Pagina Tekst Werkgebieden transformeren naar de next economy 1
1. Even voorstellen Maarten Kruisselbrink Joost Hagens Daan Lavies 2
Centrale vragen 1. Wat vraagt de next economy van onze werkgebieden? 2. Hoe kunnen we bestaande werkgebieden transformeren naar de next economy? 3
Vragen vooraf Hoe ziet u werklocaties om u heen nu al verkleuren dan wel transformeren? Wat is volgens u de belangrijkste opgave als het gaat om transformatie naar werkgebieden van de toekomst? 4
1. Positionering next economy (R)Evolutie van technologische ontwikkeling 5
1. Positionering next economy Binnen nieuw ecologisch en sociaal kader Food Insecurity and Climate Change Vulnerability(WFP) 6
1. Positionering next economy Uitdaging werken aan systeemverandering (LT) rendabel en flexibel blijven (KT) 7
1. Positionering next economy Hoe kan ruimtelijke ontwikkeling bijdragen? Technologische ontwikkeling Sociale ontwikkeling Ruimtelijke ontwikkeling 8
1. Positionering next economy Planmatig versus organisch ontwikkelen? Sturing door overheid, markt of burgers? Technologische ontwikkeling Sociale ontwikkeling Ruimtelijke ontwikkeling 9
2. Next economy: macrotrends Sustainable & circular economy Digital & smart economy Clean production and mobility Urban economy & experience economy Knowledge economy Global network economy 10
2. Invloed ICT op economie en ruimte Schaalvergroting en schaalverkleining Nieuwe werken, ontmoeting belangrijker Toenemend belang OV en Third Places Automatisering zakelijke dienstverlening Grotere en kleinere DC s en datacenters
2. Stad en functiemenging zijn trending Meer kleinschalige bedrijvigheid Meer mengbare bedrijvigheid Behoefte aan dynamiek en ontmoeting Stijgende populariteit stedelijk gebied Stijgende populariteit multifunctionele gebieden 12
2. Transitie circulaire economie Meer aandacht industriële ecologie Nieuwe en duurzame logistiek Ruimte voor duurzame energieopwekking Schonere productie en nieuwe maakindustrie Verduurzaming van kantoren en bedrijfsgebouwen 13
2. Conclusies trends en effecten ruimte Meer bedrijvigheid in de stad(sectoraal/willen/kunnen) Ontmoeting faciliteren (trafficlocaties, OV-knopen, third places) Duurzaamheid en energietransitie, zowel opgave als kans 14
3. Next economy werkplekken Twintigste-eeuwse industrielandschappen Voldoen vaak niet meer aan eisen oude economie Kansrijk nieuwe economie vanwege ligging en schaal Next economy landschappen Innovatielandschappen van interactie In herontwikkeld verouderd economisch gebied 15
2. Next economy Eerste industrieterrein van Nederland Regout fabrieken in Maastricht 1865 E Onderdeel 2 Onderdeel 3 Onderdeel 4 16
2. Next economy Herontwikkeling tot plek voor innovatief ondernemerschap E Onderdeel 2 Onderdeel 3 Onderdeel 4 17
3. Transformatie gebieden en gebouwen a) Regio - Groningen-Assen b) Gebied - Merwedekanaalzone c) Gebouw - BAMB 18
a) Stad Groningen BUITEN werkt aan Marktanalyse Regio Groningen-Assen Groningen is de centrumstad van RGA en het Noorden Sterke trekkers: Universiteit, UMCG Speerpunten: ICT, Health, Energy 19
a) Stad Groningen Oude economie: stad heeft de zaken best goed voor elkaar Zakelijke kantorenlocatie Zernike en UMCG Veel middle of the road - bedrijventerreinen Levendig centrum Broedplaatsachtige milieus (o.a. Big Building) en rafelranden 20
Cirkel grafiek 21
Millenials willen niet meer op een bedrijventerrein werken 22
Of toch wel? 23
a) Stad Groningen Next Economy Topmilieu dat ontmoeting faciliteert: CS-gebied Zernike Campus met 24-uurs levendigheid: meer wonen toevoegen Spannende woon-werk-gebieden: kansen in transformatiegebieden (o.a. Suikerunie, Ulgersmaweg, Damsterdiep) Meer functies op en meer differentiatie tussen bedrijventerreinen 5G (Groningen pilot) en glasvezel 24
b) Gebied: Merwekanaalzone Utrecht Hoeveel m² detailhandel is mogelijk? Hoe maken we een levendig gebied? 25 I.s.m. UrbanXchange
b) Creativiteit in gebiedsontwikkeling Wat is de meerwaarde van de creatieve industrie in gebiedsontwikkeling? Is er voldoende passende huisvesting voor de creatieve industrie? Welke rol kan de gemeente spelen? 26
Wie is de initiatiefnemer? En wat zijn z n drijfveren? De dingen die deze plek maken wat het is de muren, de stenen, dat doet er allemaal niet toe. Het zijn de mensen Kyteman over zijn Kytopia
b) Sterk groeiende sector next economy Ontwikkeling werkgelegenheid in Utrecht (2006 = 100) 180 160 140 120 100 80 60 40 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Creatieve sector Niet creatieve sector Gewenste huisvesting per deelsector 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Creatieve zakelijke dienstverlening Kunsten en cultureel erfgoed Media en entertainment Een zelfstandig pand In een bedrijfsverzamelgebouw In of aan eigen woonhuis Meest gewenste huisvestingslocatie (meerdere antwoorden mogelijk) 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 28
b) Sector: sturing gevraagd Stuur op Meerwaarden passend bij gebiedsontwikkeling Tijdelijke en permanente locaties Verzamelgebouwen, atelierwoningen, plinten Betaalbaarheid en doorstroming Door middel van Beleidskader: kwalitatief en kwantitatief Gemeentelijk vastgoed Broedplaatsenloods Samenwerking 29
b) Inhoud: transformeren vanuit identiteit Start vanuit een sterke gebiedsidentiteit Functies/ruimte volgen op identiteit en positionering Initiatiefnemende eindgebruikers zetten de toon Gebruiker centraal, menselijke maat Stelsel van publiekstrekkers en verblijfsplekken Nieuwe functies gericht op communities en leefstijl 30
b) Strategie: ontwikkelen o.b.v. drijfveren Stuur op identiteit -> onderdeel ontwikkelstrategie Potentie / positionering in bredere context van de stad Allianties niet op los project maar op het gehele gebied Samenhang door bij te dragen aan elkaars drijfveren 31
c) Gebouw: BAMB De Next Economy vraag om een meer duurzame en flexibele gebouwde omgeving 32
Enabling a systemic shift in the building sector by creating circular solutions 33
Circulair bouwen: BAMB project 34
Circulair bouwen: BAMB project 35
Circulair bouwen: BAMB project Wat houdt deze ontwikkeling nu nog tegen? Onvoldoende kennis welke materialen in gebouwen zitten We leggen onvoldoende vast wat waar in gebouwen zit We denken bij ontwerp onvoldoende na over deconstructie Businessmodellen zijn nog onvoldoende uitwerkt Beleid nog te weinig op stimuleren Circulair Bouwen gericht 36
Circulair bouwen: BAMB project Materials Passports Reversible Building Design BIM 37
6 pilots Neubau Zollverein, Essen kadawittfeld architecture, Aachen 2016
Circulair bouwen: BAMB project Blijf op de hoogte: www.bamab2020.eu Meld je aan voor een Special Interest Group Stakeholder Network meeting 23 januari 2018 Brussel 39
Discussievragen Kijkt u al met deze blik naar de transformatie van regio s gebieden en gebouwen? Wat zijn volgens u de kritische succesfactoren in de ontwikkeling naar Next Economy werklocaties? Ziet u hierbij een veranderende rol voor overheden? 41
Pagina Tekst 42