copyright Proeftuinnieuws

Transcriptie

1 Thema: Tomaat Rassenproef trostomaten doorteelt 2015 Op zoek naar kwaliteit bij de trostomaten Hoewel er wel wat aanmerkingen kunnen worden gemaakt op de kwaliteit van Merlice, blijft het in het Princess-segment moeilijk om dit ras te verslaan. Alleen DR 1581 TH biedt kwalitatief een duidelijk beter alternatief. Kwaliteit vinden we terug in het Elite-segment. Nieuwe rassen als Axiradius hebben wel wat in hun mars. Aftoetsing aan de vooropgestelde criteria moet uitmaken of de kwaliteit over de volledige lijn voldoende is. Naar jaarlijkse gewoonte heeft de segmentatiecommissie de opdracht gekregen om op zoek te gaan naar nieuwe, geschikte tomatenrassen voor de segmenten binnen Flandria. De partners Proefcentrum Hoogstraten (PCH, Meerle) en het Proefstation voor de Groenteteelt (PSKW, Sint-Katelijne-Waver) verzamelen de opbrengstgegevens en meten en beoordelen het gewas en de vruchten. De smaak wordt beproefd op het Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt (PCG, Kruishoutem) en de hardheid en de kleur worden gemeten door het Vlaams Centrum voor Bewaring van Tuinbouwproducten (VCBT, Heverlee). De Brix-waarde wordt door alle partners opgevolgd. (segment Princess) Merlice (De Ruiter) kennen we als een ras dat trager in productie komt en dat naar de zomer toe stilaan op snelheid komt om in het najaar nog een stevige productie neer te zetten. Dit seizoen is het verschil met de overige rassen echter veel kleiner dan de voorgaande jaren. De kwaliteit van de eerste tros was bij Merlice ondermaats, wat leidde tot een slechte productiestart. Merlice is en blijft een grove trostomaat. De partiële resistentie tegen witziekte, de korte plant- en behanglengte, voldoende groeikracht en goed bewerkbaar gewas zijn de sterke punten van dit ras. Merlice geeft jointless trossen met hoogronde tomaten, die niet gevoelig zijn voor gele kronen. Zoals de vorige jaren reeds werd aangegeven, heeft Merlice ook een keerzijde. De vruchtkleur is lichter en eerder oranje dan rood. De Brix-waarde is laag en de consumenten vinden de vruchten van Merlice niet lekker, te weinig zoet en te bleek. Ook de keurders straffen Merlice af met lage scores. Tabel 1. - Proefopzet Proeflocatie PCH PSKW Referentieras grove trostomaten Merlice Merlice Referentieras fijne trostomaten Foundation Foundation Onderstam Maxifort Maxifort Planttype geënt-getopt geënt-getopt Zaaidatum 6/11/ /11/2014 Plantdatum 6/1/2015 6/1/2015 Plantafstand (cm) Extra stengels 1 op 3 1 op 4 Start aantal stengels/m² 2,5 2,5 Eind aantal stengels/m² 3,33 3,125 Eerste oogst 2/4/2015 3/4/2015 Tabel 2. - Productieresultaten van begin oogst tot 21 augustus 2015 Ras Opbrengst Aantal vruchten/m² Gemiddeld vruchtgewicht (g) (kg/m²) relatief (%) PCH PSKW PCH PSKW PCH PSKW PCH PSKW t.o.v. Merlice Merlice 43,6 42, DR 1581 TH 41,8 41, DR 6415 TH 42,6 43, HA ,9 41, NUN ,1 43, RZ ,9 41, t.o.v. Foundation Foundation 41,5 42, Plaisance 39,9 40, Carpenter 40,0 40, Axiradius 42,4 43, CLX ,6 39, DR 1398 TH (Sevance) 41,7 42, EZ ,8 46, EZ ,7 44, G ,6 40, HA ,0 38, Siranzo 42,5 45, Proeftuinnieuws 15 4 september

2 Tabel 3. - Sorteringsresultaten van begin oogst tot 21 augustus 2015 Ras Sortering (%) aantal vruchten/tros groen gebarsten neusrot los open vruchten PCH PSKW PCH PSKW PCH PSKW PCH PSKW PCH PSKW PCH PCH PSKW PCH PSKW PCH PSKW PCH PSKW PCH Merlice ,1 0,4 0,0 0,0 0,0 0,0 0,1 0,4 0,0 DR 1581 TH ,0 0,2 0,0 0,0 0,0 0,0 0,1 0,4 0,0 DR 6415 TH ,1 0,4 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 HA ,2 0,7 0,1 0,0 0,0 0,0 0,2 1,0 0,0 NUN ,1 0,5 0,0 0,0 0,0 0,1 0,0 0,5 0,2 RZ ,1 0,3 0,1 0,0 0,0 0,0 0,1 0,0 0,0 Foundation ,1 1,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,2 0,0 Plaisance ,1 0,7 0,1 0,0 0,0 0,0 0,1 0,3 0,1 Carpenter ,1 1,3 0,0 0,0 0,0 0,1 0,1 0,3 0,0 Axiradius ,1 1,1 0,1 0,0 0,0 0,1 0,0 0,2 0,0 CLX ,2 1,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,1 0,4 0,0 DR 1398 TH (Sevance) ,2 1,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,1 0,1 0,0 EZ ,3 1,1 0,2 0,0 0,0 0,0 0,1 0,3 0,0 EZ ,1 0,6 0,0 0,0 0,0 0,0 0,1 0,1 0,0 G ,2 1,2 0,0 0,0 0,0 0,0 0,2 0,1 0,0 HA ,5 0,4 0,4 0,0 0,0 0,0 0,2 0,5 0,1 Siranzo ,1 1,7 0,0 0,0 0,0 0,0 0,1 0,0 0,1 DR 1581 TH (De Ruiter) doet het als buitenbeentje in dit segment zeker niet slecht. Door zijn relatief lage vruchtgewicht heeft DR 1581 TH het echter moeilijk om op te boksen tegen de overige rassen, die toch duidelijk een maatje groter zijn. Ondanks de snelle trosaanleg en het hoge aantal geoogste vruchten per m² heeft DR 1581 TH het moeilijk om de andere rassen bij te benen qua productie. DR 1581 TH is het enige ras bij de grove trostomaten dat geen resistentie heeft tegen witziekte. Daartegenover staat een bijna onberispelijke kwaliteit. De jointless trossen hebben een mooie trosvorm en sterke groene delen. Gele kronen zien we niet. De vruchten zijn laagrond en gemoot en bovendien ook stevig. Omdat DR 1581 TH weinig gevoelig is voor krimpscheurtjes, blijven de vruchten glanzen. De kleur is mooi rood: in het voorjaar optimaal, maar in de zomer te donker volgens de consument. De Brix-waarde is hoger en de keurders geven aan dit ras de beste score voor algemeen oordeel. De consumenten vinden de vruchten echter wel te stevig. DR 6415 TH (De Ruiter) zet op het PSKW de hoogste productie neer. Op het PCH komt de opbrengst niet boven deze van Merlice uit, ondanks het feit dat de trosaanleg op het PCH snel verloopt bij dit ras. Het vruchtgewicht van DR 6415 TH ligt in de grootteorde van dat van Merlice. De wittolerante planten hebben een langere behanglengte en het gewas oogt op het PSKW wat meer open. De jointed groene delen blijven fris na bewaring en krijgen op het PCH goede punten van de keurders. Op het PSKW krijgen de trosstelen van DR 6415 TH lagere scores, evenals de glans en het algemeen oordeel. De trosvorm is minder mooi: we zien regelmatig foutjes in de opvolging van vruchtgrootte binnen de tros. De vruchten van DR 6415 TH zijn gemoot en gevoeliger voor krimpscheurtjes. Op het PSKW zien we wel wat gele kronen. De Brix-waarde is laag, zelfs lager dan die van Merlice! De consumenten zijn niet enthousiast over dit proefras en geven slechte punten voor smaak en vinden de vruchten te weinig zoet, te weinig zuur en iets te stevig. De vruchten hebben wel een mooie donkerrode kleur. HA (Hazera) is een proefras van Hazera en geeft een goede productie. De wittolerante planten zijn langer en hebben een lang behang. De trossen zijn jointed, de vruchten hoogrond. Kwalitatief zijn er wel wat opmerkingen te maken bij HA De trossen vertonen op het PCH fouten in de opvolging in vruchtgrootte binnen de tros. De tomaten zijn hoekig en gevoelig voor krimpscheurtjes. De kleurmetingen tonen aan dat de vruchten van HA een oranje kleur hebben en ook de consument beoordeelt de kleur als te bleek. De keurders geven lage scores aan dit ras. Nun (Nunhems) is een wittolerant ras. De productie is oké. Net als DR 1581 TH produceert Nun voor het Princesssegment wat fijnere vruchten. We oogsten bij dit ras wel meer vruchten per m² en Nun komt vroeg in productie. De planten zijn lang, de trossen jointed. Op het PCH zijn de trossen vaak te los geschakeld. De groene delen drogen in tijdens bewaring en gele kronen kunnen in de zomer wel eens voorkomen. De vruchten zijn opmerkelijk weinig gemoot en weinig hoekig. De tomaten van Nun zijn zeer gevoelig voor krimpscheurtjes, waardoor ze hun glans verliezen en er dof uitzien. Nun krijgt van de keurders dan ook lage scores voor glans en algemeen oordeel. De vruchten zijn zachter, zowel bij oogst als na bewaring. De kleur is echter wel mooi rood. De consumenten beoordelen deze tomaten goed: lekker en ideaal qua zuurheid, stevigheid en kleur. RZ (Rijk Zwaan) kan als proefras dankzij zijn hoge vruchtgewicht Merlice kloppen in productie op het PCH. Op het PSKW ligt de productie net geen twee kilo per m² lager dan die van Merlice. De trosaanleg is wat trager en de wittolerante planten hebben een kort behang. RZ is een groeikrachtig ras met in het voorjaar een meer gesloten gewas. Dit ras 12 Proeftuinnieuws 15 4 september 2015

3 vraagt dan ook meer arbeid dan Merlice. De trossen zijn jointed en maken op het PCH wel eens een fout in opvolging van vruchtgrootte binnen de tros. De vruchten zijn weinig hoekig. Ze zijn echter wel gevoelig voor krimpscheurtjes en gele kronen. De keurders geven een lagere score voor steelkwaliteit, kleur, glans en algemeen oordeel. Ook de consumenten zijn weinig lovend over dit ras. (segment Elite) Foundation (Nunhems) is sinds vorig jaar het hoofdras in het segment Elite. De productie van Foundation is goed, hoewel er ook rassen zijn in de proef die meer produceren. De tragere trosaanleg en het lager aantal geoogste vruchten per m² worden gecompenseerd door een hoger vruchtgewicht. De wittolerante planten hebben een kleine plant- en behanglengte en een klein plantbehang. Foundation is een generatief ras. In april zagen we op het PSKW wel een aantal afgescheurde trossen. De trossen van Foundation zijn jointed. De trosvorm is goed, afgezien van het feit dat de trossen bolvormig kunnen zijn bij snoei op zes vruchten per tros. De vruchten waren in het voorjaar hoekig, in de zomer is de vruchtvorm beter. We zien wel wat krimpscheurtjes op de vruchten. In de hardheidsmetingen zit Foundation onder het gemiddelde. De consumenten houden echter niet van harde vruchten en vinden de stevigheid van Foundation zowel in het voorjaar als in de zomer ideaal. In de zomer vinden we hier en daar een gele kroon. Plaisance (De Ruiter) heeft een productie die zo n 1,5 kg/m² onder die van Foundation ligt. Nochtans legt Plaisance heel veel trossen aan: daar waar Foundation het laagste aantal gezette trossen heeft, worden bij Plaisance Tabel 4. - Gemiddelde resultaten van de maandelijkse gewasbeoordeling van begin teelt tot augustus 2015 Ras Groeikracht Gewasgeslotenheid Trossen met achterblijvende vruchten (%) Onvolledige trossen (%) PCH PSKW PCH PSKW PCH PSKW PCH PSKW Merlice 5,9 5,3 5,9 5, DR 1581 TH 6 5,3 5,4 4, DR 6415 TH 5,5 5,1 5,4 4, HA ,4 5,3 5,3 5, NUN ,8 5,4 5,7 5, RZ ,8 5,4 5,4 5, Foundation 5 5,0 5,2 4, Plaisance 5,7 5,4 5,3 4, Carpenter 5,5 5,4 4,6 3, Axiradius 5,9 5,6 5,8 5, CLX ,3 5,0 5 4, Sevance 5,1 5,0 4,4 3, EZ ,6 4,7 4,5 3, EZ ,9 4,8 4, G 327 6,2 6,0 5,7 5, HA ,9 6,0 5,8 6, Siranzo 5,8 5,6 5,6 5, = zeer zwak 2 = open 10 = zeer sterk 10 = gesloten Tabel 5. - Plantlengte, behanglengte en zetting tot augustus 2015 Ras Totale plantlengte (cm) Behanglengte (cm) Aantal gezette trossen PCH PSKW PCH PSKW PCH PSKW 5/8/ /8/2015 5/8/ /8/2015 Merlice ,9 24,5 DR 1581 TH ,5 25,4 DR 6415 TH ,0 25,1 HA ,5 24,5 NUN ,4 24,7 RZ ,1 23,9 Foundation ,9 22,0 Plaisance ,4 25,6 Carpenter ,0 24,2 Axiradius ,0 25,6 CLX ,9 24,2 Sevance ,9 23,3 EZ ,8 23,0 EZ ,5 24,9 G ,1 23,3 HA ,0 24,4 Siranzo ,6 23,2 Proeftuinnieuws 15 4 september

4 Tabel 6. - Trosvorm, gemiddelde resultaten van april tot augustus 2015 Ras Visgraat Opvolging Vlakke ligging Schakeling Gemiddelde Tabel 7. - Vruchtvorm, gemiddelde resultaten van april tot augustus 2015 Ras Vruchten (%) gemoot geribd hoogrond laagrond hoekig PCH PSKW PCH PSKW PCH PSKW PCH PSKW PCH PSKW Merlice DR 1581 TH DR 6415 TH HA NUN RZ PCH PSKW PCH PSKW PCH PSKW PCH PSKW PCH PSKW Merlice 9,6 9,7 7,9 8, ,0 7,5 9,7 8,8 9,5 DR 1581 TH 10 9,7 8,3 8,1 10 9,7 8,3 9,1 9,2 9,1 DR 6415 TH 9,6 10,0 6,7 8,4 10 9,1 6,7 10,0 8,2 9,4 HA ,6 10,0 6,3 8, ,0 8,8 10,0 8,6 9,6 NUN ,0 8,8 9, ,0 5,8 9,4 8,6 9,7 RZ ,7 5,4 9, ,0 8,8 10,0 8,5 9,7 Foundation 9,7 10,0 9,1 8,8 10 9,1 9,7 10,0 9,6 9,5 Plaisance 10 9,7 8,8 7,8 9,7 9,4 9,1 10,0 9,4 9,2 Carpenter 10 10,0 9,4 9, ,0 9,4 9,4 9,7 9,8 Axiradius 10 10,0 10 9, ,0 9,1 9,4 9,8 9,8 CLX ,0 10 9, ,0 9,1 9,7 9,8 9,8 Sevance 10 9,4 7,2 7, ,0 6,6 8,4 8,4 8,9 EZ ,8 8,4 10 9,7 7,2 9,7 9 9,5 EZ ,4 9,7 8,8 9,4 9,4 8,4 8,4 10,0 9 9,4 G 327 9,7 9,7 7,8 8, ,0 7,5 9,4 8,8 9,5 HA ,0 6,3 5,9 9,4 9,7 9,1 8,1 8,7 8,4 Siranzo 10 10,0 8,4 9,1 8,1 9,1 8,8 9,7 8,8 9,5 0 = zeer slecht 10 = zeer goed Foundation Plaisance Carpenter Axiradius CLX Sevance EZ EZ G HA Siranzo de meeste trossen gezet. Ook wat betreft het plantbehang zijn deze twee rassen uitersten en heeft Plaisance stelselmatig een tros meer aan de plant hangen dan Foundation. Plaisance is niet resistent tegen witziekte. De trossen van dit ras zijn jointed en compact, waardoor ze niet geschikt zijn om op meer dan vijf vruchten per tros te worden gesnoeid. Op het PCH behouden ze hun frisse groene delen bij bewaring. De vruchten zijn laagrond en hebben een mooie rode kleur. Omdat ze weinig gevoelig zijn voor krimpscheurtjes, behouden ze hun glans. We zien in de zomer wel af en toe een gele kroon. De consument vindt de stevigheid en kleur van Plaisance ideaal. Carpenter (Gautier Semences) is een fijne trostomaat waarvan de productie trager op gang komt Carpenter heeft moeite om de productie van het referentieras Foundation te volgen, ondanks de vlotte en perfecte zetting. Dit ras is ook niet resistent tegen witziekte. De planten behanglengte zijn groter en het gewas oogt opener. De jointed trossen hebben een nagenoeg perfecte trosvorm en de groene delen blijven fris na bewaring. We zien geen of nagenoeg geen gele kronen. De laagronde vruchten zijn minder gevoelig voor krimpscheurtjes. Hoewel de tussenkleur gevlamd is, heeft Carpenter een mooie eindkleur. De rode kleur in combinatie met de sterke groene delen en de goede trosvorm maken een aantrekkelijke combinatie en zorgen voor een mooie presentatie van de tros. De keurders geven dan ook goede scores aan dit ras. De consumenten vinden de vruchten eerder te stevig. Axiradius (Axia Seeds) is een nieuw proefras dat dit seizoen al veel bekijks had. De productie is goed en ligt 1 à 1,6 kg/m² boven deze van Foundation. Axiradius produceert fijne vruchten, maar dankzij een snoeipatroon van zeven vruchten per tros produceert dit ras veel vruchten per m². Net als Plaisance en Carpenter hebben ook de planten van Axiradius geen resistentie tegen witziekte. De planten zijn lang, hebben een grote behanglengte en een groter plantbehang. Het gewas is groeikrachtig, vooral in het voorjaar, en oogt, ondanks de langere internodiën, meer gesloten. De trosaanleg verloopt vlot en de zetting is goed. De trossen hebben een nagenoeg perfecte trosvorm en zijn uniform. De jointed groene delen zijn grof en fris, ook na bewaring. Axiradius heeft lange trosstelen die wel eens kunnen knikken. Door de snoei op zeven vruchten per tros is het niet altijd even gemakkelijk om de trossen in 14 Proeftuinnieuws 15 4 september 2015

5 Tabel 8. - Vruchtkwaliteit, gemiddelde resultaten van april tot augustus 2015 Ras Gevoeligheid voor krimpscheurtjes Bewaarstip (%) Groene delen Hardheid (Durofel) Hardheid (Universele testbank) frisheid grofheid gele kronen dag 3 dag 10 dag 3 dag 10 PCH PSKW PCH PSKW PCH PSKW PCH PSKW PCH PSKW PCH PSKW PCH PSKW VCBT Merlice 8,2 7, ,8 6,3 6,2 5, , ,9 4,2 DR 1581 TH 8,9 8, ,4 6,3 7,3 6, , ,3 5,3 DR 6415 TH 7,7 6, ,1 5,8 6,6 10 8, ,6 5,3 HA ,4 5, ,2 5,9 6,1 6,2 9,7 8, ,6 4,6 NUN , ,9 5,4 6,7 5,9 9,7 9, ,4 4,1 RZ ,6 6, ,3 6,1 6,7 6,8 9,8 7, ,9 4,8 Foundation 6,6 6, ,6 5,9 6,5 6,3 9,7 9, ,5 4,2 Plaisance 9,2 9, ,2 5,9 6,4 6,4 9,2 9, ,4 4,4 Carpenter 9,1 8, ,6 6,3 6,5 6,6 10 9, ,9 5 Axiradius 7,7 7, ,5 6,9 7,3 7,6 10 9, ,3 4,4 CLX ,2 7, ,4 4,1 4,6 4,9 7 7, ,9 Sevance 5,3 6, ,4 5,8 6,3 6, , ,1 4,3 EZ ,3 7, ,3 6,9 5,8 5, , ,4 5 EZ ,9 7, ,8 7,3 6,3 6,9 10 9, ,6 5 G 327 8,3 7, ,3 6,9 6,3 6,8 10 9, ,2 HA ,1 7, ,3 4,3 4,6 5, , ,1 3,2 Siranzo 8,1 7, ,6 7,0 8,1 7,8 9,5 7, ,2 5,1 2 = zeer slecht 2 = zeer slecht 0 = allemaal gele kronen 0 = zeer zacht hoe hoger de waarde, hoe steviger 10 = zeer goed 10 = zeer goed 10 = geen gele kronen 10 = zeer stevig de kistjes te leggen. De vruchten zijn uniform, niet-gemoot en neigen naar het hoogronde. Ondanks de meer oranje vruchtkleur krijgt Axiradius hoge scores voor algemeen oordeel van de keurders. De consument vindt de vruchten lekker, maar wel wat te stevig. CLX (Clause) kent een lagere productie en een lager vruchtgewicht. CLX is een wittolerant en generatief ras, dat toch zijn groeikracht weet te behouden in de zomer. De jointed trossen hebben een nagenoeg perfecte trosvorm. De groene delen zijn echter de zwakte van CLX De trosstelen zijn fijn en drogen sterk in tijdens bewaring. In de zomer verkleuren de kronen gemakkelijk geel. De keurders geven in deze rassenproef dan ook de laagste scores voor groene delen, glans en algemeen oordeel aan CLX De vruchtvorm is mooi en rond. De vruchten zijn uniform, maar de zesde vrucht kleurt soms moeilijker door. De stevigheid gaat wat achteruit tijdens bewaring. Sterke punten van CLX zijn dan weer zijn mooie rode kleur en de hoge Brix-waarde. Ook de consument merkt dit op en geeft goede punten over de hele lijn, zowel in het voorjaar als in de zomer. DR 1398 TH (Sevance) (De Ruiter) werd door de Ruiter Sevance gedoopt. Ondanks de lagere voorjaarsproductie is de opbrengst eind augustus goed. Sevance is een wittolerant ras dat lange planten heeft met een grote be- Tabel 9. - Gemiddelde Brix-waarde ( Brix) Ras PCH PSKW VCBT PCG april-juli april-augustus dag 3 dag 10 mei - juli Merlice 3,6 4,1 4,0 4,0 4,3 DR 1581 TH 4,2 4,7 4,7 4,6 4,9 DR 6415 TH 3,3 3,9 3,9 3,9 4,1 HA ,9 4,3 4,2 4,0 4,3 NUN ,9 4,4 4,4 4,4 4,5 RZ ,0 4,2 4,2 4,2 4,3 Foundation 4,2 4,6 4,7 4,4 4,6 Plaisance 4,2 4,6 4,5 4,4 4,6 Carpenter 4,3 4,7 4,8 4,5 4,7 Axiradius 4,3 4,6 4,6 4,3 4,5 CLX ,7 5,1 5,1 4,7 5,1 Sevance 4,5 4,7 4,9 4,8 4,7 EZ ,0 4,2 4,3 4,1 4,4 EZ ,2 4,5 4,7 4,5 4,7 G 327 3,9 4,0 4,1 4,0 4,2 HA ,4 4,5 4,6 4,4 4,5 Siranzo 4,2 4,5 4,7 4,4 4,5 Bonaparte (1) 5,0 5,1 5,5 (1) Referentieras voor smaak hanglengte. Het gewas is eerder generatief en oogt dan ook opener. De trossen zijn jointless en kunnen af en toe wel eens te los geschakeld zijn. Typisch is de hogere trossteel. De vruchtvorm is laagrond, gemoot en op het PCH wat hoekig. Hoewel de tomaten van Sevance gevoelig zijn voor krimpscheurtjes, blijven ze glanzen, misschien wel iets te sterk in het voorjaar. De tussenkleur is bruin-rood, maar de eindkleur is rood. We zien geen gele kronen en Proeftuinnieuws 15 4 september

6 Lichtheid HA PCH CLX PCH Founda on-pch Carpenter-PCH Sevance-PCH Axiradius-PCH Founda on-pskw Siranzo-PCH EZ 4334-PCH Plaisance-PCH EZ 1336-PCH G 327-PCH DR 1581 TH-PCH RZ PCH DR 6415 TH-PCH HA PCH Nun PCH Merlice-PCH Merlice-PSKW Figuur 1. - Kleur van de verschillende rassen trostomaten. Hoe lager de lichtheid, hoe donkerder de kleur. Hoe lager de kleurtint, hoe roder de kleur. Tabel Smakelijkheid en appreciatie van zoetheid, zuurheid, stevigheid en kleur van trostomaten (twee smaakproeven met 60 panelleden) begin juni Gemiddelden gevolgd door eenzelfde letter zijn niet significant verschillend (Tukey, p = 0,05). Bonaparte werd opgenomen als referentie voor een lekkere tomaat. Ras Herkomst Smakelijkheid Zoetheid Zuurheid Stevigheid Kleur Bonaparte_2 PSKW 6,4 a 3,5 ab 3,8 abc 4,1 def 4,6 e Merlice PSKW 4,2 de 2,7 de 4,2 a 4,6 cd 2,4 d DR 1581 TH PSKW 4,8 cd 2,8 cd 3,9 abc 5,7 a 4,2 a DR 6415 TH PSKW 3,8 e 2,3 e 2,9 d 5,2 ab 3,6 c HA PSKW 4,6 cde 2,8 d 3,7 abc 4,9 bc 2,6 d Nun PSKW 6,0 ab 3,3 abc 4,0 a 3,7 f 4,0 ab RZ PSKW 4,6 cde 2,9 cd 3,4 cd 4,5 cd 3,1 f CLX (1) PSKW 6,8 a 3,8 a 3,9 ab 4,2 de 3,7 bc HA (1) PSKW 5,2 bc 3,1 bcd 3,5 bc 3,7 ef 3,8 bc Bonaparte_1 PSKW 6,5 a 4,0 a 3,8 a 4,0 ef 3,6 c Foundation PSKW 5,8 ab 3,5 ab 3,6 ab 4,0 ef 4,0 ab Plaisance PSKW 5,3 bc 3,2 bc 3,7 ab 4,2 def 3,8 abc Carpenter PSKW 5,2 bc 3,2 bc 4,1 a 5,3 a 4,1 a Axiradius PSKW 5,5 abc 3,2 bc 3,8 ab 5,0 abc 3,6 bc Sevance PSKW 5,2 bc 3,5 ab 3,2 b 3,9 f 3,8 abc EZ 1336 PSKW 5,5 abc 3,2 bc 3,9 a 4,4 cde 2,1 e EZ 4334 PSKW 5,0 bc 3,3 bc 4,2 a 5,2 ab 3,0 d G 327 PSKW 4,5 c 3,0 c 3,9 a 4,7 bcd 3,5 c Siranzo PSKW 5,1 bc 3,2 bc 3,9 a 5,1 ab 3,5 c 0 = absoluut niet 1 = te weinig 1 = te bleek lekker 4 = juist goed 4 = juist goed 10 = heel lekker 7 = te veel 7 = te donker (1) CLX en HA zijn fijne trostomaten, die samen met de grove trostomaten werden geëvalueerd door het consumentenpanel Kleur nt Carpenter-PCH HA PCH Plaisance-PCH CLX PCH Sevance-PCH Founda on-pch Siranzo-PCH Founda on-pskw G 327-PCH EZ 4334-PCH Axiradius-PCH EZ 1336-PCH DR 6415 TH-PCH Nun PCH RZ PCH DR 1581 TH-PCH Merlice-PCH Merlice-PSKW HA PCH de Brix-waarde is goed. De consument beoordeelt de stevigheid als ideaal, de keurders geven een lagere score voor algemeen oordeel. EZ 1336 (Enza Zaden) zet als eerste proefras van Enza een mooie productie neer met een vruchtgewicht dat kan tippen aan dat van Foundation. EZ 1336 is wittolerant en generatief. De planten zijn echter weinig groeikrachtig en het gewas oogt open. Op het PCH komen er af en toe onvolledige trossen voor. De trossen van EZ 1336 zijn jointless en zijn ongevoelig voor gele kronen. De vruchten zijn stevig en lekker volgens de consument, ondanks de lage Brix-waarde. De consument vindt de lichtoranje kleur veel te bleek. Ook de keurders geven een lagere score voor kleur en algemeen oordeel aan EZ EZ 4334 (Enza Zaden) is een productief ras met een vruchtgewicht dat een tiental gram lager ligt dan dat van Foundation. Deze goede productie is het resultaat van een hoog aantal geoogste vruchten per m². De wittolerante planten zijn eerder generatief, ogen opener, maar blijven net voldoende groeikrachtig in de zomer. De trossen van EZ 4334 zijn jointed en hebben goede groene delen. De vruchten zijn op het PSKW wat hoekig. EZ 4334 is ook gevoeliger voor krimpscheurtjes. De kleur kan soms wat oranje zijn en volgens de consument zijn de vruchten te stevig. G 327 (Gautier Semences) ontwikkelt zich trager en heeft dan ook een lagere productie. Dit wittolerante groeikrachtige ras kan met 16 Proeftuinnieuws 15 4 september 2015

7 Smakelijkheid (0-10) F Bonaparte_1 Merlice DR 1581 TH DR 6415 TH HA Nun RZ CLX HA Voorjaar Zomer Bonaparte_2 Founda on Plaisance Carpenter Axiradius Sevance EZ 1336 EZ 4334 G 327 Siranzo Figuur 2. - Smakelijkheid van de verschillende rassen trostomaten begin mei en eind juli Bonaparte werd zowel bij de grove als bij de fijne trostomaten opgenomen als referentie voor een lekkere tomaat. CLX en HA zijn fijne trostomaten, die samen met de grove trostomaten werden geëvalueerd door het consumentenpanel. Tabel Smakelijkheid en appreciatie van zoetheid, zuurheid, stevigheid en kleur van trostomaten (twee smaakproeven met 56 consumenten) eind juli Gemiddelden gevolgd door eenzelfde letter zijn niet significant verschillend (Tukey, p = 0,05). Bonaparte werd opgenomen als referentie voor een lekkere tomaat. Ras Herkomst Smakelijkheid Zoetheid Zuurheid Stevigheid Kleur Bonaparte_2 PSKW 7,1 a 3,9 a 4,0 a 3,8 bc 4,1 ab Merlice PSKW 5,1 cd 3,2 c 4,2 a 3,8 c 2,9 f DR 1581 TH PSKW 5,4 bcd 3,2 c 4,3 a 5,0 a 5,6 e DR 6415 TH PSKW 4,5 d 3,2 c 3,4 b 4,4 b 3,9 bc HA PSKW 5,4 bcd 3,5 abc 3,9 ab 3,8 bc 3,5 d Nun PSKW 5,9 bc 3,5 abc 3,8 ab 3,8 c 4,3 a RZ PSKW 4,8 cd 3,2 c 3,8 ab 3,6 c 2,5 g CLX (1) PSKW 6,3 ab 3,8 ab 3,9 ab 3,7 c 4,0 ab HA (1) PSKW 4,9 cd 3,4 bc 3,3 b 3,3 c 3,6 cd Bonaparte_1 PSKW 6,4 a 3,7 a 3,6 b 3,9 e 3,5 cd Foundation PSKW 5,7 ab 3,5 ab 3,6 b 4,0 de 3,5 cd Plaisance PSKW 5,7 ab 3,3 ab 3,9 ab 4,3 bcde 4,3 a Carpenter PSKW 5,6 ab 3,4 ab 3,9 ab 4,5 bcd 4,2 a Axiradius PSKW 5,5 ab 3,2 b 3,9 ab 4,7 ab 3,9 ab Sevance PSKW 5,7 ab 3,6 ab 3,4 b 4,2 bcde 3,4 cd EZ 1336 PSKW 5,4 ab 3,3 ab 3,9 ab 4,2 bcde 3,1 d EZ 4334 PSKW 5,8 ab 3,6 ab 4,0 ab 4,5 bc 4,1 a G327 PSKW 5,1 b 3,2 ab 3,6 b 4,1 cde 3,7 bc Siranzo PSKW 5,1 b 3,3 ab 4,3 a 5,1 a 3,3 cd 0 = absoluut niet 1 = te weinig 1 = te bleek lekker 4 = juist goed 4 = juist goed 10 = heel lekker 7 = te veel 7 = te donker meer snelheid worden geteeld dan het geval was in deze rassenproef. Het gewas oogt meer gesloten. De trossen van G 327 zijn jointless. Opvallend zijn de langere kelkslippen van de kroontjes. We zien geen gele kronen en de vruchten zijn stevig. Minpuntjes van dit proefras zijn de lichtere vruchtkleur en de lage Brix-waarde. In het Princess-segment zou het suikergehalte niet uit de toon vallen, maar in vergelijking met de Elite-rassen heeft G 327 de laagste Brix-waarde. De consumenten vinden de tomaten niet lekker. G 327 krijgt op het PCH een lagere score voor algemeen oordeel van de keurders. HA (Hazera) komt traag op gang en realiseert ook in augustus lagere productiecijfers. HA is een vegetatief, wittolerant ras met een gesloten gewas. Hoewel de plantlengte kort is, is het plantbehang groot. De jointless trossen vertonen fouten in opvolging van de vruchten in grootte. De groene delen zijn fijn en verdrogen tijdens bewaring. Dit wordt ook waargenomen door de keurders, die een lagere score geven voor steelkwaliteit en ook voor algemeen oordeel krijgt HA minder punten. De hardheid daalt sterk na bewaring. De tomaten zijn donkerrood van kleur, maar af en toe blijft de laatste vrucht groen. Siranzo (Rijk Zwaan) zet, dankzij zijn hogere vruchtgewicht, een mooie productie neer. Siranzo heeft zeker voldoende groeikracht en de wittolerante planten hebben een klein plantbehang. De tros is jointed, maar niet altijd vlak. De grove en frisse groene delen springen in het oog bij dit ras. De aanwezigheid van gele kronen in de zomer resulteert echter in een lagere score voor de trossteel door de keurders. De vruchten zijn gemoot en stevig, zelfs veel te stevig volgens de consument. L. Wittemans Proefstation voor de Groenteteelt, Sint-Katelijne-Waver W. Vanlommel & D. Pinxteren Proefcentrum Hoogstraten, Meerle J. Van Steenkiste PCG, Kruishoutem A. De Roeck Vlaams Centrum voor Bewaring van Tuinbouwproducten, Heverlee Info - Je kan de meest recente proefresultaten nalezen op het extranet van PCH ( en PSKW ( (1) CLX en HA zijn fijne trostomaten, die samen met de grove trostomaten werden geëvalueerd door het consumentenpanel Met steun van LAVA en de Vlaamse overheid Proeftuinnieuws 15 4 september