Pilot-onderzoek PsyNet

Pilot-onderzoek PsyNet De eerste gebruikerservaringen met het zorgplatform PsyNet in kaart gebracht Lectoraat Levensloopbegeleiding bij autisme E.M. Visser J.P. Teunisse K E N N I S C E N T R U M H A N S O C I A A L

COLOFON Dit pilot-onderzoek is uitgevoerd binnen het project Reach-Aut, in het kader van een promotieonderzoek naar de kosteneffectiviteit van PsyNet. Het lectoraat Levensloopbegeleiding bij Autisme levert een bijdrage aan de professionalisering van onderwijs en kennis op het gebied van de hulpverlening aan mensen met autisme. Het gaat daarbij uit van een levensloopvisie op autisme. Auteurs: E.M. Visser 1 & J.P. Teunisse 1,2 1 Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (HAN) 2 Dr Leo Kannerhuis Contact: janpieter.teunisse@han.nl Uitgever: Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (HAN) Lectoraat levensloopbegeleiding bij autisme Kenniscentrum HAN Sociaal Kapittelweg 33 6525 EN Nijmegen www.han.nl 2014, HAN Nijmegen, auteursrechten voorbehouden. 2

Pilot-onderzoek PsyNet 1. Doel pilot-onderzoek en onderzoeksvragen Het doel van dit pilot-onderzoek was om ervaringen van de eerste gebruikers van het zorgplatfrom PsyNet in kaart brengen en daardoor inzicht te verkrijgen in het gebruik, het effect en de waardering van PsyNet. Op basis van deze informatie kan PsyNet worden verbeterd. Een tweede doel was om informatie te verkrijgen waarmee het onderzoeksplan voor het promotieonderzoek waarin de werkzame factoren en kosteneffectiviteit van PsyNet zal worden onderzocht, kan worden aangescherpt. De volgende onderzoekvragen werden opgesteld: Hoe wordt PsyNet gebruikt? Wie heeft de regie binnen PsyNet? Hoe verloopt het contact met netwerkleden door het gebruik van PsyNet? Wat is het effect van PsyNet? Hoe wordt PsyNet gewaardeerd? Hebben gebruikers suggesties om PsyNet te verbeteren? Welke onderwerpen zijn belangrijk om te onderzoeken wanneer het gaat om PsyNet? 2. Methode Uitgaande van de onderzoeksvragen is een semigestructureerde interviewleidraad opgesteld (zie bijlage 1). Respondenten werden geworven via de projectmanager van PsyNet. Er zijn in totaal zes respondenten geïnterviewd: een SPV-er werkzaam bij een GGZ-instelling (R1), een psychiater werkzaam bij een academisch ziekenhuis (R2), een persoonlijk begeleider (R3) en een woonbegeleider (en zorgcoördinator, R4) werkzaam bij een RIBW, een huisarts (R5) en een cliënt (R6). Er werd met toestemming van de respondent een audio-opname gemaakt van het gesprek, ten behoeve van het uitwerken hiervan. Respondenten kregen de mogelijkheid om te reageren op een uitgewerkte samenvatting van het gesprek. Eén respondent heeft daadwerkelijk feedback gegeven op de samenvatting. 3. Resultaten 3.1 Gebruik van PsyNet Geïnterviewde professionals zijn of waren betrokken bij één tot drie cliënten die zijn aangesloten bij PsyNet (zie tabel 1). Respondent 3 is slechts zeven weken aangesloten geweest bij PsyNet omdat zij recent van werklocatie is gewisseld en daardoor niet meer betrokken is bij de cliënt die PsyNet gebruikt. Andere respondenten zijn drie tot zes maanden aangesloten bij PsyNet. Frequentie gebruik De frequentie van het gebruik varieert onder respondenten van nooit tot een aantal keren per week. Respondent 1 was samen met zijn cliënt begonnen met PsyNet, maar omdat de andere contactpersonen niet actief waren is het gebruik na ongeveer een maand gestopt. Respondent 4 geeft aan dat hij PsyNet in het begin dagelijks probeerde te gebruiken, maar dat dit snel minder werd omdat hij PsyNet niet gebruiksvriendelijk genoeg vindt. Respondent 2 gebruikt PsyNet wel regelmatig, maar ziet haar cliënten ook regelmatig face-to-face, waardoor het berichten sturen via PsyNet nog niet zo vaak nodig is. Respondent 5 is betrokken bij een cliënt die zijn huis niet uit komt. Het buurtteam legt voorzichtig contact met de cliënt en het is de bedoeling dat respondent vervolgens ook in beeld komt. Pas als deze cliënt PsyNet gaat gebruiken, zal respondent hier ook mee starten. Respondent 6 geeft aan dat zij te weinig tijd heeft gehad om zich te verdiepen in PsyNet en tot nu toe nog geen meerwaarde ziet van 3

PsyNet voor haar herstel. Zij kan bijvoorbeeld momenteel een uitdraai opvragen van haar rapportage, dat is voor haar duidelijker dan PsyNet. Gebruikte functies Respondenten gebruiken of hebben PsyNet met name gebruikt voor communicatie en informatieuitwisseling met contactpersonen. Respondent 2 gebruikt PsyNet bijvoorbeeld voor de communicatie wanneer er geen sprake is van spoed: reageren op vragen van patiënten, mailen van lab-resultaten indien er geen bijzonderheden zijn en het op de hoogte houden van de betrokken huisarts. Respondent 3 heeft via PsyNet, met medeweten van de cliënt, naar de aangesloten contactpersonen haar zorgen geuit over somberheid van de cliënt, zodat men hierop kon reageren en oplossingen kon aandragen. Slechts twee respondenten gebruiken naast Mijn berichten ook andere functies binnen PsyNet: Respondent 2 is samen met een cliënt bezig om binnen PsyNet een zorgplan en behandeldoelen op te stellen. Respondent 4 heeft PsyNet ook gebruikt voor het opstellen van bezoekverslagen. Tabel 1: Gebruik van PsyNet R1 R2 R3 R4 R5 R6 Aantal cliënten Hoe lang aangesloten 1 3 1 2 1 (zelf cliënt) 3 maand 6 maand 7 weken 4,5 maand 4 maand 3 maand Frequentie gebruik 1 maand intensief, daarna niet meer Regelmatig, maar niet dagelijks Aantal keer per week Weinig Nog nooit Nog nooit Gebruikte functies Mijn berichten Mijn berichten, Zorgplan, Mijn doelen Mijn berichten Mijn berichten, Rapportage n.v.t. n.v.t. 3.2 Regie binnen PsyNet Wie volgens respondenten de regie heeft binnen PsyNet loopt uiteen (zie tabel 2). Plannen die respondent 1 met cliënt vanuit de behandeling hadden opgesteld, zouden door de cliënt via PsyNet overgebracht worden naar de ambulante begeleiding zodat deze konden worden opgenomen in hun behandelplan. Dit is echter niet van de grond gekomen. Respondent 2 is momenteel coördinator bij haar drie aangesloten cliënten omdat PsyNet een nieuw concept is, maar in de toekomst zullen cliënten de coördinator-rol zo veel mogelijk gaan overnemen. Ook respondent 4 heeft dit voor ogen: de cliënt maakt dan zelf een verslag van een bezoek en kan zelf besluiten om de mensen in het netwerk op de hoogte te brengen van hetgeen er besproken is. 4

Tabel 2: Regie binnen PsyNet R1 R2 R3 R4 R5 R6 Wie heeft de regie? Respondent & cliënt samen Respondent is coördinator Alle netwerkleden Alle netwerkleden n.v.t. Respondent (= cliënt) 3.3 Contact met netwerkleden Aangesloten en missende netwerkleden Het aantal en type netwerkleden binnen PsyNet verschilt per respondent (zie tabel 3). Opvallend is dat de huisarts in veel gevallen een missende schakel is in het netwerk. Drie respondenten melden dat de huisarts niet mee wilde doen aan PsyNet omdat zij hier geen tijd voor hadden, het was weer iets nieuws en te bewerkelijk. Respondent 4 vertelt dat de huisarts is aangesloten bij één van haar cliënten, maar niet lijkt deel te nemen aan PsyNet. Ook respondent 2 geeft aan dat het contact met de huisartsen via PsyNet nog mondjesmaat is. Respondent 3 weet niet zeker of de huisarts aangesloten was bij PsyNet. Mantelzorgers en andere belangrijke naasten zijn de tweede missende schakel in het netwerk, zij moeten nog toegang krijgen tot PsyNet. Respondent 6 vindt het daarbij van belang dat bepaalde delen binnen PsyNet afgeschermd kunnen worden, zij zou niet willen dat familie alles kan lezen. Respondent 1 meldt dat mantelzorgers niet zijn aangesloten omdat de cliënt dat niet wilde. Tabel 3: Netwerkleden binnen PsyNet R1 R2 R3 R4 R5 R6 Aangesloten netwerkleden Hulpverleners van andere organisatie Cliënt Huisartsen Cliënten Verslavings zorg Maatschap pelijk werk GGZ, RIBW Buurtteams Apothekers Coördinator Cliënt Psychiater SPV-er Arts Huisarts? Psychiaters SPV-ers Woon begeleiders Cliënten Huisarts Buurtteam Cliënt Psychiater Begeleid wonen Casemanager Missende netwerkleden Huisarts Mantelzorgers Huisarts Naasten Huisarts Mantelzorgers Hoe verloopt het contact? Buiten PsyNet Deels via PsyNet Via PsyNet Vooral buiten PsyNet Buiten PsyNet Buiten PsyNet 5

Verloop van het contact Het contact met netwerkleden verloopt momenteel voornamelijk buiten PsyNet: slechts één respondent geeft aan dat al het contact via PsyNet is verlopen. De redenen dat PsyNet weinig wordt gebruikt voor communicatie lopen uiteen: Respondent 1 denkt dat het ligt aan de timing. Binnen de organisatie van de aangesloten hulpverleners vinden grote reorganisaties plaats, waardoor zij waarschijnlijk weinig ruimte hebben voor de implementatie van een nieuw zorgplatform. Respondent 2 geeft aan dat contact met verslavingszorg veel mondeling verloopt omdat zij wekelijks langskomen. Daarnaast zijn er een aantal organisaties die zich hebben gecommitteerd om met PsyNet te gaan werken, maar die nog aangesloten moeten worden. Respondent 5 zit midden in een woonwijk en heeft daarom al laagdrempelig contact met cliënten en betrokken hulpverleners. Respondent 6 vindt fysieke afspraken belangrijker dan contact via een zorgprogramma vanuit huis. Omdat zij PsyNet niet gebruikt maken haar betrokken hulpverleners ook geen gebruik van het zorgplatform. 3.4 Effect van PsyNet Verandering door PsyNet Het is nog te vroeg om te bepalen of het gebruik van PsyNet iets verandert in de werkwijze of het leven van respondenten (zie tabel 4). Alleen respondent 3 geeft aan dat PsyNet een verandering teweeg heeft gebracht: toen haar cliënt erg somber was, kon zij samen met de cliënt iedereen via PsyNet makkelijk bereiken. Zonder PsyNet had respondent andere hulpverleners ook kunnen bereiken maar dan was het contact verlopen zonder dat de cliënt hier deel van was geweest. Tabel 4: Effect van PsyNet R1 R2 R3 R4 R5 R6 Werkwijze / leven veranderd? Nee Te vroeg om te zeggen Deels Nee n.v.t. n.v.t. Dubbel werk? Ja Soms Ja Ja Ja Ja Wat levert PsyNet op? Makkelijker contact Cliënt bij zorg betrokken Laag drempelig contact Makkelijker contact Zorg is cliëntvriendelijk Kan hier (nog) niets over zeggen Kan hier (nog) niets over zeggen Kan hier (nog) niets over zeggen Dubbel werk Werken met PsyNet betekent voor de geïnterviewde professionals extra werk naast de reguliere werkzaamheden, omdat er apart moet worden gerapporteerd in het eigen systeem en in PsyNet. Respondent 3 vertelt bijvoorbeeld dat zij ten tijde van het gebruik van PsyNet de dagelijkse rapportage deed in het patiëntendossier, contact en debriefing met haar coördinator had en daarnaast nog eens moest rapporteren naar de ketenpartners via PsyNet. Volgens de reguliere werkwijze zou respondent de alleen essentiële zaken hebben gefilterd en dat hebben besproken met de ketenpartners. Respondent 4 6

geeft voorrang aan de eigen rapportagesystemen omdat hij PsyNet niet zo gebruiksvriendelijk vindt. Hij neemt zich voor PSyNet bij te werken wanneer er tijd voor is, maar dit komt er vaak niet van. Respondent 5 gebruikt PsyNet nog niet, maar het zou voor hem ook dubbel werk betekenen. Voor respondent is dit geen probleem bij een beperkt aantal aangesloten cliënten, maar wanneer er wekelijks zou moeten worden gerapporteerd in PsyNet zou dit voor respondent wel problemen opleveren. Ook respondent 6 meldt dat PsyNet voor haar extra werk is wat bovenop het contact komt dat zij al heeft met hulpverleners. Respondent 3 geeft aan dat werken via PsyNet soms ook in plaats van de reguliere werkwijze komt, zoals een bericht via PsyNet in plaats van een telefoontje. Wat PsyNet oplevert Drie respondenten kunnen nog niets zeggen over wat PsyNet hen oplevert omdat ze hier onvoldoende of helemaal niet mee werken. De andere drie respondenten geven aan dat PsyNet zorgt voor makkelijker en laagdrempeliger contact. Respondent 1 vertelt bijvoorbeeld dat alle adressen in PsyNet zijn gebundeld, zodat met één druk op de knop alle mensen kunnen worden geselecteerd waarvan je denkt dat het belangrijk is dat zij informatie krijgen. Respondent 2 geeft aan dat cliënten haar makkelijker kunnen bereiken, ook voor kleine vragen zoals het aanvragen van herhaalrecepten, labuitslagen, verzetten van afspraken en communicatie over het zorgplan. Respondent merkt dat zij door PsyNet er meer op kan vertrouwen dat zij bij kleine dingen op de hoogte gehouden wordt, omdat PsyNet de drempel lager maakt om iets aan een hulpverlener te vragen. Ook legt respondent zelf sneller contact met cliënten bij kleine mededelingen en geeft zij makkelijker tussendoor informatie door aan de betrokken huisarts. Respondent 1 geeft daarnaast aan dat het door PsyNet eenvoudiger is om de cliënt bij de zorg te betrekken, zij had bijvoorbeeld met haar cliënt afgesproken dat hij de ideeën voor het behandelplan zelf naar de ambulant begeleiders stuurde. Normaal gesproken is dit praktisch moeilijker waardoor je als hulpverlener meer geneigd bent om het over te nemen. Respondent 3 vindt dat werken via PsyNet resulteert in cliëntvriendelijkere zorg. Vroeger werd er gepraat over de cliënt en door werken via PsyNet kon de cliënt alles inzien. Het was voor de cliënt een meerwaarde om te kunnen lezen wat er precies over hem werd gezegd. Respondent 2 merkt op dat PsyNet langzaamaan begint te lopen: meer betrokken partijen zijn op de hoogte en committeren zich. Volgens respondent gaat PsyNet echt een meerwaarde hebben in januari 2015, wanneer de wijkteams ook aangesloten worden bij PsyNet. 3.5 Waardering PsyNet Gebruiksvriendelijkheid Wat betreft gebruiksgemak van PsyNet lopen de meningen onder respondenten uiteen (zie tabel 5). Vier respondenten vinden PsyNet overzichtelijk en makkelijk in het gebruik. Respondent 2 vindt het makkelijk dat zij in haar eigen mailbox een notificatie krijgt dat er een bericht in PsyNet is binnen gekomen. Respondent 1 heeft echter twee keer een bericht gemist omdat zij geen notificatie in haar mailbox had gekregen. Voor respondent 3 spreekt het zorgplatform niet vanzelf, tijdens het aantal weken waarin zij met PsyNet werkte heeft zij niet genoeg handigheid gekregen in werken met het zorgplatform. Ook respondent 4 vindt PsyNet niet gebruiksvriendelijk. Qua inhoud dekt PsyNet volgens respondent de lading, maar het ouderwetse systeem maakt werken in PsyNet erg bewerkelijk. Respondent mist binnen PsyNet de look en feel van bijvoorbeeld outlook, gmail, whatsapp en facebook. Respondent 3 en respondent 4 ervaren met name problemen bij de berichtenfunctie. Voor respondent 3 was het niet duidelijk welke berichten wel en welke nog niet gelezen waren en wat het meest recente bericht was. Bij het aanklikken van een bericht schoot het beeld soms terug en kreeg respondent alle 7

berichten weer te zien. Respondent 4 vindt het lastig dat hij bij beantwoorden het bericht niet krijgt te zien waar respondent op wil reageren. Respondent moet dit handmatig kopiëren naar word om puntsgewijs te kunnen antwoorden. Bij een nieuw bericht moet hij contactpersonen één voor één in de geadresseerdenlijst zetten. Daarnaast slaat het systeem gegevens niet automatisch op. Wanneer respondent tussendoor iets anders moet doen, wordt respondent na verloop van tijd automatisch uitgelogd en zijn alle gegevens verloren. Respondent heeft van cliënt en betrokken behandelaar teruggehoord dat zij dezelfde knelpunten ervaren en daardoor ook niet meer actief zijn in PsyNet. Cliënt heeft geopperd om een mailgroep aan te maken, zodat hij zich meer uitgenodigd voelt om actief met zijn netwerk aan de slag te gaan. Inloggen Vijf van de zes respondenten vinden het inloggen in PsyNet omslachtig, met name de eerste keer. Zij begrijpen echter dat dit nodig is vanwege de beveiliging van het systeem en de waarborging van privacy. Respondent 4 geeft aan dat het handig zou zijn om een bericht in PsyNet te kunnen lezen via een directe link in het mailbericht. Vergelijkbaar met het systeem van gmail zou de telefoon of computer van respondent door PsyNet kunnen worden herkend als een computer in een betrouwbare keten. Er is dan maar één keer de omslachtige inlog nodig. Ook respondent 1 geeft aan dat het fijn zou zijn wanneer één keer inloggen volstaat indien dit mogelijk is in een beveiligde omgeving. Respondent 6 verwacht respondent dat het gebruik van PsyNet er meer in slijt als het inloggen makkelijker wordt gemaakt. Cijfer en toekomstig gebruik PsyNet Respondenten geven PsyNet gemiddeld een voldoende. Respondenten zijn vooral enthousiast over het idee achter PsyNet en willen PsyNet daarom in de toekomst blijven gebruiken. Respondent 3 geeft aan PsyNet in de toekomst te willen gebruiken bij sommige cliënten, volgens haar heeft PsyNet geen meerwaarde voor cliënten waarbij geen ketenpartners buiten de eigen organisatie zijn betrokken. PsyNet behoeft volgens respondenten voor toekomstig gebruik nog wel wat aanpassingen (zie 3.6, suggesties voor verbetering). Tabel 5: Waardering van PsyNet R1 R2 R3 R4 R5 R6 Makkelijk in gebruik? Ja Ja Nee Nee Ja Ja Inloggen Gedoe Ingewikkeld Geen probleem Omslachtig Niet zonder problemen Gedoe Cijfer 6 Idee: 9 Gemak: 8 Inhoud: 6-7 7,5 Idee: 8 Gemak: 4 Geen oordeel 6 Toekomstig gebruik? Ja Zeker Bij sommige cliënten Ja Ja Niet zoals PsyNet nu is 8

Voordelen van PsyNet Het belangrijkste voordeel van PsyNet is volgens respondenten dat de cliënt centraal staat in zijn behandeling en begeleiding (zie tabel 6). Hulpverleners worden daardoor gemotiveerd om cliënten bij de zorg te betrekken. De cliënt kan zelf de rapportages schrijven en zelf controle houden over wie er wel en niet toegang heeft tot informatie. De cliënt wordt veel meer eigenaar van zijn eigen plan, gezondheid en participatie. Dit ondersteunt herstelgericht werken: wanneer de cliënt binnen PsyNet de regie neemt in verslaglegging en afspraken, werk je als hulpverlener automatisch op het tempo van de cliënt. Daarnaast krijg je als hulpverlener mee wat er op dat moment voor de cliënt het belangrijkste is, wat zorgt voor betere aansluiting bij de cliënt. Dat de cliënt alle communicatie kan inzien en teruglezen schept volgens respondenten vertrouwen in de hulpverlening. Ten tweede vinden respondenten het zeer waardevol dat, indien alle partijen zijn aangesloten, iedereen met toestemming van de cliënt makkelijk met elkaar kan communiceren. Door de korte lijnen is er minder kans op ruis in de communicatie en kunnen problemen eerder worden gesignaleerd. Respondent 2 geeft daarbij aan dat PsyNet een grote meerwaarde kan hebben in contact met de huisarts. De huisarts kan het behandelplan inlezen en is daardoor ook tijdens de behandeling op de hoogte. Je hebt dan het gevoel dat je het als hulpverleners samen doet. Daarbuiten zijn er nog een aantal voordelen van PsyNet genoemd door respondenten. Respondent 4 vindt het een voordeel dat er door de beschermde omgeving ook privacy-gevoelige gegevens kunnen worden gedeeld. Volgens respondent 5 heeft PsyNet vooral een meerwaarde wanneer iemand zijn huis niet uitkomt en geen fysiek contact heeft met hulpverleners. Ook respondent 6 denkt dat het een voordeel zou kunnen zijn om vanuit huis contact te kunnen hebben met hulpverleners. Tabel 6: Voor- en nadelen van PsyNet Voordelen Cliënt staat centraal o Hulpverleners worden gemotiveerd om cliënt bij zorg te betrekken o Eigenaar van eigen plan, gezondheid en participatie o Sluit aan bij herstelgericht werken o Cliënt kan communicatie inzien, schept vertrouwen Korte lijnen o Minder ruis o Eerder signaleren o Betere samenwerking o Vooral voordeel wanneer veel hulpverleners betrokken zijn o Zorg wordt minder gecompliceerd en daardoor goedkoper Beveiligde omgeving Contact op afstand Nadelen Tijdrovend PsyNet is niet gekoppeld aan het patiëntendossier o Dubbel rapporteren is foutgevoelig o Betekent extra werk Wijzigingen kunnen ongemerkt worden aangebracht Niet gebruiksvriendelijk Inhoud PsyNet vooral gericht op dementie Demotiverend wanneer netwerkleden PsyNet niet gebruiken Makkelijker voor cliënt om thuis te blijven 9

Nadelen van PsyNet Een belangrijk nadeel van PsyNet is dat het gebruik ervan nog tijdrovend is. Dit komt deels omdat er doordat er steeds apart moet worden ingelogd in het zorgplatform, maar vooral ook omdat er dubbel gerapporteerd moet worden. PsyNet is nog niet een-op-een gekoppeld aan het elektronisch patiëntendossier, waardoor wijzigingen in één systeem niet automatisch worden gesynchroniseerd naar het andere systeem. Wanneer je op meerdere systemen rapportages of besluiten hebt geregistreerd, bestaat het risico dat je na verloop van tijd niet meer weet wat de meest recente gegevens zijn. Dubbel rapporteren is niet alleen foutgevoelig, maar vraagt ook een extra effort van nieuwe partijen die men bij PsyNet wil betrekken. Hierdoor is de drempel hoger om met PsyNet te gaan werken. Een ander nadeel van het zorgplatform is dat je niet kunt zien of en wanneer iemand iets ingevuld of weggehaald heeft. Wanneer je afspraken hebt gemaakt, kan een ander die afspraken weer uit het systeem halen zonder dat iemand dat ziet. Daarnaast is PsyNet niet volgens iedereen even gebruiksvriendelijk en is het een nadeel dat het zorgplatform vooral nog is ingericht op dementie. Respondent 1 geeft tevens aan dat zij het frustrerend vond dat zij en cliënt als enige input leverden in PsyNet en anderen niet meewerkten. Haar cliënt was in eerste instantie heel enthousiast over PsyNet, maar het gebruik ervan heeft geresulteerd in een teleurstelling. Dit werkt demotiverend en biedt de cliënt geen vertrouwen. Respondent 6 meld tenslotte dat PsyNet het cliënten makkelijker kan maken om dan maar thuis te blijven, terwijl face-to-face contacten volgens respondent erg belangrijk zijn. PsyNet moet derhalve een aanvulling zijn op de bestaande contacten en geen vervanging. 3.6 Suggesties voor verbetering Respondenten hebben verschillende suggesties voor verbetering van PsyNet gegeven op het gebied van gebruiksvriendelijkheid en inhoud (zie tabel 7). De suggesties om gebruiksvriendelijkheid te verbeteren komen veelal voort uit de onderwerpen die zijn besproken bij de waardering van PsyNet (zie 3.5) en spreken derhalve voor zich. De suggesties om de inhoud van PsyNet te verbeteren behoeven wat toelichting. Respondent 2 geeft aan dat de inhoud van PsyNet, die momenteel vooral gericht is op dementie, nog moet worden aangepast om aan te sluiten bij psychiatrische patiënten. De onderwerpen bij het tabblad kwetsbaarheid (lichamelijk functioneren, zintuigen, geheugen, mobiliteit en vallen) zijn bijvoorbeeld minder relevant bij de psychiatrische populatie. Respondent 6 zou PsyNet pas gaan gebruiken wanneer er meer praktische functies worden toegevoegd. Zij geeft als voorbeeld een functie die zij heeft gezien in een ander zorgprogramma, waarmee per dag de stemming met een kleur kan worden bijgehouden. Dit komt in een grafiek te staan en wordt vervolgens gelinkt aan het crisis-preventieplan. Zo kan de gebruiker bijvoorbeeld kan zien dat hij of zij deze week rustig aan moet doen. Door het monitoren kun je door middel van feedback patronen ontdekken in je ziekteproces en hier op inspelen. Ook denkt respondent 6 dat het waardevol is om functies in PsyNet in te voegen die die actief kunnen worden ingezet bij de behandeling, bijvoorbeeld oefeningen met G- schema s. Daarnaast zou het een meerwaarde zijn om een status-update te kunnen geven in PsyNet, net zoals bij facebook. Als cliënt kun je dan met hulpverleners afspreken dat zij op die manier makkelijk kunnen zien hoe het met je gaat. Tenslotte stelt respondent het zich voor dat het fijn zou zijn om via PsyNet anoniem te kunnen chatten of vragen stellen aan iemand die helemaal los staat van jouw behandeling, die fungeert als een soort vertrouwenspersoon 10

Tabel 7: suggesties voor verbetering van PsyNet Gebruiksvriendelijkheid Makkelijker inloggen o Automatische inlog wanneer telefoon of computer als betrouwbare keten wordt herkend Direct link vanuit e-mail naar bericht in PsyNet Synchronisatie tussen PsyNet en eigen zorgdossier Gemaakte wijzigingen kunnen inzien Verbeteren van berichtenfunctie o Automatisch opslaan van geschreven tekst o Automatische aanvul-functie in geadresseerdenlijst o Reply-to-all o Adresboek in PsyNet Integratie met andere functies: zoals een link naar eigen agenda en vanuit PsyNet naar buiten kunnen mailen Spellingscontrole Kunnen slepen van tekst Inhoud Inhoud aanpassen aan psychiatrische populatie Invoegen praktische functies o Monitoren o Behandeling: G-schema s Kunnen chatten met hulpverleners Statusupdate kunnen geven Functie voor anoniem hulpvragen invoegen 3.7 Suggesties voor onderzoek Aan respondenten is gevraagd waar volgens hen aandacht aan besteed moet worden bij onderzoek naar de werkzaamheid van PsyNet. Reacties van respondenten zijn vertaald in de volgende onderzoeksvragen: Hoe en hoe vaak wordt PsyNet daadwerkelijk gebruikt? Waarom gebruiken sommige netwerkleden PsyNet niet? Wat vinden cliënten en het systeem (mantelzorgers) van PsyNet? Welke disciplines kunnen er worden toegevoegd aan PsyNet? (tandarts, scholen, buurman, mentor, volleybaltrainer, etc) o Bepaalt de cliënt wie er wordt toegevoegd? o Komt er een systeem waarmee je bepaalde dingen (bijvoorbeeld medicatie) in PsyNet kan afschermen voor sommige netwerkleden? Hoe werkt PsyNet bij cliënten die niet goed voor zichzelf kunnen beslissen? o Kunnen mantelzorgers in dit geval betrokken worden? o Hoe zet je hen centraal en zorg je er voor dat zij in het dossier komen? Welke praktische interactieve toepassingen kunnen worden toegevoegd aan PsyNet die een meerwaarde hebben voor de cliënt? Is PsyNet kosteneffectief? 11

4. Conclusie Respondenten zijn positief over het idee achter PsyNet, maar in de praktijk wordt het zorgplatform nog maar mondjesmaat gebruikt. Gebruikers lopen aan tegen praktische drempels die mogelijk in de nabije toekomst kunnen worden overwonnen: het gebruik van PsyNet kost gebruikers extra tijd en nog niet alle betrokken partijen zijn aangesloten. Wanneer het gebruiksgemak en de inhoud van PsyNet wordt verbeterd, kan dit resulteren in meer praktische relevantie voor cliënten en meer motivatie van gebruikers om met PsyNet aan de slag te gaan. 12

Bijlage 1: Interviewleidraad Interviewleidraad Professionals Gebruik van PsyNet Hoe lang gebruikt u PsyNet? Hoe veel van uw cliënten gebruiken PsyNet? Hoe vaak gebruikt u PsyNet? Waar gebruikt u PsyNet met name voor? Welke functies gebruikt u binnen PsyNet? Welke functies mist u binnen PsyNet? Regie Wie heeft de regie binnen PsyNet? (Wie neemt de leiding?) Contactpersonen Met welke (soort) contactpersonen hebt u contact via PsyNet? Welke (soort) contactpersonen mist u binnen PsyNet? Welk contact hebt u via PsyNet met o contactpersonen die ook zijn aangesloten bij PsyNet? o contactpersonen die PsyNet niet gebruiken? Effect PsyNet Is er iets veranderd in uw werkwijze sinds u PsyNet gebruikt? (Komt het bovenop de manier zoals u gewend bent om te werken of biedt het een alternatief?) o Zo ja, wat? Hoe komt het dat dit veranderd is? Welke functies binnen PsyNet dragen hier aan bij? o Zo nee, hoe komt dat? Wat levert PsyNet u op? o Hebt u makkelijker contact met andere hulpverleners? (Hoe komt dat?) o Kunt u door PsyNet makkelijker doorverwijzen naar andere hulpverleners? (Bijvoorbeeld omdat op/afschaling nodig is, of doorverwijzing naar Welzijn) (Hoe komt dat?) Wat levert PsyNet de cliënt op volgens u? o Heeft PsyNet invloed op: De samenwerking tussen u, de cliënt en andere netwerkleden? (Op welke manier?) De kwaliteit van leven van de cliënt? (Op welke manier?) Zelfmanagement van de cliënt? (Denk aan regie, zelfredzaamheid) (Op welke manier?) De behandeling en ondersteuning van de cliënt? (Op welke manier?) o Heeft PsyNet volgens u invloed op hoeveel de cliënt gebruik maakt van: Professionele hulp? Mantelzorg? Overige zorg? 13

Waardering PsyNet Hoe makkelijk is PsyNet voor u in het gebruik? o Wat kan hierin beter? Wat vindt u de meerwaarde van PsyNet? (Wat voor voordelen heeft het?) Wat vindt u nadelen van PsyNet? Wat voor cijfer zou u PsyNet geven? Wilt u PsyNet in de toekomst blijven gebruiken? o Waarom (niet)? Suggesties voor verbetering Hoe kan PsyNet volgens u (nog meer) worden verbeterd? Suggesties voor onderzoek Zijn er nog andere onderwerpen wat betreft PsyNet die we niet hebben besproken maar die volgens u wel belangrijk zijn? (Waar moeten wij bijvoorbeeld aandacht aan besteden bij onderzoek naar de werkzaamheid van PsyNet?) Interviewleidraad Cliënten Gebruik van PsyNet Regie Hoe lang gebruikt u PsyNet? Hoe vaak gebruikt u PsyNet? Waar gebruikt u PsyNet met name voor? Welke functies gebruikt u binnen PsyNet? Welke functies mist u binnen PsyNet? Wie heeft de regie binnen PsyNet? (Wie neemt de leiding?) Contactpersonen Met welke (soort) contactpersonen hebt u contact via PsyNet? Welke (soort) contactpersonen mist u binnen PsyNet? Welk contact hebt u via PsyNet met o contactpersonen die ook zijn aangesloten bij PsyNet? o contactpersonen die PsyNet niet gebruiken? Effect PsyNet Is er iets veranderd in uw leven sinds u PsyNet gebruikt? o Zo ja, wat? Hoe komt het dat dit veranderd is? Welke functies binnen PsyNet dragen hier aan bij? o Zo nee, hoe komt dat? Wat levert PsyNet u op? o Hebt u makkelijker contact met hulpverleners? (Hoe komt dat?) o Heeft PsyNet invloed op: De samenwerking tussen u en hulpverleners? (Op welke manier?) Uw kwaliteit van leven? (Op welke manier?) 14

o Hoe zelfredzaam u bent? De behandeling en ondersteuning die u krijgt? (Op welke manier?) De regie die u heeft over uw behandeling? Heeft PsyNet volgens u invloed op hoeveel de cliënt gebruik maakt van: Professionele hulp? Mantelzorg? Overige zorg? Waardering PsyNet Hoe makkelijk is PsyNet voor u in het gebruik? o Wat kan hierin beter? Wat vindt u de meerwaarde van PsyNet? (Wat voor voordelen heeft het?) Wat vindt u nadelen van PsyNet? Wat voor cijfer zou u PsyNet geven? Wilt u PsyNet in de toekomst blijven gebruiken? o Waarom (niet)? Suggesties voor verbetering Hoe kan PsyNet volgens u (nog meer) worden verbeterd? Suggesties voor onderzoek Zijn er nog andere onderwerpen wat betreft PsyNet die we niet hebben besproken maar die volgens u wel belangrijk zijn? (Waar moeten wij bijvoorbeeld aandacht aan besteden bij onderzoek naar de werkzaamheid van PsyNet?) 15