PMV -01 vaccinatiestrategie tegen schade door Pepinomozaïekvirus (PepMV) in de tomatenteelt Met dank aan: Raf De Vis Ward Baets Tom De Ceuster Kris Goen Roel Vanderbruggen Nelia Ortega Parra Fons Vanachter Anneleen Paeleman Tine Gielis Martine Wuytack Bart De Winter Kris De Temmerman Stefan Van Kerckhove Hans Jacobs Filip Coppens Auteurs: Rob Moerkens Lieve Wittemans Inge Hanssen
PepMV onderzoeksconsortium Wie: Scientia Terrae, Sint-Katelijne-Waver - coördinatie Proefcentrum Hoogstraten (PCH) Proefstation voor de Groenteteelt, Sint-Katelijne-Waver (PSKW ) Wat: IWT (Vlaamse overheid) gesubsidieerd onderzoek met co-financiering uit de sector 4 opeenvolgende projecten: Vooronderzoek met financiering van LAVA: 2005 IWT 040718: dec 2005 nov 2007 (3 VTE) IWT 060669: dec 2007 nov 2009 (4 VTE) IWT 080501: dec 2009 nov 2013 (3 VTE) IWT = Agentschap voor Innovatie door Wetenschap en Technologie
PepMV onderzoeksconsortium Tuinbouwsector draagt bij in onderzoek: Telersorganisaties: LAVA (VH, REO, BelOrta) Veredelingsbedrijven, plantenkwekers, toeleveranciers: Monsanto, Syngenta, Enza, RijkZwaan, Nunhems, Gautier, BPK, De Ceuster NV, Cultilène, Lycopersicon Wetenschappelijke ondersteuning van: Universiteit Wageningen (Prof. Dr. Ir. Bart Thomma) Volcani Centre Israël (dr. Amit Gal-On) UCL (Prof. Dr. Claude Bragard)
Wat is Pepinomozaïekvirus (PepMV)? PepMV = Een plantenvirus dat bestaat uit één RNA-streng en een manteleiwit Mechanisch overdraagbaar Infecteert enkel tomaat en enkele andere nachtschadigen (geen teeltgewassen) Methyltransferase NTPase / helicase RdRp TGBp2 14 kda CP 25 kda 5 polya -3 Replicase TGBp1 TGBp3 164 kda 26 kda 9 kda Replicase Gene including RdRp region Triple Gene Block Coat Protein Gene
Wat is Pepinomozaïekvirus (PepMV)? Marmering of print
Wat is Pepinomozaïekvirus (PepMV)? Gevlamde vruchten
Wat is Pepinomozaïekvirus (PepMV)? Percentage besmette bedrijven: 50-100% (België, Nederland, Frankrijk, Duitsland, UK, Spanje, Polen, ) Schade in de teelt: Kwaliteitsverlies: 4 tot 15% Opbrengstverlies: 4 tot 12% Financiële schade voor de telers: Bij ernstige aantasting: Tot 73.000 euro per ha ~ 16%
Cross-protectie onderzoek Cross-protectie: een plant kan geen twee maal geïnfecteerd worden door eenzelfde virussoort! Voorwaarde: hoge genetische verwantschap! Dus: rekening houden met reële/actuele PepMV populatie!! -> cf. griepvaccinatie Mechanisme is gebaseerd op herkenning en vernietiging van het virale RNA ( Post-transcriptional gene silencing of RNA interference )
Cross-protectie onderzoek Vooronderzoek in 3 stappen: Stap 1. Studie PepMV populatie Stap 2. Indeling in stammen (4) & Identificatie dominante stam Stap 3. Selectie van een aantal milde isolaten
Cross-protectie onderzoek Crossprotectie-onderzoek in 4 stappen: Stap 1. Preliminaire proeven in klimaatkamers Stap 2. Proeven in plastic tunnels in PCH Keuze strategie Stap 3. Semi-praktijkproeven serres PCH en PSKW Stap 4. Praktijkproeven onder proefontheffing bij telers (25 ha)
Cross-protectie onderzoek Stap 1. Preliminaire proeven in klimaatkamers Beschermend effect van PMV-01 vaccin (t.a.v. agressief isolaat) Vaccin vaccin + agressief isolaat Agressief isolaat
Cross-protectie onderzoek Stap 2. Proeven in plastic tunnels PCH Planten in jong stadium bespuiten met goed gedoseerd mild isolaat (hoge druk) Manuele challenge infectie met agressief isolaat
13/apr 15/apr 17/apr 19/apr 21/apr 23/apr 25/apr 27/apr 29/apr 1/mei 3/mei 5/mei 7/mei 9/mei 11/mei 13/mei 15/mei 17/mei 19/mei 21/mei 23/mei 25/mei 27/mei 29/mei 31/mei 2/jun 4/jun 6/jun 8/jun 10/jun 12/jun 14/jun 16/jun 18/jun 20/jun 22/jun 24/jun 26/jun Cross-protectie onderzoek Stap 3. Semi-praktijkproeven serres PCH en PSKW PMV-01 vaccin ingebracht in het gewas 3 weken later challenge infectie met agressief isolaat Percentage gemarmerde en gevlamde vruchten 60,00 50,00 40,00 4 GEP proeven: Agressief isolaat: 7% tot 11% productieverlies PMV -01 vaccinatie: geen productieverlies 30,00 20,00 10,00 0,00 % Marmering CH2 aggressief % Gevlamd CH2 aggressief % Marmering PMV-01 + CH2 aggressief % Gevlamd PMV-01 + CH2 aggressief
Cross-protectie onderzoek Stap 4. Praktijkproeven - proefontheffing (25ha - 2011) Geen vruchtsymptomen!!
PMV-01 registratie en praktijk Samenwerking met De Ceuster voor registratie, productie en commercialisatie: Annex II registratiedossier EU richtlijn 1107/2009 voor opname actieve stof op Annex I onder evaluatie België: Seizoen 13-14: voor het derde seizoen 120 dagen toelating volgens artikel 53 van 1107/2009 (urgentie + geen alternatief) Nederland: Seizoen 13-14: voor het tweede seizoen 120 dagen toelating volgens artikel 53 van 1107/2009 (urgentie + geen alternatief) Totaal gevaccineerd areaal huidig seizoen: 440 ha!
Hartelijk dank!