Mak de gesjiechte van ós sjtreek lebendig Jaarverslag Sjtichting Genealogiek Sjènne 2009
Inhoud Voorwoord pag. 3 Voortgang De Bokkerijders met de dode hand, een nieuwe visie pag. 4 Website www.sjtigs.eu pag. 5 Startmanifestatie en lancering website pag. 6 Werving donateurs en sponsoren pag. 7 2
Voorwoord Voor u ligt het eerste jaarverslag van de Sjtichting Genealogiek Sjènne. 2009 is het eerste volle kalenderjaar van onze jonge stichting. Vol enthousiasme hebben we aan het eind van 2008 onze doelstellingen voor 2009 op papier gezet. De taken werden verdeeld en met veel energie zijn we aan het nieuwe jaar begonnen. Zo werden er een aantal werkgroepen gevormd. Vier zaken hadden onze hoogste prioriteit. Het boek De Bokkerijders met de dode hand, een nieuwe visie. Een website waarmee we ook middels dit moderne medium onze stichting onder de aandacht kunnen brengen en informatie kunnen aanbieden. Het werven van donateurs en sponsoren. De financiële aspecten uiteraard, want als stichting als de onze ben je afhankelijk van subsidies en donaties om onze doelstellingen te kunnen bekostigen. Achteraf gezien moeten we wellicht concluderen dat we eind 2008 wat te enthousiast onze doelstellingen op papier hebben gezet. Met name het binnen de geplande tijd zaken voor elkaar krijgen is niet gelukt. Tijdens onze maandelijkse vergaderingen hebben we meerdere malen onze termijnen moeten bijstellen. Dit zijn voor ons goede leermomenten geweest. Achteraf gezien zijn we toch tevreden over 2009. 3
De Bokkerijders met de dode hand, een nieuwe visie Nadat in 2008 de definitie van de studie naar de geschiedenis van de Bokkerijders was gedefinieerd, en het betreffende onderzoek hiertoe in fasen was verdeeld, werd in het begin van 2009 contact gezocht met de Universiteit Maastricht, om de studiedefinitie door hen te laten toetsen. Drs. M. Cuijpers, promovendus aan de Maastrichtse universiteit, werd daarnaast bereid gevonden het project onderzoekstechnisch te begeleiden. Deze ondersteuning had echter wel enkele aanpassingen van het onderzoek wat betreft de inhoud als het tijdspad tot gevolg. De door de stichting gestelde doelstellingen van het onderzoek bleven echter volledig overeind. Als eerste werden en worden de onderzoeksresultaten vastgelegd in een basisdocument, dat dient als bron voor het schrijven van het boek en het samenstellen van de wandelgids. Daarnaast moet het boek de lezer een duidelijk beeld geven over de staatkundige situatie van het onderzoeksgebied, uitleg geven over het feodale stelsel, het strafrecht en strafprocesrecht in de Achttiende Eeuw, het stelsel van tortuur, de theatrale straffen en de economische situatie ten tijde van de benden van de Bokkerijders. Informatie, waaraan in de tot nu toe verschenen boeken en publicaties slechts weinig aandacht werd besteed, maar die volgens SjtiGS uitermate belangrijk is om de activiteiten en de vervolging van de benden te kunnen plaatsen en begrijpen. Ten slotte tracht SjtiGS aan de hand van het onderzoek uitsluitsel te geven over de diverse wetenschappelijke stellingen. Hierbij gaat een groep van wetenschappers er van uit, dat de benden van de Bokkerijders bijna een eeuw lang de Landen van Overmaas in hun ban hielden met hun criminele daden, terwijl een andere groep stelt dat deze benden niet eens bestaan hebben en slechts een gedachtespinsel waren van de lokale rechtbanken, hierbij ondersteund door het gehanteerde strafrecht en strafprocesrecht. Om beide stellingen nader te bestuderen, bleek in 2009 aanvullend onderzoek noodzakelijk naar het in de Achttiende Eeuw gehanteerde strafrecht en strafprocesrecht. Beiden baseerden op de Criminele Ordonnantiën uit het jaar 1570. Na het definiëren van de onderzoeksvragen werd voor inhoudsdeskundige hulp hieromtrent contact opgenomen met prof. dr. L. Berkvens, hoogleraar meta-juridica aan de Universiteit van Maastricht. Als advies verscheen een aanvullende lijst met literatuur die uitsluitsel moest geven op een aantal van deze vragen. Echter, op een aantal van deze vragen kon ook voor de universiteit geen antwoord geven. Ze bleken inhoudelijk wel zodanig interessant, dat hieromtrent nader onderzoek aan deze wetenschappelijke instelling zal plaatsvinden. De aanvullende literatuurlijst had tot gevolg, dat na het schrijven van de hoofdstukken over de staatkundige situatie en het feodale stelsel, het jaar 2009 vooral werd besteed aan aanvullend literatuuronderzoek. Tijdens de studie naar de Criminele Ordonnantiën uit 1570 bleek al snel dat deze sterk beïnvloed waren door de in het canonieke of kerkelijke recht en de hierin opgenomen processen wat betreft de Inquisitie. SjtiGS stuitte hierbij op overeenkomsten met de gevoerde processen tegen de leden van de Bokkerijdersbenden. Nog in 2009 werden onze stellingen gereflecteerd bij de heer Th. van Rensch, rijksarchivaris van het Regionaal Historisch Centrum Limburg. Hij bevestigde de uit het onderzoek verkregen unieke stellingen en adviseerde tijdens het bronnenonderzoek deze invalshoek nader te onderbouw. Een uiterst interessante maar ook noodzakelijke uitbreiding van het onderzoek, met een verschuiving van de realisatietijdstippen tot gevolg. 4
Website www.sjtigs.eu Wat in eerste instantie eenvoudig lijkt kan best wel moeilijk zijn. Een website heeft toch eigenlijk iedere vereniging of stichting. Dat kan toch niet zo moeilijk zijn. Dat was dus een verkeerde gedachte. Tijdens gesprekken met ontwerper en webdesigner komen vragen op tafel waar je in eerste instantie niet zo direct aan denkt. Welke kleuren wil je gebruiken, en hoe moet de indeling worden. Welke mensen wil je bereiken en hoe wil je de interesse vasthouden van bezoekers van de website. Ook moet je nadenken over het beheer van de website. Oeps, ja dus meer dan waar je in eerste instantie aan zal denken. Door goed en professioneel advies van ontwerper en webdesigner waren we er toch wel redelijk snel uit. Al redelijk snel lag er een eerste ontwerp. Daar waar wij als stichting direct enthousiast waren vond de designer dat het nog een stuk beter moest. Het was pas een eerste aanzet. Een week later kwam de aangepaste versie. Vol verbazing hebben we gekeken naar het aangepaste ontwerp. Hier konden we mee voor de dag komen. Begin februari kon begonnen worden met het vullen van de website. Ook hier moesten we concluderen dat dit ook niet zo eenvoudig is. Het kiezen van wat je gaat publiceren is nog een moeilijke klus. Zeker als er veel informatie ligt welke je graag zou willen publiceren. Ook de publicatie in 3 talen (Nederlands-Duits-Frans) bracht extra werk met zich mee. Trots waren we dan ook toen we groen licht konden geven om online te gaan. 5
Startmanifestatie en lancering website Na intensieve voorbereiding was het eindelijk zover. Op 23 mei was onze startmanifestatie en lancering van onze website gepland. Op deze dag waren we te gast bij de ALFA bierbrouwerij in Thull. Hier moest het gaan gebeuren. Gastsprekers waren o.a. mevr. Ria Oomen-Ruijten (Europarlementarier), dhr. Herbert Corsten (Burgemeester Selfkant-Tudderen), dhr. Sylvain Sleypen (Gedeputeerde Belgisch Limburg) en Berry Link (Burgemeester Schinnen). Onder professionele leiding van Karel van Knippenberg werd het startschot gegeven en door de genodigden de site vrijgegeven. Vanaf 14.52 uur waren we online. Na het officiële gedeelte was er nog een hapje en een drankje. De eerste mijlpaal was een feit. 6
Werving donateurs en sponsoren Uiteraard heeft een stichting als de onze financiële middelen nodig. In een economisch moeilijke tijd staan sponsoren en donateurs niet in de rij om een financiële bedrage te leveren aan stichtingen en verenigingen. Om toch partijen over de streep te trekken moest er gezocht worden naar een methode die potentiële sponsoren of donateurs over de streep zouden trekken. Tijdens een van onze vergaderingen hebben we besloten om middels een brochure extra cachet te geven bij de geplande wervingsactie. Na inventarisatie van de doelgroep hebben we in de Gemeente Schinnen aan het eind van het jaar ongeveer 150 verzoeken voor donatie of sponsoring verstuurd. Daar de wervingsactie op 31 december nog niet was afgelopen kunnen we in dit jaarverslag niet vermelden wat het de SjtiGS heeft opgeleverd. Hopelijk dat we in het jaarverslag 2010 hier meer over kunnen vertellen. 7