?usúf AE4i+t RAADSVOORSTEL EN O Registratienummer raad 141 0090 Datum: 9 januari 2018 Domein / Team: MAAD / MOWM Portefeuillehouder: Roald Helm Behandeld door: M.V. Raam-Al-Bazy Onderwerp: Gewijzigd Armoedebeleid Op 27 oktober 2016 heeft de raad het Armoedebeleid (kenmerk 1322968) in Purmerend vastgesteld. Een onderdeelvan het Armoedebeleid is schuldhulpverlening. Ten tijde van de herijking van het Armoedebeleid deed de Rekenkamercommissie ondezoek naar de kwaliteit van schuldhulpverlening in Purmerend. ln het eindrapport van de Rekenkamercommissie wordt hier uitgebreid op in gegaan. De rekenkamercommissie constateerde dat we enkele punten uit de Wet Gemeentelijke Schuldhulpverlening (Wgs) niet expliciet hebben opgenomen in ons vastgestelde Armoedebeleid. Als gevolg daarvan voldoen we niet aan de wettelijke vereisten. ln de raad van 2 november 2017 is daarom besloten "ervoor zorg te dragen dat het beleid voor integrale schuldhutpverlening voldoet aan wat rs verenf op grond van artikel2 van de Wet Gemeentelijke Schuldhutpverlening". Het is niet nodig om een nieuwe notitie op te stellen. Het bestaande Armoedebeleid wordt aangevuld. Artikel 2 van de wet bepaalt dat de gemeenteraad het plan inzake de integrale schuldhulpverlening telkens voor een periode van ten hoogste vier jaren dient vast te stellen. Er is een aantal punten opgenomen dat volgens de wet moet worden vastgelegd in een beleidsplan. Een aantal daarvan staat niet expliciet benoemd in het vastgestelde Armoedebeleid. Deze punten hebben we alsnog uitgewerkt. De raad wordt voorgesteld akkoord te gaan met de aanvulling op het reeds vastgestelde Armoedebeleid zodat we alsnog voldoen aan wat wettelijk vereist wordt. ln de bijlage is het Gewijzigde Armoedebeleid inclusief de aanvulling ter informatie toegevoegd.
Onderurerp: Wijzigingen Armoedebeleid Purmerend, 9 januari 2018 Aan de gemeenteraad van Purmerend, lnleiding en probleemstelling : De Wet Gemeentelijke Schulphulpverlening bepaalt dat de gemeenteraad het plan inzake de integrale schuldhulpverlening telkens voor een periode van ten hoogste vier jaren dient vast te stellen. ln dit plan moet een aantalzaken worden vastgelegd. Schuldhulpverlening is in Purmerend onderdeelvan het brede Armoedebeleid. De notitie Armoedebeleid (kenmerk 1322968) is op 27 oktober 2016 door de raad vastgesteld. De rekenkamercommissie heeft ten tijde van de vaststelling van het nieuwe beleid een onderzoek gedaan naar de kwaliteit van schuldhulpverlening in Purmerend. De rekenkamercommissie constateerde dat enkele wettelijke vereisten in de notitie ontbreken. Om aan deze wettelijke vereisten te voldoen is afgesproken in de raad van 2 november 2017 dat we deze uitwerking alsnog door de raad laten vast stellen. Het is niet nodig om een nieuwe notitie op te stellen. Het bestaande Armoedebeleid wordt aangevu ld. Om ervoor zorg te dragen dat het beleid voldoet aan wat is vereist hebben we een aanvullend stuk over schuldhulpverlening opgesteld. Deze aanvulling behelst een uitwerking van de ontbrekende punten uit artikel 2 van de Wet Gemeentelijke Schuldhulpverlening. Deze aanvulling hebben we verwerkt in het reeds vastgestelde Armoedebeleid. Het gewijzigde Armoedebeleid inclusief deze aanvulling is ter informatie als bijlage toegevoegd aan dit raadsvoorstel. Op pagina 9 Vm 11 kunt u onder kopje 'schuldhulpverlening' de aanvulling terug vinden. Oplossi ngsrichtingen : Door de aanvulling op het reeds vastgestelde Armoedebeleid vast te stellen voldoen we aan de wettelijke vereisten volgens de Wet Gemeentelijke Schuldhulpverlening. Meetbare doelstell ingen : Financiële consequenties: Gommunicatie: Na vaststelling van de voorgestelde aanvulling wordt het gewijzigde Armoedebeleid (zie bijlage) gepubliceerd in het Gemeenteblad. Monitori ng/eval uatie : Voorstel: U wordt voorgesteld de aanvullin g op het -reeds vastgestelde- Armoedebeleid (kenmerk 1322968) vast te stellen Burg S r en wethoud deb Bijlage(n) : Gewijzigd Armoedebeleid blz. 2 van 6
Registratienummer: 141 0090 Ondenruerp: Wijzig ingen Armoedebeleid De raad van de gemeente Purmerend, gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders d.d. 9 januari 2018 gelet op artikel 2 van de Wet Gemeentelijke Schulphulpverlening BESLUIT 1. Vast te stellen de Aanvulling op het reeds vastgestelde Armoedebeleid (kenmerk 1322968, pagina 9 Um 11, kopje schuldhulpverlening) Schuldhulpverlening Schuldhulpverlening is onderdeel van dit Armoedebeleid. Mensen die er zelf niet meer uitkomen, kunnen een beroep doen op de schuldhulpverlening op grond van de Wet gemeentelijke Schuldhulpverlening (Wgs).Als gemeente hebben we de verplichting inwoners met schulden te helpen. Deze wet is in 2012 ingevoerd. ln Purmerend bieden we al sinds 2008 schuldhulpverlening. Sinds enkele jaren is Activa (loket schuldhulpverlening) structureel onderdeel van de gemeentelijke organisatie. We zetten aljaren in op een stevige integrale aanpak met een goede balans tussen preventieve en curatieve activiteiten. We kijken daarbij niet alleen naar de financiräle problemen, maar ook naar problemen rond wonen, gezondheid, verslaving en de gezinssituatie. Een integrale aanpak dus. Daarbij is ook steeds meer aandacht voor gedrag en gedragsverandering. Veel burgers met financiële problemen melden zich niet, of laat, bij de gemeente. Om deze mensen te bereiken zetten we in Purmerend sterk in op vroegsignalering en preventie, zoals hier boven staat beschreven. Wettelijke vereisten De Wet gemeentelijke Schuldhulpverlening schrijft voor dat de gemeenteraad een plan dient vast te stellen dat richting geeft aan de integrale schuldhulpverlening aan inwoners van haar gemeente. Binnen de wettelijke kaders heeft de gemeente de ruimte schuldhulpverlening zelf vorm te geven. Artikel 2 van de wet bepaalt dat de gemeenteraad het plan inzake de integrale schuldhulpverlening telkens voor een periode van ten hoogste vier jaren dient vast te stellen. Er zijn een aantal punten opgenomen die volgens de wet moeten worden vastgelegd in een beleidsplan: 1. De gemeenteraad stelt een plan vast dat richting geeft aan de integrale schuldhulpverlening aan de inwoners van zijn gemeente. 2. De gemeenteraad stelt het plan telkens voor een periode van ten hoogste vier jaren vast. Het plan kan tussentijds gewijzigd worden. 3. Het plan bevat de hoofdzaken van het door de gemeente te voeren beleid betreffende integrale schuldhulpverlening en het voorkomen dat personen schulden aangaan die ze niet kunnen betalen. 4. ln het plan wordt in ieder geval aangegeven: a. welke resultaten de gemeente in de door het plan bestreken periode wenst te behalen; b. welke maatregelen de gemeenteraad en het college nemen om de kwaliteit te borgen van de wijze waarop de integrale schuldhulpverlening wordt uitgevoerd; c. het maximaal aantalweken dat de gemeente nastreeft met betrekking tot de in artikel4, eerste lid, genoemde periode, en blz. 3 van 6
Onderwerp: Wijzigingen Armoedebeleid d. hoe schuldhulpverlening aan gezinnen met inwonende minderjarige kinderen wordt vormgegeven. 5. ln het plan kan de gemeenteraad aangeven onder welke voonruaarden het college de vezoeker verplicht te beschikken over een basisbetaalrekening als bedoeld in artikel 1:1 van de Wet op het financieel toezicht. onderdeelvan het brede Armoedebeleid. De nadruk ligt op preventie, integraliteit en samenwerking. We houden de raad op de hoogte middels een voortgang en waar nodig passen we het beleid of regelingen aan. Uitwerking artikel 2. Plan, lid 4 Lid 4a. Welke resultaten wenst de gemeente te behalen? Aan de hand van het einddoel dat de gemeenteraad heeft geformuleerd, bepaalt zij welke doelstellingen zij tijdens de duur van het beleidsplan (maximaal 4 jaar) wil behalen. De gemeenteraad kan hiertoe concrete resultaten bepalen, maar kan daarnaast ook algemene doelen formuleren. Als gemeente zijn we vrij in de invulling van deze resultaten, zolang het maar ten dienste is van de integrale schuldhulpverlening als genoemd in het eerste lid van artikel2. Ten aanzien van resultaten kijken we breder dan schuldhulpverlening. Binnen het sociaal domein werken we aan problematiek binnen gezinssituaties op verschillende leefgebieden. Financiële problemen spelen een grote rol. Als er financiële problemen zijn, is er vaak meer aan de hand. Binnen Purmerend houden we resultaten bij maar zijn we voorzichtig met conclusies. Alle inzet binnen het brede sociaal domein heeft invloed op hoe het met gezinnen gaat. Uiteindelijk telt het resultaat voor de inwoner. Dat toetsen we voortdurend binnen onze manier van werken. We komen steeds meer achter de voordeur en hebben daardoor veel contact met inwoners. Daardoor kunnen we eerder signalen en sneller ingrijpen. We houden de volgende resultaten bij: - Aantal mensen dat bereikt wordt met preventief aanbod - Aantal huisbezoeken - Aantalhuisuitzettingen - Aantal mensen dat aan klopt bij loket schuldhulpverlening - Aantal mensen in een schuldhulpverleningstraject - Aantal mensen in budgetbeheer - Uitstroom uit schuldhulpverlening (traject afgerond) ln Purmerend werken we van 'buiten' naar 'binnen'. Het resultaat voor de inwoner staat voorop. Hier wordt dagelijks aan gewerkt. Het is een dynamisch proces waarbij steeds kritisch bekeken wordt wat helpend is. We toetsen voortdurend aan inwoners en ketenpartners ofonze aanpak nog past. We willen meer mensen bereiken. En dat doen we met name door er eerder op af te gaan. De ven rachting is dat hoe meer we inzetten op preventie, hoe minder mensen in de schulden komen. Juist dit is lastig te registreren. De wet ziet preventie niet als gemeentelijke taak. Gegevens met partners kunnen daarom moeilijk worden uitgewisseld. Wel zien we dat het aantal mensen dat aanklopt bij schuldhulpverlening sinds een paar jaar afneemt. Dat laatste is een meetbaar resultaat. L d 4b. Welke maatregelen treft de gemeenteraad en het college om de kwaliteit te borgen van de wijze waarop de integrale schuldhulpverlening wordt uitgevoerd? blz.4 van 6
Onderwerp: Wijzigi ngen Armoedebeleid De gemeente moet kwaliteitseisen stellen, aan zichzelf, maar ook aan de ketenpartners en eventuele uitvoerders van de integrale schuldhulpverlening. Hiervoor worden een aantal aanbevelingen gedaan. ln Purmerend volgen we de Gedragscode Schuldhulpverlening van de NWK. De Gedragscode Schuldhulpverlening heefi betrekking op de kwaliteit en inhoud van de dienstverlening. Daarmee willen we de kwaliteit van schuldhulpverlening borgen. Het geeft tevens vertrouwen vanuit schuldeisers. Daarnaast zien we het als een groot voordeel dat schuldhulpverlening onderdeel is van de gemeentelijke organisatie. Medewerkers die werken bij loket schuldhulpverlening werken vanuit dezelfde visie en ontwikkellijn als de rest van de organisatie. Daardoor hebben we zicht op de kwaliteit en kunnen we gemakkelijk bijsturen. Lid 4c. Maximum aantalweken dat gemeente nastreeft met betrekking tot de in añikel 4, eerste lid, genoemde periode (maximale wachttijd). ln artikel 4lid 1 van de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening is opgenomen dat indien een persoon zich tot de gemeente wendt voor integrale schuldhulpverlening, binnen vier weken het eerste gesprek dient plaats te vinden waarin de hulpvraag wordt vastgesteld. De regering acht het wenselijk dat de gemeente een eigen richtlijn voor deze wachttijd bepaalt die korter is dan vier weken. Aan dit punt wordt in Purmerend absoluut voldaan. We hebben namelijk geen wachttijd. ln Purmerend is een open inloop waarbij mensen direct worden geholpen. ln de wet wordt ook gezegd dat de gemeente in haar plan dient op te nemen wat zij verstaat onder het eerste gesprek waarin de hulpvraag wordt vastgesteld. ln de toelichting op de wet wordt dit gesprek aangeduid als de 'intake'. ln de wet wordt echter niets gezegd over de inhoud van de intake. ln Purmerend wordt tijdens het eerste gesprek bekeken wat de situatie is, hoe groot de schulden zijn, wat er nog meer aan de hand is, welke hulpverlening er al aanwezig is, of mensen een inkomen hebben etc. Kortom, er wordt een eerste inventarisatie gedaan naar de problematiek. Op basis daarvan wordt verder bekeken wat mogelijk is. 4d. Hoe wordt schuldhulpverlening aan gezinnen met inwonende minderjarige kinderen vormgegeven? ln het plan moet de gemeente beschrijven hoe schuldhulpverlening aan gezinnen met inwonende minderjarige kinderen vormgegeven wordt. Dit is een belangrijke en kwetsbare doelgroep. Het is altijd onwenselijk dat een huisuitzetting of energieafsluiting plaatsvindt, maar de risico's zijn in deze doelgroep groter. Erworden een aantal aanbevelingen gedaan: - Voorrang verlenen bijwachttijden; - Extra aandacht voor vroegsignalering; - Flankerende dienstverlening zoals financiële educatie. Binnen dit nieuwe Armoedebeleid besteden we veelaandacht aan kinderen in armoede. We zoeken naar diverse manieren om hen te bereiken. Er is daarnaast een aparte notitie "Aanpak armoede onder kinderen" geschreven waarin hier concreter op wordt ingegaan. Alles wat hierin beschreven staat geldt natuurlijk ook voor kinderen in gezinnen die in schuldhulpverlening zitten. Deze kinderen mogen niet de dupe zijn. Voor hen zijn minimaregelingen aangepast en zijn we gestart met het Jeugdsportfonds en Jeugdcultuurfonds. Bovendien zetten we in Purmerend veel in op vroegsignalering en preventie, onder andere via de scholen. Daarnaast bleden we vanuit preventie financiële educatie op scholen, in samenwerking met de school en banken. Kortom, we doen er van alles aan om meer kinderen te bereiken en aanbod te laten aansluiten op wat zij nodig hebben. blz. 5 van 6
Onderwerp: Wijzig ingen Armoedebeleid Aldus vastgesteld in de openbare vergadering d.d. 22 februari 2018 de griffier, de voozitter, blz. 6 van 6