AARDRIJKSKUNDE Saint-Pierre Uccle Naam: Schooljaar: 2018-2019 Klas: 3. Leraar: B. Verstraeten AFSPRAKEN IN VERBAND MET DE LESSEN AARDRIJKSKUNDE: Benodigdheden: een ringmap, atlas, woordenboek Nedl-Nedl, papier A4 formaat voor nota s, pen, lat, potlood, gom, markeerstift. Evaluatie: 1 ste semester: elk rapport: EF op 20 en een schriftelijk examen (EC) in december. 2 de semester: elk rapport EF op 20 en een schriftelijk examen (EC) in juni. Vaardigheden: 1. Informatie verwerken: Bv. lokaliseren en situeren op verschillende schalen; kaarten, grafieken, landschapsschetsen maken; documenten becommentariëren en samenvatten; een analysefiche gebruiken. 2. Informatie met elkaar in verband brengen: Bv. hypothesen suggereren op basis van documenten; oorzaken en gevolgen van fenomenen identificeren; relaties tussen fenomenen vinden; schema s analyseren en maken op basis van documenten. 3. Kennis gebruiken: Bv. met vakjargon een idee herformuleren; nieuwe informatie vergelijken met aardrijkskundige theorieën en modellen. Geslaagd ben je als 2 van de 3 vaardigheden zijn verworven én minstens 50 % op EC. VEEL SUCCES! 1
Toetsenlijst EF: Nummer Datum Titel van de toets Punten Handtekening ouders 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 2
In de les aardrijkskunde zoeken we de antwoorden op 3 grote vragen: 1) 2) 3).. Hier heb je alvast wat woordenschat die we zullen nodig hebben om het landschap te beschrijven: VEGETATIE RELIËF COMMUNICATIE WEGEN GEBOUWEN ANDERE TEKENEN VAN MENSELIJKE ACTIVITEIT Algemeen: dicht Algemeen: vlak, Algemeen: sterk Algemeen: dichte steengroeve, rundvee, begroeid, dun begroeid, glooiend. uitgebouwd netwerk, bebouwing, weinig mest, tractor, landbouw- kaal. Vegetatiesoorten: bomen, struiken, planten, grassen, wei, open grasland, veld, bouwland, braakliggend land. Indelingen: bos, gebergte, boomgaard, haag, heide. Hydrografie: waterlopen: rivier, beek, bergstroom, stroom, meer, vijver, moeras, zee. Reliëfvormen: vlakte, plateau, heuvel, berg, vallei. Beschrijving: helling: stijl, zacht, zwak, regelmatig, onregelmatig, top (afgestompt, puntig). weinig uitgebouwd netwerk. Soorten communicatiewegen: autosnelweg, autoweg met meerdere stroken, weg, veldweg, spoorweg, bevaarbare waterweg, luchthaven, vliegveld. Bouwwerken: brug, sluis, haven, viaduct, loopbrug. bebouwing, gegroepeerd, verspreid. Soorten gebouwen: woningen, boerderij, hangar, industrieel gebouw (fabriek, opslagplaats), openbaar gebouw (kerk, school, gevangenis), commercieel pand (supermarkt, winkel). Indeling: uitgespreid, gegroepeerd per: dorp, wijk of per zone (industriële zone, winkelcentrum, machines, bijenkorf, hoogspanningslijn, sportterrein, camping, stortplaats, verkeer. toeristische buurt, sportcomplex). 3
KAARTKENNIS: DE WERELDKAART De punten, lijnen en vlakken op de volgende pagina s moet je op de wereldkaart kunnen aanduiden! Naast de continenten en oceanen zijn er nog enorm veel eilanden die samen met de continenten deel uitmaken van de werelddelen. De werelddelen zijn:...... 4
Eiland Continent Werelddeel? Eiland: Continent: Werelddeel: Er kan een verschil zijn tussen het continent en het werelddeel. Bepaalde eilanden kunnen strikt genomen niet tot één continent behoren, maar wel tot hetzelfde werelddeel gerekend worden. Zo wordt Groenland wel tot het werelddeel Europa gerekend, terwijl het geologisch gezien deel uitmaakt van het continent Noord-Amerika. Ook IJsland, dat in wezen tot geen enkel continent behoort, rekent men meestal tot het werelddeel Europa. https://nl.wikipedia.org/wiki/continent 5
6
Aardrijkskunde 3e jaar De wereld kan volgens verschillende kenmerken (naar taal, cultuur, natuur en ligging) in grote wereldblokken worden verdeeld. De grenzen tussen de blokken zijn soms vage overgangszones. De benamingen en de grenzen van de wereldblokken kunnen variëren van kaart tot kaart, zoals je hieronder ziet: bron: Geogenie 3 TSO/KSO Tijd voor oefeningen 7
Noem per halfrond de continenten en oceanen die je er (gedeeltelijk) aantreft: halfrond halfrond teken op de figuur halfrond halfrond teken op de figuur 1 punt: de noordpool 3 cirkels: NPC / KKK / evenaar 1lijn: de 0-meridiaan 1 punt: de zuidpool 3 cirkels: ZPC/ SKK / evenaar 1lijn: de 0-meridiaan 8
Maak gebruik van de atlas: a. teken op de kaart de evenaar, de 0-meridiaan b. arceer met potlood het oostelijk halfrond c. kleur het wereldblok waar men vooral Spaans of Portugees spreekt groen, en noteer de naam erbij d. omcirkel het Midden-Oosten e. kleur het continent Eurazië geel f. welk continent ligt op 87 ZB, 40 OL?. g. op welk continent ligt de Noordpool?.. h. welke landen maken deel uit van Angelsaksisch Amerika? i. door welke breedtelijnen zijn de Tropen begrensd?.. j. wat is de grootste oceaan?. k. welk wereldblok bestaat vooral uit eilanden en schiereilanden?.. l. geef de namen van 3 Maghreb-landen:. m. noteer de namen van alle landen die op de evenaar liggen: n. wat stellen de kleuren op de satellietfoto (p.5) voor? o. welk continent heeft de grootste oppervlakte in de tropen?.. de middelbreedten? de polaire zone? 9
VORMEN OP DE WERELDKAART het eiland het meer de archipel het merengebied de landengte de zeestraat de kaap - de baai de golf het schiereiland Werken met de atlas: 10
a) Kleur geel: 3 schiereilanden die grenzen aan de Middellandse Zee b) Arceer met groen: het Grote Merengebied in Afrika c) Kleur bruin: de landengte die Afrika met Eurazië verbindt. Door die landengte loopt is het.. gegraven dat de Middellandse Zee met de Rode Zee verbindt. d) Omcirkel en benoem de volgende archipels: de Cycladen / de Canarische Eilanden / de Balearen e) Duid aan op de kaart: Kaap de Goede Hoop / Kaap Verde / Kaap Guardafui f) Duid aan en kleur blauw: 1) de Golf van Venetië 2) de Golf van Genua 3) de Golf van Cadiz 4) de Golf van Guinee 5) de Golf van Suez 6) de Golf van Akaba g) Duid aan met een rode streep: de Straat van Gibraltar / de zeestraat van Bab El Mandeb Zet de definitie bij het juiste begrip: 1. Het eiland 1. 2. Het meer een in zee uitstekend kustgedeelte, dat de uiterste punt vormt van een gebergte. 3. De archipel een deel van een zee of een oceaan dat het land binnendringt. (kleiner) 4. Het merengebied een smalle doorgang tussen twee zeeën en daarmee tevens de scheiding tussen twee landmassa's. 5. De landengte een landvorm die bestaat uit een ketting of tros van eilanden. 6. De zeestraat deel van een land waar veel meren zijn. 7. De kaap een deel van het vasteland dat aan drie zijden door water omringd is. 8. De baai een deel van een zee of een oceaan dat het land binnendringt. (groot) 9. De golf een smalle strook land die twee stukken land verbindt. 10. Het schiereiland een door land omringde watervlakte (met zoet water) 11
Maak een tekening van elk van bovenstaande 10 geografische begrippen: dat doe je door een deel van de cirkel blauw (= water) te kleuren. 12
13
HERHALINGSHOOFDSTUK RELIËF 1) WAT IS HET RELIËF? 1) 14
2. RELIËFVORMEN IN HET LANDSCHAP Bespreek de vier reliëfelementen bij de volgende foto s en duid aan welke kaart van pagina 17 erbij past. Kies uit: heuvelland, vlakte, gebergte, plateau IJzer Horizonlijn: Recht/golvend/getand of afgerond Ardennen Horizonlijn: Recht/golvend/getand of afgerond Hoogteverschil: Klein/groot/geen Hoogteverschil: Klein/groot/geen Helling: Geen/zacht/steil/zeer steil Helling: Geen/zacht/steil/zeer steil Rivier: ondiep/diep/zeer diep Rivier: ondiep/diep/zeer diep Reliëfvorm: Reliëfvorm: Kaart nr.:.. Kaart nr.:.. 15
Kemmelberg Mt Blancmassief Horizonlijn: Recht/golvend/getand of afgerond Horizonlijn: Recht/golvend/getand of afgerond Hoogteverschil: Klein/groot/geen Hoogteverschil: Klein/groot/geen Helling: Geen/zacht/steil/zeer steil Helling: Geen/zacht/steil/zeer steil Rivier: ondiep/diep/zeer diep Rivier: ondiep/diep/zeer diep Reliëfvorm: Reliëfvorm: Kaart nr.:.. Kaart nr.:.. 16
3. RELIËFVORMEN OP KAART Om het reliëf aan te geven, gebruikt de cartograaf hoogtelijnen. Dit zijn denkbeeldige lijnen die alle punten met dezelfde hoogte verbinden. 17
4. DE VALLEIEN schema van een vallei Kies uit de volgende woorden : Flank (2), rechteroever, linkeroever, bedding, vallei. Type valleien in België a) VLAKTE ondiep brede bodem ( belangrijke alluviale vlakte). geen flanken b) U-DAL of laagplatea U-vorm platte bodem en minder breed dan een vlakte. flanken met een zachte helling c) V-DAL of hoogplatea diep en met een V-vorm smal flanken met een steile helling 18
nieuwe woordenschat Verklaring: 19