Fryslân foar de wyn? Draagvlakonderzoek windenergieinitiatieven

Vergelijkbare documenten
BIJLAGE PROJECTBEOORDELINGEN

Aanbevelingen Commissie van Advies

Stadspanelonderzoek naar eventuele Formule 1-races in Assen

Nederlanders aan het woord

Beleving windmolens A1. Onderzoek Deventer Digipanel en inwoners Epse

Hoofdstuk 23 Discriminatie

Mening inwoners over energiebesparing en duurzame energie Omnibusonderzoek Gemeente s-hertogenbosch

Opvattingen over de figuur Zwarte Piet

Rapport monitor Opvang asielzoekers. week 8 t/m 11. Onderzoek naar houding van Nederlanders t.a.v. de opvang van asielzoekers.

Zonne-energie. Een stadspanelonderzoek. November Erik van der Werff.

Onderzoek Digipanel: Contacten met vrienden, familie en buren

Interactief bestuur. Omnibus 2017

Rapport monitor Opvang asielzoekers. week 28 t/m 39. Onderzoek naar houding van Nederlanders t.a.v. de opvang van asielzoekers.

Houding inwoners provincies ten opzichte van de veehouderij

Burgerpanel Leidse Regio - peiling februari 2017

Windmolens. Mei 2016

QURRENT OPINIE ONDERZOEK

De Nederlander en de natuur. Rapportage

Onderzoek Floriade - Almere 2022 juli meting

Nederlanders aan het woord

Rapport monitor Opvang asielzoekers. week 24 t/m 27. Onderzoek naar houding van Nederlanders t.a.v. de opvang van asielzoekers.

De Tabakswet. Rapport. Onderzoek naar hinder en schadelijkheid van passief roken, houding t.a.v. en steun voor rookverboden Cyrille Koolhaas

Rapport monitor Opvang asielzoekers. week 16 t/m 19. Onderzoek naar houding van Nederlanders t.a.v. de opvang van asielzoekers.

Krachtige Kust. Draagvlakonderzoek onder inwoners van Zuid-Holland over de mening en wensen ten aanzien van de kust

Nederlanders aan het woord

Draagvlakonderzoek Eurocircuit Gemeente Valkenswaard, augustus 2018

Bewonerspanel. Windenergie. Oktoberpeiling eiling 2011

Draagvlakmonitor huisvesting vluchtelingen. Rapportage derde meting juni 2016

Windenergie. Een onderzoek onder inwoners van de gemeente Groningen B A S I S V O O R B E L E I D. Oktober Laura de Jong. Marjolein Kolstein

Clientervaringsonderzoek Wmo & Jeugd

Rapport monitor Opvang asielzoekers. week 40 t/m 51. Onderzoek naar houding van Nederlanders t.a.v. de opvang van asielzoekers.

Vuurwerk opnieuw gepeild

Rapport monitor Opvang asielzoekers. week 12 t/m 15. Onderzoek naar houding van Nederlanders t.a.v. de opvang van asielzoekers.

Floriade Almere 2022 juli 2018

1 INLEIDING ALGEMENE VRAGEN... 3

Gedragscode Defensie. Draagvlakmeting. Ministerie van Defensie. Defensie Personele Diensten Gedragswetenschappen

Digipanel: Financiële armoede s-hertogenbosch Augustus 2006, Bureau Onderzoek en Statistiek

Maatschappelijke waardering van Nederlandse Landbouw en Visserij

ONDERZOEK VUURWERKOVERLAST

Windenergie in Noord. 5 e panelmeting stadsdeel Noord. Inleiding

Peiling vermoedens kindermishandeling Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en Ministerie van Justitie en Veiligheid

Monitor Beleving Publiekscommunicatie

Stand van zaken jongeren en de e-sigaret en andere alternatieve rookwaren

Wind op Zee Beknopt rapport Natuur & Milieu

Rapport monitor Opvang asielzoekers. week t/m week Onderzoek naar houding van Nederlanders t.a.v. de opvang van asielzoekers

Burgerpanel Wijdemeren

E-boeken in de Nederlandse bibliotheken Een onderzoek naar de behoefte van Nederlanders over de uitleen van e- boeken in bibliotheken

Aanvullingen, wijzigingen en reactive op regiobijeenkomsten plan Opschalingscluster Sieswerd

Rapport monitor Opvang asielzoekers. week 20 t/m 23. Onderzoek naar houding van Nederlanders t.a.v. de opvang van asielzoekers.

Onderzoek postpartum depressie HvdM mei 2018

Publieksonderzoek Fietsverlichting

Rapportage. Keurmerk Klantgericht Verzekeren

Onderzoek naar houding en kennis van Nederlandse burgers ten aanzien van schaliegas

ONDERZOEK GEMEENTEGIDS

Gemeentelijke Dienstverlening. Omnibus 2009

Rapport Consumentenonderzoek 2016 Keurmerk Klantgericht Verzekeren

Duurzame energie in de gemeente Ten Boer

Maatschappelijke waardering van Nederlandse landbouw en visserij 2017

VEA - Draagvlak windenergie

Kort commentaar op insprekers inspreekavond Notitie bijgestelde Kaders Windenergie commissie DSO (10 juni 2013)

Bereikonderzoek Texelse Media BV 2011

Mogelijkheden windenergie

LeidenPanel en Regiopanel DZB Leiden. BELEIDSONDERZOEK I I

Onderzoek TNS NIPO naar thuiswinkelgedrag en de bekendheid van het Thuiswinkel Waarborg in Nederland

1 Opzet tabellenboek, onderzoeksopzet en respondentkenmerken

RAPPORTAGE VUURWERKONDERZOEK GEMEENTE ARNHEM SEPTEMBER 2019

Flitspeiling NAVO. Opinieonderzoek naar het draagvlak voor de NAVO onder het Nederlands publiek. Ministerie van Defensie

INFORMATIEBEHOEFTEN EN INFORMATIEZOEKGEDRAG IN RELATIE TOT SPORT. In opdracht van NOC*NSF

WERKNEMERS EN ARBEIDSONGESCHIKTHEID

Rapport monitor Opvang asielzoekers. week 4 t/m 7. Onderzoek naar houding van Nederlanders t.a.v. de opvang van asielzoekers.

RAPPORTAGE SPORT EN GELUK

Gemeente Roosendaal. Cliëntervaringsonderzoek Wmo over Onderzoeksrapportage. 26 juni 2017

ONDERZOEK NAAR KOOPZONDAG IN DE GEMEENTE SMALLINGERLAND

Werken op afspraak. Klant Contact Centrum Gemeente Dongen. GfK, februari 2016 ( ) Client logo [delete this grey box if not required]

Inzicht in hoe Nederland aankijkt tegen het gebruik van de mobiele telefoon op de fiets

Hiv en stigmatisering in Nederland

Rapportage samen naar een schoon Westerkwartier

BURGERPANEL OIRSCHOT PEILING DIENSTVERLENING

Standaard Eurobarometer 84. Die publieke opinie in de Europese Unie

NOORDZEE EN ZEELEVEN. 2-meting Noordzee-campagne. Februari GfK 2015 Noordzee en zeeleven Stichting Greenpeace Februari 2015

Houtskoolschets Windstreek 2011

HengeloPanel. Gemeentelijke communicatie. Peiling

Ontwikkeling banen in %

Flitspeiling plastic tasjes

VanAnaarBeter Praatpalen (S12)

SAMENVATTING RAPPORT VAN HET KWALITEITSONDERZOEK NAAR MATE VAN KLANTTEVREDENHEID OVER DIENSTVERLENING VAN ADVOCATEN

rapportage Advisering over duurzamere alternatieven voor de cv-ketel april 2018

Attitude van Nederland, Zeeland en Borsele ten aanzien van verschillende energiebronnen. Energiemonitor 2010

Uitgevoerd door Dimensus Huishoudelijke Hulp gemeente Oosterhout 2016

Rapport monitor Opvang asielzoekers. week 44 t/m Onderzoek naar houding van Nederlanders t.a.v. de opvang van asielzoekers.

HR & Participatie

BURGERPANEL OIRSCHOT PEILING DE GROENE CORRIDOR

Grafiek 26.1a Het vóórkomen van verschillende vormen van discriminatie in Leiden volgens Leidenaren, in procenten 50% 18% 19% 17% 29%

Eenzaamheid in Nederland Coalitie Erbij

LNV flitsmeting. Duurzaamheid. Manuel Kaal 11 april 2018 H5198

Pilot Mag het een tasje minder zijn? Consumentenonderzoek. Rapportage van de peiling onder inwoners van Deventer, Tilburg en Zoetermeer,

Helemaal eens Eens Niet eens / niet oneens Oneens Helemaal oneens

RAPPORT PEILING WONEN IN EEN GEMENGD COMPLEX VAN GROOT NAAR BETER. Ymere Oktober 2018

RAPPORTAGE SPORTBESTUURDERS. In opdracht van NOC*NSF

Transcriptie:

Fryslân foar de wyn? Draagvlakonderzoek windenergieinitiatieven in Friesland

1 Introductie

Introductie TNS NIPO heeft in opdracht van stichting Fryslân foar de wyn het draagvlak voor 34 windenergie-initiatieven in de provincie Friesland gepeild. Doel van het onderzoek is om op betrouwbare en onafhankelijke wijze een uitspraak te doen over de opinie van inwoners als het gaat om diverse initiatieven voor windenergie in Friesland. In deze rapportage worden de resultaten van dit grootschalige draagvlakonderzoek besproken. Er wordt een antwoord gegeven op de vraag; In welke mate is er onder omwonenden draagvlak voor diverse windenergieinitiatieven in Friesland? Het rapport is als volgt opgebouwd: In Hoofdstuk geven we een samenvatting van de belangrijkste bevindingen. We geven een top-3 van de initiatieven met het meeste en minste draagvlak. In Hoofdstuk 3 bespreken we op algemeen/geaggregeerd niveau de belangrijkste resultaten. Wat is het algemene draagvlak voor windenergie in Friesland? Zijn er verschillen in draagvlak tussen bepaalde groepen? Ook bespreken we de bekendheid van de verschillende initiatieven. In Hoofdstuk 4 zoomen we dieper in op de resultaten. We bespreken het draagvlak voor de individuele initiatieven. We vergelijken deze resultaten op initiatief niveau met het gemiddelde draagvlak voor alle initiatieven samen. Deze benchmark laat zien of het draagvlak voor een specifiek initiatief veel of weinig is ten opzichte van het gemiddelde. We kijken ook naar het draagvlak voor windenergie over het algemeen onder omwonenden. Op pagina 50 staat een leeswijzer voor het interpreteren van deze resultaten. In Hoofdstuk 5 staat een uitgebreide onderzoeksverantwoording met daarin meer informatie over de opzet en methode van onderzoek.

Samenvatting

Samenvatting Draagvlak Bekendheid Over het algemeen staan inwoners van de provincie Friesland positief tegenover windenergie; zeven op de tien is voorstander van het opwekken van windenergie in Nederland. Na het horen van een aantal voor- en tegenargumenten neemt het draagvlak voor windenergie af; % geeft dan aan voorstander te zijn. Als er vervolgens wordt gevraagd of men voor een specifiek initiatief voor windenergie in de buurt is, dan daalt het draagvlak naar gemiddeld %. De meerderheid van de omwonenden is bekend met het windmoleninitiatief bij hen in de buurt (70%). De overgrote meerderheid (70%) is via verschillende media geïnformeerd over het initiatief bij hen in de buurt. Twee op de tien heeft iets over het initiatief gehoord via familie en vrienden en één op de tien was bij een regiobijeenkomst aanwezig. Top 3 van initiatieven met het meeste draagvlak: 1. Doarpsmûne Reduzum (69%). Doarpsmûne Dearsum (66%) 3. Windmolenpark Wommels-Iens (53%) Top 3 van initiatieven met het minste draagvlak: 1. Windmolencluster Kollumerland (13%). Windmolenpark A7 (13%) 3. Windmolenpark Kollumerland Provinciedijk (14%) 5

3 Algemene draagvlak voor windenergie

Percentage voor- en tegenstanders van windenergie Zeven op de tien inwoners heeft een positieve houding ([helemaal] mee eens) tegenover windenergie in Nederland. Als men de voor- en tegenargumenten voor windenergie heeft gehoord, is % voor windenergie. Na de argumenten geven inwoners vaker aan dat ze een neutrale mening hebben. STELLING: HET IS EEN GOEDE ZAAK DAT ER IN NEDERLAND WINDENERGIE WORDT OPGEWEKT. WAT IS DE DRAAGVLAK NA DE ARGUMENTEN? 70% (HELEMAAL) MEE EENS % NEUTRAAL 1% (HELEMAAL) MEE ONEENS VOOR windmolens: - Milieuvriendelijk en duurzaam - Voorzien Nederland in energie - Maakt Nederland onafhankelijk t.o.v. andere landen TEGEN windmolens: - Ontsiert het landschap - Huizen dalen in waarde - Veroorzaakt (geluid)overlast % VOOR % NEUTRAAL 1% TEGEN 1% weet niet % weet niet Basis: n = 1.70 (alle respondenten hebben deze vragen beantwoord) 7

Bekendheid van de verschillende initiatieven voor windenergie Gemiddeld kent 70% van de inwoners het initiatief voor windenergie bij hen in de buurt. 30% is niet bekend met het voorgelegde initiatief. Van de omwonenden die bekend zijn met het initiatief, geeft gemiddeld % aan voorstander te zijn van windenergie in de buurt. Een groter aandeel is tegen het initiatief in de buurt (%) en een kwart heeft geen uitgesproken mening (6% neutraal). TOP 5 MEEST BEKENDE INITIATIEVEN:. VOOR OF TEGEN INITATIEF IN DE BUURT? 1. Windmolenpark Kop Afsluitdijk (96%). Windmolenpark Wjukslach Makkumermar (94%) 3. Windmolencluster Kollumerland (9%) 4. Doarpsmûne Reduzum (90%) 5. Windmolenpark A7 (90%) % VOOR TOP 5 MINST BEKENDE INITIATIEVEN:. 1. Windmolenpark van Harinxma (3%). Windmolenpark SWED (4%) 3. Windmolenpark PM kanaal (46%) 4. Windmolenpark Harlingen Sedyk (55%) 5. Windmolenpark Riedpolder (56%) 6% NEUTRAAL % TEGEN Basis: n = 1.193 (alle respondenten hebben die bekend zijn met het initiatief in de buurt) % weet niet

Algemene bevindingen WAT IS HET EFFECT VAN AFSTAND TOT HET INITIATIEF EN HET DRAAGVLAK? % VOOR 15% NEUTRAAL 500 1000 m 51% TEGEN 1000 3000 m Basis: n = 1 Basis: n = 156 % VOOR 7% NEUTRAAL 40% TEGEN De afstand tot het initiatief blijkt geen invloed te hebben op het aantal inwoners dat vóór het initiatief is. Er is echter wel een verband met het aantal inwoners dat tegen is: hoe dichter men bij het initiatief woont, hoe significant vaker men tegen is. Omwonenden die op grotere afstand wonen van het initiatief voor windenergie staan significant vaker neutraal tegenover het initiatief. HOE BENT U TE WETEN GEKOMEN OVER DIT INITIATIEF BIJ U IN DE BUURT? (%) OVERIGE BEVINDINGEN Via de krant, internet of andere media 70 Mannen staan positiever tegenover Via familie, vrienden, kennissen, buren Ik ben op andere manieren op de hoogte gebracht Via regiobijeenkomsten De initiatiefnemer heeft me geïnformeerd Weet niet 7 10 19 Omwonenden kennen het initiatief in de buurt voornamelijk via media (70%). windenergie (in de buurt) dan vrouwen Er is geen verband tussen hoe lang iemand in de buurt woont en de houding tegenover windenergie over het algemeen en in de buurt Basis: n = 1193 (op basis van mensen die bekend zijn met het initiatief bij hen in de buurt) 9

4 Draagvlak voor windenergie per initiatief

Draagvlak voor de verschillende initiatieven voor windenergie 1/ Doarpsmûne Reduzum, Doarpsmûne Dearsum en Windmolenpark Wommels-Iens hebben de meeste voorstanders. Doarpsmûne Reduzum 69 11 4 Doarpsmûne Dearsum 66 3 Windmolenpark Wommels-Iens 53 6 Windmolenpark Noorderpolder 50 13 3 Windmolenpark Dongeradeel 4 6 45 Windmolenpark Achtkarspelen 43 0 37 Windmolenpark van Harinxma 4 37 5 Windmolenpark Spannenburg Windmolenpark A Harlingen 1 3 Windmolenpark Harlingen Sedyk 36 50 14 Windmolenpark Tzummarum-Ried 35 6 3 Windmolenpark De Bjirmen 34 40 3 3 Windmolenpark Krom-Haskerdijken Windmolenpark Riedpolder 3 43 5 Windmolenpark Heerenveen Kanaal Omrin 3 3 Windmolenpark Heerenveen IBF 30 30 3 3 Windmolenpark SWED 9 43 9 Deze vraag is gesteld aan de mensen die bekend zijn met het betreffende initiatief. VOOR Neutraal TEGEN Weet niet 11

Draagvlak voor de verschillende initiatieven voor windenergie / Windmolenpark Kollumerland Provinciedijk, Windmolenpark A7 en Windmolencluster Kollumerland hebben de minste voorstanders. Opschalingscluster Sieswerd 5 4 6 Windmolenpark Froonacker 7 7 4 3 Windmolenpark PM kanaal 6 4 4 Windcluster LEF oost\wjukslach 6 9 35 10 Windmolenpark Littenseradiel 6 40 34 Wynkrêft Fiif 4 46 Windmolenpark Kop Afsluitdijk 3 60 Windmolenpark Wjukslach Kûbaard 3 5 50 Windmolenpark Wjukslach Ferwert 3 5 4 5 Windmolenpark Wjukslach Blauhûs-Wolsum 57 Windmolenpark Wjukslach Makkumermar 1 11 66 Wynpark Beabuorren 1 3 3 Windmolenpark De Hege Hearen 14 66 3 Windmolenpark Wjukslach Wjelsryp 15 4 3 Windmolenpark Kollumerland Provinciedijk 14 30 57 Windmolenpark A7 13 51 Windmolencluster Kollumerland 13 13 74 Deze vraag is gesteld aan de mensen die bekend zijn met het betreffende initiatief. VOOR Neutraal TEGEN Weet niet 1

Windcluster LEF oost\wjukslach (zie leeswijzer voor deze tabel in Bijlage 1 op pagina 50) 6% VAN DE OMWONENDEN IS BEKEND MET WINDCLUSTER LEF OOST\WJUKSLACH Het draagvlak onder omwonenden voor Windcluster LEF oost\wjukslach ligt onder het gemiddelde; 6% is voorstander en 35% is tegen het initiatief. HOE GROOT IS HET DRAAGVLAK VOOR WINDENERGIE EN WINDCLUSTER LEF OOST\WJUKSLACH ONDER OMWONENDEN? (%) 14 6 1 4 Gemiddelde algemene houding windenergie (n=1.70) 1 4 36 Gemiddelde draagvlak windenergie (n=1.70) 1 Draagvlak Windcluster LEF oost\wjukslach (n=) 6 9 35 10 6 13

Windmolenpark SWED 4% VAN DE OMWONENDEN IS BEKEND MET WINDMOLENPARK SWED Het draagvlak onder omwonenden voor Windmolenpark SWED ligt net onder het gemiddelde; 9% is voor het initiatief en eenzelfde aandeel is tegen. HOE GROOT IS HET DRAAGVLAK VOOR WINDENERGIE EN WINDMOLENPARK SWED ONDER OMWONENDEN? (%) 4 1 Gemiddelde algemene houding windenergie (n=1.70) 1 5 34 6 Gemiddelde draagvlak windenergie (n=1.70) 1 Draagvlak Windmolenpark SWED (n=1) 9 43 9 6 14

Windmolenpark Wjukslach Ferwert % VAN DE OMWONENDEN IS BEKEND MET WINDMOLENPARK WJUKSLACH FERWERT Het draagvlak onder omwonenden voor Windmolenpark Wjukslach Ferwert ligt onder het gemiddelde; bijna de helft is tegen en slechts 3% is voor het initiatief. HOE GROOT IS HET DRAAGVLAK VOOR WINDENERGIE EN WINDMOLENPARK WJUKSLACH FERWERT ONDER OMWONENDEN? (%) 6 50 1 4 0 Gemiddelde algemene houding windenergie (n=1.70) 1 4 6 0 6 Gemiddelde draagvlak windenergie (n=1.70) 1 Draagvlak Windmolenpark Wjukslach Ferwert (n=) 3 5 4 5 6 15

Windmolenpark Wjukslach Kûbaard % VAN DE OMWONENDEN IS BEKEND MET WINDMOLENPARK WJUKSLACH KÛBAARD Het draagvlak onder omwonenden voor Windmolenpark Wjukslach Kûbaard ligt onder het gemiddelde; de helft is tegen en slechts 3% is voor het initiatief. HOE GROOT IS HET DRAAGVLAK VOOR WINDENERGIE EN WINDMOLENPARK WJUKSLACH KÛBAARD ONDER OMWONENDEN? (%) 10 60 14 6 10 Gemiddelde algemene houding windenergie (n=1.70) 1 4 4 6 Gemiddelde draagvlak windenergie (n=1.70) 1 Draagvlak Windmolenpark Wjukslach Kûbaard (n=) 3 5 50 6

Windmolenpark Wjukslach Makkumermar 94% VAN DE OMWONENDEN IS BEKEND MET WINDMOLENPARK WJUKSLACH MAKKUMERMAR Het draagvlak onder omwonenden voor Windmolenpark Wjukslach Makkumermar ligt onder het gemiddelde; de omwonenden zijn ook vaker dan gemiddeld tegen het initiatief (66%) en hebben minder vaak een neutrale mening (11%). HOE GROOT IS HET DRAAGVLAK VOOR WINDENERGIE EN WINDMOLENPARK WJUKSLACH MAKKUMERMAR ONDER OMWONENDEN? (%) 0 4 1 10 Gemiddelde algemene houding windenergie (n=1.70) 1 3 30 36 Gemiddelde draagvlak windenergie (n=1.70) 1 Draagvlak Windmolenpark Wjukslach Makkumermar (n=47) 1 11 66 6

Windmolenpark Wjukslach Blauhûs-Wolsum 74% VAN DE OMWONENDEN IS BEKEND MET WINDMOLENPARK WJUKSLACH BLAUHÛS-WOLSUM Het draagvlak onder omwonenden voor Windmolenpark Wjukslach Blauhûs-Wolsum ligt onder het gemiddelde; meer dan de helft is tegen het initiatief en % is voorstander. HOE GROOT IS HET DRAAGVLAK VOOR WINDENERGIE EN WINDMOLENPARK WJUKSLACH BLAUHÛS-WOLSUM ONDER OMWONENDEN? (%) 1 46 10 Gemiddelde algemene houding windenergie (n=1.70) 1 3 4 4 Gemiddelde draagvlak windenergie (n=1.70) 1 Draagvlak Windmolenpark Wjukslach Blauhûs-Wolsum (n=37) 57 6 1

Windmolenpark Wjukslach Wjelsryp 66% VAN DE OMWONENDEN IS BEKEND MET WINDMOLENPARK WJUKSLACH WJELSRYP Het draagvlak onder omwonenden voor Windmolenpark Wjukslach Wjelsryp ligt onder het gemiddelde; 15% is voorstander en 4% is tegen het initiatief. HOE GROOT IS HET DRAAGVLAK VOOR WINDENERGIE EN WINDMOLENPARK WJUKSLACH WJELSRYP ONDER OMWONENDEN? (%) 1 3 0 1 10 Gemiddelde algemene houding windenergie (n=1.70) 1 3 4 Gemiddelde draagvlak windenergie (n=1.70) 1 Draagvlak Windmolenpark Wjukslach Wjelsryp (n=) 15 4 3 6 19

Windmolenpark Spannenburg 5% VAN DE OMWONENDEN IS BEKEND MET WINDMOLENPARK SPANNENBURG Het draagvlak onder omwonenden voor Windmolenpark Spannenburg ligt boven het gemiddelde; % is voorstander en slecht % is tegen het initiatief. HOE GROOT IS HET DRAAGVLAK VOOR WINDENERGIE EN WINDMOLENPARK SPANNENBURG ONDER OMWONENDEN? (%) 0 4 4 4 Gemiddelde algemene houding windenergie (n=1.70) 1 4 34 Gemiddelde draagvlak windenergie (n=1.70) 1 Draagvlak Windmolenpark Spannenburg (n=9) 0 6 0

Windmolenpark De Bjirmen 70% VAN DE OMWONENDEN IS BEKEND MET WINDMOLENPARK DE BJIRMEN Het draagvlak onder omwonenden voor Windmolenpark de Bjirmen ligt boven het gemiddelde; 34% is voorstander en de omwonenden zijn minder vaak tegen het initiatief (3%). HOE GROOT IS HET DRAAGVLAK VOOR WINDENERGIE EN WINDMOLENPARK DE BJIRMEN ONDER OMWONENDEN? (%) 56 6 6 0 Gemiddelde algemene houding windenergie (n=1.70) 1 4 34 Gemiddelde draagvlak windenergie (n=1.70) 1 Draagvlak Windmolenpark De Bjirmen (n=35) 34 40 3 3 6 1

Windmolenpark A7 90% VAN DE OMWONENDEN IS BEKEND MET WINDMOLENPARK A7 Het draagvlak onder omwonenden voor Windmolenpark A7 ligt onder het gemiddelde; slechts 13% is voor dit initiatief en 51% is tegen. HOE GROOT IS HET DRAAGVLAK VOOR WINDENERGIE EN WINDMOLENPARK A7 ONDER OMWONENDEN? (%) 4 0 Gemiddelde algemene houding windenergie (n=1.70) 1 30 40 Gemiddelde draagvlak windenergie (n=1.70) 1 Draagvlak Windmolenpark A7 (n=45) 13 51 6

Windmolenpark A Harlingen 6% VAN DE OMWONENDEN IS BEKEND MET WINDMOLENPARK A HARLINGEN Het draagvlak onder omwonenden voor Windmolenpark A Harlingen ligt boven het gemiddelde, % is voorstander en 3% is tegen het initiatief. HOE GROOT IS HET DRAAGVLAK VOOR WINDENERGIE EN WINDMOLENPARK A HARLINGEN ONDER OMWONENDEN? (%) 6 40 0 10 40 Gemiddelde algemene houding windenergie (n=1.70) 1 46 30 4 0 Gemiddelde draagvlak windenergie (n=1.70) 1 Draagvlak Windmolenpark A Harlingen (n=34) 1 3 0 6 3

Windmolenpark Riedpolder 56% VAN DE OMWONENDEN IS BEKEND MET WINDMOLENPARK RIEDPOLDER Het draagvlak onder omwonenden voor Windmolenpark Riedpolder ligt boven het gemiddelde; 3% is voorstander van het initiatief en 5% is tegen. Een grote aandeel heeft een neutrale mening. HOE GROOT IS HET DRAAGVLAK VOOR WINDENERGIE EN WINDMOLENPARK RIEDPOLDER ONDER OMWONENDEN? (%) 30 46 6 Gemiddelde algemene houding windenergie (n=1.70) 1 4 4 10 Gemiddelde draagvlak windenergie (n=1.70) 1 Draagvlak Windmolenpark Riedpolder (n=) 3 43 5 6 4

Windmolenpark PM Kanaal 46% VAN DE OMWONENDEN IS BEKEND MET WINDMOLENPARK PM KANAAL Het draagvlak onder omwonenden voor Windmolenpark PM Kanaal ligt onder het gemiddelde; 6% is voor en 4% is tegen dit initiatief. HOE GROOT IS HET DRAAGVLAK VOOR WINDENERGIE EN WINDMOLENPARK PM KANAAL ONDER OMWONENDEN? (%) 14 56 10 Gemiddelde algemene houding windenergie (n=1.70) 1 36 0 Gemiddelde draagvlak windenergie (n=1.70) 1 Draagvlak Windmolenpark PM Kanaal (n=3) 6 4 4 6 5

Windmolenpark Noorderpolder 60% VAN DE OMWONENDEN IS BEKEND MET WINDMOLENPARK Noorderpolder Het draagvlak onder omwonenden voor Windmolenpark Noorderpolder ligt boven het gemiddelde; 50% is voor dit initiatief en slecht 13% is tegenstander HOE GROOT IS HET DRAAGVLAK VOOR WINDENERGIE EN WINDMOLENPARK NOORDERPOLDER ONDER OMWONENDEN? (%) 46 1 4 Gemiddelde algemene houding windenergie (n=1.70) 1 4 4 Gemiddelde draagvlak windenergie (n=1.70) 1 Draagvlak Windmolenpark Noorderpolder (n=30) 50 13 3 6 6

Windmolenpark Krom-Haskerdijken 7% VAN DE OMWONENDEN IS BEKEND MET WINDMOLENPARK KROM-HASKERDIJKEN Het draagvlak onder omwonenden voor Windmolenpark Krom-Haskerdijken ligt iets boven het gemiddelde; % is voor en een net zo n groot aandeel is tegen dit initiatief. HOE GROOT IS HET DRAAGVLAK VOOR WINDENERGIE EN WINDMOLENPARK KROM-HASKERDIJKEN ONDER OMWONENDEN? (%) 54 1 10 Gemiddelde algemene houding windenergie (n=1.70) 1 4 40 14 4 Gemiddelde draagvlak windenergie (n=1.70) 1 Draagvlak Windmolenpark Krom-Haskerdijken (n=36) 6 7

Windmolenpark Dongeradeel 66% VAN DE OMWONENDEN IS BEKEND MET WINDMOLENPARK DONGERADEEL Het draagvlak onder omwonenden voor Windmolenpark Dongeradeel ligt boven het gemiddelde; bijna de helft van de omwonenden is voor het initiatief maar ook 45% is tegen. HOE GROOT IS HET DRAAGVLAK VOOR WINDENERGIE EN WINDMOLENPARK DONGERADEEL ONDER OMWONENDEN? (%) 3 3 0 6 Gemiddelde algemene houding windenergie (n=1.70) 1 5 6 Gemiddelde draagvlak windenergie (n=1.70) 1 Draagvlak Windmolenpark Dongeradeel (n=) 4 6 45 6

Windmolenpark Harlingen Sedyk 55% VAN DE OMWONENDEN IS BEKEND MET WINDMOLENPARK HARLINGEN SEDYK Het draagvlak onder omwonenden voor Windmolenpark Harlingen Sedyk ligt boven het gemiddelde; 36% is voor het initiatief en slechts 14% is tegen. De helft van de omwonenden heeft een neutrale mening. HOE GROOT IS HET DRAAGVLAK VOOR WINDENERGIE EN WINDMOLENPARK HARLINGEN SEDYK ONDER OMWONENDEN? (%) 47 1 4 4 Gemiddelde algemene houding windenergie (n=1.70) 1 Gemiddelde draagvlak windenergie (n=1.70) 1 Draagvlak Windmolenpark Harlingen Sedyk (n=) 36 50 14 6 9

Windmolenpark De Hege Hearen 70% VAN DE OMWONENDEN IS BEKEND MET WINDMOLENPARK DE HEGE HEAREN Het draagvlak onder omwonenden voor Windmolenpark de Hege Hearen ligt onder het gemiddelde; % is voorstander, maar een significant hoger aandeel dan gemiddeld is tegen het initiatief; 66%. HOE GROOT IS HET DRAAGVLAK VOOR WINDENERGIE EN WINDMOLENPARK DE HEGE HEAREN ONDER OMWONENDEN? (%) 1 36 0 1 Gemiddelde algemene houding windenergie (n=1.70) 1 30 3 4 Gemiddelde draagvlak windenergie (n=1.70) 1 Draagvlak Windmolenpark De Hege Hearen (n=35) 14 66 3 6 30

Windmolenpark Achtkarspelen 70% VAN DE OMWONENDEN IS BEKEND MET WINDMOLENPARK ACHTKARSPELEN Het draagvlak onder omwonenden voor Windmolenpark Achtkarspelen ligt boven het gemiddelde; 43% is voor het initiatief en 37% is tegen. HOE GROOT IS HET DRAAGVLAK VOOR WINDENERGIE EN WINDMOLENPARK ACHTKARSPELEN ONDER OMWONENDEN? (%) 4 50 Gemiddelde algemene houding windenergie (n=1.70) 1 5 4 Gemiddelde draagvlak windenergie (n=1.70) 1 Draagvlak Windmolenpark Achtkarspelen (n=35) 43 0 37 6

Windmolenpark Kollumerland Provinciedijk 76% VAN DE OMWONENDEN IS BEKEND MET WINDMOLENPARK KOLLUMERLAND PROVINCIEDIJK Het draagvlak onder omwonenden voor Windmolenpark Kollumerland Provinciedijk ligt onder het gemiddelde; slechts 14% is voor dit initiatief en 57% is tegen. HOE GROOT IS HET DRAAGVLAK VOOR WINDENERGIE EN WINDMOLENPARK KOLLUMERLAND PROVINCIEDIJK ONDER OMWONENDEN? (%) Algemene houding windenergie (n=) 0 4 6 Gemiddelde algemene houding windenergie (n=1.70) 1 Draagvlak windenergie (n=) 45 37 Gemiddelde draagvlak windenergie (n=1.70) 1 Draagvlak Windmolenpark Kollumerland Provinciedijk (n=37) 14 30 57 6 3

Doarpsmûne Dearsum 64% VAN DE OMWONENDEN IS BEKEND MET DOARPSMÛNE DEARSUM Het draagvlak onder omwonenden voor Doarpsmûne Dearsum ligt boven het gemiddelde; 66% is voorstander en % is tegen het initiatief. HOE GROOT IS HET DRAAGVLAK VOOR WINDENERGIE EN DOARPSMÛNE DEARSUM ONDER OMWONENDEN? (%) 6 5 10 6 Gemiddelde algemene houding windenergie (n=1.70) 1 5 30 1 Gemiddelde draagvlak windenergie (n=1.70) 1 Draagvlak Doarpsmûne Dearsum (n=3) 66 3 6

Windmolenpark Heerenveen Kanaal Omrin 7% VAN DE OMWONENDEN IS BEKEND MET WINDMOLENPARK HEERENVEEN KANAAL OMRIN Het draagvlak onder omwonenden voor Windmolenpark Heerenveen Kanaal Omrin verschilt niet van gemiddeld; % is voorstander en % is tegen het initiatief. HOE GROOT IS HET DRAAGVLAK VOOR WINDENERGIE EN WINDMOLENPARK HEERENVEEN KANAAL OMRIN ONDER OMWONENDEN? (%) 14 5 1 Gemiddelde algemene houding windenergie (n=1.70) 1 3 1 Gemiddelde draagvlak windenergie (n=1.70) 1 Draagvlak Windmolenpark Heerenveen Kanaal Omrin (n=39) 3 3 6 34

Windmolenpark Heerenveen IBF 74% VAN DE OMWONENDEN IS BEKEND MET WINDMOLENPARK HEERENVEEN IBF Het draagvlak onder omwonenden voor Windmolenpark Heerenveen IBF ligt iets onder het gemiddelde; drie op de tien (30%) zijn voorstander en 3% is tegen het initiatief. HOE GROOT IS HET DRAAGVLAK VOOR WINDENERGIE EN WINDMOLENPARK HEERENVEEN IBF ONDER OMWONENDEN? (%) 0 46 4 6 4 Gemiddelde algemene houding windenergie (n=1.70) 1 40 3 0 Gemiddelde draagvlak windenergie (n=1.70) 1 Draagvlak Windmolenpark Heerenveen IBF (n=37) 30 30 3 3 6 35

Windmolenpark Kollumerland 9% VAN DE OMWONENDEN IS BEKEND MET WINDMOLENPARK KOLLUMERLAND Het draagvlak onder omwonenden voor Windmolenpark Kollumerland ligt onder het gemiddelde; 13% is voorstander en bijna driekwart (74%) is tegen het initiatief. HOE GROOT IS HET DRAAGVLAK VOOR WINDENERGIE EN WINDMOLENPARK KOLLUMERLAND ONDER OMWONENDEN? (%) Algemene houding windenergie (n=51) 14 51 1 6 10 Gemiddelde algemene houding windenergie (n=1.70) 1 Draagvlak windenergie (n=51) 4 9 45 Gemiddelde draagvlak windenergie (n=1.70) 1 Draagvlak Windmolencluster Kollumerland (n=47) 13 13 74 6 36

Windmolenpark Littenseradiel 70% VAN DE OMWONENDEN IS BEKEND MET WINDMOLENPARK LITTENSERADIEL Het draagvlak onder omwonenden voor Windmolenpark Littenseradiel ligt onder het gemiddelde; 6% is voor het initiatief en 34% is tegen. HOE GROOT IS HET DRAAGVLAK VOOR WINDENERGIE EN WINDMOLENPARK LITTENSERADIEL ONDER OMWONENDEN? (%) 4 5 14 4 6 Gemiddelde algemene houding windenergie (n=1.70) 1 40 14 Gemiddelde draagvlak windenergie (n=1.70) 1 Draagvlak Windmolenpark Littenseradiel (n=35) 6 40 34 6 37

Windmolenpark Froonacker 66% VAN DE OMWONENDEN IS BEKEND MET WINDMOLENPARK FROONACKER Het draagvlak onder omwonenden voor Windmolenpark Froonacker ligt onder het gemiddelde; ruim een kwart (7%) is voorstander en 4% is tegen het initiatief. HOE GROOT IS HET DRAAGVLAK VOOR WINDENERGIE EN WINDMOLENPARK FROONACKER ONDER OMWONENDEN? (%) 5 10 Gemiddelde algemene houding windenergie (n=1.70) 1 4 3 14 Gemiddelde draagvlak windenergie (n=1.70) 1 Draagvlak Windmolenpark Froonacker (n=) 7 7 4 3 6 3

Opschalingscluster Sieswerd 71% VAN DE OMWONENDEN IS BEKEND MET OPSCHALINGSCLUSTER SIESWERD Het draagvlak onder omwonenden voor Opschalingscluster Sieswerd ligt onder het gemiddelde; % is voor het initiatief en 4% is tegen. HOE GROOT IS HET DRAAGVLAK VOOR WINDENERGIE EN OPSCHALINGSCLUSTER SIESWERD ONDER OMWONENDEN? (%) Algemene houding windenergie (n=51) 9 37 1 1 4 Gemiddelde algemene houding windenergie (n=1.70) 1 Draagvlak windenergie (n=51) 39 9 Gemiddelde draagvlak windenergie (n=1.70) 1 Draagvlak Opschalingscluster Sieswerd (n=36) 5 4 6 6 39

Windmolenpark Tzummarum-Ried 6% VAN DE OMWONENDEN IS BEKEND MET WINDMOLENPARK TZUMMARUM-RIED Het draagvlak onder omwonenden voor Windmolenpark Tzummarum-Ried ligt boven het gemiddelde; 35% is voorstander en 3% is tegen het initiatief. HOE GROOT IS HET DRAAGVLAK VOOR WINDENERGIE EN WINDMOLENPARK TZUMMARUM-RIED ONDER OMWONENDEN? (%) 4 6 Gemiddelde algemene houding windenergie (n=1.70) 1 5 4 Gemiddelde draagvlak windenergie (n=1.70) 1 Draagvlak Windmolenpark Tzummarum-Ried (n=34) 35 6 3 6 40

Doarpsmûne Reduzum 90% VAN DE OMWONENDEN IS BEKEND MET DOARPSMÛNE REDUZUM Het draagvlak onder omwonenden voor Doarpsmûne Reduzum ligt boven het gemiddelde; 69% is voor en hiermee is dit het initiatief met de meeste voorstanders. Slechts % is tegen. HOE GROOT IS HET DRAAGVLAK VOOR WINDENERGIE EN DOARPSMÛNE REDUZUM ONDER OMWONENDEN? (%) 3 Gemiddelde algemene houding windenergie (n=1.70) 1 50 30 0 Gemiddelde draagvlak windenergie (n=1.70) 1 Draagvlak Doarpsmûne Reduzum (n=45) 69 11 4 6

Wynpark Beabuorren 6% VAN DE OMWONENDEN IS BEKEND MET WYNPARK BEABUORREN Het draagvlak onder omwonenden voor Wynpark Beabuorren ligt onder het gemiddelde; 1% is voor het initiatief en % is tegen. HOE GROOT IS HET DRAAGVLAK VOOR WINDENERGIE EN WYNPARK BEABUORREN ONDER OMWONENDEN? (%) 4 6 Gemiddelde algemene houding windenergie (n=1.70) 1 3 3 6 4 Gemiddelde draagvlak windenergie (n=1.70) 1 Draagvlak Wynpark Beabuorren (n=34) 1 3 3 6 4

Wynkrêft Fiif 74% VAN DE OMWONENDEN IS BEKEND MET WYNKRÊFT FIIF Het draagvlak onder omwonenden voor Wynkrêft Fiif ligt onder het gemiddelde; 4% is voorstander en 46% is tegen het initiatief. HOE GROOT IS HET DRAAGVLAK VOOR WINDENERGIE EN WYNKRÊFT FIIF ONDER OMWONENDEN? (%) 1 56 14 1 4 Gemiddelde algemene houding windenergie (n=1.70) 1 4 0 3 Gemiddelde draagvlak windenergie (n=1.70) 1 Draagvlak Wynkrêft Fiif (n=37) 4 46 6 43

Windmolenpark van Harinxma 3% VAN DE OMWONENDEN IS BEKEND MET WINDMOLENPARK VAN HARINXMA Het draagvlak onder omwonenden voor Windmolenpark van Harinxma ligt boven het gemiddelde; 4% is voorstander en het aandeel tegenstanders ligt lager dan gemiddeld (%). HOE GROOT IS HET DRAAGVLAK VOOR WINDENERGIE EN WINDMOLENPARK VAN HARINXMA ONDER OMWONENDEN? (%) 10 6 4 Gemiddelde algemene houding windenergie (n=1.70) 1 46 46 6 Gemiddelde draagvlak windenergie (n=1.70) 1 Draagvlak Windmolenpark van Harinxma (n=19) 4 37 5 6

Windmolenpark Kop Afsluitdijk 96% VAN DE OMWONENDEN IS BEKEND MET WINDMOLENPARK KOP AFSLUITDIJK Het draagvlak onder omwonenden voor Windmolenpark Kop Afsluitdijk ligt onder het gemiddelde; 3% is voor het initiatief en er zijn meer tegenstanders dan gemiddeld (60%). HOE GROOT IS HET DRAAGVLAK VOOR WINDENERGIE EN WINDMOLENPARK KOP AFSLUITDIJK ONDER OMWONENDEN? (%) 4 6 Gemiddelde algemene houding windenergie (n=1.70) 1 36 30 34 Gemiddelde draagvlak windenergie (n=1.70) 1 Draagvlak Windmolenpark Kop Afsluitdijk (n=4) 3 60 6 45

Windmolenpark Wommels-Iens 64% VAN DE OMWONENDEN IS BEKEND MET WINDMOLENPARK WOMMELS-IENS Het draagvlak onder omwonenden voor Windmolenpark Wommels-Iens ligt boven het gemiddelde; 53% is voor het initiatief en % is tegen. HOE GROOT IS DE DRAAGVLAK VOOR WINDENERGIE EN WINDMOLENPARK WOMMELS-IENS ONDER OMWONENDEN? (%) 1 6 1 Gemiddelde algemene houding windenergie (n=1.70) 1 5 6 14 Gemiddelde draagvlak windenergie (n=1.70) 1 Draagvlak Windmolenpark Wommels-Iens (n=3) 53 6 6 46

5 Onderzoeksverantwoording

Opzet en methode van het onderzoek Om mogelijke anti-selectie en onderlinge beïnvloeding te voorkomen, is het draagvlak middels telefonische interviews gepeild. Bij telefonische interviews is de kans groter dat er ook mensen deelnemen die geen extreme mening hebben. Via een telefonische enquêteur zijn mensen daarnaast eerder bereid om mee te doen, omdat mensen direct worden aangesproken en uitgenodigd. De Regiegroep heeft TNS NIPO een bestand geleverd met daarin 34 Excel-bestanden met daarin per initiatief namen en adressen van mensen woonachtig in een straal van 500m-3km van het betreffende initiatief. De adressen zijn vervolgens met telefoonnummers verrijkt. Doel van het onderzoek is om per initiatief uitspraken te kunnen doen over het draagvlak. Een netto steekproef van 50 is voldoende basis om uitspraken te kunnen doen over een entiteit. Per initiatief zijn daarom 50 complete interviews (quotum) gerealiseerd. Omdat er in totaal 34 initiatieven zijn waarover TNS NIPO uitspraken doet, is de totale netto steekproef n=1.700 (34x50). Bij de opzet van de vragenlijst is gebruik gemaakt van de kennis en expertise van TNS NIPO op het gebied van draagvlakonderzoek. De vragenlijst bestond grofweg uit vier delen: Algemene houding tegenover windenergie Draagvlaak voor windenergie over het algemeen Bekendheid initiatief voor windenergie in de buurt Indien bekend: draagvlak voor het initiatief in de buurt 4

Informatie over het veldwerk De telefonische interviews zijn tussen 4 juni t/m 7 juli afgenomen. De respons op de telefonische vragenlijst was % Bedrijven, verpleeghuizen en personen met een leeftijd onder de 1 waren uitgesloten van deelname aan het onderzoek.

Bijlage 1: Leeswijzer slides 13 t/m 46 OP DEZE SLIDE VINDT U EEN UITLEG (LET OP, DIT IS EEN VOORBEELD): 1. Gebaseerd op de stelling: Het is een goede zaak dat er in Nederland winderenergie wordt opgewekt De vijf antwoord opties ( helemaal mee eens tot helemaal oneens ) zijn omgevormd tot: (helemaal) Voor, Voor, Neutraal, Tegen en (helemaal) Tegen. HOE GROOT IS DE DRAAGVLAK VOOR WINDENERGIE EN [INITIATIEF] ONDER OMWONENDEN? (%). Vervolgens zijn Algemene houding windenergie (n=...) verschillende voor en tegen argumenten voorgelegd Gemiddelde en is algemene houding windenergie (n=1.70) gevraagd of de respondent nu voor, tegen of neutraal (3 Draagvlak windenergie (n=...) opties) is. 0 0 0 0 0 0 0 0 4 15 15 5 5 10 Gemiddelde draagvlak windenergie (n=1.70) 4 10 Draagvlak [initiatief] (n= ) 4 10 3. Per gebied is aan Gemiddelde draagvlak alle initiatieven (n=1193) de omwonenden die 4 10 bekend zijn met het initiatief gevraagd in hoeverre zij voor, tegen of neutraal zijn. De onderste balk geeft het gemiddelde weer op basis van alle 4. Alleen in het geval van de stelling (1.) is er initiatieven. sprake van een 5-puntsschaal.. en 3. zijn uitgevraagd aan de hand van een 3-puntsschaal. 50