VERSLAG BEWONERSBIJEENKOMST SAMEN WERKEN AAN ENERGIE Maandag 3 april 2017 Maandag 3 april zijn 8 klanten, 3 leden van de Klantenraad en 2 medewerkers van Woonstad Rotterdam aanwezig voor een gesprek over samen werken aan energie. Pagina 1
CONTEXT Na een korte voorstelronde wordt kort de context geschetst waarbinnen deze avond is georganiseerd. Woonstad heeft een uitvoeringsprogramma Duurzaamheid, gebaseerd op een beleidsdocument van 2012. Het Energieakkoord waaraan veel partijen, ook corporaties, zich dienen te houden schrijft onder meer voor dat de voorraad huurwoningen een gemiddeld energielabel B 1 moet hebben in 2020. Het uitvoeringsprogramma beschrijft technische en bouwkundige aanpassingen aan woningen om uiteindelijk dat gemiddelde energielabel B te halen in 2020. Daarnaast gaat het ook over duurzaamheid en energiebesparing op zo n manier uitwerken dat zowel mensen als het milieu profiteren. In je dagelijks werk, de manier waarop je met afval omgaat etc. Deze avond gaat het over gedrag, de manier waarop je met energetische kansen omgaat, en over duurzaamheid in de brede zin. 1 Energielabels: Met een energielabel kunnen kopers en huurders in één oogopslag zien of een woning zuinig of onzuinig is. Dat is handig, want een keuze voor een zuinige woning betekent een lagere energierekening, meer wooncomfort en minder CO2- uitstoot, dus beter voor het milieu! Het energielabel voor woningen geeft met de klassen A (groen, zeer zuinig) tot en met G (rood, zeer onzuinig) aan hoe energiezuinig een huis is in vergelijking met soortgelijke huizen. Een energiezuinig huis heeft goede isolatie, dubbel glas, energiezuinige verwarming en zonnepanelen. Het energielabel is een document waarin deze kenmerken zijn beschreven. Pagina 2
Onder alles ligt de overtuiging dat aanpassingen, waardoor energie bespaard wordt, alleen werken, alleen resultaat hebben, als het gebruik van energetische verbeteringen door de bewoner op een goede manier wordt opgepakt. Zo blijkt bijvoorbeeld dat betere verwarmingsketels niet de besparingen opleverden die men technisch had uitgerekend. Men ging namelijk langer douchen of ging alle kamers in het huis verwarmen. Woonstad is van mening dat Woonstad en de huurders moeten samenwerken om het meest optimale er uit te halen. De energiecoaches zijn een goed voorbeeld. Zie daarvoor: http://www.woonstadrotterdam.nl/home/_/pub/woonstad- Rotterdam/Woonstad- Rotterdam- Home/Over- Woonstad- Rotterdam/Actueel/Eerste- Woonstad- Rotterdam- Energiecoaches- ontvangen- certificaat!.html De Klantenraad organiseert deze avond omdat ze mee wil denken en inspiratie wil bieden aan Woonstad Rotterdam. Ook wil ze uit het gezamenlijk nadenken en brainstormen inspiratie halen voor: De prestatieafspraken 2 ; Adviezen die de Klantenraad geeft voor het nieuwe Ondernemingsplan van Woonstad Rotterdam betreffende het thema excellente dienstverlening en duurzaamheid. 2 In prestatieafspraken leggen corporatie(s), gemeente(n) en huurdersorganisatie(s) vast wat er, in de periode waar de afspraken betrekking op hebben, door alle betrokkenen wordt bijgedragen aan het realiseren van de lokale volkshuisvestelijke doelstellingen. Pagina 3
VOORWAARDEN VOOR SUCESVOLLE COMMUNICATIE Goede communicatie op een goede manier is heel belangrijk. Zo moet Woonstad Rotterdam niet al te instruerend overkomen en bewoners ook ruimte geven om met eigen oplossingen te komen. Aan de aanwezigen wordt gevraagd te reageren op stellingen ( eens, neutraal en oneens ). EERSTE STELLING Bouw als corporatie een structurele relatie op met de huurders. Niet alleen langs komen als je iets wil van de huurder. Dat komt opportunistisch, dus verdacht, over. Eens: De huurder wil contact. 1 of 2 keer per jaar, ongeacht of er wat is. Dat contact levert altijd wat op: De buren keren elkaar kennen en de corporatie kan door dit praatje horen wat er speelt. Door te horen wat er speelt kan de corporatie input verzamelen voor de Meer Jaren Begroting bijvoorbeeld Het is belangrijk dat er mondeling, face to face contact is. Oneens: Zomaar willekeurig contact brengt ook kosten met zich mee (personeelskosten). Kosten die de corporatie maakt worden uiteindelijk betaald uit de huurbetaling. Er moet wel een doel zijn, zoals bijvoorbeeld input verzamelen voor de Meer Jaren Begroting. Algemeen: In plaats van structureel contact zou er betrokken contact moeten staan. Dan klopt de stelling beter. Betrokken contact is dat je gebruik maakt van geschikte gelegenheden om te communiceren. Terzijde: Er zijn gemengde complexen waar bij de overleggen van de VvE ook huurders worden uitgenodigd. Wat dan speelt is niet dat men huurders invloed geeft, maar dat er wel betrokken contact is. Contact via bewonerscommissies is structureel. Dat hoort bij de formele afspraken die Woonstad met haar georganiseerde huurders heeft in het kader van de formele participatieafspraken. Pagina 4
Voorlopige conclusie: Communiceren en samenwerken heeft het hoogste rendement als er betrokken contact is tussen huurder en Woonstad. Dat contact gaat wel ergens over (heeft een doel) en vindt plaats door bij bestaande gelegenheden aan te sluiten. TWEEDE STELLING: De huurder wordt alert en bereid tot samenwerken als je een probleem komt oplossen of een WOW- ervaring komt brengen Oneens: Dat zie je als je iets wil organiseren. Er is dan een betreurenswaardig lage opkomst. Het maakt eigenlijk niet uit wat je dan agendeert. De reacties zijn cynisch: hé hé, ze gaan eindelijk wat ondernemen Er is onder huurders een sceptische houding. Eerst zien en dan geloven. Huurders begrijpen het goed als je hun wilt manipuleren om iets te doen wat de corporatie wil. Manipuleren helpt niet. Wat kan dan wel helpen? Geef echte invloed. Zet in op verleiden en motiveren. De organisatie Woonstad Rotterdam moet er eerst zelf in geloven. Echt geloven dat samenwerken met huurders meerwaarde oplevert. Dat moet ze uitstralen. De sceptische houding van huurders kan daarmee bestreden worden. Dit is de basis: Geloof als organisatie en medewerkers in de kracht van het samenwerken. Voorlopige conclusie: Samenwerken lukt als er een oprecht geloof is bij Woonstad dat samenwerken meerwaarde oplevert. Dan vloeit daar vanzelf uit dat er echte invloed wordt gegeven en laten huurders zich verleiden en motiveren. Pagina 5
DERDE STELLING: Communiceren naar de huurder moet door Woonstad Rotterdam uitbesteed worden aan communicatiespecialisten Eens: Laat je ondersteunen bij je zwakke plekken, laat het je leren. Laat een professional tips geven. Dat levert wat op. Woonstad zou iedere verbetering moeten verwelkomen. Laat professionals goed luisteren en vertalen. Oneens: Het door professionals laten overnemen staat direct contact in de weg en dat is juist belangrijk. Reacties daarop: Het is niet de bedoeling dat de communicatie tussen Woonstad en de huurder zou moeten worden vervangen door communicatie door een bureau met de huurder. Wel zou Woonstad er bij gebaar zijn om tips te ontvangen van een professioneel communicatiebureau om zich te verbeteren. Algemeen: Goede communicatie wordt in de weg gestaan door: Veel wisselende medewerkers zonder historie. Er is dan geen sprake van een goede overdracht. Gemis aan duurzame communicatie. Dat wat gecommuniceerd wordt aan Woonstad niet altijd bij het juiste 'oplos - kanaal terecht komt. Bovenstaande gaat niet zozeer over gelijkwaardige communicatie met als doel samen werken, maar communicatie in het algemeen. Bijvoorbeeld bij het doorgeven van reparatieverzoeken. Bij goed samenwerken is er vertrouwen, bestaan er korte lijnen en is de communicatie simpel en direct. Voorlopige conclusie: Voorwaarde voor goede communicatie is vooral het vertrouwen in elkaar dat je elkaar wilt bereiken. Als dat vertrouwen er is, zijn er korte lijnen en wordt simpel en direct gecommuniceerd. Woonstad zou zich kunnen laten ondersteunen bij communicatie door tips van een professioneel bureau toe te laten. Pagina 6
BRAINSTORMEN Duurzaamheid en energie besparen is niet alleen een technisch verhaal. Het gaat ook over diensten of voorwerpen delen met elkaar, recyclen, gebruik maken van onbenutte energiebronnen. We gaan daarover brainstormen: De regels zijn: 1. Elkaar laten uitpraten 2. Zelf niet te veel praten 3. Reageren/associëren op elkaar 4. Niet is te gek (idee moordenaars worden uitdelen i ) 5. Stel je oordeel uit 6. Veel is goed! 7. Korte sessies, 10 minuten maximaal 8. Het mag overal over gaan Pagina 7
Iedere brainstormronde duurt niet meer dan 10 minuten en wordt ingeluid met een korte introductie die de brainstorm op gang kan helpen. De opbrengst van de brainstorm staat hieronder: 1. Het bekleden van gebouwen met beplanting kan fijnstof opnemen. Vooral goed voor complexen en woningen in de buurt van druk verkeer. 2. Woonstad kan in ieder complex de schakelklok verbinden aan de verlichtingsregeling in de algemene ruimten. Een schakelklok die rekening houdt met zomer- en wintertijd. 3. In de portieken kunnen bewegingssensoren worden aangebracht waardoor er verlichting is wanneer er iemand binnenkomt of naar buiten gaat. 4. Binnen 15 jaar alle daken groen maken. 5. Op alle daken zonnepanelen. 6. Wateropvang- kratten plaatsen op binnenterreinen. 7. Afzuig- of ventilatiesystemen zo afstellen dat zij niet contant werken. 8. Moestuinen (laten) maken die bewaterd worden hemelwaterafvoersystemen. 9. Bij renovatie, sloop of reparaties een grondstofpaspoort geven aan het afvalmateriaal waarin staat of iets hergebruikt kan worden. 10. Oud plastic ophalen. 11. Ophaalacties organiseren van te recyclen afvalmateriaal. 12. Lege panden beschikbaar stellen als Retournette. 13. Inzamel acties organiseren, bijvoorbeeld door de huismeester. 14. Oud brood verzamelbakken. 15. Schillenboer. 16. Fietsen delen. 17. Een klusjesbuur opzetten. Klusjes voor elkaar doen. 18. Een groenploeg. 19. Stekjes en bollen delen. 20. Maaltijden delen. 21. Een plek in het portiek reserveren voor het aanbieden van tweedehands spullen. 22. Delen van kranten, puzzels, boeken, dvd s. 23. Een websitepagina om spullen aan te bieden of te ruilen (niet alleen via website, ook toegankelijk maken voor mensen die niet zo digitaal zijn ingesteld, bijvoorbeeld groot digitaal scherm in het portiek?). 24. Plaats ruiten in de woningen/portieken waarop men telefoon kan opladen. 25. Faciliteer in complexen dat mensen hun was buiten kunnen drogen, bijvoorbeeld op het dak. 26. Zorg voor windstrips op de gebouwen, waardoor er energie kan worden opgewekt. Pagina 8
27. Hergebruik hemelwater slim. 28. Laat Woonstad in woningen goede energiezuinige koelkasten neerzetten en neem de aanschaf in de huur op. Sluit een contract af met de leverancier voor goed onderhoud en vervanging. Zo vermijdt je dat er energievreters in de woningen staan. Goed voor het milieu en de portemonnee van de huurder). Ook voor de corporatie is er winst: het aantal wanbetalers neemt af. In Amsterdam heeft de corporatie Eigen Haard dit gedaan. Doordat voorheen de energierekening hoog was en dreiging van afsluiting van energie, bewoners deed besluiten eerst de energierekening te betalen, kwam betaling van de huur pas daarna (en soms ook niet). Na de daling van energierekening bleek de betaling van de huur vaker plaats te vinden. Dit was terug te zien in daling van incassokosten bij de corporatie. 29. Zet de circulaire economie op de agenda en ontwerp beleid volgens de principes van de circulaire economie. Iedereen wordt hartelijk bedankt voor de deelname. De Klantenraad zal terug koppelen hoe de resultaten zijn van deze bewonersavond worden verwerkt in ondernemingsplan en prestatieafspraken. Graag tot een volgende keer! (Schillenboer) Pagina 9
Pagina 10