Projectplan: Weert E Actieweek van 26 september tot en met 5 oktober 2012 Punt Welzijn is Initiatiefnemer van Weert Weert Eenzaamheid. Dit project wordt georganiseerd in het kader van de Week tegen Eenzaamheid 1
Initiatiefnemer Weert weert eenzaamheid: Punt Welzijn. Contactpersoon: Jan Levels j.levels@puntwelzijn.nl 0495-697900 Project Weert weert eenzaamheid wordt georganiseerd in het kader van de Week tegen Eenzaamheid, initiatief van Coalitie Erbij www.eenzaam.nl Maliebaan 71 g 3581 CG Utrecht 030 23 07 199 info@coalitieerbij.nl VSBfonds is mede financier van de Week tegen Eenzaamheid: 2
Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 3 Inleiding... 4 Week tegen Eenzaamheid 2012 Kom de deur uit... 4 Punt Welzijn... 4 Eenzaamheid... 5 Weert weert eenzaamheid... 5 Startconferentie... 5 Lancering project Nieuwe vrienden maken... 6 Kom de deur uit markt... 7 Vrijwilligersbijeenkomst Samen tegen Eenzaamheid... 8 Aanschuiftafel in de horeca... 8 Communicatie en PR... 9 3
Inleiding Coalitie Erbij organiseert jaarlijks de Week tegen Eenzaamheid, een landelijke actieweek van 26 september tot en met 5 oktober 20120, waarin aandacht wordt gevraagd voor eenzaamheid in Nederland. Coalitie Erbij roept iedereen in Nederland op om zich aan te sluiten bij de strijd tegen focust Coalitie Erbij zich specifiek op het stimuleren van lokale samenwerking, door activiteiten te ondersteunen in vijf gemeenten. Weert is één van deze gemeenten. Welzijnsorganisatie Punt Welzijn organiseert dit jaar, in het kader van de Week tegen weert e ht vragen voor eenzaamheid in Weert en omgeving en zoveel mogelijk organisaties betrekken bij een gezamenlijke aanpak van eenzaamheid in de regio. Dit door diverse activiteiten in deze periode te initiëren, door het ren en aansluitend hierop, samenwerking tussen diverse lokale organisaties te versterken. Uit een door de GGD gehouden onderzoek blijkt dat eenzaamheid in Weert met 41% een stuk hoger scoort dan het landelijk gemiddelde. Er gebeurt in Weert weliswaar al een heleboel door allerlei organisaties, maar nog er weinig gecoördineerd. Week tegen Eenzaamheid 2012 Kom de deur uit Coalitie Erbij is een landelijk samenwerkingsverband van organisaties 1, die ieder op een eigen manier een maatschappelijke rol spelen met betrekking tot eenzaamheid en sociaal isolement. Coalitie Erbij wil de samenleving bewust maken van de betekenis van eenzaamheid en het voorkomen van dit maatschappelijke probleem. Eén van de leden van Coalitie Erbij is MOgroep. Punt Welzijn is één van de leden van deze brancheorganisatie voor Welzijn en Maatschappelijke Dienstverlening en op deze manier verbonden aan Coalitie Erbij. Coalitie Erbij organiseert jaarlijks de Week tegen Eenzaamheid. Met deze actieweek wil Coalitie Erbij niet alleen de samenleving bewust maken van de problematiek, maar ook aanzetten tot actie. Coalitie Erbij werkt hierbij samen met vele verschillende organisaties, van binnen en buiten de coalitie. Eenzaamheid is een complex probleem, wat vraagt om een gedifferentieerde aanpak. Lokale organisaties hebben kennis van de lokale context en behoeften en zijn daarom in staat om eenzaamheid op een effectieve manier aan te pakken. In deze context werken Coalitie Erbij en Punt Welzijn samen in de Week tegen Eenzaamheid. Met het wil Coalitie Erbij de aandacht vestigen op het belang van het ondernemen van activiteiten buitenshuis. Mensen die zich eenzaam voelen, hebben vaak weinig sociale contacten, komen de deur niet uit en/of vinden het moeilijk om nieuwe contacten te leggen. Het ondernemen van activiteiten buitenshuis, zoals sport, hobby, wandelen met een huisdier, eten of op vakantie gaan, zijn goede manieren om (nieuwe) mensen te ontmoeten en om contacten op te bouwen. Daarbij is besef dat menigeen daar wel (meestal tijdelijk) een handje bij geholpen dient dient te worden. Daarbij spreken we de mensen aan die in contact staan met / het vertrouwen hebben van mensen met deze eenzaamheidsgevoelens. Punt Welzijn in Weert (en regio) op velerlei manieren mensen en groepen om in de Weerter samenleving mee te kunnen doen. Vanuit ieders eigen verantwoordelijkheid denkend, zal Punt Welzijn vooral werken aan het versterken van het vermogen van mensen en groepen om zelfstandig hun eigen weg te vinden, maar ook om de maatschappelijke omgeving zodanig te organiseren dat het alle mensen kansen biedt om een betekenisvolle rol te spelen. In dit beleid is ruim plaats voor 1 Coalitie Erbij bestaat uit de volgende kernleden: Zonnebloem, Leger des Heils, Humanitas, Sensoor Nederland, Resto VanHarte, MOgroep, Nationaal Ouderenfonds en Mezzo, en uit de volgende leden: ANBO, CMOnet, Depressie Vereniging, Fonds Psychische Gezondheid, FORUM, MEE Nederland, Movisie, Nederlands Philharmonisch Orkest, NIGZ, NOOM, NOV, de Regenboog groep, Riki Stichting, Rode Kruis, Solink, Stichting Allegoeds, Trimbos, UnieKBO, UVV, Vereniging het Zonnehuis, Verwey-Jonker Instituut en Vier het Leven. 4
Punt Welzijn en met haar veel Weerter organisaties hebben zich al weten te vinden in het project Eenzaamheid het subjectief ervaren van een onplezierig of ontoelaatbaar gemis aan (de kwaliteit Er heerst taboe op het praten over (eigen) eenzaamheid. Toch voelt iedereen zich wel eens eenzaam, de ene persoon sterker dan de andere. Sommige mensen komen echter zelf niet meer uit hun eenzaamheid, hebben weinig sociale contacten en vinden het lastig om nieuwe contacten te leggen. Zij komen nog maar weinig de deur uit en raken mogelijk geïsoleerd. Behalve de negatieve effecten die eenzaamheid heeft op het individu, heeft het ook gevolgen voor de maatschappij. Een belangrijk aspect van eenzaamheid is de hoeveelheid sociale contacten en de kwaliteit hiervan. Het aangaan van sociale contacten is niet voor iedereen vanzelfsprekend en eenvoudig. Ongeveer 30% van de Nederlanders gaf aan ontevreden te zijn over de sociale steun die zij ontvangen, 38% van de Nederlands gaf aan vaker een praatje te willen maken met mensen en ruim Ook zei 30% van de Nederlanders dat zij graag vaker zouden worden uitgenodigd door anderen (TNS NIPO, 2011). Achter die kille cijfers zitten gezichten. Het gaat om mensen die graag meer plezier aan hun leven zouden hebben, die mee willen doen, niet aan de kant blijven staan en om mensen die iemand willen zijn. In Weert ligt het percentage eenzaamheid zelfs boven het landelijk om zijn bloeiend en gevarieerd gemiddelde (Gierveld, 2010). Uit onderzoek van de GGD onder 55-plusser bleek dat veel ouderen in Weert zich eenzaam voelen. Maar liefst 41% gaf aan matig tot (zeer) ernstig eenzaam te zijn. Toch staat Weert bekend verenigingsleven. In elke wijk of kerkdorp is wel een seniorenvereniging en een vrouwenvereniging actief, naast organisaties als de Zonnebloem, het Rode Kruis, diverse dienstencentra, eetpunten enzovoort. Aanbod genoeg dus? Vanuit verschillende organisaties blijkt dat voor is. Zo is Weert beland in de paradoxale situatie dat de behoefte van ouderen aan zingevende contacten alleen maar toeneemt, terwijl het aanbod daarin blijkbaar niet (meer) voorziet. Wellicht niet in kwantiteit, maar zeker wel in kwaliteit. Weert weert eenzaamheid samenwerking met Coalitie Erbij en vele andere organisaties. In deze week wordt onder anderen het een bijeenkomst voor vrijwilligers van verschillende organisaties, tegen Eenzaamheid. De aftrap vindt plaats tijdens de startconferentie, die eind juni plaatsvindt. Tijdens deze bijeenkomst zijn de diverse samenwerkingpartners bij elkaar Daarnaast worden vele andere organisaties en individuen in Weert en omstreken uitgen Eenzaamheid te staan en kunnen anderen aansluiten.. Hieronder worden de diverse activiteiten omschreven. Startconferentie Punt Welzijn en Coalitie Erbij organiseren op vrijdag 22 juni een startconferentie in Weert, met als doel gaat hierbij om structurele samenwerking, voor de korte en de lange termijn. Samengevat heeft de startconferentie de volgende doelen: 5
Verkennen van elkaar: welke spelers zijn actief in de regio en wie doet wat op het gebied van eenzaamheid. Verkennen van samenwerking: wat kunnen de verschillende organisaties voor elkaar weert e Ook wordt besproken wat de mogelijkheid en toegevoegde waarde van een lokale coalitie tegen eenzaamheid is. Kennisoverdracht: de resultaten van ieders inspanningen kunnen behoorlijk stijgen door te werken vanuit een gezamenlijke visie en bestaande en beschikbare kennis. Het project weert eenzaamheid zal een belangrijke rol spelen tijdens deze conferentie. Dit projectplan wordt, als basis, gepresenteerd en samen met de deelnemers zal worden gekeken wat de organisaties kunnen bijdragen en/of toevoegen aan dit project. Voor de startconferentie worden organisaties en professionals uitgenodigd die een prominente en structurele rol (kunnen gaan) spelen in de strijd tegen eenzaamheid in Weert en omstreken. Gestreefd wordt naar een aantal deelnemers van rond de 30. De resultaten van de startconferentie zijn: Deelnemers hebben in kaart wat er gebeurt op het gebied van eenzaamheidsbestrijding en onderzocht wat de mogelijkheden zijn voor samenwerking, op korte en lange termijn. Afspraken over duurzame samenwerking, o.a. rondom het Er is specifiek p weert e, met afspraken en taakverdeling. Deelnemers zijn op de hoogte van de actuele inzichten / kennis over het verschijnsel Lancering project Nieuwe vrienden maken uit eigen analyse van Punt Welzijn naar eenzaamheid onder ouderen, kwam naar voren dat dit veroorzaakt wordt doordat mensen niet gemakkelijk zelf op een activiteit afstappen (zich belemmerd voelen), dat het huidige aanbod vaak niet goed aansluit op de wensen en behoeften van mensen (het aanbod is verouderd) en dat nieuwe activiteiten nodig zijn. Daarom heeft Punt Welzijn een project geïnitieerd, waarin door middel van drie samenhangende deelprojecten wordt ingegaan op de bovenstaande oorzaken/problemen van eenzaamheid. 1) Vitaliteitcoach. In dit project worden geschoolde vrijwilligers één op één gekoppeld aan eenzame senioren. Hun inzet is om met betreffende personen een traject in te gaan waarbij gewerkt wordt aan een hernieuwde zin in het leven, de ontdekking van de eigen wensen en de eigen kracht met als afsluitend traject het zetten naar concrete stappen naar deelname aan bestaande of nieuwe activiteiten. Dit alles opdat ze daar mensen leren kennen waarmee ze (een begin van) nieuwe vriendschappen sluiten. 2) Analyse en aanpassen aanbod. Door middel van de marketingmix en de portfolio-analyse gaan organisaties aan de slag om hun activiteitenaanbod aan te passen c.q. toegankelijke te maken voor betreffende ouderen. Een belangrijk actiepunt is de structurele aanstelling binnen organisaties van bestuursleden of andere leden/deelnemers met aandacht voor het thema eenzaamheid in relatie tot het eigen activiteitenaanbod. 3) Nieuwe vriendengroepjes: Op basis van gemeenschappelijke interesses en (zelfgeorganiseerde) zinvolle activiteiten, worden jaarlijks diverse nieuwe vriendengroepjes gevormd. De coördinatie van dit project inclusief werving en de organisatie van één voorbeeldactiviteit is in handen van een team vrijwilligers. heeft een looptijd van drie jaar. Deze periode is vooral bedoeld start is de beste garantie voor kwaliteit en continuïteit. Na afloop van de projectperiode is vrijwillige inzet geborgd. 6
xtra middelen beschikbaar voor de start van dit project. Tijdens de beoogde startconferentie in juni kan een Tijdens de startconferentie en tijdens de Weerter Actieweek wordt op diverse manieren het project e is ook hiervoor ingepland. Kom de deur uit markt markt. Deze markt richt zich op mensen die zich eenzaam voelen en/of behoeften hebben aan meer contacten en die geïnteresseerd zijn in het ondernemen van activiteiten in en rondom Weert. Het doel is om hen uit te maken met het lokale aanbod, op een laagdrempelige en vrijblijvende manier. Daarbij biedt deze markt simpelweg een leuke middag aan. De organisaties die op deze markt hun activiteiten presenteren, worden aangemoedigd om hun activiteit zo laagdrempelig mogelijk te maken en om na te denken over de toegankelijkheid. wordt georganiseerd door Punt Welzijn, in samenwerking met diverse samenwerkingspartners, op vrijdag 27 september / vrijdag 5 oktober tussen 13:00 17:00 uur in Buurtcentrum Moesel (onder voorbehoud) Programma: Op deze middag presenteren organisaties, clubs, verenigingen, projecten en activiteiten uit Weert en omstreken zichzelf. Dit kan door middel van standjes, posters, demonstraties, maar bijvoorbeeld ook door het organiseren van workshops waar mensen aan mee kunnen doen. De activiteiten die worden aangeboden zijn voornamelijk structureel van aard en geschikt voor diverse doelgroepen en waarbij de organisaties worden uitgedaagd om hun activiteiten zo laag drempelig mogelijk te maken voor Vooraf ontvangen deelnemende organisaties een aantal handvatten en tips hiervoor. Omdat het doen van vrijwilligerswerk een goed middel is om eenzaamheid te voorkomen, bij jezelf en bij anderen, zal er speciale aandacht gegeven aan diverse soorten vrijwilligerswerk in Weert en omstreken. Naast de presentatie van diverse onderdelen van het project zijn er ideeën als boodschappenplus optredens of een bijdrage van een bekende Weertenaar. Tijdens of aansluitend op de markt kunnen de aanwezigen aanschuiven aan een lange eettafel. Deze eettafel is onderdeel van de Langste Eettafel van Nederland. De Langste Eettafel van Nederland is onderdeel van de Week tegen Eenzaamheid, waarbij diverse eettafels door heel Nederland virtueel met elkaar worden verbonden op www.komdedeuruit.nl. Bezoekers: Eenzaamheid is een probleem dat onder veel verschillende groepen in de samenleving voor komt. Daarom richt de markt zich op een breed publiek. Twee belangrijke doelgroepen zijn: vrijwilligers/maatjes van diverse projecten en organisaties uit Weert en omstreken. Zij worden uitgenodigd, om samen met hun gast en/of cliënt naar de markt te komen thuisblijvers, mensen die zich (wel eens) eenzaam voelen en behoeften hebben aan/ open staan voor het ondernemen van activiteiten en he de deur uit kennis te maken met verschillende mogelijkheden bij hen in de buurt. 7
Hoewel er veel aandacht wordt besteed aan 55+, worden ook andere doelgroepen benaderd, zoals jongeren, mensen met een psychische aandoening en mensen met een verstandelijke of lichamelijke beperking. De diverse doelgroepen worden benaderd via de communicatiekanalen en netwerken van verschillende samenwerkende organisaties in Weert en omstreken en via persberichten wordt gezocht naar free-publicity. Afhankelijk van het budget kunnen ook posters en/of flyers worden ingezet, die op publieke plekken in de stad kunnen worden opgehangen/ neergelegd. Belangrijk bij de markt is dat bezoekers zich welkom voelen en dat het laagdrempelig is om binnen te komen. Hiervoor worden vrijwilligers ingezet. Samenwerkingspartners: diverse manieren willen bijdragen aan de markt, bijvoorbeeld door het organiseren van een Langste Eettafel, door middel van het inzetten van vrijwilligers, professionals, materialen en of financiële middelen. Aanbod: Deelnemende organisaties en projecten die worden gepresenteerd op de markt, worden geworven op de startconferentie via de communicatiekanalen van Punt Welzijn en andere samenwerkingspartners. Ook worden diverse organisaties, verenigingen en hobbyclubs in Weert en omstreken worden hiervoor benaderd. Vrijwilligersbijeenkomst Samen tegen Eenzaamheid Vrijwilligers zijn onmisbaar in de strijd tegen eenzaamheid. Veel van hen komen in contact met mensen die zich (wel eens) eenzaam voelen of die moeite hebben met participeren in de maatschappij. Andersom biedt het doen van vrijwilligerswerk een goed middel om zelf de deur uit te komen en eenzaamheid te voorkomen. In zowel Weert alsook Nederweert faciliteren de gemeentes hun welzijnsorganisatie om in brede zin van het woord het vrijwilligerswerk te ondersteunen. Burgers kunnen er terecht wanneer ze op zoek zijn naar vrijwilligerswerk. Zo heeft Weert een Vrijwilligers Vacature Bank (VVB). Ook worden vrijwilligersorganisaties ondersteund bij hun zoektocht naar vrijwilligers. Coalitie Erbij en Punt Welzijn willen vrijwilligers in en Weert (en Nederweert) graag ondersteunen in hun werk en organiseren daarom in de Week tegen Eenzaamheid een bijeenkomst is bedoeld voor vrijwilligers van verschillende organisaties. Dit is één van de twaalf vrijwilligersbijeenkomsten die Coalitie Erbij organiseert tijdens de Week tegen Eenzaamheid. Het doel van deze bijeenkomst is enerzijds het bij elkaar brengen van vrijwilligers, zodat zij kennis en ervaringen kunnen uitwisselen. Anderzijds worden vrijwilligers versterkt in hun werk, door middel van het overdragen van kennis en vaardigheden. bijeenkomsten, waarmee vrijwilligers zowel inhoudelijke achtergrond informatie krijgen, als praktische tools wordt aangereikt, die zij in hun (dagelijks) werk kunnen gebruiken. Hierbij valt te denken aan kennis over eenzaamheid en de signalering hiervan, praktische oefeningen als gespreksvaardigheden en het lokaal doorverwijzen naar andere organisaties. Punt Welzijn zal zelf een onderdeel verzorgen, waarin de rol van vrijwilligers hierin. Coalitie Erbij en Punt Welzijn bieden de deelnemers van de vrijwilligersbijeenkomst een maaltijd aan. Samen eten verbindt! Met deze eettafel doen de vrijwilligers direct mee aan de Langste Eettafel van Nederland! Aanschuiftafel in de horeca Recent onderzoek door studenten van de Hoge Hotelschool in Maastricht, in opdracht van Koninklijke Horeca Nederland (KHN) en op initiatief van Resto VanHarte, heeft aangetoond dat de meeste mensen het vervelend en onaantrekkelijk vinden om alleen een restaurant te bezoeken. Het alleen uit gaan eten gaan, voelt ongemakkelijk. KHN en Resto VanHarte roepen alle horecaondernemers van 8
Nederland op om op woensdag 26 september een speciale aanschuiftafel te organiseren voor alleengaanden. In Weert hebben Punt Welzijn en het restaurant De Liefhebber (Beekstraat 29 in Weert) elkaar gevonden bij het zoeken naar oplossingen. Op woensdag 26 september kunnen alleengaanden aanschuiven aan de eettafel in dit restaurant. Ter voorbereiding hiervan worden in augustus en september diverse zaken al op hun haalbaarheid uitgeprobeerd. Communicatie en PR kanalen: Communicatiekanalen van Punt Welzijn en van betrokken organisaties en samenwerkingsorganisaties in Weert en omgeving. Hierbij valt te denken aan magazines, nieuwsbrieven, websites, social media en/of prikborden, maar ook mond-op-mond reclame. Achterban, waaronder vrijwilligers en hun deelnemers, cliënten en/of gasten, worden ook via deze wegen opgeroepen om deel te nemen aan (één van de activiteiten van) Weert tegen Eenzaamheid. Hierbij valt te denken aan de diverse maatjesprojecten, de eetpunten, deelnemers Tafeltje Dek Je, de huiskamers, seniorenverenigingen, de Welfare van het Rode Kruis, de Zonnebloem, Humanitas, de diverse dienstencentra, het Alzheimercafé en het steunpunt Mantelzorg (te benaderen via hun clubs/leiding of vrijwilligers), maar ook buurthuizen, zorginstellingen. Thuisblijvers worden specifiek benaderd via familie/omgeving, ouderenadviseurs, huisartsen, thuiszorg, kerk en kinderen /kleinkinderen. (Inzet van project Verknopen van Kennis). Communicatiekanalen van Coalitie Erbij en de Week tegen Eenzaamheid. De website www.komdedeuruit.nl zal hierbij een belangrijke rol spelen, waar onderen het programma van Weert tegen Eenzaamheid is te zien. Free-publicity en de algemene PR van de betrokken organisaties. Landelijk door mee te liften op de pr en communicatie van de Week tegen Eenzaamheid, georganiseerd door Coalitie Erbij. Lokaal zijn er voldoende momenten en aangrijpingspunten om voor de Weerter en regionale pers aantrekkelijk te zijn en te blijven. Samenwerkende organisaties worden gevraagd hun eigen PR-kanalen te activeren. Eventueel posters of flyers op openbare plekken, als gemeentehuis, bibliotheek, scholen, bejaardentehuizen etc. (bij voldoende budget). De diverse kanalen worden ingezet om mensen en organisaties te informer weert een activiteit of om zelf een activiteit op te zetten. Mensen worden aangemoedigd om eens na te denken over eenzaamheid bij henzelf en hun omgeving en om hier vervolgens iets aan te doen door 9