toelichtingsnota RUP recastrip Brustem stad sint-truiden februari 2011 ONTWERP
OMGEVING - 28/2/2011-08177_02_GUN_TK_029.doc colofon project: RUP horecastrip Brustem opdrachtgever: stad SINT-TRUIDEN opdrachtnemer: OMGEVING cvba uitbreidingstraat 390 2600 berchem-antwerpen t 03 448 22 72 f 03 440 13 93 2
OMGEVING - 28/02/2011-08177_02_GUN_TK_029.doc Inhoud 1. Inleiding... 6 1.1. Aanleiding... 6 1.2. Afbakening van het plangebied... 6 1.3. Planningsproces... 6 2. Ruimtelijke planningscontext... 7 2.1. Relatie met het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan Sint-Truiden... 7 2.2. Ruimtelijk structuurplan provincie Limburg... 8 2.3. Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen... 10 2.4. Herbevestigd agrarisch gebied... 11 3. Juridische context... 12 3.1. Gewestplan... 12 3.2. Provinciale RUP s... 12 3.3. Gemeentelijke RUP s... 12 3.4. Gemeentelijke stedenbouwkundige verordening... 14 3.5. Goedgekeurde en niet-vervallen verkavelingen... 14 3.6. Gewestwegen en goedgekeurde rooilijnplannen... 15 3.7. VEN-gebieden... 15 3.8. Vogel - en habitatrichtlijngebieden... 15 3.9. Beschermd erfgoed... 15 3.10. Milieuvergunningen... 15 3.11. Bouwmisdrijven... 15 3.12. Atlas van de waterlopen... 16 3.13. Atlas van buurt- en voetwegen... 16 4. Sectorale beleidsplannen en studies... 18 4.1. Biologische waarderingskaart... 18 4.2. Gemeentelijk mobiliteitsplan... 18 4.3. Onroerend erfgoed... 19 5. Bestaande ruimtelijke structuur... 20 5.1. Mesoschaal van de hele gemeente... 20 5.2. Microschaal van de horecastrip... 20 5.3. Ruimtelijke knelpunten, kwaliteiten en potenties... 23 6. Visie en gewenste ruimtelijke structuur... 25 6.1. Visie... 25 6.2. Gewenste ruimtelijke structuur horecastrip... 26 6.3. Gewenste ruimtelijke structuur projectzone... 28 6.4. Concepten op microniveau voor de prostitutiebars... 29 6.5. Concepten op mesoniveau (inrichting en verkeer van de steenweg)... 32 6.6. Gevolgen van de visie en concepten... 35 6.7. Onderzoek naar parkeerhavens... 35 7. Milieueffectenrapportage op planniveau... 39 8. Ruimtelijke veiligheidsrapportage op planniveau... 41 3
OMGEVING - 28/2/2011-08177_02_GUN_TK_029.doc 9. Watertoets... 42 9.1. Atlas van de waterlopen... 42 9.2. Toetsing... 42 9.3. Besluit watertoets... 45 10. Toelichting grafisch plan en bijbehorende stedenbouwkundige voorschriften... 46 10.1. Afbakening van het plangebied... 46 10.2. Grafisch plan... 47 10.3. Algemene bepalingen... 47 10.4. Vertaling in stedenbouwkundige voorschriften (bijzondere bepalingen, bestemming en inrichting)... 48 10.5. Op te heffen strijdige voorschriften... 51 10.6. Op te heffen verkavelingen... 51 10.7. Relatie met bestaande gemeentelijke regelgevingen... 51 10.8. Vergunningenbeleid... 52 10.9. Flankerende maatregelen... 52 10.10. Toets effecten naar de landbouwstructuur... 53 11. Realisatie van het RUP... 54 11.1. Onteigeningsplan... 54 11.2. Recht van voorkoop... 55 12. Planschade en planbaten... 56 13. Ruimtebalans... 57 Bijlage 1 - onderzoek naar de noodzaak tot milieueffectrapportage (plan-mer-screening) verzoek tot ontheffing... 58 Bijlage 2 beslissing Dienst MER tot ontheffing van plan-mer... 87 Bijlage 3 beslissing Dienst Veiligheidsrapportering... 89 Bijlage 4 register van percelen waarop de regeling van planschade, planbaten, kapitaalschade of gebruikersschade van toepassing kan zijn... 91. 4
OMGEVING - 28/02/2011-08177_02_GUN_TK_029.doc Kaartenlijst kaart 1 gewenste ruimtelijke structuur... 7 kaart 2 gewenste ruimtelijke structuur Brustem... 7 kaart 3 uittreksel afbakening herbevestigd agrarisch gebied... 11 kaart 4 uittreksel gewestplan... 12 kaart 5 uittreksel gemeentelijke RUP s... 12 kaart 6 beschermd erfgoed... 15 kaart 7 uittreksel biologische waarderingskaart... 18 kaart 8 uittreksel landschapsatlas... 19 kaart 9 situering bestaande prostitutiebars... 20 kaart 10 bestaande ruimtelijke structuur plangebied... 20 kaart 11 knelpunten en potenties... 23 kaart 12 gewenste ruimtelijke structuur horecastrip door het groen... 26 kaart 13 inrichtingsscenari so projectzone met achterliggende ontsluiting... 28 kaart 14 mogelijke inrichting van de horecastrip... 29 kaart 15 onderzoek parkeerhavens bij regionale recreatie... 36 kaart 16 SEVESO-bedrijven... 41 kaart 17 uittreksel atlas van de waterlopen en overstromingskaart... 42 kaart 18 afbakening van het plangebied prostitutiebarvrije zone... 46 kaart 19 afbakening horecastrip Brustem... 46 kaart 20 register planbaten / planschade... 56 5
OMGEVING - 28/2/2011-08177_02_GUN_TK_029.doc 1. Inleiding 1.1. Aanleiding Al jaren is prostitutie een belangrijk aandachtspunt voor het Truiense stadsbestuur. Na hygiëne, erkenning en bestrijding van ongewenste neveneffecten, krijgen sinds enige tijd ook de ruimtelijke aspecten en ontwikkelingsmogelijkheden aandacht. Deze zorg van het bestuur krijgt dan ook zijn doorvertaling in het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan voor de ruimtelijke aspecten van de prostitutiebars. Het definitief goedgekeurde gemeentelijk ruimtelijk structuurplan Sint-Truiden (2000) selecteert de horecastrip langs Luikersteenweg in Brustem als een (recreatief) lint met een regionale functie. Voorliggend RUP tracht een ruimtelijk samenhangend kader te bieden waarbinnen prostitutiebars binnen de gemeente hun plek vinden en waar op een kwalitatieve en ruimtelijk verantwoordde manier de bars kunnen bestaan op het gemeentelijk grondgebied. 1.2. Afbakening van het plangebied Het plangebied van voorliggend RUP bestaat uit twee delen. Enerzijds omvat het RUP de zone waar prostitutiebars kunnen opgericht worden, onder welbepaalde voorwaarden, opgenomen in de stedenbouwkundige voorschriften horende bij dit RUP. De afbakening van deze zone gebeurde op basis van de concentratie van de bestaande bars langs Luikersteenweg. Kaart 1 situeert deze zone. Anderzijds omvat het RUP het ganse grondgebied van de gemeente Sint-Truiden met uitsluiting van de zone van het eerste deelgebied. Voor de ganse gemeente wordt zo een verbod ingesteld op het voorzien van prostitutiebars tenzij op de plaatsen waar het wordt toegelaten door het RUP. 1.3. Planningsproces Dit vierde voorontwerp van RUP is het resultaat van een planningsproces dat in voorjaar 2009 is gestart. In een eerste fase is een voorstudie uitgewerkt onder begeleiding van een ambtelijke werkgroep waarin stedelijke diensten en medewerkers van de politiezone meewerken. Op basis van het eerste voorontwerp werden begin november 2009 enkele mensen uit de sector van de prostitutiebars gecontacteerd voor een gesprek. Het doel van deze bespreking was een beter zicht te komen op de ruimtelijke problemen en behoeften van de prostitutiebars aan Luikersteenweg. De inzichten uit dit gesprek laten toe op een passende wijze in te spelen op de behoeften van de sector in de initiatieven die het stadsbestuur eventueel op ruimtelijk vlak kan nemen om de sector te ondersteunen. De derde versie van het voorontwerp heeft de adviesronde van de plan-mer-screening doorlopen; de Dienst MER heeft daarbij beslist dat voor dit RUP geen plan-mer moet worden opgemaakt. De GECORO heeft over dit voorontwerp enkele aanvullende suggesties geformuleerd. 6
OMGEVING - 28/02/2011-08177_02_GUN_TK_029.doc Het vierde voorontwerp, waarin die adviezen uit de plan-mer-screeningsronde van GECORO zijn ingewerkt, is in de plenaire vergadering gunstig geadviseerd. De gemaakte opmerkingen, evenals het gunstig advies van de Dienst Veiligheidsrapportering, zijn in dit ontwerp ingewerkt.. 2. Ruimtelijke planningscontext 2.1. Relatie met het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan Sint- Truiden Het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan Sint-Truiden werd bij ministerieel besluit goedgekeurd op 25/10/2000 en bevat de krachtlijnen waarop het RUP horecastrip Brustem steunt. Relevante inhoudelijke aspecten kaart 1 gewenste ruimtelijke structuur Voorliggend RUP is voornamelijk de uitwerking van enkele ruimtelijke concepten en van de structuurschets voor Brustem uit het richtinggevend deel, namelijk: het accentueren van de oude en nieuwe (hoofd)verbindingswegen als lanen in het landschap; deze lanen met bomenrijen aan minsterns één zijde (bij voorkeur langs beide zijden) van de weg verhelderen de structuur en sluiten aan bij de historische situatie van de (steen)wegen het uitbouwen van een heldere, hiërarchische verkeerswegenstructuur. kaart 2 gewenste ruimtelijke structuur Brustem Het deel van Luikersteenweg gelegen in Brustem, met zijn lint van woningen, handelszaken en vooral horecazaken (met bars en prostitutie) sluit niet aan bij het dorp en vervult binnen het gewenste recreatief-toeristisch profiel van Brustem als horecastrip hoofdzakelijk een regionale functie. Bijgaande structuurschets voor Brustem geeft in het vlak de ruimtelijke krachtlijnen van dit toekomstbeeld weer. De interventieschets is hiermee gecombineerd: deze geeft met de 7
OMGEVING - 28/2/2011-08177_02_GUN_TK_029.doc bovenop liggende volumes de belangrijkste ingrepen aan die nodig zijn om dat toekomstbeeld te bereiken. Naast de al genoemde zijn dat vooral: de uitbouw van de horecastrip het sterker beschermen van de beekvallei en het realiseren van een samenhangend parkgeheel aan de zuidwestrand van het dorp het verkeerstechnisch ordenen van de horecastrip langs Luikersteenweg het beveiligen van de knooppunten van Luikersteenweg met Vliegveldlaan (met inbegrip van de kruising van een voetgangers- en fietsas richting Aalst) en Romeinse Weg. Dit RUP horecastrip Brustem is dus geen concrete uitvoering van een bindende bepaling uit het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan maar kadert wel in het richtinggevend gedeelte van het gemeentelijk ruimtelijke structuurplan. In het richtinggevend gedeelte wordt Brustem o.a. gezien als een groot dorp met een recreatief-toeristisch profiel, zowel door zijn aantrekkelijke historische kern als door de horeca-strip langsheen de Luikersteenweg die een regionale functie vervult. Het verkeerstechnisch ordenen van de horeca-strip langs de Luikersteenweg is een van de ingrepen die beschreven worden om de gewenste structuur te bereiken. 2.2. Ruimtelijk structuurplan provincie Limburg Op 12 februari 2003 keurde de Vlaamse regering het ruimtelijk structuurplan van de provincie Limburg goed. Het richtinggevend gedeelte van het provinciaal structuurplan geeft aan welke ontwikkelingen wenselijk zijn op het provinciaal grondgebied. Dit resulteert in een gewenste ruimtelijke structuur. Het richtinggevend gedeelte is bindend voor de provincie, hiervan kan moeilijk afgeweken worden, en wordt aangegeven in de bindende bepalingen die horen bij het ruimtelijk structuurplan. Het provinciaal structuurplan vormde een kader bij de opmaak van het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan. Relevante inhoudelijke aspecten Sint-Truiden maakt deel uit van de hoofdruimte Haspengouw en Voeren. Deze hoofdruimte heeft in het bijzonder een belangrijke open ruimte betekenis voor de provincie. Vooral grondgebonden landbouw en fruitteelt in landschappelijk waardevolle gebieden zijn structurele en te versterken dragers. Daarnaast zijn natuurwaarden en het watersysteem te ondersteunen functies. Ter ondersteuning daarvan kan recreatief medegebruik op provinciaal niveau - bijvoorbeeld plattelandstoerisme - worden gestimuleerd. 8
OMGEVING - 28/02/2011-08177_02_GUN_TK_029.doc Onder meer Sint-Truiden functioneert als een sterk centrum voor heel de hoofdruimte en de kleine kernen daarin. Dat vraagt om een breed kleinstedelijk voorzieningenaanbod zonder specialisatie, een radiale bereikbaarheid vanuit het ommeland en een goede aantakking op het hoofdwegennet. Het netwerk van rivier- en beekvalleien is voor de hoofdruimte erg structuurbepalend. Het netwerk van hoeven en kastelen wordt ingeschakeld in een laagdynamisch toeristisch-recreatief netwerk. Sint-Truiden is gelegen in de deelruimte Droog-Haspengouw die een te versterken open ruimte rol heeft voor de provincie. Landbouw, landschap, natuur en laagdynamisch toerisme en recreatie moeten worden ondersteund. De agrarische activiteit is de belangrijkste economische drager en ook het meest bepalend voor het ruimtelijk beeld. Sint-Truiden wordt in het bindend gedeelte als toeristisch-recreatieve gemeente van type I voor nieuwe hoogdynamische ontwikkelingen geselecteerd. De gemeenten met een stedelijk gebied kunnen zowel nieuwe als bestaande toeristisch-recreatieve voorzieningen van provinciaal niveau 1 ontwikkelen op voorwaarde dat deze gelegen zijn binnen het stedelijk gebied. Hierbij is een afstemming op het niveau van het betrokken gebied, de draagkracht van de ruimte en het locatiebeleid belangrijk. Met een veertigtal bars en andere recreatieve inrichtingen trekt de Chaussée d Amour van Sint-Truiden waarschijnlijk meer dan 50.000 bezoekers per jaar aan en kan hij dus als een bestaande toeristisch-recreatieve voorziening van provinciaal niveau worden beschouwd. In het richtinggevend gedeelte wordt het daarnaast ook mee opgenomen in een toeristischrecreatief netwerk kastelen en hoeven (Haspengouw) met ontsluiting van dat cultureel erfgoed via routes langs de Romeinse Kassei (met expliciete vermelding van Brustem) en de voormalige fruitlijn; de uitbouw van een themapark rond fruit dient de netwerkvorming te bevorderen. In de ruimtelijke verkeersstructuur selecteert het PRSL N3 oostwaarts van de rotonde aan het bedrijventerrein Domein van Brustem als secundaire weg type I, met als hoofdfunctie het verbinden op bovenlokaal, regionaal niveau voor autoverkeer, openbaar vervoer en eventueel ook fietsverkeer op basis van mobiliteitsgenererende elementen van provinciaal belang. Omwille van de doorstroming op die wegen moet het toegang geven buiten de bebouwde kommen, aldus het PRSL, zoveel mogelijk worden beperkt en waar mogelijk afgebouwd. De horecastrip heeft als mobiliteitsgenererend element van provinciaal belang samen met het stadscentrum behoefte aan die verbindende functie, maar tegelijk ook door zijn lineaire structuur langsheen N3 binnen een bebouwde kom aan de ontsluitende functie. Deze laatste 1 Het provinciaal ruimtelijk structuurplan geeft aan dat het enkel uitspraken doet over toeristisch-recreatieve voorzieningen van provinciaal niveau. Toeristisch-recreatieve voorzieningen zijn van provinciaal niveau als zij voldoen aan volgende twee criteria. Het gaat om hoogdynamische infrastructuren of activiteiten die wegens hun intrinsieke aard in de directe omgeving sterke veranderingen en dynamiek teweegbrengen in de wijze van functioneren van de bestaande ruimtelijke en sociaal-economische structuur. Daardoor wijzigen zij in belangrijke mate het bestaand ruimtegebruik (bijvoorbeeld lawaaisporten, terreinen voor openluchtrecreatieve verblijven). Zij zorgen meestal voor grote verkeersstromen. Omwille van de schaal van de infrastructuren of van de activiteiten van provinciaal toeristisch-recreatief of sociaal belang (bijvoorbeeld kampeerterreinen met dagattracties, vakantieparken, activiteiten met een grootschalig karakter of regionale uitstraling) of omwille van een sterk geconcentreerd voorzieningenpakket of één grote voorziening op één plaats trekken zij een belangrijk aantal mensen per oppervlakte-eenheid aan. Het richtcijfer voor de selectie van dagattracties bedraagt 50.000 bezoekers per jaar. 9
OMGEVING - 28/2/2011-08177_02_GUN_TK_029.doc kan, met het oog op het optimaliseren van de verbindende functie, worden verbeterd door het aantal erfontsluitingen, ook in de bebouwde kom, te verminderen door toegangen te bundelen. Geconcludeerd kan worden dat van de elementen die mogelijk in dit RUP zouden kunnen worden opgenomen, er weinig of geen overlappingen zijn met een provinciale bevoegdheid en dat de inhoudelijke opties in belangrijke mate op vlak van toerisme-recreatie en verkeer sporen met deze uit het provinciale structuurplan. Voorliggend RUP is er niet in strijd mee. Afbakening kleinstedelijk gebied De afbakening van de kleinstedelijke gebieden heeft tot doel aan te duiden in welke gebieden een beleid van groei, concentratie en verdichting van toepassing is. Bijkomende ruimtebehoefte voor woningbouw, economische activiteiten en andere stedelijke activiteiten moeten in het kleinstedelijke gebied opgevangen kunnen worden. In de voorstudie over de afbakening van het structuurondersteunend kleinstedelijk gebied Sint- Truiden is een voorstel van een grenslijn voor het kleinstedelijk gebied en een actieprogramma met concrete voorstellen voor de uitvoering van de ruimtelijke aspecten van het stedelijk beleid op provinciaal niveau uitgewerkt. Deze grenslijn loopt door het plangebied van voorliggend RUP. Zo wordt het plangebied als het ware opgedeeld in een stedelijk gebied en in een buitengebied. Behalve voor de woonontwikkelingen is het echter niet wenselijk het RUP in twee delen op te splitsen. Aangezien het plangebied kan beschouwd worden als een uitloper van de stad en het thema prostitutie eerder een stedelijk onderwerp is, wordt het plangebied wat betreft zijn regionale recreatieve rol beschouwd als gelegen in het stedelijk gebied. Volgende programma-elementen uit de voorstudie zijn in het goedgekeurde PRUP opgenomen: de afbakeningslijn van het kleinstedelijk gebied Sint-Truiden, zoals voorgesteld in de voorstudie, wordt vastgelegd op perceelsniveau de reservatie van de stadsuitbreiding Lichtenberg, dit ter voorkoming van verdere bebouwing en het aanduiden als reservegebied voor wonen (ongeveer 900 woningen). Dit gebied sluit aan bij Luikersteenweg, maar bevindt zich net ten westen van de rotonde van het bedrijventerrein Domein van Brustem en sluit dus niet aan bij het plangebied van voorliggend RUP. Het provinciaal ruimtelijk uitvoeringsplan werd door de provincieraad definitief vastgesteld op 15 oktober 2008. Bij ministerieel besluit keurde de Vlaamse minister van Ruimtelijke Ordening het ruimtelijk uitvoeringsplan op 23 december 2008 goed. 2.3. Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen Op 23 september 1997 werd het ruimtelijk structuurplan Vlaanderen (RSV) definitief vastgelegd en werden de bindende bepalingen bekrachtigd als kader voor de ruimtelijke ontwikkeling in Vlaanderen tot 2007. Het RSV werd gewijzigd bij Besluit van de Vlaamse Regering 12/12/2003; de gewijzigde bindende bepalingen werden bekrachtigd bij decreet 19/03/2004. Het richtinggevend gedeelte geeft een gewenste ruimtelijke structuur voor het Vlaamse grondgebied. De essentie van deze gewenste ruimtelijke structuur is gevat in de bindende 10
OMGEVING - 28/02/2011-08177_02_GUN_TK_029.doc bepalingen in het ruimtelijk structuurplan Vlaanderen, waarvan niet kan worden afgeweken. Het RSV vormt het kader bij de opmaak van het provinciale en het gemeentelijk structuurplan. Relevante inhoudelijke aspecten Sint-Truiden is voor delen van het grondgebied geselecteerd als structuurondersteunend kleinstedelijk gebied. Sint-Truiden is als stedelijk gebied automatisch ook geselecteerd als economisch knooppunt. Haspengouw als geheel wordt als een van de gave landschappen in Vlaanderen geselecteerd, waar het behoud en de versterking van de structurerende landschapselementen en - componenten voorop staan. In de ruimtelijk-natuurlijke structuur worden de rivieren en beken als dragende elementen beschouwd en hebben zij een ontwikkelingsperspectief als open ruimte voor water(berging), natuur en ingepaste landbouw. Geconcludeerd kan worden dat voorliggend RUP, mits rekening te houden met het Truiens landschap en met de beekvallei van Melsterbeek, niet in strijd is met het RSV. 2.4. Herbevestigd agrarisch gebied kaart 3 uittreksel afbakening herbevestigd agrarisch gebied In uitvoering van het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen worden sinds midden 2004 systematisch afbakeningsprocessen voor de gebieden van de natuurlijke en agrarische structuur opgestart. In overleg met gemeenten, provincies en belangengroepen wordt voor verschillende buitengebiedregio s een ruimtelijke visie opgesteld die de krachtlijnen voor de opmaak van de concrete afbakeningsplannen vastlegt. Op die manier worden de gebieden van de natuurlijke en agrarische structuur gelijktijdig en gelijkwaardig tegenover elkaar afgewogen. Voor een groot deel van de landbouwgebieden worden de bestaande gewestplannen door niemand in vraag gesteld. De agrarische gebieden op de gewestplannen zijn voor deze gebieden nog steeds actueel en goede planologische vertaling van de gewenste agrarische structuur. Voor deze landbouwgebieden neemt de Vlaamse Regering dan ook een beslissing waarmee de afbakeningsdiscussie in deze gebieden afgerond wordt. Binnen die gebieden worden er in principe geen gewestelijke initiatieven meer genomen voor het omzetten van de agrarische bestemming naar natuur-, bos- of andere bestemmingen. Ook gemeentelijke en provinciale planningsinitiatieven in deze gebieden moeten de agrarische bestemmingen maximaal respecteren en zullen systematisch getoetst worden aan de agrarische structuur. Op 2 december 2005 nam de Vlaamse regering de beslissing om voor 41.000 ha agrarische gebieden in de regio Haspengouw - Voeren de bestaande gewestplannen beleidsmatig te herbevestigen. De horecastrip van Brustem wordt deels omringd door dat herbevestigd agrarisch gebied, maar valt er zelf grotendeels buiten. De Vlaamse regering voorziet in of nabij het plangebied ook geen gewestelijk RUP. De omzendbrief (RO/2010/01) stelt als algemeen uitgangspunt dat de overheid die een planningsinitiatief neemt om de bestemming van een herbevestigd agrarisch gebied te wijzigen 11
OMGEVING - 28/2/2011-08177_02_GUN_TK_029.doc in de mate van het mogelijke en bij voorkeur binnen hetzelfde planningsinitiatief, de nodige acties opneemt om het planologisch evenwicht te herstellen. Daar dit RUP (zeer) kleine delen van het herbevestigd agrarisch gebied herbestemt, worden deze elementen voor het desbetreffende deel van het plangebied in hoofdstuk 10.10 verantwoord. 3. Juridische context 3.1. Gewestplan kaart 4 uittreksel gewestplan Het gewestplan Sint-Truiden - Tongeren (KB 4 april 1977 en gewijzigd bij MB in 1996 en 1997) legt de bestemmingen op het gemeentelijk grondgebied vast. Het overgrote deel van het plangebied van het RUP heeft volgens het gewestplan de bestemming woongebied met landelijk karakter. De juridische context wordt slechts in beperkte mate bepaald door ruimtelijke uitvoeringsplannen. 3.2. Provinciale RUP s Na het goedgekeurde afbakenings-rup (M.B. 23/12/08, zie punt 2.2) maakt de Provincie ook een RUP voor het regionale bedrijventerrein van Brustem op. Volgens afspraak en in samenwerking met de Provincie bereidt het stadsbestuur dit RUP voor. Het voorontwerp van het RUP regionaal bedrijventerrein Domein van Brustem is gelegen ten zuiden van het plangebied van voorliggend RUP. De afbakening van het RUP voor het regionaal bedrijventerrein zal met andere woorden kunnen worden afgestemd op de afbakening van voorliggend RUP. 3.3. Gemeentelijke RUP s kaart 5 uittreksel gemeentelijke RUP s Twee goedgekeurde RUP s raken met hun plangebied aan de uiteinden van de horecastrip. Het RUP bedrijventerrein Domein van Brustem (M.B. 31 oktober 2002) raakt in het westen aan het plangebied van het RUP horecastrip Brustem. Het RUP van het bedrijventerrein bepaalt met andere woorden mee de afbakening van het voorliggend RUP. Het RUP groene waarden (Deputatiebesluit 14 september 2006) grenst in het zuidoosten aan het plangebied. Daarnaast zijn meerdere voorontwerpen van RUP s rond en deels in de horecastrip van Brustem in opmaak. 12
OMGEVING - 28/02/2011-08177_02_GUN_TK_029.doc Het voorontwerp van RUP valleien en natte natuurgebieden (eind 2006) is gedeeltelijk gelegen in het plangebied (omgeving Melsterbeek). Begin 2009 is het uitgewerkte voorontwerp van RUP voor de noordelijke delen van het Domein van Brustem buiten het bedrijventerrein en buiten de militaire gronden na overleg met de Provincie voorlopig stilgelegd (prioriteit is gegeven aan de - thans afgeronde - herziening van het RUP voor het lokale bedrijventerrein). Zomer 2010 is evenwel door de Stad voornoemde soortgelijke herziening voor het regionale bedrijventerrein in de voorbereiding van een provinciaal RUP opgestart, parallel met een gemeentelijk RUP voor de centrale open ruimte van het domein van Brustem en het aansluitende deel van Melsterbeekvallei (RUP Domein van Brustem 3). De opties uit die voorontwerpen in de omgeving van de horecastrip lopen parallel met deze in het voorontwerp-rup valleien en natte natuurverbindingen. 3.3.1. R.U.P. groene waarden Het ruimtelijk uitvoeringsplan groene waarden is bedoeld om samen met het R.U.P. valleien en natte natuurverbindingen ordening en bescherming te geven aan de natuurlijke structuur van het buitengebied van Sint-Truiden. Het R.U.P. groene waarden richt zich vanuit het goedgekeurde gemeentelijk ruimtelijk structuurplan op de natuurverbindingen (vooral in het noordwestelijke gebied), de twaalf prioritaire sites voor hoogstamboomgaarden en de holle wegen. In dit RUP is Romeinse Weg, aan het oostelijke einde van de horecastrip, opgenomen als natuurverbinding. 3.3.2. RUP Bedrijventerrein van Domein van Brustem Voor het bedrijventerrein is een ruimtelijk uitvoeringsplan van kracht (M.B. 31/10/2002). Voor dit gebied vervangt dit RUP het gewestplan. Het voorziet een buffer richting de bebouwing van het westelijk deel van de horecastrip langs Luikersteenweg; 3.3.3. Voorontwerp RUP valleien en natte natuurverbindingen Het ruimtelijk uitvoeringsplan valleien en natte natuurverbindingen is bedoeld om samen met het RUP groene waarden ordening en bescherming te geven aan de natuurlijke structuur van het buitengebied van Sint-Truiden. Het voorziet een reeks overdrukken die naargelang de aard van een valleigebied (risicozone voor overstroming, van nature uit overstroombare zone; binnen en buiten een woonkern) de wijze van bebouwing regelt. Bij de opmaak van het RUP dorpengeheel Groot-Gelmen, Engelmanshoven, Gelinden is als lijn uitgezet dat deze overdrukzones in het verder af te werken RUP valleien en natte natuurverbindingen behouden blijven om de eenduidige aanpak binnen de gehele gemeente te vrijwaren; eenzelfde aanpak wordt best in het RUP horecastrip doorgetrokken. Daarnaast bevat het ook een beperkt aantal herbestemmingen, vooral van beter niet te bebouwen of natuurlijker te ontwikkelen delen in de valleien. Dergelijke bestemmingszones worden net als bij voornoemd RUP dorpengeheel wel mee in voorliggend RUP en het 13
OMGEVING - 28/2/2011-08177_02_GUN_TK_029.doc aanleunend RUP Domein van Brustem 3 overgenomen om een zo goed mogelijke gebiedsgerichte afstemming te bekomen. 3.3.4. Voorontwerp PRUP Regionaal bedrijventerrein Domein van Brustem Dit provinciaal ruimtelijk uitvoeringsplan is in opmaak en nog in voorbereiding door het stadsbestuur. Het beoogt beperkte aanpassingen aan de stedenbouwkundige voorschriften, een interne herschikking binnen het bedrijventerrein en een uitbreiding van het bedrijventerrein voor regionale activiteiten. Deze uitbreiding kan mee afgestemd worden op de horecastrip. 3.4. Gemeentelijke stedenbouwkundige verordening Op 09/01/2003 keurde de Bestendige Deputatie de gemeentelijke stedenbouwkundige verordening goed. Deze verordening is gedeeltelijk herzien en goedgekeurd door BD 13/12/2007. De verordening omvat verordende regels in verband met stedenbouwkundige voorschriften, bouwkundige voorschriften en voorschriften over milieuaspecten. Voor de horecastrip zijn onder meer de bepalingen over minimum-vereisten voor woningen en werkplaatsen, kavelbreedten en -grootten, reclames, verlichting en het parkeren van belang. 3.5. Goedgekeurde en niet-vervallen verkavelingen Binnen het plangebied van voorliggend RUP zijn goedgekeurde en niet-vervallen verkavelingen gelegen. tabel 1 goedgekeurde en niet-vervallen verkavelingen datum vergunning nummer verkavelingsregister referentienummer Vlaamse overheid ligging 16/05/1978 V-012/1978 7165V78/19 sectie A nr.199h, 199g, 199l, 199m, 199n, 199p en 199e 11/05/1999 V-003/1992 7014V37 (V2) sectie A nr. 237 2b en 234d 20/06/2007 V-005/2007 7164V07-0012V01 sectie A nr. 233b, 237d en 237g 10/12/2010 874.2.V-29/2010 5.00/71053/200.1 sectie A nr. 282g en 282d (deel) 20/08/1985 V012/1985 7024V49 sectie C nr. 283s en 283v 17/12/1999 V015/1999 7165V99-0007V07 sectie C nr. 297x2, 297y2 en 297z2 15/06/2001 V004/2001 7165V01-0007V01 sectie D nr. 479y en 479x 28/06/1966 V016/1966 24V16 sectie D nr. 482k, 482h, 482g De in het plangebied afgeleverde en niet vervallen verkavelingsvergunningen zijn aangeduid op het plan feitelijke en juridische toestand met vermelding van het nummer van het dossier in het verkavelingsregister en het referentienummer bij de Vlaamse Overheid. Het ligt voor de hand deze verkavelingen bij de inwerkingtreding van voorliggend RUP op te heffen. 14
OMGEVING - 28/02/2011-08177_02_GUN_TK_029.doc 3.6. Gewestwegen en goedgekeurde rooilijnplannen De bestaande rooilijnen zullen worden aangeduid op het plan feitelijke en juridische toestand met de datum van goedkeuring van het koninklijk besluit. Een twintigtal panden in de horecastrip, waaronder een viertal prostitutiebars, worden er vermoedelijk door gevat. 3.7. VEN-gebieden Het Vlaams ecologisch netwerk (VEN) is een samenhangend en georganiseerd geheel van open ruimte gebieden, waarin een specifiek beleid betreffende natuurbehoud wordt gevoerd. Het bestaat uit 125.000 ha effectief te realiseren oppervlakte grote eenheden natuur (GEN) en grote eenheden natuur in ontwikkeling (GENO), die door de Vlaamse regering binnen de vijf jaar na de inwerkingtreding van het Natuurbehoudsdecreet 2 worden afgebakend. De eerste fase van de afbakening van het VEN is achter de rug. Vooralsnog werden enkel gebieden die al een groene bestemming hebben op het gewestplan, in de afbakening opgenomen. Het plangebied van voorliggend RUP is niet gelegen in of in de nabijheid van een VEN-gebied. 3.8. Vogel - en habitatrichtlijngebieden De Europese richtlijn 92/43/EEG van 21.05.92 beoogt het waarborgen van de biologische diversiteit door het instandhouden van de natuurlijke habitats en de wilde flora en fauna die hiervan deel uitmaken. Hiertoe zal een Europees ecologisch netwerk (Natura 2000) worden gevormd. Elk land dient daarvoor speciale beschermingszones aan te duiden. Er bevindt zich geen speciale beschermingzone binnen of in de nabijheid van het plangebied van voorliggend RUP. 3.9. Beschermd erfgoed kaart 6 beschermd erfgoed Er zijn geen beschermde landschappen, stads/dorpsgezichten of monumenten aanwezig binnen het plangebied van voorliggend RUP of in de nabijheid ervan. 3.10. Milieuvergunningen Binnen het plangebied van voorliggend RUP zijn een aantal milieuvergunningen afgeleverd. 3.11. Bouwmisdrijven Binnen het plangebied van voorliggend RUP zijn volgende vastgestelde bouwmisdrijven gelegen. 2 Decreet van 21 oktober 1997 betreffende het natuurbehoud en het natuurlijk milieu (B.S. 10 januari 1998) 15
OMGEVING - 28/2/2011-08177_02_GUN_TK_029.doc tabel 2 bouwmisdrijven nummer vergunningenregister datum PV nummer PV ligging BM172 24/09/1986 sectie A nr. 203t 3 BM173 19/03/1988 sectie A nr. 203t 3 BM174 22/10/1991 sectie A nr. 203t 3 BM175 16/01/2001 sectie A nr. 203t 3 BM484 28/05/2009 sectie D nr. 31a 2 BM407 29/12/2005 026/2005 sectie A nr. 215y BM549 22/10/2010 2010/034 sectie D nr. 34e 2 en 36n BM428 04/04/2007 004/2007 sectie D nr. 411m, 411y en 412x BM429 17/04/2007 005/2007 sectie D nr. 411m, 411y en 412x BM516 16/02/2010 2010/608 sectie D nr. 411m, 411y en 412x BM526 13/04/2010 2010/019 BM185 14/02/1989 sectie D nr. 415s en 416s 2 BM276 18/10/2000 12/07/1994 sectie D nr. 416m 2 11/06/2003 27.10422/2003 sectie D nr. 416n 2 BM418 21/10/2006 028/2006 sectie D nr. 418l BM437 13/06/2007 04/2007 sectie D nr. 418l BM533 03/06/2010 2010/023 sectie D nr. 418l, 408a, 408e BM538 03/07/2010 2010/026 sectie D nr. 408a, 408e BM550 22/10/2010 2010/035 sectie D nr. 408a, 408e BM551 19/11/2010 2010/036 sectie D nr. 408a, 408e BM393 03/08/2005 sectie A nr. 271a 2 BM452 009/2008 sectie C nr. 272f BM183 17/10/2002 sectie C nr. 275e 2 BM529 21/04/2010 2010/022 sectie C nr. 289p BM473 19/03/2009 2009/028/BS sectie D nr. 481p 3 BM477 13/03/2009 2010/032/BS sectie D nr. 481l 3 De belangrijkste vastgestelde bouwmisdrijven zijn aangeduid op het plan feitelijke en juridische toestand. 3.12. Atlas van de waterlopen Doorheen het plangebied loopt de waterloop van (in dit deel) tweede categorie Melsterbeek. Zij kruist de horecastrip ongeveer halverwege, ter hoogte van de zone met bouwbeperkingen in de aanvliegroute van het vliegveld. De in het plangebied voorkomende waterloop is aangeduid op het plan feitelijke en juridische toestand met vermelding van de naam. 3.13. Atlas van buurt- en voetwegen Een net van officieel erkende buurtwegen is aanwezig in de verschillende delen van de gemeente. De officiële voet- en buurtwegen zijn aangeduid op het plan feitelijke en juridische toestand. 16
OMGEVING - 28/02/2011-08177_02_GUN_TK_029.doc Binnen het plangebied is voetweg nr. 62 gelegen. Deze verbond vroeger Luikersteenweg in het westen van de horecastrip met het achterliggende gebied van Lichtenberg, maar de aansluiting ervan op Luikersteenweg is thans verkaveld en bebouwd. In de nabijheid van het plangebied liggen drie buurtwegen, namelijk buurtweg nr.28, 34 en 36. De in en rond het plangebied voorkomende buurt- en voetwegen zijn aangeduid op het plan feitelijke en juridische toestand. 17
OMGEVING - 28/2/2011-08177_02_GUN_TK_029.doc 4. Sectorale beleidsplannen en studies 4.1. Biologische waarderingskaart kaart 7 uittreksel biologische waarderingskaart De gronden ten noordwesten van Melsterbeek langsheen Luikersteenweg zijn biologisch waardevol. De BWK-eenheden voor deze zone bestaat uit verruigd grasland met struik- of boomopslag. In de overige deelgebieden van het plangebied van voorliggend RUP zijn geen biologisch waardevolle zones gelegen. 4.2. Gemeentelijk mobiliteitsplan De versie van het gemeentelijk mobiliteitsplan januari 2002 selecteert Luikersteenweg als secundaire weg type I en als drager van het (boven)lokaal (provinciaal) fietsroutenetwerk. Secundaire wegen zijn wegen met een verbindingsfunctie en verzamelfunctie op lokaal en bovenlokaal niveau. Een type 1 verzorgt een verbindende functie en verkleint een maas, maar functioneert niet als verbinding op Vlaams niveau, en wordt bijgevolg niet aangeduid als primaire weg I. Op Luikersteenweg rijden twee bussen. Bus 41 rijdt tussen Sint-Truiden en Jeuk, bus 26 rijdt tussen Sint-Truiden en Heers/Oreye. Het gemeentelijk mobiliteitsplan wordt op heden herzien. Een aantal aspecten van het mobiliteitsplan moeten worden vernieuwd, andere aspecten moeten helemaal herzien worden in functie van een aantal geplande ruimtelijke en verkeerskundige ontwikkelingen sinds januari 2002. De oriëntatienota van juni 2009 geeft aan geen rotondes te voorzien op de kruising van Luikersteenweg met Vliegveldlaan noch op de kruising van de steenweg met Borgwormsesteenweg. Opties die naar aanleiding van de in opmaak zijnde synthesenota worden overwogen (en mogelijk onderzocht) en die relevant (kunnen) zijn voor de horecastrip zijn het behoud van de huidige categorisering als secundaire weg type I, het afwaarderen van N3E tot een louter lokale weg / toegangsstraat tot de kernstad, de aanleg van conflictvrije fietsverbindingen tussen de (middel)grote dorpen en het stadscentrum en het aanleggen van passeerstroken voor tractorverkeer langs de steenwegen. 18
OMGEVING - 28/02/2011-08177_02_GUN_TK_029.doc 4.3. Onroerend erfgoed 4.3.1. Landschapsatlas kaart 8 uittreksel landschapsatlas De landschapsatlas 3 geeft een overzicht van historisch waardevolle elementen in het landschap. De atlas is waardevol als inventaris en bestaat uit een cartografisch gedeelte en een beschrijving van de elementen. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen puntrelicten, lijnrelicten, ankerplaatsen en relictzones. Binnen het plangebied van voorliggend RUP bevindt zich het lijnrelict Steenweg Sint-Truiden - Luik (L70103) en de Melsterbeek (L70104). In de nabijheid van het plangebied is de relictzone Droog plateau van Gingelom (R27008) gelegen alsook de ankerplaats Kasteeldorpen Voort en Gotem met Romeinse Weg (A70004) en het puntrelict Sint-Eucheriuskapel (P70542). 4.3.2. Vastgestelde Vlaamse erfgoedinventaris In het gedeelte van de horecastrip zijn aan Luikersteenweg geen panden in deze inventaris opgenomen. 4.3.3. Archeologisch erfgoed De publiekskaarten van de Centrale Archeologische Inventaris voor Vlaanderen geven voor geen enkele periode gekende archeologische sites in en op afstand rond het plangebied aan. In ieder geval zal, indien de archeologische diensten aangeven dat dit belangrijk is, voor de aanvang van grondwerken in het plangebied een prospectief onderzoek kunnen gebeuren. 3 Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, afdeling Monumenten en Landschappen, 2001 19
OMGEVING - 28/2/2011-08177_02_GUN_TK_029.doc 5. Bestaande ruimtelijke structuur 5.1. Mesoschaal van de hele gemeente kaart 9 situering bestaande prostitutiebars Op het grondgebied van de stad Sint-Truiden bevinden zich zesenveertig prostitutiebars, op twee na (aan Vliegveldlaan) alle gelegen op Luikersteenweg. Vijf bars zijn gelegen in het gedeelte ten westen van de rotonde naar het stadscentrum toe, vijf bars zijn gelegen in Gelinden en vierendertig bars zijn gelegen tussen de rotonde aan het bedrijventerrein Brustem en Saffraanberg. Van deze zesenveertig bars zijn er volgens eigen terreininventarisatie drie leegstaand. Twee van deze leegstaande zijn gelegen binnen de horecastrip, eentje erbuiten. Met de actuele toestand van economische crisis, nu ook de prostitutiesector minder floreert, kan het gebruik en de leegstand van bars snel evolueren. De grootste concentratie aan bars, namelijk 33 stuks, is terug te vinden langsheen Luikersteenweg tussen de rotonde aan het bedrijventerrein van Brustem en Romeinse Weg. 5.2. Microschaal van de horecastrip kaart 10 bestaande ruimtelijke structuur plangebied De bestaande ruimtelijke structuur van de horecastrip wordt gekenmerkt door een erg grote afwisseling van verschillende functies, willekeurig door elkaar, alle georiënteerd op Luikersteenweg en voor het overgrote merendeel ook langs daar ontsloten. In totaal zijn er thans in de horecastrip 57 woningen, 33 prostitutiebars (waarvan twee leegstaande), 26 handels- en horecazaken (waarvan twee leegstaande), drie hoeven en twee ambachtelijke bedrijven aanwezig. De prostitutiebars zijn zeer op zichzelf gericht en hebben ieder lichtreclame aan de gevel, reclame in de eventuele voortuin en in de meeste gevallen hun eigen parkeerterrein. Tussen deze prostitutiebars bevinden zich een aantal handelszaken, restaurants en cafés, en enkele hoeven en ambachtelijke bedrijven. Ook woningen zijn tussen deze verschillende functies terug te vinden. De kaart van de bestaande ruimtelijke structuur geeft deze verschillende functies weer. Onderstaande figuren geven enkele foto s en inplantingsplannen weer van prostitutiebars in de bestaande toestand. 20
OMGEVING - 28/02/2011-08177_02_GUN_TK_029.doc figuur 1: bestaande woning langs Luikersteenweg figuur 2: bestaande handelszaak langs Luikersteenweg figuur 3: bestaande hoeve langs Luikersteenweg figuur 4: bestaande prostitutiebars langs Luikersteenweg figuur 5: profiel Luikersteenweg figuur 6: menging van verschillende functies, met verschillende beeldkwaliteit 21
OMGEVING - 28/2/2011-08177_02_GUN_TK_029.doc figuur 7: ieder pand heeft zijn eigen reclame en elementen in de voortuin (als aanwezig), en/of op de zijgevel figuur 8: leegstaande handelszaak figuur 9: groene ruimte die Luikersteenweg flankeert ter hoogte van het vliegveld van Brustem figuur 10: prostitutiebar met parking toegankelijk via onderdoorgang 22
OMGEVING - 28/02/2011-08177_02_GUN_TK_029.doc figuur 11: inplantingsplannen bestaande prostitutiebars - enkele voorbeelden De meeste prostitutiebars zijn kleinschalig van aard (kleine bar, tussen twee en zes afwerkkamers) en beschikken over een eigen parking naast of achter het gebouw. Er is een trend naar grotere bars (met meer en grotere kamers, ook met baden) merkbaar. De meeste woningen en handelszaken in de strip zijn goed onderhouden; bij de meeste handelszaken is de dynamiek goed merkbaar. 5.3. Ruimtelijke knelpunten, kwaliteiten en potenties kaart 11 knelpunten en potenties De horecastrip langsheen Luikersteenweg heeft volgende ruimtelijke knelpunten: het ontbreken van een regionale uitstraling van de strip; iedere bar heeft zijn eigen verlichting, reclame en invulling van voortuinstrook zonder bij te dragen aan een gezamenlijke identiteit de aanwezige, en toenemende leegstand van een aantal bars en handelspanden het voorkomen van files en ongevallen op de steenweg, met name sinds de komst van de rotonde aan het bedrijventerrein in Brustem en de verkeerslichten aan Borgwormsesteenweg (de lage snelheid van de files maakt de prostitutieklanten meer herkenbaar en verjaagt hen) 23
OMGEVING - 28/2/2011-08177_02_GUN_TK_029.doc het parkeren van (vracht)wagens vlak voor de vitrines van de bars het soms moeilijker bereiken van de parkeerterreinen achteraan gebouwen via een onderdoorgang aangezien deze vaak smal zijn en een onveilig gevoel uitstralen de onveilige situatie voor de fietsers met de vele in- en uitbewegingen de onveilige situatie voor de automobilisten door de grote en onverwachte snelheidsverschillen (doorgaand verkeer versus rondkijkende, zoekende potentiële prostitutieklanten) de ongeordende situatie in de smalle strook tussen N3 en Kraaibeekstraat en langsheen deze laatste straat. Echter biedt de zone volgende potenties en kwaliteiten: de goede kwaliteit en het verzorgde beeld van de meeste panden, ook de bars de aanwezigheid van groene en open ruimtes op regelmatige afstand rondom de steenweg de aanwezigheid van woningen en handelszaken naast prostitutiebars, hetgeen de sociale controle ten goede komt langsheen Luikersteenweg bevinden zich nog voldoende onbebouwde percelen waar nieuwe ontwikkelingen en ook herlokalisaties mogelijk zijn de aanwezigheid van de hoogstamboomgaarden in de nabijheid van de steenweg geven de eigenheid van de streek weer en zouden heel goed geïntegreerd kunnen worden in de strip de breedte van de steenweg die een veiliger en aantrekkelijker inrichting zonder veel bijkomende verwervingen mogelijk maakt de attractie van de strip uitbouwen door onder meer reclame en verlichting toe te laten binnen een bepaald kader waarbinnen iedere bar zijn eigen invulling kan geven. De horecastrip kent dus nagenoeg evenveel knelpunten als kwaliteiten maar bezit de nodige potenties om tot een kwalitatieve en goed functionerende ruimte, met een eigen bijdrage tot de stad te ontwikkelen. 24
OMGEVING - 28/02/2011-08177_02_GUN_TK_029.doc 6. Visie en gewenste ruimtelijke structuur 6.1. Visie Prostitutie is een onderdeel van het stedelijk leven. Raam- en barprostitutie is daarvan de specifieke vorm die het duidelijkst zichtbaar is in de ruimte en die ook de grootste effecten heeft voor het functioneren van het verkeer. In Sint-Truiden is de raam- en barprostitutie historisch gegroeid en vervult deze een regionale rol voor heel Zuid-Limburg, tot in Luik toe. Ze bepaalt mee een deel van de eigenheid van de stad en levert, als specifieke vorm van recreatie, een bijdrage aan de lokale economie. Deze functie en sector is voor het stadsbestuur naar de toekomst toe in Sint-Truiden te behouden en verder te ontwikkelen op een manier dat zij goed past in de globale stedelijke ontwikkeling. Dit betekent een ontwikkeling: gericht op kwaliteit, zowel van de gebouwen (intern qua hygiëne en werk- en woonomstandigheden voor de vrouwen en extern qua uitzicht en inpassing qua schaal) als van de omgeving (buitenruimten, organisatie van het verkeer en het parkeren, passende inrichting van het openbaar domein, goede ruimtelijke relaties met andere functies); dit betekent op meerdere punten een opwaardering van de huidige situatie met mogelijkheden voor nieuwe ontwikkelingen in de prostitutiesector (erosgerichte wellness, snookerbars, dancings en casino s, een meer grootschalig en goed gecontroleerd eroscentrum enz.), aanvullend aan de historisch gegroeide en veelal goed functionerende kleinschalige bars met kamers. Gelet op de beperktheid van de markt en van de draagkracht van een kleinstedelijk gebied, is het zinvol daarbij de globale omvang van de sector ongeveer op zijn huidige schaal te behouden bundeling van de raam- en barprostitutie in één zone, de horecastrip, gelet op de voordelen die dit heeft voor de sector zelf (grotere attractiviteit en uitstraling, makkelijkere bereikbaarheid voor klanten) als voor de samenleving (makkelijker (sociale) controle, makkelijker politiecontrole die noodzakelijk is om neveneffecten van prostitutie zoals mensenhandel, wapen- en drugbezit en -handel te vermijden of minstens in toom te houden, grotere veiligheid, minder hinder elders). Het centrale deel van Luikersteenweg in Brustem, waar de raam- en barprostitutie historisch is gegroeid en actueel de grootste concentratie voorkomt, is meest geschikt voor deze bundeling. In theorie is een keuze voor een bundeling op N3E, het deel van Luikersteenweg tussen de rotonde en de rand van de kernstad aan N80, logischer vanuit mobiliteitsstandpunt (vermits geopteerd wordt om daar louter lokaal verkeer te houden); een bundeling daar zou kunnen aansluiten bij de kleine concentratie van prostitutiebars aldaar. Maar verschuiving van de hoofdconcentratie aan bars is geen realistische optie. Parallel aan deze bundeling kiest het stadsbestuur er voor de specifieke vorm van raam- en barprostitutie in de rest van de gemeente te verbieden en af te bouwen. Andere vormen van prostitutie of betaalde seks buiten de horecastrip, zoals huisprostitutie of callgirls, blijven hierbij buiten beschouwing. Hun ruimtelijke impact is immers zeer beperkt tot onbestaande. De horecastrip van Brustem ontwikkelt verder: tot de tweede belangrijke pool van avondlijk en nachtelijk uitgangsleven in Sint- Truiden, naast de binnenstad. Dit verhoogt de levendigheid en de sociale controle in de strip en biedt ruimte aan meer grootschalige recreatieve inrichtingen die in de binnenstad geen geschikte plaats vinden (dancings, grote restaurants, ). Gelet op de verschillende doelpublieken is dit meer dan waarschijnlijk geen concurrentie voor de zachtere, meer kleinschalige en op andere kwaliteiten gerichte horeca in de binnenstad 25
OMGEVING - 28/2/2011-08177_02_GUN_TK_029.doc en evenzeer tot een gemengde strook waar prostitutie, recazaken en andere recreatieve inrichtingen zijn gemengd met woningen en andere functies zoals handel en ambachtelijke bedrijven om zo de sociale controle ook overdag te vergroten. Voor middenschalige handelszaken biedt dit mee een alternatief voor geïsoleerde baanwinkels. Voor het wonen, als zachtere en meest kwetsbare functie in de strip, worden de bestaande woningen behouden en daartoe (met perceelsgewijze bestemmingen) voldoende beschermd. Deze perceelsgewijze bescherming levert een versnipperd bestemmingsbeeld op, maar is in de praktijk het meest effectief. Door deze doorgedreven vermenging ontwikkelt de horecastrip verder tot een gemoedelijke, veilige en aantrekkelijke plek voor prostitutie én voor bewoners, gebruikers en passanten, die bij het imago van Sint-Truiden past met de nodige verkeersveiligheid zowel voor de voetgangers en fietsers als voor de automobilisten door een specifieke organisatie en inrichting van dit deel van de secundaire weg met een specifiek, herkenbaar beeld, aantrekkelijk voor alle gebruikers, zonder uit te groeien tot een schreeuwerige Las Vegasachtige boulevard, maar integendeel tot een interessante toegang tot de stad. Het voelbaar houden van de eigenheid van de fruitstreek - waarbinnen de strip gelegen is - met de nodige doorkijken en groene rustpunten is daarbij een belangrijk element. De horecastrip zal de komende jaren en decennia een transformatieproces doorlopen. Het stadsbestuur verkiest daarbij een actief-ondersteunende aanpak. Zij wenst actief voldoende mogelijkheden in de horecastrip aan te bieden voor de bestaande (te herlokaliseren) prostitutiebars en aanverwanten. De leegstaande en vrije percelen zullen in belangrijke mate benut worden voor bijkomende bars (alleen waar ze geïsoleerde woningen kunnen clusteren worden zij als woonperceel behouden). Ten noorden van de horecastrip - ter hoogte van Vliegveldlaan / Kraaibeekstraat - situeert zich een zone gelegen achter de smalle bouwstrook aan Luikersteenweg. De stad wenst met voorliggend RUP deze beperkte bouwmogelijkheden te verhelpen en hier dezelfde ontwikkelingsmogelijkheden toe te laten voor handel, ambachten en recreatie zoals dit op de steenweg het geval zal zijn. Het voorzien van prostitutiebars of andere erosgerichte zaken zijn niet wenselijk op deze plaats (onder meer omdat het geen goede zichtlocatie is, achterin is gelegen enz.) en worden daarom ook expliciet uitgesloten. In heel het omvormingsproces zal de stad, onder meer langsheen het stadsontwikkelingsbedrijf (AGOST), een actieve rol opnemen, percelen voorbereiden en/of aankopen en verkopen, ruilen, een aantal gemeenschappelijke elementen organiseren. Om de nodige plekken voor herlocaties te vrijwaren, het parkeren overal goed te kunnen ordenen, de invloed van speculatie te milderen en de beoogde herstructurering en opwaardering op een overzichtelijke tijdspanne te kunnen uitvoeren, worden hiertoe de geschikte percelen, perceelsdelen en panden in een onteigeningsplan opgenomen. Dit biedt het stadsbestuur en AGOST initiatiefmogelijkheden voor daar waar regelingen in der minne niet of onvoldoende van de grond zouden komen. 6.2. Gewenste ruimtelijke structuur horecastrip kaart 12 gewenste ruimtelijke structuur horecastrip door het groen Voorgaande visie vertaalt zich in een bepaalde ruimtelijke ordening van de horecastrip waar de bundeling van raam- en barprostitutie plaatsvindt. Volgende concepten dragen mee deze gewenste ruimtelijke structuur. 26
OMGEVING - 28/02/2011-08177_02_GUN_TK_029.doc Het centrale deel van Luikersteenweg waar de horecastrip wordt georganiseerd is het gedeelte tussen de rotonde aan de inkom van het bedrijventerrein Domein van Brustem in het westen en Romeinse Weg in het oosten. De horecastrip wordt beperkt tot dit 1,8 km lange gedeelte van Luikersteenweg om een geconcentreerde, niet te lange en duidelijk herkenbare strook te bekomen met duidelijke en accentueerbare toegangen aan beide zijden, die ook inhaken op / een relatie hebben met de omgeving en, gelet op de (meer dynamische) aard van de activiteiten, zoveel mogelijk gelegen in het stedelijk gebied en er in elk geval op aansluitend. Een stapsgewijze opgebouwde beëindiging / aankondiging van de strip aan haar oostelijke einde. Het optimale model voor een lineaire strip met raamprostitutie (en rondkijkende automobilisten als potentiële klanten), namelijk een afgebakende strook met aan beide einden een keerpunt voor wagens dat tegelijk op die plek het begin / einde van de bars markeert, en eventueel op regelmatige tussenafstanden nog een keerpunt, zodat meerdere kleine kijklussen ontstaan, is aan het oostelijke einde van de strip niet realiseerbaar. De plaats waar logischerwijze een duidelijk keerpunt / rotonde zou kunnen worden ingeplant (rotonde op kruispunt met Borgwormsesteenweg) als de wegbeheerder daarmee akkoord zou gaan en waar daar ook plaats voor is, laat een belangrijk aantal bestaande bars buiten de strip vallen. Aan Romeinse Weg begint de concentratie en kan (met de kruising van Romeinse Weg) wel een accent worden aangebracht (bijv. in een dwarsende bomenrij, gecombineerd met een middenberm en verbrede zijbermen om de kruising met de fietsroute van Romeinse weg te beveiligen), maar is er geen ruimte of aanleiding voor een echt keerpunt / rotonde. Het kruispunt aan Saffraanberg waar dit laatste wel het geval is, ligt dan weer veel te ver af. Een eenvoudig keerpunt kan zinvol iets ten oosten van Romeinse Weg aan de dansschool (ook bruikbaar voor de schoolbezoekers) worden voorzien; dit keerpunt bestaat uit een linksafslagstrook met in de parkeerstrook aan de overzijde een kort stukje invoegstrook. De stapsgewijze beëindiging aan het oostelijke einde wordt dan gevormd door achtereenvolgens van oost naar west: het keerpunt aan de dansschool en het toegangsaccent (ook begin van de lagere snelheidszone, zie verder) aan Romeinse Weg. Gelet op de lengte van de strip worden twee (combineerbare) kijklussen ingebouwd, met een soortgelijk eenvoudig keerpunt halverwege strip aan de kruising met Melsterbeek; hier kunnen de aanwezige bushalte en de tegenoverliggende parkeerstrook (evt. met verschuiving van fiets- en voetpad in de bouwvrije zone) als invoegstrook fungeren. Bebouwing in de horecastrip met een menging van functies, opgesplitst in twee delen (stedelijk gebied en buitengebied) aan Melsterbeek, met mogelijkheden voor iets dichtere bebouwing (rijwoningen en meergezinsgebouwen) in het stedelijk gebied Het groene landschap van de fruitstreek voelbaar houden. Dit kan door doorkijken ter hoogte van Melsterbeek te bewaren en de doortocht van de beek voelbaar te maken in de aanleg van de steenweg op dat punt, drie bestaande boomgaarden en groenmassa s te vrijwaren van toekomstige bebouwing en de Romeinse weg met een kruisende bomenrij tot op de steenweg te accentueren Prostitutiebars zijn enkel wenselijk op de steenweg zelf en niet (of hoogstens voor toegang van de parking) in de zijstraten die uitgeven op de steenweg. Elementen waarmee de horecastrip goed herkend kan worden ten opzichte van haar omgeving zijn : de ruimtelijk geaccentueerde toegangen een aangepast profiel van de steenweg in functie van de verkeersveiligheid (zie verder) een aangepast snelheidsregime (50 km/u), hetgeen beduidend sneller is dan hetgeen thans op de (ruime) spitsuren kan worden behaald, maar beduidend trager en veiliger dan 27