Raad van de Europese Unie Brussel, 5 mei 2015 (OR. en) 8485/15 NOTA van: aan: het Speciaal Comité Landbouw Raad nr. vorig doc.: 7524/2/15 REV 2 Betreft: AGRI 242 AGRIORG 26 AGRILEG 100 AGRIFIN 37 AGRISTR 30 Ontwerpconclusies van de Raad over de vereenvoudiging van het GLB In de bijlage bij deze nota gaan ontwerpconclusies van de Raad over de vereenvoudiging van het GLB, waarvoor, zo constateerde het voorzitterschap, in de vergadering van het Speciaal Comité Landbouw van 4 mei 2015 een breed draagvlak bestond. De Raad wordt derhalve verzocht deze conclusies aan te nemen in zijn zitting op 11 mei. 8485/15 rts/yen/fb 1
Ontwerpconclusies van de Raad over de vereenvoudiging van het gemeenschappelijk landbouwbeleid DE RAAD VAN DE EUROPESE UNIE 1. HERINNEREND aan de vereenvoudigingsinitiatieven die eerder door de Raad zijn uitgevoerd, aan de bijdrage tot vereenvoudiging die is bewerkstelligd door de "check-up" van het gemeenschappelijk landbouwbeleid in 2008, alsmede aan de conclusies van de Raad van 13 oktober 2014 over de betrouwbaarheid van de resultaten van de verificaties van de landbouwuitgaven door de lidstaten (doc. 13616/14) en van 15 december 2014 betreffende foutenpercentages voor landbouwuitgaven (doc. 16798/14); 2. VERHEUGD over de prioriteit die de Commissie toekent aan een grondige vereenvoudigingsoefening en over het feit dat de Commissie reeds voorstellen voor de vereenvoudiging van bepaalde Commissiehandelingen heeft gedaan of dat binnenkort zal doen; 3. HERINNEREND aan de toezegging van de Commissie dat zij de bepalingen inzake vergroening na het eerste jaar van uitvoering zal evalueren, alsmede aan punt 67 van de conclusies van de Europese Raad van februari 2013 (doc. EUCO 37/13); 4. BENADRUKKEND dat de vereenvoudiging van het GLB een gezamenlijke doelstelling is van de Europese instellingen, nationale overheden, belanghebbenden, landbouwers en andere begunstigden, en EROP WIJZEND dat zij allen verantwoordelijk zijn voor het verwezenlijken van die doelstelling; 5. MET HET DRINGENDE VERZOEK aan de Commissie om het debat over ontwerphandelingen van de Commissie met betrekking tot de vereenvoudiging voort te zetten en te verdiepen voordat de handelingen worden vastgesteld, aangezien de ex-ante benadering het doeltreffendst is om administratieve lasten te vermijden; 6. BENADRUKKEND dat er bij de toepassing van het GLB meer rekening moet worden gehouden met het subsidiariteits- en het evenredigheidsbeginsel en dat er bijzondere aandacht dient te worden besteed aan het volgende: EU-wetgeving moet begrijpelijker worden en gemakkelijker uitvoerbaar in het veld, waardoor de transparantie en de rechtszekerheid zullen toenemen; er moet terdege rekening worden gehouden met de specifieke nationale en regionale situaties; de administratieve lasten en de met die lasten gepaard gaande kosten voor landbouwers, andere begunstigden, producentenorganisaties en nationale overheden moeten omlaag; 8485/15 rts/yen/fb 2
7. BENADRUKT dat bij de vereenvoudiging van het GLB de volgende beginselen in acht moeten worden genomen: behoud van de beleidsdoelstellingen en de belangrijkste elementen van het hervormde GLB, en waarborging van de rechtszekerheid voor de landbouwers, zodat de vereenvoudiging niet leidt tot deregulering of beperkte toegang tot GLB-steun; niet in gevaar brengen van het goed financieel beheer van de middelen van de EU; er moet veel aandacht uitgaan naar de gebieden waar de uitvoerders van het GLB en de begunstigden van het GLB het meeste profijt zouden hebben qua verminderde administratieve lasten, bijvoorbeeld op het vlak van verplichtingen inzake informatieverstrekking, controle en rapportage; Er moet verbetering komen met betrekking tot de duidelijkheid van de wetgeving en de samenhang ervan, met name tussen de eerste en de tweede pijler, waar passend, en tussen basishandelingen, handelingen van de Commissie en richtsnoeren van de Commissie; 8. BESEFT dat 2015, zoals in de conclusies van de Raad van 15 december 2014 wordt gesteld, als het eerste jaar van de volledige uitvoering van het GLB, moeilijk zal zijn voor landbouwers en nationale instanties, vooral bij de uitvoering van de nieuwe regelingen inzake rechtstreekse betalingen en nieuwe maatregelen voor plattelandsontwikkeling. Derhalve moet het eerste jaar van uitvoering van het GLB flexibel worden bejegend, conform het rechtskader; en VERZOEKT de Commissie zich te concentreren op advies en preventieve maatregelen; 9. Neemt nota van het door het voorzitterschap opgestelde gedetailleerde overzicht van de vereenvoudigingsvoorstellen van de delegaties (zie doc. 8483/15) en is zich ervan bewust dat sommige kwesties relevant zijn voor meer dan één beleidsterrein, maar WIJST in het bijzonder op de volgende kwesties van horizontale aard met een hoog vereenvoudigingspotentieel: Richtsnoeren en handelingen van de Europese Commissie moeten daadwerkelijk helpen bij de tenuitvoerlegging van de GLB-wetgeving en mogen in geen geval de werkingssfeer van de door de medewetgevers overeengekomen wettelijke bepalingen geweld aandoen door bijkomende verplichtingen te scheppen. Tevens moet er meer transparantie komen in de verdere uitleg die de Commissie tegenover de lidstaten geeft aan wettelijke bepalingen, met name inzake het beleid voor plattelandsontwikkeling. 8485/15 rts/yen/fb 3
De kosteneffectiviteit van de rapportageverplichtingen moet worden verzekerd, met bijzondere aandacht voor "nulrapportage". 10. BEKLEMTOONT onderstaande prioriteiten voor de korte en middellange termijn: wat betreft rechtstreekse betalingen: de vergroeningsmaatregelen, met name de toepassing van de regels inzake blijvend grasland, de vereiste periode van gewasdiversificatie, de definities van de soorten ecologische aandachtsgebieden (EAG's) en de eis dat er een potentieel EAG in de referentielaag voor EAG's moet zijn, alsmede de eisen voor gelijkwaardige praktijken, wanneer er ruimte is voor vereenvoudiging in de vorm van meer flexibiliteit voor de lidstaten wat betreft de uitvoering zodat er meer rekening wordt gehouden met de natuurlijke omstandigheden en gerichtere controles mogelijk worden; actieve landbouwers wat betreft de praktische toepassing van de definitie; beoordeling van de modaliteiten voor de uitvoering van betalingsrechten; jonge landbouwers onder meer wat betreft de noodzaak om de lidstaten meer flexibiliteit te bieden met betrekking tot de vraag of rechtspersonen in aanmerking komen voor de regeling; de behoefte aan meer flexibiliteit binnen de regeling voor kleine landbouwers en aan vrijwillige gekoppelde steun; wat betreft gemeenschappelijke marktordening: rekening houden met het werk van de taskforce GMO: onnodige rapportageverplichtingen vermijden; stroomlijning van de handelsnormen met als doel overbelasting weg te nemen, waarbij wordt onderkend dat met de hervorming in de groenten- en fruitsector in 2008 reeds een aanzienlijke vereenvoudiging is teweeggebracht; stroomlijning van operationele programma's en producentenorganisaties in de groenten- en fruitsector ter voorkoming van onnodige lasten (herziening van bepalingen over het milieukader, vereenvoudiging van de jaarverslagen, monitoring en evaluatie van operationele programma's, nationale strategieën enz.); de lidstaten meer flexibiliteit bieden bij de uitvoering en onnodige regels en procedures inzake vangnetmaatregelen zoals particuliere opslag en openbare interventie schrappen, en het systeem van regeling van het handelsverkeer moderniseren; onderzoeken of het juridisch haalbaar is om het gebruik van crisisinstrumenten voor lidstaten facultatief te stellen wanneer het slechts om kleine hoeveelheden producten gaat; 8485/15 rts/yen/fb 4
wat betreft plattelandsontwikkeling: de programmering en goedkeuring van programma's voor plattelandsontwikkeling moeten worden vereenvoudigd en de monitoring en evaluatie ervan moeten minder omslachtig worden. Er mogen tijdens het goedkeuringsproces van de programma s geen voorwaarden worden toegevoegd die niet in de toepasselijke wetgeving staan. Er moeten inspanningen worden gedaan om Elfpobepalingen over programmering en verslaglegging te harmoniseren met die voor andere ESI-fondsen. Wat staatssteun betreft, moet er samen met de goedkeuring van het programma in de mate van het mogelijke clearance worden gegeven, met als streefdoel een éénloketsysteem; wat betreft horizontale bepalingen: voor controles zou een evenredigere en meer op risico gebaseerde aanpak moeten worden gevolgd, en de intensiteit van de controle moet afgestemd zijn op het risico, de kosteneffectiviteit en de bedragen in kwestie en de diverse doelstellingen en resultaten die worden nagestreefd; er moet worden vermeden dat vergroeningsvereisten en andere steunregelingen en -maatregelen meermalen worden gecontroleerd; voor het niet nakomen van de verplichtingen inzake vergroening moeten evenredige kortingen en administratieve sancties worden gehanteerd, vooral als het gaat om kleine inbreuken. De methode voor het berekenen van die sancties moet eenvoudiger; het controle- en sanctiesysteem voor cross-compliance moet ook qua evenredigheid worden herzien; er moet worden nagegaan of het mogelijk is om betalingen, met inbegrip van vooruitbetalingen, toe te staan na afronding van administratieve controles; de methodologie voor de berekening van foutenpercentages moet worden geharmoniseerd; 11. BEVEELT, aangezien zo snel mogelijk vereenvoudiging moet worden doorgevoerd, in overeenstemming met bovenstaande beginselen AAN op de korte termijn de nadruk te leggen op maatregelen die de meest dringende aandacht vereisen, zoals herziening van gedelegeerde en uitvoeringshandelingen (en Commissiehandelingen die zijn vastgesteld vóór de inwerkingtreding van het Verdrag van Lissabon), de verbetering van richtsnoeren, het verlenen van technische bijstand en het bevorderen van samenwerking en de uitwisseling van goede praktijken tussen overheidsinstanties, met dien verstande dat er op langere termijn, op grond van de ervaringen tijdens de eerste jaren van volledige uitvoering van het GLB, ook ten aanzien van de basishandelingen vereenvoudigingsinspanningen geleverd zullen moeten worden; 8485/15 rts/yen/fb 5
12. BESLUIT regelmatig een monitoring te zullen uitvoeren voor een correcte follow-up van het vereenvoudigingsproces; VERZOEKT in het bijzonder de Commissie in het najaar van 2015 vereenvoudigingsinitiatieven in te dienen waarin rekening is gehouden met deze conclusies van de Raad, en te gelegener tijd verdere vereenvoudigingsinitiatieven in overweging te nemen; en ZEGT TOE in 2016, op basis van de inbreng van de Commissie, de vooruitgang met betrekking tot de vereenvoudiging van het GLB te zullen evalueren. 8485/15 rts/yen/fb 6