Lesbrief Seksualiteit Leerjaar 1-Profiel1,2,3 Tijd: 50 minuten Voorbereiding: op www.meerdanliefde.nl is veel informatie te vinden in redelijk eenvoudige taal. Ook in het App Note Mouse draaiboek staan op blz. 46 veel informatieve websites. Benodigdheden: bel, quizvragen Introductie (5 min.) Introduceer het onderwerp kort. Chatboxen, profielsites en andere vormen van sociale media worden door jongeren gebruikt om te ontdekken hoe ze kunnen flirten, verliefd worden en zich seksueel kunnen uiten. Het biedt volop nieuwe kansen in de seksuele ontwikkeling. Opdracht (10 min.) Vocabulaire Laat de leerlingen eerst eens alle woorden die ze kennen voor bijvoorbeeld vrijen, penis en vagina noemen. Spreek vervolgens met de leerlingen af welke woorden jullie in de les gaan gebruiken wanneer je over seksualiteit spreekt. Romp 1 Opdracht (30 min.) Quiz Om de aanwezige kennis van je leerlingen te peilen is het altijd leuk om een quiz te doen. Verdeel de groep in twee groepen. Laat de groepen in een rijtje achter elkaar gaan staan. Zet een bel in het midden. Stel nu de quizvraag. De voorste leerlingen zijn aan de beurt. Wie het antwoord weet luidt de bel en geeft het antwoord. Is het goed, dan krijgt de groep een punt. Eventueel kun je nog wat extra informatie n.a.v. de vraag geven. De leerling die de vraag heeft beantwoord gaat weer achteraan in zijn rij staan. Mogelijke quizvragen (in willekeurige volgorde): Wat is grooming? Wat is sexting? Wat is online flirten? Wat is strafbaar? Grooming Sexting Online flirten
Antwoord: grooming (als een volwassene een minderjarige online voor seks benaderd onder valse voorwendselen) Wat betekent: mn mdr mn vdr Antwoord: mijn moeder en mijn vader (kijken mee) Op welke leeftijd gemiddeld wordt er voor het eerst gezoend? Met 14,4 jaar heeft de helft van alle jongeren wel eens gezoend. Jongens doen dat wat eerder dan meisjes. Wat is de gemiddelde leeftijd waarop jongeren in NL voor het eerst seks hebben: Antwoord: 17,1 Wie kijken er online meer naar porno jongens of meiden? Antwoord: 73 procent van de jongens bekeek in het afgelopen jaar een pornosite, tegenover 21 procent van de meisjes. Wie flirt er online? Antwoord: wij allemaal, misschien wel zo n 75 procent van iedereen die internet gebruikt? Geef 3 belangrijke tips bij veilig online flirten? Antwoord: nooit je naam en adres zomaar gegeven, als je niet weet met wie je contact hebt stuur niet zomaar je een naaktfoto of als je niet zeker van je zaak bent (alle antwoorden zijn goed die genoemd worden) 2 Wat is de belangrijkste website voor informatie als er toch iets misgaat? Antwoord: www.meldknop.nl Wat is het leukste aan online flirten? Antwoord: onderzoeken en experimenten Wanneer zoek je hulp? Antwoord: als er iets gebeurt is wat je niet wilde, als er misbuik van je gemaakt wordt, als je denkt dat er dingen gebeuren die niet helemaal kloppen. (meerder antwoorden zijn goed) Wat is de belangrijkste website van de politie over dit onderwerp: Antwoord: www.vraaghetdepolitie.nl Staart Nabespreking (10 minuten) Het gebruiken van sociale media bij de seksuele ontwikkeling van jongeren is heel normaal. Toch is het belangrijk om al eens even stil te staan bij de risico s. Je kunt daarom als afsluiting van de les kort stil staan bij de risico s van het verspreiden van (naakt) beeldmateriaal van jezelf. Bespreek met leerlingen do s and don ts op dit gebied. Denk bijvoorbeeld aan: niet herkenbaar in beeld en geen naaktfoto s doorsturen. Maar laat, indien mogelijk, de tips vooral van de leerlingen zelf komen.
Lesbrief Seksualiteit Leerjaar 2 Profiel1,2,3 Tijd: 50 minuten Voorbereiding: Op internetsoa.nl staan heel veel korte filmpjes die je misschien leuk vindt om te gebruiken in de les. Ook geeft deze site veel achtergrondinformatie voor docenten. Benodigdheden: digibord, post it briefjes, stiften Introductie (10 min.) Laat de klas het filmpje: mag ik foto s van uw kinderen zien? (te vinden op internetsoa.nl). Laat de leerlingen individueel op het werkblad de volgende vraag beantwoorden: Waarom willen de ouders in dit filmpje geen foto s van hun kinderen laten zien? Wat is volgens jou de boodschap van dit filmpje? Bespreek de antwoorden met de klas. Romp Opdracht (20-30 min.) Seksflirten Schrijf op het een flap het woord seksflirten en vraag de leerlingen wat ze eronder verstaan of wat ze erbij denken. Schrijf de antwoorden in een woordwolk om het woord seksflirten heen. Nu weten de leerlingen wat er onder seksflirten wordt verstaan. Verdeel nu het bord in tweeën. De ene kant is voor de jongens, de andere kant voor de meisjes. Beide kanten worden weer in tweeën verdeeld met de kolommen leuk en niet leuk. Nu mogen de jongens en de meisjes op post its dingen schrijven die ze bij online flirten wel leuk en dingen die ze niet leuk vinden. De meisjes plakken dit op het meisjesdeel en de jongens op het jongensdeel. De docent kan nu een aantal top 3 samenstellen. Daarna kun je dit klassikaal bespreken. Laat de de meisjes de jongens uitleggen waarom iets leuk of juist niet leuk is en andersom. 3 Opdracht (10 min.) Strip Print de strip Grenzeloze Liefde (uit het lespakket op www.internetsoa.nl) uit voor alle leerlingen. Laat ze de strip bekijken en de vragen op het werkblad maken: Denk je dat Lisa verder gaat dan ze zelf zou willen? Hoe komt dat? Ken je hier zelf voorbeelden van? Had Lisa wel of niet haar bovenlijf moeten ontbloten? Waarom wel of niet? Wat is jouw grens op internet? Wanneer zeg jij: Stop, tot hier en niet verder! Staart Nabespreking (10 minuten)
Laat de leerlingen hun antwoorden kort vertellen. Probeer tijdens het bespreken samen met de leerlingen te ontdekken hoe je het beste je grenzen kunt aangeven. 4
Lesbrief Seksualiteit Leerjaar 3 Profiel1,2,3 Tijd: 45-50 minuten Voorbereiding: kijk voor extra informatie op helpwanted.nl Benodigdheden: digibord Introductie Bekijk met de klas het filmpje internetseks, daar kun je goed ziek van zijn! (te vinden op www.internetsoa.nl) Bespreek met de klas de volgende vragen (je kunt de leerlingen de vragen eerst individueel laten beantwoorden op het werkblad) Denk je dat dit in het echt zou kunnen gebeuren? Waarom wel of niet? Heb je zelf wel eens meegemaakt dat je met iemand anders zat te chatten of te gamen dan je eerst dacht? Romp 5 Opdracht (20 min.) Grooming Wat kun je doen wanneer je online wordt lastig gevallen? Je kunt eerst in de klas het filmpje wat is grooming van de site helpwanted laten zien. Laat de leerlingen in tweetallen nadenken over de volgende vragen: Hoe kun je voorkomen dat een onbekende je lastig valt op sociale media? Wat kun je doen als iemand je toch lastige vragen stelt? Hoe zou je bewijsmateriaal kunnen verzamelen? Bespreek de antwoorden in de groep. Zaken die aan de orde kunnen komen zijn: Staart Bespreek de bovenstaande opdracht in de groep. Probeer tot afspraken te komen wat leerlingen wel en niet vinden kunnen. Een goede stelregel zou kunnen zijn: doe nooit online wat je ook niet irl zou doen!
Lesbrief Seksualiteit Leerjaar 4 Profiel1,2,3 Tijd: totaal 50 minuten Voorbereiding: - Benodigdheden: pen en papier, digibord Introductie (10 minuten) Voor de jongerencampagne Internet SOA zijn raps gemaakt door Partypeeps2000.com en MC Klaas. In de raps komen een aantal risico s van internetseks naar voren. Laat een aantal raps zien aan de leerlingen. Romp en Staart Opdracht (40 minuten) Rap Verdeel de groep in subgroepjes (van drie a vier leerlingen). Laat ieder groepje een eigen rap maken over een onderwerp dat tijdens de sociale media lessen aan de orde is geweest. De rap mag zo lang zijn als de groep zelf wil maar moet wel de beat van MC Klaas volgen. Na ongeveer een half uurtje rappen de leerlingen hun eindproduct voor de rest van de klas. Als de leerlingen dat leuk vinden, kun je er een filmpje van maken! 6