Voorbeeld verslag Broekweg 3 2590 Berlaar Beste, Hierbij ontvangt u ons onafhankelijk ecologisch verantwoord bemestings- en bodemverbeteringsadvies voor een biodiverse paardenweide. Bij voorkeur is dit advies gebaseerd op een verslag van het LABO waarmee wij samenwerken en werd het staal door u of ons genomen met één van onze professionele staalname boren. In dat geval hebben we een goede basis en kunnen wij je bij deze adviseren voor de komende 3 à 5 jaar, waarna een nieuwe staalname zich aandient om gericht te kunnen bijsturen. De bemonstering voor de Viva Concept bodemanalyse gebeurt steeds tot 20 cm diep en niet tot 6 of 10 cm zoals in klassieke bodemanalyses. Dit omdat gezonde grassen en kruiden in een goede bodem nu eenmaal dieper wortelen dan 6 à 10 cm. Met een evenwichtig bodemleven worden de voedingstoffen ook opgenomen en omgezet tot plantbeschikbare minerale en sporenelementen in heel de bovenlaag van de bodem. Het bemestingsadvies heeft als doel om een goede opbrengst van gras en kruiden te krijgen op basis van ecologisch verantwoorde producten. We adviseren vooral i.f.v. bodemopbouw en kijken dus niet alleen naar de korte termijneffecten. Het doel is om de veelal uitgeputte bodems te verbeteren qua structuur en het bodemleven dat nodig is om mineralen en sporenelementen beschikbaar te maken voor de planten terug te activeren. Soms krijgen we ook onderzoeksverslagen van de Bodemkundige Dienst van België (BDB) toegestuurd en baseren we ons advies hierop. Voor belangrijke parameters zoals de zuurtegraad (ph), Magnesium (Mg), Calcium (Ca) en Natrium (Na) kunnen we wel een reparatiedosis adviseren, maar als basis voor een lange termijn bodemverbeterings-plan schiet deze bodemanalyse te kort. Omwille van onderstaande redenen is het niet mogelijk om een onderbouwd advies voor 5 jaar op te maken voor een biodiverse paardenweide en beperken we adviezen op basis van de BDB paardenbox tot 1 jaar. BDB stelt dat hun grondontleding de basis is voor elke paardenweide, maar de belangrijkste parameters het stikstof- (N) en zwavelgehalte (S) worden niet geanalyseerd. De analyse van zwavel (S) kan je als extra betalende optie wel mee bestellen maar een analyse op stikstof kan enkel via een aparte staalname die uitgevoerd moet worden door een erkende staalnemer van BDB en dus een hoge meerkost met zich meebrengt. De stikstof (N) gift uit het bemestingsadvies van de BDB paardenbox is gebaseerd op de bij wet vastgelegde maximale gift en landbouwkundig optimaal rendement. Ongeacht de beschikbare voorraden wordt veelal een extra hoge dosis van 170 kg stikstof (N) per hectare geadviseerd. Dit komt overeen met 34 ton (of 48m3) paardenmest want 1 ton paardenmest bevat 5 kg stikstof (N), dit is dus een gigantische hoeveelheid waardoor je enorm suiker- en eiwitrijk gras krijgt en op lange termijn vooral het Engels raaigras het goed zal doen en de nodige biodiversiteit voor een goede paardenweide zal afnemen. Door een hoge stikstof (N) gift zal je gras mogelijk wel explosief gaan groeien waardoor de eventuele hooiopbrengst mogelijk groter is, maar het gras zal onvoldoende nutriënten kunnen opnemen waardoor je paarden er meer van moeten eten om tot eenzelfde voedingswaarde te komen. Verder analyseert BDB wel de Fosfor (P), Kalium (K), Magnesium (Mg) Calcium (Ca) en Natrium (Na) bodemvoorraden, maar niet in hoeverre deze voorraden ook beschikbaar zijn voor de planten. Wij hebben er geen belang bij om meer producten dan nodig te adviseren, we streven naar een onderbouwde aanpak waar elke 3 à 5 jaar en nieuwe bodemanalyse gebeurt om gericht te kunnen bijsturen. We zetten in op een lange termijn relatie met onze klanten en zijn onafhankelijk aangezien we de bodemverbeteraars verdelen van alle ecologisch verantwoorde producenten zoals SoilTech, Agriton (Equibiome), Bio-Ron, Bio-Kultura, Lava Union, enz. Met natuurlijke groet, Valentijn Docquier Onafhankelijk bemestings- en bodemverbeteringsadvies voor de opgegeven oppervlakte Datum advies: 24/04/2018 Perceel referentie: Weide achter huis Staalname door: Valentijn Docquier Bemonsterde laag: 0 20 cm Grondsoort: Lemig zand Oppervlakte weide(s): 0,4 ha (excl. track) Aantal paarden: 4 Mest wordt geruimd: JA Indien de mest niet wordt geruimd: geschatte begrazing u/j: in uren per jaar (voorbeeld 1460 uur = mei-oktober 8u per dag) 2018 2019 2020 2021 2022 Compost/Bokashi 3 m3 3 m3 3 m3 3 m3 3 m3 Biogips 50 kg 50 kg 50 kg 50 kg 50 kg Zeeschelpenkalk - - - - - Keltisch zeezout 50 kg 50 kg 50 kg 50 kg 50 kg Lava - - - - - Kleimineralen 100 kg 100 kg 100 kg 100 kg 100 kg De prijzen voor de geadviseerde producten kan je terugvinden in onze webshop http://viva-concept.com Naam: Voorbeeld Verslag 001 Perceel referentie: Weide achter huis Datum: 24/04/2018 1
Onderstaande bodemanalyse en motivatie voor het bemestingsadvies vertaald in mensentaal De zuurtegraad (ph) zit nog goed maar aan de hoge kant, zeker geen extra kalkhoudende meststoffen toevoegen. Het hoge Fosfaatgehalte (P) wijst op een overbemesting in het verleden en het Stikstof (N) gehalte zit goed voor voldoende grasgroei. In functie van de ontwikkeling van een kruidenrijk grasland adviseren we daarom slechts een beperkte dosis compost/bokashi van paardenmest. Bij een te hoge stikstof gift gaan de kruiden weinig kansen krijgen en zal vooral het Engels raaigras de overhand houden. Natrium is zoals op de meeste cultuurgronden laag in voorraad en spoelt makkelijk uit (zeker op een zandgronden) waardoor een jaarlijkse dosis Keltisch Zeezout aan te raden is. Verder zien de bodemvoorraden er goed uit en dient vooral het bodemleven geactiveerd te worden door het gebruik van compost of bokashi met een klein aandeel paardenmest. Naam: Voorbeeld Verslag 001 Perceel referentie: Weide achter huis Datum: 24/04/2018 2
Naam: Voorbeeld Verslag 001 Perceel referentie: Weide achter huis Datum: 24/04/2018 3
Mineralen en sporenelementen Elk gewas heeft voedingsstoffen nodig. De essentiële nutriënten waar een gewas het meest van nodig heeft, zijn stikstof (N), zwavel (S), fosfaat (P), kalium (K), calcium (Ca) en magnesium (Mg). De andere essentiële nutriënten zijn de sporenelementen ijzer (Fe), zink (Zn), mangaan (Mn), koper (Cu), borium (B), molybdeen (Mo) en chloor (Cl). Een gewas heeft van sporenelementen relatief weinig nodig, maar een tekort kan bij ieder gewas opbrengst- en of kwaliteitsverlies veroorzaken. De nutriënten zoals natrium (Na), silicium (Si), kobalt (Co), selenium (Se) en nog een 80-tal anderen zijn ook van belang zijn voor de kwaliteit, weerbaarheid, stevigheid, vruchtbaarheid, smakelijkheid en (dier)gezondheid. Elementen kunnen elkaar ook beconcurreren. Als bijvoorbeeld de magnesium (Mg) toestand 'goed' is maar de kalium (K) toestand 'hoog' is, kan er alsnog een magnesium (Mg) tekort ontstaan. Het advies houdt rekening met deze interacties. Stikstof (N) is van belang voor de groei van het gras. Bij veel stikstof wordt het energie- en eiwitgehalte van het gras gemakkelijk te hoog. Zwavel (S) komt vrij bij de afbraak van organische stof of mest. Deze afbraak vindt plaats door het bodemleven. Zwavel is onmisbaar bij de vorming van eiwitten en het is tevens van belang voor voldoende grasgroei. Fosfaat (P) is belangrijk voor de wortelontwikkeling, vooral bij jonge planten. Kali (K) is belangrijk voor de stevigheid van de plant. Calcium (Ca) heeft een positieve invloed op de bodemstructuur omdat het kleiplaatjes op een mooie afstand van elkaar houdt. Grond wordt minder slempgevoelig waardoor planten er gemakkelijk in groeien. Ook op zandgrond is calcium belangrijk, het zorgt voor binding van organische stof. Maar calcium heeft ook functies in de plant. Calcium is van belang voor opbouw van celwanden en zorgt daarmee simpelweg voor een sterk gewas. Magnesium (Mg) is van belang voor opbrengst van gras, maar de magnesiumvoorziening moet tevens in orde zijn om het risico op kopziekte te voorkomen. Magnesium is voor paarden een belangrijk mineraal. Het wordt ook wel het antistress mineraal genoemd. Magnesium is tevens erg belangrijk bij botvorming. Daarom moet een te laag gehalte van de bodem worden voorkomen. Natrium (Na) speelt een rol bij de vochthuishouding van planten. Een hoger natriumgehalte heeft geen effect op de grasopbrengst, maar wel op de smakelijkheid en dus drogestofopname van het gras. Paarden die lichte arbeid verrichten, kunnen met de aangegeven bemestingadvies en bij een normaal grasaanbod in hun natriumbehoefte voorzien. Zuurtegraad (ph) van de bodem heeft effect op de beschikbaarheid van voedingsstoffen, de bodemstructuur en tevens op het bodemleven. De klassieke bemestingsproducten die wij niet aanbevelen Drijfmest is een rottende massa die gifstoffen en sporen van antibiotica bevat. Door injectie in de bodem wordt het bodemleven vernietigd. Kunstmest is pure chemische Stikstof (N), Fosfaat (P) en Kali (K), soms wordt er nog extra Magnesium (Mg) aan toegevoegd maar verder bevat het niet de broodnodige andere nutriënten die nodig zijn voor gezonde planten en goed ruwvoer voor de paarden. De chemische zouten vernietigen het bodemleven en verzuren de bodem. Verder zijn ze ook zeer schadelijk voor de darmflora van het paard. Door een hoog Stikstof (N), Fosfaat (P) en Kali (K) gehalte krijg je suiker- en eiwitrijke graslanden met mogelijke magnesium tekorten. Vooral Engels raaigras doet het goed onder deze omstandigheden maar kruiden krijgen hierdoor weinig kans. Chemische kalkkorrels en kalkpoeder zorgen voor een te snelle stijging van de zuurtegraad waardoor het bodemleven verstoord wordt. Kalkcyanamide is naast een stikstofmeststof en kalkgift die de zuurtegraad doet stijgen, ook een (on)kruidverdelger en pesticide met dodende werking op het bodemleven. Insecten, schimmels, bacteriën en aaltjes worden gedood. Kalkcyanamide is ook heel giftig voor bijen en matig giftig voor vogels. Naam: Voorbeeld Verslag 001 Perceel referentie: Weide achter huis Datum: 24/04/2018 4
De ecologisch verantwoorde bodemverbeteraars Compost of Bokashi van paardenmest gebruiken om te bemesten is omslachtiger dan kunst- en drijfmest aanwenden, maar doet zoveel meer dan enkel je gras snel te laten groeien met een kortetermijnvisie. Je investeert in een gezonde weide en goed hooi, het zou dus zonde zijn om de mest vol gezonde voedingsstoffen weg te geven. 1. Structuurverbetering 2. Vergroot de activiteit van het bodemleven 3. Stikstof (N) gift 4. Fosfaat (P) gift 5. Aanvullen van vele mineralen en sporenelementen Toepassing als bodemverbeteraar: 2 à 10 ton / hectare / jaar afhankelijk van de kenmerken van de bodem en de uitslag van de bodemanalyse. Bio Gips is een zeer hoogwaardig calciumsulfaat in poedervorm, dat toegestaan is in biologische teelten in de land- en tuinbouw. Het is een 100% puur natuurlijk product en komt rechtstreeks uit de groeve, dus zonder enige additieven. Met Bio Gips is het mogelijk om calciumniveaus in de bodem omhoog te brengen zonder ph-stijging. 1. Calcium (Ca) gift 2. Zwavel (S) gift 3. Balanceert een eventueel teveel aan magnesium, kalium en/of natrium 4. Verbetert de bodemstructuur 5. Geen ph stijging Toepassing als bodemverbeteraar: 100 à 2000 kg / hectare / jaar afhankelijk van de kenmerken van de bodem en de uitslag van de bodemanalyse. Doordat de Bio Gips in poedervorm is, is deze snel beschikbaar voor de bodem maar mogelijk moeilijk te verstrooien met een kunstmeststrooier. Zeeschelpenkalk is een 100% natuurlijke kalkbron. Schelpen van verschillende schelpenbanken in de Noordzee worden gebaggerd, gereinigd, verhit en vermalen tot een granulaat. Door deze granulaatvorm komen de bufferende elementen trager beschikbaar. Zeeschelpenkalk garandeert zo een stabiele zuurtegraad over een lange periode. Zeeschelpen zijn hoofdzakelijk opgebouwd uit Calciumcarbonaat (96.1%). Maar ze bevatten ook een brede waaier aan mineralen en spoorelementen die de vruchtbaarheid van de bodem ten goede komt. De ph-waarde van de bodem bepaalt of deze goed worden opgenomen. 1. Langzamere ph verhoging voor behoud van bodemleven 2. Langdurige stabiele ph 3. Aanvullen van vele mineralen en sporenelementen 4. Verbeteren bodemstructuur 5. Ondersteunt het microbieel leven Toepassing als bodemverbeteraar: afhankelijk van de kenmerken van de bodem en de uitslag van de bodemanalyse. Lavagruis of Lavameel is een 100% natuurlijke bron van mineralen sporenelementen uit Eifelgesteente. 1. Structuurverbetering 2. Silicium (Si) gift 3. Calcium (Ca) gift 4. Magnesium (Mg) gift 5. Aanvullen van alle denkbare mineralen en sporenelementen Toepassing als bodemverbeteraar: afhankelijk van de kenmerken van de bodem en de uitslag van de bodemanalyse. Kleimineralen zijn kleikorrels van 0,5 à 2 mm groot. Samen met humusdeeltjes vormen ze het klei-humus complex. Het negatieve karakter en de parallelle platenstructuur van de kleimineralen zorgt ervoor dat ze bindingen aangaan met de nutriënten (K, Na, Mg, Ca, ) die positief geladen zijn. Naast deze nutriëntenreserves bouwen ze ook waterreserves op in de bodem en voorkomen ze uitspoeling van voedingsstoffen. 1. Structuurverbetering zandbodems 2. Opbouw klei-humus complex 3. Voorkomt uitspoeling van nutriënten 4. Balancering waterhuishouding 5. Silicium (Si) gift Toepassing als bodemverbeteraar: 300 kg / hectare / jaar Keltisch Zeezout is een ongeraffineerd zout en bevat meer dan 90 verschillende mineralen en spoorelementen. Het is 100% natuurlijk en vrijwel geheel wateroplosbaar. Keltisch zeezout is een steenzout, verkregen door het natuurlijk indampingsproces van puur oceaanwater door de zon. Bij gebruik van de juiste doseringen en oplossingsverhouding zal Keltisch zeezout de activiteit van het bodemleven vergroten en groei en ontwikkeling aan het gewas geven. Sea- 90 kan worden gestrooid als bodemverbeteraar of in water opgeloste en als bladmeststof verneveld. 1. Natrium (Na) gift 2. Verbetert de beworteling en algemene plantgezondheid 3. Vergroot de activiteit van het bodemleven en daarmee indirect de bodemstructuur 4. Aanvullen van alle denkbare mineralen en sporenelementen 5. Kan in opgeloste vorm gecombineerd worden met Microferm Naam: Voorbeeld Verslag 001 Perceel referentie: Weide achter huis Datum: 24/04/2018 5
Toepassing als bodemverbeteraar: 25 à 100 kg per hectare strooien in het voorjaar of de herfst. Doordat het een vochtig zeezout is het mogelijk niet goed te strooien met een kunstmeststrooier. Toepassing als bladmeststof: 2,5 kg oplossen in 500 liter water per hectare. Best s morgens vroeg of s avonds vernevelen wanneer de zon niet te fel schijnt. Dit om de kans op gewasschade door bladverbranding te minimaliseren. Als het gewas langer nat blijft, worden de voedingsstoffen ook beter opgenomen. Microferm is een vloeibaar mengsel van actieve Micro-organismen (bacteriën, schimmels en gisten) dat de organische omzetting bevordert. Door het dominantieprincipe worden micro-organismen met een ziekmakend vermogen weggeconcurreerd. Microferm kan toegevoegd worden aan de composthoop voor een snellere en betere omzetting of ingezet worden om Bokashi van paardenmest te maken. Indien de paardenmest niet van de weides wordt geruimd, is microferm ideaal om toe te passen na het slepen om de omzetting van de mest efficiënter te laten verlopen op het weiland zelf. 1. Omzetting van organisch materiaal tot makkelijk opneembare voedingsstoffen 2. Vergroot de activiteit van het bodemleven en daarmee indirect de bodemstructuur 3. Voorkomt rotting en ammoniakverdamping 4. Zorgt voor minder uitspoeling 5. Kan gecombineerd worden met opgelost Keltisch zeezout (max. 5 gr / 1 liter) Toepassing op de weide: 20 liter opgelost in 500 liter per hectare vernevelen na het openslepen van de mest Toepassing in de hoop: 2 liter opgelost in 10 liter water per 1 m3 paardenmest Naam: Voorbeeld Verslag 001 Perceel referentie: Weide achter huis Datum: 24/04/2018 6