CPT-Inspiratiedag Op weg naar zero-emissie vervoer 27 april 2018
Beleid zero-emissie 2015-vandaag Jeroen Cockx Coördinator Clean power for transport
Realisaties? Effecten? En nu?
Duidelijke ambities - Vlaanderen op de kaart CPT-actieplan 2020 (eind 2015 op Vlaamse Regering) Doelstellingen, werkpakketten en concrete acties Jaarlijkse rapportering Actie op het terrein - Projectwerking Jaarlijkse thematische oproep (2016-2017- ) Subsidiëring werking aan 80% 7 projecten (2017) en 10 projecten (2018)
Netwerking Vlaanderen en daarbuiten CPT-team en stuur/werkgroepen Europese projecten (BENEFIC, e-mopoli, ) Overleg ENOVER-transport Europa (Sustainable Transport Forum, Governmental Support Group, POLIS, GEAR 2030, ) BENELUX
Communicatie Iedereen mee Website (www.milieuvriendelijkevoertuigen.be) Startcampagne Week van de milieuvriendelijke voertuigen Gids elektrisch rijden Informatie over LEV s (www.lichtelektrischevoertuigen.be) Roadshows Bijkomend aanspreekpunt
1800 publieke laadpunten Een drempel minder Uitrol basisinfrastructuur (+5000 laadpunten) Nu minstens één laadpaal in 96% van de gemeenten Invoering Paal volgt wagen Snelladers op 34 locaties Interoperabiliteit Informatie (www.milieuvriendelijkevoertuigen.be/laadpalen) Laadinfrastructuur in de eigen gebouwen
Stimulering van de markt - financiële prikkels Vrijstelling verkeersbelasting +1000 premies voor zero-emissiewagens (www.energiesparen.be) 96,3% tevredenheid bij de ontvangers Recente uitbreiding naar vzw s en autodeelbedrijven Recente uitbreiding naar elektrische bromfietsen (B) en motorfietsen
Realisaties? Effecten? En nu?
Vlaams Actieplan CPT 2015-2020 2015 2017 Doel 2020 Marktaandeel BEV 0,35% 0,63% 7,5% BEV-vloot 2.229 5.506 60.500 PHEV-vloot 2.846 18.218 13.600 Laadpunten? 1.726 7.400 Marktaandeel CNG 0,2% 0,68% 5% CNG-vloot 1.537 6.218 41.000 CNG-tankstations 50 84 300 H2-tankstations 0 1 20
29.985 CP-voertuigen (eind 2017) -op 1 april 33.952 (waarvan 6.160 zero-emissie)
Percentage Marktaandeel CP-voertuigen (2017) 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 EV PHEV CNG bedrijf (24%) lease (31%) particulier (42%)
Inschrijving elektrische voertuigen 2017 83 1 979 5 375 Personenwagens 2-,3- en 4-wielers Bestelwagens Vrachtwagens Trekkers Bussen
Realisaties? Effecten? En nu?
Beleidsvorming op langere termijn CPT-visie 2030 Klimaat- en Energieplan 2021-2030 Klimaatvisie 2050 Energievisie en Energiepact Luchtbeleidsplan 2030 Mobiliteitsplan 2030
Beoogd marktaandeel zero-emissie personenwagens 2020: 7,5% 2025: 20% 2030: 50% 2035: 100% en andere voertuigtypes
Bijlage: projecten 2016 Opwaarding en opschaling aanbod elektrische voertuigen in autodeelvloot (Cambio) Transitie naar zero-emissie voor collectief busvervoer (The new drive) Clean power for taxi s (Bond Beter Leefmilieu) E-carsharing for cohousing (Partago) CPT in the picture (ASBE) Faciliteren van de elektrificatie van lichte vrachtwagens in 4 types nichevloten (Westlease) Platform elektrische bedrijfswagens (Traxio)
Bijlage: projecten 2017 EV-rijders community (EV Belgium) Elektrisch Delen van Eigen Auto s voor bedrijven en Lokale overheden (Autodelen.net) Testrijders (Bond Beter Leefmilieu) Integratie EV in Frequency Containment Reserve (FCR) markt met Vehicle-to-Gridladers (V2G) (EV Consult) Opschaling aanbod elektrische stadsvoertuigen in autodeelvloot na de kantooruren (Cambio) 365 SNEL (KU Leuven) Vlaams Kennisplatform Slim Laden (Energyville) Elektrische dienstfietsen (stad Brugge) WAAK mobiliseert duurzaam groen (WAAK) Officenter deelt met de buurt (Officenter)
CPT-inspiratiedag: Programma 13u: Verwelkoming + toelichting CPT-beleid (Jeroen Cockx, dep. Omgeving) 13u20-13u40: Projecten Clean Power for taxis en Testrijders (Bond beter leefmilieu) 13u40-14u20: Panelgesprek Gebruikers en EV (Cambio, Autodelen, Partago, KU Leuven en EV Belgium) 14u20-14u30: Minister Tommelein Koffiepauze - Binnentuin 15u00-15u15: Project Zero-emissie Bus (The New Drive) 15u15-15u30u: Projecten Slim laden en Integratie in het grid (Energyvile en EV Consult) 15u40-16u20: Panelgesprek Werkgevers en EV (Traxio, Westlease, WAAK en Zen car) 16u20-16u50: Keynote Zero-emissie (Bert Witkamp, AVERE) 16u50: Slotwoord (Peter Cabus, departement Omgeving) 17u00: receptie - Binnentuin
Clean Power for Taxis Bond Beter Leefmilieu
Doel - komen tot een vergroening van de taxisector in Vlaanderen - door de inzet van elektrische/zero-emissie wagens - als voorbeeld voor een ruimere transitie naar gedeelde, elektrische mobiliteit Ambitie: 10% van de Vlaamse taxi-vloot elektrisch in 2020 >> vervullen van de noodzakelijke voorwaarden
Partners
Aanpak - Begeleiding 5 steden - inspireren - opmaak terreininventaris - opmaak plan van aanpak (goedkeuring verschillende gemeenteraden) - realiseren van de plannen van aanpak - Werkgroep steden - Begeleiden taxi-ondernemingen bij overstap naar e-taxi - individueel - Lerend netwerk - Oplossingsgericht handelen
Stand van zaken - Talrijke begeleidingssessies - Rentabiliteitsstudie door TML + tournee - Website & Nieuwsbrief Clean Power for Taxis - Besliste maatregelen in de steden - Studiebezoeken Amsterdam - (Pers)Lancering 16 e-taxi s - more to come
Uitdagingen - complexe bevoegdheidsverdeling in de steden - dialoog met de sector neemt tijd en is niet evident - lange levertijden voertuigen - tekort aan laadinfrastructuur - hoogte aankoopprijs rem op transitie - ongelijk speelveld (fiscaliteit) - cofinanciering vinden - toekomst - conferentie 26/6 - aanbevelingen - sensibiliseringscampagne (obv marktstudie) - uitbreiding aantal steden - opleiding chauffeurs/ambassadeurs
Testrijders Proefproject Vlaams-Brabant
De weg banen voor elektrisch autodelen
20 ambassadeurs Testrijders zorgt voor: - Nissan LEAF aan een voordelig leasetarief - gratis laadpaal van Blue Corner in de buurt - gebruiksvriendelijk deelplatform CarAmigo - communicatieve ondersteuning Testrijders en gemeenten
Pilootproject Vlaams-Brabant - CO2-reductie: streefdoel 1.500 deelbeurten - proeftuin: experimenteren met ondersteunende tools - groeiende community van e-rijders uitbouwen - business case uitwerken - ervaringen doorvertalen naar beleidswerk
Partners Met de financiële steun van
Doel - promotie elektrisch rijden peer-to-peer aanpak: laagdrempelig en toegankelijk verhoogde zichtbaarheid en aanvaarding schone technologie onmiddellijke uitstootreductie - promotie autodelen minder fossiele kilometers tendens weg van wagenbezit deel van de maandelijkse kost terugverdienen groeiende community van e-rijders
Aanpak en stavaza 1) opzetten samenwerkingsverbanden en opmaak campagnemateriaal 2) werving en selectie van Testrijders 3) aanloop naar aftrap op 6 juni 4) eerste jaar Testrijders 5) projectevaluatie en uitrol naar andere provincies
Moeilijkheden - juiste partners vinden en op dezelfde lijn krijgen - overlappende fases: intensief projectmanagement - geëngageerde kandidaten >< concreet engagement - al in recruterings- en opstartfase geconfronteerd met vooroordelen en terughoudendheid - installatie 20 laadpalen op heel korte termijn
VRAGEN?
Gebruikers en Elektrische Voertuigen Panelgesprek: Cambio, Autodelen.net, Partago, KU Leuven en EV Belgium Moderator: Carlo Mol
Elektrisch Autodelen Partners: cambio Vlaanderen The new drive Doel en aanpak: opwaardering bevraging (1200) demosessies en campagne
Inschakeling stadswagens in autodeelvloot Partners: cambio Vlaanderen The new drive Doel en aanpak: inschakeling elektrische stadswagens in autodeelvloot van cambio
E-Deal Partners: Autodelen.net, Eandis, The Shift en Bond Beter Leefmilieu Doel en aanpak: 15 lokale overheden en 15 bedrijven begeleiden bij elektrisch autodelen, 3 fasen Stand van zaken: aanbod aanbieders, communicatieplan, infomomenten, opstart business-case, begeleiding (25 gemeenten, 4 bedrijven)
E-carsharing for cohousing Partners: Partago cvba, Blue Corner NV Doel en aanpak: Elektrische deelauto s met laadpalen voorzien aan samenwoongroepen. Verschillen tussen groepen Beperkte autodeelervaring Toegang tot terrein Nu niet. In bouwfase. Grote auto nodig Maar één auto? Elektrisch? Kosten? We gaan reeds delen, p2p Service bij appartementen
365 SNEL Partners: Doel Praktisch potentieel van speed pedelecs in kaart brengen: gedrag(swijziging)-kwaliteit voertuig infrastructuur impact van accessoires Aanpak Voorbereidingsfase: Vloot van 10 voertuigen samenstellen/upgraden, communicatie/dissimenatiestrategie uitwerken, vragenlijsten opstellen. Testfase: Uitlenen van de voertuigen aan werknemers: min. 3 weken alle woon-werkverkeer, 3 bedrijven per provincie, kwantitatieve/kwalitatieve bevraging, tracking, Natraject: Analyse van de metingen, bevragingen
EV-Rijders Community: EV Belgium Doel: Wij helpen mensen met de transitie naar hun eerste EV en ondersteunen de bestaande EV rijders. Aanpak: EV Tastings en Community events Op een EV Tasting kunnen mensen tot 4 verschillende modellen EV s na elkaar test-rijden. Op Community events komen EV en Non-EV rijders samen om Real World ervaring uit te wisselen. Speciale groep EV Ambassadeurs die actief hun EV ervaring delen op events. Alle belangrijke EV gerelateerde events op EV.be/events Lidmaatschap is GRATIS op EV.be Events: Nieuwjaarsreceptie met Minister Bart Tommelein: 150 Deelnemers EV Tasting in Flanders Make: 8 verschillende EV modellen 25 Deelnemers 100 Test-Ritten Living Tomorrow: 300 Deelnemers 600 Km Test-Ritten Leden en bereik: 225 Ingeschreven leden (Q1 2018) EV.be
Beleid van de bevoegde minister Minister Tommelein
Koffiepauze - Binnentuin
Zero-emissie Busvervoer (ZEB) Arthur Vijghen, coördinator ZEB-platform
Agenda Doel en aanpak Projectpartners Stand van zaken Eerste conclusies Opportuniteiten en uitdagingen ervaren tijdens project
Hoe de transitie naar Zero Emissie voor het collectief Busvervoer in Vlaanderen versnellen?
Aanpak (januari 2017 juni 2018) 1. Kennisopbouw- en verspreiding via platform 2. Inventariseren drempels en mogelijke oplossingsrichtingen 3. Inventariseren opportuniteiten 4. Inventariseren en definiëren van projectopportuniteiten 5. Opstart proefprojecten 6. Opmaken beleidsaanbevelingen 7. Sensibiliseren naar busondernemingen, steden en gemeenten en andere stakeholders
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
Scope Collectief vervoer Geregeld vervoer Technologie: Plug-in hybride Batterij-elektrisch Geografisch: Realisatie in Vlaanderen Deliverables: Neutraal en objectief
Eerste conclusies (1/4)
Eerste conclusies (2/4) Voertuig Bussen en infra matuur Concreet aanbod op Vlaamse markt Ontwikkeling in internationale context Kennisopvolging in Europese context (ZeEUS en ASSURED) Laadinfrastructuur Diverse laadtechnieken Evolutie van korte naar lange termijn Sterke relatie tussen infra en operations Impact op openbare ruimte en net
Eerste conclusies (3/4) Laadlocatie Depot, openbare ruimte en attractiepolen Bus volgt paal of paal volgt bus Laadinfraregie: optimalisatie vervoer, ruimte en netaansluiting Energievoorziening Productie en transport haalbaar Netaansluiting uitdaging
Eerste conclusies (4/4) Rollen Dilemma: levensduur > contracttermijn Afstemming bij gebruik infra door meer gebruikers Evolutie van korte naar lange termijn Exploitatie Nauwe relatie materieel en operatie Planning rondom dienstregeling Dimensionering is maatwerk per lijn/regio TCO ZEB benadert diesel (case by case) Infrastructuur grote invloed op TCO: wie investeert?
Opportuniteiten en uitdagingen ervaren tijdens project Noodzakelijk netwerk gecreëerd van unieke spelers Uitdagingen: ZEB-traject tijdens aanbestedingstraject(en) TCO d.m.v. fictieve cases Veel partijen met diverse belangen 1:1 pilootprojecten niet evident Betrekken steden en gemeenten Ervaring opdoen wordt key Veel vragen waarvoor beleidsmatig keuzes nodig zijn
Voorstelling Vlaams Kennisplatform Slim Laden Carlo Mol, Energyville
i.s.m. Ambities en doelstellingen Vlaams Kennisplatform Slim Laden streeft naar een versnelde introductie van slim laden in Vlaanderen Algemene kennisniveau stakeholders verhogen via neutraal kennisplatform Haalbaarheid (opportuniteiten/barrières) in kaart brengen Technologisch Economisch Organisatorisch (marktwerking) Regelgevend Resultaten als ondersteuning van ontwikkeling visie slim laden Looptijd project: 1/1/2018 30/6/2019
i.s.m. Wat gaan we doen? Kennisverzameling slim laden Opzetten overkoepelende kennisdatabank (i.s.m. NKL, Living Lab Smart Charging & IEA TCP HEV Task 28) Organisatie thematische workshops Reeks van 4 workshops om verzamelde kennis te dissemineren Mogelijkheid om producten of diensten toe te lichten Demonstraties Organisatie van twee excursies / plaatsbezoeken rond slim laden koppeling aan interessante events rond slim laden Best practices buiten de landsgrenzen Demonstratie slim laden op het THOR park te Genk Toegang tot het netwerk slim laden in Vlaanderen
i.s.m. Lid worden what s in for you? Kennisvergaring en -deling Toegang tot de overkoepelende kennisdatabank slim laden Deelname aan 4 workshops met diverse subthema s binnen het slim-laden-domein laatste workshop exclusief voor de leden Mogelijkheid om uw producten of diensten toe te lichten tijdens de workshops Toegang tot het netwerk slim laden in Vlaanderen Deelname aan buitenlandse excursie(s) rond slim laden (30% korting op deelnameprijs voor de leden) Bijdrage leveren aan de Vlaamse roadmap / visie slim laden 2020-2030 (focus in laatste workshop exclusief voor leden) Exposure tijdens de workshops en op de website
i.s.m. Save the date 1 ste workshop do. 14 juni 2018 Locatie: EnergyVille Genk 10u 16u Voorlopig programma Voorstelling Vlaams Kennisplatform Slim Laden Voorstelling structurele partners Presentaties Slim Laden Survey over thema s volgende workshops Afsluitende receptie & Rondleiding EnergyVille labo s Gratis voor leden // niet-leden betalen 175 excl. BTW
www.vksl.be info@vksl.be Carlo Mol carlo.mol@vito.be tel: +32492586124 Johan Driesen Johan.Driesen@esat.kuleuven.be tel: +3216321024 Dries Keunen dries.keunen@thenewdrive.be tel: +32498384644 William Stinissen william.stinissen@volta-org.be tel: +32473333980
Integratie van EV in de Frequency Containment Reserve (FCR)-markt met Vehicle-to-Grid-laders (V2G)
Consortiumpartners
Consortiumpartners Elia Hoogspanningsnetbeheerder (TSO) R&D ondersteuning Enervalis Energy software-as-a-service provider Smart charging software, FCR levering en dataverwerking
Consortiumpartners NewMotion V2G expert en Charge Point Operator V2X-expertise en gespecialiseerde software koppeling paal-wagen EVConsult Expertenbureau elektrische mobiliteit Projectmanagement en V2X-expertise
Scope van het project FCR-dienstverlening met EV s - FCR zorgt voor korte termijn stabilisatie van het EU elektriciteitsnet - 3000 MW in EU en 68 MW in België - Klassiek door gascentrales geleverd Symmetrische reactie van het ter beschikking gestelde vermogen op basis van de real-time frequentie van het elektriciteitsnet Frequentie < 50Hz: - V1G: vertraagd laden - V2G: ontladen Frequentie > 50Hz: - V1G: versneld laden - V2G: laden
Scope van het project Vehicle-to-grid Bron: http://www.cenex.co.uk/vehicle-to-grid/
Scope van het project Architectuur
Scope van het project Scope Locaties: thuis & werk 40 V1G-laders 2 V2G-laders Barrières en uitdagingen Technisch: laadinfra, software, koppeling met grid, datamanagement Reglementair: marktontwerp (bid size/slots), (beperkt) Gedrag rijders: SoC anxiety, incentives
Doel van het project Onderzoek Inzetbaarheid EV s als flexibility Simuleren en evalueren minimaal vermogen voor verschillende delivery periods (week peak/off peak uurbasis) Extrapolatie minimaal aantal benodigde EV s voor beschikbaarheid 1 megawatt onder bovenstaande delivery periods Evalueren van hardware
Doel van het project Doelen Inzicht in marktontwerp, actoren en verrekening bij introductie van nieuwe technologiën in FCR-markt Voorstellen inzake marktproducten, marktontwerp en verrekening gebaseerd op bevindingen Ontwikkelen en valideren van open interfacestandaarden/algoritmes en businessmodellen Evalueren potentieel van V2G voor ondersteunende diensten in thuis- en werklocaties
Aanpak Timeline
Stand van zaken
VRAGEN?
Werkgevers en Elektrische Voertuigen Panelgesprek: Traxio, Westlease, WAAK en Zen Car Moderator: Carlo Mol
Platform Elektrische Bedrijfswagens Missie: zero-emissie wagenparken in Vlaanderen Doelstelling richting 2020: de transitie naar elektrische bedrijfswagens versnellen, met een concrete ambitie van 25% elektrisch (new sales) Strategie 1. Market pull met koplopers: de lat 2. Objectief informeren 3. Best practise sharing en inspiratie met multi stakeholders https://platformelektrischebedrijfswagens.be
Mobility as a service voor utilitaire EV voertuigen Partners: Doel en aanpak: Faciliteren van de elektrificatie van lichte vrachtwagens in 4 types nichevloten via de demonstratie met een leaseformule
Niet voor groentjes WAAK mobiliseert duurzaam groen
Officenter deelt met de buurt Onderwerp: 100% Elektrisch autodelen Partners: Officenter, Zen Car, EV Consult, VitaeMobility Doel en aanpak: Doel: opzetten van een toegankelijk en efficiënt deelautosysteem met elektrische voertuigen voor de Officenter business community en de buurt. Aanpak: Officenter = 6 vestigingen in Vlaanderen met 150 bedrijven en 800 werkplekken. Omschakeling van individueel voertuiggebruik naar autodelen. Omschakeling van ICE naar 100% elektrisch rijden. Voorstellen van laagdrempelige formules om de overstap te promoten en te stimuleren. Doel: 2 autodeelstations per vestiging. Totaal 12 elektrische voertuigen te rentabiliseren. Brede communicatie: intern bij het clienteel Officenter en openingsevenementen. Doelpubliek: clienteel Officenter (1 ste fase) en de buurt (2 de fase) Verzamelen gegevens en formuleren conclusies, leerpunten, etc. Middelen: voertuigen via lease, autodeelplatform Zen Car, beheersysteem laadinfrastructuur, helpdesk en structuur opvolging chauffeurs Zen Car.