Inleiding Decompressie theorie Veilig duiken 2017 Runtime: 40 min Slides: 40 Mattijn Buwalda Anesthesioloog & Diving Medicine Physician www.mattijnb.nl
Short introduction
Inhoud deel 1 opnemen en afgeven van stikstof (N 2 ) door de weefsels deel 2 belvorming
Inhoud
Atmosferische druk wat is de luchtdruk hier in deze kamer? en waar komt die druk vandaan? druk op zee nivo = 1 bar lucht is een mengsel 80% N 2 0.8 bar 20% O 2 0.2 bar 10.000 kg air = 100.000 N 100.000 N/m 2 = 100.000 Pa 1000 hpa = 1000 mbar = 1 bar
druk wat is druk? eenheid = P kracht per oppervlakte 1 pascal = 1 newton/ M 2 trillende moleculen die tegen de wand botsen of moleculen die in een vloeistof trillen een gas opgelost in water of bloed oefent ook een druk uit!
Opgelost gas gassen lossen op in vloeistof evenwicht indien gas in = gas uit de stikstof uit de lucht die we inademen zit dus ook opgelost in ons bloed en weefsels. de druk van de N 2 in lucht = druk van N 2 in bloed en weefsels
De wet van Henry de stikstof druk (PN 2 ) op zee nivo is 0.8 bar ook in een vloeistof! PN 2 = 0.8 PN 2 = 1.6 PN 2 = 0.8 PN 2 = 1.6 zee nivo onder druk
Druk in een flesje cola? PCO 2 in flesje cola Bij 4 o C 2.2 bar Bij 20 o C 3.5 bar http://hypertextbook.com/facts/2000/seemameraj.shtml
Hydrostatische druk Waarom is de druk op 10 meter diepte 2 bar? water: 1M 3 = 1000 kg = 10000 N/M 2 = 10000 Pascal = 100 hp = 0.1 bar 10
Hydrostatische druk water kolom 10m hoog: 1 bar op 10 m diepte: 1 bar + 1 bar (lucht kolom) 11
N 2 opname Janneke ademt lucht op 30 meter diepte omgevingsdruk?: druk vd lucht die ze inademt?: PN 2 die zij inademt:? maximaal haalbare N 2 druk in de weefsels?: hoe lang duurt dat?: waar hangt dat van af?: hoe komt de N 2 in haar weefsels?:
N 2 opname doorbloeding (aantal bloedvaten) snelle weefsels hebben veel bloedvaten langzame weefsels hebben weinig bloedvaten temperatuur en inspanning zijn ook van invloed op doorbloeding verschil tussen PN 2 inademingslucht en weefsels hoe groter dat verschil hoe sneller de N 2 opname
Snelle en langzame weefsels Grootte (en hoeveelheid) van bloedvaten: Snelle weefsels Langzame weefsels hersenen spieren vet kraakbeen
virtuele compartimenten want een decompressiemodel: werkt met cijfers Compartimenten en niet met organen en bloedvaten. is geschreven door nerds (alhoewel...john Scott Haldane was een arts en schreef in 1908 het eerste model) maakt het mogelijk het verloop van de weefseldruk te voorspellen mbv de halfwaardetijd.
Snel compartiment (T ½ = 4 min) groot bloedvat snel weefsel 0 msw 1 bar snelle afdaling PN 2 = 0.8 bar PN 2 = 0.8 bar 30 msw 4 bar PN 2 = 0.8 bar PN 2 = 3.2 bar verschil = 2.4 bar toename 1.2 bar na 4 min op 30 msw PN 2 = 3.2 bar PN 2 = 2 bar
Halfwaarde tijd tijd nodig voor halveren of verdubbelen van het verschil in PN 2 tussen het weefsel en de long = tussen het weefsel en mengsel in fles
Halfwaarde tijd Voorbeeld halfwaardetijd 100 T1/2 = 2 t 0 100 2 50 4 25 6 12,5 8 6,25 10 3,125 12 1,5625 14 0,78125 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 0 2 4 6 8 10 12 14 Tijd
Halfwaardetijd PN 2 = 0.8 bar 30 msw PN 2 = 3.2 bar lucht zeenivo lucht duik PN 2 = 0.8 bar snel weefsel T 1/2 = 4 min 30 meter met lucht T4 PN2 0 0,8 4 2 8 2,6 12 2,9 16 3,05 20 3,125 24 3,1625 28 3,18125 32 3,190625 36 3,195313 T=0 T=4 min T=8 min T=36 min PN 2 = 0.8 bar PN 2 = 2 bar PN 2 = 2.6 bar PN 2 = 3.19 bar verschil = 1.2 bar verschil = 0.6 bar
8 compartment model 36
supersaturatie T4 compartiment (half waarde tijd = 4 min) is bijna verzadigd aan einde duik. (=36 min) alle tragere compartimenten bevatten (veel) minder N 2 als je nu opstijgt zal het T4 compartiment een hogere PN 2 hebben dan de PN 2 die wordt ingeademd. je bent als het ware gesupergesatureerd (oververzadigd) denk aan het Cola flesje! hoeveel supersaturatie kan het lichaam aan? hoe ver mag Janneke opstijgen?
Supersaturatie ratio supersaturatie ratio van 3.2 : 1.6 = 2 PN 2 =3.19 bar 10 msw PN 2 = 1.6 bar na 36 min op 30 msw PN 2 =3.19 bar PN 2 = 3.2 bar Hoeveel supersaturatie verdraagt het lichaam?
Haldane tabel 1908: John Scott Haldane onderzoek met geiten eerste deco tabel. maximale supersaturatie ratio van 2 geeft geen klachten (bij de geiten) dus van 30 msw 10 msw zonder stop omgevings druk: 4 bar 2 bar PN 2 3.2 1.6 bar
bodemtijd weefselgas druk T4 compartiment (het snelste weefsel) super saturatie ratio = 2 evenwicht lijn (ambient pressure line) weefsel = omgevingsdruk opstijgen tot maximale tolereerbare supersaturatie is bereikt (M value) stop weefsel (T4) is op dit moment verzadigd met inert gas. 1.6 stop aangekomen op diepte blijf je hier enige tijd: Bt 0.8 0.8 omgevingsdruk (diepte)
weefselgas druk T4 T27 super saturatie ratio = 2 T4 is leading T4 en T27 beginnen gelijk aan de deco stop maar T27 heeft nog ss ratio < 2 T4 bepaalt de stop! pas als T27 de evenwichtslijn bereikt begint T27 met off gassing Start opstijgen, T4 is verzadigd en begint direct met off gassing T27 is nog niet verzadigd en gaat door met on gassing einde afdaling T27 heeft lagere stikstof druk omgevingsdruk (diepte)
weefselgas druk super saturatie ratio = 2 bounce dive evenwicht lijn (ambient pressure line) weefsel = omgevingsdruk 1.6 0.8 0.8 omgevingsdruk (diepte)
weefselgas druk NDL duik super saturatie ratio = 2 1.6 0.8 0.8 omgevingsdruk (diepte)
Temperatuur management.. als ik het maar niet koud krijg.. je pak is lekker warm na 30 min is de accu leeg en je krijgt het erg koud en stijgt op. tijdens de decostops of veiligheidsstop heb je het flink koud. na de duik direct een warme douche! herkenbaar?
te warm > vaten worden wijder! is dat erg? Temperatuur hangt af van de fase vd duik! N 2 opname (on gassing) tijdens: afdaling bottom fase wijdere vaten > meer doorbloeding > meer N 2 opname en snellere verzadiging van compartimenten meer supersaturatie bij opstijgen weet jouw duikcomputer dat?
Temperatuur off gassing: tijdens opstijgen evt deco stops na de duik goede doorbloeding van de weefsel gunstig voor de off gassing! na de duik: niet direct heet douchen > te snelle mobilisatie van N 2
Inspanning hoe zit dat met inspanning? inspanning geeft warmteproductie en vaatverwijding inspanning tijdens: afdaling > meer N 2 opname bottom fase > meer N 2 opname decostops > matig bewegen is goed na de duik > niet te veel inspanning ivm te veel N 2 mobilisatie ook dit weet je duikcomputer niet!
Inspanning voor of na de duik Voor de duik 30 min forse inspanning 2 uur of 24 uur voor duik minder bellen na de duik Na de duik toename belvorming persen/ tillen > kans op R > L shunt door eventueel PFO niet doen. Na duik zo min mogelijk inspannen. Meer hier over in deel 2 volgend jaar!
Instellen op lucht maar duiken met nitrox De duikcomputer
weefselgas druk NDL duik super saturatie ratio = 2 1.6 0.8 0.8 omgevingsdruk (diepte)
weefselgas druk NDL duik super saturatie ratio = 2 1.6 0.8 0.8 omgevingsdruk (diepte)
weefselgas druk Conservatieve setting SS ratio = 2 SS ratio = 1.8 SS ratio = 1.6 Conservatisme setting duikcomputer Hoe meer plusjes hoe verder af van de defaultinstelling 1.6 0.8 0.8 omgevingsdruk (diepte)
De onverwachte stroming hard werken onder water! snel door je lucht heen veel meer stikstofopname! weet jouw computer dat? wat nu? breek de duik eerder af niet tot de NDL verleng de safety stop! gebruik de zuurstof hangtank? extra rustig na de duik: niet sjouwen/inspannen
Hoe conservatief moet ik duiken? na een DCS hit in overleg met duikerarts op geleide van je conditie slaapgebrek leeftijd conditie op geleide van hoe je je voelt na je duiken moe vaag zweverig gevoel niggles (vaag gevoel in je gewricht, niet echt DCS) Er zijn dus geen vaste regels!
Meer weten? Powell M. Deco for divers ISBN 1905492073
Always hope to find a real treasure and all I found.. Thank you for listening Slides available @ www.mattijnb.nl