Prof. dr. Jerome Hendriks Universiteit Hasselt An apple a day keeps the doctor away De beschermende invloed van flavonoïden op ons brein Jerome Hendriks Vitamine C Flavonoïden Albert Szent-Györgyi 1
Flavonoïden Flavonoïden 2
Functie in planten Bescherming tegen: Licht Hitte Oxidatie Ziekteverwekkers Opname Structuur icrobioom Afbraak Binding aan suikers Andere aanwezige componenten De hoeveelheid flavonoïden in een vrucht varieert sterk Versterkende effecten van vitamine C en flavonoïden Soort, ras Rijping Bewaarduur/methode Deel van de vrucht Bereiding 3
Veronderstelde effecten op de gezondheid Antioxidanten Vrije radicalen Veronderstelde effecten op de gezondheid Antioxidanten Remmen groei van tumoren Anti bacterieel/viraal Goed voor hart en bloedvaten Bevorderen hersenfunctie 4
Alzheimer ultiple sclerose Hebben flavonoïden een gunstige werking in neurologische aandoeningen? ultiple sclerose en de ziekte van Alzheimer ultiple sclerose en de ziekte van Alzheimer Komen veel voor in westerse landen Komen veel voor in westerse landen Chronisch Schade aan zenuwcellen Vermindering van het geheugen Rol van het immuunsysteem 5
Hoe ontstaat S? ultiple sclerose Oorzaak is onbekend Samenspel van genetische en omgevingsfactoren Niet erfelijk, maar genetische voorbeschiktheid 0.1% totale populatie, 1% als S in familie voorkomt ultiple sclerose Chronische ontstekingsziekte van het centrale zenuwstelsel Verschillende vormen van S Symptomen Aantasting zicht Gevoelloosheid Progressieve verlamming van ledematen Aanvang meestal tussen 30 50 jaar Incidentie 1/1000 (10.000 patiënten in België) eer vrouwen dan mannen 6
Witte bloedcellen Diagnose van S controle S patient T T cellen: Herkennen lichaamsvreemde eiwitten acrofagen: Ruimen indringers op, wondgenezing 7
acrofagen ultiple sclerose Bloedbaan Bloed-hersenbarrière T T Hersenen zuurstofradicalen 8
Kunnen flavonoïden het ziekteproces van S beïnvloeden? Slecht Goed Bloed-hersenbarrière Flavonoïden 9
Bloed hersenbarrière yeline opnametest acrofaag cellijn Fluorescent myeline Celkweekmodellen voor S Bloed-hersenbarrière myeline myeline + flavonoïde Binnendringen van macrofagen Zuurstofradicaalproductie yeline opname 10
Binnendringen van macrofagen in de hersenen Zenuwcellen Zenuwschade % igratie of control 120 100 80 60 40 * * Zenuwcellen met vrije radicalen Levende cellen 20 0 controle quercetin luteolin epicatechin Zuurstofradicaalproductie Effecten van flavonoïden in een diermodel voor S macrofagen macrofagen + myeline % Zuurstofradicaalproductie yeline eiwit + myeline 11
EAE: een diermodel voor S Effect van luteoline in een diermodel voor S ziektesymptomen ziektesymptomen mean clinical score 3,5 3 2,5 2 1,5 1 0,5 EAE Controle control Luteoline ip 50mg/kg 0 5 10 15 20 days after EAE induction Dag na EAE inductie Effect van luteoline in een diermodel voor S Luteoline ziektesymptomen mean clinical score 3,5 3 2,5 2 1,5 1 0,5 EAE Controle control Luteoline Luteolin ip 50mg/kg 0 5 10 15 20 days after EAE induction Dag na EAE inductie 12
Flavonoïden kunnen: yeline opname remmen De productie van vrije radicalen onderdrukken De migratie van immuuncellen naar de hersenen voorkomen De ziekteverschijnselen in een diermodel voor S onderdrukken Zijn flavonoïden effectief in de mens? Vermindering van het geheugen Schade aan zenuwcellen Vrije radicalen Rol van het immuunsysteem Klinische studies zijn noodzakelijk 13
Flavonoïden zijn veelbelovend Sterke effecten in ziektemodellen Veel verschillende flavonoïden Elkaar versterkende effecten Een beperkt effect kan een grote impact hebben op de lange termijn An apple a day may keep the doctor away 14