Verslag van de vergadering van de van de op maandag in De Bron Aanwezig: Johan Dijks, Gerrit Drogt, Thilla Franken (preses), Gienus de Klein, Bert ten Klooster, ds. Ron Koopmans, Erwin Kremer, Ernst Lutgert, ds. Peter van de Peppel, Diedrik Pepping, Gerard Schoep, Geert Sloots (penningmeester CvD), Hemmo van der Wal Afwezig: ds. Bert Altena, Henk Dassen, Simon Goverse, Bert Smit (scriba) Notulist: Yvonne Lussenburg 1. Opening (Vredenoord) De preses opent de vergadering en heet de aanwezigen welkom, in het bijzonderde de penningmeester van het CvD, Geert Sloots. Gerard Schoep heeft zich voor de opening van de vergadering laten inspireren door het onderdeel van het beleidsplan dat vanavond aan de orde komt: ouderen/senioren. Hij heeft een aantal teksten in de Bijbel opgezocht waar het woord ouderen voorkomt. Hij noemt Leviticus 19:32, Psalm 119:100, 1 Johannes 2:13, Titus 2:3, Ezra 3:12, Jesaja 46:4. Hij leest een avondgebed van Sietze de Vries. 2. Mededelingen preses + vaststellen en/of aanvullen agenda + rondvraag - Op 28 november is in De Bron een bijeenkomst van de nieuwe classis Groningen/Drenthe, waarbij de scriba van de PKN, ds. De Reuver, aanwezig zal zijn. - Op 23 januari wordt een gemeenteavond georganiseerd over het conceptbeleidsplan 2018-2022. De avond zal worden geleid door Jenneke Span. De uitnodiging voor deze avond wordt opgenomen op de website van de PGA, in de Nieuwsbrief, het Kerkblad en de zondagsbrieven. - De preses wijst op de mogelijkheid voor wijkgemeenten om subsidies aan te vragen bij Stila (Stichting Leefbaarheid Assen). Als er door de wijkgemeenten activiteiten worden georganiseerd die aantoonbaar goed zijn voor de mensen in Assen, kan hiervoor subsidie bij Stila worden aangevraagd. Aanvulling agenda Er zijn geen aanvullingen voor de agenda. Rondvraag Van de rondvraag wordt geen gebruik gemaakt. 3. Verslag AK-vergadering 23 oktober Het verslag wordt ongewijzigd goedgekeurd. Naar aanleiding van het verslag Punt 3, Toekomstvisie vierplek Kloosterveen, rapporten jeugd en middengroepen Jenneke Span heeft op 12 december een afspraak met de wijkkerkenraad van de Jozefkerk. In Vredenoord is dit onderwerp in het moderamen van de wijkkerkenraad aan de orde geweest. 4. Ingekomen (+ uitgegane) stukken INLIA Door problemen op de website van INLIA heeft het enige tijd geduurd voordat het formulier voor de ondertekening van het Charter van Groningen toegestuurd kon worden. Dit formulier is nu ontvangen door het Kerkelijk Bureau en zal ingevuld en ondertekend worden teruggestuurd naar INLIA. Veiligheid in de kerkgebouwen Dit onderwerp is in de vergadering van het CvK aan de orde geweest. De wijkgemeenten zullen aandacht geven aan dit onderwerp door bijvoorbeeld tijdens de kerkdiensten de deuren op slot te doen. De deuren zijn van binnen uit wel te openen (voorschriften brandweer). 5. Begroting 2018 CvK Erwin Kremer, penningmeester van het CvK, licht de begroting 2018 toe. - Het vermogen is toegenomen, omdat vorig jaar een aantal pastorieën is verkocht. - De opbrengsten uit de collecten en giften dalen. Dit geldt ook voor de bijdragen van gemeenteleden. - Opbrengsten Kerkblad: Het advertentiebeheer is overgedragen en wordt actief opgepakt. Er zal extra ruimte in het Kerkblad worden gemaakt voor advertenties. De kosten voor het Kerkblad zijn gestegen doordat het aantal abonnees daalt. - Opbrengsten Kerkelijk Bureau: de opbrengsten van het Kerkelijk Bureau stijgen, omdat er extra klanten bij zijn gekomen. - Personele lasten: deze stijgen, zoals dit door de centrale organen in Utrecht is aangegeven. In Vredenoord is Joke van Beveren benoemd als kerkelijk werker. 1
Voor de uitvoering van de taken voor externe klanten is ook personeel nodig. Het is nog niet duidelijk of deze taken uiteindelijk ook gehandhaafd zullen worden. Voorlopig is dit wel het geval. Administratief personeel De kosten voor het administratieve personeel kosten van het Kerkelijk Bureau zijn gestegen. Gienus de Klein en Janny Veldwisch volgend jaar met pensioen gaan. Om hun opvolgers in te kunnen werken, is er tijdelijk een dubbele bezetting op het Kerkelijk Bureau nodig. In de toelichting op de jaarrekening is dit niet genoemd. Janny Veldwisch zal worden opgevolgd door Yvonne Lussenburg. Gienus de Klein vertrekt waarschijnlijk eind mei 2018. Een deel van zijn werkzaamheden zal worden overgenomen door Corry Sprong. Met de AK, het CvD, CvK en het ministerie van predikanten zijn gesprekken gevoerd over de invulling van de werkzaamheden voor de opvolger van Gienus de Klein. Met deze gegevens wordt een profielschets opgesteld. In de volgende AK-vergadering, 22 januari 2018, zal de profielschets aan de orde komen. Punt 10, Algemene kosten Pr-werk en ondersteunende acties: de jaarlijkse bijdrage aan het onderzoek van de PThU naar grote stadskerken. Ds. Bert Altena is de contactpersoon voor dit onderzoek. De kosten die worden gemaakt voor het inhuren van Jenneke Span, voor ondersteunend werk voor het beleidsplan, rapporten jeugd en middengroepen e.d. worden hier ook ondergebracht. Meerjarenraming Samen met Evert Jan Stokking, die het model voor een meerjarenraming ontwikkeld heeft, heeft het CvK een meerjarenraming -2027 opgezet. Erwin Kremer geeft hier een toelichting op. Door het wijzigen van percentages in het cockpitgedeelte kunnen diverse berekeningen voor de toekomst worden gemaakt. In de meerjarenbegroting wordt al rekening gehouden met 0,5 fte meer voor het ouderenpastoraat, gezien het toenemend aantal ouderen in de gemeente. Ook wordt aan een pastor voor de jeugd en middengroepen gedacht. Het ledenaantal van de PGA daalt, dit is per jaar een ander percentage. Er wordt nu uitgegaan van een gemiddelde over de laatste jaren van 3%. Als het hoofdstuk financiën in de AK-vergadering wordt besproken (in april 2018), dan kan een aantal mogelijke toekomstscenario s besproken en doorgerekend worden met behulp van de meerjarenraming. Tijdens de gemeenteavond op 23 januari in De Bron zal de meerjarenbegroting, op voor het beleidsplan essentiële onderdelen, aan de orde komen. De preses bedankt het College van Kerkrentmeesters en het Kerkelijk Bureau voor het werk dat is verzet om de begroting 2018 op te stellen. De AK stelt de begroting voor 2018 van de PGA conform het voorstel vast. 6. Begroting 2018 CvD Geert Sloots, penningmeester van het CvD, licht de begroting 2018 toe. De opbrengsten uit collecten zijn voor 2018 lager begroot, omdat het aantal leden van de PGA afneemt. De aandelen waarin is belegd leveren een goed rendement. Verwacht wordt dat dit ook in 2018 het geval is. De wijkdiaconieën In voorgaande jaren werd nog uitgegaan van zes wijkgemeenten, nu van drie. De bedragen die zijn gereserveerd voor de wijkgemeenten stemmen overeen met het bedrag in de voorgaande jaren. Vakantiegeld samen delen Omdat er dit jaar veel aanvragen waren, heeft de diaconie in 5.000 toegevoegd aan de opbrengst van de giften voor deze actie. Voor 2018 wordt uitgegaan van dezelfde situatie. Het is niet bekend waaraan de ontvangers het geld besteden. Vaartweek De diaconieën van de protestantse gemeenten langs de Drentse Hoofdvaart organiseren in het Roosevelthuis in Doorn ieder jaar een vakantieweek. Het Roosevelthuis is vernieuwd en daardoor is de kamerprijs verhoogd. De diaconie tot en met 2018 een overgangsregeling, zodat de deelnemers aan de nieuwe prijs kunnen wennen. Voorheen kwam hiervoor subsidie van Achmea, maar deze is vervallen Missionair Beraad Het Missionair Beraad is sinds kort ondergebracht bij het CvD. De begroting van het MB wijkt niet veel af van de voorgaande jaren. De kosten van de middagpauzedienst zijn niet in deze begroting opgenomen, maar zullen zichtbaar zijn in de jaarrekening. Diaconaal Platform Assen Het Diaconaal Platform Assen is een stichting geworden. In deze stichting hebben naast de PGA vertegenwoordigers van de gereformeerde kerken en de Nederlands Gereformeerde kerk in Assen zitting. Alle kerken in Assen zijn aangeschreven om deel te nemen aan het platform. De rooms-katholieke parochie is geïnteresseerd en er zijn contacten 2
met het Leger des Heils. De deelnemende kerken dragen 0,90 per kerklid af aan de stichting. De stichting heeft goede contacten met de gemeente Assen. De stichting is begonnen met het verspreiden van de kanskaarten om mensen te wijzen op mogelijkheden voor hulp en werkt daarvoor samen met o.a. de Stichting Budget Support. Opgemerkt wordt dat het een goed idee zou zijn om voor de middengroepen en jeugd een soortgelijk platform in Assen te hebben. Popupwinkel Mooi Verhaal De diaconie betaalt voor een jaar de huur voor een dependance van de Popupwinkel in de VVV. De Popupwinkel valt onder missionair werk en dat is landelijk ondergebracht bij de diaconie, daarom worden deze kosten door het CvD betaald. Bestedingen vanuit vermogen Door de verkoop van het HDB is een groot vermogen ontstaan, dat in de loop van twintig jaar wordt besteed aan diverse doelen. Door rendement op dit vermogen wordt het op peil gehouden en kan het ook na deze twintig jaar worden besteed. Het begrote tekort dit jaar is niet gehaald; er waren minder uitgaven en het rendement op het vermogen was hoog. De preses bedankt het College van Diakenen en het Kerkelijk Bureau voor al het werk dat is verzet om de begroting 2018 op te stellen. De AK stelt de begroting voor 2018 van de diaconie conform het voorstel vast. 7. Notitie CvD Inzet professionele krachten diaconaat Deze notitie is alleen ter informatie, er worden geen besluiten over genomen. De notitie verduidelijkt de positie van Wim Staal voor de leden van de AK. Hij doet alleen nog diaconaal werk. Wim Staal gaat met deze notitie aan de slag en in januari zal het CvD een gesprek met hem hebben hoe het gaat. Voor het pastorale jeugdwerk is nu een vacature ontstaan. In de begroting voor 2018 is rekening gehouden met een jeugdwerker. 8. Beleidsplan 2018-2022 Op deze vergadering komt de punt D1 ouderen/senioren aan de orde. Jenneke Span (gemeenteadviseur) heeft een aantal vragen opgesteld ter bespreking. a. Wissel met elkaar uit wat er speelt in de levensfase van ouderen en senioren. Ouderen moeten veel loslaten. Gezondheid, vrienden/leeftijdsgenoten. Zaken die vroeger vanzelfsprekend waren, kunnen nu niet meer gedaan worden. Vragen als: doe ik er nog toe, waar doe ik het voor, komen boven. Maar het is niet alleen loslaten. Na de pensionering is er meer tijd om te zorgen voor de kleinkinderen en om vaker op vakantie te gaan. Er is een verschil tussen jongere ouderen en oudere ouderen. Dit heeft niet altijd te maken met de leeftijd, maar met hoe mensen zich voelen. Dit is per persoon verschillend. Er zijn veel fitte ouderen. Ouderen kunnen ingeschakeld worden voor vrijwilligerswerk in de kerk. Maar de pensioenleeftijd wordt verhoogd. De groep jonggepensioneerden, die vrijwilligers werk kunnen en willen doen, wordt steeds kleiner. En dat merken de wijkgemeenten. De groep hoogbejaarden wil graag bezoek van de kerk, maar de jongere generatie biedt zich niet meer aan voor bezoekwerk. De vraag is hoe dat opgevangen kan worden. Is het indelen van mensen in groepen in de kerk goed? Het indelen van mensen in leeftijdsgroepen kan een gevoel van uitsluiting geven. Het is ook belangrijk om emotionele zaken samen te beleven, zoals het gedenken van de overledenen op eeuwigheidszondag. De ouderen horen erbij, zij zijn deel van de groep. De kerk moet een plek van hoop zijn, waar je bewogen momenten met elkaar kunt beleven. Het koffiedrinken na de kerkdienst is een belangrijk moment om mensen te ontmoeten. Van oudsher is er in de kerk extra aandacht voor ouderen. Daar komt ook de ouderenkerst/-paasviering uit voort. Op deze bijeenkomsten kunnen mensen leeftijdsgenoten ontmoeten. In De Bron is het groothuisbezoek bij iemand thuis vervangen door appeltaartbijeenkomsten, waarbij mensen van 80 jaar en ouder worden uitgenodigd. Eén van de predikanten is dan aanwezig. Deze bijeenkomsten worden bijzonder gewaardeerd. In wijkgemeente Jozefkerk worden na de dankdagdienst bakjes fruit bij ouderen gebracht. Ook dit wordt bijzonder gewaardeerd. Als mensen gepensioneerd zijn, moeten ze zelf erop uit om andere mensen te ontmoeten. De vanzelfsprekende ontmoetingen op het werk zijn dan weggevallen. De kerk is voor ouderen hiervoor een waardevolle plek. 3
Bij het bedenken van nieuwe vormen voor bijvoorbeeld kerkdiensten om de jeugd en middengroepen vast te houden, moet ook rekening worden gehouden met de ouderen. Het kan niet de bedoeling zijn dat ouderen wegblijven omdat ze zich niet meer thuis voelen in de kerk. Een groot probleem is de eenzaamheid onder ouderen. Ouderen die lid zijn van de kerk kunnen bezoek krijgen of een andere manier van contact aangeboden krijgen. Hoe gaat dit met mensen die niet bij de kerk geregistreerd staan? Moet de kerk voor hen ook een rol spelen? De predikanten hebben het al erg druk met de eigen ouderen. Het zou onder missionair ouderenbeleid kunnen vallen. In de begroting van het CvK is al rekening gehouden met uitbreiding voor het ouderenpastoraat. Eetgroepen zouden voor deze mensen een goede oplossing zijn. De eetgroepen in de kerken van de PGA zijn een groot succes. Er kunnen, wegens gebrek aan organisatoren, niet meer eetbijeenkomsten worden georganiseerd. d. Wanneer willen we het concreet maken om gemeenteleden te vragen voor het leiden van een uitvaart. Hoe dichtbij of veraf is dit? Gemeenteleden die een cursus hebben gevolgd, kunnen worden ingezet bij uitvaarten. Dit kan in wijkgemeenten waar gemeenteleden elkaar goed kennen en bij uitvaarten van mensen met wie de predikant niet veel contact heeft gehad. De PGA vergrijst. Het is echter niet met zekerheid te zeggen of de werkdruk van de predikanten stijgt door het aantal uitvaarten, omdat niet in alle gevallen een kerkelijke uitvaart wordt gevraagd door de nabestaanden. Op dit moment kunnen de predikanten het nog aan. Hoe dementievriendelijk is onze kerk? Ds. Elly Veldman heeft over het onderwerp dementie een aantal avonden georganiseerd voor bezoekers van mensen met dementie. Durven we euthanasie bespreekbaar te maken en hier een avond over te organiseren? 9. Vaststelling collecterooster Het collecterooster voor 2018 word vastgesteld conform het voorstel. 10. Vaststelling abonnementsprijs Kerkblad De abonnementsprijs van het Kerkblad voor 2018 wordt niet verhoogd. 11. Zaken uit CvK Er zijn geen zaken uit het CvK. 9. Zaken uit het CvD Stichting Hulp Jordanië De Stichting Hulp Jordanië, een stichting die hulp biedt aan vluchtelingen vanuit Syrië in Jordanië, wordt een project voor het CvD. Het CvD zal de vrije collectes in de Jozefkerk en Vredenoord die worden gehouden voor deze stichting verdubbelen. Ook wordt een reguliere collecte voor deze stichting gehouden. Ontmoetingsavond diaconie PGA Op 7 maart 2018 wordt voor de diakenen van de PGA een ontmoetingsavond georganiseerd waarbij diverse organisaties worden uitgenodigd waar het CvD mee samenwerkt. Kerstpakketten Half december worden ong. 500 kerstpakketten ingepakt. 11. Zaken uit de Jeugdraad Er zijn geen zaken uit de Jeugdraad. 12. Uit de wijken Sionsgemeente De Sionsgemeente is betrokken bij de kerstviering van de gereformeerde kerk en baptistengemeente op zaterdag 23 december. Het is een traditionele kerstviering. VVP Het jaarprogramma 2018 is klaar. De theoloog des vaderlands, Claartje Kruijff, is één van de sprekers. Vredenoord - Op dinsdag 7 november is een gemeentemiddag en -avond georganiseerd over het onderwerp zegen in het kader van Vredenoord viert. - Er worden een aantal experimentele kerkdiensten georganiseerd. 4
Jozefkerk Op 15 november is een avond georganiseerd voor gemeenteleden van 16-50 jaar. Een groot deel van de genodigden was aanwezig en het was een leuke avond. Er zijn veel ideeën ingezameld. Een commissie zal naar aanleiding van deze ideeën een advies formuleren voor de wijkkerkenraad. De Drieklank - Op zondag 19 november was in De Bron een schoolkerkdienst met Het Kompas. Het thema was: Maskers af. Het was de eerste kerkdienst die met beeld vanuit De Bron werd uitgezonden. - Op zondag 26 november zijn er 42 namen voorgelezen van overleden gemeenteleden. Het was een emotionele dienst. - De avond over U2 die was georganiseerd was niet druk bezocht, maar er was een goed gesprek. 15. Wat verder ter tafel komt De nieuwjaarsreceptie is op 5 januari 2018 in de Popupwinkel. Deze receptie wordt georganiseerd door ds. Bert Altena, Diedrik Pepping en Gerard Schoep. 16. Sluiting (Vredenoord) De vergadering wordt besloten met het zingen van lied 657, vers 1 en 4. De preses sluit de vergadering om 22.15 uur. Assen, 22 januari 2018 Preses, Thilla Franken Scriba, Bert Smit Afspraken- en besluitenlijst AK-vergadering 1. De AK stelt de begroting voor 2018 van de PGA conform het voorstel vast. 2. De AK stelt de begroting voor 2018 van de diaconie conform het voorstel vast. 3. Het collecterooster voor 2018 wordt conform het voorstel vastgesteld. 4. De abonnementsprijs voor het Kerkblad voor 2018 wordt niet verhoogd. 5
Besluiten- en actiepuntenlijst Vergaderdatum Agendapunt Wat Wie Wanneer klaar 2. Mededelingen preses De AK gaat akkoord met het voorstel om op dinsdag 23 januari 2018 in De Bron een gemeenteavond te organiseren over het Moderamen AK 23 januari 2018 2. Mededelingen preses 4. Verslag vergadering 26 juni 9. Zaken uit het CvD 5. Begroting 2018 CvK 6. Begroting 2018 CvD beleidsplan. De AK gaat akkoord met het voorstel van het moderamen om de nieuwjaarsbijeenkomst op vrijdag 5 januari te houden in de Popupwinkel. Naast het verslag wordt een aparte afspraken- en besluitenlijst opgesteld en aan de AK-leden toegezonden. Overleg met stadspredikant over de plannen van kerkelijke presentie in de VVV van Assen. AK stelt de begroting voor 2018 van de PGA conform het voorstel vast. De AK stelt de begroting voor van de diaconie conform het voorstel vast. 9. Collecterooster Het collecterooster voor 2018 wordt conform voorstel vastgesteld. 10. Vaststelling abonnementsprijs Kerkblad De abonnementsprijs voor het Kerkblad voor 2018 wordt niet verhoogd. ds. Bert Altena, Gerard Schoep, Diedrik Pepping. Scriba/notuliste 5 januari 2018 Alle vergaderingen in de toekomst Preses/scriba 22 januari 2018 6