SECRETARIAAT-GENERAAL SECRÉTARIAT GÉNÉRAL. Titre. Klimaatadaptatie in de Benelux: Aanzetten tot convergenties

Vergelijkbare documenten
het wordt het wordt NATTER WARMER versie het wordt de zeespiegel STIJGT DROGER Bollenschema s Klimaateffecten

Klimaatadaptatiestrategie Hellendoorn

BIODIVERSITEIT. RECHTSTREEKSE BEDREIGING DOOR DE MENS VERsnippering, VER. ONRECHTSTREEKSE BEDREIGING DOOR DE MENS Klimaatsverandering

Klimaateffectschetsboek West-en Oost-Vlaanderen NATHALIE ERBOUT ZWEVEGEM, 5 DECEMBER 2014

Kennisagenda NKWK- KBS. Groeidocument versie 0.1

COMMISSION INTERNATIONALE DE L ESCAUT (CIE) COMMISSION INTERNATIONALE DE LA MEUSE (CIM)

ZONOVERGOTEN VLAANDEREN KLIMAAT EN PUBLIEKE RUIMTE

Overzicht en karakteristieken klimaatrisico s Nederland. Willem Ligtvoet

Programma Water en klimaatveranderingen

Klimaatscenario s voor Vlaanderen, en impact op de waterhuishouding

Voorstellen. Waterschap Hollandse Delta. John Ebbelaar Hoofd afdeling Plannen en Regie

Stand van zaken samenwerking omgevingsvisie

Urbanisatie en klimaatverandering: zowel meer droogte als meer overstromingen in Vlaanderen

Het Vlaams adaptatiebeleid, naar Griet Verstraeten Departement Omgeving. Symposium Ecosysteemdiensten in Vlaanderen 4 februari 2019

Waterschap Hollandse Delta. dynamiek in de delta

Werksessie. Duurzaamheidsvisie Pijler Klimaatadaptatie. Indicatoren en Ambities

Downstream Roadmaps. Jasper van Loon. Netherlands Space Office

Conferentie Kennis voor Klimaat. WORKSHOP Afwegingskader voor het klimaatbestendig inrichten van Nederland

Klimaatverandering & fysieke opgaven

klimaatverandering Planet

Deltaprogramma Nieuwbouw en herstructurering. Intentieverklaring Ruimtelijke Adaptatie

(Regionale) gebiedsinformatie over huidig watersysteem

Toelichting Klimaatadaptatie

Herinrichting Jan Truijenstraat

Samen naar een robuuste zoetwatervoorziening

WELKOM. Jozef Dauwe, gedeputeerde Provincie Oost-Vlaanderen

Duurzame daken Groen of Blauw

Klimaatbestendig NL. Een flexibele adaptieve strategie voor het stedelijk gebied. Ruimteconferentie 19 april 2011 Leendert van Bree

Natuurlijke Klimaatbuffer Ooijen-Wanssum. Natte natuur voor droge voeten

Klimaatadaptatie. Charles Aangenendt

Deltaprogramma Bijlage A. Samenhang in het watersysteem

Klimaatverandering. Een brede maatschappelijke opgave. Kasper Spaan

PROJECT SMARTROOF 2.0

Klimaatportaal Vlaanderen Symposium Ecosysteemdiensten 4/2/2019 Johan Brouwers, Kris Cauwenberghs

De kustpolders: Hoe behoud een essentiële stap is richting duurzame ontwikkeling

Water in Eindhoven. Studiedag Lokaal waterbeleid water in balans. 28 september Water in Eindhoven - Studiedag Lokaal waterbeleid, Antwerpen

Klimaatverandering, waterhuishouding en adaptatienoden in Vlaanderen

Zaal KLEINE POST 3.2. Adaptatie: droogte en wateroverlast in West-Vlaanderen

Water (groep) Water algemeen (45)

Statencommissie REW 1 februari KRW maatregelen rijkswateren

10368/1/19 REV 1 DAU/cg 1 LIFE.2.B

Verdroging: tegen gaan van verdroging in het algemeen door beperken van verharding, ruimte voor infiltratie, hydrologisch neutraal ontwikkelen etc.

Stand van zaken van het adaptatiebeleid in Vlaanderen. Johan Bogaert

RISICOSIGNALERING Droogte

ENERGIE SYSTEMEN IN DE BENELUX EN OMGEVING: VEERKRACHT VOOR KLIMAATVERANDERING

Effecten van klimaatscenario s 2014 op de zoetwatervoorziening van Nederland Resultaten NWM basisprognoseberekeningen in 2016

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

Gevolgen van klimaatverandering voor Nederland

Water is onmisbaar! actieve mkb/kmo s. Dankzij EU-beleid meer banen en groei in de watersector. JOUW MENING TELT EN JOUW ACTIES OOK

Lessen uit de watersnood van 13 tot 17 november Persconferentie 17 december 2010 Crisiszaal Federaal Huis

Nederland Waterland Basisonderwijs

Klimaatverandering : effecten, risico s en adaptatiebeleid in Europa Dr Hans Bruyninckx EEA Executive Director

Klimaatverandering Wat kunnen we verwachten?

Nationaal Congres Klimaatadaptatie. Beeldverslag werksessie 1.8 Wat zijn de gevolgen van droogte op lokaal niveau en wat kun je eraan doen?

11de Waterforum: Waterschaarste en droogte, de nieuwe realiteit

BANANEN LANGS DE NOORDZEE antwoordblad

Bodemvruchtbaarheid. fundament onder voedselproductie. René Schils

De effecten van verdroging als gevolg van de klimaatwijziging en urbanisatie op oppervlaktewater

Water in beeld. Toestand en toekomst van het West-Brabantse watersysteem

integraal waterbeheer Integraal waterbeheer

Almere 2.0. studieopdracht 3e jaar T&L (in teamverband)

Samenvatting Aardrijkskunde Water hoofdstuk 2

Inrichtingsproject en proeftuin peilbeheer

want ruimte voor de Maas en veilige (regionale) dijken zijn een eerste zorg.

AANSLUITING CURRICULUMVOORSTEL WATEREDUCATIE GROEP 7-8

Water in Vlaanderen: van integraal beleid naar beheer

Klimaatadaptief bouwen met BREEAM-NL

Bodem & Klimaat. Op weg naar een klimaatbestendig bodembeheer

paspoort Veerse meer

De slimme ecologische oplossing tegen wateroverlast én droogte.

ENQUETE. Inventarisatie van wensen m.b.t. gegevens over klimaatverandering. Retourneer deze enquête a.u.b. aan:

Begrippenlijst Aardrijkskunde Begrippenlijst Hoofdstuk 4, Water

Klimaatadaptatie in Antwerpen

Hoofddoelen VVE-010:

Presentatie Waterschap De Dommel bij: Volkstuindersvereniging Bladel c.a. Door: Toon Kemps

WAAROM STEDELIJKE KLIMAATADAPTATIE?

Versie 28 februari Tijd voor een grondige aanpak, Fundering voor een nationale strategie.

Landschaftspark Duisburg-Nord

DE KLIMAATBESTENDIGE STAD: INRICHTING IN DE PRAKTIJK. Hittestress in de stad: Over urgentie, metingen en maatregelen

Van visie naar uitvoering

Programma Duurzaamheid

De effecten van verdroging als gevolg van de klimaatwijziging en urbanisatie op oppervlaktewater

Verkiezingsprogramma. Water Natuurlijk Rijn en IJssel

klimaatadaptatie: beheer en inrichting in nieuw perspectief

AKKademie Inagro 24 mei 2019

Klimaatadaptatie. Programmaplan duurzame en gezonde stad

Naar een klimaatbestendig Eindhoven. Luuk Postmes 19 mei 2015

Deltabeslissing Ruimtelijke adaptatie

ONTWERPEN MET AANDACHT VOOR GROENBLAUWE NETWERKEN

Herinrichting Baarskampstraat

Natuurverkenning 2030

Het weer in Vlaanderen wordt grilliger. Juni 2016 was heel nat, juni 2017 extreem droog. Die uitersten zijn slecht nieuws, in het bijzonder voor de

Workshop. Audiovisueel. Mastertextformat bearbeiten. Zweite Ebene. Dritte Ebene Vierte Ebene Fünfte Ebene. Dritte Ebene Vierte Ebene Fünfte Ebene

De grond onder onze voeten

Beoordelingscriteria Groene Inspiratieprijs Veere 2019

Deltaprogramma Ruimtelijke Adaptatie. Bouw mee aan de stad van de toekomst

Klimaatverandering in Utrecht. Erwin Rebergen Beheerder/Beleidsadviseur stedelijk water gemeente Utrecht Groenmoetjedoen!

Limburg Waterproof Klimaat, water en landbouw

Beheer- en Ontwikkelplan voor de Rijkswateren Publiekssamenvatting. Werken aan een robuust watersysteem

SECRETARIAAT-GENERAAL SECRÉTARIAT GÉNÉRAL. Titre BENELUX-POLITIESAMENWERKING IN 2019

Transcriptie:

SECRETARIAAT-GENERAAL SECRÉTARIAT GÉNÉRAL Titre Klimaatadaptatie in de Benelux: Aanzetten tot convergenties

Klimaatmatrix Benelux Bronnen: Beschikbare overheidsrapporten Beleidsadviserende onderzoeken Status: Work in progress Comment: climat.adapt@benelux.int 2

Klimaatmatrix Benelux Kustbeheer Waterbeheer Verkeer, mobiliteit en infrastructuur Stedenbeleid Energiebeleid Biodiversiteit Bosbeleid Landbouw Visserij Volksgezondheid Bedrijfsleven Toerisme Nederland België Luxemburg Federaal Vlaanderen Wallonië Brussel 3

Klimaatmatrix Benelux Doel: Wederzijds inzicht Convergenties Meerwaarden door samenwerking Criteria: Aanwezig bij meerdere Benelux-partners en/of mogelijk grensoverschrijdend karakter 4

1. Risico analyse(1) Kustbeheer Groter overstromingsgevaar Verzilting grondwater Geïntegreerd waterbeheer & grote rivieren Groter overstromingsgevaar Mogelijk tekort drinkwater en droogteschade landbouw Mogelijk tekort koelwater energiecentrales Dalende waterkwaliteit door hogere temperaturen Verkeer en Mobiliteit Mogelijke hinder binnenvaart door watertekort Mogelijke schade vervoersinfrastructuur door hittegolven en neerslag 5

1. Risico analyse (2) Steden Mogelijke hitte eilanden Nieuwe gezondheidsproblemen en hittedoden Overstromingsgevaar door ontoereikende waterafvoer Energievoorziening Biodiversiteit Minder energiebehoefte in winter, meer in zomer Mogelijk tekort koelwater voor energiecentrales Verdwijnen + verplaatsen soorten Opkomst exoten Veranderingen seizoenen (planten, broeden, ) 6

1. Risico analyse (3) Bosbeleid Landbouw Bedreiging gezondheid bossen (door droogte, parasieten, exoten, ziekten) Bosbranden door droogte Meer / minder opbrengsten (CO2, temperatuur) Productieverlies door droogte en verzilting Bodemkwaliteit door erosie Nieuwe ziekten Hittestress (veeteelt) 7

1. Risico analyse (4) Volksgezondheid Visserij Industrie Toerisme Opkomst nieuwe ziekten (Lyme, bottulisme, vector gedragen ziekten, salmonella, ) Toename stress door warmte/koude Soortenverschuiving Waterkwaliteit door algengroei Watertekorten productieprocessen Bedreiging watersporten Langer toeristische seizoen 8

2. Beleidsvoorstellen en opgaven Kustbeheer Kustbescherming (Deltaprogramma (Nl), Masterplan Kustveiligheid (Vl), ) Geïntegreerd waterbeleid en grote rivieren Grote riviercommissies (Rijn, Maas, Schelde, ) Ruimte voor rivieren Bilaterale/trilaterale afspraken peilbeheer bevaarbare waterlopen Verkeer en mobiliteit Weerbaar maken verkeersinfrastructuur 9

2. Beleidsvoorstellen en opgaven(2) Stedenbeleid Blauw groene ontwikkelingen: vermijden bebouwing in potentieel overstromingsgebied verbeteren opvangcapaciteit, waterafvoer vertragen, groene daken, groengebieden, ) Grijze ontwikkelingen: vergroten afvoer- en berging regenwater, betere infiltratie Biodiversiteit Verbinden natuurgebieden robuustheid Bestrijden exoten Verkeer en mobiliteit Weerbaar maken verkeersinfrastructuur 10

2. Beleidsvoorstellen en opgaven(3) Bosbeleid Landbouw Opvangen soortenverschuiving door aangepast bosbeheer Monitoren bosgezondheid Afstemmen bosbeheersplannen Voorkomen bosbranden Aanpassen teeltkeuze Aanpassen landbouwtechnieken Beschermen extreme weersomstandigheden 11

2. Beleidsvoorstellen en opgaven(4) Toerisme Benutten langer recreatief seizoen Volksgezondheid Bewustmakingscampagnes Benaderen specifieke doelgroepen (ouderen, kinderen, ) 12

2. Beleidsvoorstellen en opgaven(5) Risico s > beleidsopgaven Raming kosten en opbrengsten Onvolledig: kosten overstromingen, opbrengsten energiebesparingen, Thematisch ongelijk: water, landbouw, Geografisch ongelijk: ramingen op EU-schaal 13