Laaggeletterdheid: voorkomen en bestrijden Herkennen & doorverwijzen 17 mei 2018, UCK, Johan Stets en Mariet Hattink
Programma Wat is laaggeletterdheid? In gesprek met een Taalambassadeur Herkennen van laaggeletterdheid Bespreekbaar maken Doorverwijzen
Wat is laaggeletterdheid?
Filmpje Leven van Lisa https://www.youtube.com/watch?v=6piikf_ve8y 30 mei 2018 4
In gesprek met Taalambassadeur Johan Stets
Quizvraag 1 Hoeveel mensen van 16 jaar en ouder zijn er in Nederland die moeite hebben met lezen/schrijven en/of rekenen? A. 0,8 miljoen B. 1,3 miljoen C. 2,5 miljoen
Quizvraag 1 Hoeveel mensen van 16 jaar en ouder zijn er in Nederland die moeite hebben met lezen en schrijven en/of rekenen? A. 0,8 miljoen B. 1,3 miljoen C. 2,5 miljoen
Quizvraag 2 Welk percentage van de laaggeletterden is van autochtone afkomst? A. 23% B. 52% C. 65%
Quizvraag 2 Welk percentage van de laaggeletterden is van autochtone afkomst? A. 23% B. 52% C. 65%
Quizvraag 3 Hoeveel procent van de laaggeletterden heeft een betaalde baan? A. 10% B. 57% C. 65%
Quizvraag 3 Hoeveel procent van de laaggeletterden heeft een betaalde baan? A. 10% B. 57% C. 65%
Quizvraag 4 Hoeveel procent van de laaggeletterden omschrijft de gezondheidstoestand als matig tot slecht? A. 20% B. 40% C. 50%
Quizvraag 4 Hoeveel procent van de laaggeletterden omschrijft de gezondheidstoestand als matig tot slecht? A. 20% B. 40% (i.t.t. 10% van de geletterden) C. 50%
Quizvraag 5 Hoeveel procent van de laaggeletterden is langdurig arm (langer dan 3 jaar)? A. 2,5% B. 4,6% C. 6,3%
Quizvraag 5 Hoeveel procent van de laaggeletterden is langdurig arm (langer dan 3 jaar)? A. 2,5% B. 4,6% C. 6,3% (i.t.t. 2,5% van de geletterden)
Zelf ervaren: wat denk jij? Hoeveel procent van de woorden van een tekst moet je kunnen lezen om die tekst te kunnen begrijpen? A. 60% B. 75% C. 90%
60% Het -- is de -- die aan -- -- -- en -- -- geeft over een gezonde, veilige en meer -- --. Het -- -- gezonde en meer -- voeding bij -- en -- het -- tot een meer -- --.
75% Het -- is de -- die aan consumenten wetenschappelijk -- en onafhankelijke informatie geeft over een gezonde, veilige en meer -- --. Het -- -- gezonde en meer -- voeding bij consumenten en -- het -- tot een meer -- --.
90% Het Voedingscentrum is de -- die aan consumenten wetenschappelijk onderbouwde en onafhankelijke informatie geeft over een gezonde, veilige en meer -- voedselkeuze. Het Voedingscentrum -- gezonde en meer -- voeding bij consumenten en -- het bedrijfsleven tot een meer verantwoord voedselaanbod.
100% Het Voedingscentrum is de autoriteit die aan consumenten wetenschappelijk onderbouwde en onafhankelijke informatie geeft over een gezonde, veilige en meer duurzame voedselkeuze. Het Voedingscentrum bevordert gezonde en meer duurzame voeding bij consumenten en stimuleert het bedrijfsleven tot een meer verantwoord voedselaanbod.
Aanpak laaggeletterdheid Herkennen van signalen Bespreken van lees- en schrijfproblemen Wijzen op mogelijkheden voor taalscholing
Herkennen Hoe kun je laaggeletterdheid herkennen in je dagelijks werk?
Herkennen Opdracht: Welke verbale en non-verbale gedragingen zou je kunnen tegenkomen bij laaggeletterden?
Uitspraken van laaggeletterden: Ik ben mijn bril vergeten Oh, dat formulier vul ik thuis wel even in Ik schrijf zo onleesbaar, doet u dat maar even voor me Oh, ik dacht dat de afspraak morgen was "
Spreken & begrijpen Iemand: geeft antwoorden die niet aansluiten op uw vragen heeft moeite met vragen formuleren maakt geen begin en eind in verhaal komt maar niet to the point heeft moeite met prioriteiten stellen
Lezen Iemand: stelt vragen stellen over eerdere schriftelijke informatie of instructies heeft geen papieren documenten bij zich verzoekt herhaaldelijk om instructies beweegt zijn ogen niet over de tekst vermijdt leessituaties
Schrijven Iemand: heeft geen pen bij zich, is onhandig met pen en papier noteert afspraken niet (en vergeet deze) gebruikt geen punten en komma s vraagt u om afspraak op te schrijven / formulier in te vullen heeft kinderlijke schrijfwijze, tekent letters
Gevaar: stereotypering! 30 mei 2018 28
Taalmeter - Online screeningsinstrument - Geeft indicatie laaggeletterheid - 12-15 minuten - Voor Nederlands sprekenden - 35.000 keer afgenomen 40% laaggeletterd, 65% autochtoon - Objectieve screening - www.taalmeter.nl, inlog: demo, ww: demo 30 mei 2018 29
Taalverkenner - Screeningsinstrument op papier - Geeft indicatie laaggeletterheid - 3-5 minuten - Voor Nederlands sprekenden - Objectieve screening 30 mei 2018 30
Bespreekbaar maken
Bespreken Wat is volgens jullie belangrijk bij het bespreekbaar maken van laaggeletterdheid?
Bespreken Zorg voor veilige omgeving Normaliseer de situatie Probeer achter de motivatie van de laaggeletterde te komen (indien laaggeletterdheid is vastgesteld) Breng de laaggeletterde op de hoogte van de scholingsmogelijkhed Kom er later op terug 33
Tips om bespreekbaar te maken Moeite met lezen en schrijven is niet erg! Aansluiten op client: - Lastige vragen he? - Ik zie dat je dat formulier ingewikkeld vindt? Nooit te oud om te leren Je bent niet de enige Je hoeft niet terug naar school
Het Taalhuis en doorverwijzen
Het Taalhuis Utrecht (http://taalhuisutrecht.nl) en ons 0800- nummer 30 mei 2018 36
Contact Mariet Hatttink Tel: 06-12 88 69 41 Mail: mariet@lezenenschrijven.nl Twitter: @lezenschrijven www: www.taalvoorhetleven.nl www.lezenenschrijven.nl www.taalvoorhetleven.nl