Nieuwsbrief Rundvee Juli 2016 Inhoud: 1. Nieuwe dierenarts 2. Vliegenbestrijding en ontworming 3. Nieuwe producten 4. Mastitis- nieuwtjes 5. Let op voor hittestress!
Voorwoord Er is ondertussen alweer veel gebeurd, om niet te zeggen dat de wereld even op kop heeft gestaan in Someren. Veel bedrijven in en rond Someren zijn zwaar getroffen door het noodweer van de afgelopen week. Wij wensen iedereen erg veel sterkte met het herstellen van de schade en ook de vervelende nasleep. Mogelijks weet u in uw omgeving stalruimte te huur om tijdelijk vee onder te brengen. Wij zouden graag van u deze adressen willen weten! De bedrijven met schade aan het dak moeten namelijk in verband met asbest sanering hun vee enkele dagen weghalen uit de stal. Wij vonden het zeker weer tijd worden voor een nieuwsbrief! Naast enkele nieuwtjes willen wij graag Jos van Lier aan u willen voorstellen. 1. Nieuwe Dierenarts Jos van Lier Na het afscheid van Brecht zijn we meteen gaan zoeken naar een nieuwe rundveecollega. Dit is ons gelukt! Per 1 juni is dierenarts Jos van Lier ons team komen versterken. Hij stelt zich even aan u voor: Ik ben Jos van Lier, woon in Heibloem en ben getrouwd met Femke. Samen hebben we twee kinderen: een dochter en een zoon; Kris en Stef genaamd. Ik ben net als Niels en Stef afgestudeerd in Gent, in 2001. Ik ben meteen na mijn afstuderen als dierenarts landbouwhuisdieren in Deurne gaan werken. De laatste 10 jaar heb ik bij dierenartsenpraktijk Ell gewerkt als rundvee- en pluimveedierenarts. Omdat het werken in de rundveesector mij toch het meest aanspreekt, heb ik de stap naar het Veterinair Centrum Someren gemaakt als fulltime dierenarts herkauwers. Ik voetbal bij, en ben bestuurslid van de plaatselijke voetbalclub SVVH, en ik ben lid van de carnavalsvereniging CV De Buizers. Ik hoop op een prettige en duurzame samenwerking met de veehouders van het Veterinair Centrum Someren!
2. Vliegenbestrijding en ontworming Een goed ontwormingsbeleid en vliegenbestrijding is onontbeerlijk voor een optimale prestatie van uw dieren. Naast irritatie en onrust kunnen vliegen en knutten ook diverse ziekten (Blauwtong, Zomerwrang, Schmallenbergvirus, ) overbrengen. Daarom is vliegenbestrijding een belangrijke, maar toch dikwijls onderschatte beweidingsmaatregel. Onderstaande producten bieden wij aan ter preventie van vliegende insecten: Spotinor Pour-on. Dit middel dat gebruikt kan worden voor de bestrijding en preventie van vliegen en luizen bij rundvee en voor teken, luizen, luisvliegen en myiasis bij het schaap. Nieuw aan deze toepassing is de lage dosering van 10 ml voor runderen. Behandeling niet binnen 4 weken herhalen! Wachttijd Vlees 17d. en Melk 0d. Prijs voor een verpakking van 2500 ml exclusief BTW 112,00 Prijs voor een verpakking van 500 ml exclusief BTW 33,00 Auriplak oorplaatjes. Effectief middel ter bestrijding van diverse soorten vliegen op rundvee. De oorplaatjes kunnen makkelijk aan het I&R-nummer bevestigd worden. Voor een bescherming van 4 maanden tegen vliegen is één oorlabel voldoende, wilt u ook het risico op zomerwrang beperken, dan bevestigt u aan ieder oor één label. De oorplaatjes zijn wel zon- en regenbestendig. Prijs voor een verpakking van 10 stuks, 6,10 per stuk (exclusief BTW). Prijs bij afname van meer dan 50 stuks, 5,68 per stuk (exclusief BTW). Naast het bestrijden van de volwassen vlieg kan ook een gunstig resultaat verkregen worden door maden en larven in de stal aan te pakken waardoor de infectiedruk daar lager zal worden. Er zijn verschillende insecticiden op de markt ter bestrijding van vliegenlarven en maden in de stal, mestput of tegen rattenstaartlarven in de melkput.
Producten die wij aanbieden voor de ontworming van uw dieren: Cydectin Pour-On. Dit breed werkend ontwormingsmiddel kan gebruikt worden voor het ontwormen van uw jongvee én melkvee, daar de wachttijd melk 0d. is! Wachttijd vlees 14d. Het is veilig te gebruiken bij drachtige en lacterende dieren en dekstieren. Prijs 98,59 per 1 liter of 225,94 per 2,5 liter (excl. BTW). Noreprinec Pour-On. Ook te gebruiken voor de ontworming van volwassen, melkgevend vee. Wachttijd melk 0d. en vlees 10d. Prijs 80,53 per 1 liter of 153,00 per 2,5 liter (excl. BTW). Noromectin Pour-On. Kan enkel gebruikt worden bij niet-melkgevend-rundvee, en is dus ideaal voor de preventie van maag-, darm- en longwormen bij uw jongvee. Verder is het ook werkzaam tegen luizen en runderhorzels. Wachttijd vlees 28d. Prijs 30,64 per 1 liter of 51,48 per 2,5 liter (excl. BTW). Dectomax injectie. Injectiemiddel tegen o.a. maagdarmwormen, longwormen en schurftmijten. Enkel voor gebruik bij niet-melkgevend-rundvee. Wachttijd vlees 75d. Prijs 62,78 voor 200 ml (excl. BTW). Dosering 1 ml per 50 kg, subcutaan toegediend.
3. Nieuwe Producten Bovela Bovela is een vaccin dat gebruikt word in de bestrijding van BVD en is nu al bijna een jaar op de markt. Het is het enige vaccin dat beschikbaar is op de Nederlandse markt dat bescherming geeft voor 1 jaar na een 1-malige vaccinatie. Om te voorkomen dat er drager kalveren worden geboren, moet de eerste vaccinatie tenminste 3 weken voor de inseminatie of dekking gegeven worden. Voor meer informatie over Bovela en BVD, zie www.bvdzero.nl Velactis Velactis is een nieuw product dat kan dienen als hulp bij het droogzetten van hoogproductieve dieren. De werkzame stof in dit geneesmiddel is cabergoline dat ter hoogte van de hersenen de vrijstelling van het hormoon prolactine remt dat de melkproductie stimuleert. Hierdoor valt acuut de stimulans weg om melk te produceren, en valt het dier droog. Vanwege onvoorziene bijwerkingen is het gebruik van Velactis per 25 juni 2016 verboden door het ministerie van Economische Zaken. Heeft u nog een dosis staan, dan kunt u deze terugbrengen naar de praktijk of met uw dierenarts mee terug geven.
4. Mastitis nieuwtjes Niet elk mastitisgeval is hetzelfde. Op dit moment delen we de soorten uierontsteking in volgens de regels van Verantwoord Antibioticumgebruik. Dit zijn 3 categorieën van mastitis op het Behandelplan; mild, matig en ernstig. Bij milde mastitis is alleen afwijkende melk (stroppen) te zien, maar verder een fitte koe, zonder koorts en geen hard kwartier. Bij matige mastitis zit er al zwelling/hardheid in het kwartier maar is de koe ook nog fit. Ernstige mastitis betekent dat de koe er ook goed ziek van is (koorts, zwelling, afwijkende melk). Onze herkauwerdierenarts Stijn van de Voort heeft een expertclass uiergezondheid mogen volgen van de Amerikaanse professor P. Ruegg. Deze cursus heeft onze kijk op de behandeling van mastitis wel doen veranderen. In Amerika is de aanpak al jaren anders, met succes. Waarom zou het hier dan niet kunnen?!? Op een aantal vlakken was prof. Ruegg behoorlijk stellig. Toch moeten we voorzichtig zijn om de Amerikaanse situatie direct te vertalen naar de situatie hier. Enkele voorbeelden van de Amerikaanse visie op de mastitisbehandeling: - Een koe met mastitis wordt nooit met AB in de nek behandeld maar alleen in het uier. - Chronische S. aureus koeien krijgen geen kans en worden BBQ-koeien, zonder twijfel. - Daarnaast wordt er bij milde mastitis (alleen afwijkende melk) gerust een dag gewacht voordat er behandeld wordt. Er wordt een monster genomen en als hier een kiem uit gekweekt wordt dan gaan ze behandelen. - In 40% van de milde mastitiden wordt geen kiem aangetoond en wordt dus ook niet behandeld. Wat te doen met een ernstige E. coli mastitis? Deze koe zou eigenlijk geen antibiotica nodig hebben (kiem is al dood en verdwenen als wij zien dat de koe ziek is). Een flinke dosis pijnstiller/ontstekingsremmer zorgt ervoor dat de koe
weer opknapt. Maar we moeten vooral zorgen dat de koe voldoende vocht en zouten binnen krijgt! Advies blijft om deze gevallen flink aan te pakken zoals we gewend zijn, dus ernstige mastitisgevallen behandelen met injectoren in het uier (of een uierinfuus) en antibiotica in de nek. Maar bijkomend is ons standaard advies om de koeien een hypertoon infuus toe te laten dienen en te drenchen met 30 liter water met speciale electrolieten. De aanpak zonder antibiotica klinkt voor ons nog erg gewaagd, zeker om hier direct aan te beginnen, zonder verdere zekerheden in te bouwen. Er is nu nog geen snelle methode om met 100% zekerheid te zeggen welke kiem de mastitisveroorzaker is. Om deze reden vinden wij het beter om toch met antibiotica te behandelen bij de ernstige mastitis gevallen. Wij zijn volop aan de slag met een pharmaceut en enkele collegae om een snelle manier van mastitisdiagnostiek op het melkveebedrijf verder praktijkrijp te maken. Wij houden u hiervan op de hoogte! Heeft u nog vragen over onze visie op behandeling van coli koeien of andere vragen over uiergezondheid, stel dan gerust uw vragen aan Stijn!
Tips voor droogstand - Stabiele groepen lijden tot veel minder stress bij de droge koeien. Hierdoor blijft de voeropname constant, en nemen de dieren meer rust - Droge koeien hebben meer vreetruimte nodig per koe. Zorg dus voor meer vreetplaatsen dan dat er koeien zijn - Onbeperkt water beschikbaar stellen, best in een voorraadbak - Zicht op koppel moet mogelijk zijn - 2-maal daags de koeien controleren en boxen schoonmaken en vers instrooien. Droge en schone bedding is belangrijker dan het soort van bedding. - Koeien die je droogzet niet te dicht langs melkstal of robot huisvesten vanwege de stimulerende geluiden. - Beweging voor droge koeien is erg belangrijk! - Hygiënisch werken met droogzetten: gebruik handschoenen + alcoholdoekjes - Dippen of sprayen ; zelfs tot 5 dagen na het droogzetten - Zet de koeien minstens 30 minuten vast aan het voerhek na het droogzetten Europees Steunpakket Vanuit het Europese steunpakket voor de Nederlandse melkvee- en varkenshouderij (30 miljoen euro) is 3 miljoen euro beschikbaar gekomen voor het stimuleren van de diergezondheid via het terugdringen van dierziektes als BVD, IBR en mastitis. Hierdoor zijn er bij de Gezondheidsdienst tot en met 31 December 2016 verschillende kortingen en acties lopende. Zo is zijn diverse tankmelkonderzoeken flink goedkoper gemaakt, maar is ook de instap naar een BVD vrij certificaat gesubsidieerd. Maar ook de veehouders met een lopend certificaat, krijgen korting op de kwartaalkosten van het abonnement.
Temperatuur ( C) 5. Let op voor hittestress! Bij temperaturen boven de 20 graden kunnen koeien al last krijgen van hittestress, dit voornamelijk in combinatie met een hoge luchtvochtigheid. In onderstaande figuur is de relatie tussen de luchtvochtigheid en temperatuur weergegeven, in combinatie met de daarbij horende mate van hittestress. 18 RELATIEVE VOCHTIGHEID (%) 40 50 60 70 80 90 20 Thermoneutrale zone 22 24 Milde stress 26 28 30 Hoge stress 32 34 36 Ernstige stress 38 Tijdens momenten van hittestress hebben koeien de neiging om minder te gaan eten, terwijl ze op deze momenten juist extra energie nodig om de overtollige warmte af te voeren. Vaak is er dan een daling te zien in de ruwvoederopname, terwijl ze hun krachtvoer wel nog gewoon gaan halen (mits geen TMR). Hierdoor is in combinatie met de vertraagde vertering pensverzuring een veel voorkomend probleem bij perioden van warmte.
Samengevat ziet men dus verlaagde prestaties in melkgift en voortplanting, verhoogde onderhoudsbehoeften en een gedaalde voeropname. Maatregelen om hittestress te beperken: 1. Voldoende vers, koel en smakelijk water voorzien - Zorg voor voldoende en toegankelijk geplaatste drinkbakken zodat alle dieren voldoende water op kunnen nemen. Melkkoeien hebben een voorkeur voor grote open bakken en hebben nogal de neiging om in groep te gaan drinken; - Voorkom drukte rond de drinkbak door te zorgen voor een voldoende hoge toestroomsnelheid van het water en voldoende loopruimte rond de bak; - Koeien drinken ruim veertig procent van hun dagelijkse inname vlak na het melken en voederen; - Als vuistregel mag men aanhouden dat de gemiddelde dagelijkse drinkwateropname minimaal twee maal zo hoog is dan de melkgift (in liters per dag); 2. Voldoende en smakelijk voer aanbieden in de koelere periodes en voorkom broei in het voer (2x daags voeren, broeiremmers toevoegen)! 3. Hang ventilatoren op, koel het dak met water bij een stal met laag dak; 4. Zorg voor een rantsoen met voldoende structuur; 5. Voorzie schaduw op de weide, of houd dieren overdag binnen tijdens extreme hitte. Koeien moeten s nachts afkoelen! 6. Natrium-Bicarbonaat (buffer) toevoegen, aangevuld met levende gisten om pensverzuring te voorkomen; 7. Melk de koeien voor de hitte. Voorkom drukte in de wachtruimte! Melk desnoods in 2 partijen. Eventueel ventilatoren en sprinklers in de wachtruimte installeren. Wij hebben goede ervaring met de inzet van broeiremmer Biotronic SE van Panagro. Dit product toevoegen in uw mengwagen kost u 2,48 / ton voer (1 liter per ton). Daarnaast kunt u ook het kuiloppervlak insprayen met Biotronic SE om broei te voorkomen.
Wist u dat - We sinds kort ook te vinden zijn op Facebook onder Herkauwerspraktijk Veterinair Centrum Someren - Er Europese subsidie beschikbaar is voor de bestijding van IBR en BVD. Hierdoor zijn er verschillende kortingen via de GD - Een bedrijf met meer dieren meer kans heeft op infectieziekten, en de infectie sneller om zich heen grijpt dan op kleine bedrijven - De fosfaatproductie van een melkveebedrijf nu definitief vanaf 1 januari 2017 begrensd word door het stelsel van fosfaatrechten - Er in Maart 2016 bijna 17% meer melk geleverd is dan in Maart 2015 - De zwarte rat steeds noordelijker trekt en bekend staat als verspreider van Salmonella - Eind Maart een geval van BSE is ontdekt in Frankrijk. Daarnaast komt Blauwtong steeds verder onze kant op. Niels Groot Nibbelink, Stijn van de Voort, Jos van Lier en Stef Frenken Tel: 0493 44 10 44 Email: herkauwers@vc-someren.nl Website: www.vc-someren.nl