De minister van Onderwijs, besluit, gelet op artikel 3.1 en 3.2 van de Erfgoedwet, onderstaand monument aan te wijzen als. Het betreft: Rijksmonumentnummer Adres Torenstraat 3 Gemeente Smallingerland 9203 BC DRACHTEN Provincie Friesland Kadastrale aanduiding Kadastrale gemeente Sectie Kad. object App. Grondperc. Drachten A 3389 Naam van het Van Doesburg Rinsemahuis Omschrijving Middenstandswoning met tussenlid en schuur. Pagina 1 van 5
Situatie op de kaart A 0000 kadastrale grens voorlopig kadastrale grens perceelnummer 10 huisnummer Pagina 2 van 5
Motivering Aanleiding Recent uitgevoerd bouw- en kleurhistorisch onderzoek geeft mij aanleiding om het Van Doesburg Rinsemahuis te Drachten aan te wijzen als. Grondslag Vanaf 1 juli 2016 geldt de Beleidsregel aanwijzing en en wijziging enregister Erfgoedwet, beleidsregel van de Minister van OCW van 25 juni 2016, Staatscourant 30 juni 2016, nr. 33906 (hierna: Beleidsregel). In deze Beleidsregel heb ik vastgelegd in welke gevallen ik een monument of een archeologisch monument kan aanwijzen als. Op grond van de Beleidsregel (artikel 4) geschiedt de aanwijzing van een gebouwd monument dat is vervaardigd voor 1966 bij voorkeur op basis van een aanwijzingsprogramma of verbeterprogramma. In het onderhavige geval is het monument niet opgenomen in een aanwijzingsprogramma of een verbeterprogramma. Het monument is vervaardigd in de periode vóór 1940 en is in het kader van het Monumenten Inventarisatie Project en naar aanleiding van een aanvraag eerder beoordeeld. Op grond van artikel 3, vierde lid, van de Beleidsregel kan de Minister een monument aanwijzen als indien nieuwe feiten of veranderde omstandigheden daar aanleiding toe geven. Op grond van de Beleidsregel (artikel 9) kan de Minister van OCW een monument dat is vervaardigd voor 1966 ambtshalve aanwijzen, indien het monument: a. van evident algemeen belang is op grond van de waarderingscriteria, b. op nationaal of internationaal niveau een mijlpaal is voor de architectuurgeschiedenis of kunstgeschiedenis, of een essentieel toonbeeld is van een belangrijke cultuurhistorische ontwikkeling, c. naar het oordeel van de Minister een essentiële aanvulling op het enbestand vormt en daarvoor van onmiskenbare meerwaarde is. Procedure Op de voorbereiding van een besluit over het aanwijzen van een monument of archeologisch monument als is de uniforme openbare voorbereidingsprocedure uit afdeling 3.4 van de Algemene wet bestuursrecht van toepassing. Dit is bepaald in artikel 3.2, eerste lid, van de Erfgoedwet. Advies Over het ontwerpbesluit heb ik tegelijk met de aanbieding van het ontwerpbesluit aan de eigenaar en beperkt gerechtigden van het monument op grond van artikel 3.1, tweede lid, van de Erfgoedwet advies gevraagd aan het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Drachten. In het definitieve besluit wordt onder dit kopje ingegaan op het advies en geef ik aan hoe ik die heb betrokken in mijn overwegingen. Pagina 3 van 5
Zienswijzen In het definitieve besluit worden onder dit kopje de ingebrachte zienswijzen vermeld en geef ik aan hoe ik die heb betrokken in mijn overwegingen. Overwegingen In 2016 is een bouw- en kleurhistorisch onderzoek uitgevoerd aan het Van Doesberg Rinsemahuis. Uit dit onderzoek blijkt dat het Van Doesberg Rinsemahuis een bijzonder voorbeeld is van de toepassing van de ideeën van Theo van Doesburg over kleurharmonie in relatie tot De Stijl en later Dada. a. Het monument is van evident algemeen belang op grond van de waarderingscriteria. De door het onderzoek bekend geworden nieuwe feiten en omstandigheden werpen een nieuw licht op de ontwikkeling van het kunstenaarschap van Theo van Doesburg. Dit is thans zichtbaar en beleefbaar in het huis aanwezig en wordt tevens door archiefmateriaal ondersteund. b. Op nationaal en internationaal niveau is dit huis een mijlpaal voor de architectuurgeschiedenis en kunstgeschiedenis omdat hiermee de (inter)nationaal erkende betekenis van De Stijl in zijn algemeenheid en van Van Doesburg in het bijzonder aanzienlijk aan betekenis heeft gewonnen. Het huis is daardoor een essentieel toonbeeld van een belangrijke cultuurhistorische ontwikkeling aangezien het tot stand is gekomen in een voor Van Doesburg cruciale moment in de ontwikkeling van zijn kunstenaarschap, namelijk tijdens zijn verblijf in het Bauhaus in Weimar. Dit huis draagt bij aan het kabinetsbeleid dat beoogt het beter zichtbaar en toegankelijk maken van historische plaatsen in het land die het verhaal van onze geschiedenis vertellen. In het bijzonder wordt de positie van Drachten in de geschiedenis van De Stijl hierdoor versterkt. Voor dit beleid is de in 2006 opgestelde nationale canon leidend. Het venster nr. 37 De Stijl in deze canon krijgt hiermee een nadere invulling. c. Het monument vormt een essentiële aanvulling op het enbestand en is daarvoor van onmiskenbare meerwaarde. De vertaling van het gedachtegoed van Van Doesburg is in Drachten uitzonderlijk goed tot uitdrukking gekomen. Met name de cultuurhistorische waarden en de uitgevoerde kleuren die zeer karakteristiek zijn voor De Stijl rechtvaardigen aanwijzing tot. De gemeente en de eigenaar staan positief tegenover aanwijzing als. Er zijn voor zover bekend geen andere belangen die zich verzetten tegen aanwijzing. Zoals hierboven aangegeven, zie ik aanleiding om het bovengenoemde monument aan te wijzen als. Het heeft voldoende monumentale waarde om bescherming als te rechtvaardigen en aan de bovengenoemde selectiecriteria wordt voldaan. Conclusie Gelet op het voorgaande concludeer ik dat bescherming op grond van de Erfgoedwet gerechtvaardigd is. Pagina 4 van 5
De minister van Onderwijs,, namens deze, de, Susan Lammers algemeen directeur Pagina 5 van 5