Macro Weekly Tijdelijke cijferzwakte Economisch Bureau Macro Research 19 augustus 2013 Big Picture: De afgelopen weken lieten overwegend zeer bemoedigende cijfers over de economie zien maar vorige week schetsten de cijfers zeker in de VS een wisselender beeld. Toch zijn wij er nog steeds van overtuigd dat de wereldeconomie zich in een fase van groeiversnelling bevindt en dat de komende zes kwartalen veel betere cijfers zullen opleveren dan de afgelopen zes. Eurozone: De economie is in het tweede kwartaal uit de recessie gekomen en zal waarschijnlijk de komende kwartalen een gradueel verder herstel laten zien, gesteund door een afname van de bezuinigingsmaatregelen, de versnelde groei van de mondiale vraag, en de verdere vermindering van de onzekerheid en financiële spanningen. De ECB staat hierdoor voor de uitdaging om de verwachtingen ten aanzien van renteverhogingen te temperen. VS: Op grond van de positieve ontwikkeling van de nieuwe uitkeringsaanvragen en de stabiliserende inflatie zijn de financiële markten een grotere kans gaan inprijzen dat de Fed haar aankoopprogramma s vanaf september gaat afbouwen. Wij denken dat het FOMC volgende maand hiertoe besluit. Als de rente echter te sterk en te snel oploopt, zal de Fed waarschijnlijk verbaal ingrijpen en proberen deze naar beneden te praten. Een sterke aanscherping van de financiële condities is immers het laatste waarop de Fed zit te wachten. Azië: De Indiase autoriteiten hebben vorige week een aantal maatregelen genomen om de nationale munt te steunen. De Minister van Financiën wil de invoerrechten van goud verhogen en het tekort op de lopende rekening terugdringen. Ramingen hoofd- en financiële indicatoren BBP-groei (%) 2011 2012 2013e 2014e 3M interbank rente 8/9/2013 8/16/2013 +3M +12M 2013e 2014e Verenigde Staten 1.8 2.8 1.6 3.2 Verenigde Staten 0.26 0.26 0.3 0.3 0.3 0.5 Eurozone 1.5-0.5-0.5 1.3 Eurozone 0.23 0.23 0.2 0.2 0.2 0.4 Japan -0.5 1.9 1.9 2.1 Japan 0.23 0.23 0.2 0.2 0.2 0.2 Verenigd Koninkrijk 1.1 0.2 0.8 1.8 Verenigd Koninkrijk 0.51 0.51 0.6 0.6 0.6 0.6 China 9.3 7.8 7.5 8.0 Nederland 1.0-1.3-1.1 0.4 Wereld 3.9 2.9 2.9 3.9 Inflatie (%) 2011 2012 2013e 2014e 10j-rente 8/9/2013 8/16/2013 +3M +12M 2013e 2014e Verenigde Staten 3.1 2.1 1.4 1.8 VS Treasury 2.58 2.83 2.5 2.9 2.5 3.5 Eurozone 2.7 2.5 1.4 1.1 Duitse Bund 1.68 1.88 1.8 2.1 1.8 2.6 Japan -0.3 0.0-0.1 2.0 Euro swap rente 2.00 2.20 2.1 2.4 2.1 2.8 Verenigd Koninkrijk 4.5 2.8 2.7 2.0 Japans overheidspapier 0.75 0.76 0.8 0.9 0.8 1.0 China 5.4 2.7 3.0 3.9 VK gilts 2.46 2.70 2.6 2.9 2.6 3.4 Nederland 2.3 2.5 2.9 1.6 Wereld 5.0 4.0 3.7 3.7 Be leidsrente 8/16/2013 +3M 2013e 2014e Wisselkoersen 8/9/2013 8/16/2013 +3M +12M 2013e 2014e Federal Reserve 0.25 0.25 0.25 0.25 EUR/USD 1.34 1.33 1.25 1.15 1.20 1.10 ECB 0.50 0.50 0.50 0.50 USD/JPY 96.2 97.5 106 115 110 120 Bank of Japan 0.10 0.10 0.10 0.10 GBP/USD 1.55 1.56 1.49 1.40 1.41 1.38 Bank of England 0.50 0.50 0.50 0.50 EUR/GBP 0.86 0.85 0.84 0.82 0.85 0.80 People's Bank of China 6.00 6.00 6.00 6.00 USD/CNY 6.12 6.11 6.08 5.95 6.05 5.80, ABN AMRO Economisch Bureau.
2 Macro Weekly - Tijdelijke cijferzwakte - 19 augustus 2013 The Big Picture De cijfers slaan terug De afgelopen weken gaven zeer hoopgevende cijfers over de economie te zien. Ik ben steeds voorzichtig optimistisch geweest, waarschijnlijk optimistischer dan vele anderen, en ik heb me misschien een beetje laten meeslepen en in een recent commentaar de overwinning uitgeroepen. Het beeld van de afgelopen week was veel minder eenduidig, wat maar weer eens laat zien dat de conjunctuur zich niet in rechte lijnen beweegt en dat het onverstandig is al te stellig te zijn. Toch ben ik er nog steeds van overtuigd dat de wereldeconomie een groeiversnelling doormaakt en dat de komende zes kwartalen veel betere cijfers zullen opleveren dan de afgelopen zes. De argumenten hiervoor gaan nog steeds op. Groei in de eurozone Na zes kwartalen krimp (k-o-k) is het reële BBP van de eurozone met 0,3% gegroeid. Die groei is vooral te danken aan Duitsland (+0,7%) en Frankrijk (+0,5%); het beeld voor de eurozone als geheel is wisselend. In Italië (-0,2%), Spanje (- 0,1%) en Cyprus (-1,4%) is de economie voor het achtste kwartaal op rij gekrompen, Nederland (-0,2%) noteerde het achtste kwartaal met krimp in negen kwartalen. De economie van Spanje en Nederland is in totaal met zo n 3% gekrompen, die van Italië met ongeveer 4,5% en die van Cyprus met ruim 7%. Positief is dat deze zwakkere economieën inmiddels niet meer zo snel krimpen en dat hun concurrentiekracht over het algemeen is toegenomen Italië misschien uitgezonderd. Deze landen zouden binnenkort dus moeten gaan profiteren van de verbetering elders. (N.B.: de cijfers van Griekenland en Ierland voor het tweede kwartaal zijn nog niet bekendgemaakt.) We kunnen niet in alle eurolanden hetzelfde groeitempo verwachten en het is dan ook niet meer dan normaal dat sommige landen het beter doen en andere minder. Dat neemt niet weg dat de conjunctuursituatie vrijwel overal verbetert, en wij verwachten dat deze trend doorzet. De ZEW-index voor de eurozone, die onder zo n 350 institutionele beleggers en analisten de verwachtingen voor de economische ontwikkeling meet, is gestegen van 32,8 punten in juli naar 44,0 in augustus, de hoogste stand sinds begin 2010. De ZEW-vertrouwensindex voor Duitsland is, na drie maanden min of meer gelijk te zijn gebleven, in augustus eveneens gestegen, en de Duitse index voor de huidige situatie heeft de stand in ruim een jaar bereikt. De ZEW-index is misschien niet de meest betrouwbare index die er bestaat, maar uit dit alles komt eenduidig een hoopgevend beeld naar Han de Jong, tel. 020 628 4201 voren: de economische omstandigheden worden beter en die verbetering zet voorlopig door. Japan: momentum zwakt af Het Japanse BBP is in het tweede kwartaal met 0,6% k-o-k gegroeid (2,6% geannualiseerd). Dat is niet slecht, maar minder goed dan verwacht. Daarbij komt dat de groei in het eerste kwartaal licht naar beneden is bijgesteld. De particuliere consumptie is dit kwartaal opnieuw flink gestegen, met 0,8% k- o-k, en dat is bemoedigend. De bedrijfsinvesteringen vielen echter tegen (-0,1% k-o-k), en voor duurzaam herstel is het nodig dat bedrijven investeren en nieuwe banen scheppen. Er zijn de afgelopen maanden meer orders voor machines geplaatst, al is dat cijfer, na een zeer goede mei, in juni gedaald. De groei van de orders vertaalt zich nog niet in feitelijke groei van de bedrijfsinvesteringen. Die zijn nu al zes kwartalen achter elkaar gedaald, al gaat de daling inmiddels duidelijk minder snel. Uit de orders voor machines blijkt dat de bedrijfsinvesteringen elk moment kunnen aantrekken. Voor Abenomics is het van belang dat de economie niet te veel van haar momentum verliest. Cijfers VS: van alles wat Anders dan in de voorgaande periode schetsen de Amerikaanse cijfers van afgelopen week een nogal wisselend beeld. Positief is dat het vertrouwen onder kleine bedrijven en in de woningbouw volgens de laatste gegevens opnieuw is toegenomen, en dat het aantal aanvragen voor een werkloosheidsuitkering de afgelopen week is gedaald naar 320.000, de laagste stand sinds 2007. Sinds eind juni daalt dit cijfer hard. Dat sluit aan bij de sterke stijging van de ISMindices voor het ondernemersvertrouwen in juli en bij onze opvatting dat de Amerikaanse economie aan het begin van een groeispurt staat. Enige bescheidenheid blijft echter op zijn plaats, want de afgelopen week leverde helaas ook duidelijk slechtere cijfers op: de industriële productie bleef in juli gelijk ten opzichte van de voorgaande maand en daalde zelfs met 0,1% exclusief mijnbouw en energie. Jaar-op-jaar is de industriële productie met slechts 1,4% gegroeid en dat is het slechtste cijfer sinds begin 2010. Het is duidelijk dat de door mij verwachte groeiversnelling van de industriële productie (nog) niet begonnen is. Ook de eerste cijfers van augustus voor het ondernemersvertrouwen vielen tegen. De Empire State-index (de maatstaf voor het ondernemersvertrouwen in de regio van de Federal Reserve van New York) is licht gedaald, al ligt deze nog steeds op een redelijk niveau. De Philly Fed-index (de
3 Macro Weekly - Tijdelijke cijferzwakte - 19 augustus 2013 maatstaf voor de regio van de Federal Reserve van Philadelphia) is gedaald van 19,8 in juli naar 9,3 in augustus. Dat is nog steeds hoog, maar de details uit beide rapporten waren slecht. Een andere index om in de gaten te houden is die van de hypotheekaanvragen. Door de stijgende kapitaalmarktrente en de daarmee samenhangende verhoging van de hypotheekrente is het aantal hypotheekaanvragen voor zowel oversluitingen als nieuwe leningen snel gedaald. Het staat nog te bezien in hoeverre dit doorwerkt op de woningmarkt, maar de toegenomen leenkosten vormen een duidelijk risico voor de economische groei, aangezien de woningmarkt een van de belangrijkste pijlers, zo niet de belangrijkste, onder de Amerikaanse economie is. Conform de verwachtingen vertoonde het aantal nieuwbouwwoningen en bouwvergunningen in juli een lichte stijging ten opzichte van juni, maar een duidelijke stijging is in de afgelopen maanden uitgebleven. De gestegen hypotheekkosten zijn mogelijk ook van invloed op het consumentenvertrouwen, dat, volgens de voorlopige cijfers van de Universiteit van Michigan, in augustus is gedaald naar 80,0 punten (was 85,1). Augustus mag dan tegenvallen, de stijgende trend houdt aan en het cijfer is toch nog het op vijf na hoogste sinds het uitbreken van de crisis in 2007. Al het bewijs tegen elkaar afwegend, kom ik tot de conclusie dat er nog steeds voldoende grond is voor een optimistische visie. Dat de Amerikaanse regionale indices voor het ondernemersvertrouwen vorige week naar beneden gingen, moet wel in perspectief worden geplaatst. Dit houdt ook mede verband met het inmiddels vrij hoge niveau en het volatiele karakter van deze indicatoren. Uit de minder volatiele uitkeringsaanvragen en de ISM van juli blijkt dat de verbetering duurzaam is. Ook in de eurozone gaat het beter, al blijven sommige landen hier achter. In Japan verliest de economie wat aan vaart, maar dat gebeurt na een periode van zeer sterke groei. Recent gepubliceerde indices wijzen op aanhoudende groei in de komende periode.
4 Macro Weekly - Tijdelijke cijferzwakte - 19 augustus 2013 Eurozone - Economie & Rente Aline Schuiling, tel: +31 20 343 5606 Economie I BBP-groei in tweede kwartaal 2013 Het BBP van de eurozone is in het tweede kwartaal met 0,3% % k-o-k 1.2 0.8 0.4 0.0-0.4 PT DE FN FR EZ AT BE SP NL IT BBP tweede kwartaal 2013, % k-o-k gegroeid. Hiermee komt een einde aan een recessie die zes kwartalen heeft geduurd. In Duitsland en Frankrijk was de groei bovengemiddeld, maar ook in de periferie lijkt de recessie af te zwakken. De krimp in Spanje en Italië werd kleiner (Griekenland publiceert alleen j-o-j groeicijfers) en Portugal meldde zelfs een scherpe productiestijging, zij het dat deze vooral statistisch lijkt te zijn. Het effect van de afgenomen onzekerheid, de ruimere financiële omstandigheden en de sterk verbeterde concurrentiekracht van een aantal landen begint zichtbaar te worden. Wij denken dat de eurozone aan de vooravond staat van een periode van geleidelijk economisch herstel, gesteund door de afgezwakte bezuinigingen, een versnelde groei van de mondiale vraag en een verdere vermindering van de onzekerheid en financiële spanningen. Dit kwam ook tot uiting in de ZEW-indicator van het Duitse economisch sentiment: die steeg van 36,3 in juli naar 42 in augustus en duidt op een solide groei in de komende kwartalen. Eurozone: exportgroei % j-o-j 8 6 4 2 0-2 -4 Bron: Eurostat Tienjaars rente Bunds en verwachting korte rente % % 0.5 0.4 0.3 0.2 0.1 0.0 GR SP PT EZ BE AT IT DE FR NL FN Januari-mei 2013-0.1 Oct-12 Dec-12 Feb-13 Apr-13 Jun-13 Aug-13 2.0 1.9 1.8 1.7 1.6 1.5 1.4 1.3 1.2 1-jaarsverwachting van interbancaire eendagsrente (EONIA, l.a.) Tienjaars rente op Duitse staatsobligaties (r.a.) Economie II Een aantal negatieve factoren speelt echter nog steeds, zoals de (weliswaar afgezwakte) bezuinigingen, de schuldafbouw in de bankensector en de correctie van de woningmarkt in een aantal lidstaten. Voor heel dit jaar gaan wij uit op een gemiddelde krimp van circa 0,5% en voor volgend jaar zetten wij in op een groei van 1,3%. Vorige week publiceerde Eurostat de cijfers voor de buitenlandse handel voor juni. De export naar landen buiten de eurozone steeg met 3% m-o-m en de import met 2,5%. Gemeten over de eerste helft van het jaar steeg de export met 2% j-o-j en daalde de import met 4%. Het overschot op de handelsbalans kwam hierdoor ruim EUR 50 mld hoger uit. De netto-export ondersteunde duidelijk de economische groei. Perifere landen (Griekenland, Spanje, Portugal) lieten in de periode januari - mei de sterkste exportprestatie zien, terwijl landen als Duitsland en Frankrijk een stabilisatie of daling meldden. Dit toont aan dat de periferie aan concurrentiekracht wint en dat de economische hervormingen en loonsverlagingen effect sorteren. Rente De rente op Duitse tienjaars Bunds steeg vorige week circa 20 bp door meevallende macrocijfers, waaronder de ZEW-indicator van het economisch sentiment en de BBP-cijfers waaruit bleek dat de eurozone uit de recessie is geklommen. Bunds werden ook meegesleurd door Treasuries, die op donderdag onder verkoopdruk kwamen na positieve cijfers voor de Amerikaanse arbeidsmarkt en tekenen dat de inflatie stabiliseert. De verwachting dat de korte rente omhoog gaat, is hierdoor in zowel Europa als de VS toegenomen. Wij denken dat de Duitse tienjaars rente de komende paar maanden rond het huidige niveau blijft schommelen, omdat de ECB vermoedelijk haar beleidsindicatie zal aanscherpen in een poging de verwachtingen ten aanzien van de ontwikkeling van de korte rente te temperen. Een sterke rentedaling zal, gezien de langzaam verbeterende wereldeconomie, waarschijnlijk uitblijven. Wij denken dat de rente pas tegen het einde van het jaar gaat oplopen en volgend jaar, als de economie aan kracht wint, sneller zal stijgen.
5 Macro Weekly - Tijdelijke cijferzwakte - 19 augustus 2013 VS - Economie & Rente Nieuwe uitkeringsaanvragen X 1.000 700 650 600 550 500 450 400 350 300 07 09 11 13 Wekelijks Vierwekelijks gemiddelde Economie Nick Kounis, tel: +31 20 343 5616 De nieuwe aanvragen voor een werkloosheidsuitkering daalden vorige week verder van 335.000 tot 320.000, het laagste niveau sinds oktober 2007. De dalende trend is overtuigend en ondersteunt ander bewijs dat de banengroei, na een lichte daling in juli, in augustus waarschijnlijk weer aan zal trekken. De consumentenprijzen stegen in juli met 0.2% t.o.v. juni. Hierdoor nam de jaarlijkse inflatie iets toe, van 1,8% naar 2%. De inflatie blijft echter bescheiden maar gezien recente cijfers hoeft de Fed niet bang te zijn dat de inflatie tot een ongewenst laag niveau daalt. De indices voor het ondernemersvertrouwen waren zwak. Zowel de Empire State als de Philly Fed daalde in augustus. Tekenen dat de binnenlandse vraag aantrekt, gesteund door de verbeterende arbeidsmarkt, betere financiële positie van gezinnen en bedrijven, de ruimere kredietverlening, het vertraagde bezuinigingstempo en de aanhoudende kracht van de huizenmarkt, wijzen er echter op dat de zwakke productiecijfers eerder een kronkel zijn dan een trend. Fed Bloomberg enquête onder economen De gunstige cijfers over de aanvragen van een Percentage dat afbouw van aankopen vanaf september verwacht werkloosheidsuitkering en de oplopende inflatie volgden op een hele reeks positieve macrocijfers. Dit maakt het waarschijnlijk dat het 70 beleidscomité (FOMC) van de Fed op de bijeenkomst van 19-20 60 september zal aankondigen dat de aankoopprogramma s voor 50 obligaties geleidelijk worden teruggeschroefd. Dit blijft ons 40 basisscenario, al is het nog geen uitgemaakte zaak. Belangrijke 30 economische cijfers zoals de ISM-indicatoren en het rapport over 20 10 de arbeidsmarkt kunnen deze stap nog vertragen. Als de ISMindices de stijging van juli echter vasthouden en de banengroei is 0 hersteld tot 200.000 of meer (niet onwaarschijnlijk gezien de lagere 4-5 juni 19-20 juni 18-22 juli 9-13 aug uitkeringsaanvragen), dan lijkt een begin van de afbouw in september bijna onvermijdelijk. Volgens het laatste Bloomberg onderzoek onder analisten verwacht een groeiende meerderheid (65% volgens de enquête van 9-13 augustus) dat de Fed volgende maand het tempo van de steunaankopen gaat vertragen. Rente US Treasuries % 3.0 2.5 2.0 1.5 1.0 Dec-12 Feb-13 Apr-13 Jun-13 Tienjaars rente (l.a.) Tweejaars rente (r.a.) Bron: Bloomberg 0.45 0.40 0.35 0.30 0.25 0.20 0.15 Rente Amerikaanse staatsobligaties (Treasuries) hadden te lijden van de economische cijfers, aangezien de financiële markten een grotere kans op afbouw van de steunaankopen vanaf september inprijsden. Hoewel dit ook ons basisscenario is, verwachten wij toch geen agressieve verkoopgolf van Treasuries. De Fed zal het stimuleringsbeleid geleidelijk stopzetten en het zal nog even duren voordat de beleidsrente wordt verhoogd. Wij denken daarom dat de Fed zal ingrijpen wanneer de rente op Treasuries te sterk en te snel oploopt, want een verkrapping van de financiële condities is wel het laatste waarop de Fed zit te wachten. Wij gaan ervan uit dat de rente op Treasuries snel afvlakt zodra de Fed duidelijk maakt dat een snelle verhoging van de beleidsrente er niet in zit. Op de langere termijn, naarmate de economie aan kracht wint en beëindiging van het stimuleringsbeleid dichterbij komt, voorzien wij voor volgend jaar een tweede verhoging van de lange rente.
6 Macro Weekly - Tijdelijke cijferzwakte - 19 augustus 2013 VS - Valuta EUR/USD Ratio tweejaars rente Duitsland/VS niveau 1.5 1.40 1.1 1.36 0.7 1.32 0.3-0.1 1.28-0.5 1.24-0.9 1.20 Jan 12 Jul 12 Jan 13 Jul 13 Ratio tweejaars rente Duitsland / VS (l.a.) EUR/USD (r.a.) EUR/GBP, renteverwachtingen Rente in % EUR/GBP (omgekeerde volgorde) 3.0 0.78 2.5 0.80 0.82 2.0 0.84 1.5 0.86 1.0 0.88 0.5 0.90 Jan 13 Feb 13 Mar 13 Apr 13 May 13 Jun 13 Jul 13 Aug 13 90 days Sterling interest rates Sept 2016 (lhs) EUR/GBP (rhs) Bron: Bloomberg USD/JPY Niveau 106 102 98 94 90 86 82 78 74 Jan 12 Jul 12 Jan 13 Jul 13 Bron: Bloomberg EUR/USD Georgette Boele, tel: +31 20 629 7789 Vorige week dreven meevallende cijfers voor de eurozone de Duitse rente op en daarmee ook de euro. Een uitzondering was echter tegen de USD. Eerder in de week, steunden de beter dan verwachte Amerikaanse cijfers en een oplopende rente in de VS de dollar. De stijging van de dollar hield aan totdat de markt zich nerveus begon te maken over de afbouw van de monetaire verruiming door de Fed. Toen op donderdag de VIX (index van aandelenvolatiliteit) opliep en de Amerikaanse aandelenmarkt daalde, moest de USD de eerdere koerswinst inleveren en kwam de EUR/USD weer boven 1,3350. Wij denken dat een krachtige groei van de Amerikaanse economie de markten op den duur zal kalmeren en het beleggerssentiment zal verbeteren. De combinatie van meevallende macrocijfers en een hogere rente in de VS zal de dollar flink de wind in de zeilen geven tegenover de euro. Voorts denken wij dat de ECB de verwachtingen ten aanzien van een verdere verlaging van de korte rente in de eurozone zal temperen. Wij handhaven onze eindejaarsprognose voor de EUR/USD op 1,20. GBP Twee weken geleden koppelde de BoE een eerste renteverhoging aan een daling van de werkloosheid tot 7%. Volgens ramingen van het MPC wordt deze drempelwaarde pas in het derde kwartaal van 2016 bereikt. De markt en ook wij delen deze inschatting niet. Volgens ons zal de werkloosheid sneller dalen en is het onwaarschijnlijk dat de BoE de rente tot het derde kwartaal van 2016 ongewijzigd laat. Meevallende cijfers voor de werkgelegenheid en de detailhandelsomzet onderstreepten vorige week ons standpunt. De EUR/GBP schoof hierdoor op in de richting van 0,85 (stijging GBP) en de GBP/USD trok aan richting 1,56. Wij denken dat voor de GBP/USD het huidige niveau moeilijk te handhaven is omdat de druk op de USD te ver is doorgeschoten. Hoewel wij ervan uitgaan dat de BoE eerder dan tot nu toe aangegeven de monetaire stimulering gaat afbouwen, de Amerikaanse economie harder zal groeien dan de groei in het VK. Dit maakt de rally van de GBP/USD kwetsbaar. Tegenover de euro zien wij wel ruimte voor verder herstel van het pond tot 0,84 eind september. JPY Aan het begin van de week steeg de yen na de bekendmaking dat de BBP-groei de consensusverwachting niet had gehaald. Het is niet ongewoon dat de yen stijgt bij zwakkere cijfers en daalt bij betere cijfers. Toen later in de week het renteverschil tussen de VS en Japan groter werd, onder invloed van meevallende Amerikaanse cijfers, kwam de yen onder druk. Het bericht dat de Japanse regering overweegt de vennootschapsbelasting te verlagen, duwde de yen naar beneden. De autoriteiten zijn blijkbaar niet tevreden over de kracht van de economie en verdere monetaire stimulering is niet uitgesloten. Wij denken dat de Bank of Japan de zeer ambitieuze inflatiedoelstelling van 2% binnen de komende twee jaar bij lange na niet gaat halen. De BoJ zal dan haar obligatieaankopen waarschijnlijk moeten opvoeren en dit zal vervolgens bijdragen aan een verdere waardedaling van de yen. Onze prognose voor de USD/JPY is 110 eind dit jaar en 120 eind volgend jaar.
7 Macro Weekly - Tijdelijke cijferzwakte - 19 augustus 2013 Azië - Economie & Valuta India: Industriële productie % j-o-j 20 15 10 5 0-5 -10 Jan-08 Jan-09 Jan-10 Jan-11 Jan-12 Jan-13 Zuid-Korea en Hongkong: BBP % j-o-j 10 8 6 4 2 0-2 -4 Q2 2009 Bron: Bloomberg USD/INR Niveau 70 60 50 40 30 20 Q4 2009 Q2 2010 Q4 2010 Hongkong Q2 2011 Q4 2011 Zuid Korea Q2 2012 Q4 2012 Q2 2013 10 91 93 95 97 99 01 03 05 07 09 11 13 India Maritza Cabezas, tel +31 20 343 5618 Georgette Boele (FX), tel. +31 20 629 7789 De Indiase autoriteiten hebben een aantal maatregelen genomen om de nationale munt te steunen. Naast opnieuw een verhoging van de invoerrechten voor goud wil de Minister van Financiën het tekort op de lopende rekening terugdringen naar USD 70 mld (3,7% van het BBP) in begrotingsjaar 2014 tegen USD 88 mld (4,8% van het BBP) vorig jaar. Dit is mede ingegeven door de problemen om het begrotingstekort te financieren en de verslechterende macrocijfers. De industriële productie zwakte in juni verder af en de groothandelsprijsinflatie is gestegen van 4,9% in juni naar 5,8% in juli. Het handelstekort werd voor de tweede maand op rij kleiner dankzij exportgroei en kwantitatieve maatregelen om de goudinvoer te beheersen. Aan het eind van de week maakte de Indiase centrale bank nieuwe maatregelen bekend om de kapitaaluitstroom terug te dringen, o.a. beperking van buitenlandse investeringen door Indiase bedrijven en repatriatie van kapitaal en verbod op de aankoop van vastgoed in het buitenland. Om het vertrouwen te verbeteren, zijn echter meer overtuigende, structurele maatregelen nodig. Overige Aziatische landen De tot nu toe gepubliceerde BBP-cijfers wijzen op een bescheiden groei in Azië in het tweede kwartaal. De BBP-groei in Hongkong versnelde van 2,9% j-o-j in het eerste kwartaal naar 3,3% in het tweede kwartaal. De netto export leverde een negatieve bijdrage, maar de investeringen in vaste activa verbeterden merkbaar na een negatief eerste kwartaal. De bijdrage van de particuliere consumptie nam iets af in vergelijking met het eerste kwartaal. Onze prognose voor heel 2013 is een BBP-groei van 3,0%. Zoals reeds eerder gemeld, is ook de groei van het Zuid-Koreaanse BPP versneld, namelijk van 1,5% j-o-j in het eerste kwartaal naar 2,3% in K2. Dit was vooral te danken aan forse bestedingen in de bouw en door de overheid. De overige investeringen in vaste activa hadden nog steeds te lijden van het zwakke ondernemingsklimaat. Voor heel 2013 voorzien wij een BBP-groei van 3%. Het BBP van Singapore groeide met 3,8% in K2, iets meer dan de 3,7% in het eerste kwartaal. In het algemeen denken wij dat de wereldeconomie in het tweede kwartaal geleidelijk zal aantrekken en de bedrijvigheid in Azië zal ondersteunen. Aziatische valuta s Aziatische valuta s stonden opnieuw onder druk, behalve de Chinese yuan (CNY) die licht in waarde steeg tegenover de USD. De CNY wordt als een relatief veilige belegging gezien vergeleken met de Japanse yen (JPY) en Indiase roepie (INR). De hernieuwde zwakte van de yen trof alle Aziatische valuta s en vergrootte de vrees voor een negatief exporteffect. Daarnaast leverden de pogingen van de Indiase regering en centrale bank (RBI) om de daling van de INR te stoppen, niets op. Nieuwe maatregelen konden de financiële markten niet overtuigen. Het is wachten op initiatieven die wel zoden aan de dijk zetten. Hierbij hebben sommige marktpartijen de hoop gevestigd op Raghuram Rajan die op 4 september aantreedt als nieuwe president van de RBI. Als hij de verwachtingen niet kan waarmaken, zal de INR onder druk blijven staan. Bron: Bloomberg
8 Macro Weekly - Tijdelijke cijferzwakte - 19 augustus 2013 Blijf altijd op de hoogte van onze visie op de economie en sectoren en download nu de Market Insights app via abnamro.nl/marketinsights of direct in de App Store. Lees meer van het Economisch Bureau op: abnamro.nl/economischbureau Dit document is samengesteld door ABN AMRO. Het heeft uitsluitend als doel om financiële en algemene informatie te verstrekken over de economie. ABN AMRO behoudt zich alle rechten voor met betrekking tot de informatie in het document en het document wordt uitsluitend aan u verstrekt voor uw informatie. Het is niet toegestaan dit document (geheel of deels) te kopiëren, distribueren, door te geven aan een derde of om het voor enig ander doel te gebruiken dan hier boven bedoeld. Dit document is informatief bedoeld en vormtgeen aanbieding van effecten aan het publiek, of een uitnodiging om een aanbod te doen. U mag niet om welke reden dan ook vertrouwen op de informatie, meningen, beramingen, en aannames in dit document noch dat hetcompleet, accuraat of juist is. Er wordt geen garantie gegeven, uitdrukkelijk of stilzwijgend, door of uit naam van ABN AMRO, haar directeuren, functionarissen, vertegenwoordigers, gelieerde partijen, groepsmaatschappijen of werknemers met betrekking tot de juistheid of volledigheid van de informatie in dit document, en geen enkele aansprakelijkheid wordt geaccepteerd voor enig verlies als direct of indirect gevolg van het gebruik van deze informatie. De opvattingen en meningen opgenomen hierin kunnen op enig moment aan verandering onderhevig zijn en ABN AMRO heeft geen enkele verplichting om de informatie in dit document na de datum hiervan te herzien. Voordat u in enig product van ABN AMRO investeert, dient u zich te informeren over de verschillende financiële en andere risico s, alsmede mogelijke beperkingen voor u en uw investeringen als gevolg van toepasselijke wetgeving en regels. Indien u, na lezing van dit document, overweegt een investering te doen in een product, raadt ABN AMRO aan om een dergelijke investering met uw relatiemanager of persoonlijke adviseur te bespreken om nader te bezien of het relevante product met inachtneming van alle mogelijke risico s past bij uw investeringen. De waarde van beleggingen kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garanties voor de toekomst. ABN AMRO behoudt zich het recht voor wijzigingen in dit materiaal aan te brengen. Alle rechten voorbehouden
9 Macro Weekly - Tijdelijke cijferzwakte - 19 augustus 2013 Verklaring gebruikte termen en afkortingen/ land- en muntcodes BBP BoE BoJ bruto binnenlands product Bank of England (centrale bank) Bank of Japan (centrale bank) m-o-m MBS maand op maand vergeleken met voorgaande maand hypotheekgerelateerde producten (Mortgage Backed Securities) BRIC CPI DBI EC Brazilië, Rusland, India en China consumentenprijsindex Directe buitenlandse investeringen Europese Commissie OECD OESO OMT-programma Organisation for Economic Cooperation and Development Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling opkoopprogramma van staatsobligaties door de ECB EFSF European Financial Stability Facility EONIA Euro OverNight Index Average eendaagse rente in de eurozone EU Europese Unie Euribor Euro InterBank Offered Rate interbancaire rente ECB Fed Fiscal cliff (VS) FOMC Europese Centrale Bank Federal Reserve (centrale bank VS) Automatisch ingaande belastingverhogingen en uitgavenreducties, die oorspronkelijk per 1 januari 2013 gepland stonden Beleidscomité van de Federal Reserve (Federal Open Market Committee) Funding for lending (VK) programma waaronder banken goedkope financiering krijgen van de centrale bank mits ze die doorgeven in de vorm van leningen aan de private sector HICP Ifo IMF j-o-j Kerninflatie k-o-k harmonised index of consumer prices geharmoniseerde consumentenprijsindex Institut für Wirtschaftsforschung Internationaal Monetair Fonds jaar op jaar - vergeleken met overeenkomstige periode een jaar eerder inflatie exclusief voedsel- en energieproducten kwartaal op kwartaal vergeleken met voorgaande kwartaal OPEC PBoC pep Organisatie van Olieproducerende en Exporterende Landen People s Bank of China (centrale bank) per eenheid product Perifere landen (periferie) Griekenland, Portugal, Spanje, Italië (en soms ook Ierland) PMI Purchasing Managers Index inkoopmanagersindex PPI r.a. Refi-rente Repo Reverse repo producentenprijsindex rechteras herfinancieringsrente belangrijkste beleidsrente van de ECB Transactie waarbij een bank vermogenstitels koopt met de verplichting deze terug te verkopen aan de verkoper tegen een vooraf vastgestelde prijs zie repo, maar dan bezien vanuit het perspectief van de verkoper saar seasonal adjusted annual rate = geannualiseerd en gecorrigeerd voor seizoensinvloeden Treasuries Vix-index WPI ytd Amerikaanse staatsobligaties index die de volatiliteit op financiële markten meet Wholesale Price Index (groothandelsprijsindex) year to date ontwikkeling van begin van het jaar tot heden k-o-k, op jaarbasis l.a. LTRO mld geannualiseerd linkeras driejarige lening van de ECB aan het bankwezen miljard
10 Macro Weekly - Tijdelijke cijferzwakte - 19 augustus 2013 Land Landcode Muntcode Japan JP JPY China CN CNY Hongkong HK HKD India IN INR Indonesië ID IDR Zuid-Korea KR KRW Malaisië MY MYR Pakistan PK PKR Philipijnen PH PHP Singapore SG SGD Taiwan, Province of China TW TWD Thailand TH THB Australië AU AUD Nieuw-Zeeland NZ NZD Bulgarije BG BGN Hongarije HU HUF Kroatië HR HRK Kazachstan KZ KZT Letland LV LVL Litouwen LT LTL Moldavië MD MDL Oekraïne UA UAH Oezbekistan UZ UZS Polen PL PLN Roemenië RO RON Rusland RU RUB Servië RS RSD Tsjechië CZ CZK Turkije TR TRY Nederland NL EUR Oostenrijk AT EUR Portugal PT EUR Slovenië SI EUR Slowakije SK EUR Spanje ES EUR Denemarken DK DKK IJsland IS ISK Noorwegen NO NOK Verenigd Koninkrijk GB GBP Zweden SE SEK Zwitserland CH CHF Zuid-Afrika ZA ZAR Canada CA CAD Verenigde Staten US USD Argentinië AR ARS Brazilië BR BRL Colombia CO COP Chili CL CLP Ecuador EC USD Mexico MX MXN Paraguay PY PYG Peru PE PEN Uruguay UY UYU Venezuela VE VEF Eurozone EZ België BE EUR Cyprus CY EUR Duitsland DE EUR Estland EE EUR Finland FI EUR Frankrijk FR EUR Griekenland GR EUR Ierland IE EUR Italië IT EUR Luxemburg LU EUR Malta MT EUR