Dit document is vastgelegd bij CC Proof en voorzien van een officiële datumstempel. Hiermee is de maker in staat om zijn auteursrecht aan te tonen. Meer informatie is te vinden op www.ccproof.nl. Meetinstrument kwaliteit van zorg ZorgvoorKennis Utrecht Kenmerk 58ef90020205e Datum Tijdstip Bijlagen meetsysteem.pdf
Werken met de, het Meet Instrument Kwaliteit voor de Zorg De is een meetinstrument waarmee de verpleegkundige in het verpleeghuis de kwaliteit van de zorg meet en volgt. Daartoe worden 34 gebieden in beeld gebracht en gescoord. Deze scores leiden tot acties die in het zorgleefplan komen. De risicosignalering maakt in het domein veiligheid deel uit van de. De thema s van het Kwaliteitskader Verpleeghuiszorg van het Zorginstituut zijn opgenomen en de gebruikte terminologie komt overeen met het Omaha System dat in de thuiszorg wordt gebruikt. Vijf domeinen De 34 gebieden van de zijn te vinden in vijf domeinen: persoonsgerichte zorg, wonen, welzijn, veiligheid en gezondheid. In elk van deze domeinen zijn er gebieden waarop wordt gemeten hoe het met de status is. Onderzoek Bij een nieuwe cliënt doet de verpleegkundige een onderzoek, vervolgens wordt dit minimaal eens per half jaar herhaald. Voor alle gebieden wordt beoordeeld of de zorg past bij de zorgvraag en of deze op maat is. Hiervoor zijn er bij ieder gebied een of meer aandachtspunten. Het onderzoek wordt gedaan door een verpleegkundige en besproken met de cliënt, de familie/vertegenwoordiger. Op het moment dat er voor een gebied acties gewenst zijn, worden deze vastgelegd. Er zijn acties gewenst als er verbetering mogelijk is op basis van de beoordeling van de aandachtspunten. Beoordelen van de aandachtsgebieden Voor alle gebieden bepaalt de verpleegkundige wat de status is. De uitkomsten zijn getallen tussen de 1 en 5. Met de uitkomsten kan de verpleegkundige per gebied bepalen wat er nodig is, wie de zorg en ondersteuning gaat bieden, hoe vaak dat nodig is en hoe lang dat nodig is. Ook wordt er een verwachting gegeven over de bereiken resultaten. De status per gebied: 1 = etreme signalen / zeer groot risico/ helemaal niet op orde 2 = ernstige signalen / groot risico/ grotendeels niet op orde 3 = matige signalen / middelgroot risico / half op orde 4 = minimale signalen / klein risico / grotendeels op orde 5 = geen signalen / geen risico / geheel op orde De aard van de actie: Behandelen: alle handelingen die je doet zoals wondbehandeling, wassen/aankleden en medicatie toedienen Coachen: AIB: adviseren, instrueren en begeleiden, doorverwijzen en monitoren/bewaken De acties komen in het zorgleefplan, plus informatie over wie het gaat doen, hoe vaak, wanneer en tot wanneer. Werken met de www.zorgvoorkennis.nl 1 1/17
Persoonsgerichte zorg BEJEGENING Het verhaal van de cliënt is bekend en staat centraal Medewerkers zijn gericht op de cliënt en praten met de cliënt, niet over de cliënt Medewerkers hebben aandacht voor de familie en het netwerk van de cliënt Medewerkers hebben aandacht voor de normen en waarden van de cliënt Medewerkers/vrijwilligers hebben kennis van zaken en overleggen met de cliënt BETROKKENHEID Zorgdoelen zijn bekend en in samenspraak opgesteld Het zorgleefplan is op tijd opgesteld en besproken Familie en netwerk kan bijdragen aan en meewerken met de zorg COMMUNICATIE Rollen / regelgeving van dienstverleners zijn bekend Client kan zorgen kenbaar maken aan de dienstverleners Client is tevreden over diensten Er is geen taalbarrière Er is geen culturele barrière Wonen WOONOMGEVING Woonruimte is aangepast aan zorgbehoefte Omgeving woonruimte is schoon en veilig Woonruimte is ingericht met eigen spullen Er is aandacht en tijd voor het eten, eten is aangepast aan geloofsovertuiging Het is mogelijk om naar buiten te gaan als dat een wens is Het is mogelijk om te bewegen als dat een wens is Welzijn ZINGEVING Er is ruimte en aandacht voor verliesverwerking, rouw en rolverandering Er is ruimte en aandacht om te praten over het levenseinde en spirituele vragen Er is de mogelijkheid om iets te betekenen voor anderen Werken met de www.zorgvoorkennis.nl 2 2/17
Veiligheid (inclusief risicosignalering) MEDICATIE Er is controle op dosering / schema Cliënt is bekend met bijwerkingen / nadelige reacties Cliënt is in staat medicatie in te nemen zonder hulp, of krijgt hulp HUID Er is een actief beleid voor preventie van huidletsel en er is een regelmatige monitoring van huid(letsel), voedingstoestand, mondzorg en incontinentieletsel Er is een actief beleid voor de behandeling van huidletsel volgens de richtlijnen BEWEGINGSAPPARAAT EN VALLEN Evenwichtsstoornissen zijn in beeld Moeite met transfers is in beeld en in kaart gebracht Problemen met temperatuurhuishouding zijn in beeld DEPRESSIE EN ANDERE PSYCHISCHE STOORNISS EN (MET ELEMENTEN VAN Z INGEVING) Risico op depressie is in beeld en wordt gemeten Risico op hallucinaties / illusies is in beeld (delier!) Risico op triestheid / wanhoop / verminderde eigenwaarde is in beeld Risico op angst is in beeld Risico op verlies van interesse / betrokkenheid bij activiteiten / zelfzorg is in beeld Risico op geïrriteerd / geagiteerd / agressief gedrag is in beeld Risico op doelloosheid / dwangmatige activiteit is in beeld Risico op zelfgekozen levensbeëindiging is in beeld URINEWEGFUNCTIE EN INCONTINENTIE Risico op incontinentie van urine is in beeld en in beleid beschreven Risico op moeite met legen van blaas is in beeld Risico op hematurie (bloed) / abnormale kleur is in beeld Risico op nachtelijk urineren is in beeld VOEDING EN ONDERVOED ING Risico op overgewicht is in beeld en wordt gemeten Risico op ondergewicht en ondervoeding is in beeld en wordt gemeten Risico op onverklaarbaar/progressief gewichtsverlies is in beeld en wordt gemeten Werken met de www.zorgvoorkennis.nl 3 3/17
Risico op hypoglycemie (te lage bloedglucosespiegel) is in beeld Risico op hyperglycemie (te hoge bloedglucosespiegel) is in beeld VRIJHEIDSBEPERKING Er is een actief beleid voor het tegengaan van vrijheidsbeperking, de richtlijnen zijn bekend en personeel/vrijwilligers/familie is geschoold Risico op dwalen en risico op letsel is in beeld OPNAMES ZIEKENHUIS Er is een actief beleid om ziekenhuisopname te voorkomen Risico op ziekenhuisopname door vallen (fractuur), luchtweginfectie, urineweginfectie, delier, CVA, onbegrepen gedrag is in beeld Gezondheid INTERPERSOONLIJKE RE LATIES (MET ELEMENTE N VAN ZINGEVING) Risico op eenzaamheid is in beeld Risico op conflicten in de familie of het netwerk is in beeld MANTELZORG / ZORG VO OR KIND, HUISGENOOT OF NETWERK Risico op overbelasting bij de partner, kind(eren) of andere mantelzorgers is in beeld en gemeten MISHANDELING / MISBRUIK Er is een actief beleid voor het signalering van grensoverschrijdend / onveilig gedrag, meldcode en richtlijn veilige zorgrelatie zijn bekend en personeel /vrijwilligers /familie is geschoold Risico op verminderde veiligheid is in beeld, zowel vanuit de meldcode als vanuit de veilige zorgrelatie ROLVERANDERING Risico op een onvrijwillige omkering van rol of verlies van vorige rol is in beeld ROUW EN VERLIESVERWE RKING (MET ELEMENTEN VAN ZINGEVING) Risico op vastgelopen rouwproces is in beeld Risico op conflicterende rouwstadia tussen individuen / families is in beeld SEKSUALITEIT EN INTIMITEIT (MET ELEMENTE N VAN ZINGEVING) Risico op gebrek aan intimiteit is in beeld Werken met de www.zorgvoorkennis.nl 4 4/17
Risico op opvallend seksueel gedrag / provocatie / lastigvallen is in beeld SOCIAAL CONTACT (MET ELEMENTEN VAN ZINGE VING) Risico op beperkt sociaal contact is in beeld Risico op minimale stimulans / activiteiten is in beeld SPIRITUALITEIT (MET ELEMENTEN VAN ZINGEV ING) Risico op vermijding van de wens om te spreken over het levenseinde is in beeld Risico op verstoorde / onderbroken spirituele rituelen is in beeld Risico op verstoord / onderbroken spiritueel vertrouwen is in beeld Risico op conflicterende spirituele overtuigingen en medische behandeling / zorg is in beeld ADEMHALING Risico op benauwdheid en/of infectie is in beeld INFECTIE (PREVENTIE) Risico op infectie door lichamelijke oorzaak(huid, longen etc) is in beeld Risico op infectie van buitenaf (Noro, MRSA, griep) is in beeld en richtlijnen zijn bekend bij personeel/vrijwilligers/familie CIRCULATIE Risico op oedeem is bekend Risico op hoge of lage bloeddruk is bekend en wordt gemeten Risico op hart - en vaatziekte is bekend COGNITIE Risico op verminderd beoordelingsvermogen is in beeld Risico op desoriëntatie met betrekking tot tijd / plaats / persoon is in beeld Risico op beperkt korte termijngeheugen is in beeld Risico op beperkt lange termijngeheugen is in beeld Risico op dwalen is in beeld DARMFUNCTIE Aandachtsgebieden: Risico op afwijkende frequentie / consistentie van ontlasting is in beeld Risico op bloed in de ontlasting is in beeld Risico op afwezigheid darmgeluiden is in beeld Risico op obstipatie is in beeld Werken met de www.zorgvoorkennis.nl 5 5/17
Risico op incontinentie is in beeld GEHOOR Risico of gehoorverlies is in beeld en wordt gemeten MONDGEZONDHEID Risico op ontbrekende / gebroken / slechtgevormde tanden is in beeld Risico op cariës (gaatjes) en overmatig tandsteen is in beeld Risico op bloedend tandvlees is in beeld Risico op slecht passend (kunst)gebit is in beeld PIJN Pijn is in beeld en wordt gemeten Verhoogde pols / ademhaling / bloeddruk in relatie tot pijn wordt gemeten Rusteloos gedrag in relatie tot pijn is in beeld en wordt gemeten SPIJSVERTERING-VOCHTHUISHOUDING Moeite met / niet kunnen kauwen / slikken / verteren is in beeld Risico op anemie is in beeld Risico op ascites (ophoping vocht in buikholte) is in beeld Gebarsten lippen / droge mond zijn in beeld SPRAAK EN TAAL Risico op geen / afwijkend vermogen tot spreken is in beeld Risico op geen / afwijkend vermogen tot begrijpen is in beeld URINEWEGFUNCTIE EN INCONTINENTIE Risico op incontinentie van urine is in beeld en in beleid beschreven Risico op moeite met legen van blaas is in beeld Risico op hematurie (bloed) / abnormale kleur is in beeld Risico op nachtelijk urineren is in beeld ZICHT Risico op verminderd gezichtsvermogen is in beeld en er wordt gemeten Risico op slechte verlichting in en om de woning is in beeld Risico op slechte kleurstellingen in en om de omgeving is in beeld Werken met de www.zorgvoorkennis.nl 6 6/17
PERSOONLIJKE ZORG De hulpvraag voor hulp bij wassen en aankleden is in beeld De hulpvraag voor hulp bij tandenpoetsen / flossen / mondhygiëne is in beeld Risico op gedrag en de wens om persoonlijke zorg-activiteiten niet toe te laten is in beeld SLAAP- EN RUSTPATRONEN Risico op verstoorde slaap / rustpatronen is in beeld Risico op apneu in de slaap is in beeld Werken met de www.zorgvoorkennis.nl 7 7/17
score- en actieformulier Naam cliënt: Naam medewerker: 1 2 3 Datum: 4 5 Actie Bejegening Betrokkenheid Communicatie Woonomgeving Zingeving Medicatie Huid Bewegingsapparaat/vallen Depressie/ geestelijke gezondheid Urinewegfunctie/incontinentie Voeding Vrijheidsbeperking Opnamepreventie Interpersoonlijke relaties Mantelzorg Mishandeling / misbruik Rolverandering Rouw, verlies Seksualiteit en intimiteit score- en actieformulier www.zorgvoorkennis.nl 1 8/17
Sociaal contact Spiritualiteit Ademhaling Infectie(preventie) Circulatie Cognitie Darmfunctie Gehoor Mondgezondheid Pijn Spijsvertering Spraak en taal Zicht ADL zorg / Persoonlijke zorg Slaap- en rustpatronen score- en actieformulier www.zorgvoorkennis.nl 2 9/17
Werken met het Meetinstrument Kwaliteit van Zorg, het Het zorgplan maken en rapporteren 1 10/17
De methodiek De verpleegkundigen stellen (op methodische wijze, met het ) de prioriteiten vast, deze komen in het zorgplan. Dit plan wordt altijd samen met de klant en/of zijn partner / familie/ vertegenwoordiger opgesteld. In het zorgplan vind je: - De gebieden die nu voor de cliënt van belang zijn De scores voor deze gebieden De acties die nodig zijn Hoe vaak de acties nodig zijn en wanneer de evaluatie is De gebieden en de aandachtspunten vind je in de handleiding werken met het Er zijn 34 gebieden met aandachtspunten. De methode kun je ook online vinden op werken met het. Het is de bedoeling dat iedereen in je team het zorgplan kan lezen dat met behulp van het is opgesteld, dat iedereen de gebieden kent en dat iedereen kan rapporteren op de aandachtspunten (deze vind je onder elk gebied in de handleiding). De beste manier om de nieuwe werkwijze onder de knie te krijgen is door er mee te gaan werken en door af en toe een casus te bespreken. Hieronder vind je zo n casus. 2 11/17
Casus mevrouw Pieters Mevrouw Pieters is 77 jaar. Zij is gescheiden. Haar zoon was de laatste jaren haar mantelzorger. Hij woont om de hoek en werkt s nachts in een staalfabriek. Mevrouw is nu een week geleden in het verpleeghuis. Zij was thuis gevallen en had haar linkerknie gebroken. Het herstel gaat niet goed, waarschijnlijk is er nog een operatie nodig. Mevrouw heeft al jaren Reumatoïde Artritis en kan haar zelfzorg niet goed uitvoeren. Zij heeft een verhuizing naar een verpleeghuis altijd uitgesteld, nu ziet zij wel in dat dit de beste oplossing is. Medische achtergrond: incontinent van urine (oorzaak niet bekend), vaak valpartijen, osteoporose, psychische problemen (angststoornis). Mevrouw vertoont claimend gedrag, zij heeft een normale intelligentie en maakt veel kruiswoordpuzzels. Zij heeft een klein netwerk, haar financiën worden gedaan door haar zoon. Mevrouw heeft nu een leenrolstoel en zij maakt gebruik van een postoel naast haar bed. De scootmobiel gebruikt zij niet. Mevrouw heeft hulp nodig bij de transfers en ook bij de toediening van medicatie. Aan haar stuit is er een wond als gevolg van decubitus (fase 2). Zij heeft hiervoor een AD-matras. Toen zij nog thuis was kreeg mevrouw 3 per week hulp bij het douchen en hulp bij medicatie. Wat doet de verpleegkundige? A. Scoort de status voor alle gebieden B. Wijst acties toe en gebruikt de advieskaart C. Geeft aan wanneer de evaluatie plaats moet vinden De verpleegkundige of verzorgende onderbouwt het zorgplan met de scores. Zij/ hij bespreekt dit met mevrouw, de e-man, de zoon en het zorgteam. Er is nauwe samenwerking is tussen de verpleegkundige en de zorgmedewerker. Het rapporteren is heel erg belangrijk. Zodra er iets anders dan anders is dan zoekt de zorgmedewerker op over welk gebied het gaat en welke aandachtspunten hij/zij ziet. 3 12/17
score- en actieformulier Naam cliënt: Mevrouw Pieters Naam medewerker: 1 2 3 Bejegening SGG 4 Datum: 2/2/2017 5 Actie Betrokkenheid Zorgplan moet worden opgesteld en besproken Binnen een week Communicatie Woonomgeving Zingeving Medicatie Huid Bewegingsapparaat/vallen Depressie/ geestelijke gezondheid Urinewegfunctie/incontinentie Voeding Vrijheidsbeperking Opnamepreventie Interpersoonlijke relaties Nu geen signalen dat het niet goed gaat, wel monitoren voortdurend Medicatietoediening wordt door de zorg gedaan, volgens protocol. Decubitus stabiel, behandeling volgens protocol evaluatie na een maand Valgevaar is groot. Coaching door adviezen en begeleiding. Behandelen door fysiotherapeut. Evaluatie na een maand Psychische toestand is al jaren minder goed. Vooral monitoren en begeleiden Al jaren incontinent, mevrouw heeft hiervoor incontinentiemateriaal Voeding in de gaten houden (in relatie tot RA en wondzorg) Vooral opnames proberen te voorkomen door valpreventie, valtraining. Aandacht geven aan goede woonomgeving en rustige veilige sociale omgeving score- en actieformulier www.zorgvoorkennis.nl 1 13/17
Mantelzorg Mishandeling / misbruik Rolverandering Rouw, verlies Seksualiteit en intimiteit Sociaal contact Mevrouw heeft een klein netwerk. Monitoren Evaluatie na 14 dagen Spiritualiteit Ademhaling Infectie(preventie) Wondranden monitoren Circulatie Cognitie Darmfunctie Gehoor Mondgezondheid Pijn Spijsvertering Spraak en taal Zicht ADL zorg / Persoonlijke zorg Slaap- en rustpatronen Hulp bij wassen/ aankleden? transfers. Incontinentiezorg volgens protocol. Eventueel de mondzorg opnemen. Evaluatie na een maand score- en actieformulier www.zorgvoorkennis.nl 2 14/17
advieskaart Adviezen voor de medewerker Gebied Bejegening Adviezen voor de cliënt Zeven tips Geluksroute Betrokkenheid Samenwerken met familie Samenwerken met de zorg Communicatie Vaardigheden Goed in gesprek Woonomgeving Inrichting Inrichting Zingeving Aandacht voor welbevinden Tips bij levensvragen Medicatie Medicatieveiligheid Informatie Huidletsel en preventie Preventie van huidletsel Vrijheidsbeperking Alternatieven Informatie voor familie Opnamepreventie Veiligheid eerst Veiligheid eerst Herkenning, begeleiding Ondersteuning Schalock Schalock Mantelzorg Participatie Participatie Mishandeling / misbruik Meldcode Meldcode Naar het verpleeghuis Naar het verpleeghuis Richtlijn rouw Omgaan met verlies Tips Tips Hulp bij eenzaamheid Voor elkaar Promotieonderzoek Promotieonderzoek Huid Depressie / geestelijke gezondheid Interpersoonlijke relaties Rolverandering Rouw, verlies Seksualiteit en intimiteit Sociaal contact Spiritualiteit adviezen www.zorgvoorkennis.nl 1 15/17
Ademhaling Tips bij hittegolf Griep Infectie(preventie) Hygiëne Preventie Circulatie Hartfalen Tips bij hartfalen Cognitie Richtlijn dementie Geheugenverlies Darmfunctie Incontinentie Incontinentie Gehoor Slecht horen Slecht horen Praktische tips Voorlichting over mondzorg Valpreventie Valpreventie Tips voor de zorg Tips bij pijn Spijsvertering Diagnostiek Diagnostiek Spraak en taal Verschijnselen Verschijnselen Verbeteracties incontinentiezorg Tips Tips voor woonomgeving Slecht zien en oorzaken Verzorgend wassen Verzorgend wassen Richtlijn Slaapstoornissen Kennisbundel eten en drinken Voorlichting Mondgezondheid Bewegingsapparaat/vallen Pijn Urinewegfunctie/incontinentie Zicht ADL zorg / Persoonlijke zorg Slaap- en rustpatronen Voeding adviezen www.zorgvoorkennis.nl 2 16/17
handleiding De is een meetinstrument waarmee de verpleegkundige in het verpleeghuis de kwaliteit van de zorg meet en volgt. Daartoe worden 34 gebieden in beeld gebracht en gescoord. Deze scores leiden tot acties die in het zorgleefplan komen. De risicosignalering maakt in het domein veiligheid deel uit van de. De thema s van het Kwaliteitskader Verpleeghuiszorg van het Zorginstituut zijn opgenomen en de gebruikte terminologie komt overeen met het Omaha System dat in de thuiszorg wordt gebruikt. Vijf domeinen De 34 gebieden van de zijn te vinden in vijf domeinen: persoonsgerichte zorg, wonen, welzijn, veiligheid en gezondheid. In elk van deze domeinen zijn er gebieden waarop wordt gemeten hoe het met de status is. Onderzoek Bij een nieuwe cliënt doet de verpleegkundige een onderzoek, vervolgens wordt dit minimaal eens per half jaar herhaald. Voor alle gebieden wordt beoordeeld of de zorg past bij de zorgvraag en of deze op maat is. Hiervoor zijn er bij ieder gebied een of meer aandachtspunten. Het onderzoek wordt gedaan door een verpleegkundige en besproken met de cliënt, de familie/vertegenwoordiger. Op het moment dat er voor een gebied acties gewenst zijn, worden deze vastgelegd. Er zijn acties gewenst als er verbetering mogelijk is op basis van de beoordeling van de aandachtspunten. Beoordelen van de aandachtsgebieden Voor alle gebieden bepaalt de verpleegkundige wat de status is. De uitkomsten zijn getallen tussen de 1 en 5. Met de uitkomsten kan de verpleegkundige per gebied bepalen wat er nodig is, wie de zorg en ondersteuning gaat bieden, hoe vaak dat nodig is en hoe lang dat nodig is. Ook wordt er een verwachting gegeven over de bereiken resultaten. De status per gebied: 1 = etreme signalen / zeer groot risico/ helemaal niet op orde 2 = ernstige signalen / groot risico/ grotendeels niet op orde 3 = matige signalen / middelgroot risico / half op orde 4 = minimale signalen / klein risico / grotendeels op orde 5 = geen signalen / geen risico / geheel op orde De aard van de actie: - Behandelen: alle handelingen die je doet zoals wondbehandeling, wassen/aankleden en medicatie toedienen - Coachen: AIB: adviseren, instrueren en begeleiden, doorverwijzen en monitoren/bewaken De acties komen in het zorgleefplan, plus informatie over wie het gaat doen, hoe vaak, wanneer en tot wanneer. handleiding www.zorgvoorkennis.nl 17/17