DUURZAAMHEID & ENERGIENEUTRALITEIT

Vergelijkbare documenten
Xandra van Lipzig & Carla Fransen

DUURZAME WARMTEVOORZIENING

Duurzaamheid: ervaringen uit Woerden. Hans Haring, wethouder duurzaamheid Woerden

Klimaatakkoord: Kijkje in de keuken. Ingrid Giebels

Energietransitie Utrecht: gebiedsgericht naar een aardgasvrije stad. Hier komt tekst Joop Oude Lohuis. Utrecht.nl

De Rijswijkse Situatie. Beeldvormende sessie gemeenteraad Rijswijk 13 november Mark Bal

SAMEN OP WEG NAAR EEN DUURZAME SAMENLEVING. Wat kunnen wij voor u betekenen?

Haarlemmermeers akkoord

Energietransitie. 13 april 2018

Seminar Duurzame & Integrale Energievoorziening 29 november minut pitches

DUURZAME ENERGIETRANSITIE WATERSCHAPPEN

Klimaatakkoord: Kijkje in de keuken. Coen Bernoster

Almere. Uitkomsten van de zoektocht naar dé klimaatneutrale gemeente in Flevoland 2015

KLIMAATAKKOORD NETBEHEER NEDERLAND 11 JULI 2018

Warmtetransitie en het nieuwe kabinet. Nico Hoogervorst

Verduurzaming bestaande gebouwde omgeving

VERSNELLING DUURZAAMHEIDS- PROGRAMMA

Welkom Samen naar een klimaatneutraal Mariahoeve

DUURZAME WARMTEVOORZIENING

de slimme weg energietransitie 12 december 2017 Pieter van der Ploeg Alliander Strategie

PROCES TRANSITIEVISIE WARMTE TIEL; inhoud, planning en inzet

Gemeente Ede energieneutraal 2050

STRATEGIE DUURZAME ENERGIETRANSITIE GEMEENTE BREDA

West-Friesland: warmte in transitie. Cor Leguijt, VVRE, 6 april 2017

Planning 2019 tot 2022

Algemene Ledenvergadering 17 juni 2019

Uitvoeringsprogramma 2017 en Op weg naar een klimaatneutraal Gemeente Renkum

Duurzaamheidsmonitor 2017 Voorbeeld

Parkstad Limburg EnergieTransitie (PALET)

Agenda. Strategie Cogas en speerpunten. Stadsverwarming Windmolenbroek. Toekomstige ontwikkelingen Cogas op gebied van warmtenetten

Aardgasvrij en Bewoners

Energietransitie vergt strategie. Voorjaarscongres VJK 23 mei 2019

Uitvoeringsmaatregelen Hier zijn als beeldvorming de richtingen aangegeven waar het college verder inhoud aan te geven.

De noodzaak voor geïntegreerd ontwerpen en plannen van de energietransitie in de stad

Welkom op het TEO-festival: Warmlopen voor thermische energie uit oppervlaktewater. VERSLAG Woensdag 6 juni 2018

Monitor Energietransitie Apeldoorn Toelichting

Earth is calling Twente Aanpak Samen naar Nijverheid aardgasvrij

Transitieopgave in het kader van de Regionale Energiestrategie. Regio West Friesland

VAN GAS LOS. Werkconferentie Warmtetransitie. 1 juni 2017, De Nieuwe stad, Zandfoort aan de Eem te Amersfoort

kijk Warmtegids Informatieavond Aa-landen / Holtenbroek 12 maart 2019 Raymond Frank, Energieadviseur Gemeente Zwolle

Provinciaal klimaat- en energiebeleid: doelen, emissies, maatregelen. Robert Koelemeijer - PBL

Aardgasloos wonen in wijk Bunders/Dotterveld, kan dat.

ROUTEKAART DUURZAAM OSS

Gebouwde Omgeving. Joop oude Lohuis, Leonie Jansen, Annemie Loozen

Haarlem aardgasvrij Margreet van der Woude Team Duurzaamheid - Gemeente Haarlem Januari Garenkokerskwartier

Presentatie PILOT REGIONALE ENERGIESTRATEGIE

Bedrijventerreinen Verduurzamen Land van Weert en Cranendonck

Regionale Energie Strategie

Regionale Energie Strategie

Geothermie in de gebouwde omgeving

Samenwerken aan een maatschappelijke opgave: de energietransitie

Uw logo. Pieter van der Ploeg. Strategie. Alliander

Rabin Baldewsingh. 27 juni SBR congres

Energieakkoord voor duurzame groei

Naar een klimaatneutrale stad: wat doen we en wat is er nog nodig?

Regionale uitvoeringagenda.duurzame energie Achterhoek 2016

Naar een klimaatneutrale stad: wat doen we en wat is er nog nodig?

Waar kan uw gemeente mee aan de slag?

Inventarisatie huidige ondersteuningsaanbod voor gemeenten in de MRA bij de energietransitie

Utrechtse energie! Op weg naar klimaatneutraal in 2030

Energievisie Borne 22 september Michel Leermakers Linda Rutgers Twence. Co Kuip HVC.

Regionale Energiestrategie Fruitdelta Rivierenland. Raadsinformatiebijeenkomst 4 juli 2018

01 Ambitie Aanpak Toelichting op de ambitie... 8

Top 10 aanbevelingen voor groene prestatieafspraken in de sociale huursector

Ontwerp Gezonde Systemen

Regionaal Uitvoeringsprogramma Energievisie Samenwerkingsorgaan Hoeksche Waard Uitvoeringsprogramma

De Kromme Rijnstreek Off Grid in Hoe kan dat eruit zien?

Totale uitstoot in 2010: kiloton CO 2

Aedes, Roadshow Routekaart CO2 neutraal

BUURTBIJEENKOMST MATENHOEVE

DUURZAAMHEID, KLIMAATVISIE EN REGIONALE ENERGIE STRATEGIE. Bijeenkomst gemeenteraad 5 februari 2019

gemeente Bunnik INFORMATIENOTA De gemeenteraad Het college van burgemeester en wethouders Datum: 7 maart 2017

Regio Stedendriehoek

Felicitatie: alle gemeenten deden mee!

CONCEPT FACTSHEETS KLIMAATCONTRACT PROVINCIE DRENTHE GEMEENTE HOOGEVEEN Datum: Blad 1 van 5

Duurzaamheid & innovatie. Stadsraad Goedereede 25 september 2018

Presentatie De Groene Draad over duurzaamheid. 20 november 2018

Concessie Duurzame Energievoorziening Nieuw Reijerwaard. Rotterdam, 12 september 2017 tel

FACTCHECKER OVER MORGEN

Overwegingen bij het ontwikkelen van nieuw duurzaamheidsbeleid

Routekaart Energieneutraal Bronckhorst 2030

Energietransitie bij Mobiliteit

vicepunt23 januari 2017Rapport Servicepunt sjabloon Jaarplan 2017 Servicepunt

delft energieneutraal delft smart city thema

Energie in de provincie Utrecht. Een inventarisatie van het energiegebruik en het duurzaam energie potentieel

De opkomst van all-electric woningen

Helmonds Energieconvenant

Aardgasvrij én democratisch? Dag van de Lokale Democratie, 16 november 2018

SAMENWERKING OVER TRADITIONELE GRENZEN HEEN. De Energiefabriek en andere voorbeelden uit de praktijk van de waterschappen

Groene Fabriek Lochem

Klimaatneutrale gemeenten. Frans Rooijers - directeur CE Delft

ENERGIESTRATEGIE. Regio Rotterdam Den Haag. Programma

Even voorstellen: Marleen Sanders. Hoe realiseren we het warmtetransitieplan en van het gas af' Agenda. Even voorstellen: Guido van Loenen

Amsterdam 9 mei 2017 Guy Konings, Joulz

Masterclass IV. Energie op bedrijventerreinen

Samen omschakelen Arnhem, 7 september 2016

De warmtemarkt van morgen: rol van gas, elektriciteit en warmtedistributie bij verwarming van woningen.

Grootschalige verduurzaming door creatieve coalities

Transcriptie:

DUURZAAMHEID & ENERGIENEUTRALITEIT Introductie Raad 6 juni 2018 Jack van t Ende Xandra van Lipzig Ineke Lijnema 7/6/18

Agenda Context duurzaamheid Energietransitie: waar hebben we het over in Apeldoorn? Hoofdlijn Apeldoornse aanpak De nieuwe realiteit Hernieuwde focus In gesprek 7/6/18

Context duurzaamheid

Regie op duurzaamheid Europa Rijk Provincie Regie op integrale lobbyagenda Cleantech regio RL DUURZAAM APELDOORN POW Focus op hoofdopgave(n) uit de kracht van Apeldoorn Toekomstbestendige wijken Schone, slimme en bereikbare stad 055 Cleantech bedrijven Groene stad Duurzame bedrijfsvoering

APELDOORN ENERGIENEUTRAAL VERSNELLING PLUS PMA, 21 april 2016 en 3 november 2016 Raad, 24 november 2016 7/6/18

Energiegebruik Apeldoorn 2014 16 238 Terrajoule ter waarde van 466 miljoen per jaar Energiegebruik 2014 in TJ 6556; 40,4% 85.000 voertuigen 7661; 47,2% 70.000 huishoudens, kantoren, scholen 5,12% Energieneutraal 1940; 11,9% 82; 0,5% Gebouwde omgeving Landbouw Industrie Mobiliteit 6

Wat gebeurt in Apeldoorn op het gebied van energietransitie? Gemeente Apeldoorn Bedrijven Inwoners Institutionele partijen Gemeente gaat voorop Stimulering en handhaving Partners in hun kracht Lobby Voorbeeld-functie Verduurzaming vastgoed gemeente Vervoer Gemeente: (elektrische/hybride) auto s, scooter, fiets Openbare verlichting Inkoop Elektriciteit garanties van oorsprong Prestatieafspraken Woningcorporaties Ruimtelijke inpassing Zonne-energie (kansenlab, afwegingskader,pilots) Wind? Voorbereiding omgevingsvisie/plan Financiële instrumenten en rolneming Energiefonds Apeldoorn Financiering voor bedrijven, instellingen * Toezicht en handhaving EML-controles bij zwembaden, sauna s, grote scholen en kantoren Stimuleren en faciliteren EnergyCheckUp (VNO-NCW) Greendeal Zorg Koplopers MJA3 Energieke regio s Innovatie & Samenwerking Remenergie uit treinen H2 tankstation; LNG Contacten Remeha Contacten Kiwa Verduurzaming bedrijventerreinen BKA Zuid Bedrijventerrein Noord (OBAN) Verkenning Geothermie Verkening Power-to-Gas Onafhankelijk advies door Energiek Wonen * Energieregisseurs in de Wijk Energiecoaches (digitale) energieloket (via regio) Sociale innovatie Partnerschap met DeA Community based Virtual Powerplant in Loenen (Interreg) BLOEM (Beekbergen, Lieren, Oosterhuizen) Kerschoten/ De Naald Wijk van de Toekomst Warmtetransitie Meerdere pilot gebieden ism: DeA, Remeha Loenen (c-vvp) De Maten (gemeente)... Deelname GEA-tafels * Wijk de Toekomst Community of Practice (Loenen; etc/) EU Rijk City Deal Clean Tech * Green Deal Zorg * Provincie, G32, VNG Cleantech regio Werkgroep energie Regionale energiestrategie Cleantech icoon A1 Transform 2.0 Focus: financiering Wijkaanpak Deventer,Zwolle, Apeldoorn e.a. Connect055 in De Maten Renovatiesprong bestaande bouw met Woonconnect ism bedrijvenconsortia Stimuleringregeling collectieve investeringen woningvoorraad * Stimuleringregeling locale initiatieven * Tasforce Zonne-energie * Zon op daken voor bedrijven en collectieve projecten voor inwoners Pilots en kaderstelling grondgebonden zonneenergie www.energiekapeldoorn.nl Versie 20180606_v5 Communicatie Monitoring & Prestatiesturing

EN TOEN KWAM WIEBES 7/6/18

Energie Energieverbruik Gedrag Isoleren Slimme installaties Fossiel Gronings gas in 2030 uitgefaseerd, daarna import Nieuwbouw energieneutraal Sloop voor nieuwbouw Aanpak bestaande bouw Corporaties VVE Part. eig. Part. verh. Synthetisch/bio gas All electric Duurzame opwek moeilijkheidsgraad Brief minister 3 april j.l Proeftuinen aardgasvrij aardgasloze nieuwbouw 4 Pilotwijken De Maten De Parken Kerschoten Loenen Opslag Dag/nacht -> batterijen Zomer/winter -> H2 thermisch Warmtenet incl.: Dienstverlening Industrie 2020 7/6/18 2030 2040 2050

70.000 woonhuis aansluitingen 3295TJ 3286TJ Rest bebouwde omgeving Woonhuis aansluitingen opstellen warmtekaart -> plannen maken = reserveren Gronings gas 2030 van het Gronings aardgas All electric Wind Zon Wko Buitenlands gas Warmtenet: Geothermie Biomassa Restwarmte Biogas Onderzoek Renkum/Eerbeek buffer Elektrisch Thermisch H2 Synthetisch gas: Wind (noordzee) / Zon Import (Spelen 2020) Lokale productie Sporadisch Off grid All electric/ biomassa Gronings aardgasloos 2020 2030 2040 2050 Fossielvrij/ CO2 neutraal

Focus op de wijk/buurt (denken en doen hand in hand) Korte termijn - DOEN: Voor de zomer: warmtekansenkaart gereed In 2018: realisatieplan 4 wijken van de toekomst (met burgers) Aanvraag BZK-proeftuin De Maten (300 à 400 woningen); bij toekenning starten in najaar 2018 Voor de lange(re) termijn - DENKEN: Lobby om opschaling naar 10.000 woningen mogelijk te maken (juridisch / financieel) In 2021 warmteplan voor èlke wijk gereed (wettelijk verplicht) Doel: realisatie aardgasloze, toekomstbestendige wijken in de hele stad 7/6/18

IN GESPREK 7/6/18