107445 - De school had geen melding bij Veilig Thuis moeten doen. Landelijke ADVIES inzake de klacht van: mevrouw A te B, moeder van C, klaagster tegen de directie van basisschool D te B, verweerder 1. VERLOOP VAN DE PROCEDURE Bij klaagschrift van 4 oktober 2016, aangevuld op 23 november 2016 en 9 februari 2017, heeft klaagster op grond van de voor de school geldende klachtenregeling een klacht tegen verweerder ingediend met de volgende inhoud: Mevrouw A klaagt erover dat de school: - ten onrechte en zonder haar daarover vooraf te informeren een zorgmelding heeft gedaan bij Veilig Thuis; - in het kader van de zorgmelding privacygevoelige informatie over haar zoon heeft verstrekt aan een derde; - in gebreke is gebleven in de aanpak en begeleiding van haar zoon. Een en ander zoals toegelicht in de door klaagster verstrekte informatie. Met instemming van partijen heeft de Commissie het bevoegd gezag van de school verzocht na te gaan of het de klacht kon oplossen. Het bevoegd gezag heeft meegedeeld dat het ondanks een poging daartoe, niet gelukt is om tot een oplossing te komen. Vanuit het secretariaat van de Commissie is telefonisch met partijen overlegd over de gewenste wijze van klachtafhandeling. Naar aanleiding van de uitkomst van deze gesprekken is de klacht ter beoordeling voorgelegd aan de Commissie. Klaagster heeft de klacht bij e-mail van 23 november 2016 nader toegelicht. Verweerder heeft op 16 december 2016 een verweerschrift ingediend. Op 9 februari 2017 heeft klaagster schriftelijk gereageerd op het verweerschrift. Alle stukken zijn in afschrift aan partijen gestuurd. De op 25 januari 2017 geplande mondelinge behandeling kon vanwege een verhindering aan de zijde van verweerder geen doorgang vinden. Daarop vond de mondelinge behandeling van de klacht plaats op 15 februari 2017 te Utrecht. Klaagster verscheen in persoon ter zitting en werd vergezeld door haar echtgenoot, de heer E. Verweerder verscheen ter zitting in de persoon van de heer F, directeur. Verweerder werd vergezeld door mevrouw G, intern begeleider, als informant. Onder handhaving van hun standpunten hebben partijen een nadere toelichting gegeven. 107445 / advies d.d. 9 maart 2017 pagina 1 van 5
Hetgeen in de stukken en op de zitting naar voren is gebracht is, voor zover relevant, zakelijk in dit advies weergegeven. 2. DE FEITEN C, geboren 21 januari 2004, was in het scholjaar 2015-2016 leerling van groep 8 van basisschool D (verder te noemen: de school). Sinds eind groep 5 is bekend dat C klassiek autisme (ASS) heeft. Dit is onder meer van invloed op zijn omgang met andere kinderen/zijn klasgenoten. Met behulp van Leerlinggebonden financiering (LGF) heeft de school ambulante begeleiding voor C ingezet. De begeleiding van C op school heeft sindsdien plaatsgevonden aan de hand van handelingsplannen. Op 19 juli 2016, vlak voordat C de basisschool zou verlaten, heeft de school een melding gedaan bij Veilig Thuis. In een korte probleemomschrijving heeft de school onder meer in de melding vermeld: School maakt zich zorgen over C in de toekomst en de komende 6 weken schoolvakantie. De veilige en beschermde omgeving van de basisschool valt weg en een verkeerde omgeving kan vat krijgen op C. Met ingang van het schooljaar 2016-2017 zit C in de eerste klas vmbo-t. 3. VISIE PARTIJEN Visie klaagster Klaagster stelt dat de school zonder haar daarover te informeren een zorgmelding bij Veilig Thuis heeft gedaan. In de melding staat dat de school zich zorgen maakte over de omgeving van C, zonder aan te geven wie of wat daarmee werd bedoeld. Voor ongerustheid over de zomervakantie was al helemaal geen reden omdat C de hele vakantie in het buitenland zou verblijven, wat bij de school ook bekend was. Klaagster heeft aan de school aangegeven dat zij de zorg om C waardeerde, maar dat er geen reden was om de verantwoordelijkheid van de ouders over te nemen voor wat er buiten school en buiten schooltijd gebeurde. Een gesprek tussen klaagster, de school en de buurtbrigadier is niet tot stand gekomen omdat klaagster in haar kraamperiode zat. Op het aanbod om de vader van C aan het gesprek te laten deelnemen heeft de school niet gereageerd. Klaagster heeft de melding ervaren als een trap na van de school. Veilig Thuis heeft klaagster en haar echtgenoot laten weten geen reden aanwezig te achten om naar aanleiding van de melding actie te ondernemen. Wel heeft Veilig Thuis de melding doorgespeeld aan de organisatie die in de eerste lijn wettelijke, gemeentelijke taken in de buurt uitvoert. Die organisatie is echter helemaal niet toegerust om dit soort problemen in behandeling te nemen. Aldus is als gevolg van de melding vertrouwelijke informatie over C bij de betreffende eerstelijnsorganisatie terechtgekomen. Ter zitting van de Commissie heeft klaagster verklaard dat de begeleiding van C op de school in grote lijnen goed is geweest, maar dat er op incidenten, bijvoorbeeld in het voorjaar van 2016 in de speeltuin, niet steeds goed is gereageerd. Ook kreeg C bovenmatig vaak de schuld van voorvallen waarbij ook medeleerlingen waren betrokken. 107445 / advies d.d. 9 maart 2017 pagina 2 van 5
Visie verweerder Verweerder heeft de melding bij Veilig Thuis alleen gedaan uit oprechte zorg om C. Hij was kort voor de zomervakantie steeds meer betrokken bij incidenten. Ook was zijn gedrag niet meer corrigeerbaar voor de leerkrachten. Weliswaar was het tijdstip ongelukkig, zo kort voor het verlaten van de school en in de kraamtijd van klaagster, maar verweerder voelde zich toch genoodzaakt de melding te doen. In de laatste week voor de zomervakantie was C betrokken bij incidenten en liet hij zich daar niet op aanspreken. Verweerder maakte zich zorgen over de naderende zomervakantie en wat dat zou betekenen voor C, met name in de contacten met zijn omgeving. Dat C de hele vakantie in het buitenland zou doorbrengen, was bij verweerder niet bekend. Voor de melding was temeer reden daar een gesprek met klaagster en de buurtbrigadier niet tot stand gebracht kon worden. Verweerder is niet over één nacht ijs gegaan, maar heeft zich voorafgaand aan de melding laten informeren door de buurtbrigadier en door Veilig Thuis. Ook heeft hij de vraag of een melding op zijn plaats zou zijn anoniem voorgelegd aan drie collega-schooldirecteuren. Allen adviseerden verweerder om een melding bij Veilig Thuis te doen. Voorafgaand aan het doen van de melding heeft de ib-er klaagster daarover telefonisch geïnformeerd. De melding zelf is in afschrift aan klaagster gestuurd. Dat de aan Veilig Thuis verstrekte informatie is doorgegeven aan Wij B is niet aan verweerder te wijten. Veilig Thuis heeft dat op eigen initiatief gedaan en verweerder heeft daar geen invloed op uit kunnen oefenen. De school heeft veel tijd en energie in de begeleiding van C gestoken en tot de allerlaatste periode is dat ook steeds in goed overleg met klaagster verlopen. Er is externe begeleiding ingeschakeld en de leerkrachten en de interne begeleiders op school hebben zich aanvullend geschoold om hun taken op dit gebied zo goed mogelijk te kunnen verrichten. 4. OVERWEGINGEN VAN DE COMMISSIE Ter zitting en uit het dossier is gebleken van een grote betrokkenheid van zowel de ouders als de school bij de begeleiding en de ontwikkeling van C. De Commissie heeft dan ook geen reden tot twijfel aan de verklaring van verweerder dat de melding bij Veilig Thuis uitsluitend is ingegeven door deze betrokkenheid. Uit de zich in het dossier bevindende e-mails en notities van telefoongesprekken tussen klaagster en de school blijkt ook dat tussen de school en met name klaagster veelvuldig overleg plaatsvond over de begeleiding van C en over de manier waarop de school het beste kon reageren op voorvallen waarbij C betrokken raakte. Uit die e- mails en notities blijkt niet dat verweerder of anderen binnen de school zich zorgen hoefden te maken of maakten over de betrokkenheid van klaagster bij de begeleiding van C, bijvoorbeeld bij zijn omgang met andere kinderen. Toch heeft verweerder uit het uitblijven van een afspraak voor een gesprek met de buurtbrigadier de conclusie getrokken dat een melding bij Veilig Thuis noodzakelijk was om ervoor te zorgen dat C ongeschonden de zomervakantie door zou komen om daarna een start te kunnen maken in het voortgezet onderwijs. Naar het oordeel van de Commissie heeft verweerder daarmee een stap te veel gezet in de zorg voor de ontwikkeling van C. Verweerder wist dat klaagster kort daarvoor een kind had gekregen en dus beperkt was in haar mogelijkheden om over het overbruggen van de zomervakantie met verweerder en de buurtbrigadier in gesprek te gaan. Gelet op de ervaringen met klaagster gedurende de voorafgaande jaren had verweerder naar het oordeel van de Commissie kunnen 107445 / advies d.d. 9 maart 2017 pagina 3 van 5
volstaan met het uitspreken van zijn zorg over specifiek de naderende zomervakantie tegenover klaagster. Voor de periode daarna had verweerder de overdracht naar de nieuwe school van C kunnen aanwenden om diens persoonlijkheid toe te lichten en op welke manier daar op de school mee zou kunnen worden omgegaan. De Commissie acht derhalve een melding bij Veilig Thuis een te zwaar middel dat niet gerechtvaardigd werd door de situatie waarin C verkeerde. Dit oordeel wordt mede ingegeven door de verklaring die de school nog maar kort voor de melding heeft afgegeven over de ontwikkeling die C in groep 8 had doorgemaakt. Nog in de evaluatie van het handelingsplan in juni 2016 schreef de leerkracht immers dat het afgelopen jaar goed was verlopen, dat C vrolijk was op school en dat het schoolkamp een goede afsluiting was van de basisschool. De Commissie acht het niet aannemelijk dat in de korte periode daarna, de zorgmelding dateert van 19 juli 2016, de situatie zo dramatisch was gewijzigd dat deze de zorgmelding rechtvaardigde. De klacht over de zorgmelding bij Veilig Thuis is daarom gegrond. De Commissie wenst daar nog aan toe te voegen dat klaagster en verweerder van mening verschillen over het antwoord op de vraag of klaagster voorafgaand aan het doen van de melding daarover is geïnformeerd. De Commissie heeft niet kunnen vaststellen of klaagster daarover vooraf is geïnformeerd, al lijkt de e-mail van de intern begeleider van de school waarbij de melding als bijlage was gevoegd, erop te duiden dat de intern begeleider klaagster telefonisch heeft geïnformeerd. Dat daarover niettemin onduidelijkheid is ontstaan geeft temeer aan dat het raadzaam is om dergelijke ingrijpende aangelegenheden niet uitsluitend telefonisch af te doen, maar daarvan per post of e-mail vooraf bericht te geven aan een belanghebbende. Ten aanzien van de gang van zaken, volgend op de melding bij Veilg Thuis, overweegt de Commissie dat de school daarop geen invloed heeft gehad. Gelet op het karakter van een organisatie als Veilig Thuis kon van de school ook redelijkerwijs niet worden verwacht dat zij bij het doen van de melding zou wijzen op de noodzaak van vertrouwelijke behandeling. Het is dan ook verweerder niet aan te rekenen dat Veilig Thuis de melding heeft doorgespeeld aan een organisatie die actief is op wijkniveau. Aangaande de begeleiding van C gedurende diens periode op de school overweegt de Commissie als volgt. Zeker sinds vast is komen te staan dat C kenmerken van klassiek autisme heeft, is de school planmatig te werk gegaan bij de begeleiding van C. Dit blijkt uit de beschrijving van zowel klaagster als verweerder en dit is uitvoerig gedocumenteerd. Uit deze documentatie blijkt ook dat alle betrokkenen zich ervan bewust waren dat C een leerling is met behoefte aan extra ondersteuning. Bovendien blijkt uit de documentatie, het dossier en het verhandelde ter zitting dat klaagster en de school regelmatig contact hadden, zowel over de structuur en de uitvoering van de extra ondersteuning als over de reactie van de school op incidenten, waar C zo nu en dan bij betrokken was. Het is te betreuren dat deze succesvolle begeleiding, uitmondend in een geslaagd proces van plaatsing in het vervolgonderwijs, helemaal aan het einde is overschaduwd door de melding bij Veilig Thuis. Deze melding leidt echter niet tot het oordeel dat de begeleiding van C onder de maat is geweest. Klaagster heeft ook niet overtuigend onderbouwd dat de school hierin structureel tekortgeschoten is. De klacht hierover is daarom ongegrond, waarbij de Commissie niet onopgemerkt wil laten dat zij 107445 / advies d.d. 9 maart 2017 pagina 4 van 5
hoopt dat het alle betrokkenen uiteindelijk lukt om, ondanks het ongelukkige slot, terug te kijken op een basisschoolperiode van C die overwegend gekenmerkt wordt door een succesvolle begeleiding en samenwerking. Landelijke 5. OORDEEL VAN DE COMMISSIE De Commissie komt op grond van bovenstaande overwegingen tot het oordeel dat de klacht over het doen van een melding bij Veilig Thuis gegrond is. Voor het overige is de klacht ongegrond. 6. AANBEVELINGEN VAN DE COMMISSIE De Commissie ziet geen reden tot het richten van aanbevelingen aan het bevoegd gezag, anders dan reeds uit de overwegingen voortvloeit. Aldus vastgesteld te Utrecht op 9 maart 2017 door mr. W.C. Oosterbroek, voorzitter, drs. L.F.P. Niessen en drs. M.H.W.C. Voeten, leden, in aanwezigheid van mr. M. Smulders, secretaris. mr. W.C. Oosterbroek voorzitter mr. M. Smulders secretaris 107445 / advies d.d. 9 maart 2017 pagina 5 van 5