OVERZICHT VAN DE HOVEN, DE RECHTBANKEN EN DE MAGISTRATUUR 28

INHOUDSTAFEL VOORWOORD 3 INLEIDING 4 INHOUDSTAFEL 7 TREFWOORDENLIJST 17 KAARTEN 21 Kaart Gerechtelijke arrondissementen 21 Kaart Hoven van Beroep 22 Kaart Hof van Beroep Antwerpen 23 Kaart Hof van Beroep Brussel 24 Kaart Hof van Beroep Gent 25 Kaart Hof van Beroep Liège 26 Kaart Hof van Beroep Mons 27 OVERZICHT VAN DE HOVEN, DE RECHTBANKEN EN DE MAGISTRATUUR 28 AFKORTINGEN 30 DEEL I. ORGANISATIE & PROCEDURES 33 1. ALGEMEEN OVERZICHT VAN DE STRAFPROCEDURE 33 2. DE VOORBEREIDENDE FASE VAN HET STRAFPROCES 39 2.1. De politiediensten 39 2.1.1. Overzicht van de rol van de politie in het kader van de voorbereidende fase van het strafproces (opsporingsonderzoek en gerechtelijk onderzoek) 39 2.1.2. Schema van de structuur van de politiediensten 42 2.1.3. De verschillende politiediensten 43 2.1.4. Bestuurlijke en gerechtelijke aanhouding 46 2.1.5. Identiteitscontroles en fouilleringen 47 2.1.6. Verhoor van personen 47 JUSTITIEREPERTORIUM 7

2.1.7. Opsporingen ten huize en huiszoekingen 49 2.1.8. Inbeslagnemingen 50 2.1.9. De overige onderzoeksmaatregelen 50 2.2. Het Openbaar Ministerie (de parketten) 51 2.2.1. Organisatie en taken 51 2.2.2. Organigram van het openbaar ministerie 53 2.3. Het opsporingsonderzoek (gevoerd onder leiding van de procureur des Konings) 53 2.3.1. Het opsporingsonderzoek schematisch 53 2.3.2. De procedure van het opsporingsonderzoek 55 2.3.3. Het minionderzoek 56 2.3.4. Het einde van het opsporingsonderzoek 57 2.3.4.1. Seponering 57 2.3.4.2. Minnelijke schikking 58 2.3.4.3. Strafbemiddeling 59 2.3.4.4. Instelling van een gerechtelijk onderzoek 61 2.3.4.5. Rechtstreekse dagvaarding voor het vonnisgerecht 61 2.3.4.6. Oproeping bij proces-verbaal voor het vonnisgerecht 62 2.4. Het gerechtelijk onderzoek 63 2.4.1. De onderzoeksrechter en de onderzoeksgerechten 64 2.4.2. Het gerechtelijk onderzoek schematisch 65 2.4.3. Het verloop van het gerechtelijk onderzoek 65 2.4.3.1. De ondervraging van de inverdenkinggestelde en de inverdenkingstelling 67 2.4.3.2. Verhoor van getuigen onder eed 68 2.4.3.3. Huiszoeking en observatie in een woning 69 2.4.3.4. Openen van post 69 2.4.3.5. Opsporen van telefonische gesprekken en telefoontaps 69 2.4.3.6. Onderzoek aan het lichaam en afname van een DNA-staal onder dwang 70 2.4.3.7. Deskundigenonderzoeken 70 8

2.4.4. De rechten van de partijen tijdens het gerechtelijk onderzoek 71 2.4.5. De sluiting van het gerechtelijk onderzoek (de regeling van de procedure) 71 2.4.5.1. Schema van de sluiting van het gerechtelijk onderzoek 72 2.4.5.2. Beslissingen die kunnen worden genomen bij de sluiting van het gerechtelijk onderzoek 72 2.5. Het bevel tot aanhouding en de voorlopige hechtenis 75 2.5.1. Chronologisch overzicht van de fasen van en het toezicht op de voorlopige hechtenis 75 2.5.2. De arrestatie 75 2.5.3. Het (eventuele) bevel tot medebrenging 75 2.5.3bis. Het (eventuele) bevel tot verlenging 77 2.5.4. Het bevel tot aanhouding 77 2.5.5. De eerste verschijning voor de raadkamer 78 2.5.6. Het (eventuele) beroep 79 2.5.7. De (eventuele) beschikking van de onderzoeksrechter tot invrijheidstelling 79 2.5.8. De maandelijkse of driemaandelijkse controle door de raadkamer 80 2.5.9. Het (eventuele) beroep en de (eventuele) cassatie 80 2.5.10. De situatie bij de sluiting van het gerechtelijk onderzoek 80 2.5.11. De situatie van de inverdenkinggestelde na de regeling van de procedure (in de vonnisfase) 81 2.5.12. De invrijheidstelling onder voorwaarden of onder borg 81 2.5.13. De onmiddellijke aanhouding 82 2.5.14. De schadevergoeding voor de wederrechtelijke of onwerkdadige voorlopige hechtenis 82 3. DE VONNISGERECHTEN EN HET EIGENLIJKE STRAFPROCES 83 3.1. Schema s vonnisgerechten (met de rechtsmiddelen) 83 3.2. De politierechtbank 84 JUSTITIEREPERTORIUM 9

3.3. De correctionele rechtbank 84 3.4. Het hof van assisen 85 3.5. Verloop van het strafproces (vonnisfase) 86 3.5.1. Overzicht van de vonnisfase van het strafproces 86 3.5.2. Proces in eerste aanleg 86 3.5.3. Verzet 89 3.5.4. Hoger beroep 90 3.5.5. Voorziening in cassatie 91 3.5.6. Beroep voor het Europees Hof voor de Rechten van de Mens 91 4. RECHTEN VAN DE SLACHTOFFERS EN BURGERLIJKE PARTIJ 93 4.1. Rechten van het slachtoffer 93 4.2. Diensten voor slachtofferhulp of -opvang 94 4.3. Het statuut van benadeelde persoon 97 4.4. De burgerlijke partij en haar rechten 97 4.5. Bemiddeling 98 4.6. Financiële hulp aan slachtoffers van opzettelijke gewelddaden 100 5. DE RECHTSBEDELING VOOR MINDERJARIGEN 101 5.1. Diensten voor jeugdhulpverlening 101 5.2. Jeugdgerechten 102 5.3. Maatregelen inzake jeugdbijstand 104 5.4. Maatregelen ten aanzien van delinquente minderjarigen 105 5.5. Uithandengeving 106 6. DE FASE VAN DE STRAFUITVOERING 109 6.1. Probatie (probatieopschorting of probatie-uitstel) 109 6.2. Internering 111 6.3. Uitvoering van de vrijheidsstraffen en voorwaardelijke invrijheidstelling 112 10

6.4. Werkstraf 115 6.5. Geldboete 115 6.6. Verbeurdverklaring 117 6.7. Verjaring van de straf 118 6.8. Genade 119 6.9. Aanvraag tot herziening 119 6.10. Strafregister, uitwissing en herstel in eer en rechten 119 6.10.1. Strafregister 119 6.10.2. Uitwissing 120 6.10.3. Herstel in eer en rechten 120 7. BIBLIOGRAFIE 123 7.1. Nederlandstalige handboeken 123 7.2. Franstalige handboeken 123 DEEL II. DATA 127 1. FOD JUSTITIE 127 1.1. Minister van Justitie - Mevrouw Annemie Turtelboom 127 1.2. Beleidscel 127 1.3. Diensten van de Voorzitter 127 1.3.1. Dienst Juridische zaken 128 1.3.1.1. Cel Geschillen en Juridische Adviezen 128 1.3.1.2. Cel Genade 128 1.3.2. Dienst Communicatie en Documentatie 128 1.3.2.1. Cel Communicatie en Informatie aan de burger 128 1.3.2.2. Cel Bibliotheek 128 1.3.3. Dienst Internationale betrekkingen 128 1.3.3.1. Cel Internationale Betrekkingen 128 1.3.3.2. Cel Protocol 128 JUSTITIEREPERTORIUM 11

1.3.4. Facilitaire diensten 128 1.3.4.1. Cel Legalisaties en Parlementaire vragen 128 1.4. Directoraten-generaal 129 1.4.1. Directoraat-generaal Rechterlijke Organisatie 129 1.4.1.1. Account Management 129 1.4.1.2. Directie P&O Rechterlijke Orde 129 1.4.1.3. Directie Infrastructuur en Ondersteuningsdiensten 129 1.4.1.4. Directie Strategische Ondersteuning en Modernisering Rechterlijke Orde 130 1.4.2. Directoraat-generaal Wetgeving, Fundamentele Rechten en Vrijheden 130 1.4.2.1. Directie I Burgerlijk recht 130 1.4.2.2. Directie II Fundamentele rechten 131 1.4.2.3. Directie III Strafrecht 131 1.4.3. Directoraat-generaal Penitentiaire Inrichtingen 132 1.4.3.1. Managementsondersteuning 132 1.4.3.2. PMO & Strategische planning 132 1.4.3.3. Regionale directie Noord 132 1.4.3.4. Regionale directie Zuid 133 1.4.3.5. Directie detentiebeheer 133 1.4.3.6. Dienst P&O 133 1.4.3.7. Dienst ICT 133 1.4.3.8. Dienst Financieel & Logistiek Beheer 133 1.4.4. Directoraat-generaal Justitiehuizen 134 1.4.4.1. Diensten van de Directeur-generaal 134 1.4.4.2. Personeelsdienst 134 1.4.4.3. Dienst Expertise en ontwikkeling 134 1.4.4.4. Regionale directie Noord 134 1.4.4.5. Regionale directie Zuid 134 1.5. Veiligheid van de Staat 135 1.6. Nationaal Instituut voor Criminalistiek en Criminologie 135 1.6.1. Algemene diensten en laboratoria 135 1.6.2. Departement criminologie 136 1.7. Dienst voor het Strafrechtelijk Beleid 136 12

1.8. Belgisch Staatsblad 136 2. HOVEN, RECHTBANKEN EN PARKETTEN 137 2.1. Europees Hof voor de Rechten van de Mens 137 2.2. Grondwettelijk Hof 137 2.3. Hof van Cassatie 137 2.4. Raad van State + auditoraat 138 2.5. College van procureurs-generaal + Federaal parket + Raad van procureurs des Konings + Raad van arbeidsauditeurs + Hoven van beroep + Arbeidshoven + Hoven van assisen 138 2.5.1. College van procureurs-generaal 138 2.5.2. Federaal parket 138 2.5.3. Raad van procureurs des Konings (cf. procureurs des Konings bij de rechtbank van eerste aanleg onder punt 2.6.1.) 139 2.5.4. Raad van arbeidsauditeurs (cf. arbeidsauditeurs bij de arbeidsrechtbanken onder punt 2.6.2.) 139 2.5.5. Hoven van Beroep 139 2.5.6. Arbeidshoven 142 2.5.7. Hoven van assisen 144 2.6. Rechtbanken van eerste aanleg + rechtbanken van koophandel + arbeidsrechtbanken, inclusief procureurs des Konings en arbeidsauditeurs 146 2.6.1. Rechtbanken van eerste aanleg 146 2.6.2. Arbeidsrechtbanken 170 2.6.3. Rechtbank van koophandel 181 2.7. Politierechtbanken 194 2.8. Vredegerechten 206 3. POLITIE: ZIE POLITIEREPERTORIUM 271 4. STRAFUITVOERINGSRECHTBANKEN 319 5. JUSTITIEHUIZEN 320 JUSTITIEREPERTORIUM 13

6. ADVOCATUUR 327 6.1. Balies 327 6.2. Bureaus voor juridische bijstand 335 7. GEVANGENISSEN 345 8. NATIONALE KAMER VAN GERECHTSDEURWAARDERS VAN BELGIË 354 9. KONINKLIJKE FEDERATIE VAN HET BELGISCH NOTARIAAT 355 10. WELZIJNS- EN BEMIDDELINGSDIENSTEN 356 10.1. Diensten Slachtofferhulp 356 10.2. Diensten Justitieel Welzijnswerk 361 10.3. Herstelbemiddelingsdiensten 366 11. ANDERE RELEVANTE JUSTITIE GERELATEERDE ORGANEN 371 11.1. Adviesraad van de Magistratuur 371 11.2. Centraal Orgaan voor de Inbeslagneming en de Verbeurdverklaring 371 11.3. Commissie voor de Modernisering van de Rechterlijke Orde 371 11.4. Commissies FOD 372 11.4.1. Commissie voor financiële hulp aan slachtoffers van opzettelijke gewelddaden en occasionele redders 372 11.4.2. Kansspelcommissie 372 11.4.3. Informatie- en Adviescentrum inzake Schadelijke Sektarische Organisaties 372 11.5. Gemeenschappelijk Motorwaarborgfonds 372 11.6. Instituut voor Gerechtelijke Opleiding 373 12. BELANGENORGANISATIES MAGISTRATUUR 374 12.1. Association syndicale des magistrats ASBL 374 12.2. Informele vergadering van Vlaamse Beslagrechters 374 14

12.3. Koninklijk Verbond van Politierechters en Vrederechters VZW 374 12.4. Magistratuur en Maatschappij 374 12.5. Nationaal Verbond van de Magistraten van eerste aanleg VZW 375 12.6. Nationale Unie van de Magistraten van de hoven van hoger beroep 375 12.7. Unie der Nederlandstalige Jeugdmagistraten 375 12.8. Union Francophone des Magistrats de la Jeunesse 375 12.9. Union professionnelle de la magistrature 376 12.10. Vereniging van de Magistraten van de Arbeidsgerechten VZW 376 12.11. Vereniging van onderzoeksrechters van België 376 13. PARLEMENTAIRE INSTELLINGEN 377 13.1. Commissie voor de Bescherming van de Persoonlijke Levenssfeer (CBPL) of Privacycommissie 377 13.1.1. Sectoraal comité van het Rijksregister 377 13.1.2. Sectoraal comité van de Sociale Zekerheid en van de Gezondheid 377 13.1.3. Sectoraal comité voor de Federale Overheid 377 13.1.4. Sectoraal comité van de Kruispuntbank van Ondernemingen 377 13.1.5. Statistisch Toezichtscomité 377 13.2. Hoge Raad voor de Justitie 377 13.3. Vast Comité van Toezicht op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten (Comité I) 378 13.4. Vast Comité van Toezicht op de Politiediensten (Comité P) 378 14. ANDERE 379 14.1. Algemene Directie Vreemdelingenzaken 379 14.2. Algemene Inspectie van de Federale Politie en van de Lokale Politie 379 JUSTITIEREPERTORIUM 15

14.3. Beroepsorgaan inzake veiligheidsmachtigingen, veiligheidsattesten en veiligheidsadviezen 379 14.4. Centrum voor Gelijkheid van Kansen en Racismebestrijding 379 14.5. Commissariaat-Generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen 380 14.6. Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen 380 14.7. Nationaal Forum voor slachtofferbeleid 380 16