A9 Ongevallenverzekering Inhoudsopgave Dit is in Duitsland anders... 2 Dit regelt de EU... 2 EG-verordening... 2 Verzekeringsplicht en uitkeringen in geld of natura in het werkland... 2 Arbeidsongeval... 2 Beroepsziekte... 2 Juridische basis... 3 Berufsgenossenschaft of Unfallkasse... 3 Het betalen van de bijdrage... 3 Uitkeringen in natura... 4 Uitkeringen in geld... 4 Persoonlijk budget... 4 Dit moeten grensgangers weten... 5 Aanmelding en kosten zijn voor rekening van de werkgever... 5 Recht op uitkering in natura in het woonland... 5 Melding van een ongeval (Unfallmeldung)... 6 Geen speciale overeenkomsten D B... 6 Informatie en advies ter plekke... 6 Adviescentra in België... 6 INFORMATIE: Ter wille van een betere leesbaarheid wordt in de tekst geen gebruik gemaakt van de mogelijkheid om de mannelijke en de vrouwelijke vorm naast elkaar te gebruiken. Als de mannelijke vorm alleen staat, zijn daarmee ook altijd vrouwen aangesproken. - 1 -
Dit is in Duitsland anders Bij arbeidsongevallen en beroepsziektes moeten de kosten van de behandeling in Duitsland in principe worden gedragen door de ongevallenverzekeraar, en dus niet door de ziekteverzekeraar. Er is geen sprake van dat de desbetreffende ziekteverzekeraar voorschotten moet geven. In Duitsland zijn er een groot aantal ongevallenverzekeraars. Al naar gelang, waar u bij de overheid resp. in welke branche u werkt, is er sprake van verschillende soorten verzekeraars: een zogenaamde Unfallkasse of een zogenaamde Berufsgenossenschaft. Bij arbeidsongevallen en beroepsziektes is er geen sprake van een eigen bijdrage of van bijbetaling. Dit regelt de EU EG-verordening De ongevallenverzekering valt onder verordening (EG) nr. 883/2004 van het Europese Parlement en de Raad van 29 april 2004 met betrekking tot de coördinatie van de systemen van de sociale zekerheid. Verzekeringsplicht en uitkeringen in geld of natura in het werkland Als werknemer bent u over het algemeen verzekerd tegen ongevallen in het land waar u uw werk heeft. Daar wordt u behandeld bij een arbeidsongeval, een arbeidsongeval, een zogenaamd Wegunfall op weg van of naar uw werk, of een beroepsziekte. Het betalen van uitkeringen in natura (bijvoorbeeld de medische behandeling) is echter ook mogelijk in het woonland. De gedane uitkeringen worden afgerekend met de ongevallenverzekering in het werkland, en wel via een contactadres (Verbindungsstelle). Uitkeringen in geld worden in principe toegekend door de ongevallenverzekering in het werkland. Arbeidsongeval Arbeidsongevallen resp. beroepsongevallen zijn ongevallen die samenhangen met beroepsactiviteiten. Daartoe behoren ook de zogenaamde Wegunfälle, die plaatsvindt op de route tussen woning en werkplek. Beroepsziekte Als beroepsziekte geldt een ziekte, die bij de beroepsactiviteit uitsluitend of overwegend door schadelijke stoffen of bepaalde werkzaamheden veroorzaakt is. Voor elk land is er een officiële lijst met ziektes die als beroepsziektes worden erkend. - 2 -
D Zo is de situatie in Duitsland Juridische basis De wettelijke ongevallenverzekering is een onderdeel van de sociale verzekering en biedt de burgers bescherming tegen het risico van ongevallen op de werkplek, ongevallen op de directe weg van werkplek naar huis en omgekeerd, alsmede tegen beroepsziektes. De juridische basis van de ongevallenverzekering is het zevende boek van het Duitse Sociale Wetboek (Sozialgesetzbuch, SGB VII) van 7 augustus 1996. In de verordening over de beroepsziektes van 31 oktober 1997 worden de erkende beroepsziektes opgesomd. Berufsgenossenschaft of Unfallkasse De verzekeraars van de wettelijke ongevallenverzekering zijn ofwel een Berufsgenossenschaft ofwel een Unfallkasse. Welke verzekeraar uw aanspreekpartner is, hangt er van af, of uw werkgever een vereniging, de overheid of een particulier bedrijf is. Bij een particulier bedrijf komt het ook op de branche aan. Er zijn een groot aantal Unfallkassen en Berufsgenossenschaften, maar een groot gedeelte van de verzekerden valt onder de volgende instanties: Unfallkassen van de overheid, en wel de nationale overheid (de Bund), de deelstaten (Länder) en de gemeenten (Kommunen) De Unfallkasse van post en Telekom De Berufsgenossenschaft voor dienstverlening in de gezondheidssector (Gesundheitsdienst & Wohlfahrtspflege) Berufsgenossenschaft voor de machinebouw en de metaal Berufsgenossenschaft van de chemische industrie Berufsgenossenschaft van de levensmiddelenindustrie en de horeca Een overzicht van alle wettelijke ongevallenverzekeraars vindt u bij de Duitse wettelijke ongevallenverzekering (DGUV: Deutsche Gesetzliche Unfallversicherung) onder www.dguv.de > Berufsgenossenschaften / Unfallkassen / Landesverbände. Het betalen van de bijdrage De bijdragen aan de Berufsgenossenschaften en andere ongevallenverzekeraars gaan ten laste van de werkgever. De verzekerden hoeven geen aandeel in de kosten te betalen, d.w.z. er is geen sprake van bijbetalingen. Bij afrekening via de Berufsgenossenschaft hoeft u ook het bedrag het geld dat bij een bezoek aan een arts regelmatig moet worden betaald, de zogenaamde Praxisgebühr. De hoogte van de bijdrage hangt af van het gevarenpotentieel voor het verrichte werk in de desbetreffende branche en de loonkosten van het voorafgaande jaar. - 3 -
Uitkeringen in natura Medische verzorging, stationaire en ambulante behandeling Geneesmiddelen, orthopedische en andere hulpmiddelen Schadevergoeding bij beschadiging van hulpmiddelen (bijvoorbeeld een bril) Medische rehabilitatie Beroepsmatige en sociale rehabilitatie (bijvoorbeeld kosten voor omscholing, psychosociale begeleiding) Uitkeringen bij zorgbehoefte Uitkeringen in geld Het zogenaamde Verletztengeld (geld bij verwondingen) bij arbeidsongeschiktheid door arbeidsongeval of beroepsziekte en tijdens de duur van de medische rehabilitatie (80 procent van het regelmatige brutoloon dat nu niet wordt uitbetaald, met aftrek van de bijdragen die door de werknemer aan pensioen- en werkelozenverzekering moeten worden betaald) De zogenaamde Verletztenrente (gewondenpensioen) bij een vermindering van de arbeidsgeschiktheid met tenminste 20 procent voor een periode van 26 weken. Bij een arbeidsongeschiktheid van 100 procent wordt een volledig pensioen betaald ten bedrage van 2/3 van het laatstelijk genoten jaarinkomen. Bij gedeeltelijk vermindering van de arbeidsgeschiktheid bestaat recht op een overeenkomstig deelpensioen. Overgangsgeld tijdens activiteiten in het kader van beroepsmatige rehabilitatie (75 procent van het hierboven al genoemde Verletztengeld bij verzekerden die minstens een kind of een zorgbehoefte hebben; 68 procent van dit Verletztengeld bij alle overige verzekerden) Het zogenaamde Pflegegeld (verzorgingsgeld) bij zorgbehoefte ten gevolge van een door de verzekering gedekt ongeval (de hoogte daarvan is afhankelijk van de schade aan de gezondheid van de verzekerde en de daardoor ontstane omvang van de noodzakelijke hulp) Uitkeringen voor nabestaanden (pensioenen voor nabestaanden, uitkering bij overlijden) Persoonlijk budget Per 1 januari 2008 is in het kader van de wettelijke ongevallenverzekering een zogenaamd persoonlijk budget ingevoerd. De verzekerden hebben sindsdien de mogelijkheid, een geldbedrag te verlangen in plaats van een bijdrage aan de rehabilitatie in natura. Daarmee kunnen ze dingen, die ze ter ondersteuning nodig hebben, zoals bijvoorbeeld een rolstoel, zelf betalen. Meer informatie: - 4 -
Met betrekking tot België: Berufsgenossenschaft grondstoffen en chemische industrie - Verbindungsstelle (contactadres) - Adres: Postfach 10 04 29, D-44704 Bochum Tel.: +49 6221 5108-41450 (en -41499, -41451, -41452) Fax: +49 6221 508-41499 www.bgrci.de Email: vbst-belgien@bgrci.de of bij uw Berufsgenossenschaft of Unfallkasse. Kostenloze Infoline van de wettelijke ongevallenverzekering onder nummer 0800 6050404 (maandag tot en met vrijdag tussen 08:00 en 18:00 uur) Bij algemene vragen over de bestaande mogelijkheden van een uitkering in natura in het verkeer tussen beide landen kunt u zich wenden aan het contactadres van de Duitse wettelijke ongevallenverzekering (DGUV) onder www.dguv.de > Internationales > Deutsche Verbindungstelle. Brochure van het Duitse ministerie voor werk en sociale zaken (Bundesministerium für Arbeit en Soziales, BMAS): Soziale Sicherung im Überblick Dit moeten grensgangers weten Aanmelding en kosten zijn voor rekening van de werkgever Normaal gesproken wordt u als grensganger door uw werkgever verzekerd bij een ongevallenverzekering in het werkland. Hij betaalt bijdragen aan de Berufsgenossenschaft of aan de andere ongevallenverzekeraars. Recht op uitkering in natura in het woonland Grensgangers hebben ook dan recht op uitkeringen van de ongevallenverzekering, als ze in andere EU-lidstaten wonen. Ze kunnen zich laten behandelen in het werkland en in het woonland. Hier wordt over het algemeen een bewijs van een bestaande ziekenverzekering verlangd, bijvoorbeeld door middel van de Europese verzekeringskaart (European Health Insurance Card, IHIC) of het formulier E106. De uitkeringsinstantie in België rekent dan af met de Duitse contactadres. Het voor de uitkeringen in natura bedoelde formulier E123 van de ongevallenverzekering wordt over het algemeen pas verstrekt na onderzoek van de toedracht van het ongeval; het wordt dan aan de uitkeringsinstantie in België en/of aan de verzekerde gestuurd. Als u van de arts een rekening krijgt voor de behandeling van de gevolgen van het ongeval, moet u die doorsturen aan de ongevallenverzekering in het werkland. Die controleert of een overname van de kosten door de ongevallenverzekering mogelijk is en of het bedrag van de rekening overeen- - 5 -
komt met de geldende tarieven. Er wordt met klem afgeraden om de rekening zelf te voldoen, omdat bij een te hoog rekeningsbedrag het teveel betaalde bedrag niet kan worden teruggevorderd bij de behandelaars als artsen, fysiotherapeuten enz.. Melding van een ongeval (Unfallmeldung) Het ongeval moet direct aan de werkgever of aan de Berufsgenossenschaft worden gemeld. De melding aan de Berufsgenossenschaft kan ook worden afgehandeld door de behandelende arts. Geen speciale overeenkomsten D B Speciale overeenkomsten tussen België en Duitsland bestaan verder niet. i Informatie en advies ter plekke Adviescentra in België Informatie wordt gegeven door de ziekteverzekeraars (Krankenkassen) en de voor u Berufsgenossenschaft in Duitsland. Als u in België woont en hier na een arbeidsongeval of bij een beroepsziekte,aanspraak wilt maken op uitkeringen in natura, spreekt u dat het beste af met de voor u bevoegde Berufsgenossenschaft in Duitsland of met het contactadres, de Verbindungsstelle voor België. Berufsgenossenschaft grondstoffen en chemische Industrie - Verbindungsstelle - Adres: Postfach 10 04 29, D-44704 Bochum Tel.: +49 6221 5108-41450 (en -41499, -41451, -41452) Fax: +49 6221 508-41499 www.bgrci.de Email: vbst-belgien@bgrci.de - 6 -