De voorwaardelijke machtiging

Transcriptie

1 De voorwaardelijke machtiging

2

3 Inhoud 1. Inleiding 4 2. Samenvatting 4 3. De voorwaardelijke machtiging 4 4. Criteria 5 5. Voorwaarden 5 6. Procedure 6 7. Duur 7 8. Gevolgen 7 9. Verschillende soorten gedwongen opnamen Uw rechten Suggesties en klachten 8

4 1. Inleiding U bent opgenomen met een voorwaardelijke machtiging. In deze brochure leest u wanneer een voorwaardelijke machtiging wordt gegeven en welke procedure er geldt. U vindt informatie over uw rechten bij een voorwaardelijke machtiging en over waar u terecht kunt met eventuele klachten. De informatie in deze brochure is gebaseerd op de Wet Bijzondere Opneming in Psychiatrische Ziekenhuizen (BOPZ). De wet BOPZ regelt de rechtspositie van cliënten die gedwongen zijn opgenomen. Heeft u na het lezen van deze brochure nog vragen? Neem dan contact op met uw behandelaar. 2. Samenvatting Een voorwaardelijke machtiging is een maatregel om een gedwongen opname te voorkomen. Bij een voorwaardelijke machtiging moet u zich houden aan bepaalde voorwaarden. De rechter besluit of u een voorwaardelijke machtiging krijgt. Als u zich niet aan de voorwaarden houdt, kan de geneesheerdirecteur besluiten u gedwongen op te nemen. Wanneer u gevaar veroorzaakt voor uzelf of voor anderen moet de geneesheer-directeur besluiten u op te nemen. Een voorwaardelijke machtiging duurt maximaal een half jaar. De rechter kan de machtiging verlengen met telkens ten hoogste een jaar. Wanneer u klachten of problemen heeft, kunt u contact opnemen met de patiëntenvertrouwenspersoon. 3. De voorwaardelijke machtiging De voorwaardelijke machtiging is een maatregel om een gedwogen opname te voorkomen. In de voorwaardelijke machtiging staan bepaalde voorwaarden. U kunt gedwongen opname voorkomen door u te houden aan deze voorwaarden. 4

5 Uw behandelaar overlegt met u over het behandelplan en de voorwaarden en de rechter moet het aannemelijk vinden dat u de voorwaarden zult naleven. De voorwaardelijke machtiging is bedoeld voor mensen die een gevaar vormen voor zichzelf en/of hun omgeving. Doordat u zich houdt aan de voorwaarden, kan het gevaar buiten een instelling voor geestelijke gezondheidszorg worden afgewend. 4. Criteria Een voorwaardelijke machtiging kan worden verleend als voldaan is aan de volgende criteria: U heeft een psychiatrische ziekte en deze veroorzaakt gevaar voor uzelf en/of uw omgeving. Alleen als u zich houdt aan bepaalde voorwaarden, dan kan het gevaar worden afgewend zonder u op te nemen. 5. Voorwaarden Uw behandelaar stelt samen met u een behandelplan op voordat een verzoek tot een voorwaardelijke machtiging aan de rechter wordt voorgelegd. Bij een voorwaardelijke machtiging stelt de rechter de voorwaarden vast, zoals de voorwaarde dat u zich onder behandeling stelt van de behandelaar die in het behandelplan genoemd wordt en dat u medewerking verleent aan de uitvoering van het behandelplan. De rechter kan ook voorwaarden stellen over uw gedrag voorzover dit het gevaar dat u veroorzaakt beïnvloedt. De behandelaar kan het behandelplan tussentijds veranderen als u daarmee instemt. De behandelaar hoeft daarvoor niet de rechter in te schakelen. Als u niet akkoord bent met de wijziging, dan kunt u dit voorleggen aan de rechter. Ook als u een andere behandelaar wenst, gebeurt dit via de rechter. De rechter beslist altijd over het aanpassen van voorwaarden. 5

6 6. Procedure Een verzoek aan de rechter om een voorwaardelijke machtiging toe te kennen, loopt altijd via de officier van justitie. De volgende personen kunnen de officier van justitie benaderen om een voorwaardelijke machtiging bij de rechter te vragen: uw echtgenoot of partner; uw meerderjarige familieleden in de rechte lijn (ouders, grootouders, kinderen, kleinkinderen); uw familieleden tot en met de tweede graad (broers, zussen, tantes, ooms); uw voogd, curator of mentor. De officier van justitie kan ook zelf de rechter om een voorwaardelijke machtiging verzoeken. Bij het verzoek voor een voorwaardelijke machtiging moet een geneeskundige verklaring zijn gevoegd. Een onafhankelijke psychiater die niet bij uw behandeling betrokken is zal u onderzoeken en stelt de geneeskundige verklaring op. De officier van justitie levert ook het behandelplan in bij de rechter. Hierin staat welke therapeutische middelen nodig zijn om het gevaar dat u voor uzelf en/of uw omgeving veroorzaakt af te wenden. Ook staat in het behandelplan op welke wijze de behandelaar nagaat of u zich houdt aan de voorwaarden en welke instelling bereid is u op te nemen als een gedwongen opname noodzakelijk blijkt zijn. De rechter neemt een besluit over de voorwaardelijke machtiging nadat hij met u en uw advocaat heeft gesproken. De rechter hoort ook de psychiater die de geneeskundige verklaring heeft opgemaakt. De rechter kan ook nog met anderen spreken, bijvoorbeeld degene die de officier van justitie om een voorwaardelijke machtiging heeft gevraagd. 6

7 De rechter wijst een advocaat aan die u gratis juridische bijstand verleent gedurende de gehele procedure. Als de rechter heeft besloten dat een voorwaardelijke machtiging noodzakelijk is, is geen hoger beroep mogelijk op deze uitspraak. 7. Duur Een voorwaardelijke machtiging geldt maximaal zes maanden. De rechter kan de duur op verzoek van de officier van justitie telkens met ten hoogste een jaar verlengen. Een verzoek tot een verlenging moet in de vijfde of zesde week voor het einde van de bestaande voorwaardelijke machtiging worden ingediend. Hier gelden dezelfde criteria als bij het aanvragen van de oorspronkelijke voorwaardelijke machtiging. Als u geen psychiatrische ziekte meer heeft en geen gevaar meer veroorzaakt voor uzelf en/of uw omgeving, kunt u (of uw familie) hiervan een schriftelijke verklaring vragen aan de behandelaar. U kunt dan niet meer gedwongen worden opgenomen op basis van de voorwaardelijke machtiging. 8. Gevolgen Als de rechter besluit u een voorwaardelijke machtiging toe te kennen, zal de behandelaar nagaan of u zich houdt aan de afgesproken voorwaarden en het behandelplan. Als u zich niet houdt aan de voorwaarden, dan kan de geneesheerdirecteur u laten opnemen. De geneesheer-directeur is de arts die verantwoordelijk is voor de algemene gang van zaken binnen de kliniek van GGZ Rivierduinen waar u behandeld wordt. Als u zich wel aan de voorwaarden houdt, maar toch een gevaar vormt dat niet buiten de kliniek van GGZ Rivierduinen kan worden afgewend, dan moet de geneesheer-directeur u laten opnemen. Als de geneesheer-directeur besluit u op te nemen, geldt de voorwaardelijke machtiging als een voorlopige machtiging (rechterlijke machtiging). 7

8 9. Verschillende soorten gedwongen opnamen Een gedwongen opname in een instelling voor geestelijke gezondheidszorg gebeurt niet zomaar. In de wet BOPZ is vastgelegd welke procedures er gelden bij een gedwongen opname. Een besluit over een gedwongen opname wordt altijd door de rechter genomen. Er zijn verschillende vormen van een gedwongen opname: Een inbewaringstelling (IBS). Dit is een spoedprocedure. U wordt eerst opgenomen. Daarna beslist de rechter binnen enkele dagen of aan de criteria voor een IBS is voldaan. Een rechterlijke machtiging (RM). Dit is geen spoedprocedure. De rechter beslist vooraf of aan de criteria voor een RM is voldaan. Het omzetten van een voorwaardelijke machtiging in een RM. De geneesheer-directeur beslist of opname noodzakelijk is. 10. Uw rechten Als u een voorwaardelijke machtiging krijgt, heeft u recht op gratis juridische bijstand door een advocaat. Als u uitdrukkelijk geen advocaat wilt, kan dat ook. De rechter onderzoekt dan wel of u in staat bent de belangenafweging over rechtsbijstand te maken. Vanaf het moment dat u een voorwaardelijke machtiging heeft, kunt u een beroep doen op de patiëntenvertrouwenspersoon. Deze is in dienst van een onafhankelijke stichting en geeft op verzoek advies en bijstand over zaken die samenhangen met een opname, verblijf en behandeling of, bijvoorbeeld, een voorwaardelijke machtiging. Meer informatie en contactgegevens vindt u op de website Suggesties en klachten Als u ontevreden bent over bijvoorbeeld de zorg, onze service of de wijze waarop u wordt bejegend, dan horen wij dat graag. Uw klacht of opmerking helpt ons de zorg te verbeteren. 8

9 U kunt contact opnemen met uw behandelaar of het hoofd van de afdeling. Vaak helpt een gesprek met de medewerkers van de afdeling. U kunt dit alleen doen, of samen met iemand die u vertrouwt. U kunt ook hulp vragen van de patiëntenvertrouwenspersoon. De patiëntenvertrouwenspersoon kan u nader informeren over de klachtenregeling en helpen bij het indienen van een klacht. De patiëntenvertrouwenspersoon is in dienst van een aparte stichting en dus onafhankelijk van GGZ Rivierduinen. Meer informatie vindt u op de website Alle informatie over klachten en de verschillende mogelijkheden voor het indienen van een klacht vindt u in de folder Klachten? Wij maken er een punt van! en op De folder is beschikbaar op de afdeling. 9

10 Uitgave: juli 2015, gewijzigde versie De tekst uit deze folder is een samenvatting van wettelijke regelgeving. Aan de inhoud kunnen geen rechten worden ontleend. Bij twijfel over de interpretatie van deze tekst verwijzen wij u naar de wet BOPZ.

11 beter binnen bereik