Blik op de toekomst. John Wante, hoorzitting MINA raad, 18 mei 2017

Vergelijkbare documenten
Geen oplossing voor klimaat zonder circulaire economie. 25 april 2019

Circulaire economie versus de klimaatuitdaging. John Wante

Studiedag circulaire economie 13 september 2016

UITGANGSPUNT: WERELDWIJDE (OVER)CONSUMPTIE. Circulair_Bouwen_bij_de_Helling 2

Ontwikkeling van indicatoren en modellen voor circulaire economie Hoorzitting MINA-Raad 18 mei 2017

Recyclebaar? Check t! Workshop Recyclecheck vormvaste kunststof verpakkingen 28 maart 2019

1 VERPAKKEN IN EEN CIRCULAIRE Copyright 2017 ECONOMIE KIDV door de VNV en het KIDV

NWA WORKSHOP SUSTAINABLE DEVELOPMENT GOALS. NWA Circulaire Economie en SDG Ardi Dortmans

Rijkswaterstaat werkt Circulair in 2030

Green Deal Circulaire Gebouwen

Voorstelling werkzaamheden Steunpunt. Minaraad, donderdag 17 mei 2018 Karel Van Acker, Luc Alaerts, John Wante

TOTEM & Circulariteit. Roos Servaes Masterclass Kamp C, 4 oktober 2018

BESTAANDE INDICATOREN VOOR EEN CIRCULAIRE ECONOMIE

SuFiQuaD. Sustainability, Financial and Quality evaluation of Dwelling types. Frank De Troyer, Karen Allacker. OVAM 1 oktober 2009.

Van een lineaire naar een circulaire economie: Kansen en Bedreigingen Prof. dr. Jacqueline Cramer, directeur

Circulaire Economie. Jacqueline Cramer Member Amsterdam Economic Board, oud minister van VROM en hoogleraar duurzaamheid

Duurzaam verpakken in de praktijk. Chris Bruijnes

Afvalcontainers in de Circulaire Economie

Building Circularity Index [BCI] Westerlo [Kamp C] 4 oktober 2018

Denktank Grondstoffen uit reststromen. Startnotitie 9 december 2016

Betekenis van circulaire economie voor de grondketen

VANG Van Afval Naar Grondstof

Stakeholdersbijeenkomst SBK Routekaart naar NMD 2.0

Circulaire economie en recht: van afval naar grondstof VMR Themamiddag, 2 februari 2016 Carolien van Hemel

Circulaire Economie. Urgentie en ongemakkelijke waarheden rond circulariteit Prof. Arnold Tukker Universiteit Leiden - CML en TNO

Welkom. Bestuurlijke top Circulaire Economie: Van Afval naar Grondstoffen. Van Afval naar Grondstoffen

Welk perspectief heeft beton voor de transitie naar een klimaat neutrale en circulaire economie? Mantijn van Leeuwen (NIBE)

Algemene doelen: Samenhang, herkenbaarheid eenduidigheid OR Basis Kwaliteit verhogen Efficiënter beheer door verkleining sortiment

DE SLIMSTE MENS TER IS BETER KLAAR VOOR DE ENERGIETRANSITIE. WinVorm 11 juni Dominiek Vandewiele

Van de Plastics Strategy op EU niveau tot de uitbreiding van de blauwe zak. 3 mei 2018

Ecodesign. Leen Van Aken. Groep Design & Technologie

Recyclebaar? Check t! Karen van de Stadt

De transitie naar duurzaam materialenbeheer. Dr. Peter Tom Jones (K.U.Leuven/Plan C/TNM) 30 Augustus 2011

TOTEM & Circulariteit. Roos Servaes Build up / Inspiratiedag GDCB 23 mei 2019

Circulair ontwerpen. Opportuniteiten & uitdagingen. Patrick Van den Bossche Studiedag SERV/MINA raad 13 september 2016

De Transitie naar een Circulaire Economie in Flevoland: Kansen voor People, Planet en Profit. Jacqueline Cramer Ambassadeur Circulaire Economie

Milieuzorg voor contractors. Cédric Janssens Milieucoördinator GTO EMEA CVA Gent

EN De Europese norm voor duurzaamheid van bouwproducten

VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG Vastgesteld 4 juli Voorzitter van de commissie, Agnes Mulder

Emissiebeheer. Meten en evalueren van klimaatimpact (LCA) Energiezuinige technologie. Klim-O-dag. Veerle Van linden Eenheid: T&V

Bio-economie en circulaire economie

Materiaalbewust bouwen & TOTEM. John Wante, Roos Servaes MINA-hoorzitting, 18 maart 2019

Duurzame innovatie met de natuur als mentor - de circulaire economie in de praktijk - Rijks Innovatie Lab 2013

NIEUWE VISIE OP ZONREGELING

Van design tot recycling:

Geokunststoffen en de reductie van de CO2 footprint

Circulaire Economie in de bouwsector. Veerle Labeeuw (Team Vlaams Materialenprogramma, OVAM) Jiska Verhulst (Directeur Plan C vzw) 15 maart 2016

Circular Economy Lab: Circulair inkopen als. circulaire economie. zo meten we dat!?

Mevrouw de voorzitter, Geachte leden van het Bureau, Dames en heren,

IenM & INTERREG: Circulaire economie

LIFE Focus: Milieu en Klimaat

Circulair Inkopen Van theoretisch kader naar pragmatische uitwerking. Pieter van den Herik & Menno van der Valk Alkmaar:

INTERREG NOORDWEST-EUROPA Overzichtstabel van de assen, doelstellingen en soorten acties

CIRCULAIRE ENERGY BOOSTER

Het KlimaatAkkoord (ieder z n opinie; hier is de mijne)

De kansen voor de Circulaire Economie - met oog op recycling - Ton Bastein

Circulaire Economie in de GWW Betekenis voor de baggersector. Evert Schut Rijkswaterstaat Water Verkeer en Leefomgeving

Het ontrafelen van sustainability en haar drivers: waarom sustainable product development maatwerk is

Circulaire economie Duurzaam materiaalgebruik in de bouw

Kansen en uitdagingen Circulair inkopen

Rol van kunststoffen in de groene economie. 17 nov 2010 Kristof Debrabandere

Levenscyclusanalyse en de bouw Streven naar een meetbare en berekenbare duurzaamheid van gebouwen

Biomassa. Pilaar in de energietransitie. Uitgangspunt voor de biobased economie

Nederland kantelt naar een duurzame samenleving

De Circulaire Stad: Uitkomst of Proces? Prof.dr. Ellen van Bueren, Stad van de Toekomst, 8 juni 2018

Milieudeclaraties van bouwproducten ~ stand van zaken & toekomstige evoluties ~

Verpakken in de circulaire economie. Hester Klein Lankhorst Empack, 5 april 2017

Kracht in eigen inkoop

Startbijeenkomst keten innovatieprogramma. Kunststof & Rubber in de Ondergrondse Infrastructuur

Circulair denken en doen in de Metropool regio Amsterdam. Jacqueline Cramer Ambassadeur Circulaire Economie

Duurzaamheid bouwwerken - Nieuwe Nederlandse en Europese normen en regelgeving

Duurzame wijk van en voor de toekomst. Doe mee!

NL In verscheidenheid verenigd NL A8-0215/2. Amendement. Peter Liese namens de PPE-Fractie

Kunststoffen: zegen of zorg?

1

Optimaliseren van recyclingprocessen via innovatie in productontwikkeling Duurzaamheidsdialoog TNS NIPO

Duurzame wijk van èn voor de toekomst. Doe mee!

Agoria Circular economy Hoorzitting Vlaams Parlement 28/4/2016 Patrick Van den Bossche

voor de kennisdeelsessie circulaire economie voor accountants en financials

Startbijeenkomst keten innovatieprogramma Klimaat voor Verandering

De rol van AVR in de circulaire economie Seminar Energie uit Afval 8 oktober 2014

Milieu-actualiteit NON-ETS. 3 mei 2018

Afval is materiaal zonder identiteit. T.M. Rau

Duurzame bedrijventerreinen

De toekomst is dichterbij dan je denkt

CO 2 Een waardevolle grondstof. Peter Simoës

Materiaal keuzes. Globaal genomen zijn er 4 basis functies denkbaar waarom men het product wilt verpakken.

DUURZAAM ONDERNEMEN, HOE BEGIN JE ERAAN?

Van Afval Af. transitie-agenda naar een circulaire economie. Roel van Raak(DRIFT)

Invloed op duurzaamheid als constructeur via de MPG

Ketenanalyse HKS-Van Mechelen-Eindverwerkers. Versie Inleiding

Ketenanalyse Ketenanalyse Asbestverwijdering

Manifest Circulair Onderwijs

Aan de slag met de uitdagingen uit Europa

Methode en data in Europees perspectief

Versienummer : 1.0 Status : Definitief d.d Ketenanalyse Sloop

Leveranciersdag categorie management bedrijfskleding. MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD Ondernemen RIJK. Hanneke op den Brouw 23 april 2015

De rol van Uitgebreide Producenten Verantwoordelijkheid voor de circulaire economie

Noodzaak van informatie

Transcriptie:

Blik op de toekomst John Wante, hoorzitting MINA raad, 18 mei 2017

18/05/2017 2 Bron: ETC, draft report product circularity, 2017

Waste management indicators 3

Material circularity indicator Ontwikkeld door Ellen Macarthur Foundation Index tussen 0 and 1 Gebruik van hergebruikte of gerecycleerde grondstoffen Hergebruik of recyclage na gebruik van het product Producten langer laten meegaan Producten intensiever laten gebruiken 4

Waste management indicators 5

minimum requirements for separate collection, reuse and recycling taxes/prohibitions on landfilling and incineration minimum product requirements or prohibtions environmental permits environmental taxes Reuse, remanufacturing and recycling Design and production Use and consumption Transport, distribution and spatial development requirements for the shared use of products, buildings or infrastructure communication campaigns taxes on transport binding prescriptions for spatial development obligations for distribution to co-organize waste collection 18/05/2017 6

Indicatoren voor een circulaire economie Indicatoren voor de circulariteit van productketens Economische instrumenten en effecten Dynamische en consequentiële modellering van economische en milieu-impacten Leereffecten van circulaire economie activiteiten systeemverandering Marktacceptatie van circulaire economie activiteiten Werkgelegenheids- en actoranalyse voor circulaire economie Circulaire economie als nieuw regime voor een duurzame toekomst Inkomsten- en financieringsmodellen voor de circulaire economie Naar een circulaire economie index 18/05/2017 7

Indicatoren voor de circulariteit van productketens Ontwikkeling van indicatoren voor circulariteit maximale circulariteitspotentieel Voorketen én herwinbaarheid van een product (naketen) Circulariteitsperformantie tov potentieel Maakt gebruik van exergie-analyse Bruikbaar voor bio, kunststoffen en metalen Aan de hand van casestudies 18/05/2017 8

Dynamische en consequentiële modellering van economische en milieu impacten Analyseren hoe economische en milieu-impacten elkaar beïnvloeden Maken van systeem-lca s die rekening houden met macro-dynamieken Welke economische ontwikkelingen kunnen een grote invloed hebben op ons materialensysteem? Voorbeelden impact elektrische mobiliteit op het materialensysteem Impact natuurlijke vezels op CE Impact van nieuwe bindstoffen ter vervanging van cement 18/05/2017 9

Leereffecten van circulaire economie-activiteiten Inschatten wat de leercurve is voor circulaire economie-activiteiten Op economisch vlak (kostendaling) Op milieuvlak (betere technologie) Beter in staat zijn ex-ante evaluaties te maken Beleidsinstrumenten laten anticiperen op leereffecten 18/05/2017 10

input hernieuwbaar = wat regenereerbaar is binnen zelfde tijdsspanne Toegevoegde waarde voor de samenleving (huisvesting, voeding, transport, levenskwaliteit, jobs, zingeving, ) Gezien in langer tijdsperspectief! input niethernieuwbaar = quasi 0 (wat winbaar is met hernieuwbare energie) Primaire 30 % tegen 2030 60 % tegen 2050 (impact) grondstoffen primare grondstoffen en energie Verliezen 50 en % tegen 2030 emissies (door storten, verbranden, diffuse verspreiding, Verliezen en beperkt emissies recyclagerendement) 90 % tegen 2050 18/05/2017 11

Klimaatuitdaging: enkel nood aan energietransitie? Bron: MIRA 18/05/2017 12

Materiaalkringlopen en klimaat 55 65 % van broeikasgassenuitstoot is materiaalgerelateerd

18/05/2017 14

levensduurverlenging Efficiënter ontwerp en productie afvalverwerking C O 2 e q 1 0 0 % Efficiënter transport over kleinere afstand Gedeeld gebruik recyclage 5 0 gebruik transport en distributie % ontginning en productie 18/05/2017 15