Bedrijventerreinen Verduurzamen Land van Weert en Cranendonck

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Bedrijventerreinen Verduurzamen Land van Weert en Cranendonck"

Transcriptie

1 Bedrijventerreinen Verduurzamen Land van Weert en Cranendonck Zeist, 25 april 2016 Matthijs Kok

2 Transitiemanagement Matthijs Kok Energietransitie gebouwde omgeving Elektrisch vervoer Projecten, o.a: Energiestrategie Midden Holland Energieprogramma Gemeente Uithoorn GebiedsESCo s Smart Grid Automotive Campus Helmond Verduurzaming 2

3 Nederland Mooier Maken 70 Project- en procesmanagers Kantoren in Hoofddorp, Zoetermeer en Breda Vakgebieden Ruimte & Vastgoed Infrastructuur & Mobiliteit Water & Groen Energie & Klimaat 3

4 Nederland Mooier Maken 65 Project- en procesmanagers Kantoren in Hoofddorp, Zoetermeer en Breda Vakgebieden Ruimte & Vastgoed Herontwikkeling van bedrijventerreinen Leegstandsmanagement Place Making Urbanisator Infrastructuur & Mobiliteit Water & Groen Energie & Klimaat 4

5 Nederland Mooier Maken 65 Project- en procesmanagers Kantoren in Hoofddorp, Zoetermeer en Breda Vakgebieden Ruimte & Vastgoed Infrastructuur & Mobiliteit Water & Groen Energie & Klimaat Elektrisch rijden/ laadinfrastructuur Opzetten warmtenetten Energie besparen/ opwekken Nul op de Meter Advies en begeleiding 5

6 Vanmiddag Kennismaken Urgentie Kans Struikelblokken Lessons Learned Organisatie Financiering Maatregelen Afronding 6

7 Vanmiddag Kennismaken Urgentie Kans Struikelblokken Lessons Learned Organisatie Financiering Maatregelen Afronding 7

8 De vorige energietransitie 1959: ontdekking Slochteren 1963: oprichting Gasunie 1973: 75% huishoudens op aardgas 2015: 90% huishoudens op aardgas Doelstelling: 2050 Nederland energieneutraal 8

9 Fossiele brandstoffen raken op 9

10 10

11 11

12 Luchtkwaliteit 12

13 Elektratransitie 13

14 Warmtetransitie 14

15 Warmtetransitie All-Electric (NOM) 15

16 Warmtetransitie All-Electric (NOM) Rest- of Bodemwarmte 16

17 Warmtetransitie All-Electric (NOM) Rest- of Bodemwarmte Groen Gas/ Biogas 17

18 Energietransitie bedrijventerreinen: Urgentie Toename leegstand Vanaf 2021 zijn energieneutrale panden de standaard Onzekerheid over energiekosten Strengere eisen (energielabels, Milieuwet, etc) Blok: Label C

19 Vanmiddag Kennismaken Urgentie Kans Struikelblokken Lessons Learned Organisatie Financiering Maatregelen Afronding 19

20 Energietransitie bedrijventerreinen: Kans Hogere huurprijs Hogere verhuurbaarheid Hogere vastgoedwaarde Verbetering arbeidsproductiviteit Afname ziekteverzuim Versterking organiserend vermogen in gebied Stimulering lokale economie 20

21 Vanmiddag Kennismaken Urgentie Kans Struikelblokken Lessons Learned Organisatie Financiering Maatregelen Afronding 21

22 Energietransitie bedrijventerreinen: Struikelblokken Waarom lukt het dan vaak niet? Split incentive Geen core business Wel scans, geen maatregelen Onzekerheid Hoge voorinvestering 22

23 Energietransitie bedrijventerreinen: Struikelblokken Hoe kan het wel? Split incentive Geen core business Wel scans, geen maatregelen Onzekerheid Hoge voorinvestering 23

24 Energietransitie bedrijventerreinen: Struikelblokken Hoe kan het wel? Split incentive Gedeeld belang Geen core business Wel scans, geen maatregelen Onzekerheid Hoge voorinvestering 24

25 Energietransitie bedrijventerreinen: Struikelblokken Hoe kan het wel? Split incentive Gedeeld belang Geen core business Ontzorgen Wel scans, geen maatregelen Onzekerheid Hoge voorinvestering 25

26 Energietransitie bedrijventerreinen: Struikelblokken Hoe kan het wel? Split incentive Gedeeld belang Geen core business Ontzorgen Wel scans, ook maatregelen Onzekerheid Hoge voorinvestering 26

27 Energietransitie bedrijventerreinen: Struikelblokken Hoe kan het wel? Split incentive Gedeeld belang Geen core business Ontzorgen Wel scans, ook maatregelen Onzekerheid Prestatiegaranties Hoge voorinvestering 27

28 Energietransitie bedrijventerreinen: Struikelblokken Hoe kan het wel? Split incentive Gedeeld belang Geen core business Ontzorgen Wel scans, ook maatregelen Onzekerheid Prestatiegaranties Hoge voorinvestering Subsidies en fondsen 28

29 GebiedsESCo Lessons Learned NIVEA Ontzorgen = Ontzorgen Start met snelle maatregelen Werk aan de organisatiegraad Activeer of benut een lokale held Zorg voor (bestuurlijk) commitment gemeente Grote trajecten: maak de eerste stap Rol overheid: aanjagen, faciliteren, verbinden 29

30 Vanmiddag Kennismaken Urgentie Kans Struikelblokken Lessons Learned Organisatie Financiering Maatregelen Afronding 30

31 Het voordeel van een collectieve aanpak Creëren van momentum Aanstellen energiecoördinator die kan ontzorgen Onderdeel Synergie en schaalvoordelen Meer technische mogelijkheden 31

32 Voordelen coöperatie Coöperatie geeft gevoel van samen een doel bereiken en dit past goed bij het collectieve doel Optimale transparantie Eenvoudig toetreden of uitstappen Vereniging of stichting kunnen geen winst uitkeren aan leden (en is prikkel om te gaan voor maximaal rendement lager) Coöperatie vereist geen minimumkapitaal Veel vrijheid in statuten 32

33 Voorbeeld: Coöperatie GebiedsESCo Voor en door ondernemers Beheren gezamenlijk duurzaamheidsfonds gevuld uit energiebesparingen Activiteiten: Continue inkoop energie Continue monitoring energieverbruik Opzetten collectieve energiebesparing/ -opwek Aanvragen subsidies en fondsen Afstemming eigenaren / gemeente Communicatie 33

34 Varianten Uitvoering A: Zelf doen B: Commercieel model C: Inhuur onafhankelijke Energiecoördinator D: Meerdere leveranciers 34

35 Voorbeeld: Coöperatie GebiedsESCo Algemene Ledenvergadering Bestuur Coach Energiecoördinator 35

36 Vanmiddag Kennismaken Urgentie Kans Struikelblokken Lessons Learned Organisatie Financiering Maatregelen Afronding 36

37 Financiering EnergieCollectief Opbrengsten: Eenmalige bijdrage deelnemende leden (bijv. 25% voordeel van inkoop) Eenmalige bijdrage voor uitvoering Energiescan Jaarlijkse contributie Jaarlijkse bijdrage gemeente (bijv. uit lokaal fonds) Jaarlijkse bijdrage overige stakeholders Opslag op energiebesparende maatregelen Bijdragen van leveranciers om toe te treden als preferred supplier In-kind bijdragen leden 37

38 Financiering EnergieCollectief Kosten: Inhuur Energiecoördinator o leden: 1 dag in de week o leden: 1,5 dag in de week o 30 of meer: 2 dagen in de week Uitvoering Energiescans Administratiekosten Bankkosten Communicatiekosten Onvoorzien Synergie met parkmanagementorganisatie 38

39 Maatregelen Kennismaken Urgentie Kans Struikelblokken Lessons Learned Organisatie Financiering Maatregelen Afronding 39

40 Maatregelen Energie: Inkoop groene energie Monitoring Inkoop zonnepanelen Inkoop LED-verlichting Energiescan (individuele maatregelen) Warmte/koude-uitwisseling 40

41 Maatregelen Inkoop groene energie: 100% groene stroom Optioneel groen gas Bekende besparingen: Tussen 10% en 30% 41

42 Monitoring Live monitoren van verbruik Signaleren van afwijkingen Managementinformatie Ervaring: besparing 5% - 20% 42

43 Monitoring Live monitoren van verbruik Signaleren van afwijkingen Managementinformatie Ervaring: besparing 5% - 20% Aanbod voor kleinverbruikers: Abonnement 15,- per jaar per meter Live uitlezer: 85,- per meter Aanbod voor grootverbruikers: Abonnement 15,- per jaar per meter Live uitlezer: 500,- per meter 43

44 Zonnepanelen Eigen gebruik of dak verhuren? Achter de meter Voor de meter: Zonneweide of Postcoderoos Investering die steeds rendabeler is geworden (7-15 jaar tvt) Ontzorgen van ondernemers door regelen: Financiering Beoordelen (lokale) marktpartijen Minimaal 10% besparing door collectief 44

45 LED-verlichting Investering die steeds rendabeler is geworden (2-5 jaar tvt) Daglichttoetreding/ Aanwezigheidsdetectie Eigen vermogen/ Leaseconstructies Minimaal 10% besparing door collectief Er zijn LED-TL-buizen die zonder verdere aanpassing aan de armatuur geplaatst kunnen worden 45

46 Energiescan Maatregelen die voldoen aan Milieuwet Slimme besparingen Mogelijk afkoppeling warmte/koude voor eigen proces of gebiedsnet Persoonlijke business case Opwerken tot EED Energieaudit 46

47 Het voordeel van een collectieve aanpak: Plaspoelheat 47

48 Wat kan de GebiedsESCo doen? Opzetten en inrichten van de organisatie Organiseren marktdag met pitches van verschillende aanbieders Warmtenet (van verkenning tot uitvoering) In-house workshop: Hoe richt je een GebiedsESCo op? Projectmanagement collectieve maatregelen Energiecoördinator Werving & Selectie Coaching Directe inhuur Opzetten Actieplan Bedrijventerrein 2.0 Vergroten organisatiegraad Revitalisering Schoon, heel, veilig, Marketing en Placemaking BIZ 48

49 Uitdaging 2017 Wat gaat u in 2017 doen om de energietransitie van bestaande bedrijventerreinen te versnellen? Laat het mij weten! Matthijs Kok kok@appm.nl Dank voor uw aandacht! 49

50 50

Financiering verduurzaming bedrijventerreinen GebiedsESCo, hoe pak je dat aan? 12 juni 2014

Financiering verduurzaming bedrijventerreinen GebiedsESCo, hoe pak je dat aan? 12 juni 2014 #gebiedsesco Financiering verduurzaming bedrijventerreinen GebiedsESCo, hoe pak je dat aan? 12 juni 2014 #gebiedsesco Programma Gijs Schuurhuis (De Urbanisator Plaspoelpolder) Welkomstwoord Hans Korbee

Nadere informatie

De Lokale Duurzame Energie Coöperatie. EnergieCoöperatieBoxtel WWW.ECBOXTEL.NL. Betaalbaar, duurzaam, eigen en onafhankelijk

De Lokale Duurzame Energie Coöperatie. EnergieCoöperatieBoxtel WWW.ECBOXTEL.NL. Betaalbaar, duurzaam, eigen en onafhankelijk De Lokale Duurzame Energie Coöperatie EnergieCoöperatieBoxtel Betaalbaar, duurzaam, eigen en onafhankelijk WWW.ECBOXTEL.NL LDEC: Waarom en waartoe leidt het Samen met leden realiseren van betaalbare, duurzame,

Nadere informatie

Vanavond. Workshop VvE Energieloket Gelderland Fletcher Hotel Doorwerth

Vanavond. Workshop VvE Energieloket Gelderland Fletcher Hotel Doorwerth Workshop VvE Energieloket Gelderland 29-05-2018 Fletcher Hotel Doorwerth Vanavond Kennismaking Ondersteuning VvE Energieloket Gelderland Waarom verduurzamen? Mogelijkheden verduurzamen VvE s Subsidie en

Nadere informatie

Welkom. Moderator: Albert Hulshoff. Op Locatie: De Scheg, Deventer Aschwin Lankwarden

Welkom. Moderator: Albert Hulshoff. Op Locatie: De Scheg, Deventer Aschwin Lankwarden Welkom Moderator: Albert Hulshoff Op Locatie: De Scheg, Deventer Aschwin Lankwarden ESCo s 9.40 uur Menukaart Prestatiecontracten en het Erasmus Contract Door: Marc Hopman, AT Osborne 10.10 uur GebiedsESCo

Nadere informatie

Raymond Roeffel Directeur Trineco. Regelgeving, Organisatie en beheermodellen rondom Zonne

Raymond Roeffel Directeur Trineco. Regelgeving, Organisatie en beheermodellen rondom Zonne Raymond Roeffel Directeur Trineco Regelgeving, Organisatie en beheermodellen rondom Zonne Agenda Waarom zonnestroom? Wet en regelgeving rondom zonnesystemen Salderingstarieven De meest voorkomende situaties

Nadere informatie

Klimaatakkoord: Kijkje in de keuken. Ingrid Giebels

Klimaatakkoord: Kijkje in de keuken. Ingrid Giebels Klimaatakkoord: Kijkje in de keuken Ingrid Giebels 1-11-2018 Voor wie? Regio, gemeenten, woningbouwcorporaties in Noord-Holland Voor wat? Aardgasvrij, en energiebesparing Hoe? Faciliteren, aanjagen en

Nadere informatie

Klimaat- en energiebeleid Gemeente Nijmegen

Klimaat- en energiebeleid Gemeente Nijmegen Klimaat- en energiebeleid Gemeente Nijmegen Fons Claessen sr.adviseur klimaat, energie & duurzaamheid Gemeente Nijmegen Waarom moeten we iets doen?? 1: Klimaatverandering 2: Energie en grondstoffen 3.

Nadere informatie

Oosterhout Nieuwe Energie Voorbereiding oprichting coöperatie

Oosterhout Nieuwe Energie Voorbereiding oprichting coöperatie 1 Oosterhout Nieuwe Energie Voorbereiding oprichting coöperatie Wij willen Betaalbare, Duurzame, Eigen Energie in Oosterhout 3 Waarom ONE Betaalbaar Duurzaam Eigen Samen Goedkoper dan de markt Winsten

Nadere informatie

Betrokken partner voor een duurzamer Nederland. Verduurzamen gebouwde omgeving

Betrokken partner voor een duurzamer Nederland. Verduurzamen gebouwde omgeving Verduurzamen gebouwde omgeving Waarstaatjegemeente.nl Qua energie labels scoort Nissewaard bovengemiddeld Plan verduurzaming gemeentelijke gebouwen? Financiering van dat plan? 2 Energie verbruik woningen

Nadere informatie

Duurzaamheidsfonds Amstelveen. Carina Dijkhuis Aanjager Duurzaamheidsfonds

Duurzaamheidsfonds Amstelveen. Carina Dijkhuis Aanjager Duurzaamheidsfonds Duurzaamheidsfonds Amstelveen Carina Dijkhuis Aanjager Duurzaamheidsfonds Hoera, 1 jaar! De oogst van het eerste jaar: 9 goedgekeurde aanvragen voor subsidies voor haalbaarheidsonderzoeken, ter waarde

Nadere informatie

Helmonds Energieconvenant

Helmonds Energieconvenant Helmonds Energieconvenant Helmondse bedrijven slaan de handen ineen voor een duurzame en betrouwbare energievoorziening. Waarom een energieconvenant? Energie is de drijvende kracht Energie is de drijvende

Nadere informatie

Energietransitie. 13 april 2018

Energietransitie. 13 april 2018 1 Welkom! Energietransitie 2 13 april 2018 3 2030 zonder Gronings aardgas 2040 of 2030 een klimaat neutrale stad. 2030 geen aardgas meer uit Groningen. Totaal 250.000 woningen, 30.000 bedrijfs- en nutspanden.

Nadere informatie

Duurzaamheid: ervaringen uit Woerden. Hans Haring, wethouder duurzaamheid Woerden

Duurzaamheid: ervaringen uit Woerden. Hans Haring, wethouder duurzaamheid Woerden Duurzaamheid: ervaringen uit Woerden Hans Haring, wethouder duurzaamheid Woerden Duurzaamheid: ervaringen uit Woerden - Woerden: duurzaamheid tot in de haarvaten van de samenleving - Het klimaatakkoord

Nadere informatie

PROJECTPLAN METERS MAKEN IN DE ESHOF

PROJECTPLAN METERS MAKEN IN DE ESHOF PROJECTPLAN METERS MAKEN IN DE ESHOF De Eshof op weg naar energie neutraal! = woningen Eshof naar nul op de meter = Inhoud 1. Ambitie: naar meest duurzame wijk van Elst? 2. Meten is weten: per wijk per

Nadere informatie

Duurzaamheidsmonitor 2017 Voorbeeld

Duurzaamheidsmonitor 2017 Voorbeeld Duurzaamheidsmonitor 2017 Voorbeeld Duurzaamheidsmonitor 2017 De duurzaamheidsmonitor is vernieuwd. De hoeveelheid data is flink gecondenseerd en meer beeldend vormgegeven ten behoeve van de leesbaarheid.

Nadere informatie

Huidige gebouwdata kan slimmer gebruikt worden dan je denkt. Erik Groen 12 Oktober 2017

Huidige gebouwdata kan slimmer gebruikt worden dan je denkt. Erik Groen 12 Oktober 2017 Huidige gebouwdata kan slimmer gebruikt worden dan je denkt Erik Groen 12 Oktober 2017 ENGIE Nederland Onze ambitie Wij spelen een leidende rol in de energietransitie. Als marktleider in duurzame technische

Nadere informatie

De bakens verzetten. Verduurzamen van commercieel vastgoed. Machiel Karels - consultant

De bakens verzetten. Verduurzamen van commercieel vastgoed. Machiel Karels - consultant De bakens verzetten Verduurzamen van commercieel vastgoed Machiel Karels - consultant Het glas is half leeg PROFIT 20-6- 20-6- Meer dan 25% van gebouwgebruikers klaagt over de huisvesting Ziekteverzuim

Nadere informatie

01 / AANLEIDING 02 / ZON OP BEDRIJFSDAKEN 03 / PROJECTAANPAK 04 / VOORWAARDEN PRESENTATIE 05 / VERVOLGSTAPPEN. Zon op Bedrijfsdaken 06 / VRAGEN

01 / AANLEIDING 02 / ZON OP BEDRIJFSDAKEN 03 / PROJECTAANPAK 04 / VOORWAARDEN PRESENTATIE 05 / VERVOLGSTAPPEN. Zon op Bedrijfsdaken 06 / VRAGEN 01 / AANLEIDING 02 / ZON OP BEDRIJFSDAKEN 03 / PROJECTAANPAK PRESENTATIE Zon op Bedrijfsdaken 04 / VOORWAARDEN 05 / VERVOLGSTAPPEN 06 / VRAGEN AANLEIDING Ambitie Capelle aan den IJssel Energieneutraal

Nadere informatie

Energievisie Energiecoöperatie Noordseveld

Energievisie Energiecoöperatie Noordseveld Energievisie Energiecoöperatie Noordseveld Opschalen en Opschieten! Concept 5 juli 2017 Energievisie ECN versie 1.2 1 Inhoud 1. Koers Energiecoöperatie Noordseveld 2. Opgave Noordenveld 3. Ruimtelijke

Nadere informatie

De noodzaak voor geïntegreerd ontwerpen en plannen van de energietransitie in de stad

De noodzaak voor geïntegreerd ontwerpen en plannen van de energietransitie in de stad De noodzaak voor geïntegreerd ontwerpen en plannen van de energietransitie in de stad Delft, 9 maart 2018 Sander Fijn van Draat, Mark Jurjus, Hans Schneider Beheert het netwerk voor gas en stroom Inhoudsopgave

Nadere informatie

Groene Fabriek Lochem

Groene Fabriek Lochem Groene Fabriek Lochem CCS Energie, innovatief en integraal 12 adviseurs Onderwerpen Biomassa Mono-mestvergisting op de boerderij Biogasopwerking tot Groen gas Mestraffinage Houtstook / torrefactie Kennisoverdracht

Nadere informatie

Opinievergaring jongeren Gebouwde Omgeving

Opinievergaring jongeren Gebouwde Omgeving Opinievergaring jongeren Gebouwde Omgeving THEMABIJEENKOMST G.O. 27 maart 2013 SER DIALOOGSESSIE 27 februari 2013 40 Young Professionals 50 Young Professionals ONDERWERPEN TER DISCUSSIE: 1. Energiebesparing

Nadere informatie

Aardgasloos wonen in wijk Bunders/Dotterveld, kan dat.

Aardgasloos wonen in wijk Bunders/Dotterveld, kan dat. Informatie avond: Aardgasloos wonen in wijk Bunders/Dotterveld, kan dat. Door: Buurteam Bunders-West Programma Opening Wat is onze opgave bij aardgasloos wonen? De toepassing en werking van de technische

Nadere informatie

DUURZAAMHEID & ENERGIENEUTRALITEIT

DUURZAAMHEID & ENERGIENEUTRALITEIT DUURZAAMHEID & ENERGIENEUTRALITEIT Introductie Raad 6 juni 2018 Jack van t Ende Xandra van Lipzig Ineke Lijnema 7/6/18 Agenda Context duurzaamheid Energietransitie: waar hebben we het over in Apeldoorn?

Nadere informatie

PRESENTATIE. Zon op Bedrijfsdaken 01 / INTRODUCTIE 02 / PROJECTCASE TEXEL 03 / ZON OP BEDRIJFSDAKEN 04 / PROJECTCASES

PRESENTATIE. Zon op Bedrijfsdaken 01 / INTRODUCTIE 02 / PROJECTCASE TEXEL 03 / ZON OP BEDRIJFSDAKEN 04 / PROJECTCASES 01 / INTRODUCTIE 02 / PROJECTCASE TEXEL 03 / ZON OP BEDRIJFSDAKEN PRESENTATIE Zon op Bedrijfsdaken 04 / PROJECTCASES 05 / UW BEDRIJVENTERREIN VERDUURZAMEN? ZON OP BEDRIJFSDAKEN Ambitie gemeente Energieneutraal

Nadere informatie

Energie-uitdagingen op Bedrijventerreinen

Energie-uitdagingen op Bedrijventerreinen Energie-uitdagingen op Bedrijventerreinen Bert Strijker Eric Gerritsen Dag van EZ 1 november 2017 Opdracht ministerie van EZ Intensiveringsprogramma 2017-2020 - Energiebesparing MKB - Wind op Land - Versnellingstafels

Nadere informatie

Hartelijk Welkom! Gemeentehuis Capelle aan den IJssel 26 november 2013

Hartelijk Welkom! Gemeentehuis Capelle aan den IJssel 26 november 2013 Hartelijk Welkom! Gemeentehuis Capelle aan den IJssel 26 november 2013 Agenda 20.00 uur Opening door wethouder (introductie zonatlas) Jouke van Winden 20.20 uur Introductie Energie Collectief Capelle (ECC)

Nadere informatie

Klimaatakkoord: Kijkje in de keuken. Coen Bernoster

Klimaatakkoord: Kijkje in de keuken. Coen Bernoster Klimaatakkoord: Kijkje in de keuken Coen Bernoster 19-7-2018 Voor wie? Regio, gemeenten, woningbouwcorporaties in Noord-Holland Voor wat? Aardgasvrij, duurzame bedrijventerreinen en energiebesparing Hoe?

Nadere informatie

Purmerend stapt over op Zonnestroom. Een initiatief van Opgewekt in Purmerend

Purmerend stapt over op Zonnestroom. Een initiatief van Opgewekt in Purmerend Purmerend stapt over op Zonnestroom Een initiatief van Opgewekt in Purmerend Wie is Opgewekt In Purmerend (OIP) Stichting die zich inzet voor de bevordering van duurzaamheid in en om Purmerend. Evenementen

Nadere informatie

Samen omschakelen Arnhem, 7 september 2016

Samen omschakelen Arnhem, 7 september 2016 Samen omschakelen Arnhem, 7 september 2016 Waarom zijn we bijeen? Verduurzaming energievoorziening Samenwerking om de NL ambitie te verwezenlijken Samenwerking vanaf de start van initiatieven Draagvlak

Nadere informatie

Hoorn 80 E+ Waarom BE+?

Hoorn 80 E+ Waarom BE+? Hoorn 80 E+ Waarom BE+? De aarde warmt op, de zeespiegel stijgt en fossiele brandstoffen raken uitgeput Bedrijventerreinen zichtbaar maar onbemind Groot potentieel in Nederland Technisch logisch Financiering

Nadere informatie

Utrecht maakt een punt van Aardgasvrij

Utrecht maakt een punt van Aardgasvrij Utrecht maakt een punt van Aardgasvrij AANLEIDING Klimaatakkoord Parijs In 2050 is onze energievoorziening CO2-neutraal Energieagenda Nederland Reductie van het gebruik van fossiele energie, tot dichtbij

Nadere informatie

DUURZAAM WEERSELO WAAROM EN HOE

DUURZAAM WEERSELO WAAROM EN HOE WAAROM EN HOE Klimaat akkoord Parijs / Nederland Stimuleringsmaatregelen Accijns Energie besparing Inzet hernieuwbare bronnen Verminderen van fossiele brandstoffen 10-12-2018 1 KLIMAAT AKKOORD NL Nederlands

Nadere informatie

delft energieneutraal delft smart city thema

delft energieneutraal delft smart city thema thema delft energieneutraal delft smart city afbeelding: Prêt-à-Loger Gemeente Delft heeft de ambitie om in 2050 energieneutraal te zijn. Dit betekent: geen door fossiele brandstofverbruik veroorzaakte

Nadere informatie

Verduurzaming 39 woningen Seringenlaan

Verduurzaming 39 woningen Seringenlaan Verduurzaming 39 woningen Seringenlaan Duurzaamheid Voor huurders: Beperking van energie voor een aangenaam binnenklimaat. Betaalbare woonlasten. Maatschappelijk: Zorgen voor een leefbare en duurzame woonomgeving.

Nadere informatie

ENERGIETRANSITIE NAAR GASLOZE WIJKEN

ENERGIETRANSITIE NAAR GASLOZE WIJKEN ENERGIETRANSITIE NAAR GASLOZE WIJKEN 1 WIE IS ATRIVÉ? Adviesbureau op het gebied van Wonen Woningcorporaties & gemeente/overheid Duurzaamheid: -Proces- en projectmanagement Grootschalige uitrol (zonnepanelen),

Nadere informatie

De opkomst van all-electric woningen

De opkomst van all-electric woningen De opkomst van all-electric woningen Institute for Business Research Jan Peters Directeur Asset Management Enexis Inhoud Beeld van de toekomst Veranderend energieverbruik bij huishoudens Impact op toekomstige

Nadere informatie

Kosten Warmte in Meerwijk Haarlem wordt steeds gasvrijer

Kosten Warmte in Meerwijk Haarlem wordt steeds gasvrijer 29-01-2019 Klankbordgroep Meerwijk Wienand van Dijk Kosten Warmte in Meerwijk Haarlem wordt steeds gasvrijer Wat betekent het klimaatakkoord voor ons? Energie strategie Transitie Visie Warmte Eind 2019

Nadere informatie

Rev maart 2018

Rev maart 2018 Rev. 05 22 maart 2018 Doel van vanavond: Informeren zonnepark Lutten Levert Aftrap ledenwerving Algemeen: Presentatie wordt geplaatst op www.luttenleeft.nl Stel gerust vragen tijdens de presentatie Achtergrond

Nadere informatie

Workshop Collectieve Acties Verduurzaming. Welkom! Jannie Rozema en Kathelijne Bouw

Workshop Collectieve Acties Verduurzaming. Welkom! Jannie Rozema en Kathelijne Bouw Workshop Collectieve Acties Verduurzaming Welkom! Jannie Rozema en Kathelijne Bouw Programma workshop II 1. Project en terugblik workshop I Technische mogelijkheden 2. Collectieve acties? Uit de vragenlijst

Nadere informatie

SMART BUSINESS AREA OF THE FUTURE

SMART BUSINESS AREA OF THE FUTURE SMART BUSINESS AREA OF THE FUTURE REALTY, 17/05/2018 Freddy Hoorens Partner Quares; CEO Jade Synergies VOORSTELLING QUARES GROUP STRUCTUUR Anneleen Desmyter Freddy Hoorens Herman Du Bois AGENCY België

Nadere informatie

s-gravenland van het gas af? Wat, waar, wanneer en hoe?

s-gravenland van het gas af? Wat, waar, wanneer en hoe? s-gravenland van het gas af? Wat, waar, wanneer en hoe? Waarom deze presentatie? Veel media aandacht voor energietransitie Tot 2019 weinig informatie van de gemeente Bewoners vragen zich af wat, waar,

Nadere informatie

Bent u koploper, meeloper, staat u stil?

Bent u koploper, meeloper, staat u stil? Bent u koploper, meeloper, staat u stil? Energie: kansen voor de ondernemer Drs. Thérèse van Gijn Projectmanager duurzame gebiedsontwikkeling September 2011 DHV 2011 All rights reserved Openbaar Inhoud

Nadere informatie

Zonne-energie op kleine daken

Zonne-energie op kleine daken Zonne-energie op kleine daken Inhoud De energietransitie Energieneutraal De Glind Inventarisatie Glindse daken Mogelijkheden Kleine daken Vervolg Vragen De energietransitie Gebruik van fossiele brandstoffen

Nadere informatie

Naar een klimaatneutrale sportvereniging

Naar een klimaatneutrale sportvereniging Naar een klimaatneutrale sportvereniging Leidraad voor het maken van een eigen projectplan of Plan van Aanpak Inleiding Steeds meer sportverenigingen met een eigen accommodatie komen in actie om energie

Nadere informatie

STRATEGIE DUURZAME ENERGIETRANSITIE GEMEENTE BREDA

STRATEGIE DUURZAME ENERGIETRANSITIE GEMEENTE BREDA STRATEGIE DUURZAME ENERGIETRANSITIE GEMEENTE BREDA UPDATE 2016 SAMENVATTING STRATEGIE DUURZAME ENERGIETRANSITIE GEMEENTE BREDA Opdrachtgever Gemeente Breda Afdeling Mobiliteit en Milieu Opdrachtnemer Evert

Nadere informatie

Tafel Energieopwekking

Tafel Energieopwekking Verslag Expertsessie Energietransitie 2 april 2019 Tafel Energieopwekking Biogas, zon op daken, windmolens Greengas Warmte uit oppervlaktewater (langs Elfstedenroute) Mogelijkheid tot plaatsen van 5 windmolen

Nadere informatie

Transitieopgave in het kader van de Regionale Energiestrategie. Regio West Friesland

Transitieopgave in het kader van de Regionale Energiestrategie. Regio West Friesland Transitieopgave in het kader van de Regionale Energiestrategie Regio West Friesland 7-2-2019 Voor wie? Regio, gemeenten, woningbouwcorporaties in Noord-Holland Voor wat? Aardgasvrij, en energiebesparing

Nadere informatie

SAMEN IETS MOOIS GAAN DOEN. Postcoderoos Project ECZoR

SAMEN IETS MOOIS GAAN DOEN. Postcoderoos Project ECZoR SAMEN IETS MOOIS GAAN DOEN Postcoderoos Project ECZoR Agenda Opening en welkom; Jan Snelders, vz. ECU Klimaatdoelstellingen gemeente Tilburg; Paul van Dijk Presentatie collectief PV systeem Pauze Vragenronde

Nadere informatie

Duurzame ontwikkeling:

Duurzame ontwikkeling: Duurzaam Tynaarlo Duurzame ontwikkeling: Een ontwikkeling die kan voorzien in de behoeften van de huidige generaties zonder die van de toekomstige generaties in gevaar te brengen. (Our common future 1987)

Nadere informatie

Gemeentelijk vastgoedmanagement

Gemeentelijk vastgoedmanagement Gemeentelijk vastgoedmanagement 12 september Meppel 14 september Rotterdam 19 september Utrecht (chefs) *** 26 september Eindhoven 27 september Alkmaar Doel van de dag Uitwisselen kennis en ervaring Bespreken

Nadere informatie

Meer Energie in Scholen

Meer Energie in Scholen Meer Energie in Scholen Deze informatiebijeenkomst is een initiatief van het Energieservicepunt Zeeland, een samenwerkingsverband van de ZMf, Zeeuwind en het Zeeuws Klimaatfonds. Deze activiteit wordt

Nadere informatie

Zaanse Energie Agenda update Zaanstad Beraad d.d. 22 november

Zaanse Energie Agenda update Zaanstad Beraad d.d. 22 november Zaanse Energie Agenda update Zaanstad Beraad d.d. 22 november Vanavond centraal Introductie (Dick Emmer): Ontwikkelingen energietransitie Verdieping: Elektriciteit (Stijn van Oeijen) Warmte (Henry Staal)

Nadere informatie

Bedrijventerrein Schiebroek. + Energie Door Samenwerking

Bedrijventerrein Schiebroek. + Energie Door Samenwerking Bedrijventerrein Schiebroek + Energie Door Samenwerking Even voorstellen Edwin Markus Beëdigd Makelaar / Taxateur Onroerende Zaken Werklocatieregie Initiëren en organiseren van samenwerking op werklocaties

Nadere informatie

en uitdagingen voor de toekomst Pieter Boot, maart 2018

en uitdagingen voor de toekomst Pieter Boot, maart 2018 Energie-infrastructuur: overzicht en uitdagingen voor de toekomst Pieter Boot, maart 2018 Indeling De drie fasen van ordening en regulering infrastructuur Nederland doorvoerland Wat is de opgave? Investeringen

Nadere informatie

Energie Collectief Ledeacker Informatieavond 27 november 2018

Energie Collectief Ledeacker Informatieavond 27 november 2018 Energie Collectief Ledeacker Informatieavond 27 november 2018 Agenda Welkom Voorstellen werkgroep en Buurkracht Ledeacker Collectief zonnedak Ledeacker Presentatie Energiek Nederland (Henrie van Summeren)

Nadere informatie

Informatieavond verduurzaming VvE s. 25 juni 2019 Gemeente Berg en Dal

Informatieavond verduurzaming VvE s. 25 juni 2019 Gemeente Berg en Dal Informatieavond verduurzaming VvE s 25 juni 2019 Gemeente Berg en Dal Kennismaking Bart van de Velde Annabel van Zante VvE Energieloket Gelderland Ondersteunt alle Gelderse VvE s Helpt bij vraagstukken

Nadere informatie

Energieke Regio in Holland Rijnland? Alphen aan den Rijn 11 november 2015

Energieke Regio in Holland Rijnland? Alphen aan den Rijn 11 november 2015 Energieke Regio in Holland Rijnland? Alphen aan den Rijn 11 november 2015 Krijn Ratsma (architect en voorzitter Stichting Energieke Regio) inhoud: ontstaan Energieke Regio opzet van het project ook in

Nadere informatie

Een duurzaam en lokaal aanbod

Een duurzaam en lokaal aanbod Een duurzaam en lokaal aanbod Lelystad, 26 juni 2013 1 Met deze samenwerking beoogt AGCE, Eneco /Joulz een duurzame visie in praktijk te brengen en biedt voor de ondernemer: Een duurzaam en lokaal aanbod

Nadere informatie

Zon op VVE. Wormerveer Eric de Lange 19 mei 2016

Zon op VVE. Wormerveer Eric de Lange 19 mei 2016 Zon op VVE Wormerveer Eric de Lange 19 mei 2016 Waarom doen we dit? Wereldwijde klimaatcrisis Klimaat top Parijs Energie Akkoord Nederland Klimaatzaak Urgenda Maar er gebeurt nog steeds te weinig en te

Nadere informatie

Inleiding Gebiedsenergie. Balanceren tussen milieu, woonlasten en haalbaarheid

Inleiding Gebiedsenergie. Balanceren tussen milieu, woonlasten en haalbaarheid Inleiding Gebiedsenergie Balanceren tussen milieu, woonlasten en haalbaarheid bpd ontwikkeling Focus - Woonconcept- en gebiedsontwikkeling - Betrekken klanten en stakeholders - Nieuwe samenwerkingsvormen

Nadere informatie

Gaat kosten efficiency voor verduurzaming bij bestaande bouw?

Gaat kosten efficiency voor verduurzaming bij bestaande bouw? Gaat kosten efficiency voor verduurzaming bij bestaande bouw? Workshop Energie Besparen blok 2: 13:20 u- 14:10 u Agenda Welkom Even Voorstellen De CO 2 -ladder Verduurzaming woningbouw in de praktijk Oplossingsrichting

Nadere informatie

Endura. Samen duurzaam

Endura. Samen duurzaam Endura Samen duurzaam December 2016 Onze naam Endura is de lokale energiecoöperatie voor Harderwijk en Hierden. Onze naam staat voor duurzaamheid en uithoudingsvermogen. p.2 / December 2016 Wim Sederel

Nadere informatie

Integrale energiestrategie UU. Fréderique Houben, Universiteit Utrecht

Integrale energiestrategie UU. Fréderique Houben, Universiteit Utrecht Integrale energiestrategie UU Fréderique Houben, Universiteit Utrecht Integraal en Samen! 2 3-10-2017 Integrale energiestrategie UU Universiteit Utrecht Opgericht in 1636 30.000 studenten en 7.500 medewerkers

Nadere informatie

Ministerie van Economische Zaken

Ministerie van Economische Zaken DOORBRAAKPROJECT ICT EN ENERGIE Routekaart doorbraakproject ICT en Energie Ministerie van Economische Zaken Rapport nr.: 14-2884 Datum: 2014-10-15 SAMENVATTING ROADMAP Het kabinet wil dat de uitstoot van

Nadere informatie

Energiecafé BECO. 16 Oktober 2014

Energiecafé BECO. 16 Oktober 2014 Energiecafé BECO 16 Oktober 2014 Programma Welkom Introductie Presentatie Voorzitter BECO Peer Verkuijlen Waarom BECO? Gemeente Bernheze wethouder Wijdeven Energiemarkt in beweging DE Unie Rense van Dijk

Nadere informatie

Samen voor positieve energie. Zonder invloed op het klimaat. Gratis!

Samen voor positieve energie. Zonder invloed op het klimaat. Gratis! Samen voor positieve energie Zonder invloed op het klimaat. Gratis! 1 VISIE OP DE ENERGIETRANSITIE 2050 Geen fossiele brandstoffen gebruik De mens beïnvloedt het klimaat niet Energie is gratis Wij richten

Nadere informatie

Uitvoeringsprogramma Klimaat

Uitvoeringsprogramma Klimaat Uitvoeringsprogramma Klimaat 2017-2020 (UPK 2017-2020) Slim samenwerken aan een CO 2 -neutraal en klimaatbestendig Slim samenwerken aan een CO 2 -neutraal- en klimaatbestendig. De gemeente heeft de ambitie

Nadere informatie

Sportverenigingen naar een duurzame energiehuishouding

Sportverenigingen naar een duurzame energiehuishouding Sportverenigingen naar een duurzame energiehuishouding Aanleiding Kansen voor besparingen Belangstelling bij sportverenigingen Resultaten pilotprojecten Project Energieke Sportverenigingen in Borsele Aanvragen

Nadere informatie

Zonnestroom voor VvE s. Week van de VvE februari 2019 Amsterdam

Zonnestroom voor VvE s. Week van de VvE februari 2019 Amsterdam Zonnestroom voor VvE s Week van de VvE februari 2019 Amsterdam 1 Even voorstellen Joost de Valk Judith Roodenrijs Zonne-adviseurs coöperatie U.A. advies aan: VvE s, bedrijven, scholen > 160 VvE s in Amsterdam

Nadere informatie

STEM Bedrijventerreinen. Proposities voor duurzame energie op bedrijventerreinen: Stem op uw favoriete propositie!

STEM Bedrijventerreinen. Proposities voor duurzame energie op bedrijventerreinen: Stem op uw favoriete propositie! STEM Bedrijventerreinen Proposities voor duurzame energie op bedrijventerreinen: Stem op uw favoriete propositie! 2 Consortium 3 STEM regeling De STEM (Samenwerken Topsector Energie en Maatschappij) regeling

Nadere informatie

IPIN Proeftuin Lochem

IPIN Proeftuin Lochem IPIN Proeftuin Lochem Inleiding, samenwerking, uitdaging Oktober 2013 Ben Tubben Opzet programma IN4Energy Het consortium IN4Energy maakt het mogelijk dat deelnemers aan de proeftuin daadwerkelijk richting

Nadere informatie

Doelstelling en doelgroep

Doelstelling en doelgroep klimaat op maat Klimaat op maat Het klimaat verandert en de olievoorraden raken langzaamaan op. Dat laatste betekent concreet dat de energieprijzen naar verwachting flink stijgen in de komende decennia.

Nadere informatie

Bernhezer EnergieCoöperatie BECO

Bernhezer EnergieCoöperatie BECO Bernhezer EnergieCoöperatie BECO Ontstaan BECO Initiatiefgroep: lokaal en duurzaam Gesteund door lokale RABO en gemeente Najaar 2012 publieksavond Tweede avond voor belangstellenden werkgroepen Januari

Nadere informatie

UITVOERINGSPROGRAMMA 2015-2020

UITVOERINGSPROGRAMMA 2015-2020 UITVOERINGSPROGRAMMA Het Uitvoeringsprogramma van het Milieubeleidsplan omvat negentien projecten waarin de verschillende milieurelevante thema s en de vier benoemde doelgroepen (inwoners, bedrijven, samenkomen.

Nadere informatie

Koppelkansen versterken - verduurzamen. Presentatie projectresultaten Kantens, Loppersum en Appingedam 10 juli 2018

Koppelkansen versterken - verduurzamen. Presentatie projectresultaten Kantens, Loppersum en Appingedam 10 juli 2018 Koppelkansen versterken - verduurzamen Presentatie projectresultaten Kantens, Loppersum en Appingedam 10 juli 2018 Project koppelkansen Uitgangspunten Een onderzoek naar de actiebereidheid van bewoners

Nadere informatie

Uitvoeringsprogramma Klimaat gemeente Breda

Uitvoeringsprogramma Klimaat gemeente Breda GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van de gemeente Breda Nr. 172055 4 oktober 2017 Uitvoeringsprogramma Klimaat 2017-2020 gemeente Breda Bekendmaking Burgemeester en wethouders van Breda maken bekend dat zij

Nadere informatie

Masterclass Energie op bedrijventerreinen. Provincie Zuid Holland

Masterclass Energie op bedrijventerreinen. Provincie Zuid Holland Masterclass Energie op bedrijventerreinen Provincie Zuid Holland 2 Consortium 3 STEM regeling De STEM (Samenwerken Topsector Energie en Maatschappij) regeling is een subsidie van de topsector Energie.

Nadere informatie

Het eerste Postcoderoosproject in gemeente Roerdalen Zonnedak De Roerparel

Het eerste Postcoderoosproject in gemeente Roerdalen Zonnedak De Roerparel Het eerste Postcoderoosproject in gemeente Roerdalen Zonnedak De Roerparel Opening Voorzitter Duurzaam Roerdalen Agenda Energieverbruik gemeente Roerdalen in beeld Stappenplan energieproject Zonnedak De

Nadere informatie

Routekaart Energietransitie procesafspraken

Routekaart Energietransitie procesafspraken Routekaart Energietransitie procesafspraken Energiebesparing en transformatie van gebouwde omgeving, mobiliteit, industrie en landbouw & landgebruik Samenwerking met inwoners(initiatieven), ondernemers

Nadere informatie

Drie stappen naar verduurzaming Saenz streeft naar 3x beter, waarbij we stap voor stap toewerken naar de gewenste verbeteringen:

Drie stappen naar verduurzaming Saenz streeft naar 3x beter, waarbij we stap voor stap toewerken naar de gewenste verbeteringen: Saenz komt voort uit de Bedrijvenvereniging Noorderveld Molletjesveer. Bedrijven met ervaring op het gebied van energie en duurzaamheid hebben besloten te gaan samenwerken. Samen nemen wij de lokale energievoorziening

Nadere informatie

Thema 1: Deltaplan Duurzame Renovatie. Martin Mooij Programmamanager Deltaplan Duurzame Renovatie bij DGBC

Thema 1: Deltaplan Duurzame Renovatie. Martin Mooij Programmamanager Deltaplan Duurzame Renovatie bij DGBC Thema 1: Deltaplan Duurzame Renovatie Martin Mooij Programmamanager Deltaplan Duurzame Renovatie bij DGBC Aanleiding Deltaplan COP 21 Parijs Actie nodig om binnen 2,0 graad opwarming te blijven Gebouwde

Nadere informatie

DUURZAME WARMTEVOORZIENING

DUURZAME WARMTEVOORZIENING DUURZAME WARMTEVOORZIENING Wijk van de Toekomst Xandra van Lipzig Pauline Tiecken ledenvergadering Zuidoost 20190423 Locatie: wijkcentrum De Stolp, Violierenplein 101. 24/4/19 Inhoud Verzoek om scenario

Nadere informatie

Deel 1: de ORGANISATIE-MONITOR

Deel 1: de ORGANISATIE-MONITOR Deel 1: de ORGANISATIE-MONITOR Deze Monitor gaat over: je organisatie (initiatief): mensen, activiteiten, organisatie, financiële situatie. TOELICHTING MONITOR ORGANISATIE LET OP: Deze vragenlijst bestaat

Nadere informatie

De ontwikkeling van Smart grids. Our common future. Prof.dr.ir. Han Slootweg. 30 september 2016

De ontwikkeling van Smart grids. Our common future. Prof.dr.ir. Han Slootweg. 30 september 2016 De ontwikkeling van Smart grids Our common future Prof.dr.ir. Han Slootweg 30 september 2016 Agenda Het energiesysteem Verduurzaming van het energiesysteem De energietransitie Smart Grids 2 Energievoorziening

Nadere informatie

FACTCHECKER OVER MORGEN

FACTCHECKER OVER MORGEN FACTCHECKER OVER MORGEN De druk op onze leefomgeving neemt toe. Met dezelfde ruimte willen we steeds meer doen. De hoogste tijd om in beweging te komen. Werk te maken van de leefbare stad, van elektrisch

Nadere informatie

Utrechtse energie! Op weg naar klimaatneutraal in 2030

Utrechtse energie! Op weg naar klimaatneutraal in 2030 Utrechtse energie! Op weg naar klimaatneutraal in 2030 Lot van Hooijdonk, wethouder Verkeer en mobiliteit, Duurzaamheid en Milieu Hier komt tekst Energie- & klimaatdag voor lokale besturen Hier Antwerpen,

Nadere informatie

Werkatelier duurzame energieopwekking

Werkatelier duurzame energieopwekking Werkatelier duurzame energieopwekking Plaats Bodegraven Datum 12 maart 2018 Presentator Jody de Graaf Duurzame energie 12 maart 2018 Pagina 1 Welkom Wethouder Kees Oskam Duurzame energie 12 maart 2018

Nadere informatie

Ontwerp Gezonde Systemen

Ontwerp Gezonde Systemen Ontwerp Gezonde Systemen Het huidige zonne-inkomen gebruiken De cycli van de natuur worden aangedreven door de energie van de zon. Bomen en planten vervaardigen voedsel op zonlicht. De wind kan worden

Nadere informatie

KANSEN VOOR ENERGIE COÖPERATIES, VASTGOED ONDERNEMERS EN PARTICULIEREN

KANSEN VOOR ENERGIE COÖPERATIES, VASTGOED ONDERNEMERS EN PARTICULIEREN KANSEN VOOR ENERGIE COÖPERATIES, VASTGOED ONDERNEMERS EN PARTICULIEREN Ing. Robert Hemmen MBA, directeur De Groene Reus Coöperatie u.a. De Groene Reus Projecten b.v. 1 Wat streven wij na? Missie Wij streven

Nadere informatie

C. Monitoring en backcasting

C. Monitoring en backcasting C. Monitoring en backcasting Backcasting en monitoring Deelsessie werkconferentie Energiek Zoetermeer 11 juni 2013 dr. C. (Cor) Leguijt Inhoud 1. Backcastingproject stadsgewest Haaglanden 1. Klimaat- en

Nadere informatie

VNG Raadsledencampagne

VNG Raadsledencampagne Duurzaam Drimmelen VNG Raadsledencampagne Klimaat niet zonder de Raad Invloed raadsleden Borging beleid Collegiaal bestuur Collegeakkoord 2010-2014 Duurzame ontwikkeling: Een ontwikkeling die kan voorzien

Nadere informatie

Winst en comfort uit duurzaamheid. Bouw op onze kennis

Winst en comfort uit duurzaamheid. Bouw op onze kennis Winst en comfort uit duurzaamheid Bouw op onze kennis Even voorstellen "Het verschil tussen gewoon en uitzonderlijk is vaak dat kleine beetje extra, waarin samenwerking en krachtenbundeling mijn drijfveer

Nadere informatie

Samenvatting. Een Ecovat INFRASTRUKTUUR is een plug and play :

Samenvatting. Een Ecovat INFRASTRUKTUUR is een plug and play : Introductie Aris de Groot Energie-, Installatie- en Bouw BV Postbus 2 5400 AA Uden Ing. A.W. (Aris) de Groot. Directeur/eigenaar Bezoekadres: Loopkantstraat 7a Uden Mobiel 0651.386511 Samenvatting Een

Nadere informatie

Innovatieve uitvraag Nul-op-de-Meter woningen Pioneering Eric Kouters

Innovatieve uitvraag Nul-op-de-Meter woningen Pioneering Eric Kouters Innovatieve uitvraag Nul-op-de-Meter woningen Pioneering Eric Kouters Workshop Bronnen: Interviews Pioneering en corporaties Techniek: kennissessie 12 februari jl. Proces Introductie: Innovatieve uitvraag

Nadere informatie

Energie besparing en woning verbetering voor VvE s. sparen in grote stappen of in 1 x naar Nul op de meter

Energie besparing en woning verbetering voor VvE s. sparen in grote stappen of in 1 x naar Nul op de meter Energie besparing en woning verbetering voor VvE s sparen in grote stappen of in 1 x naar Nul op de meter Onderzoek doen en experimenteren met als doel: Mensen prettig laten wonen, leven en werken Experiment:

Nadere informatie

Lokale Duurzame Energie Bevlogen business. Zaterdag 9 maart 2013 Henk Stormink

Lokale Duurzame Energie Bevlogen business. Zaterdag 9 maart 2013 Henk Stormink Lokale Duurzame Energie Bevlogen business Zaterdag 9 maart 2013 Henk Stormink Wat is LochemEnergie? Een lokale duurzame energie coöperatie (LDE) Van, voor en door inwoners van de gemeente Lochem (een echt

Nadere informatie