing Meer Maas Meer Venlo (2018) - Rijk, provincie en waterschap hebben in 2011 de bestuursovereenkomst Waterveiligheid Maas gesloten om zo snel mogelijk de waterveiligheid op orde te brengen. - Fietsen langs de Maas (gemeenten provincie) Het HWBP is een verplichting van Waterschap Limburg. Voor de financiering wordt per fase bij het HWBP een beschikkingsaanvraag gedaan voor subsidie: 90% wordt gefinancierd door het HWBP, 10% door Waterschap zelf. Risico voor overschrijding van het budget ligt bij Waterschap. 35

De meekoppelkans Fietsroute is dan een verplichting van de gemeente Venlo en de provincie. Consequenties Conclusie m.b.t. autonomie Na doorlopen van Verkenningsfase en planuitwerking vindt realisatieplaats. Deze module kan autonoom worden getrokken en uitgevoerd door Waterschap als regulier onderdeel van het HWBP-programma. Voor het projectplan Waterwet is de provincie bevoegd gezag. De gemeente Venlo is regulier belanghebbend vanuit haar publieke taak. Ten opzichte van participatie in MMMV betekent dit dat de gemeente Venlo haar direct sturende/beïnvloedende positie verliest in een integrale verkenningsaanpak MMMV- ten aanzien van haar eigen opgaven en belangen, met name de zorg voor de ruimtelijke kwaliteit. Venlo is en blijft lid van de Stuurgroep HWBP Noordelijke Maasvallei. 36

37

Module Ba Bargeterminal Figuur bij Ba: onderzoek Arcadis in opdracht van Venlo (2017) (Bron: gemeente Venlo). 38

Ba Module Bargeterminal Thema Uitwerking Omschrijving Uitbreiding van huidige bargeterminal (onderdeel 6) met onderdeel C. Nut/noodzaak Uit onderzoek van Arcadis (2017) blijkt dat de containermarkt een groeimarkt is. Vanuit de markt (ECT en Seacon, huidige entiteit VTP) wordt hierop ingespeeld door de huidige bargeterminal te vergroten. Het betreft (dus) een particulier initiatief. Bij de uitbreiding van de huidige bargeterminal wordt ook de kade verhoogd, zodat voldaan wordt aan de vereisten vanuit hoogwaterbescherming (Zie module Aa). Tijdpad 2019-2020 Go/no go momenten Besluitvorming in de gemeenteraad van december 2018. Kansen Risico Juridische verplichtingen Bestuurlijke verplichtingen Financiële verplichtingen Consequenties Conclusie m.b.t. autonomie De markt ziet mogelijkheden om tot een verdienmodel te komen in de bargeterminal van Venlo. Dit kan ook andere investeerders aantrekken. Met de uitbreiding van de bargeterminal wordt een actiepunt ingevuld zoals dat er lag in de samenwerkingsovereenkomst met de provincie Limburg inzake Blue Ports. Na onderhandelingen met VTP is er overeenstemming bereikt over hoe deze uitbreiding plaats vindt. Het perceel C wordt door de gemeente Venlo aangekocht en bouwrijp gemaakt. Via langdurige erfpacht verstrekt de gemeente Venlo de kavel aan VTP. Hierdoor ontstaat er een risico voor de gemeente Venlo ingeval VTP niet aan haar verplichtingen kan voldoen. De toename van het aantal - met name klasse Vb - schepen dat haven bezoekt kan tot meer onveilige situaties leiden gezien de ligging van de jachthaven. De erfpachtovereenkomst beslaat een periode van 65 jaar met de mogelijkheid om deze jaarlijks op te zeggen. Besluitvorming over uitbreiding van de bargeterminal is voorzien voor de raadsvergadering van december 2018. De bijbehorende grondexploitatie omvat een rendabele investering van ruim 15 miljoen door de gemeente Venlo. Deze grondexploitatie wordt gedekt door van VTP te ontvangen erfpachtcanon en royalties per TEU, alsmede de van de gemeente Venlo en de provincie Limburg te ontvangen bijdrage van elk 2,5 miljoen in de onrendabele top. VTP is mede bereid om te investeren in de uitbreiding ( 7,2 miljoen) Na instemming van het college van B&W en de gemeenteraad kan de uitbreiding plaatsvinden. Deze module wordt reeds autonoom door de gemeente Venlo getrokken en uitgevoerd. Besluitvorming in de raad vindt plaats in december 2018. Voor de benodigde aanpassingen aan de kade is wel nog afstemming noodzakelijk met Waterschap (zie module Aa Blerick- Groot Boller). Ten opzichte van participatie in MMMV heeft de integrale verkenningsaanpak MMMV voor deze module gezien de status uitvoeringsgereed geen toegevoegde waarde. 39

Module Bb Doorontwikkeling Industriehaven Figuur bij Bb: onderzoek Arcadis in opdracht van Venlo (2017) (Bron: gemeente Venlo). 40

Bb Module Doorontwikkeling Industriehaven Thema Omschrijving Nut/noodzaak Uitwerking Uitbreiding van de industriehaven op de huidige plek van de jachthaven (onderdeel 2) en een bosperceel (onderdeel 1). Uit onderzoek van Arcadis (2017) blijkt dat de containermarkt een groeimarkt is. Hier wordt door de markt op ingespeeld door uitbreiding van de huidige bargeterminal (zie module Ba). Om verdere groei van de containermarkt op te kunnen vangen is uitbreiding op de huidige plek van de jachthaven (onderdeel 2) en het bosperceel (onderdeel 1) nodig. Arcadis (2017) adviseert om niet te kiezen voor een snelle invulling van de vrijkomende terreinen, maar de ontwikkelingen in het goederenververvoer te volgen. Hierbij kunnen acties plaatsvinden indien het goederenvervoer snel toeneemt. Tijdpad 2026-2030 Go/no go momenten Besluitvorming in de raad in de eerste helft van 2019. Kansen Risico Juridische verplichtingen Bestuurlijke verplichtingen Financiële verplichtingen Consequenties Conclusie m.b.t. autonomie Groeipotentie van de industriehaven en realisatie van gemaakte afspraken met provincie Limburg inzake Blue Ports. Natuur (verwijderen bosperceel) en cultuur (grafheuvel aanwezig in bosperceel). Verdere doorontwikkeling van de industriehaven is voorzien op de locatie van de jachthaven (zie module Bc Jachthaven). Het bosperceel en de jachthaven zijn in eigendom van de gemeente Venlo. Ten aanzien van de jachthaven zijn huurovereenkomsten gesloten met de verenigingen (zie verder module Bc jachthaven). De verdere doorontwikkeling van de industriehaven wordt op dit moment uitgewerkt in een havenvisie. De planning is om deze havenvisie in de eerste helft van 2019 aan de raad voor te leggen. In de havenvisie worden ook de beleidsuitgangspunten opgenomen ten aanzien van hoogwaterbescherming. Voor de verdere doorontwikkeling van de industriehaven zijn in de begroting (nog) geen middelen opgenomen. Indien de raad instemt met uitbreiding van de industriehaven moet een oplossing gezocht worden voor de jachthaven. Deze module kan autonoom door de gemeente Venlo worden getrokken en uitgevoerd. Voor de benodigde infrastructurele aanpassingen is afstemming noodzakelijk met Waterschap. Voor de ontwikkeling van de industriehaven met watergebonden bedrijvigheid is de huidige locatie van de jachthaven nodig. Ten opzichte van participatie in MMMV heeft de integrale verkenningsaanpak MMMV voor de module Industriehaven geen toegevoegde waarde. 41

Module Bc Jachthaven Figuur 1 bij Bc: onderzoek Arcadis in opdracht van Venlo (2017) (Bron: gemeente Venlo). Figuur 2 bij Bc: (Bron: Waterschap Limburg) 42