8 november 2018 Landelijke dag Basisvaardigheden Theater Agora Lelystad Chandra Verstappen - Pharos
Verminderen van de gezondheidsverschillen tussen hoog- en laagopgeleiden Kwaliteit en toegankelijkheid van zorg en preventie voor iedereen Onze drijfveer: een inclusieve samenleving 2
Gezondheidsverschillen hoogopgeleid & laagopgeleid
Enkele feiten Hoogopgeleiden vs. laagopgeleiden (Chronische) aandoeningen Hebben 5 keer zo vaak COPD Hebben 6 keer zo vaak diabetes Kampen 3 keer zo vaak met depressie Leefstijl Roken 2 keer zo vaak Hebben 3 keer zo vaak obesitas. Medicijnen Hoe lager opgeleid, hoe meer voorgeschreven medicijngebruik Meer dan helft van patiënten in apotheek heeft moeite met begrijpen en onthouden van informatie
Enkele feiten Armoede & Schulden 81% van de mensen met schulden heeft gezondheidsklachten Mensen met een chronische ziekte hebben 2 keer zo vaak schulden Slechte gezondheid is een van de belangrijkste redenen om niet te participeren 50% met een minder ervaren gezondheid werkt niet 60% van sociaal uitgesloten mensen heeft 2 of meer chronische aandoeningen Vaardigheden 42% van de mensen die alleen basisonderwijs hebben gevolgd zijn laaggeletterd 28,7% van de Nederlanders heeft (zeer) beperkte gezondheidsvaardigheden
DEFINITIE Beperkte gezondheidsvaardighed en Gezondheidsvaardigheden zijn de vaardigheden van individuen om informatie over gezondheid te verkrijgen, te begrijpen, en te gebruiken bij het nemen van beslissingen over hun gezondheid.
GEZONDHEIDSVAARDIGHEDEN Enkele voorbeelden van deze vaardigheden Lezen en schrijven Kennis van het lichaam en ziekten Plannen en organiseren Rekenen Vragen durven stellen Kennis van het Nederlandse zorgstelsel
Veel vaardigheden nodig in de zorg. Denk aan Begrijpen van adviezen van je arts Het juist gebruik van medicijnen Afspraken inplannen en nakomen Je weg weten te vinden in de zorg en ondersteuning Vragen durven stellen aan zorg- en hulpverleners Inschatten van betrouwbaarheid van websites Weten wanneer je een arts moet raadplegen (Zorg)aanbieders vergelijken
Ook veel vaardigheden nodig bij andere organisaties Adviezen kunnen geven die bezoekers snappen Toegankelijke informatie maken waar mensen mee uit de voeten kunnen Helpen afspraken in te plannen die de bezoeker kan onthouden De weg in het aanbod helder aangeven Zorgen dat inwoners vragen durven en kunnen stellen etc.
Wat kan Pharos betekenen? www.pharos.nl Advisering en kennisoverdracht: Bereiken en betrekken: bijvoorbeeld outreachend en vraaggericht werken Vaardigheden: eenvoudig & cultuursensitief communiceren, herkennen laaggeletterdheid De mensen aan het woord: ervaringsdeskundigen, focusgroep bijeenkomsten Eenvoudige materialen: zelf leren ontwikkelen Alliantie gezondheidsvaardigheden www.pharos.nl/nl/kenniscentrum/ehealth4all www.gezondheidsvaardigheden.nl www.pharos.nl/eenvoudigvoorlichtingsmateriaal
En wat kunnen bibliotheken en u betekenen? www.pharos.nl Ontmoetingsmomenten (dementiecafé, mantelzorgcafé) gebruiken voor voorlichting in samenwerking met bijvoorbeeld migrantenorganisaties De wijk in! Eenvoudig voorlichtingsmateriaal inzetten bij taallessen over gezondheid of opvoeding (mijn computer is leuk, marjan heeft een depressie, diabetesboek, Steffie over zorgverzekering of digid) In samenwerking met het ziekenhuis ehealth patiëntportaal onder de aandacht brengen en mensen hulp bieden Ehealth toepassingen (zorg én welzijn) in de taalles meenemen of activiteit omheen organiseren (bijvoorbeeld Kijksluiter: wat is dat?)
Praktijkvoorbeeld eenvoudige informatie 1.0 Straks zwanger worden www.pharos.nl
Praktijkvoorbeeld eenvoudige informatie 1.1 Straks zwanger worden www.pharos.nl Oorspronkelijke vereenvoudiging na feedback van testpanel www.strakszwangerworden.nl (Centrum voor bevolkingsonderzoek van het RIVM)
Praktijkvoorbeeld eenvoudige informatie 1.2 Straks zwanger worden 1.02 www.pharos.nl
Praktijkvoorbeeld eenvoudige informatie 2 Begrijp je lichaam www.pharos.nl