Pedagogisch werkplan Lieve & Bouwe Een vreedzaam kinderdagverblijf waar kinderen vies mogen worden. December 2018 Lieven de Keylaan 2 3555 VZ Utrecht tel: 030-8200760 Lieveenbouwe@ludens.nl
VOORWOORD De organisatie Lieve & Bouwe maakt deel uit van Ludens. Ludens biedt professionele kinderopvang en telt diverse kinderdagverblijven en locaties voor buitenschoolse opvang in vrijwel de hele stad Utrecht. Ook verzorgt Ludens op diverse basisscholen de tussen- schoolse opvang. Ludens staat ervoor dat kinderen zich bij ons thuis voelen. Ludens staat dicht bij de ouders en kinderen, werkt wijkgericht en speelt in op de ontwikkelingen in de leefomgeving, in de buurt. De werkwijze Dit pedagogisch werkplan is tot stand gekomen in een aantal bijeenkomsten, waar we stil stonden bij de kern van ons werk: ons pedagogisch handelen. Pedagogisch medewerkers*, de teamleider, een pedagoog van Ludens en een aantal ouders uit de oudercommissie namen deel aan deze bijeenkomsten. Dit werkplan betekent niet dat we nu klaar zijn. Het is een doorlopend proces waaraan we blijven werken. Ieder jaar wordt het pedagogisch werkplan geëvalueerd en stellen we dit, waar nodig, bij. We hanteren hierbij de evaluatiekalender van ons HKZ-kwaliteitssysteem. Geschiedenis Kinderdagverblijf Lieve & Bouwe is geopend in september 2013 en is gehuisvest in een nieuw gebouw, de Bouwmeester aan de Lieven de Keylaan. Hierin zijn, naast het kinderdagverblijf, ook 50 zorgappartementen gehuisvest en 30 sociale huurappartementen. Alle appartementen en het kinderdagverblijf liggen rondom een binnentuin. Hier ontmoeten jong en oud elkaar. De peutertjes van Lieve en Bouwe ontmoeten hun buren regelmatig; er wordt samen geknutseld, gegeten, voorgelezen. Plezierige ontmoetingen voor iedereen, en op deze manier geven we (ook) vorm aan verbondenheid met elkaar. *De officiële functiebenaming is pedagogisch medewerker. Wij korten dit af als pm-er. Pag - 2 - van 33
INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding -------------------------------------------------------- - 4-2. Pedagogisch handelen --------------------------------------------- - 5-2.1 Met elkaar --------------------------------------------------- - 6-2.2 Communicatie ---------------------------------------------- - 13-2.3 Het spelende kind -------------------------------------------- - 16-3 Samenwerken met ouders ----------------------------------------- - 20 - Bijlage 1: Groepsindeling en dagindeling --------------------------------- - 22 - Bijlage 2: Rituelen en feesten ------------------------------------------ - 24 - Bijlage 3: Ondersteuning beroepskrachten ------------------------------- - 26 - Bijlage 4: Omgaan met bijzondere gebeurtenissen ------------------------- - 28 - Bijlage 5: Omgaan met plaatsing in 2 stamgroepen ------------------------- - 29 - Bijlage 6: Kinderopvang gedurende extra dagen/dagdelen of ruilen ------------ - 30 - Bijlage 7: Seksuele ontwikkeling van kinderen ---------------------------- - 31 - Bijlage 8: Omgaan met het vier-ogen principe ----------------------------- - 32 - Bijlage 9: Achterwachtregeling ----------------------------------------- - 33 - Pag - 3 - van 33
1. Inleiding In dit pedagogisch werkplan van locatie vind je praktische richtlijnen voor het werken in de groepen van kinderdagverblijf Lieve & Bouwe. Het werkplan is gebaseerd op het Algemeen Pedagogisch Beleid van Ludens en zorgt voor een eenduidige aanpak van medewerkers, geeft ouders inzicht in de werkwijze en is een hulpmiddel bij het inwerken en overdragen van de werkwijze aan nieuwe medewerkers. Bij Ludens werkt iedereen vanuit eenzelfde basishouding. We werken iedere dag aan de basisdoelen zoals beschreven in de Wet Kinderopvang: 1. We bieden kinderen een warme, veilige en ondersteunende omgeving. We hebben respect voor de autonomie van kinderen, stellen grenzen en bieden structuur aan kinderen zodat ze zich emotioneel veilig en geborgen kunnen voelen 2. We dagen kinderen spelenderwijs uit in de ontwikkeling van hun motorische, cognitieve-, taal- en creatieve vaardigheden zodat kinderen steeds zelfstandiger en met zelfvertrouwen in de wereld gaan staan 3. We begeleiden kinderen in hun interacties waarbij ze spelenderwijs sociale kennis en vaardigheden worden bijgebracht zodat kinderen in staat zijn steeds zelfstandiger relaties met anderen op te bouwen en te onderhouden 4. We stimuleren kinderen om op een open manier kennis te maken met de algemeen aanvaarde waarden en normen in de samenleving met het oog op een respectvolle omgang met anderen en een actieve participatie in de maatschappij In dit werkplan beschrijven we hoe we ons pedagogisch beleid in de praktijk vormgeven. Pag - 4 - van 33
2. Pedagogisch handelen Op de voorkant van de Groeimeter hebben we in 12 items samengevat hoe wij werken aan onze pedagogische doelen en uitgangspunten: Samen kun je meer: we werken aan verbondenheid, we doen het samen Zo kan het ook!: we hebben aandacht voor ieders eigen wijze Wij lossen het samen wel op: we zoeken met elkaar naar win-win-oplossingen Wat vinden jullie ervan?: we nemen kinderen serieus en geven hen een stem Fijn dat je vertelt wat er is: we communiceren op een respectvolle manier Goed gedaan!: we geven veel positieve aandacht aan de kinderen Je vliegt!: we werken met plezier Mmm, lekker appeltje: we geven het goede voorbeeld Bij ons mag je vies worden: we geven ruimte aan kinderen, laten kinderen zelf ontdekken Spring maar, ik vang je op: we bieden uitdagingen aan kinderen en stellen grenzen Wat heb je gevonden?: we kijken en luisteren goed naar wat kinderen bezig houdt Probeer het maar!: we hebben vertrouwen in kinderen In dit hoofdstuk beschrijven we wat deze items concreet betekenen voor ons praktische pedagogisch handelen. Pag - 5 - van 33
2.1 Met elkaar Kinderopvang doen we met elkaar. Wij zien onze kindercentra als een democratische samenleving in het klein. Wij vinden het belangrijk om een sfeer van verbondenheid te creëren: kinderen samen in een groep, ouders en pm-ers die samenwerken, contacten in de wijk en samenwerking met scholen. Samen kun je meer Stamgroepen Lieve & Bouwe bestaat uit 6 stamgroepen en een ruime hal, waar de kinderen elkaar buiten hun eigen stamgroep kunnen ontmoeten. Er zijn 4 verticale groepen voor kinderen tussen 0 en 4 jaar samen met een goede balans tussen baby s, dreumesen en peuters. Daarnaast is er de groepsruimte die grenst aan de binnentuin, waar de baby- en dreumesgroep Olle zich bevindt. Olle is een stamgroep voor maximaal 12 kinderen van 0 tot maximaal 3 jaar met 3 pedagogisch medewerkers. Naast Olle bevindt zich nog de verticale groep Sietse, die vanaf 1 januari 2019 geleidelijk omgezet wordt naar een baby- en dreumesgroep. Sietse is nu nog een stamgroep voor maximaal 12 kinderen van 0 tot 4 jaar met 2 pedagogisch medewerkers; Sietse wordt geleidelijk een stamgroep voor maximaal 12 kinderen van 0 tot maximaal 3 jaar met 3 pedagogisch medewerkers. De samenstelling van de groepen is: Jonne 12 kinderen 2 medewerkers maan-, dins-, woens-, donder- en vrijdag Dieke 12 kinderen 2 medewerkers maan-, dins-, woens-, donder- en vrijdag Lasse 12 kinderen 2 medewerkers maan-, dins-, woens-, donder-, en vrijdag Lyske 12 kinderen 2 medewerkers maan-, dins-, woens-, donder-, en vrijdag Olle 12 kinderen 3 medewerkers maan-, dins-, woens-, donder-, en vrijdag Sietse 12 kinderen 2 medewerkers maan-, dins-, woens-, donder-, en vrijdag (wordt 3 medewerkers) Gekoppelde stamgroepsruimtes Elke groepsruimte is verbonden met een andere groepsruimte d.m.v. een badkamer. Door deze badkamer zijn twee groepen altijd aan elkaar verbonden en komen kinderen van de twee groepen elkaar tegen tijdens handenwassen, plassen en verschonen. Deze twee groepen werken nauw samen en voor de kinderen is dit dan ook de tweede stamgroep. Dit betekent dat kinderen aan het einde van de dag (en na overleg met de ouders ook als zij hun kind een dag extra willen brengen en er geen plek is op de eigen stamgroep) in de andere groep mogen worden opgevangen. Ouders zijn hiervan op de hoogte, en hebben hiervoor schriftelijk toestemming gegeven. Jonne en Lasse zijn gekoppeld: bij samenvoegen is Jonne de groepsruimte Lyske en Dieke zijn gekoppeld: bij samenvoegen is Lyske de groepsruimte Sietse en Olle zijn gekoppeld: bij samenvoegen is Sietse de vaste groepsruimte. De peuters die op 1 januari 2019 nog op Sietse zitten hebben als tweede stamgroep Jonne. Elk kind heeft een eigen stamgroepsruimte. Pag - 6 - van 33
De kinderen hebben een vaste stamgroep waar zij elke dag eten, drinken en spelen. Sietse, Olle, Jonne en Lasse bevinden zich in de voorste hal en Lyske en Dieke in de achterste hal. Door een hekje worden deze twee gangen gescheiden, zodat het spelen wel overzichtelijk blijft. Ouders en kinderen krijgen in het kennismakingsgesprek op Lieve & Bouwe te horen op welke groep zij zijn geplaatst. Dan krijgen zij ook te horen welke medewerkers er werkzaam zijn op de groep en op welke dagen deze werken. In MijnLudens, het digitale ouderportaal, staat dit ook vermeld. Bovendien is er in de entree een duidelijk rooster van die week te zien, hierop zijn ook invallers en de afwezigheid van de vaste medewerkers te zien voor ouders en kinderen. Alle groepsruimtes zijn ongeveer hetzelfde ingericht. Er is voor gekozen om rustige kleuren en een huiselijke omgeving te creëren met foto s van de kinderen, een kleed om op te kunnen spelen, en een bank om een boekje op te lezen of om te voeden. Er is een keuzekast, waar kinderen zelf speelgoed kunnen pakken en een plek om zelfgemaakte kunst op te kunnen hangen. Daarnaast staat de eettafel centraal in de ruimte, hier worden belangrijke momenten als eten, verjaardagen of een geboorte van een broertje of zusje gevierd en beleefd. Ieder kind heeft in de eigen stamgroep ook een familiehuisje. Alle familiehuisjes van de kinderen van één stamgroep worden bewaard in een speciaal daarvoor gemaakt kistje. De familiehuisjes zijn door de ouders gemaakt, en zijn volgeplakt met foto s van dierbaren van de kinderen. Op die manier maken we een verbinding tussen het kinderdagverblijf en thuis. Ook kunnen kinderen op die manier ervaren dat er verschillende gezinsvormen bestaan ( wij zijn allemaal anders ). Opvang in vakantieperiodes: Gedurende de schoolvakanties kan het voorkomen dat er zo weinig kinderen zijn dat wij groepen samenvoegen. Op deze dagen is het leuker voor de kinderen om met meerdere kinderen op één groep te spelen dan met slechts een paar op de eigen groep. We inventariseren het aantal kinderen dat komt in de schoolvakantie en delen de groepen in. Uitgangspunt bij het maken van de indeling zijn uiteraard de vaste gezichten voor de kinderen, waarmee we (onder meer) de emotionele veiligheid waarborgen. Wij brengen ouders uiterlijk 2 weken van te voren op de hoogte van de indeling van de groepen. De groepen zijn dan samengevoegd volgens onderstaande indeling: - Kinderen van Olle en Sietse spelen samen in de groepsruimte van Sietse - Kinderen van Jonne en Lasse spelen samen in de groepsruimte van Jonne - Kinderen van Lyske en Dieke spelen samen in de groepsruimte van Lyske Open deuren in Lieve & Bouwe Elk kind behoort tot een stamgroep met vaste pedagogisch medewerkers. Als het kind zich veilig genoeg voelt kan hij de rest van de ruimtes gaan ontdekken. Op vaste momenten kunnen de kinderen de stamgroep verlaten om te spelen, op ontdekking te gaan of deel te nemen aan activiteiten in een van de ruimtes waar een activiteit wordt gegeven. Dit kan per keer verschillen. De ruimtes die altijd meedoen zijn de hal, en de buitenruimte als het weer het toelaat. Daarnaast wordt er soms gebruik gemaakt van het atelier of een groepsruimte. Op sommige dagen gaan we tijdens het Opendeuren moment met een kleine groep kinderen naar de ouderen, die in hetzelfde gebouw zitten. De pedagogisch medewerkers verdelen zich over de verschillende ruimtes en er blijft altijd een pedagogisch medewerker achter in de stamgroep. Hierdoor kunnen de kinderen altijd terug naar of blijven in hun vaste stamgroep en hun vaste pedagogisch medewerker. De maximale omvang van de stamgroep kan hierdoor veranderen maar het totaal aantal vereiste pedagogisch medewerkers blijft onveranderd. De deuren gaan dagelijks open van 10.00 tot 11.15 uur. s Middags is er, tussen 15.45u en 16.45u, naar behoefte van de kinderen, nog een moment waarop er eventueel activiteiten worden gedaan in de gang. Hierbij doen niet altijd alle groepen mee. De emotionele veiligheid Pag - 7 - van 33
borgen we door altijd voldoende pm-ers in de gang de kinderen te laten begeleiden en door de activiteiten aan te bieden. Tijdens het open-deuren-moment worden er in de hal of op in een groepsruimte door 1 medewerker van elke groep, gezamenlijke activiteiten aangeboden. Voorbeelden hiervan zijn gymnastiek, kringspelletjes, creatieve activiteiten in atelier, buitenspelen, zingen, dansen of lezen. Een medewerker heeft dan kinderen uit verschillende stamgroepen die meedoen met de activiteit en draagt daar de zorg voor. In de hal vinden de kinderen materiaal om mee te spelen; een huishoek, een bouwhoek en materiaal voor fantasiespel. Dit materiaal wordt regelmatig gewisseld, zodat er voor de kinderen steeds weer iets nieuws te ontdekken valt. Het komt voor dat we met een groep van meer dan 30 kinderen tegelijk samen zijn, bv. als alle kinderen tegelijk buiten spelen of bij het voorleesontbijt. We zorgen er dan altijd voor dat een vaste pedagogisch medewerker uit de stamgroep van elk kind aanwezig is en dat er vertrouwde gezichten van leeftijdgenootjes aanwezig zijn in de groep. Tijdens de Opendeuren, blijven de jongste kinderen met 1 medewerker op hun eigen stamgroep. Hierbij hanteren we geen harde leeftijdsgrens: kinderen mogen zelf ontdekken wanneer zij daar aan toe zijn. Wel houden we altijd de veiligheid in de gaten. Dit doen we doordat 1 medewerker meegaat en zich zichtbaar opstelt naar de kinderen toe. De andere kinderen kiezen zelf waar zij aan mee willen doen. Wanneer er meer kinderen samenspelen of deelnemen aan een activiteit, zoals bijvoorbeeld spelen in de tuin, letten de medewerkers erop dat de emotionele veiligheid blijft gewaarborgd. Dit doen zij door zich te verspreiden in de tuin, activiteiten aan te bieden, en met kinderen in gesprek te blijven hoe zij zich voelen. Ook geven wij kinderen veiligheid door te laten merken dat zij gezien worden en ons zelf zichtbaar op te stellen. Festiviteiten Als we met elkaar feest vieren bv. Sinterklaas, of het Zomerfeest, kan het voorkomen dat de kinderen in plaats van op hun stamgroep in de gemeenschappelijke hal, buiten of op een andere groep met elkaar eten. En als het heel mooi weer is gaan we met de kinderen wel eens picknicken in de tuin. Er gaat dan altijd een vaste pedagogisch medewerker mee van de stamgroep van het kind in verband met de emotionele veiligheid. Openingstijden, inzet beroepskrachten en afwijking beroepskracht-kindratio Lieve & Bouwe is open vanaf 7 uur s morgens. Op alle dagen van de week starten er 2 pm- ers, die de kinderen (en ouders) in de hal ontvangen. Om 7.30 uur en om 8.00 uur komen er medewerkers bij, op basis van de brengtijden door de ouders. Rond 8.15 uur gaan de kinderen met hun eigen pm-er naar hun eigen stamgroep. Om 8.45 uur starten de late diensten en zijn er op iedere groep 2 of 3 pm- ers aanwezig. Tussen 8.00 en 8.45 uur wijken wij af van de BKR op groepen met 2 pm-ers en tussen 8.00 en 8.30 uur op groepen met 3 pm-ers. Ouders kunnen bij het afsluiten van het contract kiezen voor een brengtijd vanaf 7 uur of 7.30 uur, ook voor wat betreft de ophaaltijd hebben zij de keuze tussen 18.00 uur of 18.30 uur (= verlengde opvang). Tussen 7.00 uur en 7.30 uur en tussen 18.00 uur en 18.30 uur werken er 2 pm-ers, die in de hal samen voor de aanwezige kinderen zorgen en de locatie afsluiten. Wanneer de meeste kinderen slapen, hebben de medewerkers pauze: - Bij twee medewerkers op de groep: eerste pauze van 13.00-13.45 uur en de tweede pauze van 13.45-14.30 uur. - Bij drie medewerkers op de groep: eerste pauze van 13.00-13.45 uur, tweede pauze van 13.45-14.30 uur en derde pauze van 14.30-15.00 uur Tijdens de pauzes wijken wij af van de BKR. Pag - 8 - van 33
De eerste medewerkers gaan om 16.45 uur naar huis en om 17.15 uur nog 3 medewerkers. Van 16.45u tot 17.30u wordt er afgeweken van de BKR op een groep met 2 pm-ers en van 17.00 tot 17.30 uur op een groep met 3 pm-ers. Er wordt op de eigen groep afgesloten en bij mooi weer soms ook buiten. Pag - 9 - van 33
Vervanging medewerkers Bij ziekte of verlof maken we gebruik van invalkrachten. Ludens heeft een invalpool met gediplomeerde pm-ers, die dan ingezet kunnen worden. We streven ernaar om zoveel mogelijk dezelfde invalkrachten te benaderen. De invalkrachten kunnen op de ipad (digitaal ouderportaal) alle belangrijke gegevens, eventuele allergieën van kinderen en afspraken inzien. Zo kan de invalkracht zich vooraf goed informeren. Tevens is er een instructie wat te doen bij een calamiteit. Tijdens langer ziekteperiodes of zwangerschapsverlof zetten wij een invalkracht langere periode in. Wennen Als er een nieuw kindje komt wennen hanteren wij een globaal wenschema maar in overleg met de ouders kijken wij steeds weer wat het beste werkt voor het betreffende kind. Tijdens het wennen vinden wij contact met de ouders heel belangrijk: met elkaar kennis maken, informatie uitwisselen met elkaar over het kind, het gezin en voor de ouders een uitgebreide kennismaking met het kinderdagverblijf. De eerste keren komt de ouder altijd mee en blijft samen met het kind op de groep. Zo kan de ouder zien hoe het gaat op Lieve & Bouwe en kan het kind rustig alles verkennen. Belangrijk is dat ouders altijd en met name tijdens de wenperiode goed bereikbaar zijn. Ouders zijn altijd welkom in het kinderdagverblijf en het is ook altijd mogelijk om een keer een dagdeel mee te draaien (graag wel in overleg). Ouders kunnen altijd even bellen om te vragen hoe het met het kind is! Kinderen kunnen iets meenemen van thuis. Dat geeft een vertrouwd gevoel en daardoor gaat het wennen vaak ook makkelijker. Na zes weken hebben we met de ouders een gesprekje om de wenperiode met elkaar te evalueren. Als een kind drie jaar wordt, gaat het van de groep Olle of de groep Sietse naar één van de verticale groepen; bij Sietse gebeurt dit uitsluitend met de kinderen die op 1 januari 2019 nog geen 3 jaar zijn. Het kind gaat eerst met de eigen pm-er een keertje kijken op de nieuwe groep. De tweede keer brengt de eigen pm-er het kind, na de kring (zie dagindeling bijlage 1), naar de nieuwe groep om daar dan gezellig te eten. De derde keer blijft het kind er ook slapen en de vierde maal brengen de ouders het kind naar de nieuwe groep en is het officieel over. De ouders worden, voordat we met het wennen beginnen, door de mentor op de hoogte gebracht in welke groep het kindje geplaatst wordt en hoe het wenschema eruit gaat zien. We plannen dan een overgang gesprek met de huidige en de nieuwe aandachtleidster van het kind. Omdat de kinderen bij Lieve & Bouwe vaak samen in de tuin en in de speelhal spelen, kennen de grotere baby s en de dreumesen vaak al wel wat nieuwe speelgenootjes. Groepsactiviteiten Naast de activiteiten die worden aangeboden tijdens het Opendeurenmoment (zie bijlage 1), bieden we ook gedurende de dag verschillende groepsactiviteiten aan. Groepsactiviteiten zijn belangrijk voor de balans tussen rust en beweging en hebben op sociaal-emotioneel vlak een grote aanvulling. We proberen de activiteiten af te stemmen op de energie van de kinderen. Is de maaltijd voorbij, en hebben kinderen net eenhalfuurtje stil gezeten? Dan is het fijn om even te bewegen en bijvoorbeeld een kringspelletje te doen. Maar na het slapen is het fijn om nog even bij te komen met voorlezen. Groepsactiviteiten vinden meestal in de groepsruimte plaats. Aan tafel kleien of tekenen. Hierbij oefenen we de fijne motoriek, maar praten we ook over wat ons bezighoudt. Een spelletje samen doen is vaak gericht op de cognititeve ontwikkeling, maar op elkaars beurt wachten, verliezen of winnen zijn belangrijke sociale aspecten. We dansen of zingen ook vaak, dat is prettig om energie kwijt te kunnen, maar ook om je lijf te ontdekken, en te zien hoe andere kinderen bewegen. Daarnaast is het goed voor het ontwikkelen van de taal. Het plezier tijdens deze activiteiten zijn zeker even belangrijk. In bijlage 2 vertellen we iets over de rituelen die we op Lieve & Bouwe hebben. Stimuleren van vriendschappen Pag - 10 - van 33
Kinderen komen met veel andere kinderen in aanraking op het kinderdagverblijf. Wij vinden dit een grote meerwaarde voor de kinderen, zodat ze sociale contacten en vriendschappen kunnen opdoen. De kinderen maken hier hun eigen keuzes in, we gaan uit van het eigen initiatief van het kind. We stimuleren kinderen wel om samen te spelen. Hiervoor bieden we onder andere groepsactiviteiten aan of we doen een spel of activiteit in een kleiner groepje en proberen daar verschillende kinderen bij te betrekken. Ook het eten en drinken is een geschikt moment om kinderen met elkaar in contact te brengen, bijvoorbeeld door een gesprekje met elkaar te hebben aan tafel in de stamgroep. Verbonden met elkaar We vinden het belangrijk dat kinderen leren dat zij een onderdeel zijn van een groep, dat ze elkaar kennen en zich verbonden voelen met elkaar. Iedere dag beginnen we in de kring met een kennismakingsliedje waarbij alle kinderen met naam worden benoemd. Bewust maken van de wereld Langzamerhand worden de kinderen bewust van de wereld om zich heen. We besteden daarom regelmatig aandacht aan actuele onderwerpen en gebeurtenissen, met name door uit te gaan van wat kinderen zelf vertellen. Bijvoorbeeld over de geboorte van een broertje of zusje, de verjaardag van opa of oma of de aankomst van Sinterklaas. In Bijlage 4 leggen we uit hoe we omgaan met bijzondere gebeurtenissen. Zo kan het ook! Benoemen en waarderen van verschillen We hebben oog en respect voor overeenkomsten en verschillen tussen kinderen, ouders en medewerkers. Iedereen mag er zijn en doet er toe! We praten hier regelmatig met de kinderen over bv. dat er kindjes zijn met rood haar en kindjes met zwart haar en dat we allemaal een neus hebben, de een is wat langer en de ander is wat korter. We laten kinderen vaak hun eigen oplossingen zoeken voor problemen, ervan uitgaande dat kinderen hiervan leren en de oplossingen van ons niet altijd per definitie de beste zijn. Ook realiseren we ons steeds weer dat niet alle kinderen op hetzelfde moment dezelfde behoefte en dezelfde aanpak nodig hebben. Als een dreumes bijvoorbeeld liever lekker wil slapen in plaats van eerst aan tafel zijn broodje eten, mag hij lekker gaan slapen. We bieden divers spelmateriaal aan, zoveel mogelijk open speelgoed. Dit prikkelt de fantasie en dat kan op meerdere manieren worden gebruikt! Zo hebben we geen traditionele poppenhoek maar is er voor een grote kist gekozen waarin kinderen kunnen spelen. Wel met huishoudspullen maar soms is het een kamer, soms een bed en dan weer een winkeltje. Slapen Elk kind heeft een eigen bedje. De kinderen hebben een slaapzakje van thuis en een eigen knuffeltje of speentje mee. We gaan bij het slapen uit van de behoefte van het kind. Bij de jongste kinderen worden de slaapgewoonten van thuis overgenomen. De peuters zitten meestal in eenzelfde ritme. Als een kind meer behoefte heeft aan rust of slaap wordt er altijd naar een passende oplossing gezocht: even op de bank of met een boekje in bed. Voordat de peuters naar bed gaan lezen we een verhaaltje voor. Zindelijkheid Zindelijk worden gaat vanzelf. We ondersteunen en begeleiden dit proces maar ieder kind volgt hierin zijn/haar eigen tempo. Bij Lieve & Bouwe zien de kinderen elkaar naar de wc gaan, hierdoor wordt vaak de belangstelling gewekt en willen de kleinere kinderen ook! Zo stimuleren Pag - 11 - van 33
de kinderen elkaar om zindelijk te worden. Dit is ook een mooi moment om de verschillen en overeenkomsten tussen jongens en meisjes te benoemen. Als een kind belangstelling begint te tonen voor de wc, vragen wij of het kind op het potje wil. Ook als het kind regelmatig een droge luier heeft, vragen we of het kind op het potje of op de wc wil plassen. We maken geen probleem van ongelukjes. Het proces van zindelijk worden, bespreken we met de ouders om een goede afstemming te bereiken tussen thuis en het kinderdagverblijf. In deze periode is het ook fijn als er wat extra kleding voor het kind op het kinderdagverblijf is. We leren de kinderen om na het gebruik van het toilet de handen te wassen. Seksualiteit Seksualiteit is een wezenlijk onderdeel van de ontwikkeling van een kind naar volwassenheid. Daarom besteden we op Lieve & Bouwe regelmatig aandacht aan de thema s intimiteit en seksualiteit. Op deze manier dragen we bij aan de ontwikkeling van kinderen maar ook aan het voorkómen van grensoverschrijdende incidenten. Wij bieden de kinderen bij ons een plek waar ze fysiek veilig zijn en zich ook zo voelen, ook op het gebied van seksualiteit. Daarnaast ondersteunen wij kinderen, afhankelijk van hun leeftijd en situatie, bij hun ontwikkeling op het gebied van intimiteit en seksualiteit. Kinderen hebben seksuele gevoelens. Ieder kind maakt een seksuele ontwikkeling door, in zijn eigen tempo, wanneer hij/zij hier aan toe is. Kinderen zijn nieuwsgierig en stellen vragen over seks. Kinderen gaan op onderzoek uit en wij stellen hierin ook grenzen, bv. doktertje spelen mag, maar we houden wel onze kleren aan. Wij signaleren grensoverschrijdend gedrag tussen kinderen onderling. Daarbij zijn drie criteria voor ons heel belangrijk: toestemming, vrijwilligheid en gelijkwaardigheid. Wij lossen het samen wel op Conflicten horen bij het leven en als ze op een goede manier worden opgelost, kunnen kinderen hier heel veel van leren! Wij leren de kinderen dat ze een ruzie kunnen oplossen door te praten en samen te zoeken naar een oplossing die voor beide partijen goed is. Dit draagt bij aan het gevoel van eigenwaarde van kinderen. En we leren de kinderen op deze manier om op te komen voor zichzelf, zich in te leven in de ander, en samen tot een goed besluit te komen (winwin-oplossing). Als ze er zelf niet uit kunnen komen, bemiddelt de pm-er en helpt de kinderen om zelf een oplossing te verzinnen. In eerste instantie laten we de kinderen altijd zelf hun ruzietjes oplossen. We houden het wel in de gaten en als ze er zelf niet uit kunnen komen, helpen we hen daarbij. We stimuleren de kinderen om zoveel mogelijk zelf met een oplossing te komen: -we grijpen in als de kinderen elkaar pijn of verdriet doen -we benoemen de gevoelens van de kinderen eren omgaan met conflicten -we vragen wat er aan de hand is en laten hen om de beurt vertellen wat er is gebeurd -we benoemen het probleem -we vragen de kinderen of zij een oplossing weten en zo nodig, dragen wij een oplossing aan -we helpen de kinderen zich aan de afspraak te houden als dit nodig is Vreedzame Wijk Zuilen, waarin Lieve & Bouwe is gevestigd, is een Vreedzame wijk: De Vreedzame Wijk komt voort uit de Vreedzame School, waar kinderen een stem krijgen, mogen meedenken en verantwoordelijkheden hebben. Pag - 12 - van 33
Het doel van een Vreedzame Wijk is om mensen en organisaties in de wijk met elkaar in verbinding te brengen en te zorgen voor een omgeving waarin kinderen veilig kunnen opgroeien. Er wordt gestreefd naar een eenduidig pedagogisch klimaat in de wijk, waardoor kinderen overal dezelfde regels leren: thuis, op school, bij de kinderopvang en op straat. Onderdeel van de Vreedzame Wijk is het instellen van een Vreedzame Kinderraad en het opleiden van wijkmediatoren. Het kindercentrum als oefenplaats Het Vreedzame gedachtegoed sluit naadloos aan op de pedagogiek van Ludens. Bij Ludens kunnen kinderen in het kinderdagverblijf en de buitenschoolse opvang oefenen en ervaring opdoen met het vreedzaam oplossen van conflicten, verantwoordelijkheid nemen en samenwerken. Zo ervaren kinderen dat ze ertoe doen en groeien ze op tot democratische burgers, met het kindercentrum als oefenplaats. Vreedzaam werken Ludens werkt op een vreedzame wijze. We leren de kinderen naar elkaar te luisteren, duidelijk te zijn over hun eigen gevoelens en behoeften en rekening te houden met die van iemand anders, te overleggen en op een vreedzame manier conflicten op te lossen. Zo ervaren kinderen dat ze ertoe doen en groeien ze op tot democratische burgers, met het kindercentrum als oefenplaats. Samen met scholen en andere partners in de wijk dragen wij deze vreedzame gedachte uit: op een positieve en zorgzame manier met elkaar omgaan en op een democratische manier beslissingen nemen. Hierdoor ontstaat verantwoordelijkheid voor de gemeenschap. Meer informatie over de vreedzame methode vindt u op de website van de Vreedzame School (www.vreedzameschool.nl) 2.2 Communicatie Wij vinden het belangrijk om op een respectvolle manier te communiceren. Dat houdt in dat we naar elkaar luisteren, elkaar laten uitpraten. We hebben tijd en aandacht voor het gesprek. We willen de ander het gevoel geven gehoord te worden. We vinden het belangrijk om het goede voorbeeld te geven en om te checken of de boodschap goed is aangekomen. Wij denken dat goede communicatie bijdraagt aan het versterken van een band met elkaar. Fijn dat je vertelt wat er is De manier waarop wij communiceren, vinden we essentieel. Wij staan garant voor respectvolle communicatie en zorgen ervoor dat kinderen zich bij ons, met elkaar, veilig en vertrouwd voelen. Daarbij kiezen we voor een actieve, positieve houding. Alle teamleden hebben de Gordontraining Effectief communiceren met kinderen gevolgd. Deze training wordt gegeven door de pedagoog van Ludens, zodat er ook een link is met onze pedagogische visie. Wij Pag - 13 - van 33
praten op een rustige toon tegen kinderen en maken oogcontact door op hun eigen hoogte met hen te praten. We luisteren actief naar behoeften en gevoelens van de kinderen. Wij geven kinderen keuzes in plaats van bevelen. Wij vragen een kind bijvoorbeeld wat het op brood wil. Een kind mag zelf kiezen welk beleg het wil. Wanneer een kind iets kiest, nemen wij de keuze serieus. Als het mogelijk is wordt de keuze ook uitgevoerd. Is dit niet mogelijk, dan leggen we dit uit en bieden een alternatief: bijvoorbeeld een ander moment. Kinderinspraak Om kinderen voor te bereiden op een plek in onze democratische samenleving vinden wij het belangrijk om hen dit te laten ervaren op ons kinderdagverblijf. Wij laten kinderen met ons meedenken, vragen wat zij van de dingen vinden, we kijken en luisteren goed naar wat hen bezig houdt en nemen hen hierin serieus. Steeds weer vragen we aan de kinderen wat vinden jullie ervan? We geven de kinderen ook zoveel mogelijk keuzes (die zij aankunnen ) in plaats van opdrachten bv. door te vragen wil je je melk voor of na de boterham? We vragen de kinderen ook regelmatig om hun steentje bij te dragen bv. helpen bij het tafeldekken, elkaar troosten etc. Vaste en sensitieve pm-ers Wij vinden het creëren van een veilige omgeving voor alle kinderen heel belangrijk. Daarom vangen wij kinderen op in vaste stamgroepen met vaste, vertrouwde pm. Een vaste pm biedt emotionele veiligheid aan kinderen. Kinderen (1-4 jaar) zien per week maximaal drie vaste en vertrouwde gezichten. Een baby (0-1 jaar) ziet maximaal per week twee vaste gezichten. Op de dagen dat het kind komt is altijd minimaal een van deze twee of drie pedagogisch medewerkers aanwezig. We praten op een rustige toon, maken oogcontact, gebruiken ik-taal en luisteren actief naar de behoeften en gevoelens van de kinderen Op Lieve & Bouwe kijken en luisteren wij naar de kinderen en nemen we hun gevoelens serieus. Kinderen mogen bij ons blij, boos, verdrietig, jaloers etc. zijn. Zo kan het gebeuren dat een kindje bij de deur staat te huilen omdat mama weg is gegaan. De pm-er loopt naar het kindje toe en zegt: je bent verdrietig omdat mama weg is hè? Dat is ook niet leuk. Wil je even lekker bij mij op schoot zitten? Doordat er vooral vaste medewerkers werken in Lieve & Bouwe, hebben de kinderen en het team elkaar goed. Ze zien elkaar regelmatig en daardoor herkennen de medewerkers behoeftes van de kinderen. Medewerkers zorgen voor een goed contact met ouders, waardoor zij weten hoe het er thuis aan toe gaat en kunnen daardoor goed op de behoeftes inspelen. Goed gedaan! Mentorschap Aan ieder kind wordt een mentor toegewezen. Om een kind goed in beeld te hebben werkt de mentor op de groep waar het kind is geplaatst. De mentor volgt 1 keer per jaar het welbevinden en de ontwikkeling van het kind en is de contactpersoon en de primaire gesprekspartner voor de ouders. De mentor heeft periodiek gesprekken met ouders over hoe het gaat met het kind. In het kennismakingsgesprek wordt ouders verteld wie de mentor van het kind is. Ook via Mijnludens/het ouderportaal wordt bekend gemaakt wie de mentor is van welk kind. Positief benaderen Kinderen worden positief benaderd bij Lieve & Bouwe. s Ochtends worden ouders en kinderen ontvangen, zodat kinderen en ouders zich welkom voelen en weten dat wij verwacht worden. Het is fijn om jullie weer te zien. Pag - 14 - van 33
We benoemen vooral de positieve dingen die wij bij kinderen zien. We benoemen wat ze al kunnen, hoe goed ze ons helpen en laten merken dat we het fijn vinden dat zij bij ons zijn. Je vliegt! Samen met de kinderen maken we van elke dag een leuke dag! We werken met plezier, kiezen voor een actieve houding en verzinnen leuke activiteiten met de kinderen waar we samen plezier in hebben. In de centrale hal dansen we, zingen we, gymmen we. Wie mee wil doen is welkom. Mmm, lekker appeltje Het goede voorbeeld geven Bij Lieve & Bouwe zijn wij ons ervan bewust dat wij het goede voorbeeld geven. Wij laten het gedrag zien dat wij ook graag bij de kinderen zien. Dit doen we bij alles wat we doen bv. als wij willen dat de kinderen met een vork eten, eten wij ook met een vork. Als wij willen dat de kinderen aan tafel blijven zitten, lopen wij ook niet steeds van tafel. Bij ongewenst gedrag laten wij ook zien hoe het anders kan. Hygiëne Wij willen graag het straatvuil buiten ons kinderdagverblijf houden: bij de voordeur staan overschoenen voor ouders. Wij leren de kinderen hun handen te wassen voor we gaan eten en na het toiletbezoek. Na elke verschoning wast een medewerker haar handen en elke dag wordt het kinderdagverblijf schoon gemaakt. Bij ziekte en/of besmettingsgevaar volgen wij de richtlijnen van de GGD. Verder werken wij volgens het hygiëneprotocol van Ludens. Eten en drinken Ludens heeft een voedingsbeleid en wij werken volgens deze richtlijnen. Voor de baby s nemen we het voedingsschema over van thuis, altijd in overleg met de ouders. Als de kinderen wat groter worden bieden we wat meer structuur door hen mee te laten gaan in het dagritme. Er zijn vier momenten waarop we met elkaar eten en drinken gedurende de dag: om 9.30 uur fruit en iets te drinken, om 11.30 uur brood met melk of water, om 14.30 yoghurt met een soepstengel of cracker en om 16.00 uur thee of water met een koekje, rozijntjes of een crackertje. De maaltijd is een gezellig moment in ons dagritme: we dekken de tafel en we zitten met elkaar aan tafel. De jongste kinderen die nog niet in het groepsritme mee eten zetten we bij ons aan tafel, als wij merken dat zij daar plezier aan beleven. Soms kiezen we er ook voor om hen op de grond of in de box door te laten spelen, afhankelijk van de behoefte van ieder kind. Voor het eten wassen de kinderen hun handen en gezicht en voordat we beginnen met eten zingen we met elkaar een liedje. Feesten en traktaties Pag - 15 - van 33
Bij verschillende feesten, zoals Kerst, Sinterklaas, Pasen, een verjaardag, vinden wij het leuk om met elkaar iets extra s te eten. Wij willen voorkomen dat er te veel vet, zout en zoet wordt gegeten. Als kinderen willen trakteren is ons advies een gezonde traktatie, zoals mandarijntjes of ander fruit, rozijntjes of rijstwafels. Onze pm-ers kunnen ook altijd leuke ideetjes aandragen hiervoor. Goede voorbeeld geven Door zelf het goede voorbeeld te geven, leren de medewerkers kinderen wat normen en waarden zijn in onze samenleving. Zo groeten wij kinderen en elkaar bij binnenkomst en weggaan. We tonen belangstelling als een kind verteld hoe iets thuis gaat, en vertellen hoe dit bij anderen gaat. Als een kind ons helpt waarderen wij dit en spreken dit ook uit. Op deze manier leren kinderen hoe dingen gaan en leren zij respect hebben voor andere gewoonten of gebruiken. Duidelijk zijn over wat wel en niet mag en uitleggen waarom Iedereen heeft behoefte aan duidelijkheid. Als een kind weet hoe het gaat op Lieve & Bouwe, voelt het zich vertrouwd en kan het zich in die veilige omgeving ontwikkelen. Daarom is het goed om duidelijk te zijn. We vertellen wat we goed vinden gaan. Wanneer een kind bijvoorbeeld een ander kind helpt, vertellen wij dit en zeggen erbij waarom we het goed vinden. Wanneer een kind ongewenst gedrag vertoont, geven wij dit kort en duidelijk aan en leggen ook goed uit waarom iets niet goed is. 2.3 Het spelende kind Wij gaan ervan uit dat spelen de natuurlijke manier is van jonge kinderen om te leren en hun omgeving te verkennen. Door te spelen, oefenen kinderen alle sociale, emotionele, cognitieve, motorische, morele en communicatieve vaardigheden die ze nodig hebben. Het tempo van de ontwikkeling van bovengenoemde vaardigheden wordt door het kind zelf bepaald. Kindvolgsysteem Wij volgen de kinderen in de dagopvang structureel aan de hand van een digitaal kindvolgsysteem ( mijn observatie ) De basis van ons kindvolgsysteem is altijd de vraag: Hoe gaat het met dit kind, zit het kind lekker in zijn vel (welbevinden) en hoe geboeid is hij bezig (betrokkenheid). Als een kind zich goed voelt en intens bezig kan zijn weten we dat kinderen het goed maken en volop in ontwikkeling zijn. De mentor observeert structureel het welbevinden, de (spel) betrokkenheid en acht ontwikkelingsgebieden aan de hand van ons kindvolgsysteem. Hierdoor krijgen we een breed beeld van kinderen, volgen we ze in hun ontwikkeling en kunnen we onze aanpak nog beter afstemmen op wat kinderen nodig hebben om zich verder te ontwikkelen. Jaarlijks, rond de verjaardag, worden de observaties geregistreerd en besproken in een kindbespreking en met de ouders. De mentor maakt hiervan een verslag dat bewaard wordt in het kind dossier op de locatie. In het kader van een doorlopende ontwikkellijn dragen wij de laatste observatie, die wordt gedaan vlak voordat het kind 4 jaar wordt, over aan de basisschool waar het kind naar toe gaat en aan de BSO. (altijd na toestemming van ouders). Hiervoor gebruiken wij een overdacht formulier, dat samen met de laatste observatie wordt opgestuurd naar de betreffende basisschool/bso. De overige observaties worden aan de ouders overgedragen. Het kind dossier wordt vervolgens vernietigd. Als er zorgen zijn Als blijkt dat er zorgen zijn over een kind omdat er bijzonderheden in de ontwikkeling zijn en/of dat het kind opvallend gedrag vertoont waarbij pedagogisch medewerkers behoefte hebben aan extra handvatten, kan de pedagoog van Ludens ingeschakeld worden (altijd met toestemming van ouders) De pedagoog doet dan een aanvullende observatie. Pag - 16 - van 33
De aanvullende observatie resulteert in een aantal aanbevelingen en tips om met het kind/ de situatie om te gaan. Deze worden door de pedagoog besproken met de pedagogisch medewerkers en de ouders. Naar aanleiding hiervan wordt een actieplan opgesteld. Als blijkt dat na genoemde procedure het kinderdagverblijf of de BSO niet kan bieden wat het kind nodig heeft om zich optimaal te kunnen ontwikkelen, als meer specialistische begeleiding nodig is die pedagogisch medewerkers in betreffende situatie niet kunnen bieden, gaan we met elkaar op zoek naar passende instanties die hierbij ondersteuning kunnen bieden. Bij ons mag je vies worden Bij Lieve & Bouwe mag je vies worden! Wij gaan ervan uit dat spelen de natuurlijke manier is van jonge kinderen om te leren en hun omgeving te verkennen. Door te spelen, oefenen de kinderen alle sociale, emotionele, cognitieve, motorische, morele en communicatieve vaardigheden die ze nodig hebben. Kinderen krijgen bij ons de gelegenheid om te voelen, proeven, ruiken, horen en ervaren. Ze mogen doen en kijken wat dat teweeg brengt. We laten kinderen zoveel mogelijk zelf ontdekken en onderzoeken. Onze twee tuinen, de Kliedertuin en de Babytuin, zijn allebei ingericht met natuurlijke materialen. Zand, water en verschillende niveauverschillen dagen kinderen uit te ontdekken en de elementen te ervaren. Hierbij mogen ze dus letterlijk vies worden. Vies worden betekent bij Lieve & Bouwe echter ook dat je dingen mag proberen en zelf uitvinden, waarbij er ruimte is om fouten te maken en zelf te bepalen waarvoor en wat voor materiaal en speelgoed je wilt gebruiken. Het uitgangspunt bij kinderen ruimte geven is altijd het beschermen van kinderen tegen grote risico s en kinderen leren omgaan met kleine risico s. Op de locatie is een actueel veiligheidsplan opgesteld waarbij alle grote risico s in kaart zijn gebracht. De inschatting van veiligheid en gezondheid is een continu proces. De pedagogisch medewerkers ondersteunen dit proces, zijn zich bewust van deze visie en kennen het verschil tussen aanvaarbare risico s en onveilige situaties. (zie veiligheids-en gezondheidsbeleid op de locatie, in te zien via de teamleider). Inrichting en speelgoed Onze groepsruimtes zijn bewust rustig ingericht. Zonder teveel prikkels, lichte ruimtes met gedekte tinten. In de stamgroep is een kast met kleiner speelgoed en wat puzzels, potloden en papier. Kinderen kunnen het speelgoed zelf pakken. De stamgroep is voor het rustiger spel. De hal is ingericht voor de actie: er is een huis-, bouw-, en verkleedhoek. Er zijn sjouw- en klautermaterialen en er is ruimte voor expressie- en dansactiviteiten. Om de 10 weken worden de materialen verwisseld zodat de kinderen worden uitgedaagd om de hal opnieuw te verkennen en nieuw fantasiespel te ontwikkelen. Door gebruik te maken van open materialen dagen we de kinderen uit om steeds weer hun eigen spel te ontwikkelen. Dat is ook bij ons mag je vies worden ; ruimte bieden aan kinderen en hen zelf laten ontdekken. In de hal is ook een atelierruimte waar kinderen creatief worden uitgedaagd om hun eigen kunst te maken. Activiteitenaanbod Op Lieve & Bouwe kunnen kinderen kunnen zich uitleven met allerlei creatieve materialen zoals verf, papier, karton, kralen, kurken etc. Naast deze creatieve materialen bieden we ook veel bewegingsactiviteiten, fantasiespellen, verkleedpartijen e.d. aan. We zijn veel buiten met de kinderen waar we ze bewust maken van de natuur en waar uiteraard veel gespeeld wordt met zand, water en andere natuurlijke materialen. Ook lezen en zingen we Pag - 17 - van 33
graag en veel met de kinderen. Uitstapjes behoren tot de activiteiten. Met de grotere kinderen kan dat een uitstapje zijn naar de bakker, de glasbak of naar het parkje om de hoek. Bij uitstapjes volgen wij het protocol uitstapjes. Spring maar, ik vang je op We bieden uitdaging aan de kinderen door een stimulerend en gevarieerd activiteitenaanbod. Tegelijkertijd hebben we oog voor structuur. Dit doen we o.a. door herkenbare plekken waar de bouw- en poppenhoek zijn. Door speelgoed altijd op dezelfde plaats op te bergen, zodat het terug te vinden is. Uitdaging bieden aan de baby s Met de baby s gaan we ook zoveel mogelijk naar buiten. Wij leggen de baby s bewust op de grond op een kleed zodat zij zelf makkelijk in beweging kunnen komen. Dan kunnen baby s uit zichzelf rollen, kruipen, gaan zitten en uiteindelijk gaan lopen. Wij gaan er van uit dat kinderen uit zichzelf doen en dat ieder kind daarin haar/zijn eigen manier en tempo heeft. Dat respecteren wij. Wij zetten de baby s zo min mogelijk vast in wipstoeltjes, soms alleen om even te kunnen uitbuiken. We zetten een kind pas in de kinderstoel als het uit zichzelf kan gaan zitten. Tijdens Open deuren kunnen de grotere baby s op ontdekkingstocht door het hele kinderdagverblijf. Bewegen bij de peuters en dreumesen Buiten kunnen de kinderen naar behoefte rennen, fietsen en steppen. Buiten en in de hal doen we ook regelmatig bewegingsspelletjes (dansen, gymmen..) met de kinderen. Dan maken we bijvoorbeeld een parcours waarbij ze moeten klimmen, ergens door moeten kruipen of af moeten springen. Of we plakken tape op de vloer van de hal, waar kinderen over kunnen lopen en springen. Dagritme en herkenbaarheid Kinderen ontwikkelen zich optimaal als ze zich op hun gemak voelen. Dan zijn ze ontspannen, nieuwsgierig en vol zelfvertrouwen. Als kinderen weten waar ze aan toe zijn en als ze kunnen overzien wat er gaat gebeuren en wat er van hen verwacht wordt zal dat bijdragen aan een gevoel van veiligheid. Dat bereiken we door duidelijk te zijn en structuur aan te brengen in de ruimte. In de stamgroep hebben alle spullen een eigen, vaste en herkenbare plaats. Voordat we aan tafel gaan, ruimen we altijd met ons allen de speelhal op: de blokken bij de blokken, de spulletjes van de huishoek in de huishoek, etc.etc... Het dagritme is herkenbaar (zie bijlage 1). s Ochtends en voor het eten zingen we altijd hetzelfde liedje. Wat heb je gevonden? Goed kijken en luisteren naar wat de kinderen bezighoudt We letten goed op de initiatieven van de kinderen en we laten merken dat we deze gezien hebben. We volgen deze initiatieven door te verwoorden wat een kind aan het doen is, doen regelmatig toevoegingen en zorgen ervoor dat we beurt verdelen. Pag - 18 - van 33
We maken contact met het kind en voeren gesprekjes op ooghoogte van de kinderen. Elke pmer wordt hierin begeleid door Video Interactie Begeleiding (VIB). Eens in de 3 jaar worden alle pm-ers tijdens hun werk gefilmd door een daarvoor speciaal opgeleide VIB-er. Na afloop analyseren en bespreken zij samen deze filmbeelden minutieus. Daarbij ligt de focus op de communicatie tussen de pm-er en de kinderen; heeft zij oog en oor voor de signalen en initiatieven van alle kinderen? Na afloop worden deze filmbeelden vernietigd. Ouders worden tevoren geïnformeerd over de start van het VIB-traject. Probeer het maar Zelf laten doen We hebben vertrouwen in de kinderen. Kinderen mogen regelmatig op zichzelf zijn en we helpen of corrigeren niet te snel. We geven kinderen keuzes en verantwoordelijkheden (op hun niveau), stimuleren kinderen om te durven en laten kinderen zoveel mogelijk zelf doen en uitproberen. We doen zelf regelmatig een stapje terug Probeer het maar, je kunt het best! Positief zelfbeeld We helpen de kinderen om een positief zelfbeeld op te bouwen en om dit te versterken. Het kind het gevoel geven dat het de moeite waard is, dat is wat we doen. Bovendien doen we niet alleen wat wij willen, maar we luisteren juist echt naar wat het kind wil, waar het kind behoefte aan heeft. En waar mogelijk gaan we hier ook op in. We laten een kind zoveel mogelijk ervaren wat het al kan, waarbij we verwoorden wat het kind goed kan en waarbij we de positieve eigenschappen van het kind benoemen. We geven het kind complimentjes, waardoor het kind meer zelfvertrouwen krijgt. Eigen oplossingen respecteren We bieden de kinderen de ruimte om hun eigen keuzes te maken, en om te leren van hun ervaringen. Als kinderen daar aan toe zijn, geven we ze verantwoordelijkheid. Ook stimuleren wij de kinderen om zelf na te denken wanneer er een vraag gesteld wordt over mogelijke antwoorden en oplossingen, zodat zij hun eigen vragen kunnen beantwoorden. Kinderen mogen hierin zelf experimenteren of oplossingen zoeken: probeer het maar! Zelfredzaamheid Wij stimuleren de zelfredzaamheid van de kinderen, omdat we het belangrijk vinden dat kinderen ontdekken wat zij zelf kunnen en wat hun talenten zijn. We laten kinderen zoveel mogelijk zelf doen en helpen niet te snel, door kinderen zoveel mogelijk zelf hun conflicten te laten oplossen, zelf hun speelgoed te laten opruimen, zelf hun brood te laten smeren en zelf op te ruimen als ze geknoeid hebben. We maken echter duidelijk, dat ze altijd om hulp mogen vragen als ze er zelf niet uitkomen. We geven de kinderen gelegenheid tot experimenteren: fouten maken mag! Dit draagt ook bij aan een positief zelfbeeld Pag - 19 - van 33
3 Samenwerken met ouders De wet en de regelgeving. Ludens werkt conform wet en regelgeving. In de Wet Kinderopvang (2013) is opgenomen dat op ieder kindercentrum een oudercommissie behoort te zijn, met het recht te adviseren over een aantal vastgelegde onderwerpen. In de Wet Versterking Positie Ouders (2016) staat dat een locatie met 50 of meer kinderen deze verplichting heeft en dat een locatie met minder dan 50 kinderen aantoonbaar een alternatieve ouderraadpleging moet organiseren. De adviesrechtonderwerpen zijn voorgenomen besluiten van de organisatie t.a.v. artikel 1.60 van de Wet Kinderopvang waaronder: 1. de wijze waarop uitvoering wordt gegeven aan artikel 1.50, eerste lid, in het bijzonder het pedagogisch beleid dat wordt gevoerd. De leiding van de locatie zorgt ervoor dat er tenminste een keer per 12 maanden overleg is met de oudercommissie over de invulling van het nog te voeren pedagogisch beleid en het al gevoerde pedagogisch beleid; 2. voedingsaangelegenheden van algemene aard en het algemene beleid op het gebied van opvoeding, veiligheid of gezondheid; 3. openingstijden; 4. het beleid m.b.t. spel- en ontwikkelingsactiviteiten t.b.v. de kinderen, waaronder het aanbieden van voorschoolse educatie; 5. de vaststelling of wijziging van een regeling inzake de behandeling van klachten als bedoeld in artikel 1.57b, eerste lid; 6. wijziging van de prijs van kinderopvang. Oudercommissie De ouders zijn vertegenwoordigd in een oudercommissie (OC). De OC geeft advies over de algemene gang van zaken, bijvoorbeeld over dit pedagogisch werkplan en denkt mee over het reilen en zeilen van het kindercentrum. De OC fungeert als aanspreekpunt voor de ouders. De oudercommissie komt elke zes weken bij elkaar en eens in de twaalf weken is de teamleider daarbij aanwezig. De OC en het team van Lieve & Bouwe organiseren samen jaarlijks een ouderavond. Contactgegevens van de oudercommissie kunt u krijgen bij de pedagogisch medewerkers of de teamleider. Centrale Oudercommissie Ouders, als belangenbehartigers van hun kind, hebben ook organisatiebreed een plaats bij Ludens. Hiertoe is er de Centrale Oudercommissie. Het doel van de Centrale OC is gemeenschappelijke belangenbehartiging op centraal niveau. Daarnaast is de centrale OC klankbord, stimulans, aanspreekpunt en signaleerder. Contacten met de ouders Het belangrijkste contact dat ouders hebben, is met de pedagogisch medewerkers (pm-ers) van de groep. Wij vinden het belangrijk om een goede band op te bouwen met ouders en kinderen. Als ouders zich goed voelen bij ons, zal dit zeker een positieve invloed hebben op hun kinderen. Wij staan open voor vragen en opmerkingen van ouders. De meeste contactmomenten vinden plaats tijdens de dagelijkse breng- en haalmomenten. Als er in de groep even geen tijd is om een gesprek te voeren, kan er een afspraak gemaakt worden om op een ander tijdstip te praten. Nadat de definitieve plaatsing van een kind is geregeld, neemt één van de pm-ers die het kind in de groep krijgt, contact op met de ouders. Er worden afspraken gemaakt over de wenperiode. In het plaatsingsgesprek worden alle praktische zaken besproken. Wij observeren een kind jaarlijks, nadat de observatie is besproken in het groepsoverleg en voeren wij daarover ook een gesprek met de ouder(s). Als er zaken zijn waar ouders ontevreden over zijn, kunnen zij terecht bij de pm-er of bij de teamleider. Wij horen graag van ouders hoe zij de opvang ervaren. Hiervoor hebben wij ook klacht- en complimentenformulieren. Op deze manier kunnen wij onze kwaliteit blijven verbeteren. Pag - 20 - van 33