Rechten en huisregels
Als u in behandeling bent bij een instelling voor geestelijke gezondheidszorg hebt u rechten. Die rechten staan in de Wet op de Geneeskundige Behandelingsovereenkomst (WGBO). De WGBO beschrijft de algemene rechten van de cliënt. Enkele voorbeelden van belangrijke rechten zijn: Het recht op informatie Het recht op inzage in het medisch dossier Het klachtrecht Deze brochure bestaat uit twee delen: In het eerste deel vindt u informatie over een aantal algemene rechten die van belang zijn voor u als cliënt in een geestelijke gezondheidszorginstelling. In het tweede deel vindt u de huisregels van Reinier van Arkel. Ook zijn er algemene leveringsvoorwaarden ggz waarin staat waar Reinier van Arkel en ook u zich aan moeten houden. Soms is een opname geen vrije keuze, dan geldt de regelgeving voor gedwongen opname, beschreven in de Wet Bijzondere Opnemingen Psychiatrische Ziekenhuizen (Wet BOPZ). 2
Algemene rechten Om welke algemene rechten gaat het? Iedereen heeft algemene rechten. Ze zijn in de Nederlandse wetgeving en rechtspraak vastgelegd. Belangrijke rechten zijn: recht op bewegingsvrijheid recht op behandeling recht op informatie en toestemming recht op contact recht op privacy recht op geheimhouding recht op eigen geloof of levensbeschouwing recht op politieke meningsvorming en uiting recht op eigendom recht om een klacht in te dienen Mogelijke beperkingen van rechten De wet Bijzondere Opnemingen Psychiatrische Ziekenhuizen, de BOPZ, regelt onvrijwillige opnames en beschermt mensen die hiermee te maken krijgen. Niet alleen wat betreft de onvrijwillige opname zelf, maar ook wat betreft behandeling en verblijf. Tijdens het verblijf kunnen rechten beperkt worden, bijvoorbeeld wanneer er sprake is van een acute noodsituatie of een ernstig gevaar. De beperkingen vinden dan plaats in het kader van de individuele behandeling. Van andere aard zijn de beperkingen die samenhangen met de huis- en afdelingsregels. Dit zijn regels die voor iedereen gelden om het verblijf en de dagelijkse gang van zaken zo goed mogelijk te laten verlopen. De huis- en afdelingsregels mogen nooit in strijd zijn met de wet. De huisregels worden beschreven in het tweede gedeelte van deze brochure. De afdelingsregels zijn op de afdeling verkrijgbaar. Bewegingsvrijheid U hebt recht op bewegingsvrijheid. Als er door persoonlijke omstandigheden beperkingen aan uw bewegingsvrijheid moeten worden gesteld, gebeurt dat altijd in overleg met u. Individuele afspraken worden vastgelegd in uw behandelplan. 3
De meeste mensen zijn vrijwillig opgenomen bij Reinier van Arkel. Er zijn echter ook mensen die onvrijwillig zijn opgenomen, na een beslissing van de rechter en/of burgemeester. Onvrijwillig opgenomen cliënten zullen over het algemeen toestemming moeten vragen om het terrein van de instelling te verlaten. Meer informatie over onvrijwillige opname vindt u op de website van Stichting PVP Vertrouwenspersonen in de zorg: www.pvp.nl; hier vindt u een link naar Uw rechten bij een gedwongen opname. Informatie en toestemming Uw behandelaar vertelt in begrijpelijke woorden over uw ziekte, over zijn voorstel voor behandeling en over andere mogelijkheden. Hij legt uit wat hij met de behandeling wil bereiken en welke resultaten u mag verwachten. Op basis van deze informatie geeft u toestemming voor de behandeling die in het behandelplan wordt vastgelegd. Pas dan kan de behandeling van start gaan. Behandelplan In het behandelplan staat uw diagnose en hoe uw behandeling wordt aangepakt. Het behandelplan wordt in overleg met u opgesteld. Een handig hulpmiddel is het behandelplanboekje dat u van uw behandelaar krijgt (of waar u om kunt vragen). U hebt ook het recht informatie te weigeren. U kunt de arts vragen de resultaten van een onderzoek niet aan u te vertellen. De arts zal uw verzoek respecteren tenzij er door het niet geven van de informatie gevaarlijke situaties kunnen optreden (bijvoorbeeld bijwerkingen van medicijnen). 4
Slechts in uitzonderlijke gevallen mag de hulpverlener een behandeling of een middel toepassen zonder dat u daarvoor toestemming hebt gegeven. Er moet dan sprake zijn van ernstig gevaar of overbrugging van een tijdelijke noodsituatie. Ook bij onvrijwillig opgenomen cliënten geldt dat zij toestemming moeten geven voor de behandeling. Meer informatie hierover kunt u vinden op www.pvp.nl. van uw behandeling een verzoek indienen bij uw behandelaar om uw dossier (of delen daarvan) te laten vernietigen, tenzij uw opname niet vrijwillig is geweest. Het dossier moet dan vijf jaar worden bewaard. Contact U hebt recht op contact. U mag televisie kijken, naar de radio luisteren, boeken, kranten en tijdschriften lezen en internet raadplegen. U kunt post ontvangen en versturen en telefoneren. En natuurlijk mag u tijdens bezoekuren bezoek ontvangen. Uw dossier Uw gegevens worden bewaard in een dossier. Daarin wordt het verloop van uw behandeling bijgehouden. U hebt recht op inzage van uw dossier, een kopie hiervan en vernietiging van uw dossier na afronding van uw behandeling, met uitzondering van bepaalde juridische stukken. Bij cliënten die onvrijwillig zijn opgenomen kan het recht op contact alleen ingeperkt worden als er gevaar bestaat voor de gezondheid van de cliënt, ter voorkoming van strafbare feiten, of wanneer de goede gang van zaken in het ziekenhuis in gevaar komt. Recht op vernietiging Bij afsluiting van uw behandeling wordt uw dossier bewaard. U kunt bij beëindiging 5
Wanneer er sprake is van beperking van uw rechten wordt dit vastgelegd in uw behandelplan en wordt de eerste geneeskundige (psychiater die eindverantwoordelijk is voor de medische behandeling) in kennis gesteld van de beperking. U ontvangt een schriftelijke mededeling waarin staat beschreven om welke reden(en) uw rechten beperkt worden. Daarin staat ook vermeld dat u een beroep kunt doen op de PVP (patiëntenvertrouwenspersoon). Wanneer u het niet eens bent met de motivering, kunt u dit bespreken met de behandelaar of de leidinggevende. Ook kunt u een een beroep doen op de klachtenfunctionaris van Reinier van Arkel. U kunt altijd contact onderhouden met de volgende personen: de patiëntenvertrouwenspersoon de klachtenfunctionaris en de klachtencommissie van Reinier van Arkel uw advocaat de officier van justitie de (hoofd)inspectie voor de gezondheidszorg Privacy Recht op privacy betekent dat u het recht hebt u terug te trekken. Alleen, maar ook met andere cliënten of met bezoek. Het betekent ook dat u recht hebt op privacy wanneer u behoefte hebt aan intimiteit en seksualiteit. Daarbij wordt van u verwacht dat u rekening houdt met de privacy en gevoelens van anderen, bijvoorbeeld als u met meer mensen een kamer deelt. Ook kan het zijn dat er afspraken rondom privacy zijn opgenomen in huis- en afdelingsregels. Geheimhouding Hulpverleners hebben een beroepsgeheim. Alleen medewerkers van Reinier van Arkel die betrokken zijn bij uw behandeling krijgen de nodige informatie over u. Aan anderen mag uw behandelaar alleen informatie geven als u daar toestemming voor geeft, of als het moet op grond van de wet. Ook het feit dat u in behandeling bent wordt geheim gehouden. Hetzelfde geldt voor gegevens uit uw dossier. Zonder uw toestemming zullen wij nooit persoonsgebonden informatie geven aan- of opvragen bij derden. 6
Wanneer u onvrijwillig opgenomen bent, zijn wij op grond van de wet BOPZ echter verplicht tot het geven van inlichtingen aan bijvoorbeeld de officier van justitie en de inspecteur voor de gezondheidszorg. Aan uw wettelijke vertegenwoordiger en naaste familiebetrekkingen wordt meegedeeld dat u onvrijwillig bent opgenomen. Afhankelijk van uw persoonlijke omstandigheden kan uw familie of een door u aan te wijzen vertrouwenspersoon bij het overleg over uw behandeling betrokken worden. Geloof of levensovertuiging Iedereen heeft recht op zijn eigen geloof of levensovertuiging. Het is in principe dan ook voor iedereen mogelijk de gebruiken van zijn geloof te volgen. U kunt met een geestelijk raadsman spreken of naar een dienst gaan. Ook zijn er mogelijkheden voor een speciaal dieet, als u om geloofsredenen bijvoorbeeld geen varkensvlees eet. Ook met de ramadan wordt op uw verzoek rekening gehouden. Meer informatie over de voorzieningen voor geestelijke verzorging vindt u in de afdelingsbrochure. Politieke meningsuiting Tenzij sprake is van ondercuratelestelling, kunt u uw politieke rechten in het ziekenhuis blijven uitoefenen, óók als u onvrijwillig opgenomen bent. Wanneer er verkiezingen zijn, zijn er mogelijkheden om zelf uw stem uit te brengen of we informeren u over hoe u op een andere manier uw stem kunt uitbrengen. Eigendom Als u bent opgenomen kunt u uw eigendommen opbergen in uw kast die op slot kan. Wij zijn alleen aansprakelijk voor diefstal als de kast op slot is en als aantoonbaar is dat hij met geweld door anderen is opengemaakt. Het is niet verstandig kostbaarheden mee te nemen naar de afdeling als u opgenomen wordt. Eventueel kunt u dingen in bewaring geven bij Stichting Opmaat. Ook kunt u bij deze stichting terecht als u ondersteuning nodig heeft bij het regelen van uw geldzaken tijdens uw opname. Voor meer informatie hierover kunt u terecht bij een verpleegkundige of een andere medewerker van de afdeling, of kijk op www.stichtingopmaat.org. 7
Klachtenregeling en klachtenfunctionaris Als u niet tevreden bent over de gang van zaken dan kunt u een klacht indienen. De klacht kunt u het beste bespreken met uw hulpverlener of met een direct betrokken medewerker. Als u niet (meer) met uw hulpverlener in gesprek wilt of durft, dan kunt u contact opnemen met de klachtenfunctionaris. Deze kan u informeren over de klachtenregeling en bemiddelen tussen u en de hulpverlener. Mocht dit niet naar tevredenheid verlopen dan kunt u uw klacht schriftelijk indienen bij de klachtencommissie van Reinier van Arkel. Patiëntenvertrouwenspersoon U kunt ook de hulp inroepen van de patiëntenvertrouwenspersoon. De patiëntenvertrouwenspersoon werkt onafhankelijk en staat altijd aan uw kant. Hij of zij kan u informeren over uw rechten en adviseren bij en/of bemiddelen in het zoeken naar een oplossing of het aangaan van een gesprek. Voor meer informatie verwijzen wij u naar de brochure PVP-uw goed recht en de folder over de klachtenregeling van Reinier van Arkel. Informatie over de bereikbaarheid van de Patiëntenvertrouwenspersoon en de klachtenfunctionaris, evenals informatie over de klachtenregeling vindt u op www.reiniervanarkel.nl. Cliëntenorganisatie Reinier van Arkel heeft een cliëntenorganisatie. Belangrijke delen van de cliëntenorganisatie zijn de Centrale Cliëntenraad en de Cliëntenraden per organisatieonderdeel. De hoofdtaak van de Cliëntenraden is het adviseren met betrekking tot belangrijke beslissingen die met zorg voor cliënten te maken hebben. Familiebeleid Reinier van Arkel vindt het sociale netwerk van cliënten belangrijk. Familieleden spelen vrijwel altijd een rol bij de ondersteuning van een cliënt. In het familiebeleid besteden we aandacht aan het betrekken van familie en naastbetrokkenen bij de behandeling, daar waar mogelijk. Daarnaast kent Reinier van Arkel enkele functies specifiek gericht op familieleden. Familievertrouwenspersoon (FVP) Deze vormt een brug tussen familie en de geestelijke gezondheidszorg op het moment 8
dat cliënt en familie het gevoel hebben dat zij binnen de organisatie niet goed terecht kunnen met vragen. Familie- en Betrokkenenraad Deze raad is er om de betrokkenheid van familie en andere naastbetrokkenen bij het herstel van cliënten te optimaliseren. Zij behartigen de belangen van familieleden (en indirect dus ook van cliënten) op beleidsmatig niveau. Meer informatie over het familiebeleid vindt u in de brochure We hebben elkaar nodig. De huisregels In het eerste gedeelte van deze brochure zijn de algemene rechten van cliënten besproken. Op de volgende bladzijden vindt u meer informatie over de huisregels van Reinier van Arkel. De huisregels zijn opgesteld om het verblijf in de instelling zo prettig mogelijk te maken. Uitgangspunten hierbij zijn respectvolle benadering en voorkomen van overlast. Bij verschillen van mening en het ervaren van overlast gaan wij ervan uit dat mensen elkaar in eerste instantie zelf aanspreken. Indien nodig kan vanzelfsprekend een beroep worden gedaan op medewerkers van Reinier van Arkel. De huisregels gelden voor iedereen die in behandeling is bij Reinier van Arkel. Dat is een wezenlijk verschil met een behandelplan, waarin je afspraken maakt over de behandeling die voor één persoon gelden. Individuele afspraken in het behandelplan hebben altijd voorrang op de huisregels. Behalve deze huisregels heeft iedere afdeling afspraken gemaakt over de dagelijkse gang van zaken, zoals bepaalde tijden voor opstaan, eten, slapen, afwezigheid tijdens weekeinden en vakantie, etc., de afdelingsregels. Over deze afdelingsregels wordt u direct na opname c.q. overplaatsing geïnformeerd door een medewerker van de afdeling. Omgangsvormen Het spreekt vanzelf dat bij Reinier van Arkel dezelfde omgangsvormen en wettelijke regelingen gelden als buiten de instelling. We gaan uit van een respectvolle benadering naar elkaar. 9
Ongewenste intimiteiten Ongewenste intimiteiten zijn niet toegestaan. Dit geldt zowel voor cliënten als voor medewerkers. Lichamelijk contact tussen u en een medewerker, anders dan in het kader van professioneel verantwoorde zorg en behandeling volgens het behandelplan, wordt als ongewenst beschouwd. Wordt u geconfronteerd met ongewenste intimiteiten dan kunt u de PVP vragen u te helpen met het voeren van een gesprek of met het indienen van een klacht volgens de klachtenregeling van Reinier van Arkel. Schade aan eigendom Mocht er door uw toedoen schade ontstaan aan eigendommen van medecliënten, personeelsleden of de instelling, dan zal die op u worden verhaald. Wij verwachten dat u een aansprakelijkheidsverzekering hebt voor het geval u -per ongeluk- schade aanricht aan de eigendommen van Reinier van Arkel of van medecliënten. Gevaarlijke voorwerpen Het is niet toegestaan voorwerpen in uw bezit te hebben die een gevaar voor u of voor de goede gang van zaken in de instelling kunnen opleveren. Handel Om misverstanden te voorkomen is het niet toegestaan binnen de instelling onderling te handelen, te ruilen, of geld te lenen. Alcohol Alcoholgebruik is toegestaan voor zover het de orde op de afdeling niet verstoort en het niet in strijd is met de afspraken die hierover gemaakt zijn in uw behandelplan. Drugs Het in bezit hebben van, het handelen in en het gebruiken van drugs is niet toegestaan. Fotograferen Reinier van Arkel respecteert de privacy van iedereen die in de instelling verblijft. Daarom wordt iedereen verzocht zeer zorgvuldig met foto s van cliënten om te gaan. Dit betekent in ieder geval dat eerst de uitdrukkelijke toestemming van de persoon van wie men de foto wil nemen, wordt gevraagd. Hetzelfde geldt voor andersoortige opnamen zoals die via video, film, mobiele telefoon, webcam e.d. 10
Openbaarmaking van beeldopnamen Gelet op de privacy van iedereen die in onze instelling verblijft, gebeurt verzending en/of publicatie van gemaakte beeldopnamen, op welke wijze dan ook, uitsluitend met nadrukkelijke toestemming van betrokkene(n) en de wettelijke vertegenwoordiger. Roken Reinier van Arkel sluit aan bij het landelijke rookbeleid. Dat betekent dat roken in principe alleen is toegestaan in de daarvoor aangewezen ruimtes. Gebruik internet en telefonie Met betrekking tot het gebruik van (mobiele) telefoons en internet vragen wij u rekening te houden met uw omgeving om elkaar zo min mogelijk overlast te bezorgen. Wij verzoeken u om uw mobiele telefoon uit te schakelen tijdens groepsbijeenkomsten, in het therapieprogramma en tijdens de maaltijden. Adressen Reinier van Arkel E info@reiniervanarkel.nl W www.reiniervanarkel.nl Hoofdlocatie Vught T (073) 658 51 11 Bezoekadres: Parklaan 8, 5261 LR Vught Postadres: Postbus 10150, 5260 GB Vught Hoofdlocatie s-hertogenbosch T (073) 658 61 11 Bezoekadres: Bethaniestraat 2, 5211 LJ s-hertogenbosch Postadres: Postbus 70058, 5201 DZ s-hertogenbosch 11
Patiëntenvertrouwenspersonen (PVP) Reinier van Arkel T (073) 658 55 99 of via de receptie T (073) 658 61 11. U kunt ook de website raadplegen voor de aanwezigheid van de PVP en op www.reiniervanarkel.nl. Klachtenfunctionaris Reinier van Arkel T 06 826 164 51 E Klachtenfunctionaris@reiniervanarkel.nl * Klachtencommissie Reinier van Arkel T (073) 658 60 19 Via interne post Secretariaat Klachtencommissie locatie s-hertogenbosch Via externe post Secretariaat Klachtencommissie Postbus 70058 5201 DZ s-hertogenbosch Cliëntenorganisatie Reinier van Arkel Parklaan 10 5261 LR Vught T (073) 658 56 50 E clientenraad@reiniervanarkel.nl Familie-/betrokkenenraad: T (073) 658 60 01 E fbr@reiniervanarkel.nl Familievertrouwenspersoon Reinier van Arkel Bezoek- en postadres: locatie s-hertogenbosch T (073) 658 60 69 / 06 252 411 87 E familievertrouwenspersoon@reiniervanarkel.nl Meldpunt Veiligheid Zorgpark Voorburg Voor vragen/opmerkingen die betrekking hebben op de veiligheid rondom Zorgpark Voorburg in Vught. Meldpuntveiligheid@zorgparkvoorburg.nl of via Receptie Zorgpark Voorburg, T (073) 658 51 11 RvA/regels/001-1017 * Als u via een beveiligde mailroute met de klachtenfunctionaris over uw klacht wilt communiceren, stuurt u haar dan een korte mail zónder vertrouwelijke informatie, dan stuurt zij u een uitnodiging waarmee u gebruik kunt maken van de beveiligde mailroute.