CENTRUM TER PREVENTIE VAN ZELFDODING VZW

Vergelijkbare documenten
CENTRUM TER PREVENTIE VAN ZELFDODING VZW

Jaarverslag CENTRUM TER PREVENTIE VAN ZELFDODING VZW

Zelfmoord1813.be digitaal platform voor de preventie van zelfdoding

De Zelfmoordlijn in cijfers 2012

Verpleegkunde en de preventie van zelfdoding: Een multidisciplinair perspectief

CENTRUM TER PREVENTIE VAN ZELFDODING CENTRUM TER PREVENTIE VAN ZELFDODING CENTRUM TER PREVENTIE VAN. Jaarverslag ZELFDODING VZW ZELFMOORDLIJN.

Centrum ter Preventie van Zelfdoding. Jaarverslag

Suïcidepreventie in Vlaanderen: actieplan en multidisciplinaire richtlijn

Marie Van Broeckhoven Anneleen Depaire Suïcidepreventiewerking DAGG Lommel 011/ Detectie en behandeling van suïcidaal gedrag

Centrum ter Preventie van Zelfdoding. Jaarverslag

Inspiratiegids 10-daagse van de Geestelijke Gezondheid 1-10 oktober 2018 Werken aan geestelijke gezondheid in de huisartsenpraktijk

De Zelfmoordlijn in cijfers 2011

CENTRUM TER PREVENTIE VAN ZELFDODING CENTRUM TER PREVENTIE VAN ZELFDODING CENTRUM TER PREVENTIE VAN. Jaarverslag ZELFDODING VZW ZELFMOORDLIJN.

CPZ-JAARPLAN EN BEGROTING 2012

SUÏCIDEPREVENTIE IN VLAANDEREN:

Vormingsaanbod geestelijke gezondheid

Centrum ter Preventie van Zelfdoding. Jaarverslag

PEDOFIELE GEVOELENS KIES JE NIET PEDOFIELE DADEN KIES JE WEL STOP IT NOW! Bel gratis en anoniem

KENNISMAKING MET TELE-ONTHAAL WEST-VLAANDEREN. Kortrijk, donderdag 12 februari 2015

Detectie van suïcidaliteit

Preventie 2.0: suïcidepreventie via internet

Preventie 2.0: suïcidepreventie via internet en sociale media

Suïcidepreventiebeleid binnen een organisatie 10/10/2014

Suïcidepreventie 4 voor 12. Kirsten O CGG PassAnt Halle 13 oktober 2017

DETECTIE EN BEHANDELING VAN SUÏCIDAAL GEDRAG

18. Online hulpverlening: alle lijnen open. Tom Billiet, CLBchat

PEDOFIELE DADEN KIES JE WEL

Vlaamse logo s in een notendop

Koop Awel voor één dag!

Start het gesprek en voorkom seksueel kindermisbruik *Ook voor naasten en professionals/publieke instanties

CENTRUM TER PREVENTIE VAN ZELFDODING ALGEMEEN BELEIDSPLAN Resultaatsgebieden

Suïcidepreventie. Marian de Groot Directeur handicap + studie Mede namens 113-Online

Suïcidepreventie op de werkvloer: van signaalherkenning tot nabestaanden

Suïcidecijfers 2012 Vlaanderen

Zelfmoordgedachten. Praat over wat je denkt, voelt, ervaart. Praten lucht op.

30 maart 2017 Lancering Vlaamse richtlijn Detectie en Behandeling van Suïcidaal gedrag. #SP_reflex

Maak er werk van! Een overzicht van ons aanbod voor (jong)volwassenen, ouders, professionelen en werkgevers & collega s

Samen Veerkrachtig Eeklo 05/10/2018

Forum chat in 2010 De Kinder- en jongerentelefoon

Doodswens en suïcidegedachten bij ouderen

Hou de gegevens van de sprekers van vandaag binnen handbereik! Met wat knip- en plooiwerk maakt u van deze vellen handige visitekaartjes.

Aanbod suïcidepreventiewerking voor scholen vanuit Cgg Largo

Welkom. Regiobijeenkomst onderwijs: Psychische kwetsbaarheid

Academie voor Integratieve en Humanistische Psychologie en Psychotherapie vzw. Zelfdoding: Signalen, mythen en aanpak

AR-OVP WELBEVINDEN-DOC

Praktische studiedag Hoe vergroot je de Veerkracht van je medewerkers? voor bedrijven uit de sociale economie INSPIRATIECAFÉ Hoe ga je aan

HEDEN. Herstellen? Cursussen waarmee je verder komt.

Ervaringen vanuit D4D. Waarvoor staan we? Aanspreekpunt voor wie? Via de website Vzw met een verhaal Eerste gegevens uit de praktijk Hoe verder

Informatiebrochure. Kindertelefoon Almelo. Kindertelefoon Almelo

Zorgen voor jezelf 1

DETECTIE EN BEHANDELING VAN SUÏCIDAAL GEDRAG DE ONTWIKKELING VAN EEN MULTIDISCIPLINAIRE RICHTLIJN Saskia Aerts en Eva Dumon

OPVOEDINGSONDERSTEUNING BIJ

Onlinehulpverlening en Mediawijsheid. in het sociaal werk

4. JAARPLAN BEGROTING INDICATOREN 2012 Dienst Ambulante Geestelijke Gezondheidszorg JAARPLAN 2012

Zelfdoding en preventie in Vlaanderen

Zelfmoordpreventie bij kind en jeugd. 30 oktober 2018 Judith de Heus Manager hulpverlening

Planning spuitenruil Provincie West-Vlaanderen 2013

On Track Again & Back Up. Suïcidepreventie in je broekzak

Centrum ter Preventie van Zelfdoding

Workshops geestelijke gezondheid. Locoregionale uitvoering Vlaams Actieplan Suïcidepreventie Oost-Vlaanderen

Jongerenhulp op het wereld wijde web. een rough guide

Suïcidepreventie op de werkvloer

Philippe Bocklandt 31 mei 2013

peer support op het forum van Awel Lara Mandonx

Hoe ondersteun ik iemand die aan zelfmoord denkt?

Intimiteit en seksualiteit na NAH

SAMENSPRAAK Perspectieven in het omgaan met verontrusting en maatschappelijke noodzaak

radar RADAR is het netwerk geestelijke gezondheid voor kinderen en jongeren in Oost-Vlaanderen. connect 0-4 is een programma dat instaat

Psy-Go! Psychologische hulp. voor iedereen. Telefonisch en online

Hoe help je iemand die aan zelfmoord denkt?

IMPLEMENTEREN VAN ONLINEHULP 14 FEBRUARI 2019 PHILIPPE BOCKLANDT

VORMINGSAANBOD Verslavingszorg 2016

Zelfdoding. en depressie Praat over wat je denkt, voelt, ervaart. Praten lucht op.

Competenties en talenten in het vrijwilligerswerk. Studiedag Week van de Vrijwilliger 28/2

Zelfdoding in het jeugdwerk. Op kamp, cursus,...

8% MEER ÉN DIVERSERE VRAGEN VOOR DE DRUGLIJN IN 2016

PERSONAL & CAREER ASSESSMENT

Suïcidaal proces. Aan suïcide gaat een proces vooraf

Hoeveel weet u over Tele-Onthaal? Niks, weinig, best wel wat? Quiz je weg door dit jaarverslag!

ROADMAP HUIZEN VAN HET KIND

Jaarverslag Stichting 113Online

Gedragsverandering na NAH ERGOTHERAPIE BIJ ROUW EN PALLIATIEVE ZORG

GEESTIG GEZOND OP DE PLANKEN

Het probleem. Suïcidale mensen zoeken vaak geen hulp. Deze neiging is kern van het syndroom

Seks, liefdesverdriet en zelfverwonding op het computerscherm van Awel. Tieners in zicht, 26 September 2017

Sociaal makelaar De vraag is leidend Organiserend vermogen. Sociaal Team Klanttevredenheid Omslag in denken en doen Expertise Sport en Bewegen

Zet je in als vrijwilliger voor Plan België. Foto: Plan / Denis Closon

RELATIEPROBLEMEN? GEWELD IN JE GEZIN? PRAAT EROVER.

UITDAGENDE VORMINGEN VOOR SOCIAAL WERKERS EN HULPVERLENERS

DURF2020 ACHTERGRONDINFO

Introductie voormiddag

RUZIE MET VRIENDEN, LIEFDESVERDRIET EN DE RELATIE TOT DE OUDERS AAN DE LIJN OF OP HET SCHERM BIJ AWEL.

Voorstelling Initiatief vrijwillige bewindvoering

Zuidoost-Brabant zonder zelfmoord

Luister meer naar ons. Nood aan ontmoetingsplaats in Nieuw Gent 16/03/15

Versterking in de zoektocht?

Kwaliteitsplanning 2014

Nr 2 25 januari 2018 Extra editie Uitnodiging Ontbijtvergaderingen Gemeenteraadsverkiezingen 2018

Stress Cope. Krachtgerichte groepsaanpak rond psychisch welzijn

Vragen en antwoorden Stel de vraag van je leven

Transcriptie:

CENTRUM TER PREVENTIE VAN ZELFDODINGVZW Jaarverslag 2017 CENTRUM TER PREVENTIE VAN ZELFDODING VZW

Beste lezer, Bedankt dat je even de tijd neemt om het jaarverslag van het Centrum ter Preventie van Zelfdoding ter hand te nemen Dit jaarverslag biedt een overzicht van onze activiteiten aan de Zelfmoordlijn, de kennis en expertise die we met de samenleving delen, en de handvatten die we aanreiken om bij te dragen aan de preventie van zelfdoding We blikken terug en kunnen met enige fierheid vaststellen hoeveel we als kleine organisatie het voorbije jaar gerealiseerd hebben Dit hebben we te danken aan onze vrijwilligers, die ook dit jaar weer bereid waren om een deel van hun vrije tijd te geven om naar mensen te luisteren en hen te ondersteunen in hun moeilijkste momenten Maar ook door een team van enthousiaste en altijd gedreven medewerkers, voor wie werken voor het CPZ vaak meer is dan hun job alleen Bedankt aan iedereen die ons het voorbije jaar gesteund heeft: onze schenkers en actievoerders die hun vaak emotionele verhalen deelden, de deelnemers aan onze vormingen die mee hun schouders willen zetten onder de preventie van zelfdoding, onze subsidiegevers de Vlaamse Overheid en Actiris, onze partners met wie we samen werken aan de realisatie van het Vlaams Actieplan Suïcidepreventie en iedereen die op één of andere manier bij ons werk betrokken was Ook in 2018 willen we graag onze werking verder uitbouwen, meer gesprekken voeren en meer mensen bereiken Elke steun blijft dan ook van harte welkom Ik wens je veel leesgenot, en hoop je het komende jaar te mogen ontmoeten op één van onze activiteiten Kirsten Pauwels Directeur Centrum ter Preventie van Zelfdoding CENTRUM TER PREVENTIE VAN ZELFDODING VZW 2 3

Inhoud ZELFMOORDLIJN 1813 IN CIJFERS 5 Snelle cijfers 6 Suïcidaal proces 8 Risicofactoren en beschermende factoren 9 Zelfmoordlijn Chat 10 ASPHA 12 LAAGDREMPELIGE TELEZORG AANBIEDEN 13 Vrijwilligers van de Zelfmoordlijn, de kern van het CPZ 14 Vermaatschappelijking van de suïcidepreventie 19 VERMAATSCHAPPELIJKING VAN DE SUÏCIDEPREVENTIE 20 Preventie 20 21 42 vormingen 22 Vorming 22 Netwerking en samenwerking 24 FONDSENWERVING 27 Steun het CPZ 28 Ons team 30 Missie Het Centrum ter Preventie van Zelfdoding (CPZ) werkt aan het voorkomen van zelfdoding en de vermaatschappelijking van die preventie We willen suïcidaliteit bespreekbaar maken en mensen helpen bij het omgaan met en verminderen van suïcidaliteit en het overbruggen van een suïcidale crisis Het CPZ wil er zijn voor (potentieel) suïcidale personen en hun omgeving Niet in de plaats van het professionele aanbod, wel met een daaraan complementair aanbod Concreet willen we: Methodieken ontwikkelen en uitvoeren in het kader van laagdrempelige telezorg Vormingsmodules ontwikkelen en implementeren Expertise verzamelen en delen met de samenleving In de combinatie van deze elementen ligt de sterkte van onze werking Zelfmoordlijn 1813 in cijfers 4 5

Snelle cijfers Zelfmoordlijn 1813 In 2017 werden 15073 oproepen aan de Zelfmoordlijn 1813 beantwoord Dit betekent een lichte stijging tov het vorige jaar (+3,5%) 15073 OPROEPEN 1617 E-mails 35% 65% 1527 in 2016 16% uit ongerustheid over een ander 1898 Chatgesprekken 27% 73% 1554 in 2016 4,4% uit ongerustheid over een ander 9937 9796 10372 10363 9102 9262 11507 10833 10795 3741 14156 4127 14559 5698 15073 8575 11558 Telefoongesprekken 11478 in 2016 11% uit ongerustheid over een ander 40% 60% 470 2006 2007 2008 2009 AANTAL OPROEPEN ZELFMOORDLIJN 1813 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 AANTAL OPROEPEN TELE-ONTHAAL Wanneer alle Zelfmoordlijn-beantwoorders in gesprek zijn, krijgen oproepers de mogelijkheid om zich meteen naar Tele- Onthaal te laten doorschakelen Zo kunnen beide organisaties meer oproepen beantwoorden 22min Gemiddelde duur telefoongesprek 55min Gemiddelde duur chatgesprek +70 60-69 50-59 40-49 30-39 20-29 3,8% 8,7% 18,1% 17,4% 16,9% 18,6% 10-19 16,3% TELEFOONOPROEPEN NAAR LEEFTIJDSCATEGORIE 2,6% 6,3% 18,7% 13,3% 12,3% 21,9% 25% CHATOPROEPEN NAAR LEEFTIJDSCATEGORIE 0% 5% 10% 15% 20% 25% 0% 5% 10% 15% 20% 25% 0% 5% 10% 15% 20% 25% 4,6% 7,6% 15,8% 14,6% 18,6% 17,5% 21,1% E-MAILOPROEPEN NAAR LEEFTIJDSCATEGORIE Oorsprong van de cijfers Van elk gesprek aan de Zelfmoordlijn 1813 maakt de vrijwilliger een anoniem verslag De cijfers in dit jaarverslag zijn enkel gebaseerd op volledige verslagen De meeste cijfers steunen op de gegevens van alle media (telefoon, chat en e-mail), maar voor de positie in het suïcidaal proces worden enkel chat en telefoon meegenomen omdat via e-mail een precieze inschatting van de acuutheid van de zelfmoordgedachten veelal niet mogelijk is 6 7

Suïcidaal proces Positie suïcidaal proces Bij het begin van een gesprek aan de Zelfmoordlijn maken de vrijwilligers een inschatting van de acuutheid van de zelfmoordgedachten, waar in het suïcidaal proces iemand zicht bevindt 50% 40% 30% 20% 10% 0% 10% 20% 30% 40% 50% ZELFMOORDPOGING AAN DE GANG 4,1% 4,5% UITGEWERKT ZELFMOORDPLAN / ZELFMOORDDREIGING 25,7% 25,7% ZELFMOORDWENS 24,9% 27,7% ZELFMOORDGEDACHTEN 45,2% 42,1% 15,7% 11,1% Geen enkele Probleemoplossend gedrag/vermogen Beschermende factoren 6,9% Betekenisvolle activiteit 35,2% Willen leven, hoop op beterschap Maatschappelijke problemen en problemen met de omgeving 32,8% Eenzaamheid 26,4% Voelt zich onbegrepen Risicofactoren en beschermende factoren Zelfdoding kan nooit worden teruggebracht tot één oorzaak Tijdens de gesprekken aan de Zelfmoordlijn komen veelal verschillende factoren aan bod Aan de Zelfmoordlijn registreren we enkel die factoren die tijdens het gesprek besproken werden De percentages geven dus weer hoeveel procent van de alle oproepers elke beschermende- of risicofactor ter sprake bracht Vaak gaat een verlangen om dood te willen samen met een verlangen om te leven Deze ambivalentie kenmerkt mensen die aan zelfdoding denken 26,4% Gevolgen voor de omgeving 0,4% Faillissement van eigen zaak 2% Dreigende en effectieve werkloosheid 2,9% Juridische problemen 7,7% Pesten 10,9% Financiële problemen 3,7% Stress/ te hoge werkdruk/ te hoge studiedruk 5,2% Mishandeling 8 9

Zelfmoordlijn Chat effect chatgesprek Het CPZ heeft het voorbije jaar vol ingezet op de verbetering van de chatdienst van de Zelfmoordlijn Met de steun van het Rode Neuzen-fonds ging het CPZ na hoe de chathulp van de Zelfmoordlijn beter kon worden afgestemd op de noden en behoeften van jongeren In het kader daarvan werden 200 jongeren bevraagd naar de noden en de drempels die zij ervaren mbt de chatdienst en werd het effect van online hulpverlening via chat op de oproepers onderzocht Ik heb hoop dat het beter zal worden Ik zie een andere uitweg dan zelfmoord Ik wil leven 4 4,1 3,7 4,8 5,3 5,2 Ik vertrouw mezelf om de controle niet te verliezen 2,8 4 Bevraging van 200 jongeren tussen 12 en 24 jaar Uit deze bevraging bleek dat heel wat jongeren geen contact durven te nemen met de Zelfmoordlijn: ze hebben angst om over zelfmoord te praten, ze denken dat ze anderen tot last zijn of ze voelen zich onzeker over hoe een gesprek zal verlopen Verder uitten ze de nood aan een uitbreiding van de openingsuren van de chatdienst Ook hebben heel wat jongeren behoefte aan informatie over andere hulpbronnen op het moment dat de chatdienst gesloten of bezet is Op basis van de resultaten van de bevraging bij de jongeren, werden twee extra webpagina s toegevoegd aan wwwzelfmoord1813be met daarop extra informatie over wat men van een chatgesprek kan verwachten (met een bijhorend filmpje), en over andere alternatieven op het moment dat de chatdienst gesloten of bezet is Ook werd er ingezet op extra rekrutering van chatvrijwilligers met een wervingsfilmpje Ik voel me gesteund door anderen 2,8 4,4 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 VOOR CHATGESPREK NA CHATGESPREK Voor- en nameting om het effect van een chatgesprek aan de Zelfmoordlijn op een oproeper na te gaan Aan de hand van vijf indicatoren gaf de oproeper aan waar hij zich in het suïcidaal proces bevond Op elk van deze indicatoren werd een positief effect vastgesteld, met het grootste effect op de indicator alleen/zich gesteund voelen De bevindingen van de effectmeting vormen de basis voor verdere aanpassingen om de chatdienst van de Zelfmoordlijn te verbeteren Ook de opleidingen tot beantwoorder van de Zelfmoordlijn besteedt vanaf nu extra aandacht aan de specifieke opleidingsnoden van de chatvrijwilliger 10 september 2017 voorjaar 2017 zomer 2017 najaar 2017 voorjaar 2018 Sinds de Werelddag Suïcidepreventie van 2017 werden de openingsuren van de chatdienst uitgebreid met één uur, waardoor de chatdienst voortaan geopend is van 18u30 tot 22u 10 11

Advies SuïcidePreventie voor Huisartsen en Andere hulpverleners (ASPHA) Huisartsen en andere hulpverleners kunnen bellen of mailen naar ASPHA, een advieslijn voor vragen over het begeleiden van suïcidale personen In 2017 werd ASPHA 371 keer gecontacteerd, tov 256 maal in 2016 (+45%) In 93% van de gevallen verliep dit contact via telefoon, de overige 7% verliep via mail ASPHA is elke werkdag bereikbaar tussen 9u en 21u op het nummer 024 24 30 00 en via info@asphabe Wie contacteert ASPHA? Laagdrempelige telezorg aanbieden 2,9% PEDAGOOG 3,8% HUISARTS 15,4% MAATSCHAPPELIJK WERKER 54% ANDERE (CLB, VDAB, ETC ) 24% PSYCHOLOOG 12 13

Vrijwilligers van de Zelfmoordlijn, de kern van het CPZ De 137 vrijwilligers, verspreid over heel Vlaanderen, vormen de spil van de Zelfmoordlijn Zij zetten zich in om dag en nacht mensen met zelfmoordgedachten en hun omgeving een (crisis-)gesprek te geven Daarnaast bouwen de vrijwilligers ook op andere vlakken mee aan het CPZ en nemen ze een prominente plaats binnen onze organisatie Vrijwilligers in cijfers 8 OPLEIDINGSGROEPEN 6 REGIO S (Hasselt, Aalst, Antwerpen, Gent, Kortrijk en Mechelen) 5 INTERVISIEGROEPEN (Leuven, Hasselt, Aalst, Brussel, Gent) 137 + + VRIJWILLIGERS 18 TRAINERS OPGELEID 64 + KANDIDAATVRIJWILLIGERS 40 NIEUWE VRIJWILLIGERS 12 STAFFERS Tijdens de Week van de Vrijwilliger liet het CPZ de kans dan ook niet liggen om de vrijwilligers te waarderen voor hun inzet De stafmedewerkers brachten iedere vrijwilliger die tijdens die week de Zelfmoordlijn beantwoordde een bezoek aan huis, en alle vrijwilligers ontvingen een persoonlijke kaart en bedanking per post Voor de buitenwereld zijn de CPZ-vrijwilligers anoniem, maar binnen de organisatie dus allerminst! Vrijwilliger co-trainers Vrijwilligers die aan de Zelfmoordlijn willen starten, doorlopen een grondige opleiding die begeleid wordt door een stafmedewerker en een ervaren vrijwilliger De meerwaarde van deze combinatie schuilt in de stevige theoretische onderbouwing én de praktijkervaring uit de eerste hand van de ervaren vrijwilliger Co-trainer zijn biedt ervaren vrijwilligers een kans om naast ervaring aan de Zelfmoordlijn, ook ervaring op te doen als trainer en kennis en ervaring met nieuwe vrijwilligers te kunnen delen Dit jaar organiseerde het CPZ voor deze trainer-vrijwilligers een weekend om hun skills te versterken Door samen de verschillende methodieken uit te testen, ervoeren de trainers de methodiek ook eens als deelnemer Als trainer ben ik altijd nieuwsgierig naar de nieuwe kandidaten Wie zijn de mensen die de Zelfmoordlijn ook willen beantwoorden? In een hechte samenwerking met je medetrainer, voel je opluchting als je iemand over een moeilijk punt kan tillen en ben je fier als je hem of haar ziet groeien in het beantwoorden Het geeft enorm veel voldoening om te ontdekken dat je op die manier zelf ook aan het bijleren bent Nieuw wachtblad Een ervaren vrijwilliger van de Zelfmoordlijn Op 1 januari namen de CPZ-vrijwilligers een nieuw wachtblad in gebruik Deze online tool laat toe om de wachten van de Zelfmoordlijn in te plannen Aan de hand van een kleurencode kunnen vrijwilligers inspelen op de drukte van de lijn Op drukkere momenten worden zij gestimuleerd om zich met meerdere vrijwilligers tegelijkertijd in te plannen, op minder drukke momenten wordt dit afgeraden Zo wordt er optimaal ingespeeld op de drukte op de Zelfmoordlijn Verder helpt dit nieuwe wachtblad de vrijwilligers ook om hun eigen engagement op te volgen en in te schatten hoeveel tijd zij zich maandelijks kunnen inzetten voor de Zelfmoordlijn 14 15

Beantwoord jij binnenkort de Zelfmoordlijn 1813? Laat je interesse om vrijwilliger te worden aan ons weten, we gaan dan na of je de praktijkgerichte en wetenschappelijk onderbouwde opleiding tot beantwoorder kan volgen Aan de hand van theoretische inzichten, oefeningen en rollenspelen leren kandidaat-vrijwilligers gaandeweg gesprekken te voeren om suïcidale crisismomenten te overbruggen Elke kandidaat-vrijwilliger volgt de basisopleiding met specifieke accenten op het gekozen medium, telefoon, chat of e-mail Eenmaal geslaagd voor de opleiding word je ondersteund door een peter of meter en een coach Samen met de peter of meter voer je de eerste gesprekken aan de lijn De coach helpt je om je plek binnen het CPZ te vinden Na een aantal sessies ben je dan klaar om zelfstandig de Zelfmoordlijn te beantwoorden Gisteren belde een vrouw om een beantwoorder te bedanken die haar de nacht ervoor veilig had thuisgeloodst tijdens een heel goed gesprek Het is een beetje eng en spannend maar je komt steeds dichterbij het bespreken van zelfmoord Ook wanneer het acuut is Dat had ik bij de start van de opleiding niet gedacht De puzzel valt steeds meer in elkaar Beantwoorden kan je van thuis uit, of vanuit een beantwoorderslokaal in Brussel of Leuven Om ervaring aan de lijn te blijven opdoen, plan je je 10u tot 20u per maand in op het centrale wachtblad en na elk gesprek maak je een kort verslag Wanneer je een moeilijk gesprek hebt gehad en zelf nood hebt aan een luisterend oor, kan je permanent terecht bij de staf van het CPZ Bij het CPZ vinden we groeien en leren noodzakelijk om de Zelfmoordlijn op een kwalitatieve en gemotiveerde manier te blijven beantwoorden Daarom zet het CPZ vol in op regionaal georganiseerde intervisies en permanente vorming voor haar vrijwilligers Ook kan je ervan op aan dat het vrijwilligersteam een hechte community vormt zowel online als in real life, met activiteiten zoals een nieuwjaarsreceptie, een BBQ, zomeruitstap, etc Ik heb heel veel bijgeleerd over zelfdoding en ik heb mezelf beter leren kennen Er zijn moeilijke gesprekken, maar je gaat in feite een uitdaging aan met jezelf Je leert om niet te oordelen Met een open geest, laat je het verhaal van de ander binnenkomen Ooit al op zoek geweest naar vrijwilligerswerk dat het verschil kan maken? Bij de Zelfmoordlijn bied je een luisterend oor aan wie er écht een nodig heeft Je gaat in (crisis-)gesprek met mensen met zelfdodingsgedachten en hun omgeving via telefoon, chat of e-mail Iedereen vanaf 20 jaar komt in aanmerking om de Zelfmoordlijn mee te beantwoorden Zie je het al voor je, neem dan gerust contact met ons op via cpz@preventiezelfdodingbe of via wwwzelfmoord1813be/vrijwilligers

Vermaatschappelijking van de suïcidepreventie 18 19

Vermaatschappelijking van de suïcidepreventie Om het aantal zelfdodingen echt terug te dringen is een engagement van de hele samenleving nodig Iedereen kan een rol opnemen in de detectie en herkenning van signalen bij mensen die aan zelfmoord denken Door op een goede manier te reageren op deze signalen, kan iedereen zijn of haar steentje bijdragen aan de preventie van zelfdoding, ook buiten de context van de professionele hulpverlening Via haar methodieken en communicatiekanalen probeert het CPZ dan ook om zoveel mogelijk mensen te betrekken bij de preventie van zelfdoding, en de nodige vaardigheden mee te geven Deze vorming geeft mij meer zelfvertrouwen om met oproepers te praten of te chatten over hun zelfdodingsgedachten ik voel me meer op mijn gemak nu Preventie 20 Met de juiste handvatten kan iedereen een schakel zijn in de preventie van zelfdoding, ook online Daarom is het CPZ aanwezig op het internet en verschillende sociale media, zodat mensen correcte en ondersteunende informatie en tools vinden om te leren omgaan met zelfmoordgedachten bij zichzelf of in hun omgeving Via Google Adwords probeert het CPZ zoveel mogelijk mensen naar het aanbod op het digitale platform wwwzelfmoord1813be toe te leiden Deze website bundelt het volledige aanbod van de actoren die in Vlaanderen de preventie van zelfdoding als hun opdracht hebben Alle info over de Zelfmoordlijn 1813, ASPHA en vormingen zijn hier terug te vinden De manier van praten met mensen die het extreem moeilijk hebben, is wellicht ook erg waardevol bij minder ernstige problemen of zelfs in het dagelijks leven Mensen blijven hun weg naar het CPZ vinden via sociale media, en dan via de chatfunctie van Facebook in het bijzonder Hoewel het CPZ geen hulpverlening aanbiedt via sociale media, zet het CPZ het kanaal wel in om mensen met een hulpvraag gericht door te verwijzen De Zelfmoordlijn werd ook in de veiligheidscentra van alle sociale media opgenomen In samenwerking met de taaltechnologiegroep van de Universiteit Gent werd een prototype van een automatische tool ontwikkeld die beheerders en moderatoren van online fora, websites en blogs moet helpen om zeer snel potentieel suïcidale berichten te detecteren en hier gepast op te reageren 20 21

42 vormingen 915 DEELNEMERS Vorming Bedrijven, organisaties en individuen versterken via vorming en training is een belangrijke taak van het CPZ De trainingen steunen op praktijken waarvoor wetenschappelijke evidentie werd gevonden en de directe praktijkexpertise die het CPZ aan de Zelfmoordlijn verwerft Vorming op maat Met vorming op maat in bedrijven en organisaties wil het CPZ bijdragen aan de versterking van de actoren in het werkveld om hun rol in de preventie van suïcide beter te kunnen spelen Collega s kunnen immers veel meer voor elkaar betekenen dan ze op het eerste gezicht denken Signalen van een collega die aan zelfmoord denkt, kunnen herkennen en er gepast op reageren is een belangrijke eerste stap in het doorbreken van het taboe om erover te praten en het voorkomen van zelfdoding Open aanbod voor professionelen Naast de vorming op maat, biedt het CPZ binnen uiteenlopende beroepscontexten korte vormingen of trainingen rond suïcidepreventie aan (signaalherkenning, telefonische en online gespreksvoering) Dit biedt de kans aan beroepsprofielen buiten de zorgsector, bvb onthaalmedewerkers, om vaardigheden rond suïcidepreventie te versterken Met de KMO-portefeuille kunnen ondernemers en kleinere bedrijven hun vorming tot 40% laten subsidiëren Hulplijnen Bedrijven Vormingen aan andere hulplijnen Zorg- & non-profit sector Hogescholen & universiteiten Naast de Zelfmoordlijn telt Vlaanderen heel wat hulplijnen, die zowel via telefoon als via chat gesprekken aanbieden Ook de collegalijnen krijgen geregeld te maken met suïcidale oproepers Het CPZ deelt haar expertise ook met deze hulplijnen, zodat zij de nodige basisvaardigheden versterken om in gesprek te gaan met mensen die aan zelfdoding denken In 2017 waren er in dit verband samenwerkingen met Stop it Now, Awel en Tele-Onthaal 22 23

Netwerking en samenwerking Ook in 2017 zette het CPZ in op de uitwisseling van expertise en ervaring door deel te nemen aan verschillende netwerken en samenwerkingsverbanden binnen de suïcidepreventie en het ruimere veld van (online) hulpverlening Het CPZ werkt nauw samen met het Vlaamse Expertisecentrum Suïcidepreventie, VLESP, in het bijzonder de ontwikkeling en implementatie van nieuwe methodieken Zo werkte het CPZ in 2017 mee aan de door VLESP ontwikkelde richtlijn Detectie en behandeling voor suïcidaal gedrag en het pilootproject rond vormingen over suïcidepreventie voor het algemeen publiek Andere netwerken waar het CPZ deel van uitmaakt zijn OHIL (overleg hulp- en informatielijnen) en OHUP (onlinehulp uitwisselingsplatform), de Vlaamse Werkgroep Suïcidepreventie, het Werkgroep Verder overleg en stuur- en adviesgroepen van diverse projecten en AWEL initiatieven binnen suïcidepreventie en geestelijke gezondheidsbevordering Concrete voorbeelden zijn oa de samenwerking over een gedeeld chatsysteem voor verschillende hulplijnen die chathulp aanbieden of het onderzoeken van de mogelijkheid van een systeem van warme doorschakeling vanuit de TELE- ONTHAAL Zelfmoordlijn naar het CAW of andere vormen van hulpverlening Ook internationaal onderhoudt het CPZ contacten IASP WERKGROEP VERDER met hulplijnen en suïcidepreventienetwerken Onder andere door deelname aan studiedagen en congressen, maar ook door ad hoc overleg rond specifieke projecten Zo werd er onder andere informatie uitgewisseld met 113 Online voor de uitwerking van VLAAMSE OVERHEID een forum voor suïcidale personen De Britse collega s bij de Samaritans vroegen het CPZ haar expertise te delen met betrekking tot de implementatie van de chatdienst van de Zelfmoordlijn CGG SUÏCIDE- PREVENTIE 113 ZELFMOORD PREVENTIE EENHEID VOOR ZELFMOORD- ONDERZOEK 24 25

Fondsenwerving 26 27

Steun het CPZ Het Centrum ter Preventie van Zelfdoding ontvangt subsidies van de Vlaamse Overheid en Actiris, waarmee zij haar basisdienstverlening organiseert en haar missie nastreeft Om nog meer te realiseren, gaat het CPZ op zoek naar bijkomende middelen Alle steun gaat naar de verdere uitbouw van de Zelfmoordlijn Wat doen we met uw steun? 4/maand Telefoonconnectie van een vrijwilliger 10 40/maand 50/jaar Kostprijs van een gesprek aan de Zelfmoordlijn Permanente vorming voor een vrijwilliger Bedanking van een vrijwilliger 100 500/week 1000 Basisopleiding van één vrijwilliger Chatdienst operationeel Basisopleiding voor één nieuwe groep vrijwilligers Mensen die het CPZ willen steunen Vanaf 40 euro ontvang je als schenker een fiscaal attest Velen hebben van dichtbij te maken gekregen met zelfdoding of willen de vrijwilligers een hart onder de riem steken In heel Vlaanderen organiseren mensen activiteiten, evenementen of acties waarvan zij de opbrengst aan het CPZ schenken Deze activiteiten hebben bovendien een niet te onderschatten sensibiliserende of taboedoorbrekende impact Jammer genoeg slagen we er nog niet in om alle gesprekken aan de Zelfmoordlijn te beantwoorden Het werven en opleiden van nieuwe vrijwilligers blijft een continue prioriteit: campagne voeren en opleidingssessies organiseren, vragen een permanente investering Tijdens de Warmste Week van Studio Brussel kwamen dit jaar veel mensen in actie De impact van de vorige editie bleek groot te zijn Vele mensen die zelf geconfronteerd zijn met zelfdoding in hun omgeving zetten niet alleen de stap op geld in te zamelen, maar droegen ook bij aan het bespreekbaar maken van zelfdoding 28 29

Ons team Kirsten Pauwels directeur Heleen Eeman administratieve ondersteuning Nanouschka Verhamme stafmedewerker vorming en VLESP Stéphanie Arnhem stafmedewerker vrijwilligersbeleid en vorming Johan Cluyts stafmedewerker vrijwilligersbeleid en preventie 20 Nele Arnouts stafmedewerker vrijwilligersbeleid Patrick Vanderreydt stafmedewerker vrijwilligersbeleid Marlies van de Walle stafmedewerker vrijwilligersbeleid Saskia Aerts stafmedewerker VLESP Ekke Muijzers stafmedewerker studiedienst Yunsy Krols stafmedewerker studiedienst en communicatie Britt Heynen ondersteunend medewerker vorming en vrijwilligersbeleid Vormgeving door De Bemanning - wwwdebemanningbe 30

Bel Zelfmoordlijn 1813 (24/7) op het gratis nummer 1813 Chat (bereikbaar tussen 18u30 en 22u) via wwwzelfmoord1813be E-mail (beantwoord binnen max 5 werkdagen) via wwwzelfmoord1813be facebookcom/zelfmoordlijn1813 @Zelfmoordlijn CENTRUM TER PREVENTIE VAN ZELFDODING vzw Paviljoenstraat 3, 1030 Brussel cpz@preventiezelfdodingbe 02/649 62 05 wwwpreventiezelfdodingbe