INHOUDSTAFEL GEZINSGIDS 1. GEZIN EN RECHT 1 1.1 Huwelijk 1 1.2. Samenwonen 6 1.3. Overlijden 7 2. GEZIN EN WELZIJN 10 2.1. Zwangerschap en geboorte 10 2.2. Wettelijke bescherming van het moederschap 12 2.3. Verlof om gezinsredenen 13 2.4. Adoptie 14 2.5. Kinderopvang 16 2.6. Gezinsbond 20 3. GEZIN EN INKOMEN 20 3.1. Kinderbijslag 20 3.2. Werkloosheid 21 3.3. Ziekte-en invaliditeitsverzekering 22 3.4. Leefloon 23 3.5. Pensioen 24 3.6. Financiële moeilijkheden 26 4. GEZIN EN ARBEID 26 4.1. Belang van arbeid op persoonlijk en financieel vlak 26 4.2. Laaggeschoold en werkloos 26 4.3. Uitbetalingsinstellingen voor werkloosheidsuitkeringen 29 5. GEZIN EN FISCALITEIT 30 5.1. Inkomensbelasting 30 5.2. Belastingsaangifte 30 5.3. Gezinslasten 31 5.4. Belasting op inkomens uit onroerend goed 31 5.5. Onroerende voorheffing 32
5.6. Belasting op inkomsten uit roerende goederen en kapitalen 32 5.7. Beroepsinkomsten 32 5.8. Niet belastbaar inkomen 33 5.9. Jongeren en belastingen 33 6. GEZIN EN WONEN 34 6.1. Sociale huisvestingsmaatschappijen 34 6.2. WEBRA 35 6.3. Zonnige woonst 35 6.4. Een woning bouwen 36 6.5. Een woning kopen 36 6.6. Financiering van de wonnig 37 6.7. Tegemoetkoming van de overheid 37 6.8. Premies van het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap 38 7. GEZIN EN ONDERWIJS 39 7.1. Leerplicht 39 7.2. Overzicht van de scholen in de Gemeentebestuur Sint-Pieters-Leeuw 40 7.3. CLB 42 7.4. Studietoelagen 44 8. GEZIN EN VRIJE TIJD 44 8.1. Het belang van ontspanning 44 8.2. Overzicht van sport- en socio-culturele verenigingen 45 9. GEZIN EN GEZONDHEID 46 9.1. Kind en Preventie 46 9.2. Medisch schooltoezicht 47 9.3. Vaccinaties 47 9.4. Preventieve acties 48 9.5. Dokters 48 9.6. Apothekers 48 9.7. Thuisverpleging 48
9.8. Gezinshulp 49 9.9. OCMW 49 9.10. PWA 49 9.11 Mutualiteiten 50 9.12. Rode Kruis 50 9.13. Vlaamse Kruis 51 9.14. Centra voor geestelijke gezondheidszorg 51 9.15. Ziekenhuis Inkendael 51 10. VORMING EN OPLEIDING 52 10.1. Betaald educatief verlof 52 10.2. Opleidingscheques 53 11. GEMEENTELIJKE DIENSTEN 54 11.1. Gemeentelijke sociale en welzijnsdienst 54 11.2. Jeugddienst 54 11.3. VZW GIB 56 12. POLITIE SINT-PIETERS-LEEUW 56
1. GEZIN EN RECHT 1.1. Huwelijk Huwelijksformaliteiten De aangifte van een huwelijk gebeurt door beide partijen bij de burgerlijke stand. Een huwelijk moet worden afgekondigd in de gemeente van de woon- of verblijfplaats van elke aanstaande echtgenoot. Na de afkondiging moet er een wachttijd van tien dagen in acht worden genomen. Iedereen kan in die periode verzet tegen het huwelijk aantekenen. Beide aanstaande echtgenoten hebben een gezegeld uittreksel uit de geboorteakte nodig. Een huwelijk wordt openbaar afgesloten, voor de ambtenaar van de burgerlijke stand van de plaats waar één van de twee echtgenoten zijn woon- of verblijfplaats heeft, in aanwezigheid van twee getuigen. Sinds 2003 kunnen homo s en lesbiennes ook trouwen. Rechten en plichten van echtgenoten De wetgever heeft een aantal rechten en plichten van de echtgenoten vastgelegd waarvan niet kan worden afgeweken. Persoonlijke relatie: echtgenoten moeten met elkaar samenwonen, zijn elkaar trouwverschuldigd, moeten elkaar financieel en moreel bijstaan. Naam: je hebt niet het recht om voor beroepsdoeleinden de naam van je 1
echtgenoot of echtgenote te gebruiken zonder zijn/haar toestemming. Echtelijke verblijfplaats: echtgenoten kiezen samen de echtelijke verblijfplaats of de plaats waar zij samenwonen. Daarnaast kunnen zij nog een aparte officiële verblijfplaats hebben. Vrije beroepskeuze: echtgenoten kunnen elk vrij een beroep kiezen zonder toestemming van de partner. Als je oordeelt dat de uitoefening van het beroep van je partner jouw belangen of die van de kinderen schade berokkent, kan je je tot de vrederechter wenden. Inning en besteding van inkomsten: elke echtgenoot ontvangt de eigen inkomsten uit loon, opbrengsten, vergoedingen,... maar moet daarmee in redelijke mate bijdragen tot de lasten van het huwelijk. Pas daarna mag het inkomen worden besteed in het kader van haar/zijn professionele activiteit. Openen van een rekening: men mag een rekening op eigen naam openen of een kluis huren. De financiële instelling brengt de andere echtgenoot wel op de hoogte. Volmacht: elke echtgenoot kan een ander persoon volmacht geven bepaalde verrichtingen te doen. Een volmacht kan altijd worden herroepen. 2
Beheer van gezinswoning en huisraad: over verkopen, verhuren, wegschenken of hypothekeren van de gezinswoning beslissen beide echtgenoten samen. Lasten van het huwelijk: ieder draagt naar eigen vermogen bij in de lasten. Schulden van huishouding: beide echtgenoten kunnen aansprakelijk worden gesteld. Als één van hen buitensporige schulden maakt, moet hij/zij die alleen betalen. Huwelijkscontract Het huwelijksvermogensrecht bepaalt welke goederen en eigendommen elke echtgenoot afzonderlijk mag beheren en welke gemeenschappelijk worden beheerd. Man en vrouw kunnen dat in zekere mate zelf bepalen door het afsluiten van een huwelijkscontract. Doen zij dat niet dan is het wettelijk stelsel van toepassing. Veranderen van stelsel tijdens je huwelijk kan, maar kost extra omdat je de notaris en de rechtbank moet inschakelen. Overzicht van de mogelijkheden: - wettelijk stelsel (geen huwelijkscontract); - Gemeenschap met inbreng van één of meer persoonlijke goederen; - algemene gemeenschap waarbij alle goederen tot de gemeenschap behoren; - scheiding van goederen. 3
Echtscheiding Echtscheiding op grond van bepaalde feiten Je kan de echtscheiding op grond van bepaalde feiten aanvragen verwijzend naar vb: gewelddaden, mishandeling, grove belediging,... Alle feiten verliezen hun waarde bij een verzoening, zelfs tijdens een echtscheidingsprocedure. Na een feitelijke scheiding van meer dan vijf jaar kan men automatisch scheiden. Echtscheiding door onderlinge toestemming Je moet twintig jaar oud zijn en twee jaar getrouwd en samen een verdeling opmaken. De procedure duurt zes maanden. De echtgenoten moeten in die periode tweemaal voor de rechter verschijnen met een tussenperiode van drie maanden. Als één van de echtgenoten niet opdaagt moet de procedure worden overgedaan. Echtscheiding van tafel en bed Wie niet meer wil samenleven, maar toch wil getrouwd blijven kiest voor een scheiding van tafel en bed. Alle huwelijksplichten blijven bestaan uitgezonderd de plicht tot samenwonen. Na drie jaar kan men scheiding van tafel en bed omzetten in een definitieve scheiding. Alimentatie of onderhoudsgeld Kan zowel voor echtgenoot als kinderen. De ouder die niet meer met de kinderen samenwoont, moet gewoonlijk een vaste vergoeding betalen voor het onderhoud en opvoeding van de kinderen. De echtgenoot die financiële ondersteuning behoeft, kan een alimentatie afdwingen van de 4
gewezen echtgenoot. Het criterium is dat men in dezelfde levensstandaard moet kunnen verder leven. Ontbinding van de samenwoning Bij huwelijk, overlijden, een gezamenlijke verklaring van beëindiging of een eenzijdige verklaring van beëindiging kan het huwelijk ontbonden worden. De verklaring moet overhandigd worden aan de ambtenaar van de burgerlijke stand van de gemeente waar de samenwonenden hun woonplaats hadden. Bij eenzijdige verklaring brengt de ambtenaar de andere partij binnen acht dagen op de hoogte van de beëindiging via een deurwaardersexploot. De verklaring moet volgende gegevens bevatten: datum van de verklaring, de persoonlijke gegevens van beide partijen, handtekening van beide partijen en de vermelding van de wil de wettelijke samenwoning te beëindigen. Het ouderlijk gezag na echtscheiding Bij een echtscheiding moet worden uitgemaakt bij wie de kinderen zullen wonen. Dat heet opdracht van het ouderlijk gezag (= vroeger hoederecht). De jeugdrechter kan deze beslissing herroepen. De ouder aan wie het ouderlijk gezag is opgedragen neemt alle beslissingen in verband met de opvoeding en is ook aansprakelijk voor de kinderen. 5
Het recht op persoonlijk contact De ouder bij wie de kinderen niet wonen heeft het recht toe te zien op de opvoeding van de kinderen. Dat gebeurt via het recht op persoonlijk contact (= vroeger bezoekrecht), geregeld tijdens de echtscheidingsprocedure of door de vrederechter. Ook grootouders hebben recht op contact met hun kleinkinderen. Co - ouderschap Er bestaat een wettelijke regeling omtrent co-ouderschap. Het is een formule die beide gescheiden ouders in staat stelt op bevredigende wijze bij de opvoeding van de kinderen betrokken te blijven. Een goede verstandhouding tussen beide ouders is onontbeerlijk. 1.2. Samenwonen Rechten en plichten van samenwonenden De rechten en plichten van het huwelijk kunnen niet zomaar op het samenwonen worden toegepast. Voor de wet blijf je vreemden voor mekaar, uitgezonderd i.v.m. werkloosheidsuitkeringen en ziekte en invaliditeitsuitkeringen. Voor het pensioen en de belastingen heeft samenwonen geen enkele invloed. Bij overlijden van je partner heb je geen recht op een overlevingspensioen. Samenwonen en financiën Door de invoering van de wettelijke samenwoning werden er enkele basisregels van het huwelijk overgenomen. Zo onder meer de 6
plicht dat ieder naar evenredigheid van zijn of haar mogelijkheden moet bijdragen in de lasten van het samenleven en het recht van inspraak dat ieder heeft in elke beslissing die wordt genomen over de gezinswoning. Een samenwoningcontract zorgt ervoor dat bij eventuele breuk of bij overlijden van een partner duidelijkheid bestaat rond belangrijke aangelegenheden (eigendomsrecht,...). Een samenwoningcontract kan je zelf in onderling akkoord opstellen of als notariële akte. Het voordeel van een notariële akte is dat je een absoluut bewijs hebt dat geen van beide partners kan aanvechten. De vrederechter kan dringende voorlopige maatregelen nemen indien de verstandhouding van de samenwonenden verstoord is. Dit kan tot drie maanden na het beëindigen van het wettelijk samenwonen. Onderhoudsgeld is in dit geval niet meer mogelijk aangezien er geen plicht tot bijdrage in de lasten van de samenleving meer bestaat. 1.3. Overlijden Aangifte van overlijden De aangifte van een overlijden moet gebeuren bij de ambtenaar van de burgerlijke stand die de overlijdensakte opstelt volgens de verklaring van twee meerderjarige getuigen. In de praktijk zorgt de begrafenisondernemer daarvoor. De aangifte moet zo snel mogelijk gebeuren om toelating tot begraven of cremeren te verkrijgen. De vereiste papieren zijn: identiteitskaart van de overledene, eventueel het trouwboekje en het 7
getuigschrift van overlijden, opgesteld door een arts. De fiscale aangifte van de nalatenschap moet binnen de vijf maanden na het overlijden worden ingediend bij het kantoor van Registratie en Successierechten waar de overledene zijn laatste woonplaats had. Doe hierbij beroep op een notaris. De erfenis en het erfrecht Onmiddellijk na de bekendmaking van het overlijden worden alle geldrekeningen automatisch geblokkeerd, zowel die op naam van de overledene als die op naam van de echtgenoot. Akte van bekendheid Dit officieel document wordt opgesteld (door het vredegerecht of door de notaris) om aan te geven wie de erfgenamen zijn en wat hun aandeel in de nalatenschap is. Erfrecht van de langstlevende echtgenoot: De langstlevende echtgenoot blijft het vruchtgebruik op alle goederen van de overledene genieten. Als er geen kinderen zijn, erft de weduwe/weduwnaar altijd de gehele gemeenschap. De familie erft de naakte eigendom van de eigen persoonlijke goederen van de overledene. Als er geen kinderen of familie zijn, erft de overlevende de gehele nalatenschap in volle eigendom. Erfrecht van de kinderen Alle kinderen, zowel binnen als buiten het huwelijk geboren, erven in gelijke mate. 8
Het volstaat dat de afstammingsband bestaat. Een adoptiekind erft wel van zijn adoptanten, maar niet van zijn familie. Zij erven ook van hun echte ouders en hun bloedverwanten. Bij volle adoptie erft het kind van de adoptieouders en hun familie, maar niet van de natuurlijke ouders. Kinderen erven normaal de hele erfenis, voor elk gelijke delen. Behalve de kinderen erft enkel de echtgeno(o)t(e). Kleinkinderen erven uitsluitend als hun ervende ouder overleden is. Kinderen kunnen niet worden onterfd. Wijzigen van het erfrecht bij testament Bij een testament of door een gift bij een testament kan je het deel van de langstlevende echtgenoot vermeerderen of verminderen. In het huwelijkscontract kan ook worden gestipuleerd dat de angstlevende echtgenoot de volle eigendom krijgt van het gehele gemeenschappelijke vermogen, zelfs indien er kinderen zijn. Erfrecht bij samenwonenden Voor het erfrecht zijn samenwonenden vreemden voor elkaar. Je betaalt successierechten die veel hoger zijn dan voor gehuwden. Nalatenschap aanvaarden of verwerpen Elke erfgerechtigde kan kiezen tussen drie mogelijkheden: de nalatenschap zuiver aanvaarden; de nalatenschap verwerpen (als er meer schulden zijn dan vermogen); 9
de nalatenschap aanvaarden onder voorwaarden van boedelbeschrijving. 2. GEZIN EN WELZIJN 2.1. Zwangerschap en geboorte: Administratieve formaliteiten te vervullen bij zwangerschap Op de hoogte brengen van de werkgever d.m.v. doktersattest. Op de hoogte brengen van de kinderbijslagkas vanaf de zesde maand i.f.v. geboortepremie. Aangifte van geboorte bij Het gemeentebestuur binnen de 15 dagen; De werkgever of werkloosheidsdienst; Het ziekenfonds zodat het kind ten laste is ingeschreven; De kinderbijslagkas voor de geboortepremie en kinderbijslag. Moederschapsverlof Werkneemsters en werkloze vrouwen hebben recht op 15 weken moederschapverlof, vergoed door het ziekenfonds. Dit bestaat uit 9 weken postnataal verlof en 6 weken prenataal verlof. Het moederschapverlof moet onderbroken worden genomen. 10
Moederschapsuitkering De moederschapuitkering van het ziekenfonds hangt af van de situatie waarin de betrokkene zich bevindt. De uitkering voor een werkneemster wordt berekend op basis van het loon (82 % van het brutoloon tijdens eerste 30 dagen, resterende tijd 75%, verlenging 60% van het begrensde loon). De uitkering van een werkloze stemt overeen met de werkloosheidsuitkering (+19.5% gedurende eerste 30 dagen en 15 % voor de resterende periode). De moederschapuitkering mag niet meer bedragen dan de werkloosheidsuitkering. Een zelfstandige krijgt een forfaitaire uitkering van 1.962,50 EUR voor een periode van zes weken. Vaderschapsverlof De vader heeft de mogelijkheid, in geval van overlijden of hospitalisatie van de moeder, de overblijvende prenatale rust op te nemen i.p.v. de moeder. Meer inlichtingen bekom je bij je ziekenfonds. Kraamhulp Naast medische verzorging en begeleiding kan het voor vele pas bevallen vrouwen nuttig en aangenaam zijn ook hulp en ondersteuning te krijgen bij de voeding en verzorging van de baby, opvang van andere kinderen en bereddering van het huishouden. Voor deze specifieke (van korte duur, na bevalling) hulp van een ervaren kraamverzorgende kan men terecht bij de diensten voor gezinszorg met afdeling kraamzorg. Ook tijdens de zwangerschap, wanneer deze moeizaam verloopt, kan men beroep doen op een kraamverzorgende. 11
Wat doet de kraamverzorgende? hulp bij verzorging moeder en baby hulp bij voeding van de baby hulp in het dagelijkse huishouden opvang van de andere kinderen hulp bij ontvangst van het bezoek Hoe vraag je kraamhulp aan? Rond de zesde zwangerschapsmaand aangezien een aantal formaliteiten moeten voldaan zijn eer men de hulp kan starten. Kraamhulp vindt u bij de erkende diensten voor gezinszorg. De belangrijkste zijn: Landelijke Thuiszorg 02 481 08 60 Familiehulp 02 543 79 10 De kosten voor kraamhulp worden berekend aan de hand van het netto belastbaar gezinsinkomen. Ziekenfondsen en sommige verzekeringsinstellingen komen tussen in de kosten van kraamhulp. 2.2. Wettelijke bescherming van het moederschap. Bescherming tegen ontslag De wet beschermt de zwangere vrouw tegen ontslag vanaf het ogenblik dat de werkgever op de hoogte is tot één maand na het postnataal verlof. Het is aanbevolen de werkgever aangetekend op de hoogte te brengen van je zwangerschap. Bescherming tijdens het werk Bepaalde ongezonde werkzaamheden zijn verboden voor zwangere werknemers of werknemers die borstvoeding geven (scheikundige stoffen, hoge temperaturen,...). Overuren zijn verboden en nachtwerk mag niet worden verplicht. 12
2.3. Verlof om gezinsredenen In de privé-sector De vader heeft recht op tien dagen betaald verlof, te nemen binnen de maand na de geboorte. De 7 extra dagen worden betaald door het ziekenfonds. Per jaar kan men maximaal tien dagen onbetaald verlof nemen. Loopbaanonderbreking kan je bij je werkgever aanvragen (RVA Dienst loopbaanonderbrekingen,keizerslaan 7,1000 Brussel, tel: 02/515 41 11 of www.rva.be). Sedert 1 januari 2002 is het stelsel van tijdskrediet in de plaats gekomen van de loopbaanonderbreking. Ouderschapsverlof kan zowel voor moeder als vader (aanvragen bij de RVA of vakbond). In de openbare sector Er gelden verschillende regels voor statutair en niet statutair personeel, contacteer je personeelsdienst. De vader krijgt vier dagen betaald verlof bij de geboorte van het kind. Ouderschapsverlof kan na het postnataal verlof voor maximaal drie maanden. Verlof voor opvang bij adoptie of pleegvoogdij. 1. Loopbaanonderbreking. 2. Gecontingenteerd verlof. 3. Verlof voor verminderde prestatie Als werkloze De vader krijgt drie dagen verlof binnen de 12 dagen die volgen op de geboorte. 13
2.4. Adoptie Je mag je werkloosheidsperiode onderbreken om je kinderen op te voeden. Je moet wel een nieuwe aanvraag tot werkloosheidsuitkering doen binnen de drie jaar. Vrijstelling van stempelcontrole om familiale en sociale reden kan voor minimum zes en maximaal 12 maanden. Adoptie gebeurt hoofdzakelijk met het doel een minderjarige in een nieuw gezin op te nemen. Soms worden ook volwassenen geadopteerd. Gewone adoptie Bij de gewone adoptie blijven beperkte banden bestaan tussen de geadopteerde en zijn oorspronkelijke familie. Volle adoptie Bij de volle adoptie worden alle banden met de oorspronkelijke familie verbroken en behoort de geadopteerde volledig en uitsluitend tot de familie van de adoptanten. De volle adoptie blijft na de meerderjarigheid bestaan. De belangrijkste nieuwigheden zijn de volgende: o Openstellen van adoptie voor samenwonenden van ongelijk geslacht, dus niet alleen echtgenoten kunnen een kind adopteren. Een voorwaarde is wel dat men minstens drie jaar permanent samenwoont. o Het adoptieverlof is uitgebreid sinds 25 juli 2004. Een werknemer kan nu tot maximum twaalf weken adoptieverlof opnemen. Het aantal weken hangt af van de leeftijd van het kind. Is het jonger dan drie jaar bij het 14
begin van het adoptieverlof, bedraagt dit maximum zes weken. Is het kind tussen drie en acht jaar, mag een adoptieverlof van vier weken worden opgenomen. Vanaf de leeftijd van acht jaar is geen adoptieverlof meer voorzien. De maximale duur van het adoptieverlof kan worden verdubbeld in geval het kind een zware handicap of een ernstige aandoening heeft. Adoptieverlof moet in een aaneengesloten periode worden opgenomen. Het moet opgenomen worden binnen de twee maanden volgend op de inschrijving van het kind als deeluitmakend van het gezin. De uitkering die het ziekenfonds uitbetaalt, bedraagt 82% van het begrensde brutoloon en dit gedurende zes dagen per week. De werkgever moet een maand op voorhand worden ingelicht. Adoptiediensten Er bestaan verschillende erkende adoptiediensten in Vlaanderen. vb Kind en Gezin, Hallepoortlaan 27, 1060 Brussel, tel: 02 533 12 11 of www.kind&gezin.be Problemen Een kind adopteren is geen eenvoudige zaak, zowel voor adoptanten als geadopteerden. Bij problemen, van welke aard ook kan men terecht bij: Vereniging voor Kind en Adoptiegezin (VAG) Sulferbergstraat 38 8000 Brugge tel: 050 33 13 58 15
2.5. Kinderopvang Voor meer dan de helft van de kinderen in Vlaanderen is niet de school, maar het kinderdagverblijf, de peutertuin of het opvanggezin de eerste stap naar een leven buiten de vertrouwde sfeer van het gezin. Er bestaan verschillende vormen van goede opvang. Onthaalouders aangesloten bij een erkende dienst voor opvanggezinnen. De dienst voor opvanggezinnen van Sint-Pieters- Leeuw voorziet in de dagopvang en/of buitenschoolse opvang van kinderen tussen 0 en 6 jaar. De dienst telt momenteel een 16-tal onthaalgezinnen, verspreid over de gemeente. De onthaalmoeders staan in voor de dagelijkse verzorging en opvoeding van de kinderen in een rustige familiale omgeving en worden begeleid door een dienstverantwoordelijke. Ouders betalen een bijdrage volgens hun inkomen en krijgen automatisch een fiscaal attest. Dienst voor Opvanggezinnen Sint-Pieters-Leeuw Slesbroekstraat 44 1600 Sint-Pieters-leeuw 02 378 25 27 Particuliere opvanggezinnen ( P.O.G.) Een zelfstandige onthaalouder vangt de kinderen bij hem of haar thuis op. De onthaalouder beslist zelf over welke kinderen opgevangen worden, de opvang wordt rechtstreeks met hem of haar geregeld. De meeste zelfstandige onthaalouders hebben een attest van toezicht van Kind en Gezin. Kosten voor kinderopvang zijn enkel dan 16
fiscaal aftrekbaar. POG s bepalen zelf de financiële bijdrage van de ouders. Particuliere opvanginstellingen ( P.O.I.) P.O.I. zijn zelfstandige opvangvoorzieningen, waar kinderen in groepsverband worden opgevangen. De meeste POI s hebben een attest van toezicht van Kind en Gezin. Kosten voor kinderopvang zijn enkel dan fiscaal aftrekbaar. POI s bepalen zelf de financiële bijdrage van de ouders. KIDS Postweg 21 1602 Vlezenbeek 02 5697357 Sloeberke Gladiolenlaan 8 1600 Sint-Pieters-Leeuw 02 3310808 Sloeberke 2 Brusselbaan 252 1600 Sint-Pieters-Leeuw 02 3313343 Erkende en gesubsidieerde kinderdagverblijven De gemeente Sint-Pieters-Leeuw beschikt over twee kinderdagverblijven. Elk kinderdagverblijf voorziet in de dagopvang van baby s en jonge kinderen tot 3 jaar. De opvang wordt verzekerd door gediplomeerde kinderverzorgsters. Gemeentelijk kinderdagverblijf Kortjakje Slesbroekstraat 44 1600 Sint-Pieters-Leeuw 02 378 25 27 17
Gemeentelijk kinderdagverblijf Jip en Janneke Kerkstraat 14 1601 Ruisbroek 02 377 36 36 Hotel Samson vzw Postweg 24 1602 Vlezenbeek tel: 02 569 11 15 In een erkend gesubsidieerd kinderdagverblijf betalen ouders een bijdrage volgens hun inkomen en krijgen zij automatisch een fiscaal attest. Dienst voor thuisopvang van zieke kinderen en kinderen met een handicap Iedere inwoner van Sint-Pieters-Leeuw kan een beroep doen op de dienst voor Thuisopvang voor kinderen tot 12 jaar. Deze dienst beschikt over twee kinderverzorgsters die opvang aan huis verzekeren. Een doktersattest is noodzakelijk om de nood aan thuisopvang te bewijzen. Tel. 0495 589 618 Voor - en naschoolse opvang: De lagere scholen uit de gemeente organiseren voor- en naschoolse opvang. Er is gemeentelijke opvang tijdens het groot verlof in de eerste week van juli en laatste week van augustus. Dit is louter opvang, onder begeleiding van opzichters (geen monitoren). Er worden geen activiteiten georganiseerd. 18
Gemeentelijke Speelpleinwerking: Tijdens de maanden juli en augustus organiseert de gemeente een speelpleinwerking voor kinderen tussen 2,5 en 14 jaar. Elke dag verzorgen (gebrevetteerde) monitoren een ludiek programma tussen 9 en 16u. s Middags wordt soep geserveerd. Een vieruurtje is voorzien in de namiddag. Kleuters spelen op t Populiertje, + 6 -jarigen ravotten op het speelplein Zonnig Leven. Er is voor- en naopvang van 07.00 tot 09.00 uur en van 16.00 uur tot 18.00 uur in de gemeentescholen de Wegwijzer, t Populiertje en Zonnig Leven. Voor meer informatie bel dienst Jeugd, tel: 02 370 28 80 of 0495 589 616. Sportkampen Op eenvoudig verzoek kan u de brochure sportkampen voor de jeugd van het BLOSO bekomen. Wenst u als verwoede sporter een opleiding tot initiator, jeugdbegeleider of monitor te volgen? Een eenvoudig telefoontje aan de sportdienst volstaat en wij sturen u een brochure van BLOSO toe. Sportdienst - tel 02 334 21 61 - fax 02 334 21 69. Door het gemeentebestuur worden sportkampen georganiseerd tijdens het Paasverlof, de eerste volledige week van juli en de laatste volledige week van augustus. Kleuters van 3 tot 6 jaar zijn welkom in het kleutersportkamp. Kinderen van 7 tot 14 jaar zijn welkom in het omnisportkamp. 19
2.6. Gezinsbond De gezinsbond is een pluralistische en democratisch georganiseerde vereniging die zich wil inzetten voor alle gezinnen in Vlaanderen en in Brussel. Plaatselijke activiteiten zijn onder andere: tweedehandsbeurs voor kinderkleding/materiaal, kinderoppasdienst, poppenkast en lessen watergewenning en leren zwemmen. Als lid kan je ook beroep doen op verschillende diensten, voor meer informatie neem contact met de verantwoordelijken van de plaatselijke afdelingen van de gemeente: Voor Zuun/Negenmanneke/Rink: Herman Debremaeker, voorzitter (02 305 68 44). Voor Ruisbroek, Verherstraeten Christine: voorzitster (02 377 32 54). Voor Vlezenbeek: Caroline Maes-Demeyer, voozitter (02 532 24 62). Voor Oudenaken en Sint-Laureins-Berchem: Marcel Bastaerts, voorzitter (02 532 24 62). 3. GEZIN EN INKOMEN 3.1. Kinderbijslag Kinderbijslag is een bedrag dat maandelijks wordt uitbetaald voor elk kind dat tot het gezin behoort en dat ten laste is. Er bestaan verschillende systemen: kinderbijslag voor werknemers, zelfstandigen en het overheidspersoneel. Men maakt een onderscheid tussen gewone, verhoogde en bijkomende kinderbijslag. 20
Aanvragen kan bij de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers, Trierstraat 70, 1000 Brussel tel: 02 237 21 11 of info@rkw-onofts.fgov.be 3.2. Werkloosheid Om recht te hebben op een werkloosheidsuitkering moet je aan bepaalde voorwaarden voldoen: ingeschreven zijn bij de VDAB; je leerplicht voldaan hebben en je pensioenleeftijd niet hebben bereikt; arbeidsgeschikt zijn; lang genoeg gewerkt hebben of pas afgestudeerd zijn; onvrijwillig werkloos zijn en geen inkomsten hebben; in voltijds dienstverband gewerkt hebben of onvrijwillig in parttime verband; werkwillig zijn. Je werkloosheidsuitkering varieert naargelang je gezinssituatie: werknemer met gezinslast, alleenstaande of samenwonende. Wanneer beide partners stempelen hebben zij recht op een gezamenlijke uitkering die deze van het gezinshoofd benadert. Schoolverlaters moeten eerst een wachttijd doorlopen en ontvangen daarna een lagere bijdrage dan de werkloosheidsuitkering: het wachtgeld. R.V.A.: Leopoldstraat 25a, 1800 Vilvoorde, tel: 02 255 01 10. of www.rva.be 21
3.3. Ziekte- en Invaliditeitsverzekering (ZIV) De verplichte ZIV is van toepassing op nagenoeg de gehele bevolking. Er zijn 2 stelsels: het algemeen stelsel en het stelsel voor zelfstandigen. In het algemeen stelsel zijn de gerechtigden in principe alle werknemers die door een arbeidsovereenkomst verbonden zijn (arbeiders en bedienden). Zowel de werkgever als de werknemer betalen een bijdrage op het loon voor de verschillende takken van de sociale zekerheid, waaronder ZIV. Na zes maanden word je gerechtigde, en dit zolang je werkt. Je blijft gerechtigde na je pensionering en tijdens alle periodes van arbeidsongeschiktheid. Worden eveneens als gerechtigde beschouwd: mindervalide studenten hoger onderwijs, weduwen die een overlevingspensioen genieten van een gerechtigde. De ZIV komt tussen in de kosten voor gezondheidszorgen (behalve het remgeld). Bij loonverlies door arbeidsongeschiktheid geniet je een uitkering wegens arbeidsongeschiktheid. Ook de personen ten laste (vb: kinderen, een niet werkende echtgenote) genieten de ZIV. Zelfstandigen en hun helpers vallen onder het stelsel der zelfstandigen. Zij storten hun bijdrage in de Sociale Verzekeringskas voor zelfstandigen. Gepensioneerde zelfstandigen behouden hun rechten. 22
3.4. Leefloon bestaansminimumwetgeving volledig vervangen door de nieuwe leefloonwet. Dit is de wet betreffende het recht op maatschappelijke integratie. Wat is het recht op maatschappelijke integratie? Maatschappelijke integratie is een basisrecht voor iedereen en concretiseert zich in - ofwel een tewerkstelling - oftewel in het toekennen van een leefloon Jongeren beneden de 25 jaar krijgen prioriteit. Samen met de jongeren wordt nagegaan welke hun kansen zijn op de arbeidsmarkt en er worden ook stappen ondernomen om deze kansen maximaal te verhogen (vb. beroepsopleiding, sollicitatietraining, ). Wat is het leefloon? Het is een gewaarborgd minimuminkomen dat uitgekeerd wordt door het OCMW. De toekenning is afhankelijk van het inkomen, het uitputten van alle rechten op uitkeringen, het blijk geven van werkbereidheid. Wie heeft er recht op het leefloon? Elke meerderjarige Belg, verblijvend in België. Elke alleenstaande en minderjarige Belg die kinderen ten laste heeft of een medisch attest van zwangerschap kan voorleggen. Elke meerderjarige onderdaan van een E.G. -lidstaat, elke staatloze of erkend politiek vluchteling die de laatste vijf jaar in België heeft verbleven of gedurende 10 jaar van zijn leven effectief in België heeft gewoond. Vreemdelingen ingeschreven in het bevolkingsregister. 23
Categorieën Er zijn 4 categorieën waarvoor verschillende bedragen gelden. Alleenstaanden; Samenwonende personen; Alleenstaande, met co-ouderschap of onderhoudsplichtig t.o.v. de kinderen; éénoudergezin met kinderlast. Het leefloon wordt verhoogd voor mensen die onderhoudsgeld betalen en het bedrag voor een alleenstaande met kinderlast in geval van coouderschap wordt niet langer geschrapt. Terugvordering Naargelang de individuele situatie is het leefloon al dan niet terugvorderbaar. O.C.M.W. Fabrieksstraat 1, 1601 Sint-Pieters-Leeuw, tel: 02 071 03 40 of www.ocmw-sint-pieters-leeuw.be. 3.5. Pensioen Raming Vanaf de leeftijd van 55 jaar kan je een pensioenberekening aanvragen. U kan hiervoor op de sociale en welzijnsdienst terecht. Aanvraag De aanvragen voor het bekomen van een rustpensioen mogen worden ingediend één jaar voor de ingangsdatum, en dit ten vroegste in de maand waarin men verjaart. De aanvragen tot het bekomen van een overlevingspensioen moeten ingediend worden binnen 24
de twaalf maanden volgend op de datum van het overlijden van de echtgeno(o)t(e). Het is aanbevolen binnen de maand van het overlijden de procedure te starten. De aanvraag gebeurt ambtshalve door de dienst Pensioenen van de Zuidertoren vanaf het ogenblik dat je voldoet aan de leeftijdsvoorwaarden. De wettelijke pensioenleeftijd is 65 jaar voor mannen op 1 januari 2006 en 65 voor vrouwen op 1 januari 2009. Waar aanvragen? De nodige formulieren worden op het gemeentehuis ingevuld. U krijgt een ontvangstbewijs. Voor meer informatie gelieve zich te wenden tot de Rijksdienst voor pensioenen zuidertoren verd. 4-1060 Brussel 02 529 28 74 of Vl.brabant@rvp.fgov.be. Wat breng ik mee? Trouwboekje. Identiteitskaart. Pensioennummer. Data van tewerkstelling. Naam, adres en aansluitingsnummer pensioenkas (enkel voor zelfstandigen). Lidboekje van het ziekenfonds. Inlichtingen R.V.P., Algemeen Beheer, Zuidertoren, 1060 Brussel, tel: 02 529 21 11 ww.onprvp.fgov.be Vlaams Brabant, Brussel-Hoofdstad, 1060 Brussel, Zuidertoren, 4e verdieping, tel: 02 529 28 74. 25